Ballonstof HÉT BALLONMAGAZINE VAN NEDERLAND & BELGIË
W I N T E R
2 0 1 5
IN DIT NUMMER O.A.: FOR B E S B ALLOON MEET IN G - WAG LU CHT SCHEPEN B ALLONS P OTJ AAR 2015 - N IEU WE REGELS V OOR N ACHT V AREN D E WEG N AAR SU CCES, DU BAI P R OFE S S IO N EEL BALLON V AREN IN DEN EMARKEN E E N FAT SOEN LIJKE BALLON V AARDER IS LID VOR S TE LIJ K FE E ST GREET ZZT EAM - BEN ’S FOT OALBU M DU BAI Ballonstof is een uitgave van de KNVvL Afdeling Ballonvaren in samenwerking met de KBBF
Losse nummers € 3,95
Vrolijk Kerstfeest en een gelukkig 2016!
Radio 8,33 KHz / Transponder Mode S „Dittel Avioniks“
… Behoefte aan een gesprek? Heteluchtballons en meer „Made in Germany“ Uw CAMO + voor alle merken Theo S C H R O E D E R fire balloons GmbH · Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 · D-54338 Schweich · Tel. + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 -4 Fax + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 - 5 0 0 · mail@schroederballon.de · www.schroederballon.de · CAMO plus DE.MF/MG.0549
ballonstof 3
I N H O U D
We konden natuurlijk niet om de World Air Games in Dubai heen. De formidabele prestatie van Steven Vlegels wordt beschreven vanuit zijn eigen perspectief. Luc geeft een inkijk in wat de luchtschepen aldaar presteerden en Ben Bläss laat ons meegenieten van deze bijzondere omgeving in zijn fotoalbum. Gerjan Crebolder doet verslag van een balloonmeeting die de naam van de legendarische Forbes draagt. Dat je niet altijd in de mand hoeft te zitten om van ballonvaren te kunnen genieten laat Kevin Boon zien in zijn artikel over ballonspotten. Hans van Hoesel houdt ons op de hoogte van wijziging in de regelgeving met betrekking tot het nachtvaren. Sebe Kuijer heeft een seizoen in `Denemarken achter de rug en stak de nodige nuttige informatie op over veilig varen. Volgens Rutger Coucke zijn persoonlijke mening is er na de samensmelting van PBN en de Afdeling ballonvaren geen excuus meer om geen lid te zijn. Hoe betuig je als ballonvaartondernemer dankbaarheid aan het team die je operatie mogelijk maakt? Piet Hooijen geeft het antwoord.
4
Word jij de nieuwe bevlogen voorzitter
6
Van het bestuur NL
het bestuur
7
Van de voorzitter B
Philippe De Cock
8
Forbes balloonmeeting
12
Ballonspotten
14
WAG Luchtschepen
16
Nieuwe regels nachtvaren
18
De weg naar succes
22
Professioneel ballonvaren in Denemarken
25
Fatsoenlijke ballonvaarder is lid
26
Vorstelijk feest voor Greetzz team
28
Ben’s fotoalbum Dubai 2015
Rutger Coucke
Gerjan Crebolder
Kevin Boon Luc van Geyte Hans van Hoesel
Steven Vlegels Sebe Kuijer
Rutger Coucke Piet Hooijen
Ben Bläss
ballonstof
WORD JIJ D E NI E U W E
?
4
BEVLOGEN V O O R Z I T T E R?
WE MOGEN ONS VERHEUGEN OP EEN STEVIG EN DAADKRACHTIG BESTUUR. MAAR EEN BESTUUR IS INCOMPLEET ZONDER VOORZITTER. DAAROM NOG MAAR EENS EEN OPROEP. WE ZOEKEN EEN BIJ DE VERENIGING BETROKKEN BESTUURDER, DIE SAMEN MET DE ANDERE BESTUURSLEDEN, VRIJWILLIGERS EN ACTIEVE LEDEN, VERDER VORM WIL GEVEN AAN DE AMBITIES EN DE TOEKOMST VAN DE AFDELING BALLONVAREN. P ROF I E L
. Heeft bestuurlijke en/of leidinggevende ervaring. .H eeft en ontwikkelt samen met de overige bestuursleden een door de leden gedragen visie en draagt deze actief uit,
. Bepaalt samen met de andere bestuurders het beleid binnen de afdeling. . Is een actieve participant in de lopende processen,
.D e voorzitter geeft leiding aan de bestuurlijke activiteiten,
. Neemt 1 of meer inhoudelijke taken op zich.
.H eeft kennis van onderwerpen die de ballonvaart in de
. Weet diverse belangen binnen de afdeling en in het bestuur
komende jaren gaat bezig houden, .B eschikt over goede communicatieve vaardigheden en onderhandelingsvaardigheden. .H eeft het vermogen om mensen en partijen te verbinden. . Zoekt naar consensus tussen betrokkenen. . Is besluitvaardig. .B eschikt over inlevingsvermogen. (ballonbedrijven, piloten, commissies, overheden, e.d.) . . Is doortastend. . Kan zich snel dossiers eigen maken.
te vertegenwoordigen en treedt als zodanig naar buiten. . Vertegenwoordigt de afdeling actief, zowel intern als extern. . Neemt deel aan het voorzittersoverleg van de KNVvL. . Coördineert de bestuurstaken, werkt samen op een stimulerende wijze. . Zorgt voor een vruchtbare samenwerking binnen de vereniging. . Stelt zich op de hoogte van lopende zaken. . Anticipeert op externe ontwikkelingen, vanuit het perspectief van de hele afdeling. . Heeft zicht op het reilen en zeilen van de hele afdeling.
D E TA K E N
.H eeft en ontwikkelt samen met de overige bestuursleden een
Herken je jezelf hierin of misschien een collega ballonvaarder:
door de leden gedragen visie voor de vereniging en draagt
neem dan contact op met de secretaris:
deze actief uit,
Niels Kon, 06-4810 6556, niels.kon@KNVvL.nl
CO LO F O N Ballonstof Winter 2015 Een uitgave van de Afdeling Ballonvaren van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart. Een informatief blad voor ballonpiloten, leden van de KNVvL afdeling Ballonvaren en andere belangstellenden. Ballonstof verschijnt eenmaal per kwartaal in een oplage van 300 exemplaren. De redactie beslist over het al dan niet opnemen van artikelen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen komt voor rekening van de betrokken schrijver. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te bewerken. Voor België valt de uitgave onder de verantwoordelijkheid van de Belgische Ballonvaart Federatie, Luc Van Geyte. Wie lid wil worden van de KNVvL, afdeling Ballonvaren, kan zich melden bij de KNVvL: 0348 43 70 60. redactie: Rutger Coucke [hoofdredacteur], Luc Van Geyte [redacteur België] Gerjan Crebolder [redacteur Nederland] Annette Witte [eindredactie]. medewerkers aan dit nummer: Gerjan Crebolder, Philippe De Cock, Kevin Boon, Hans van Hoesel, Steven Vlegels, Sebe Kruijer, Piet Hooijen, Ben Bläss, Luc Van Geyte en Rutger Coucke.
Fabrikant:
Cameron Balloons Ltd.
