Er eaLLoNMAGAZTNE vAN
NEDERLAND
#-
BALLONSTOF is een uitgave
van de K.N.V.v.L. Afdeling Ballonvaren
II$ PIT NUMMER O.A,;
Losse nummers € 4,95
Lezenswaardig - Noodzaak veiligheid in de luchtvaart - Eilanden van stilte - Winterfoto's Als dank ... - Verplicht melden Dutch Balloon Competition Club opleidingsplan
ilililillililtl[[l][tl
,i;;64'rt?le=i€t'-
Uw wensen zijn voor ons een uitdaging probeert u het maar uit!
-
Theo SCHROEDER fire bal[oons GmbH Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 D-54338 Schweich
Tet. 0049 Fax 0049
I 6502 I 930-4 I 6502 I 930-500
mai[@schroederba[[on.de www.schroederbalton.de
L
e..B+
r
tLl\'
t BALLONSTOF KAN NIET LANGER SOLO VAREN ... HET BEStUUR ZOEI(T IEMAND DIE PE ADMINISTRATIEVE KANT VAN BALLOHSTOF
oP zrcH wlL
rqEMEtu.
INHOUD
4
Van de voorzitter
*
Lezenswaardig
r':
Noodzaak veiligheid in de luchtVo0Ft
Hans van Hoesel
Werkzaamheden bestaan uit: - Abonnementen. lnnen van abonnementsgeld en
verzorgen van verzending. Up to date houden van database; - Advertenties. Facturering en inning van advertentie-
nans van Hoeset
Eilanden van stilte
Frits Paymans
geld. Bijhouden wie wat wil adverteren. Eventueel acqu isitie;
:*
- Financi6le administratie.
Belangstelling? Mail naar:
Winterimpressie in beeld Als dank ...
Ben Brass
Hans van Hoeset
23 Verplicht melden
Hans van Hoeset
secretariaat@knwl ballonva ren. info
25
DBCC opleidingsplan
serend ran Froor
roop de wirde
L
VAN DE VOORZITTER
G .t-,}
an
Alle voortekenen duiden erop dat 2008 voor de ballonvaarder een duurder jaar zal worden. ,B\
Duurder omdat de kosten voor bestaande producten en diensten hoger worden en dat we er per
saldo niks meer voor terug krijgen. De leden van PBN werden al geconfronteerd met een aan-
{E
€
zegging dat zij een hogere verzekeringspremie zullen moeten ophoesten; er gaan geluiden van een premiestijging van maar liefst 30o/o! Ongetwijfeld zal ons collectieve contract niet gespaard
blijven. Ook binnen het KNVvl-contract zijn een paar klappers geweest die de verzekeraar tot fikse uitkeringen dwong. En er zitten nog een paar claims in de pijplijn.
Niet alleen deze gang van zaken, maar ook naar aanleiding van het recent gehouden vliegveiligheidsseminar van de KNVVL, leiden ertoe dat het afdelingsbestuur nog dit jaar met concrete plannen zal komen om de veiligheid in de ballonvaart te verbeteren' Minder brokken, minder claims, maar wel plezieriger ballonvaren, dat is het uitgangspunt.
Waar we ons ook zorgen over maken zijn de tarieven die de overheid, in dit geval IVW de ballonvaarder
in rekening
brengt. Op dit moment bedragen de kosten voor de afgifte van een ARC (Airworthiness Review Certificate, het document dat we vanwege EASA naast het BvL kregen) minimaal EUR 68. En er gaan geruchten dat het hier niet bij blijft. Nu hebben we ruim 450 ballons in Nederland ingeschreven en als we ervan uit gaan dat ze allemaal zo'n ARC moeten hebben,
dan wordt aan ballonvarend Nederland elk jaar ruim
EUR 30.000 onttrokken! Voor de afgifte van een ordinair
papiertje nota bene! Helemaal treurig is dat in het licht van de verrekt weinige aandacht die IVW schenkt aan de ballonvaart in NL. (Behalve dan wanneer er een calamiteit is; dan zijn de handhavers er als de kippen bij.) Over deze geringe prioriteit die aan ons wordt toegekend zijn we dan ook helemaal niet te spreken! Enfin, hierover zijn de laatste woorden nog lang niFt gesproken.
Tijdens de najaarsvergadering werd de afdeling met het nieuws geconfronteerd: KNVVL voert voortaan mede namens PBN het woord
in het overleg met de overheid, via het Stuurgroepoverleg General Aviation (SGA). Of dat nou destijds
het toekomstbeeld was van de oprichters van PBN weet ik niet. Een cynicus zou zich nu dan ook kunnen afuragen: wat is, na ruim een decenniumlange existentie/ nu nog de meerwaarde van deze club? We zullen er ons maar niet al teveel in verdiepen.
BESTUUR VOORZITTER: Hans van Hoesel, Leonardus van Veghelstraat 36, 52t2 AF Den Bosch,
T
O73 674 26 84, M 06 54 79 35 10, vz@balloonteam.nl
SECRETARIS+secretariaat: Rutger Coucke, Spechtstraat 16, 7223 NZ Hilversum,
T A35 647 80 05, M
A6 24 50 14 50, secretariaat@KNvvlballonvaren.info
PENNINGMEESTER: Henk
Kort, Robijnlaan 12,9646
BH Veendam,
T 0598 63 36 63, F 0598 63 31 07. M 06 51 12 53 31, hendrik.kort@olanet.nl BESTUURSLEDEN: Chris
Hartendorp, M 06 5374 0138 Chris@Hartendorp.com
Joop de Wilde, [tevens woordvoerder] Grifthorst 2, 3833 GC Leusden, T A33 494 21 26, M 06 53 26 40 53, jdclvilde@euronet-nj
r .
"d*
o *, th
tEen andere prangende vraag
is: wat heeft PBN zoal gedaan om
:
de ballonvaart veilig(er) te maken? Was het misschien de aanwezigheid van een tweede piloot bij
o
een ballon met aan boord meer dan 20 personen? Gelukkig is
-o
deze bepaling, waarmee we ons
tot ver over de grenzen bela-
chelijk maakten, inmiddels uit de Regeling verdwenen (ooit een Flight Manual van een ballonfabrikant gezien die de taak van
P2
omschreef?) Het was toch PBN die dapper aan de totstandkoming ervan meewerkte. Onder het motto dat de commercidle ballonvaart tot het exclusieve domein van PBN behoort
...
Wellicht begint men langzaam te beseffen dat commercidle ballonvaart toch niet zoveel verschilt van de'gewone'ballonvaart. Laat dat
beffidan de
\ samenwerkrng.
basis zijn voor een wat meer structurele
Het met KNWL afgesloten convenant biedt daartoe zeker de mogelijkheden. Wat niet in het convenant geregeld is, is de financiele paragraaf inzake de belangenbehartiging van PBN in het SGA. Het KNVVL Algemeen Secretariaat verricht er werk voor, de SGA-
vertegenwoordiger declareert zijn onkosten, koftom: er worden nogal wat faciliteiten verleend.
Met onze contributie draaien wij op voor de kosten van deze dienstverlening. Het zou dan ook logisch zijn als PBN aan KNVVL
voor de verrichte werkzaamheden, bijvoorbeeld, een lumpsum zou afdragen. We moeten het er maar eens over hebben,
HANS VAN HOESEL, VOORZITTER
r+.
o
tt
UI
E
:
SoFT LANDINGS IN
o
2OOB
-+
dI
BAL,ro,Nl&$N
re
Le zensuraa rd ig
rll
I n Enqeland ziin ze zeer geliefde verzarpelobjecten: oude T" I zijden boekenleggers uit het Victoriaanse tijdperk. I Orrtr""k, 1840 veranderde de mode in Engeland, het
volgende informatie op:
dragen van zuiver zijden sierlinten op gewaden raakte uit de
'G': de maand februari;
gratie en als gevolg hiervan moesten de weverijen omzien
'U': het jaar 1 874;
naar andere producten. Thomas Stevens van Coventry bedacht
'1': hiermee wordt het pakketnummer aangeduid,
een rage: het weven van zuiver zijden boekenleggers. Stevens
dit geval betekent het dat het hier gaat om de eerste
liet zijn naam registreren en al snel werd er gesproken over
productieserie.
