Ballonstof zomer 2022 by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

HÈT BALLONMAGAZINE VAN NEDERLAND ENZOMERBELGIË2022

Wanneer het wat groter mag zijn ... SCHROEDER fire balloons nu tot 12.500m³ en voor 27 personen. NL 6433 PB Hoensbroek European Balloon Company Onze zakenpartnerin Nederland: info@ebc ballon nl Ton Kurvers Tel. +31 655111444 Klinkertstraat 112 Tel +32 475 63 22 02 Onze gesprekspartnerin België: Lagen Heirweg28 · B 9270 Laarne schroederballon@telenet.be Luc Versporten · Dream Ballooning www.dreamballooning.be Warmeluchtballons en meer „Made in Schweich“

3 ballonstof IN DIT NUMMER: 3 Inhoud Redactie 4 Voorwoord René Zwarteveen/Kenian Dekein 6 Quick Release Redactie 8 Recordvaart Waasmunster-Montefalco David Spildooren 12 Belgian Balloon Trophy Djorry Simoen 14 Ballonstof jubileumboek Redactie 17 AlUla Skies Paschal Noor en Miriam Jurg 20 #Ballonstof Luc van Geyte 23 Museum Bizarium Han Nabben 24 Op bezoek bij de familie Barends Henriëtte Wardenaar en Gerjan Crebolder 26 Strandlandingen in Torres, Brazilië Bennie Bos 28 “Nooit gedacht ...” François Schaut 29 Ad’s Ballon Besognes Ad Haarhuis 30 Conclusie tragisch ongeval Wolfgang Schwarz 32 Wat mag bij wat? Deel 2 Remko Wigger 35 Troggen, wiggen en ballonvaren Dany Marien 37 Agenda Redactie 38 Gedicht/Colofon FOTO OMSLAG: ALULA SKIES 2022 (FOTO RJP)

Toch tref ik nog wel een enkeling die er een lange tijd tussenuit is geweest of bedrijven die hun kop in het zand hebben gestoken en niet voldoen aan de huidige eisen. De KNVvL heeft de afgelo pen 4 jaren haar uiterste best gedaan om de overgang zo soepel mogelijk en zonder al teveel gedoe voor de sector te laten verlo pen, dat is ook gelukt. De introductie- en overgangsfase is voor bij. Inspectie (ILT) zal en moet in 2022 handhaven of de sector en piloten voldoen aan hetgeen men in EASA heeft afgesproken. We hebben dit jaar te maken met extreem veel passagiers op de lijst voor het maken van een ballonvaart, waardoor dat komt is niet geheel duidelijk, maar blijkbaar heeft men meer geld over voor een leuk uitje in eigen land, na de vervelende coronaperio de. Door de grote aanvraag van passagiers zien we de vraag naar piloten groeien. Aan leerlingen in de DTO is geen gebrek, echter zijn de piloten-in-opleiding nog wel een jaar of twee bezig voor dat zij op de categorie B of C passagiers kunnen gaan varen. Gelukkig ook goed nieuws voor de dealers, er worden weer nieuwe ballonnen besteld. We hebben in Nederland een aantal prachtige nieuwe special shapes op de PH registratie staan en een redelijk groot aantal nieuwe ballonnen voor het varen van passagiers. De levertijden zijn wel iets om nu rekening mee te houden. Alle nieuwe gelukkige bezitters, gefeliciteerd met de nieuwe aanwinsten. Binnen het bestuur heeft een wissel plaatsgevonden, wij bedan ken Rick de Groot voor zijn inzet en werkzaamheden en verwel komen Hendrik Kort als penningmeester (ad interim). Het vaarseizoen begon al vroeg, helaas werkte het weer niet mee eind maart en de maand april. Ik kan me nog herinneren dat het vaarseizoen in het verleden begon na Koninginnedag (30 april), dan had de boer zijn gras binnen en begonnen de betere condities. Laat het mooie weer maar komen en de pas sagiers een prachtige beleving geven. Op naar een prachtige vaarbare zomer.