Type:
Cameron A-140 envelope
foto omslag: Ben Bläss
Registratie: PH-ZKB
opmaak:
Operator:
Appel & Peer Ballonvaarten
Rutger Coucke
Piloot:
Basten Heeg
Sponsor:
GEBRA Infra uit Arnhem
Wij leveren: l Cameron ballonnen en accessoires l Icom radio’s, Flytec instrumenten l Begeleiding evenementen / Flight Director l Theorie- en praktijk opleiding l Reclame- en passagiersvaarten en zijn een: l EASA erkend onderhoudsbedrijf en CAMO+ gecertificeerd
productie en advertenties: Ontwerpfabriek Van Riebeeckweg 2 1212 EL Hilversum 06 2450 1450 www.ontwerpfabriek.com druk: Drukkerij Print Productions B.V. Nijverheidsterrein 8 1645 VX Ursem Tel 072-5022233 deadlines copy en advertenties: 15 maart, 15 juni, 15 september en 30 november Advertentietarieven 1/1 pagina € 227,1/2 pagina € 115,1/4 pagina € 60,50 Zonder BTW. Toeslagen voor omslagpagina’s. Abonnement Abonnement Ballonstof voor niet-leden:
Walstraat 13 7631 ET OOTMARSUM T: 0541- 293299 M: 06 23 505 807
Nederland € 15,- per jaar. België € 25,- per jaar Aanvraag abonnement admin@knvvl.nl
ISSN: 1386 - 1700
ballonstof
In bestelling
5
ballonstof
VAN HET BESTUUR
6
De allerbeste wensen voor 2016! Hopelijk kunnen jullie terug kijken op een goed en gezellig 2015. Door vele ballonvaarders zijn er in 2015 meer vaarten uitgevoerd dan in de voorgaande jaren dus laten we maar hopen dat het dieptepunt voorbij is en 2016 weer meer ballonactiviteiten biedt. Voor het bestuur van de afdeling ballonvaren en PBN was 2015 een heel druk jaar. De eisen die door EASA worden gesteld moeten worden omgezet in concrete syllabi en leerboeken, de nieuwe wetgeving moest worden aangepast aan de realiteit van ballonvaren, de fusie tussen PBN en de afdeling ballonvaren moest en moet vorm en inhoud krijgen, de leden moeten goed geïnformeerd blijven, de overheid vroeg ook de nodige aandacht om structuren en inhoud af te stemmen. 2016 lijkt weer een agenda te krijgen die voor een belangrijk deel door de overheden wordt bepaald. Het afmaken van de EASA wet- en regelgeving en de implementatie daarvan zullen de nodige uren/dagen gaan kosten. In de vorige Ballonstof hebben jullie de plannen voor 2016 uitvoerig kunnen bekijken. Veel van deze plannen zijn harde noodzaak en moeten de toekomst van ballonvaren zeker stellen. Het wordt steeds duidelijker dat het besturen van een vereniging die met luchtvaart te maken heeft steeds complexer en steeds inhoudelijker aan het worden is. Dat is een punt van constante aandacht en zorg. De wetsvoorstellen voor het nieuwe opleidingsinstituut BTO (Basic Training Organisation) kunnen jullie allemaal bekijken op de site van EASA onder NPA 2015-20. Als jullie daar op- of aanmerkingen op hebben laat dit dan svp weten (karel@pbnballon.nl). Wij hopen in EBF verband (European Ballooning Federation) begin volgend jaar de laatste hand aan de BTO te leggen. Ook dat medio 2016 Part Ops (Operations) klaar is voor publicatie zodat we met de invoering/bekendmaking/uitleg/seminars etc. kunnen beginnen. In 2016 zullen we veel tijd besteden aan veiligheid en de werkgroep SMS/SSP ( Safety Management System en State Safety Programme) zal van zich laten horen. Veiligheid is voor alle ballonvaarders van het grootste belang en een bewustwordings- en verbeterslag is een goed idee en de moeite van de tijdinvestering meer dan waard. De werkgroep Opleidingen zal ook van zich laten horen in 2016. Zij zijn heel druk met het maken van een nieuw opleidingssysteem waar binnen het wettelijk kader onze nieuwe ballonvaarders hun brevetten zullen moeten halen. Daarnaast moeten de huidige brevethouders hun brevetten geldig kunnen houden. De FI’s moeten gaan voldoen aan de nieuwe wetgeving dus ook dat is een punt van aandacht. Daarom zullen al dit jaar FI trainingen georganiseerd worden waar ook IL&T een bijdrage aan zal leveren. Hierover binnenkort meer. Data om alvast met potlood in de agenda te zetten: 11 maart en ergens in oktober of november Safety Seminar voor FI’s:
IL&T heeft aangegeven de FI cursussen te ondersteunen in Hoofddorp: 19 april FI Instructors dag (10:00-17:00 uur)
BESTUUR KNVVL BALLONVAREN VOORZITTER/WOORDVOERDER: Vacant
Voor de FI refresher (nieuwe stijl) kun je kiezen uit één van de volgende data (9:30-18:00 uur + borrel) of 9 mei of 21 juni
SECRETARIS: Niels Kon, M 06-4810 6556, niels.kon@KNVvL.nl PENNINGMEESTER:
of 7 september of 10 oktober
Tommy Witteveen, M 06 3662 6742,
Met vriendelijke groet,
penningmeester.ballonvaren@KNVvL.nl
Het bestuur van de afdeling ballonvaren
BESTUURSLEDEN:
Marije, Niels, Jan, Charles en Karel
Marije Roozendaal, M 06 5045 2939, marijeroozendaal@yahoo.com Karel Abbenes, M 06-5327 0425, abbenes@euronet.nl
F O T O O M SL A G : D U BA I VA NU I T EEN BALLON T IJDEN S D E WA G 2015. MEER FOT O’S OP P A G I NA 28- 31. F O T O BEN BL Ä SS
Beste vrienden, Langs deze weg wens ik iedereen een gelukkig nieuwjaar en voor iedereen een prachtig jaar met vele mooie dagen zowel persoonlijk als zakelijk. Met gelijkaardige woorden zal menig voorwoord rond deze periode beginnen. Zoals vele jaren zal ook dit jaar er weer eentje worden waarvan we de uitkomst niet kunnen voorspellen hadden. Wie had er ooit gedacht dat ……, en zo zijn er vele zaken die op de puntjes ingevuld kunnen worden. Is dat niet elk jaar zo ? Is dat niet het leven
ballonstof
VAN DE VOORZITTER B
zoals het is, meestal voorspelbaar onvoorspelbaar ?
7
De laatste maand van vorig jaar bracht nog een verrassing van formaat met onze eigen Steven Vlegels die een prachtige 2e plaats kon veroveren op de World Air Games in Dubai. Nogmaals mijn welgemeende felicitaties voor deze machtige prestatie. Alhoewel ik verrassing zeg is dit niet echt zo. Na zijn overrompeling op het laatste BK en een mooie 9e plaats op het EK in Hongarije was dit de apotheose van een heel goed jaar voor hem. We hopen dat er nog mooie dingen gaan volgen de komende jaren. Met om te beginnen het komende WK in Saga, Japan. Daar zullen onze kleuren verdedigd worden door Steven en Ann. Een hele uitdaging in een van de best georganiseerde wedstrijden ter wereld. Overal horen we het ook ronken dat er dit jaar terug 3 Belgische teams klaar staan om deel te nemen aan de Gordon Bennett, die in september zal starten vanop Willi Eimers zijn startplaats in Gladbeck. Het belooft een prachtige editie te worden, we kijken er naar uit. Op 12 maart ek hebben we onze ledendag, die naar analogie met vorig jaar, weer enkele sprekers met interessante thema’s voort zal brengen. Meer info krijgen jullie via de verschillende kanalen zeker voorgeschoteld. Op die dag is het ook onze jaarlijkse Algemene Vergadering waarop terug plaats gemaakt wordt voor nieuwe mensen in het bestuur. Zoals ook jaarlijks weerkerend bij deze een oproep naar mensen die zich geroepen voelen om ons te versterken. Er zijn een paar mensen die vertrekken en niet terugkeren. We hadden ook afgesproken dat de voorzitter dit niet blijft doen tot hij vastgeroest zit, maar dat we driejaarlijks gaan wisselen. Dit houdt in dat dit waarschijnlijk mijn laatste woord als voorzitter zal zijn. Het is mijn intentie om aanwezig te blijven in het bestuur, en niet, zoals vroeger wel gebeurde, weg te gaan en opgebrand te zijn. Door de driejaarlijkse wissel geven we onze vereniging de mogelijkheid om met nieuwe zuurstof tegen sommige zaken op een andere manier aan te kijken. Zoals ook al tot in den treure herhaald, ons bestuur blijft vrijwilligerswerk en de ene heeft al wat meer tijd dan de andere. Dat zal waarschijnlijk niet wijzigen, maar als men er rekening mee houdt scheelt het al een slok op de borrel. Bij deze wil ik dan ook alle mensen bedanken die de voorbije jaren bijgedragen hebben aan het functioneren van onze vereniging.
BESTUUR
KBBF
En nu mag de winter komen! Tot binnenkort!
VOORZITTER: Philippe De Cock, Hogenakkerstraat 76, 9140 Tielrode,
Philippe
M 0475 44 14 76, ONDERVOORZITTER: Yves Lannoy, Ambachtstraat 12, 2450 Meerhout, M 0478 51 57 30, PENNINGMEESTER - LEDENADMINISTRATIE: Luc Buyckx, Kluisstraat 18, 2360 Oud-Turnhout M 0476/36 18 02, SECRETARIS: Djorry Simoen, Berkenlaan 5, 9160 Lokeren, M 0478 61 74 37, BESTUURSLEDEN: Filip Audenaert, Grote Baan 212, 9250 Waasmunster, M 0497 44 54 64, Lowie Vanluffelen, Achtelsestraat 98, 2320 Hoogstraten, M 0495 25 35 45, Luc Van Geyte, A. Rodenbachlaan 4, 2547 Lint, M 0495 22 55 66, SECRETARIAAT: Berkenlaan 5, 9160 Lokeren WOORDVOERDER: Yves Lannoy, M 0478 51 57 30 EMAIL: rvb@balloonfederation.be WEBSITE: http://www.balloonfederation.be
ballonstof 8
DE MAN ZAG ER ELK JAAR HETZELFDE UIT; ’T LEEK NET EEN BOEKHOUDER EN WAARSCHIJNLIJK WAS HIJ DAT OOK, OF OP Z’N MINST GEWEEST. HIJ DROEG ONVERANDERD EEN COLBERTJE MET EEN RIJTJE PENNEN IN Z’N BORSTZAK, HAD ZO’N OUDERWETSE AKTETAS BIJ ZICH EN EEN KLEMBORD MET DAAROP EEN PAAR NAAMLIJSTEN.
MALCOLM FORBES IN GESPREK MET ‘DE BOEKHOU DER’
DE JAAR L I JKSE BALLONMEE TING W I JL EN M U LTIMILJ ONAIR MA LCO IN BAL L ER OY, N OR MAN DIË T E KS T E N FOTO’S : G E R J AN CR E B OLDE R
D E K UDDE V A N DE BOEK HOU DER
Daarop stonden de namen van de stervelingen die die dag
voerd per golfcar), Liz Taylor, tv-presentator Walter Concrite
het geluk beschoren waren een ballonvaart te mogen maken.
en een handjevol Europeanen waaronder Mick Jagger en prins
In zijn kielzog de gelukkigen zelf. De een was er, wat kleding
Michael van Roemenië om het hier maar even bij te laten.
betreft, kennelijk op voorbereid een poolexpeditie te gaan
Er zullen ongetwijfeld ook diverse ‘captains of industry’ tussen
maken en de ander had nog niet de moeite genomen om haar
hebben gezeten, politici of collega’s van Forbes uit de uitgeve-
pumps met hoge hakken te verwisselen voor wandelschoenen.
rijwereld maar die kenden we niet.