'Rd': geeft aan dat het hier gaat om een geregistreerd item;
'28': de 28e dag van de maand;
in
tijd
de Stevengraph bookmarks. Deze boekenleggers waren van
Deze Stevengraph is slechts gedurende een korte
uiterst fijne kwaliteit, met geweven portretten van personen,
geproduceerd, nl. om in 1 875 het eeuwfeest van Lunardi's
maar ook afbeeldingen van dieren, gebouwen, monumenten
ballonvaart te memoreren.
en andere van
-
toen
-
tot de verbeelding sprekende zaken.
Er is ook een boekenlegger bekend met een afbeelding van
een ballon, meer specifiek de gasballon van Vincenzo Lunardi
('the Daredevil Aeronaut') waarmee op 23 november 1785 de eerste vaart in Engeland werd gemaakt. Hoogst zelden worden fraaie exemplaren zoals het getoonde, aangeboden. Doorgaans ontbreekt het kwastje en zijn zowel het bovenste als het onderste deel van de boekenlegger smerig en door de
tijd aangetast en ernstig verkleurd. Zoals toen gebruikelijk, werd de boekenlegger bij het Patent
Office geregistreerd. Deze informatie treffen we aan op de achterzijde van de Stevengraph, Decodering van de Patent Office's 'Diamond' Ievert verder de
HANS VAN HOESEL
balloons-
FdABdY
#tr r'li. .:r1
.:a
HAFPY
?'*€g a.!
:'.;)a
'or/rM
./-\
?--.3"
a-i ai;.' f r.iI't PiTLiFf+: &n ::{t *AY.. i*?:, i*.1.:;1
lj,r.FlY
:':. t. :
*i:.:ii{i
: :,
:'-:'.1
:'ti5
4::i '.
.
,r
+AY
:r:
:
i -{ilAll .iiF'aYg i4*:1 iAttuaSTL{ ;}qnY-
1a-r
Lt
i€.$.i;H
'rj&r.y C{T}*n!: *i
i:1...
Tr,l}.-*4E.
-.a -- t.-
r Theo SCH RO ED E R fire battoons Grr.rH Gewerbegebiet Am Bahnhof 72.D-54338 Schweich Tel. 0049 I 6502 lglO-t+. Fax 0049 I 6502 lglO-SOO
mai[@schroederba[[on.de' www.schroederba[[on.de
Een g rotere Y*i IIg heid I n de Iuchtva DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR DE LUCHTVAART VIERT HAAR HONDERDJARIG BESTAAN. HET JUBILEUM WORDT LUISTER BI]GEZET DOOR DE ORGANISATiE
VAN EEN AANTAL EVENEMENTEN. GEZIEN HET GROTE BELANG VAN DE VEILiGHEID IN DE LUCHTVAART ORGANISEERDE DE KNVVL EEN SYMPOSIUM ONDER HET MOTTO'HET GAAT NIET
SLECHI MAAR HET MOET BETER"
e sportieve en recreatieve luchtvaart, waarvan de
maatschappelijk draagvlak verspelen en daarmee het recht
KNVvL niet alleen de oudste, maar veruit ook de
op deelname van het luchtruim. Duidelilke redenen voor de
grootste vertegenwoordiger is, heeft net zoveel te
KNVvL voor het organiseren van het symposium over de veilig
maken met de veiligheid in de lucht als andere gebruikers. Er is
wat dat betreft geen onderscheid tussen een beroeps-
verkeersvlieger, een
F-1
6 piloot of een recreatieve vlieger.
heid in de luchtvaart en duidelijke redenen voor de Afdeling Ballonvaren om naar aanleiding van dit symposium voortva-
rend programma's te ontwikkelen om zeker ook het 'veilig-
Het grote verschil zit hem in de wijze waarop organisaties in
heidsbewustzijn' en een veilige uitvoering van ballonvaarten
kunnen spelen op het thema 'Veiligheid in de luchtvaart'. Het
te bewerkstelligen.
zal duidelijk zijn dat grote luchtvaartmaatschappijen en de
Luchtmacht eenvoudiger veiligheidsprogramma's en toezicht op de veiligheidsaspecten uit kunnen voeren of afdwingen dan een organisatie als de KNVvL die uit vrijwilligers bestaat. Toch is het een absolute noodzaak voor de KNVvL en alle luchtva-
ln zijn inleiding voor de aanwezige gasten op het symposium
renden die er deel van uitmaken, om op een professionele
wees generaal majoor Franken op de langdurige vriendschaps-
wijze om te gaan met de veiligheid in de luchtvaart. Als dat
banden tussen de Luchtmacht en de KNVvL' De Koninklijke
niet of onvoldoende gebeurt zullen recreatieve luchtvarenden
Nederlandse Vereniging voor de Luchtvaart is drie jaar ouder
en beroepspiloten zoals velen ballonvaarders toch zijn, het
dan de Luchtmacht. Het waren de ballonvaarders die de
art' is ncod zakelijk orn
overleven
Bi
FOTO: iERRY PANK
vereniging oprichtten en deze ballonvaarders en de nieuwe
Zo'n mentaliteit zou ook onder recreatieve luchtvarenden en
vereniging speelden een belangrijke rol bij de eerste militaire
dus ook onder ballonvaarders algemeen erkend en toegepast
activiteiten boven Nederland. Er bestond en bestaat nog
moeten worden.
steeds een bijzondere band tussen de Luchtmacht en de
zwegen- Soms uit angst er op aangekeken te worden en soms
KNVvL. ln het bijzonder met de zweefvliegers. Veel zweef-
om mogelijke juridische stappen van derden te voorkomen.
vliegclubs opereren vanaf militaire velden en de jonge zweef-
Als ballonvaarders moeten wij echter goed beseffen dat wie
vliegers zijn altijd een belangrijke kweekvijver geweest voor
een ongeluk krijgt of te maken heeft met een ballonincident
militaire vliegers.
en dat zelf vrijwillig meldt bij de bevoegde instanties daar niet
Te
,
vaak worden incidenten of ongevallen ver-
voor vervolgd kan worden. Het tijdig melden van een ongeval Gen. Maj. Franken wees er op dat absolute veiligheid een
of incident kan dus geweldig in het voordeel zijn van de bal-
utopie is. Zowel technische en operationele oorzaken als
lonvaarder die het overkomt.
menselijke fouten leiden
tot onveilige situaties, Het doel van
de Luchtmacht is om deze fouten bespreekbaar te maken, beheersbaar te maken en herhaling te voorkomen. Dat
gebeurt o.a. via een Risicomanagement systeem waarin geke-
Het Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart (DGTL) heeft
ken wordt naar de verschillende scenario's die bij inzet van de
als taak het bevorderen van een efficienter, veiliger en duurza-
luchtmacht kunnen ontstaan (vooral 'worst case' scenario's),
mer goederenvervoer en luchtvaart ten behoeve van de econo-
het bepalen van het risiconiveau van de operatie, het identifi-
mische ontwikkeling van ons land. Tegelijkertijd bewaakt DGTL
ceren van beheersmaatregelen, het nemen van risicobesluiten,
de randvoorwaarden leefbaarheid, milieu en veiligheid. DGTL
het implementeren van beheersmaatregelen en evaluatie en
is
toezi cht.
leiden
vooral verantwoordelijk voor beleidsvoorstellen die moeten
tot een permanente verbetering van de luchtvaartveilig-
heid. De Luchtmacht legt sterk de nadruk op de bereidheid onge-
lukken en incidenten te melden om van daar uit te kunnen
Evenals de andere sprekers op het symposium benadrukte de
leren. Als voorbeeld noemde Franken 2 squadrons: 66n waarin
heer Weehuizen het belang van de invoering en uitvoering van
alle ongevallen en incidenten worden gemeld en 66n waarin
'Veiligheidsmanagement'. Keuzes en prioriteiten afstemmen
de zaken zo veel mogelijk worden doodgezwegen. Op papier
op risicoafwegingen en die afstemmen op de luchtvaartsector
lijkt het squadron waar alles wordt doodgezwegen het veilig-
waar die betrekking op heeft. Op dat gebied is er de laatste
ste squadron want er gebeurt immers niets. De werkelijkheid
jaren al het een en ander gebeurt. Zelfs voor ballonvaren. Als
dat het andere squadron veel veiliger is omdat incidenten
voorbeelden noemde de heer Weehuizen: Het kwaliteitshand-
is
kunnen worden besproken en er van geleerd kan worden hoe
boek voor de historische luchtvaarU de convenanten voor
dergelijke incidenten voorkomen kunnen worden.