Het zomerseizoen 2022 is begonnen. Piloten en bedrijven heb ben zich voorbereid om passagiers een plezierige vaart te verzor gen. Alle materialen zijn klaargemaakt, crew- en piloten trainingen afgerond, administratie bijgewerkt, verzekeringen in orde gemaakt, de declaratie vervangen door verklaring ballon vluchtuitvoering. We zijn gelukkig omgezet en redelijk gewend aan de huidige wet en regelgeving (Part Bop en Part BFCL).

VAN HET BESTUUR BE Eindelijk terug normaal ballonvaren! Na twee seizoenen die werden beïnvloed door corona, konden we dit jaar eindelijk van start gaan zonder enige maatregelen. De weergoden waren ons alvast goed gezind bij de start van het seizoen. Hierdoor konden we profiteren van een aantal prachtige dagen, perfect om het nieuwe bal lonvaart seizoen te starten.

Als het zonnige voorjaar een voorbode is voor aankomende zomer, dan zullen we een fantastisch ballonseizoen tege moet gaan met veel prachtige ballonvaarten en gelukkige passagiers. En daar doen we het voor. We mogen dit jaar ook terug uitkijken naar de balloneve nementen die weer georganiseerd mogen worden zonder enige maatregelen, zoals het hoort te zijn. Eind mei konden we alvast genieten van de Belgian Balloon Trophy, georga niseerd door onze sportcommissie. David Spildooren wen sen we namens het bestuur dan ook te feliciteren met het verlengen van zijn Belgische titel. Henk Broeders feliciteren we ook graag voor zijn 20ste Nederlandse titel, wat een Laatprestatie!onshopen dat we verlost zijn van het coronavirus en volop kunnen blijven genieten van ballonvaarten in het binnen- en buitenland. Maak er een prachtig seizoen van, en geniet van onze herwonnen vrijheid!

Afdeling Ballonvaren

4 VAN HET BESTUUR

voorwoord NL

Namens de Raad van Bestuur KBBF Kenian Dekein

René VoorzitterZwarteveenKNVvL

LUCHTBALLON VERZEKERING HOT AIR BALLOON INSURANCE ASSURANCE MONTGOLFIERE Aviation Insurance Broker Business & Corporate Aviation Private & Leisure Aviation Telwww.atlantas.frballons@atlantas.fr+332517238 38 Fax +33 2 51 72 38 85 9 boulevard Guist’Hau BP F-4400051013NANTES CEDEX N° ORIAS 07 007 971

Tijdens de FAI Ballooning Commission vergadering in maart in Rome ontving David Spildooren het FAI Montgolfier Diploma, voor de ‘best sporting perfor mance in Hot Air Ballooning’. In de nacht van 7 december steeg hij op voor een ballonvaart vanuit België naar Italië. Verderop in deze Ballonstof lees je het verslag van David’s spectaculaire vaart.