Divers; zo noemen we zoiets en dat sloeg niet alleen op de kledij. Het gezelschap was uiterst gemêleerd en overwegend van
Met de lichte nonchalance van de man van de wereld, liepen
Amerikaanse origine. In de loop der jaren maakten vele promi-
wij, drie bestuursleden van de Stichting Ballonsport Barneveld,
nenten deel uit van de kudde van de boekhouder.
daar tussen; hier een praatje makend, daar een handje schud-
Om een paar namen te noemen: de oud-minister van defensie
dend want in de loop der jaren dat we er kwamen leerden
Caspar Weinberger, zijn collega van buitenlandse zaken Henry
we heel wat mensen – zij het natuurlijk uiterst oppervlakkig
Kissinger, de weduwe van generaal Douglas McArthur (aange-
– kennen en zij ons. We vielen ook wel op in onze kanariegele
ballonstof 9
VAN O L M F ORB ES
MET HET ‘CHAT EAU DE BALLEROY ’ (G-BKBR) OV ER DE DORPSST RAAT IN HET GELIJKN AMIGE ST ADJE.
sweatshirts en blauwe bodywarmers met daarop afgebeeld
moment kon de piloot hun taak dan overnemen met de
kasteel “De Schaffelaar”, destijds het logo van de stichting.
branders van de ballon zelf. Forbes, ongebrevetteerd, maar
Zelfs Forbes, die zich gewoonlijk alleen met z’n hoge gasten
wel eigenaar van het gevaarte, stuurde ons naar de linker- en
bemoeide, knikte ons vriendelijk toe en vroeg ons de laatste
rechterkant van de opening om deze zo wijd mogelijk open
jaren steeds vaker om even te assisteren als hij weer eens een
te maken, en slaagde er vervolgens in om met enkele lange
special shape in brand wilde steken. Op zekere dag is hem
steekvlammen een paar panelen weg te laten smelten.
dat nog bijna gelukt ook! De destijds speciaal voor Pakistan
We keken elkaar dan veelbetekenend aan over de vlam-
gebouwde minaret, een enorm lang en smal gevaarte, vereiste
menzee: ‘die minaret gaat vandaag niet meer de lucht in’.
een speciale methode van overeind zetten. Nadat er met twee
Nu kon het zijn dat de immer aanwezige ballonbouwer Don
grote ventilators wat lucht in de reuzensigaar was geblazen
Cameron met vooruitziende blik een naaiploegje vanuit
liepen twee crewleden met een gasfles en een losse brander
Bristol had meegenomen. D’r ging nog wel eens wat stuk
naar binnen. Ze begonnen dan met het verhitten van de
daar bij Forbes en zelfs het repareren van een ballon midden
lucht waarbij ze langzaam achteruit liepen. Op een gegeven
op het terrein bleek later zelfs een gewaardeerd program-
ballonstof 10
MET DE KLOK MEE: - O P HET ZON N IGE GAZON ACHT ER HET KA ST EEL WERD EN ZOWEL DE GAS- ALS DE HET ELU CHT BALL O NNEN G EREED GEMAAKT V OOR EEN V AART OV ER DE CA L VA D O SST REEK . - E ÉN V AN DE BALLON N EN U IT DE ST AL V A N BU D D Y BOMBARD. - MICK JAGGER MET ZIJN PAT AT ZAK. - H ET PREPAREREN V AN DE 90 MET ER HOG E M I NA RET (G-BKN N ).
maonderdeel. Op het wat golvende weiland achter het kasteel werden de ballonnen overeind gezet. Naast de ‘special shapes’ uit de stal van Forbes betrof dat onder andere een paar lichtblauwe,
den zich ook Europeanen die voor zijn firma vaarten maakten
met bloemen opgesmukte ballonnen van Buddy Bombard en
in Frankrijk, Zwitserland of Italië. De Engelse Jane Adamson
uit allerlei landen afkomstige ballonnen, gevaren door geluk-
behoorde daar bijvoorbeeld ook toe. Zij maakte vaarten in
kige piloten die in principe maar een keer in hun leven zo’n
het Loiredal met welgestelde Amerikaanse toeristen die al die
eervolle uitnodiging tegemoet mochten zien. De klein van stuk
schitterende kastelen wel eens van boven wilden zien.
zijnde Buddy Bombard stond op een kistje want anders kon hij
Mijn vriend Hans Lubbers vond haar wel aardig en dacht
niet bij de branders komen. Hij en zijn piloten van de Buddy
erover om haar eens voor de meeting in Barneveld uit te nodi-
Bombard Society waren gekleed in pilotenuniform voorzien
gen. Helaas, hij had geen visitekaartjes bij zich; ik wel; of ik
van toch een gouden bies of vier om de mouwen. Bij warm
soms mijn kaartje ..?
weer droegen ze witte overhemden met epauletten voorzien
Natuurlijk en zodoende werd het later mijn ‘ballonvriendinne-
van dezelfde hoeveelheid gouddraad. Onder de piloten bevon-
tje’ in plaats van het zijne!
TEK S T EN FO T O ’S : KE V I N B OON
ballonstof
E E N J A A R TJE B A LL O N SPO TTEN
2015 IS INTUSSEN VOORBIJ. BALLONSPOTTERS HEBBEN EEN HEEL APARTE HOBBY. SOMS VROEG UIT BED OM PRACHTIGE BALLONFOTO’S TE MAKEN.
11
WE VOLGEN KEVIN EEN JAAR LANG. WE MAAKTEN OP DE VOLGENDE PAGINA’S OOK EEN KLEINE SELECTIE VAN DE DUIZENDEN PRACHTIGE FOTO’S.
J A N U A R I - F E B RU ARI - MA A RT
een volgende vaart kon plaatsvinden, en vanaf dan was er
Op een verdwaalde februari-dag konden we reeds onze eerste
geen houden meer aan.
ballonfoto’s maken. De maand maart gaf ons de kans tweemaal ballonnen te spotten.
AUGUS TUS
Augustus deed beter dan juli, met 16 fotoreeksen. Na een
A P R IL
succesvolle LMAB, kon ook de zaterdagvaart van Mosel Ballon
Het ballonseizoen kwam voor ons op 5 april op gang.
Fiesta (omgeving Trier) doorgaan, werd er lokaal wat gespot
‘s Morgens was er de Inflationday Belgium op het terrein in
en werd onze uitstap naar Hotton voor de Hottolfiades suc-
Kelchterhoef en op de terugweg naar huis kwamen we een
cesvol gesmurft.
paar nieuwe ballons tegen. Tijdens het weekend van 18-19 april kwamen er tijdens 3 spotmomenten maar liefst 4 nieuwe ballons voorbij ons fototoestel. Reeds lang had ik op 24 april een dag vrijaf op het werk, maar die startte iets vroeger dan voorzien door een ballonmoment.
S E PTE MBE R
September, het eerste weekend werd in Warstein niet gevaren, gelukkig op zaterdagmorgen wel in Sint-Niklaas tijdens de Vredefeesten, ‘s anderendaags konden enkele speciale vormen zich tonen aan het publiek. Het weekend nadien waren we te
M EI
gast in Warstein. Oorspronkelijk zag de meteo er niet goed uit,
Begin mei werd er in Herenhout een oefenvaart voor het
maar toch konden alle 3 de resterende vaarten nog doorgaan,
Belgisch Kampioenschap gepland, vroeg uit de veren, maar
uitstap meer dan geslaagd dus. Het weekend erna was het op
wel 2 nieuwe ballons gescoord. Dé afspraak van het jaar in
zaterdag Early Birds, alsook Kasseikes kermis te Lochristi en
Vielsalm (Belgian Balloon Trophy) moest ik door gezondheids-
op zondag maakten we een spottrip naar Saint-Maur, tegen
redenen laten voorbijgaan, maar een weekje later konden we
Doornik. Op de terugweg konden we nog enkele ballonnen
alweer wat nieuws spotten.
zien landen in Wattrelos. Het laatste weekend van september
JUNI
Juni bracht ons 13 fotoreeksen: enkele ( 9 ) nieuwe ballons voor ons fototoestel, een herdenking van een oorlogsgebeurtenis, een editie van Early Birds bij een watersportvijver (met task te scoren in het zwembadje), een ballonmeeting die van
zouden we het rustig aan doen, tot we vrijdagmiddag een mail kregen: “morgenochtend komt onze nieuwste ballon buiten, als je zin hebt”. Dat hoef je mij geen twee keer te zeggen, vroeg uit de veren dus, en in de namiddag nog even goeiedag zeggen te Bavel, voor de jaarlijkse bijeenkomst daar.
op de magische kasteelsite verhuisde naar een nabijgelegen
OKTOBE R
weide maar ondanks dat als publiek aangenamer aanvoelde
Oktober. Het tweede weekend van oktober waren we
en een Nederlandse ballon die in Waasmunster een passagiers-
getuige van het opstijgen van de ochtendvaart van de
vaart maakte.