de ballonvaart en het zweefvliegen en de campagne 'Vlieg
als een vogel en denk als een mens'. De uitdagingen in het
te maken dat we vandaag de dag te maken hebben met 1 05
vergroten van de veiligheid in general aviation liggen vooral
ballonvaartbedrijven en meer dan 400 ballonnen. Als bedrij{s-
op het inspelen op nieuwe technische ontwikkelingen, het
tak steekt de ballonsector daardoor met kop en schouders
inspelen op nieuwe Europese en landelijke wet- en regelgeving
uit boven andere sectoren: 24 luchtvaartmaatschappijen, 32
en de juiste communicatiekanalen ontwikkelen om alle deelne-
rondvluchtbedrijven, 43 eigen vervoerders (bedrijven met een
mers aan de sector general aviation te kunnen bereiken.
eigen vliegtuig voor het vervoer van eigen personeel of gas-
ln de visie van het ministerie van V&W gebeuren er nog steeds
ten), 102 opleidingsinstellingen, 48 trainingshulpmiddelen en
te veel ongevallen met doden en gewonden. "De opdracht en de uitdaging aan alle luchtvarenden is om tot een grotere vei-
1
0 geneeskundige instanties en artsen. Totaal kent Nederland
12.682 luchtvarenden.
ligheid te komen. Zelf zal DGTL volgend jaar een 'Beleidsvisie General Aviation' presenteren die een bijdrage aan een
Daarnaast houdt IVW toezicht op exameninstanties en exa-
grotere veiligheid in de luchtvaart moet leveren", aldus de
rninatoren, de ongemotoriseerde recreatieve luchtvaart, lucht
heer Weehuizen.
reclamebedrijven, de historische luchtvaart, luchtvaartvertonin
gen, MLAs en andere vormen van gemotoriseerde recreatieve luchtvaart, luchtwaardigheid, onderhoud, luchtvaartterreinen en luchtverkeersbeveili
gi
ng.
IVW is de toezichthouder van de overheid als het-gaat om
Als we kijken naar het aantal ongevallen met ballonnen in
de luchtvaart en dus ook als het gaat om de veiligheid van
vergelijking met andere luchtvaartactiviteiten, dan komen we
de luchtvaart. Uit de toespraak van de heer Lieshout viel op
er redelijk vanaf. Maar het is onn-riskenbaar dat er sprake
is
van een stijging. Wij mogen ons niet verschuilen achter het
val of een incident: de geldende wet- en regelgeving (wat
argument dat het in de sectoren priv6/zaken luchtvaart, de
verplicht), vigerende normen en richtlijnen van de branche en
zweefvliegers en de MLA-vliegers aanzienlijk slechter gaat.
betrokken partijen (wat is afgesproken
Zowel bij IVW als de Onderzoeksraad Voor Veiligheid is zorg
convenant) en de eigen verantwoordelijkheid van de betrok-
over het toenemend aantal incidenten en een aantal ernstige
kenen (balloneigenaar, piloot, grondbemanning). Bekeken zal
ballonongevallen. Het zal er toe leiden dat het toezicht op
worden wat er van een betrokkene verwacht mag worden. ls
ballonvaren geintensiveerd zal worden en de Onderzoeksraad
het veilig en worden de risico's beheerst?
-
is
denk aan het ballon-
Voor Veiligheid ballonvaren mogelijk op redelijk korte termijn
ln zijn toespraak wees de heer Lieshout op de steeds verdere
beter bewust moeten zijn. Het ballonconvenant is bindend en
complexiteit van de luchtvaart. De ontwikkelingen in de tech-
dus niet vrijblijvend. Wie handelt in strijd met het balloncon-
niek, het steeds intensievere gebruik van het luchtruim, de
venant kan daarop door de toezichthouders (lVW
schaalvergroting (steeds grotere manden met meer passagiers)
politie, BOAs of justitie) worden aangesproken en door de
en de steeds toenemende eisen t.a.v. opleiding, ervaring en
rechter op worden veroordeeld. Dat geld ook voor punt drie:
veiligheid. Deze leggen een steeds grotere druk op piloten
de eigen verantwoordelijkheid. Je kunt bij een ongeval of een
en organisaties" Ook de discussies over milieubescherming in
incident niet volstaan met alleen te verwijzen naar de wet- en
relatre
I
Vooral van punt twee en drie zouden ballonvaarders zich
onder het vergrootglas zal leggen.
tot de Iuchtvaart worden steeds harder van toonzet-
-
luchtvaart-
regelgeving en te zeggen dat je.je daar aan hebt gehouden.
ting. "Men dient zich te realiseren dat wetten niet langer in
De eigen verantwoordelijkheid en de invulling daarvan van de
Nederland gemaakt worden", aldus Lieshout. "Wil men een
piloot is zwaarwegend in de beoordeling.
rol van betekenis kunnen spelen dan is het noodzakelijk internationale samenwerking te
Kijkend naar de ongevals- en incidentmeldingen voor ballon-
zoeken- Alleen dan kunnen de
nen merkte de heer Visser op dat het toenemend aantal per-
belangen van de recreatieve
sonen per mand, de lage meldingsbereidheid en de spagaat
luchtvaart in Nederland op
commerci6le belangen versus veiligheid, De Onderzoeksraad
een adequate wijze behartigd
zorg baart. Dat zal absoluut leiden tot een verscherpt toezicht.
,
worden". "De vraag is ook op welke manier een grotere veiligheid in de (recreatieve) luchtvaart kan worden bereikt? Via zelfregulering
of door het 'dicht reguleren' door de overheid. Belangrijk is om vast te stellen binnen welke cultuur zelfregulering De Onderzoeksraad Voor
tot
stand zou kunnen komen", aldus de heer Visser. "Wat kunnen
Veiligheid (De commissie Van
overkoepelende organisaties zoals de KNVvL, de afdelingen of
Vollenhoven) doet bij ongeval-
verenigingen bijdragen aan het juiste klimaat voor een verbe-
len
of incidenten geen onder-
tering van de veiligheid?"
zoek naar de schuldvraag. Verklaringen die door betrok-
L' :
j
kenen bij de Onderzoeksraad
Het zal absoluut noodzakelijk zijn dat er een sfeer, een cultuur
worden afgelegd kunnen dan
ontstaat waarbinnen men bereid is openheid van zaken te
ook niet door het openbaar
geven over ongevallen en incidenten. Dat alles met 66n oog-
ministerie bij een strafzaak
merk: Wat kunnen wij er van leren? Daarnaast speelt de invul-
worden gebruikt. Het gaat de
ling van de eigen verantwoordelijkheid van de piloot en alle
onderzoeksraad om het formu-
andere betrokkenen een belangrijke rol. Het ontwikkelen van
leren van veiligheidsaanbeve-
veiligheidssystemen, protocollen of disciplines zijn waardeloos
lingen, het monitoren van de
als er niet een cultuur aan ten grondslag ligt van openheid, de
opvolging van deze aanbeve-
bereidheid om de eigen verantwoordelijkheid optimaal in te
lingen en wat we kunnen leren
vullen en voortdurend na te denken over hoe het beter kan.
van de voorvallen. Dat alles is treffend samengevat in de slogan van de KNVvL: :l€ 'al:':
ln zijn toespraak op het sym-
HET GAAT NIET SLECHI MAAR HET MOET BETER! Ook
posium wees de heer Visser op
Afdeling Ballonvaren zullen bestuur en leden meer initiatieven
het referentiekader waarbin-
moeten ontwikkelen om de veiligheid bij ballonvaren verder te
nen een piloot beoordeeld zal
ontwikkelen.
worden in geval van een onge-
bij de
_\,
'i
\'
$
STICHTING NATUUR EN MILIEU HEEFT OP KOSTEN VAN VERKEER & WATERSTAAT
EN NIET GEHINDERD DOOR ENIGE KENNIS
Onlangs heeft de sector kennis genomen van de resultaten
van het project 'Eilanden van Stilte', zoals aangeboden door de Stichting Natuur en Milieu aan de minister van Verkeer en
Waterstaat. Het project, dat mede gefinancierd is door het ministerie van V&W en ambtelijke ondersteuning heeft ont-
EEN PLAN BEDACHT OM ONS LAND OP TE DELEN IN EILANDEN VAN STILTE.
vangen van het ministerie, heeft tot doel te onderzoeken welke
mogelijkheden er zijn om stille gebieden op de grond ook te
vrijwaren van de verstoring door overvliegende vliegtuigen.
EEN NOBEL STREVEN NATUURLIJK,
MAAR NIET ERG REALISTISCH.