NIEUWE PLEK OUDSTE MONUMENT Exact 120 jaar geleden werd een stevige oosterstorm boven België de Duitse luchtschipper Rudolf Hans Bartsch Von Sigsfeld (1861-1902) fataal. Inwoners van Antwerpen zagen de ballon op 1 februari 1902 halverwege de Blancefloerlaan op Linkeroever neerstorten. Passagier Prof. Dr. Franz Lincke, meteo-wetenschapper, overleefde de crash. Von Sigsfeld leidde o.a. het Luftschiffers Bataillon in Berlijn-Tegel en ontwierp samen met August von Parseval de militaire Parseval-kabelballon. Het oudste luchtvaartmonument van België herinnert aan het drama. Het kwam in 1903 tot stand op initiatief van de Duitse gemeenschap in Antwerpen, en stond oorspronkelijk langs de Rijselse baan in Zwijndrecht. In 1954 werd het verplaatst naar Het Steen en in 2018 naar de Blancefloerlaan nabij de vermoedelijke plaats waar de luchtballon neerstortte. Recentelijk heeft het oude monument een nieuwe (permanente?) plaats gekregen. Het kan worden bewonderd op de hoek van de August van Cauwelaertslaan en de eerdergenoemde Blancefloerlaan. 5TH DIMENSION EAT YOUR HEART OUT Heeft Stacy Gabel uit Pennsylvania met haar nummer ‘Sunny Days, The Balloon Song’ een waardige opvolger uitgebracht voor ‘Up, Up and Away’ van The 5th Dimension? De tijd zal het leren. De recensies in Amerika zijn veelbelovend: “Wie naar dit nummer luistert en een slecht humeur houdt, doet iets verkeerd. Sunny Days is de vitamine-D onder de liedjes” volgens Scott Carlito van muziekblog Indie Band Guru. Stacy’s ervaringen met de ballonvaart – in eerste instantie tijdens een ballonfestival in West Virginia en daarna als ballonpassagier en als crewlid bij ballonvaarder Scott Kelley – inspireerde haar tot het schrijven van het lied. “With a smile on my face I know I’ll see you soon / Oh you lift me up like a hot air balloon”. Meer info op www.stacygabel.com.

VREDESTEKEN VOOR OEKRAÏNE

FAI DAVIDDIPLOMAMONTGOLFIERVOORSPILDOOREN

releasequick 6

METEO-PODCAST Ongeveer 46% van de Nederlanders luistert wel eens naar een podcast en hetzelfde geldt voor een op de vijf Vlamingen. Het aantal beschikbare podcasts over uiteenlopende onderwerpen blijft stijgen; ook voor ballonvaarders zijn er relevante podcasts te vinden. Op luchtsporters.nl van de KNVvL vind je een nieuwe tweedelige podcast-serie over meteorologie. Harro Brouwer spreekt met Peter Kuipers Munneke, wetenschapper en NOS-weerman, over hoe thermiek ontstaat. In deel twee van de podcast komen de wind en wolken aan bod. Kijk op www.luchtsporters.nl en zoek op ‘podcast meteorologie’.

Vier zweefvliegtuigen - verlicht met zoeklichten - stonden als symbolische vredesduiven tussen de ballonnen opgesteld. Met een afstand van 30 meter tussen de deelnemende ballonnen kreeg het vredesteken een diameter van 340 meter. Jörg Ermel, de beheerder van de Duitse ballondatabase, was de initiatiefne mer en binnen vijf dagen nadat hij zijn idee lanceerde stonden de ballonnen in Oerlinghausen al te night-glowen.

Een mooi initiatief van onze Duitse collega’s: op 6 maart werd daar op het zweefvliegveld van Oerlinghausen met 38 luchtbal lonnen een oplichtend vredesteken gecreëerd, waarmee de bal lonvaarders een statement maakten tegen de oorlog in Oekraïne.

COLUMBUS’ MOOISTE VAARTEN Waar ter wereld maak je de mooiste ballon vaarten? Het reismagazine Columbus Travel meent het te weten. Hun top-4 bestaat uit een ballonsafari boven de Masai Mara (Kenia) of het Serengeti Nationaal Park (Ke nia/Tanzania), een vaart boven de eeuwen oude boeddhistische tempels van de Bagan vlakte in Myanmar, een luchtdoop boven de eeuwenoude Mexicaanse stad Teotihuacán én… dineren in het enige restaurant ter wereld waar gerechten worden bereid met de warme lucht van een luchtballon: bij CuliAir Sky Dining in Nederland. Wie www.columbusmagaopzine.nlzoektop‘mooisteballonvaartenterwereld’vindterookde,volgenshetmagazine,mooisteballonvaartenpercontinent.