Najaarschallenge van op de Grote Markt in Sint-Niklaas.
JULI
Juli, alweer goed voor 13 fotoreeksen, startend met 2 nieuwe ballons op 1 avond, een dagje zee dat afsluit met een ballonspottrip, maar vooral Lorraine Mondial Air Ballons 2015, die op meteogebied een slechte start maakte, maar de eerste vaart (zondagmorgen) was er wel boenk op. Na de eerste vaart was het nog 3 dagen modelballonnen spotten alvorens
Een vreemd zicht zoveel ballons op te zien stijgen, zonder al de naderhekken van op die lokatie. Ons drukke ballonseizoen sloten we traditiegetrouw af te Amersfoort, op de 9de Inflation Day. Drie ballonnen op de terugweg trokken de aandacht in Houten, waarna de eindstemming definitief Zele werd. Aan al wie onze ballonuitstappen kleurden, bedankt!
ballonstof
01
02
03
12
07
11
17
— FOTOALBUM —
BALLONSPOTTEN 2015 EEN HEEL JAAR OP STAP OM DE MOOISTE FOTO’S VAN LUCHTBALLONS VAST TE LEGGEN OP DE GEVOELIGE PLAAT.
14
01 PATCH
04 NIEUW!
07 DROPSHOT
Eén van de eerste ballons voor onze lens
Heel veel nieuwe ballons voor de eerste keer
Mooie drop op het target tijdens de Early
in 2015.
in het luchtruim in 2015.
Birds Competition training.
02 DOL
05 VLAM
08 ZWEMBADJE
Veel deelnemers aan de Inftationday
Geef maar gas.
Wie gaat de uitdaging aan om hierin zijn marker te droppen?
Belgium. 06 WESPEN 03 MEI
Vanuit Le Roeulx met beide wespen in de
Goed weer in mei, dan varen de ballons
lucht.
talrijk uit.
09 SPECIAL Eén van de vele special shapes tijdens Loraine Mondial Air Balloons.
04
08
05
06
09
10
12
13
15
18
16
10 GROTE MARKT
13 NOSTALGIE
16 VREDESFEESTEN
Vaart vanop de Grote Markt in Sint-Niklaas
Oude ballons krijgen mits wat oplapwerk
Geen vaarcondities op zondagavond, maar
tijdens de Najaarschallenge KBBF
eeen tweede leven.
wel goed weer om enkele specials en ballons van sponsors recht te zetten.
11 LEGENDARISCH Wie kent de Cock’s Hammannetjes niet?
12 KLEUREN Kleurrijk schouwspel tijdens Kasseikes Kermis Lochristi..
14 WEERSPIEGELING Spiegeltje, spiegeltje in het water, het markervissen komt later.
17 BEER Wat een grote knuffelbeer tijdens de Inflationday te Amersfoort.
15 NEDERLANDS BEZOEK Nederlandse ballon met passagiers vanuit Waasmunster.
18 MARKERS VISSEN Nadat enkele markers in het water vielen (doel foto 8) was het wachten geblazen om ze te kunnen opvissen.
H OT AIR AI RSHI P S I N A C TI E WORLD AIR GAMES T EKST : LU C V AN GEY T E FOT O’S : LU C V AN GEY TE - F A I
O P Z OE K NA A R 1 4 A IRSHIPS
geen vertrouwen meer in de organisatie. Hun gedane werk om
In maart begon de selectie van de deelnemende piloten.
een transportfirma te vinden werd met één mail of telefoontje
Bedoeling was om 14 teams uit liefst 14 verschillende landen
teniet gedaan.
te zoeken om deel te nemen aan de World Air Games 2015 - discipline Hot Air Airship. Een niet gemakkelijke opdracht, want heel wat piloten varen enkel commercieel en dus als ze er voor betaald worden, en de competitie gaat door op een
De gevolgen waren dan ook niet te overzien. 10 ballonteams trokken hun terug als deelnemer. Het leek het verhaal van de 10 kleine negertjes... uiteindelijk waren ze nog met 4.
ogenblik dat de ballons nodig zijn in de toeristische skigebie-
Maar er dook nog een probleem op.
den. De deelnemers kregen gratis transport van hun ballons
De deelnemers uit Rusland hadden een rekening voor trans-
en trailers, maar hierdoor waren deze
port van maar liefst 58.000 Euro.
wel weg van begin november tot eind
De betaling hiervan bleef uit en we
januari.
hadden geen idee of deze ballon tijdig
Het werd dus een uitdaging die uiteindelijk toch lukte. 14 deelnemende airships uit 10 verschillende landen. FAI blij, CIA blij en organisatie in Dubai blij. Er werden afspraken gemaakt met de door de
kon vertrekken zodat deze tijdig in Dubai zou zijn. De FAI-regels schrijven immers voor: ‘een competitie is slechts geldig met minimaal 4 deelnemende landen.’
organisatie gekozen transportfirma en
D E E E RS TE D AG
er werden oplossingen gezocht voor de
Het was dus afwachten of er 4 teams
eventuele problemen. Doch plots komt
klaar zouden zijn. De deelnemers zelf
er een bericht vanuit Dubai. De organi-
waren er, maar waren hun airships aan-
satie had beslist om niet meer samen
gekomen. Tijdens de general briefing
te werken met DHL en alle deelnemers
bleek al snel dat de eerste vaart niet
moesten op zoek naar een eigen trans-
kon doorgaan. 3 van de 4 piloten had-
portfirma. Dit 2 weken voor de deadline
den hun airship, doch eentje stond nog
om te vertrekken. Op dat ogenblik haak-
steeds bij de douane om zo het land
ten de deelnemers van o.a. USA al af,
binnen te komen. Dit gaf de wedstrijd-
want hun deadline was gewoon niet haalbaar. Anderen gin-
leider iets meer tijd om alles op punt te stellen. De verschil-
gen op zoek naar een transportfirma en mochten hun offerte
lende materialen werden uitgetest en de meetteams gingen
opsturen naar Dubai. Antwoorden bleven uit tot er plots in
het terrein op om daar al een en het ander klaar te zetten.
heel de wereld een andere transportfirma zelf contact nam
Dus, geen ochtendvaart op 01 december. De avondvaart werd
met de piloten. Zij waren blijkbaar gevraagd door de organi-
ook afgelast wegens te veel wind.
satie. Verschillende piloten reageerden sceptisch en hadden
WOJCIECH BAMBERSKI - POLEN
ZILVER
MIKHAIL BAKANOV -RUSLAND
BRONS
RIMAS KOSTIUSKEVICIUS- LITOUWEN
ballonstof
GOUD:
15
2015
Les Purfield (GBR) en Garry Lockyer (CAN) zorgden de volgende dagen voor 10 tasks. Wat het competitieterrein betreft waren we beperkt tot een stukje woestijn aan de rand van een paardenracebaan. F L IG H T 1
2 december - 05:30 Hr. - 2 tasks - Pylon Race en Mixed Salad Task. De Pylon Race is een snelheidsrace over een korte afstand. Individuele starts, via de start-gate naar de 3 pilonen om uiteindelijk de eindigen aan de finishlijn. Deze laatste was ook de start voor task 2, een precisie opdracht. Opdracht het droppen van 4 markers op of in respectievelijk een kruis, 2x een schietschijf en uiteindelijk in een zwembadje (van 1 m diameter) F L IG H T 2
3 december - 05:30 Hr. - 3 tasks - 2x Slalom en Point-to-PointRace. Van de start gate een slalom race tussen een 8-tal pilonen op 50 meter van elkaar en zo naar de finish gate. Daarna een Pit Stop waar de piloot diende op te geven hoe lang hij zou doen om de Slalom race opnieuw te doen in omgekeerde richting. Na deze laatste Slalom ging men meteen van start op zoek naar 3 doelen waar men moest scoren. De markers werden met uiterste precisie gedropt. F L IG H T 3
4 december - 05:30 Hr. - 3 tasks en 6 markers op de tafel Pylon Race, Line Task en Mixed Salad Task. Voor de Pylon Race was de afstand groter dan bij de eerste vaart en diende men 2 rondes te doen. De Line Task die hierop volgde was prachtig om te zien. Droppen van een marker in een zwembadje, oppikken van een fles water van een tafeltje, terug een marker droppen in een zwembadje om dan uiteindelijk de fles terug op een volgende tafel neer te zetten. Dit alles op één rechte lijn. Bij de volgende opdracht moest men dus weer op zoek
naar de verschillende goals om daar 4 markers te droppen. Via een kruis, naar de schietschijf, terug naar een volgend kruis en dan een Touch and Go. Zo naar een volgende schietschijf/roos. FLIGHT 4
5 december - 05:30 Hr. - 2 tasks - Pylon Race en Tomo-HawkTask. Opnieuw een Pylon Race, 2 rondes. Nadien via een startlijn kwam men in een gebied met 5 doelen. De piloten hadden 20 minuten tijd om deze task uit te voeren. Voor sommige doelen kon men meer punten verdienen, en bij het scoren op de 5 doelen kreeg men 500 bonus-punten. Op deze doelen mocht men 2 keer scoren. Piloten kregen 8 markers. D E RE S ULTATE N
4 airships, verschillende groottes. Dit zorgde ook voor verschillende resultaten op de verschillende tasks. De Pylon Race werd telkens gewonnen door Mikhail Bakanov uit Rusland. Hij kwam aan de start met een vrij nieuw en groot airship. Maar voor de precisievaarten scoorde hij minder goed. Winnaar en WAGkampioen werd Wojciech Bamberski uit Polen. Op het podium verder Mikhail Bakanov uit Rusland en Rimas Kostiuskevicius uit Litouwen. Op de 4de plaats eindigde Oscar Lindstrom uit Zweden. Zijn 28 jaar oud airship deed het ontzettend goed, al kwam de piloot al eens aan de finish met een gezicht vol olie.