HIER DRUKKEN WE ONVERKORT DE REACTIE VAN DE KNWL OP DIT PLAN, ZOALS GESCHREVEN DOOR FRITS PAYMANS,
De minister van V&W
wordt niet alleen geinformeerd over de
uitkomsten van het project, maar tevens op de hoogte gesteld van de voornemens van de Stichting en verzocht om de bijgevoegde aanbevelingen om te zetten in beleid. Het verbaast de KNVvL, als een van de grootste actoren in de
luchtvaart boven Nederland, dat zij niet betrokken is geweest bij de gedane onderzoeken, niet op de hoogte is gesteld door het ministerie van dit gesubsidieerde onderzoek en niet geinformeerd is over de uitkomst van dit project.
ln deze notitie zal een eerste reactie worden gegeven op de
resultaten van het project met het oogmerk enig tegenwicht te geven aan mogelijke beleidsontwikkelingen. De onderbouwing van de voornemens en aanbevelingen zijn van een dermate eenzijdig karakter en getuigen op onderdelen van een hoge mate van ondeskundigheid en gebrek aan kennis
,t
.,,.
; .
I
,y
r{_-
o u /f ll dl -
,
/;,r /./J
,'',tr:
'.t, ,' ',1.'.''1r/ i,t:
van elementaire zaken de luchtvaart betreffende, dat wij ons
waardevolle landschappen. Wij zouden kennis willen nemen
genoodzaakt zien de minister daarvan op de hoogte te stellen.
van een studie terzake.
Het spreekt voor zich dat in de korte tijdsspanne die ons gegeven is de diepgang op vele punten zal ontbreken. Een vervolg-
HET VERZOEK
studie voor een nadere onderbouwing is daartoe noodzakelijk.
U, de minister, wordt door de Stichting Natuur en Milieu
Mogelijk is de minister bereid daartoe fondsen beschikbaar
verzocht beleidsuitgangspunten te formuleren voor de her-
te stellen. Om een aanvraag daartoe nader te onderbouwen
indeling van het luchtruim in overleg met de Ministeries van
zouden wij willen vernemen op welke gronden en condities de
VROM, LNV en Defensie, ten behoeve van enkele Eilanden van
Stichting subsidie en ambtelijke bijstand is verleend,
Stilte. Mocht u daartoe besluiten, dan verzoeken wij u de LVNL en de luchtvaartsector daar nauw bij te betrekken. Daarnaast
PROJECTOPZET
mogen wij u, hoogstwaarschijnlijk ten overvloede, wijzen op
Het is onduidelijk wat de opzet is van het project, aan welke
de Europese harmonisatie van de luchtruimindeling en toe-
criteria moet worden voldaan en welke de doelstellingen
komstige Europese ontwikkelingen op dit gebied.
zijn die worden nagestreefd. De indruk wordt gewekt dat
De KNVvL biedt u aan een haalbaarheidsonderzoek
in een
het project zich beperkt tot een onderzoek ter vrijwaring van
opdrachtgever-opdrachtnemer-rdlatie uit te voeren naar de
vliegtuiggeluid van nader aan te wijzen gebieden. De KNVvL
mogelijkheden van herindeling van het luchtruim, waarbij wel
acht een gedegen kennis van de indeling van het luchtruim en
alle mogelijke actoren en belanghebbenden worden betrok-
de overige luchtvaartwetgeving van belang om enige zinvolle
ken.
conclusie te verbinden aan het resultaat. De suggestie die in de brief
wordt gewekt dat kan worden
Uit de omschrijving 'ook te vrijwaren' zou afgeleid kunnen
volstaan met een stapsgewijze invoering, getuigt niet alleen
worden dat stille gebieden op de grond reeds gevrijwaard zijn
van enige narviteit, doch bewijst in hoge mate de ondeskun-
van andere verstoringen. Zonder nadere onderbouwing wordt
digheid van de opstellers van de uitkomsten van het project
gesteld dat overvliegende vliegtuigen na het wegverkeer de
en de daarop gestoelde aanbevelingen.
belangrijkste bron van geluid zijn in natuurgebieden en
\
\
n.
N
i\
ilr\ F,...';,,
HEr
vERvoLG
\h
streven naar Stilte Eilanden zou op zijn minst een paragraaf
Nu het project is afgerond wordt contact gezocht met diversb
gewijd moeten zijn aan het nut en de noodzaak van deze
partijen over ondermeer de ontwikkelde aanbevelingen.
gebieden.
Onduidelijk is welke die diverse partijen zijn. Bij navraag is
Het vrijwaren van verstoring door de luchtvaart van deze
geen contact gezocht met de luchtruim beheerders KLu en
gebieden, door met name het verleggen van de vliegroutes
LVNL. Evenmin is voor zover ons bekend contact gezocht met
van en naar Schiphol lijkt een even eenvoudige als effectieve
de sectorpartijen in de luchtvaart.
oplossing voor het probleem. Blijkbaar heeft het ontbroken
Het lijkt ons dan ook prematuur om de aanbevelingen zonder
aan voldoende kennis van zaken over de complgxiteit van de
nader onderzoek om te zetten in beleid, laat staan enkele
indeling van het luchtrrlim. Daarmee kan de twijfel worden uit-
gebieden bij voorrang aan te wijzen als Eilanden van Stilte.
gesproken over de samenstelling, de kennis en de kwaliteiten
Wij zijn de stellige mening toegedaan dat deze ingrijpende
en daarmee de representativiteit van de klankbordgroep. ln
voorstellen niet zondermeer kunnen worden gerealiseerd
deze groep worden node de vertegenwoordigers gemist van
met een eenvoudige herschikking van vliegtuigstromen door
de luchtruimbeheerders KLu en LVNL en instellingen die exper-
herindeling van het luchtruim. Mocht tot ho4orering van de
tise bezitten op het gebied van luchtruimindeling en beheer,
aanbevelingen worden overgegaan dan zullen wij aandringen
alsmede van de grootste landelijke gebruikers, met name de
op een Milieueffectrapportage en het vastleggen van een en
kleine luchtvaart.
ander in een Planologische Kernbeslissing. Vooralsnog gaan wij er van uit dat uw ministerie de lucht-
De resultaten van het proiect
vaartsector zal verzoeken om een reactie en een visie terzake.
Een landelijke overzichtskaart van 'zoekgebieden' met verschil-
lende categoriedn potentidle stilte-eilanden is een goed instruDE BI'LAGE
ment bij de toetsing van de herindeling van het luchtruim.
A<htergrond van het proiect
Wel bedenke men zich dat alle aankomst- en vertrekroutes
Net als het streven naar minder verlichte gebieden gedurende
waar mogelijk om bewoonde gebieden heen zijn gelegd ten
de nacht is bij bepaalde groeperingen ook de behoefte naar
einde de onderwonenden zo veel als mogelijk te vrijwaren van
minder geluid aanwezig. Het is daarbij wel noodzakelijk de
geluidshinder. lndien ook de open ruimte gevrijwaard dient te
maatschappelijke relevantie aan te tonen, de mate van versto-
worden, dan worden de mogelijkheden om te vliegen wellicht
ring te kwantificeren en niet te volstaan met een onbepaalde
zeer beperkt.
en ongekwantificeerde platitude van een vaker gestelde vraag.
het niet om geluid gaat, maar om de geluidsbron, waarbij
Product 2 Aanbevelingen voor het proces herindeling
het volume en.de frequentie gemakshalve worden veronacht-
luchtruim.
zaamd.
Het stelsel van luchtwegen boven Nederland is een niet op
Als onderbouwing wordt een eerder stilte project opgevoerd,
zichzelf staand geheel dai bij de grenzen ophoudt. Het is
waarbij de luchtvaart 66n van de grootste verstoorders zou
stand gekomen in overleg met de omliggende landen en met
zijn. Zonder literatuurverwijzing is de relevantie, noch de vali-
internationale luchtvaartorganisaties. Elke wijziging dient
datie te controleren.
gecoordineerd te worden met deze instanties.
Er zijn natuurgebieden waar de natuur de grootste verstoor-
Het criterium verstoring van overvliegende vliegtuigen is
der is met bronnen als wind, water en diergeluiden die alle
op heden slechts gehanteerd in de nadering- en vertrekzo-
omgevingsgeluid overtreffen (bijv. meeuwenkolonie). Bij het
nes rond luchthavens. De geluidscontouren
De
voorkeur geven aan natuurlijke geluiden geeft aan dat
uitgedrukt in
tot
tot
Kosteneenheden (Ke) zijn daartoe bepalend. Beneden een
qdaniO
vastgestelde waarde wordt aangenomen dat de verstoring
gespreide en uitgebreide dekking van het grond-
ofpervlak dat zonder nadere prioritering en zonder
zodanig laag was dat het geen invloed meer kan hebben op
aanvullende criteria deze niet zondermeer bruikbaar
de te vliegen routes. In het nieuwe Europese stelsel zullen de
Vrijwel alle bestaande vliegroutes worden met de zoekge-
geluidscriteria worden vastgesteld volgens de Lden normering. Er is geen stelsel bekend waarbij criteria als voorgesteld
is.
bieden geconf ronteerd.