Het wereldberoemde Bloemencorso van de Bollenstreek is het grootste lentefeest van Nederland. De corsozaterdag is het geurige en kleurige hoogtepunt is van de week, wanneer met bloemen versierde praalwagens een ruim 40 kilometer lange tocht afleggen, met als eindpunt de historische binnenstad van Haarlem. Corsogroep KAVB

CONQUERING CLOUDS

In 1975 kwam de Australische ballonvaarder Ruth Wilson in Nieuw-Zeeland onverwacht oog in oog te staan met een luchtvaartuig dat de rest van haar leven zou bepalen: een heteluchtballon. Ze werd een van de eerste gas- en heteluchtballonpioniers van Australië, was de eerste vrouwelijke ballonpiloot in Australië die in 1976 haar eigen commerciële ballonvaartbedrijf oprichtte, en in 1979 schreef ze het eerste nationale ballonvaartkampioenschap op haar naam. In 1999 en 2018 vertegenwoordigde ze haar land in de Gordon Bennett Balloon Race. In het boek Conquering Clouds beschrijft ze haar avonturen. ISBN 9781922594648, 35 euro.

BLOEMBALLONNEN

7 releasequick

Noordwijkerhout deed dit jaar mee met de praalwagen ‘Met je hoofd in de wolken’, naar een ontwerp van Ange lique Beijk: “de luchtballonnen beelden het ultieme gevoel van vrijheid uit”. Grote bloemenkransen vertegenwoordig den daarbij de wolken. De praalwagen was goed voor een derde plek. Zie stage.bloemencorso-bollenstreek.nl.

EXPOSITIE EN LEZING PARIJSE POSTBALLONNEN Naar aanleiding van het 150-jarig jubi leum van de Franse postballonnen die de belegering van Parijs door Duitse troe pen wisten te omzeilen, verschenen er recentelijk drie boeken (door resp. Hans van Hoesel, Dirk Tavernier en Dirk Billen) over de landingen van deze ballonnen in de Lage Landen (zie Quick Release najaar 2021 en voorjaar 2022). Eén van die ballonnen landde in Merselo bij Venray. De lokale Stichting Heemkundekring ’t Roakeliezer organiseert er een tentoonstelling over, op 22-23 oktober van 10:00-17:00 in zaal ‘t Anker, Grootdorp 73 te Merselo. Tijdens deze dagen worden er tevens presentaties over het onderwerp verzorgd. De toegang is gratis. Meer info t.z.t. op www.raokeliezer.nl.

DOOR

Qua meteocondities was 7 december de ideale dag. Het enige waar ik rekening moest mee houden was turbulentie na de Alpen en eventuele sneeuwbuien aan de noordkant ervan. Op maandag 6 december begon ik met berekeningen qua gas.

AFSTANDSRECORD TE VERBREKEN. IK

VAARTEN

OVER

RECORD 8

INGESCHREVEN

VAN 7 DECEMBER

RESULTAAT IN

Ik wist dat het verbruik gedurende de nacht tot 40% meer is dan gedurende de dag. Dus wilde ik pas beginnen klimmen naar mijn hoogte in de ochtend bij zonsopgang, om het ver bruik gedurende de nacht te beperken. Bij voorkeur zou ik het luchtruim van Milaan en Zurich ontwijken en dus Italië in ‘het midden’ binnenvaren. Het plan Het plan was om de eerste twee uren laag te blijven om zo voldoende naar het oosten op te schuiven, en dan door te klimmen naar FL 180 - uiteraard met zuurstof - waar ik vol gens de voorspellingen een mooie snelheid ging hebben van 85 knopen. Na het indienen van mijn vluchtplan en het bestu deren van het weer en de luchtruimen was ik er helemaal klaar ME EEN LEUK IDEE VANUIT BELGIË DE ALPEN TE STEKEN. IK HAD MIJ DAAROM VOOR EEN DUITSE WEDSTRIJD (DUDI CUP), WAARIN JE TWEE MAG MAKEN, NAMELIJK ÉÉN DUURVAART EN ÉÉN AFSTANDSVAART. DE NACHT BLEKEN OMSTANDIGHEDEN GUNSTIG EEN MOOI DE DUDI CUP TE VAREN, ALSOOK HET BELGISCH BESLOOT DIT TE MET EEN 3400 M3. DAVID SPILDOOREN