ballonstof 16
STAN DARDIS E D E U R O P E A N R UL E S O F TH E A I R ( S E R A ) EN N AC HTV A A R T E N MET DE IMPLEMENTATIE EN UITVOERING VAN SERA ZIJN OOK DE VOORSCHRIFTEN VOOR HET UITVOEREN VAN NACHTVAARTEN MET BALLONS GEWIJZIGD. DE NIEUWE REGELS ZULLEN WE HIER BESPREKEN. DE REGELS VOOR HET UITVOEREN VAN NACHTVAARTEN STAAN IN ARTIKEL 3.1 VAN DE VRIJSTELLINGSREGELING BESLUIT LUCHTVERKEER 2014: T E KS T : H A N S VAN H OE S E L FO T O ’S : J E A N LOUIS B E CKE R
A R T IK E L 3.1. VR IJE BA LLONNEN
Het uitvoeren van een vlucht met een vrije ballon buiten de
6°. noodverlichting in de vorm van zaklantaarns;
daglichtperiode is toegestaan met inachtneming van de vol-
f. ten minste twee uren vóór de aanvang van de vlucht
gende voorschriften:
wordt een vliegplan voorgelegd aan de supervisor van
a. d e gezagvoerder is in het bezit van een geldig bewijs van
AOCS Nieuw Milligen, bedoeld in artikel 1 van de Regeling
bevoegdheid als ballonvaarder en heeft als gezagvoerder ten minste 100 uur aan ballonvaarten uitgevoerd; b. de vlucht wordt uitgevoerd zonder passagiers, tenzij er binnen één uur voor het begin van de daglichtperiode wordt gestart; c. de minimum vlieghoogte bedraagt 600 meter (2000 voet) boven gemiddeld zeeniveau; d. de vlucht wordt niet uitgevoerd in de Amsterdam CTA’s, de Schiphol CTR, de Schiphol TMA’s, de Rotterdam
Luchtverkeersdienstverlening onder opgave van: 1°. het registratiekenmerk van de vrije ballon, 2°. de plaats van vertrek, 3°. de verwachte tijd van opstijging, en 4°. de maximum vlieghoogte; g. ongeacht de plaats van opstijging wordt een vliegplan voor de vlucht met de vrije ballon ten minste twaalf uren voor de verwachte tijd van opstijging ingediend; h. de voorbereiding van de vlucht met een vrije ballon is
CTR en de Rotterdam TMA 1, bedoeld in de Regeling
zodanig dat:
Luchtverkeersdienstverlening;
1°. gelet op de hoeveelheid brandstof tot minimaal één uur
e. tijdens de vlucht zijn de volgende, naar behorende functi-
na aanvang van de daglichtperiode kan worden gevlo-
onerende, instrumenten, luchtvaartradiocommunicatie- en identificatieapparatuur aan boord:
gen, 2°. rekening houdend met een ruime wijziging van de
1°. een drukhoogtemeter,
windrichting en snelheid van de wind, er geen luchtver-
2°. een stijgsnelheidsmeter,
keerleidingsgebieden zullen worden binnen gevlogen
3°. een magnetisch kompas,
die niet zijn vermeld in het vliegplan,
4°. twee VHF-zendontvanginstallaties waarmee voortdurend een tweezijdige radioverbinding kan worden onderhou-
i. het landen vindt uitsluitend plaats binnen de daglichtperiode.
den met de betrokken luchtverkeersleidingsdiensten op de frequenties zoals gepubliceerd in de luchtvaartgids, 5°. een SSR-transponder met de Mode S wordt gebruikt, ongeacht de classificatie van het luchtruim of de vlieghoogte,
Het Besluit spreekt over: ‘Het uitvoeren van een vlucht met een vrije ballon buiten de daglichtperiode’. Wij zullen het verder hebben over nachtvaarten.
ballonstof 17
Het Bewijs van Bevoegdheid, uw brevet, moet voorzien ZIJN
lees dan daarvoor de voorschriften die opgenomen zijn in
van de aantekening: ‘Night Qualification’ (NQ). Allemaal niet
een EASA-document: http://easa.europa.eu/system/files/
zo moeilijk te verkrijgen: twee nachtvaarten van tenminste één
dfu/certification-docs-special-condition-SC-D-01-31HB_
uur onder toezicht van een instructeur volstaan en dan kan die
GB-External-and-Internal-Lights-for-Free-Balloon-Night-
NQ op uw brevet worden bijgeschreven.
Flight-Issue-2.pdf of http://iturl.nl/sn6Mi0m
S ERA Z E G T O O K IE T S OVER DE MEE T E VOER EN
Vergeet niet om vóór de landing al uw verlichting weer
V ER L I C H T IN G :
binnen de ballonmand te brengen. Het positioning light
SERA.3215 Lichten die een luchtvaartuig moet voeren
hangt maximaal 9 meter namelijk onder de ballonmand.
a) Behalve als bepaald onder e), moeten alle luchtvaartuigen
Tip: zorg bij de voorbereiding van de ballonvaart voor vol-
’s nachts tijdens de vlucht de volgende lichten voeren:
doende verlichting en voorzie uw crew ook van een lampje
1) antibotsingslichten, die bedoeld zijn om de aandacht op
en een fluoriscerend veiligheidsvestje.
het luchtvaartuig te vestigen; en 2) navigatielichten die bedoeld zijn om het relatieve vlieg-
Dit artikel kwam tot stand met informatie van G. (Gert)
pad van het luchtvaartuig aan te geven voor waarne-
Kruiswijk, senior inspecteur, Afdeling Vergunningen, Directie
mers. Andere lichten worden niet gevoerd als ze met
Luchtvaart, Inspectie Leefomgeving en Transport en met
deze lichten kunnen worden verward; of
foto’s van Jean Louis Becker.
3) in het geval van ballonnen: positielichten. N ASCHRIFT V AN DE SCHRIJV ER:
CAT.IDE.B.110 Lichten
Het is opmerkelijk dat de vereisten voor het uitvoeren van
Luchtballonnen die nachtvluchten uitvoeren, dienen te zijn
nachtvaarten zijn gewijzigd. Niet allemaal zijn ze even zin-
uitgerust met:
nig: waarom kunnen nu ineens géén passagiers tijdens
(a) positielichten;
nachtvaarten worden meegenomen? Onzin?
(b) e en inrichting die zorgt voor afdoende verlichting van alle instrumenten en apparatuur die essentieel zijn voor het
De KNVvL Afdeling Ballonvaren is niet betrokken geweest bij
veilige gebruik van de luchtballon; en
de totstandkoming van de nieuwe regels.
(c) een onafhankelijk werkende draagbare lamp. Wilt u ook nog anti-collision lights meevoeren (niet verplicht),
ballonstof 18
DE WEG NAAR SUCCES WE MOGEN TOCH WEL ZEGGEN DAT STEVEN VLEGELS EEN ZEER VERDIENSTELIJKE WAG GEVAREN HEEFT. IN DIT ARTIKEL NEEMT HIJ ONS BIJ DE HAND OM STAP VOOR STAP TE LATEN ZIEN HOE ZIJN WEDSTRIJD VERLOPEN IS. T E KS T : S T E VE N VLE G E LS FO T O ’S : B E N B LÄS S
V AA RT 1 ( HW Z , HNH, F ON)
alles goed: marker met veel gevoel geworpen en 35 cm lever-
Na meerdere indrukwekkende trainingsvaarten boven Dubai
de 986 punten op. Dank u, Sinterklaas.
begon het echte werk dus op zondagochtend 6 december.
Wanneer alle resultaten opgeteld werden, bleek Duitsland na
Vertrek met alle deelnemers samen + de vosballon vanaf een
dag 1 de eerste 2 posities te bekleden, met de uittredende
braakliggend terrein in de stad. Bij de HWZ kon er gekozen
WAG kampioen Sven Gohler op 1 en Markus Pieper op 2.
worden uit 3 doelen, maar in de praktijk bleek slechts 1 ervan
Tweevoudig wereldkampioen Johnny Petrehn stond op 3 en
ook echt haalbaar te zijn. Henk Broeders wist er prima te
kort daarachter Philippe (5°) en ikzelf (7°).
scoren met een tweede plek en ook Philippe haalde een goed
Goed begonnen is half gewonnen.
resultaat evenals op de FON. De vossenjacht werd een race tegen de tijd voor hen die na
VAART 2 (RTA, HWZ)
de eerste twee tasks achteraan in het pak zaten. Zelf vreesde
Helaas hield te sterke wind ons dan twee dagen aan de grond
ik ook even dat het krap zou worden, maar uiteindelijk kwam
en pas op 9 december kon er weer gevaren worden:
ballonstof 19
DE FAIBAN IER IN DU B A I
namiddagvaart met redelijk wispelturige windrichtingen,
Oef, beperkte schade, of beter gezegd geen schade want zowel
allicht als gevolg van de thermische activiteit in de stad.