B.
Het beleid op de grond is van cruciaal belang. Indien aan
voor het gehele land en het volledige luchtruim een extra
de Iuchtvaart geluidsbeperkingen worden opgelegd dan
beperking oplegt aan al het vliegverkeer.
dient een soortgelijk regime te gelden voor alle
Bij de toezegging van de ministeries van Verkeer & Waterstaat
mogelijke geluidsbronnen in hetzelfde gebied.
en van Defensie rekening te houden met de wens, waar
C.
mogelijk rekening te houden met het vrijwaren van verstoring
andere
Naar onze informatie zijn de provincies niet betrokken bij de herindeling van het luchtruim. Ook in de RBML is daar
door overvliegende vliegtuigen van natuur- en recreatiege-
geen sprake van. Over de mogelijke rol van VROM kunnen
bieden, kunnen wij ons niet voorstellen dat deze toezegging
wij ons weinig voorstellen.
ongeconditioneerd is gedaan, met name het ontbreken van
D.
Gegevens over vliegtuiggeluid op hoogte zijn van belang
enige verticale limiet aan die toezegging. Evenmin kan de toe-
om de geluidsbelasting te weten. Het bevreemd ons dat
zegging gedaan zijn zonder nadere defini6ring van de soort
bij dit onderzoek dergelijke gegevens niet zijn gehanteerd.
van natuur- en recreatiegebieden.
De mogelijkheid bestaat thans
Bij het verdelen van de geluidsbelasting boven Nederland
gewenste normwaarde niet overschrijdt.
zal een eerste vereiste zijn te definidren wat in deze onder
Wanneer een vliegtuig klimt gebruikt men klimvermogen,
geluidsbelasting wordt verstaan en boven welke drempel-
een vaste waarde afhankelijk van druk en temperatuur,
waarde er sprake is van geluidsbelasting.
dat het vliegtuiggeluid de
in kruisvlucht kruisvermogen, een waarde afhankelijk van druk, temperatuur en massa.
Zoals eerder opgemerkt is het herindelen van het luchtruim geen sinecure. De herindeling wordt ingegeven door de
E. F.
Geen commentaar.
Het is een utopie te denken dat in het complexe systeem
Europese harmonisatie van het luchtruim, de te verwachten
er even snel een wijziging kan worden aangebracht, zeker
nieuwe technieken van separatie tussen vliegtuigen, het opti-
in het huidige stelsel dat al te maken heeft met capaci-
maliseren van de capaciteit van het luchtruim en de behoefte
teitsgebrek.
aan uitbreiding van de naderingverkeersgebieden.
Het feno-
meen geluid is daarbij buiten de naderingverkeersgebieden geen factor. Het introduceren van deze factor is een extra
Het starten van een onderzoek of de zoekgebieden met de
complicerende factor voor het construeren van de luchtruim-
hoogste prioriteit geheel of gedeeltelijk gevrijwaard kunnen
indeling op basis van het accommoderen van het toene-
worden van stilteverstoring door geregeld overvliegend civiel
mende luchtverkeer. Een dergelijke exercitie is een eenmalig
of militair verkeer lijkt een zinvolle opgave. Hierbij dient gelijk-
megaproces waarin gelijktijdig alle factoren en criteria mee-
tijdig onderzocht te worden of verstoring door andere geluids-
genomen dienen te worden. Het stapsgewijs introduceren van
bronnen ook geminimaliseerd kan worden. Een integrale aan-
beoogde Stiltegebieden is een niet begaanbare weg.
pak is daarvoor vereist.
l) Een reactie op de Aanbevelingen
A.
(Zie rapport bijlage 2)
De kaart 'Zoekgebieden Eilanden van Stilte' geeft een
lndien er mogelijkheden zijn om Eilanden van Stilte'aan te wijzen dan zou het de voorkeur moeten hebben dit vast te
I
I
leggen in de bestaande regelgeving, boven het ontwerpen van
maar vliegt horizontaal. Met het geopperde zou het vlieg-
nieuwe regelgeving of het vastleggen in afzonderlijke beslui-
verkeer horizontaal vliegen en gemiddeld een aanmerkelijk
ten.
lagere gemiddelde vlieghoogte over het gehele gebied moe-
'q
Het formuleren van geluidsdoelstellingen
ten aanhouden. Het valt meer aan te raden te onderzoeken
lijkt een goede basis
voor het beoogde resultaat maar is onwerkbaar bij de herinde-
wat de nominale afname van het geluid is bij het reduceren
ling van het luchtruim. Zoals eerder opgemerkt is die indeling
van het vermogen versus de vermindering van geluid door
niet eenvoudig te wijzigen. Een eenmaal vastgestelde inde-
een grotere hoogte. Tijdens de start van een vliegveld in een
ling van het luchtruim, waarbij rekening gehouden is met de
geluidskritische omgeving wordt meestal geqn vermogens-
Eilanden van Stilte, zal voor jaren zijn vastgelegd. Harde gege-
reductie op basis vari performance toegepast vanwege het
vens en nuchtere criteria zijn vereist voor luchtruimindeling.
positieve effect op de geluidsbelasting op enige afstand van
Vooraf dient duidelijk te zijn dat de doelstellingen gehaald
het vliegveld.
worden, of de doelstellingen moeten achteraf worden bijge-
-
Gezien het relatief lage benodigde vermogen, door
steld.
gewichtsafname tijdens de vlucht, tijdens de kruisvlucht in
Enige kennis van de vrije ruimte die thans beFchikbaar is voor
de nabijheid van de bestemming en de verhouding tussen
de recreatieve en sportluchtvaart zal tot de conclusie leiden
het brongeluid van de motor en het overige vliegtuig, zullen
dat deze heden al zeer beperkt is.
metingen moeten aantonen welke configuratie gunstig is
Bij het streven naar geluidsreductie bij de recreatieve en sport-
voor de geluidsbelasting, de daling of de kruisvlucht? Ook de snelheid is hierbij een belangrijke geluidsfactor.
luchtvaart is het van belang zich te realiseren dat de binnen Nederland aan de luchtvaart gestelde geluidseisen aanmer-
-
Waar de aanbevelingen betrekking hebben op het vliegen
kelijk zwaarder zijn dan die worden voorgeschreven in de
moet geconstateerd worden dat het onderzoek hier heeft
Europese en internationale (ICAO) regelgeving.
gefaald. Het rapport getuigt van het ontbreken van elementaire kennis terzake.
VELUWE VLTEGVERKEER (Zie
Het gebruik van speciale vliegroutes, zoals hier genoemd,
draagt bij aan het voorkomen van milieuschade door
rapport bijlage 4)
De onder opties aangegeven alternatieven vragen om een
omvliegen. Het zijn geen speciale routes, maar het is vrij
nadere onderbouwing van de Stichting Natuur en Milieu.
luchtruim dat door de luchtruimbeheerder, bij het ontbreken
-
Wat is het verschil in geluidswaarneming op de grond van
van militaire operaties wordt vrijgegeven voor civiel gebruik.
een vliegtuig op 5 km hoogte, 5 kilometer ter weerszijden
In de toekomst zal internationaal het hele luchtruim vrijko-
van de geografische positie van het vliegtuig?
men voor de zogenoemde free flight, het niet meer vliegen
De lading is 66n van de factoren die de performance van een
in luchtwegen en voorgeschreven routes.
-
vliegtuig bepalen. Zo is de performance van een maximaal
-
beladen tweemotorig vliegtuig aanmerkelijk beter dan die
van het NLR. Wel zijn wij van mening dat geluidsmeting
van een maximaal beladen viermotorig vliegtuig. Maximaal
de enige juiste wijze is om vast te stellen of het geluid een
drempelwaarde overschrijdt.
beladen wil nog niet zeggen dat het vliegtuig aan zijn maximale gewicht zit. Bij een geplande korte vliegtijd kan een
-
Wij matigen ons geen oordeel aan over het rekenmodel
-
Bij het indiceren van de criteria voor stille gebieden worden
maximaal beladen vliegtuig nog als relatief licht worden
node de omstandigheden gemist waaronder deze criteria
aangemerkt.
gelden. De meteorologische condities zijn een belangrijke
lndien het klimvermogen van een vliegtuig wordt terugge-
factor bij de geluidsbeleving. Ook hier geld dat de natuur
bracht naar kruisvermogen dan klimt het vliegtuig niet meer,
onder bepaalde condities een grote verstoorder kan zijn.