WAASMUNSTER-RECORDVAARTMONTEFALCO,ITALIË AL ENKELE JAREN LEEK HET

DOEN

Op 16000 voet had ik de perfecte windsnelheid en richting, dus ik besloot hier eventjes te blijven. In het Duitse luchtruim aangekomen naderde ik een militaire zone die actief was, en die ik moest ontwijken, doorvaren was geen optie voor de luchtverkeersleiding, het was landen óf ontwijken. Ik besloot direct door te klimmen; op 17500 draaide de wind perfect naast deze zone. Een andere optie was geweest om te zakken naar 8000 voet om ten noorden van deze zone te varen, maar dit zou mij teveel brandstof kosten, dus verkoos ik het zuide lijke traject. Een probleem dat ik niet had ingecalculeerd, was dat al mijn eten en mijn drank bevroren was na een paar uren varen (de batterijen van mijn instrumenten had ik wel volgeplakt met Vóórwarmtepadjes).deAlpenbesloot ik de situatie even te bekijken, ik wilde weten hoe de sneeuwbuien evolueerden. Volgens de voorspel lingen zouden de sneeuwbuien verdwijnen rond de middag.

voor. Alleen nog mijn crew en sportcommissaris verwittigen dat ik om 03:50 wilde afspreken om rond 05:00 de lucht in te gaan. De vaart Na een korte nacht, arriveren we om 03:50 op het opstijgter rein in Waasmunster. Juist voor mijn vertrek begon ik toch wat stress te krijgen, maar ik was er klaar voor. Na mijn vertrek om 05:05 klom ik door naar 3000 voet. Ik had hier een mooie track die me ten noorden van Brussels Airport bracht. Na één uur varen kruiste ik de Final van 25R en 25L in Brussel. Brussel vroeg toen of ik kon doorklimmen naar 4000 voet. Het moment waarop ik de 4000 voet bereikte passeerden er twee vliegtuigen onder mij die hun landing inzetten. Rond 07:00 besloot ik met maximum 1.5 m/s door te klimmen; niet sneller om het propaanverbruik zo laag mogelijk te hou den. Met deze verticale snelheid zou het me ongeveer 45 minuten kosten om van 4000 naar 18000 voet te klimmen.

Na elf uur varen landde ik in Montefalco, rond 16:00 uur, met nog één volle fles die me nog een endurance gaf van 2:15 uur. De volgwagen arriveerde vijf uurtjes na de landing. We heb ben een leuk hotelletje geboekt, waar we de avond afsloten met een goede Italiaanse pizza en een glaasje vino. Deze vaart was voor mij persoonlijk de mooiste vaart die ik ooit gemaakt heb. Dank aan mijn crew Valerie en Cedric, Sportcommissaris Steven Vlegels en de steun op de grond: Thomas, Thom, Steven, Filip, Stéphanie, ma, pa en Kenian en iedereen die mij de moed heeft gegeven gedurende de vaart.

RECORD 10

Ik verkoos om voor de Alpen even lager te gaan varen om mijn snelheid te verminderen, en het thuisfront te bellen om de situatie te bekijken en de laatste radarbeelden op te vragen, waarna ik de keuze maakte om terug te klimmen tot boven de wolken; de grotere buien hingen ten oosten van mijn positie. Na het tweede deel van de Alpen was het uitzicht dat ik kreeg adembenemend. Na de passage van de Alpen begon de tur bulentie: zonder dat ik iets deed werd mijn ballon omhoog geduwd met 3 m/s en na een paar seconden veranderde de stijging door een plotse daling met 4 m/s. Het enige wat ik kon doen was goed branden en zorgen dat ik uit deze rotor kwam. Qua ATC begon ik in Italië problemen te krijgen met de verbinding, ik besloot een Ryanair op te roepen om mijn bood schap zo te communiceren met ATC wat perfect lukte. De richting en snelheid was op dat moment perfect. In de verte zag ik Venetië liggen. Mijn plan was om door te varen tot de regio Napels. Na het passeren van Gubbio kreeg ik van ATC te horen dat ik moest zakken vanwege militaire activiteit. Ik daalde naar 10000 voet en ging in snelheid terug van 180 km/u naar 50 km/u. Toen kwam het besef dat ik Napels uit mijn hoofd moest zetten, en nam ik de beslissing om te sturen richting de vallei van Umbrië, om daar de landing in te zetten.