Philippe als ik konden nog 2 plaatsen stijgen. David Strasmann
Jan en Philippe wisten goed te scoren op de HWZ, voor mezelf
liet 2 prima scores optekenen en kwam aan de leiding.
ging het met 171 meter minder goed. Gelukkig ging de andere opdracht wel goed: bij een Race to an Area (RTA) moet je voor
VAART 3 (FIN, WS D , FON)
de start opgeven hoeveel minuten en seconden je over een
Fly-In naar de kamelen-farm van de kroonprins en dus moesten
bepaalde afstand gaat doen, in dit geval vanaf net na vertrek
we onze eigen opstijglocatie gaan zoeken. Het latere podium
tot aan een vaste coördinaatlijn (ongeveer 4 kilometer verder).
stijgt ongeveer samen op vanaf een niet zo ideale plek: het doel
De Europeanen scoorden hier opvallend beter dan Amerikanen
was wel nipt haalbaar op hoogte maar tijd om in te zakken en
en Japanners: Colin Weber (LUX) en Clément Seigeot (FRA)
laag te naderen was er niet meer. Een hoge marker-drop ein-
wisten op de seconde correct te voorspellen hoe lang ze erover
digde op een 7 meter wat in vele omstandigheden ook zou zijn
deden! Met 17 seconden haalde ik nog 924 punten binnen.
maar niet hier: 40 piloten wisten hun marker immers dichter
ballonstof 20
te leggen. Intussen was er bij dit doelkruis ook een vosballon
VAART 4 (HNH)
opgestegen waar de meute achteraan ging. Dankzij super
Voor de laatste vaart trokken we een eind de woestijn in: op
stuurbare condities in de onderste luchtlagen waren de resul-
lage hoogte stond wel een fikse oostenwind van 20 knopen
taten hier nog spectaculairder: 35 van de 68 deelnemers lagen
maar de grondinversie zorgde voor een betrekkelijk kalme
binnen 1 meter en 53 binnen de 2 meter! De Deen Christoffer
grondwind. En trouwens, 2 passagiersballons van de lokale
Mundt behaalde met 5,12 meter nog amper 103 punten op
operator stegen ook op vanuit de Skydive Dubai Desert
1000. Heel frustrerend. In die omstandigheden gaat de fak-
Dropzone, dus waarom zouden wij aan de grond blijven?
tor “geluk bij het gooien” wel heel hard meespelen en een
Het wedstrijdgedeelte werd wel beperkt tot één schamele task,
verplichte “gravity marker drop” had hier allicht voor meer
een vossejacht.
spreiding kunnen zorgen. Gelukkig kon ik net op die moment
Wedstrijdleider Claude Weber wou zo het pak samenhouden,
uitpakken met m’n beste resultaat van de wedstrijd: 10 centi-
met reden: de eerste 20 kilometers waren er immers geen
meter, goed genoeg voor een gedeelde tweede plaats op deze
landingsmogelijkheden (of beter gezegd: geen retrieve-moge-
task. In de totaalstand verandert niet zoveel: Strasmann blijft
lijkheden in het mulle woestijnzand); nadien was er een zone
op kop, Vitry blijft 2e en Philippe 3e. Zelf kan ik een plaatsje
met 1 hoofdweg en enkele verharde pistes waarrond geland
winnen maar veelvoudig kampioen Stefan Zeberli komt hard
MOEST worden want erna kwam al snel de verboden zone van
aanzetten op plaats 5!
Al Maktoum International Airport.
ballonstof 21
I MPR E S S I E S VAN DUB AI.
MAAR U IT EIN DELIJK GAAT HET ER T OCH OM DE MARKER OP HET T ARGET T E KRIJGEN …
FA I V O O R Z I T T ER VAN FOR M AAT J OH N G R UB S TROM
Het moest ditmaal wel een “gravity marker drop” zijn, niet
Philippe niet voldoende om dat podium vast te houden.
gooien dus, maar gewoon laten vallen en met die hoge wind-
David Strasmann pakte wel 771 punten en de 1e plek,
snelheid vertaalt zich dat in: “wanneer moet ik die marker in
851 punten brachten mij in extremis van 4 naar 2 en Stefan
godsnaam lossen?”
Zeberli’s eindsprint strandde op 3.
Reken even mee: 20 kts = 36 km/u = 10 m/s of anders gezegd: iedere seconde dat de marker valt, legt hij meteen
Fantastisch resultaat natuurlijk, te danken aan de goede
ook 10 meter horizontale afstand af. Recht over het doel pas-
sfeer binnen het team en de vlotte samenwerking binnen de
seren maar twee seconden te laat loslaten = marker 20 meter
Belgische equipe. Bedankt iedereen, ook de thuisblijvers van
na het doelkruis. Aartsmoeilijk.
wie we vele aanmoedigingen mochten ontvangen!
Niettemin slaagde de helft van de deelnemers er toch nog in
[zie ook pagina 30 voor de resultaten.]
om binnen de 10 meter te droppen en op twee na zat iedereen binnen een straal van 50 meter. Vitry zakte door het ijs, haalde slechts 250 punten en viel zo van het podium. Jammer genoeg waren 382 punten ook voor
ballonstof
P ROF E S S I O NE E L B A L L O NV A R EN I N D E NE M A R K E N DIT ARTIKEL GAAT OVER MIJN PERSOONLIJKE ERVARINGEN ALS BALLONPILOOT IN DENEMARKEN IN DE ZOMER VAN 2015. HOE IS HET IN DENEMARKEN GEREGELD EN HOE HEEFT HET BEDRIJF DREAMBALLOON DIT GEÏMPLEMENTEERD?
22
TE K ST EN FOT O’S: SEBE KRU IJER
Om in Denemarken te mogen varen op Deense Ballonnen is
Het Deense Safety Management Systeem beschrijft een aantal
uiteraard een Deense bevoegdheid nodig. Deze werd afgege-
functies zoals Pilot, Company Chief Pilot, Crewlid, Technical
ven op basis van de ervaringsuren in Nederland en daartoe
Chief Operations en Company On Scene Incident Officer
moest er ook een profcheck worden afgenomen.
(COSIO). In het SMS zijn diverse documenten opgenomen,
In Denemarken zijn er ongeveer 25 piloten met een recreatief
zoals het Disaster Management Plan (DMP). Daarin wordt tot
brevet. De meesten zijn lid van de Ballonclub in Kopenhagen
in detail beschreven wat te doen ingeval er een incident is.
en daar worden een aantal kleine ballonnen door de leden
Dat gaat heel ver, er staat bijvoorbeeld letterlijk in wat een
gedeeld. Daarnaast zijn er slechts enkele commerciële piloten.
crewlid (of piloot) mag zeggen aan de pers of familieleden. Onderdeel van het DMP is ook een checklist voor de COSIO
Dreamballoon beschikt over een drietal commerciële ballon-
en ook een Post Crash Management Coördination (PCM). Elk
nen, allemaal klasse D, van 12 tot 20 passagiers. Het commer-
onderdeel geeft duidelijk aan wat te doen en vooral ook wat
ciële ballonvaren is in Denemarken nog maar pril. Het seizoen
NIET te doen.
is ook maar heel kort, eigenlijk zijn er maar 3 maanden dat er optimaal kan worden gevaren. Dat maakt het voor een pas-
In Denemarken moet een piloot ook beschikken over een
sagier in Denemarken toch iets heel exclusiefs en daar is de
Bedrijfs HulpVerlener [BHV] diploma en een Ballonbedrijf moet
ticketprijs ook naar.
de crew ook trainen met betrekking tot veiligheid en risico’s. Bij een ballon met meer dan 13 passagiers is het verplicht dat
H O E G A A T HET IN Z IJN W ERK ?
er een extra piloot of een (ervaren) crew lid meegaat in de bal-
Eigenlijk is vrijwel alles online geregeld, via een website met
lon ter ondersteuning van de piloot
een back office voor de piloten. Bijna alle communicatie wordt geregeld via SMS berichtjes. De passagiers plannen zelf hun
HOE WE RKT HE T VOOR D E PILOOT:
vaart via de website en ook de crewleden plannen via de web-
De vaartvoorbereiding mbt de meteo is eigenlijk hetzelfde als
site zelf wanneer ze willen assisteren bij een ballonvaart. Een
in Nederland. De officiële meteo website voor de ballonvaart
verschil met Nederland: Crewleden worden (goed) betaald
maakt als extra informatie gebruik van kleuren.
voor hun werk. Dat betekent dat ze ook kunnen worden aangesproken op hun verantwoordelijkheden. Daarbij opgemerkt
Al het andere is bij Dreamballoon voor de piloot heel gemak-
dat de meeste crewleden bij Dreamballoon ook bezig zijn met
kelijk gemaakt en dusdanig dat hij/zij vrijwel niets kan verge-
een opleiding tot ballonpiloot.
ten. De piloot logt in op de website, gaat naar de BackOffice
en op ‘Verzenden’ te klikken. Iedere passagier, elk betrokken
zijn vaart openen en krijgt dan een ‘Techsheet’ te zien.