/t';
(Zie rapport bijlage 4)
2. NenM Aanbevelingen Eilanden van Stilte Herindeling Luchtruim:
De KNVvL constateert de volgende ontbrekende kennis:
htil,.i,',uww.sn m. rrli pdf/0500_070607_not_aa
-
luchtru im_def
Het niet gereguleerde luchtruim, Klasse G, heeft over het algemeen een bovengrens van 450 meter. Het kleinere vliegverkeer vliegt niet volgens vliegroutes aangezien het niet gereguleerd
nbevelingen_herindeling_
3. NenM Aanbevelingen Eilanden van Stilte Veluwe: http://www.snm.nllpdf/0500_07051 5_not_aanbev_veluwe_def.pdf
4. NenM Criteria voor Stilte
is.
Een verdere inperking van de vliegmogelijkheden boven
Nederland lijdt
3.
tot ernstige schade aan sport- en recreatief
http://www.snm.nl/pdf/0500-0705'1 5_not_evs_criteria-voor_stilte_def.pdf 5. NenM zoekgebieden Eilanden van
http://www.
vliegen.
sn m. n
Stilte
t
l/pdf/0000_sbb_n m_zoekgebieden_evs-m rt_2006. pdf
Criteria voor stilte Provincies hanteren voor stilte een geluidsbelasting van min-
der dan 40 dB. Geluid is hier gedefinieerd als hoorbaar boven
Van ballonvaarders, voor ballonvaarders
de 30 dB. Niet onderbouwd wordt waarom het criterium voor
de'Eilanden van Stilte'op 35 dB wordt gesteld. Evenmin is duidelijk waar de overschrijdingen. de piekbelasting en percentages op gebaseerd zijn. Ook het aandeel van het vliegverkeer
wordt niet nader gemotiveerd.
De gepresenteerde maat voor stilte en de vorm van stiltecri-
teria zijn volgens de Stichting Natuur en Milieu gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Een verwijzing ontbreekt echter.
De soorten gebieden en de toegekende waarden berusten op keuzes die gemaakt zijn op inschatting en een eigen oordeel
wat goed zou zijn voor Nederland. Enige indicatie voor een behoefte peiling ontbreekt, evenals een inschatting van de maatschappelijke behoefte.
.*#?lmtu ',+\'
-_@l rtffe Wffir .+.t# w '*l -'* "-; r ", v?y
4,** .'..,,:.:!.:& -& 3 g S v,!,rEEv ffi ffi +ffiF.' ffi uff /rtr s,l ffi'
,i,3*H$'3, ii
Jfr
i 1 ffi-! t-tffip t-
tr Conclusie
t I*
vrrt
1 i
f
-de
op de qd*.qaa.dea
-'
:l
S vrliblijvendoniwerp+off6rtobinnen48uur $ oesigna onb€p€rkt verenderbaat' naar uw wero rd Bezorsinsvi€THTExeress,totaanuy/voordeurl tlL Neoonandsurtgconuc(
- b*-.1 j-,t
De KNVvL zou graag de fondsen en de faciliteiten willen ver{#,!'ir
krijgen om op gedegen wijze onderzoek te kunnen doen ten einde de wensen van de Stichting Natuur en Milieu in de juiste
*.
<.. lg
maatschappelijke context te kunnen plaatsen.
Bijlager: 1. NenM brf Eurlings aanbieding Eilanden van Siilte.
http://wwwsnm.nVpdf/l 000_07
07 1 8.1 1 B_brf_eu rlings_
aan bied i ng_ei nd prod ucten-evs_dt_def. pdf
www.balloonpins.eu
"rry *L fE:
'==4: ..-.t
;
",:i
:"
*.= ,. *-''*;':.'.: - f, ,.]' B.:l
?t
ry
... zijn een prima combinatie. Lang niet iedereen weet dat je ook bij koud winter-
weer prachtige vaarten kunt maken. Om dat nog eens beeldend duidelijk te maken hier een aantal prachtige foto's die Ben Blass rn Arosa, Zwrtserland, madkte.
il
*k
T. l
l'r o
' {.*#& ? **{*a '
-s€,
F
AIs dank
IIT
ln het tweede geval geef je een volstrekt verkeerd signaal afl De
volgende goedwillende ballonvaarder kan met de gevol-
gen worden geconfronteerd. Niet doen, dus! Vandaar het dringende verzoek: gebruik het convenant waar-
voor het is bedoeld, geef er geen eigen uitleg aan en respec\a r! ,.:
teer de belangen van zowel de grondeigenaar als van andere ballonvaarders. Ook de grondeigenaar kan verlangen om het convenant anders te interpreteren
of het zelfs naast zich neer te leggen.
Bijvoorbeeld: door een hogere vergoeding te verlangen en/of de bergingsmogelijkheden te laten afhangen van de gedwon'
gen betaling van een hogere vergoeding dan waarover in het convenant wordt gesproken. Blijf echter aan de juiste uitleg vasthouden; een vergoeding (anders dan in geval
Over hoe er dan gehandeld dient te worden
daarvoor zijn adviezen opgenomen
van schade) is wettelijk onver-
in het convenant dat destijds met
plicht en berging van de ballon
het LTO, PBN en KNVvL Afdeling
mag niet worden verhinderd.
Ballonvaren is afgesproken.
En stel de kwaadwillende
grondeigenaar maar voor de Dit convenant is na lange tijd van (soms moeizame) besprekingen
totstandgekomen met, destijds, de g
rootste sectorvertegenwoordiger van FF'=
Nederland: LTO. Alledrie betrokken
:*=
organisaties hebben destijds de inten-
;:
+= s=
ffi
heldere keuze: jgiste naleving van het convenant of het
inroepen van interventie van de politie.
ffi.,'i'
Boek V van het Nieuw Burgerlijk
tie gehad om tot een bevredigende
recht, artikel 23:
gedragscode te komen. Met daarin
ls een voorwerp of een dier anders
dan door opzet of grove nalatigheid
duidelijke afspraken voor zowel ballon-
van de eigenaar op de grond van een
vaarders als de grondeigenaren. De betekenis van
ander terecht gekomen, dan moet de
dit convenant moet
eigenaar van de grond hem op zijn verzoek
niet worden onderschaU het is richtinggevend
toestaan het voorwerp of het dier op te spo-
voor alle betrokkenen. Helder, duidelijk en zonder meer in de praktijk uitvoerbaal zoveel is de afgelopen jaren dat we
ren en weg te voeren.
met het convenant leven, wel gebleken.
De bi.l de opsporing en wegvoering aangerichte schade moet
door de eigenaar van het voorwerp of het dier aan de eigeEchter, met regelmaat duiken berrchten op (met name tijdens
naar van de grond worden vergoed. Voor deze vordering
de ledenvergaderingen) dat er nog steeds ballonvaarders zijn
heeft laatstgenoemde een retentierecht op het voorwerp of
die het convenant op een wijze interpreteren die niet overeen-
het dier.
komt met de bedoelingen ervan. Er zijn zgn.'collega's' die hun landing toch maar niet aan de grondeigenaar melden en de
Gelukkig zijn conf rontaties met onwillende lieden een uitster-
landingsplek gewoon verlaten zonder ook maar een fatsoenlijk
vend fenomeen. In toenemende mate zijn grondeigenaren op
woord met de grondeigenaar te hebben gewisseld.
de hoogte van (de werking van) het convenant.
ln het convenant wordt letterlijk gesproken over 'gastvrije
Een grondeigenaar die zich op het convenant beroept, mag
ontvangst'. Hoe kun je de grondeigenaar de kans geven om
verwachten dat het convenant op de juiste manier wordt
gastvrij te ontvangen als je na de landing als een blok hout in
nagel eefd.
het duister verdwijnt?
Doe dat als ballonvaarder dan ook en wees geen oncollegiale outcast.
Ook zijn er'collega's' die de financiele paragraaf van het con-
venant willens en wetens verkeerd uitleggen. Bijvoorbeeld, door bewust of te weinig of te veel te betalen. ln het eerste geval schoffeer je de grondeigenaar op een ergerlijke manier.
HANS VAN HOESEL
uhhhhh
ooe
Jawel, u ziet het goed. Dankzij de jongens van www.balloonpins.euffifontwerp van de En ook daar zijn we blij mee. De rest ziet u later well Bedenk een passende registratie voor op deze ballon. (De eerste twee letters zijn al bekend: PH-...)
Wordt je suggestie voor de registratie overgenomen, dan sturen we je een exemplaar van deze pin toe. Alle deelnemers dingen bovendien mee naar een vaart met deze ballon. Hoe meer suggesties je instuurt, hoe meer kansen je hebt op die vaart. lnzendingen moeten wel voor 1 maart a.s. bij de NATIONALE BALLONVAARTBON binnen zijn. Want kort daarna willen we toch wel met de nieuwe ballon de lucht in. En voor de organisatoren van evenementen:
als u de ballon ook op uw evenement
wilt hebben, laat dat dan even weten
N ati o nal e B all o nv o o rt
Bon
Leonardus van Veghelstraat 36
52L2 AE's-Hertogenbosch Telefoon 073 6142684
IOIN THE PROFESSIONAL NETWORK
Ba[[on
W
PH-IEJ
.
IN
PH-ROF
2OO3
-
?OA4
PH-GPS
-
Rob Wiegers Sal"i"onvaari 3.V.
2AA4
=-
levert sinds 2001: - Verkoop Kubicek Balloons - Battononderhoud aan atle mer Ba
lloncnderhcr.id
Ats grootste en onafhan
kelijke
m
onderhoudsbedri-
van Nederland bieden wij BvL -
100
uurs/jaarlijkse
inspecties"
ba[[ononderhoud en reparaties aa voor de volgende Qa[onmerken:
PH.GRN.2OO5
2005
PH-DZB
PH.KU B
-
2005
Cameron, Kavanagh, Kubi Lindstrand, Schroeder, Slc Thunder & CoLt en Ultra Magic
.
Hierbij worden gelijke tarievegehanteerd, ongeacht het meri Uiteraard hebben wij ook al[= onderdelen ten behoeve vareparaties in voorraad. Neer voor meer informatie contact me: ons 0p.
PH-REG
W
-
2046
PH-MKO
-
2006
PH-RKJ
{r**r{,t i,tr-,t "l
E
-
2005
^4"*sl
*all*nverkcop Huhii*k Ba|laons Kubicek is de grootste baLlonfabrikant in 0ost Europa en is gevestigd in het Hart van Europa, Tsjechid. De expertise van deze baltonfabrikant begon in 1983. Kubicek Bat[oons fabriceert zijn ba[onnen van UV bestendige en
kleurvaste po[yester batlonstof. Kubicek Batloons is als eerste baltonfabrikant door de EASA gecertificeerd wat een hoog niveau van klantenbenadering garandeert. En dit altes tegen een zeer concurrerende prijs. Voor meer informatie of een vrijbtijvende offerte, neem gerust contact met ons op.
BALT.aNUAABTEN
I
Rob Wiegers
Baltonvaar: B*J
i
Peter v/d Breem.t*.g 3768 MP Soest
035-603002{ 035-6029461 M 06-4810655( T
F
E
niets @ kubicekba ttoons.nl W www. ku
bicekbattoons.d
Verplicht melden
tf-
o rL' U)
OM DE VEiLIGHEiD IN DE BURGERLUCHTVAART TE VERBETEREN IS HET iN NEDERLAND SINDS 2OO7 VERPLICHT OM VOORVALLEN
IN DE
BURGERLUCHTVAART BIJ HET ANALYSEBUREAU
:
IS ONDERGEBRACHT BIJ DE INSPECTIE VERKEER EN WATERSTAAT. DE MELDPLICHT VLOEIT VOORT UIT EEN EUROPESE RICHTLI]N. LUCHTVAARTVOORVALLEN TE MELDEN. DIT BUREAU
e individuele meldplicht geldt voor mensen die in de
burgerluchtvaart werken zoals gezagvoerders (ook
c) een persoon die, onder toezicht van een lidstaat, een bewijs van onderhoudsinspectie (certificate of main-
.
van ballons l), vliegtuigontwerpers, Iuchtverkeers-
tenance review) of van vrijgave voor de dienst (cerlificate
leiders en vliegtuigmonteurs. Onder een luchtvaartvoorval
of release to service) ondertekent met betrekking tot een
wordt verstaan een operationele onderbreking, defect, fout of andere onregelmatigheid die de luchtvaartveiligheid kan
luchtvaartuig met straalaandrijving of een vliegtuig voor
ng1*
beinvloeden, zonder dat er daadwerkelijk sprake is van een
openbaar vervoer dan wel een onderdeel of uitrusting daarvan;
ongeval of ernstig incident.
d) een persoon die een functie vervult waarvoor een machti-
ging van een lidstaat als luchtverkeersleider of als vluchtOmdat het enige doel van de melding een verhoging van de
informatiefunctionaris vereist is;
vliegveiligheid is, zijn de gegevens van de melder beschermd.
e) een bedrijfsleider van een luchthaven als bedoeld in
De melding wordt dan ook niet gebruikt voor strafrechtelijke
Verordening (EEG) nr. 2408/92 van de Raad van 23
vervolging of bestuursrechtelijke handhaving, tenzij er sprake
juli 1992 betreffende de toegang
opzet, grove nalatigheid of een misdrijf.
is van
Van communautaire
luchtuaartmaatschappijen tot intracommunautaire lucht-
Het Analysebureau Luchtvaartvoorvallen verzamelt, beoordeelt
routes;
en verwerkt de meldingen. Op basis van meldingen stelt het
f) een persoon die een functie vervult die verband houdt
trend-, oorzaak- en gevolganalyses op. Vervolgens doet het
met installatie, modificatie, onderhoud, reparatie, revisie,
zowel overheid als luchtvaartsector aanbevelingen om de
vluchtverificatie of inspectie van luchtverkeersleidings-
luchtvaartveiligheid te verbeteren.
faciliteiten waarvoor een Iidstaat de verantwoordelijkheid draagt;
Meer
i
nf o
rmatie over het Ana lysebu rea u Luchtvaa rtvoorva len
g) een persoon die een functie vervult in verband met de
I
vindt u op:
afhandeling van het luchtvaartuig aan de grond, omvat-
http://www. ivw. n Tonderwerpen/l uchtvaa rVvoorva l_melden/
tende tanken, onderhoud opstelling van de vrachtbrie-
a
nalysebu reau_luchtvaa rtvoorva llen/verplichtmeld en. aspx
ven, laden, ijsvrij maken en slepen op een luchthaven als
bedoeld in Verordening (EEG) nr. 2408/92. ARTIKEL 4 EU RICI{TLIJN 2OOI/42 Artikel 4 Verplichte melding 1. De lidstaten eisen dat voorvallen als bedoeld in artikel
3
door de hieronder opgesomde personen in het kader
.:'de u toefening van hun functies aan de in arti.= I C 1 bedoelde bevoegde instanties worden ;:-:
l
a c: .r3 c :ant of de gezagvoerder
van een lucht-
vaa.iL g me: srraa aandrrjving of een vliegtuig voor
Ook
openbaar \ e..,oer dai gebruikt wordt door exploitan-
de ballon-
ten bij wie een lidsraai toezicht op de veiligheid van de
vaart valt onder het
activiteiten uitoefeni; b) een persoon die zich, onder toezicht van een lidstaat,
regime van bovenvermelde richtlijn. U
wordt dan ook dringend aanbevolen om in het voorko-
bezighoudt met het ontwerp, de fabricage, het onder-
mende geval melding te maken van voorvallen. Ook een korte
houd of de modificatie van een luchtvaartuig met straal-
omschrijving in het Vaartregistratieformulier kan daarbij zinvol
aandrijving of een vliegtuig voor openbaar vervoer dan
zijn.
wel de uitrusting of onderdelen daarvan;
C
(I]
_o
q-
o )F)
(, C
: (o
_o
Ballonvaarders laten niets aan het toeval over. Uiterst secuur gaan ze rnet het
materiaal om. Dat begint al bij de aanschaf van een ba$on. Absolute eekerheid staat immers vacrop. Vandaar ook dat ballonvaarders, als het orn verzekeringen gaat, zich we*den 1-l6t
tot De Keyzer Assuranti6,n.
kantoor met expertise op het gebied
van afie ballonrisico's. Een volstrekt- onafhankelijke adviseur, die juist door die
t
onafhankelijkheid het meest optimale verzekeringspakket kan aanbieden. Bij De Keyzer staan ze op de bres vr:or de ballonvaarder. Een hele geruststelling.