crewlid, en de Chiefpilot krijgen dan een voorgeprogram-
De gegevens van de ballon staan dan al ingevuld en ook
meerd SMS bericht, inclusief de Google Earth coördinaten
de namen van de passagiers staan al vermeld, inclusief hun
voor de parkeerplaats bij het startveld. Een vaart afblazen is al
gewicht. Ook het totale ‘Take Off’ gewicht is op dat moment
net zo eenvoudig, maar met een andere knop. De tekst voor
dus al bekend.
dit bericht is wederom voorgeprogrammeerd en de piloot kan zelfs nog kiezen uit verschillende redenen. Iedereen krijgt een SMS bericht en de passagiers kunnen hun vaart zelf opnieuw inplannen. Vlak voor vertrek vanaf het bedrijf controleert de piloot nogmaals de weersverwachtingen op internet en vult dan nog een paar dingen in op de Techsheet. Zoals de bron van zijn meteo gegevens, de QNH, de wolken, de winden, de tijd dat
De piloot hoeft nog maar een paar dingen in te geven (maxi-
die gegevens zijn opgehaald, en de start locatie. Na het kiezen
male vaarhoogte, de hoogte van het startveld, de locale tem-
van de startlocatie worden automatisch de tijden voor Sunrise
peratuur) en dan is de ‘load calculation’ al gereed.
en Sunset ingevuld. De Techsheet wordt dan afgedrukt en dit
En dit kan allemaal thuis vanachter de computer. Ook is dan
is dan tevens het ‘passagiers manifest’. Er wordt automatisch
direct inzichtelijk hoe zwaar de ballon is geladen en bij te veel
een tweede pagina afgedrukt en dat is de checklist voor de
gewicht is er nog genoeg tijd om acties te ondernemen.
passagiersbriefing.
Een belangrijk veiligheidspunt.
De piloot ondertekent dan het manifest bij ‘LOADING CERTIFICATE’. Voor vertrek controleert de piloot ZELF ALLE gastanks en ook dit wordt weer op het manifest afgetekend, bij ‘FUEL CERTIFICATE’. Het manifest gaat mee in de volgauto. Er is onlangs een inspecteur van de Deense overheid (afdeling luchtvaart) geweest voor een controle van het Safety Management en de procedures. Daarbij werd opgemerkt dat de piloot op het opstijgveld nogmaals de temperatuur moet controleren. Is de tem-
De passagiers kunnen bij het inplannen van hun vaart via de
peratuur hoger dan in het manifest genoteerd, dan dient dat
website zelf een regio uitzoeken waar ze willen varen, maar
aangepast te worden en dient de ‘load calculation’ opnieuw
de piloot bepaalt uiteindelijk de locatie van het opstijgveld.
gedaan te worden! Zo ver gaat het in Denemarken.
Voordat de piloot de vaart gaat ‘aankondigen’ is altijd een overleg met de Chief pilot. Die moet eerst groen licht geven, en daarna is het aan de piloot om te beslissen. Op eilanden zoals Sjealand is er altijd wind van zee, dus er moet wel degelijk meer rekening worden gehouden met de bekende frontjes van zee. De norm zoals we geleerd hebben met 8 - 12 - 15 knopen wordt hier ook aangehouden. Maar er wordt ook nog gekeken naar de windsnelheid op 1500 ft. De zogenaamde bovenwind. Is die te hoog, dan wordt er ook niet gevaren.
Tijdens de passagiersbriefing werkt de piloot de afgedrukte checklist af en vinkt ook elk onderdeel af. De passagiers brie-
Om de vaart ‘aan te kondigen’ hoeft de piloot alleen maar een
fing wordt gedaan met de passagiers IN de mand. Dit heeft
knop op de website aan te klikken, de juiste locatie te kiezen
een aantal pluspunten voor de veiligheid. De passagiers weten
ballonstof
en daar staat zijn vaart voor die dag vermeld. De piloot kan
23
ballonstof
hoe ze in (en uit) de mand moeten komen en weten ook pre-
weer automatisch) de juiste hoogte weergegeven. Het laatste
cies waar ze staan tijdens de vaart. En ze weten ook waar de
punt op de checklist is: “PAWS signed and returned to retrieve
zwemvesten zijn opgeborgen!!. Jawel, in Denemarken zijn
crew”. Afvinken betekent dat het manifest is afgetekend (bij
zwemvesten verplicht voor alle personen aan boord van de
‘PRE-FLIGHT CHECK’) en vervolgens is afgegeven aan de crew
ballon. Na het afwerken van deze checklist wordt deze door
van de volgwagen.
de piloot (Skipper in het Deens) afgetekend. Dit is een duidelijk onderscheid met de situatie
24
in Nederland. De piloot geeft hiermee te kennen dat alle controles voor veilige vaart zijn uitgevoerd. Dat geeft de piloot ook een vorm Het opbouwen van de ballon gaat verder ongeveer gelijk als in
van gemoeds-
Nederland. Als de ballon rechtop staat met de passagiers aan
rust. Tevens
boord, dan komt ook de tablet voor de piloot aan boord. Er is
bevat het manifest ook de passagierslijst en ingeval van een
een speciale APP gebouwd voor Dreamballoon. Na het opstar-
incident ligt dit klaar in de volgauto. De Chief pilot (en COSIO)
ten van de APP initieert de piloot een nieuwe vaart en voor de
kunnen uiteraard ook via de BackOffice nog de gegevens
piloot kan opstijgen, moet er eerst een digitale checklist wor-
ophalen.
den afgevinkt. Dit lijkt allemaal best veel extra werk, maar in
Op het moment dat de piloot wil opstijgen, drukt hij/zij op een
de praktijk valt het heel erg mee. Voor de veiligheid biedt het
knop op de tablet en de starttijd wordt dan automatisch inge-
veel voordelen, want het is best moeilijk om iets te vergeten.
vuld. Op dat moment krijgt de Chief Pilot een SMS bericht dat
De checklist begint bovenaan met ‘Pilot restraint on’.
de betrokken ballon is gestart en ook de tracking wordt dan opgestart. De Chief Pilot kan nu op zijn computer of tablet de ballon volgen, en ook in de volgauto is een tablet aanwezig waarop de ballon kan worden gevolgd middels dezelfde tracking. Het gebruik van de tablet met een speciale APP tijdens de vaart is ongeveer gelijk aan de APP die ook tijdens wedstrijdvaren wordt gebruikt. Er is een hybride modus waarmee gevoelige gebieden, CTR’s, de tracking, de richting en de snelheid van de ballon zichtbaar zijn. Maar deze APP gaat verder: Na een half uur gaat er een boodschap knipperen, onder in beeld met de melding “PERFORM LANDING BRIEFING” om aan te geven dan de landingsbriefing nogmaals dient te worden uitgevoerd. Ook het wisselen van de tanks moet worden aangegeven middels een afvink knop in de APP. Het varen is uiteraard de verantwoordelijkheid van de piloot en met name het landen is in Denemarken een hele uitdaging met vrijwel overal graanakkers. Het is altijd zoeken naar een geschikt plekje, zeker met een 425. Pas half augustus zijn er veel velden geoogst. Na de landing geeft de piloot dit weer aan door een knop in
Onderdeel van deze checklist zijn ook de karabijnen ‘Check
de APP aan te klikken. De landingstijd wordt weer automatisch
16’. Deze worden door een crewlid gecontroleerd door om de
ingevuld, de tracking stopt dan en de Chief Pilot krijgt een
mand heen te lopen en te controleren of alle karabijnen geslo-
SMS bericht dat de ballon geland is.
ten zijn en de kabels goed zitten.
En na het inpakken van de ballon is het net als in Nederland
Ook de QNH moet juist ingesteld worden, daarmee wordt (ook
tijd voor de ceremonie, de champagne, de certificaten en de
ballonstof
“Apres ballooning” picknick. In Denemarken wordt er uitgebreid nagetafeld met koffie, thee, snoepjes, chocolade, etc. De namen voor de certificaten komen automatisch vanuit het manifest, het opstijgveld en de landingsplaats komen automatisch uit de APP op de tablet en ze worden op een printer in de volgauto afgedrukt. De piloot hoeft ze alleen nog maar te tekenen. Proost. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Sebe.
25
E E N FATSOEN L IJ K E BAL L O N VA A R D E R I S LI D VA N D E K NVV L T E KST : R U TG E R COU CK E
WIL DAT ZEGGEN DAT EEN BALLONVAARDER DIE GEEN LID IS VAN DE KNVVL AFDELING BALLONVAREN ONFATSOENLIJK IS? JA, IN MIJN OGEN WEL. Dat geldt uiteraard voor Nederlandse Ballonvaarders, onze
het vuur uit hun sloffen om van de ballonvaart een stabiele
Belgische lezers kunnen terecht bij de BBF [ze zijn daarnaast
bedrijfstak te maken. En ze doen dat in de breedste zin des
natuurlijk van harte welkom als lid ven de KNVvL].
woords. Niet alleen op het gebied van regelgeving, maar bij-
De kogel is door de kerk en de PBN is niet langer een orgaan
voorbeeld ook om ballonvaart nog veliger te maken.
buiten de Afdeling Ballonvaren van de KNVvL, maar als
Zonder deze inspanningen zag de toekomst van de ballonvaart
Commerciële Ballonvaarders Nederland [CBN] een integraal
in Nederland er somber uit.
onderdeel van die Afdeling. Dat is een enorme winst voor de Nederlandse ballonvaart en voor iedere Nederlandse bal-
We kunnen niet van iedereen verwachten dat ze deelnemen
lonvaarder. Niet langer zitten er twee partijen aan tafel bij de
aan het besturen of een bijdrage leveren in een commissie.
overheden. Niet langer zijn er verschillen in de belangenbehar-
Natuurlijk kunt u achterover leunen en anderen lekker lid laten
tiging van ballonvaarders. Vanaf nu is er één gesprekspartner
zijn van de Afdeling. Laat de anderen maar de kooltjes uit het
voor lokale overheden, provincie, en landelijke overheid en
vuur halen. Kraait geen haan naar.
zelfs op Europees niveau als het over ballonvaren gaat.