KEYaER DE ASSURANTIEN
assurantien hypotheken pensioenen financipring
Voor meer informatie kunt u contact
Wilhelminapark 25, B'reda - Postbus 4670, 4BO3 ER Breda
opnemen met dhr. A.Ripson.
Telefoon 076-533 35 55 / Telefax 076-5145255
w e€# IIITIII'TIIII
Type
AIR
Cameron O-105
Cameron Balloons Ltd
Fabrikant Registratie
PH-PTB
Inhoud
225.000 ft
Piloot
T. Brouwer, I. Reerink, B. Heeg
Wij leveren: , Cameron ballonnen en accessoires a lcom radio's a lnstrumenten van Flytec O Theorie- en praktiik opleiding O Heclamee en passaglersvaarteR en ziin een: O IVW Divisie Luchtvaart erkend onderhoudsbedrijf NL-31 7
Zojuist:gele$erd
Wilco Air BV Walstraat 13 7631 ET OOTMARSUM Tel.: 0541- 293299 Fax: 0541- 292826 Postbus 767630 AB OOTMARSUM
l]-
o
pl
(,
c : _.'
(t,
-o
!Q,
.**i**
l@i$!*!:i:'i:,....r.
j!
-"--eiffi
;
DE DBCC STELT Z1CH TEN DOEL NIEUWE OBSERVERS OP TE LEIDEN OM ZO HET
De geplande datum voor deze
training is 15 maart 2008 bij Ad
Ballon in Breda.
AANTAL NEDERLANDSE OBSERVERS GELIJK
TE KUNNEN STELLEN AAN HET AANTAL DEELNEMENDE NEDERLANDSE PILOTEN AAN HET NK BALLONVAREN. VOOR HET NK 2OOB
IS HET DOEL OM MET 10 NIEUWE DBCC. LID OBSERVERS DEEL TE NEMEN. NIEUWE LEDEN THEORETISCH SCHOLEN OP GEBIED
VAN WEDSTRIJDVAREN. VOOR HET NK 2OOB WORDEN ER 5 PILOTEN EN 5 OFFICIALS DOOR DE DBCC THEORETISCH GESCHOOLD T.
A.V. WEDSTRIJ DVAREN.
Y€ ii
f td g ii!
rjra,A
* ii ; * i{ i * t
l;
1.'rq;';
f il tn *.} 5 f
E :.j i: E
Het doel van deze dag is om de aspirant observers en officials te trainen met de materialen die benodigd zijn bij het observen. Een groot deel van de dag zal praktijkgericht zijn. De locatie leent zich daarvoor. Tevens zullen die dag materiaal
en middelen beschikbaar moeten zijn.
Te
denken valt dan aan
oefenkaarten, gridjes, markers, spuitbussen etcOok het vertrouwd raken met een (wedstrijd)ballon zal hier deel van uit moeten maken. Dat betekent dat er een piloot
bereid gevonden moet worden om zijn ballon te demonstreren aan de groep (benoemen en vertrouwd maken met de materia len).
Deze
training wordt eveneens gepland op 15 maart 2008 bij
Ad Ballon te Breda. TEKST
E:]
LJ
Ji]i= *tri{F E{=? ftULHE*CK t't**ilii
Als basis is een goede kennis van het rulebook vereist. Middels
HSle"E'itEIS$ Eli i:,Jrs{*tj #:sr
een seminat gepresenteerd door minimaal 2 ervaren wed-
Op deze aparte trainingsdag zijn oefenkaarten en de loggers
Eru *F:+
strijdpiloten wordt hoofdstuk voor hoofdstuk het meest actu-
noodzakelijk. Tekst en uitleg wordt gegeven over kaartlezen en
ele rulebook doorgenomen. Het is de bedoeling dat de ervaren
coordinaten. Vervolgens wordt iedereen vertrouwd gemaakt
piloten zoveel mogelijk praktijkvoorbeelden aanhalen bij de
met het meten middels een GPS en de werking van de GPS als
uitleg over de regels.
logger. Ook deze dag zal voor een groot deel uit praktijkoefe-
Een nadere specificatie van de invulling van de dagen zal in
ningen moeten bestaan.
overleg met de betrokken wedstrijdpiloten gemaakt moeten
Deze aparte trainingsdag is gepland op 23 februari 2008, ook
worden.
weer bij Ad Ballon in Breda.
**ew syseffi**e
e6&m $cwe$$€E**rcc=
*{:g irE*&sR?
F,*fr
Vele handen maken licht werk! Dit is het moment waar
Het bestuur van de DBCC werkt al enige
tijd aan een even-
bestaande leden zich in kunnen zetten voor hun vereniging
wichtiger systeem om tot kwalificatie te komen. Het huidige
om het voortbestaan positief te beinvloeden. Door zich bereid
systeem
te stellen kennis over te dragen zal de DBCC levensvatbaar blij-
aan de eisen die NOC*NSF stelt. Het DBCC-bestuur heeft rond-
ken voor de toekomst.
gekeken in de landen om ons heen en daaruit gedestilleerd
-
alleen het resultaat van het NK telt
-
voldoet niet
De laatste maanden van 2007 zal vanuit het DBCC bestuur
wat een rechtvaardig en werkbaar systeem voor Nederland zou
gezocht moeten worden naar leden die bereid zijn 66n of
zi1n.
meerdere delen van de training op zich te nemen en nader uit
Bij het ter perse gaan van Ballonstof heeft het bestuur het
te werken. Eind december zal de lesstof gereed moeten zijn en
kwalificatiesysteem min of meer afgerond. Op de ledenverga-
akkoord bevonden qua opzet en inhoud door het bestuur.
dering van de DBCC op 20 februari zullen de leden zich kunnen
ln {ebruari en maart 2008 kan dan de opleiding plaatsvinden.
urtspreken.
Een eerste praktijkoefening voor de nieuwe leden kan de DBCC One Day Fly
in het voorjaar zijn, alvorens deel te nemen
aan het NK 2008 rond de Hemelvaartsdagen in Belgi6.
De mate van succes van
dit opleidingsplan zal na het NK 2008
DBCC Wedstrijdagenda
door het bestuur van de DBCC getivalueerd moeten worden. Aan de hand daarvan kan het opleidingsplan voor 2008-2009 herhaald of daar waar nodig aangepast worden.
EXCELCUP 2OO8 5-6 januari is niet doorgegaan
Uitgesteld naar 8-9 maart ,qAruP.tilL*ili1:
Organisatie: Hellen van Veen en Jan Oudenampsen
Ben je geinteresseerd in 66n
of meerdere trainingen, dan
Bouwhuisweg
11
kun je dit kenbaar maken bij het bestuur van de DBCC via
7245VL Exel [Gld]
bestuur@dbcc.nl. De kosten voor de trainingen voor niet
Tel. 0573 - 42 12 96
leden worden bekend gemaakt op de site www.dbcc.nl.
Fax
Voor DBCC leden zullen de trainingen gratis zijn.
lnfo en aanmeldingen: hellen@luchtballon.nl
0573 - 42 10 53
Uitnodigingen efi aanmelding te downloaden van de BI i:l i.i ;:] I /:ii.t i -ila
$
DBCC-site
ONE DAY FLV 29 maart Buren (Betuwe)
Organisatie: Bert Stuiver Dilweg
1
7873 BN Odoorn
tel.0591-513467 mob.06-46204401 e-mail: info@high5ballooning.nl www.high5ballooning.nl Voor deze wedstrijd worden nog observers gevraagcl: info@dbcc.nl
IUEDEHLAilDS. 8Et6I5CH KAMPIOG.TISCHAF 2O08 30 april - 4 mei 2008
29e Nederlands Kampioenschap en Belgisch Kampioenschap Ballonvaren 2008 Locatie nog te bepalen in Belgi6
Organisatie: Belgische Ballon Federatie Wedstrijdleiding: Nog te bepalen Voor deze wedstri.ld worden nog observers gevraagd:
info@dbcc.nl
Lindst €r
tr
G
L
lland
CAI'IEROI{
BV ONTRACTEN I REPARATIES MENT EN TOEBEHOREN :w'
oD, onze, lr
vernieuwde website
#iilnbatlooni.
1.=#], i.,,,--,..ff
nt
d*rre EfrT BALLOONS
I
BURNERS
I
BASKETS
I
CYLTNDERS
I FANS I ACCESSORTES