Maar moreel loopt niet helemaal lekker, toch? Bovendien
Het is van belang, dat de Afdeling Ballonvaren kan zeggen
kun je als lid meepraten over de toekomst van ballonvarend
te spreken namens alle ballonvaarders van Nederland. En dat
Nederland. We hebben een bestuur dat luistert en u hoeft niet
gaat het beste als iedere ballonvaarder lid is.
te wachten tot de algemene ledenvergadering met het aandragen van goede ideeën.
Er is een organisatie onstaan die, hoewel bestaande uit vrijwilligers, professioneel te werk gaat als het gaat om het behar-
En als iedereen lid is, kunnen we zeggen dat de KNVvL namens
tigen van uw belangen. Een handjevol mensen lopen zich
ALLE ballonvaarders spreekt.
ballonstof
VORSTE LIJ K F E E S T VOOR G R E E T ZZT E AM
FOT O: JA CK BREKEL M A NS
26
OKTOBER: ZOMERTIJD WORDT WINTERTIJD. HET BALLONSEIZOEN KOMT OOK DIT JAAR WEER ABRUPT TOT STILSTAND. DE ENKELE VAARBARE DAGEN IN NOVEMBER LATEN WE AAN ONS VOORBIJ GAAN. WE SCHAKELEN OVER NAAR EEN ANDERE MANIER VAN WERKEN. HET HELE TEAM MOET WENNEN AAN DIE ENORME OMSCHAKELING. TE K S T : P I E T HOOIJEN
Sommige piloten zoeken emplooi in het buitenland of gaan
Veluwe, Apenheul, Julianatoren, Kröller Müller en Paleis Het
iets anders doen. Crewleden gaan weer langzaam over naar
Loo. De eerste drie vielen direct al af, nummer vier was mis-
het werk van alledag. Het onderlinge contact gaat in winter-
schien net een brug te ver.
slaap en het wordt erg stil. Het koffieapparaat maakt geen overuren meer, geen ploppende kurken van flessen mousse-
Ballonvaren en Paleis Het Loo is in het verleden een geweldige
rende wijn, geen tanken van propaan of dagelijks onderhoud
match gebleken.
van het wagenpark. Kortom: de rust daalt op ons neer.
De keus was dus snel gemaakt. Iedereen kreeg een uitnodiging
We evalueren het seizoen en constateren al weer voor de vijf-
om zoals andere jaren met zijn of haar partner en kinderen,
tiende keer, dat we heel tevreden mogen zijn. En dat zijn we
naar het Greetzz Kerstfeestje te komen. Een klein detail was
ook.
anders dit jaar; tot 2 dagen van tevoren wist niemand waar we naartoe gingen. Nog nooit hadden we zo veel deelnemers.
D E D O N K E RE DA GEN V OOR K ERST MIS
Zoals altijd zien we licht aan de horizon. Allereerst licht de
HE T WE RD E E N UNIE KE E RVARING
laatste zondag voor Kerstmis op. Het jaarlijks terugkerend
Iedereen was razend enthousiast, ook alle kinderen van 1 tot
feestje om iedereen die dit seizoen weer tot een geweldig jaar
17 jaar. Hoe moet je de sfeer omschrijven van deze zondag?
heeft gemaakt, te bedanken voor de niet aflatende steun.
Werkelijk geweldig, woorden schieten tekort! Mogelijk kunnen
In de vijftien jaar dat Greetzz Ballonvaarten bestaat, hebben
de foto’s een weergave zijn van onze beleving.
we al veel leuke en uiterst gezellige feestjes beleefd. Het volgende licht aan de horizon wordt nu al weer sterker en D I T J AA R WIL DEN W E EENS W A T A NDERS
sterker
We zochten een centraal gelegen locatie waar we met de
Kerst en Oud en Nieuw brengen de meeste mensen in eigen
groep van ongeveer 125 personen terecht konden. De eetge-
kring door. Maar de dagen gaan weer lengen. Nog maar drie
legenheid was zo gevonden. Wokrestaurant Sprengenhorst:
maanden en op 26 maart begint het nieuwe seizoen alweer.
super kwaliteit en prima service. Nu nog een activiteit buiten
Ook dit keer kijken we er weer reikhalzend en heel positief
het verwachtingspatroon. Dat betekent dus dat karten, indoor
naar uit.
skydiven, een strandwandeling of een zeskamp afvallen. Het moest echt iets anders zijn. Kunst, cultuur, historie, archi-
Bewandel ook eens niet geplaveide paden en word verrast!
tectuur: dat zochten we. Zeg je Apeldoorn, dan zeg je de
Aan iedereen de beste wensen voor 2016.
F O T O : JA C K BR EK EL M AN S
F O T O: TI N Y BR OK
F O T O: T IN Y BROK
F OT O : JAC K BREK EL MA N S
FOT O: COEN V AN D E HEU VEL
ballonstof
FOT O: COEN VA N DE H EU VEL
FOT O: JA CK BREKEL M A NS
27
ballonstof 28
FEN OMEN ALE SKY L I NE VA N D U BA I
B E N’ S F O T O A L B U M W A G 2 0 1 5 D U BA I FOT O’S: BEN BLÄSS
H ET H O O G S T E G E B O U W TE R W E R E LD: DE BUR J KH A L I FA V A N 820 M E TE R
TAKE OFF VAN E E N H E E L B IJ Z ONDE R LAUNCH FIE LD
ballonstof 29
MET ZOV EEL MARKERS OP HET T ARGET IS HET WEL DU IDELIJK DAT HIER DE BET ERE BALLON V AARDERS MEEDOEN .
COU LEU R LOCALE: WOEST IJN , PALMEN EN KAMELEN EN … EEN BALLON .
PROBEER MET ZO’N U IT ZICHT JE HOOF D MAAR EEN S BIJ DE WEDST RIJD T E HOU D EN.
ballonstof
RESULTAAT WAG DUBAI 2015 HETELUCHTBALLONS
30
Rank Competitor
Country
HWZ
HNH
FON
RTA
HWZ
FIN
WSD
FON
HNH
Total
1 STRASMANN, David
GER
750
564
790
942
967
840
833
825
771
7282
2 VLEGELS, Steven
BEL
571
986
810
924
412
412
967
709
851
6642
3 ZEBERLI, Stefan
SUI
971
300
928
412
883
895
397
932
811
6529
4 SVIDERSKIS, Vytautas LTU
368
309
465
822
931
753
905
942
950
6445
5 VITRY, Martin
FRA
839
324
816
951
990
924
756
525
265
6390
6 ARACIL, Ricardo
ESP
176
843
915
973
710
990
677
103
882
6269
7 DE COCK, Philippe
BEL
847
665
921
678
776
800
382
796
382
6247
8 SEIGEOT, Clément
FRA
250
353
695
996
653
905
841
602
911
6206
9 FUJITA, Yudai
JPN
877
742
816
795
353
862
515
426
602
5988
10 SCHNEIDER, Uwe
GER
654
930
700
956
368
118
732
478
910
5846
977
895
162
431
22
531
74
382
649
4123
Beste [en enige ] Nederlander: 47 BROEDERS, Henk
NED
MAAR LIEFST 2 BELGEN IN DE T OPT IE N! OP DE FOT O LIN KS SCOORT ST EV EN VL EG EL S. V OOR N EDERLAN D WAS DE U IT SLAG MI ND ER FORT U IN LIJK …
M AR KE R S E N TAR GET S. H E T B LIJ FT E E N W E DS TRIJD.
IN DU BAI IS HET ALLES GOU D WAT ER BLIN KT
ballonstof 31
D E ORGANIS ATIE VAN D UBAI HAD KOS TE N NOCH MOE ITE GE S PAARD . HE T WAS VOOR ALLE D E E LNE ME RS E E N BUITE NGE WONE BE LE VE NIS
CO U LE UR LOC AL E: iP H O N E E N S TA RBU C K S
IS E R E E N MOOIE R GE ZICHT D AN E E N S TE L BALLONNE N D IE PROBE RE N GE E N NATTE MAND TE HALE N?
Zorgeloos de winter in
• Onderhoud, inspecties en ARC’s • Verkoop Cameron ballonnen en toebehoren • Dealer Garrecht transponders
BA L LO O N S | B U R N E RS | BA S K E TS | C Y L I N D E RS | FA N S | AC C ES S O R I ES
twitter.com/CameronEurope facebook.com/CameronBalloonPromotions