ULTRAMAGIC EXPERIENCE 2021 PART TWO · NGORONGORO Deerlijkstraat 197 bus 2 8550 0032BelgiumZwevegem479349747ramses@skyviewballoons.bewww.skyviewballoons.be Vegelinsweg 1 8501 BA Joure Tel. Mob.0031-513-4175030031-653-409842info@balloncentrum.nlkooistrapieterwww.balloncentrum.nl ultramagic.com Pieter Kooistra Ramses Vanneste

GEDURENDE VELE WEDSTRIJDEN EN BELGIAN BALLOON TROPHY’S. SINDS IK IN 2018 DE STAP ZETTE OM TE LEREN BALLONVAREN STOND HET OP MIJN VERLANGLIJST: COMPETITIE BALLONVAREN. EIND MEI WAS HET EINDELIJK ZOVER EN NAM IK DEEL AAN MIJN EERSTE BELGISCHE KAMPIOENSCHAP BALLONVAREN. DOOR DJORRY SIMOEN

Een tweede ervaren piloot aan boord zou mij zeker niet slecht doen, bij mijn eerste stappen in het wedstrijdvaren. Hiervoor vond ik Arne Lips, om als co-piloot aan dit avontuur te begin nen. Arne bracht Jacintha mee als chauffeur en zijn vriendin Daphne. Het team was klaar om de BBT2022 aan te vatten! Begin van het seizoen maakten we een testvaart samen om op elkaar in te spelen, en tijdens de Waasland Challenge eind maart waren we bijzonder trots om op de derde plaats te ein digen. Mochten we dromen van een mooie prestatie op het BK? Of zouden we onze voetjes snel op de grond zetten en leergeld Woensdagbetalen?25mei kwamen we met het team samen in Vielsalm, waar de BBT van start ging met de general briefing in de avond. Eerst nog even de ballon in orde maken (we namen deel met de smurfracer van Cameron Balloons België) en klaar waren we! Wat een leuk gevoel om als piloot deel te nemen aan deze briefing. Ook al had ik het genoegen gehad om reeds twee keer Event Manager te zijn geweest gedurende een Belgian Balloon Trophy en toen iedereen van vooraan toe mocht spreken, toch zat ik er met grote ogen te kijken naar de toppers waar we het tegen zouden opnemen: de Europees kampioen, de wereldkampioen en meerdere FAI top-10 piloten stonden aan de start. Wat voelde ik mij klein... Maar zonder vallen en opstaan kun je niet groot worden, dus we bleven Jammerambitieus.genoeg waren de weersomstandigheden niet eenvou dig voor deze editie. Het duurde tot vrijdagavond (de vierde vaarkans) voor we de eerste keer kort (maar krachtig!) de lucht in konden voor één task. Na een pittige start konden we naar de 18de plaats varen op 38 deelnemers, goed voor de vierde plaats onder de Belgen. Zouden we dan toch iets kunnen presteren? Ergens begin je wel te dromen, terwijl je ook goed beseft dat het échte verhaal nog moet komen.

BELGIAN BALLOON TROPHY 2022

wedstrijd 12

Het moet gezegd worden dat ballonvaren een microbe is waar je niet vanaf geraakt. Ik raad iedereen aan om toch ook eens de stap naar het wedstrijdvaren te zetten. Wat een ongeloof lijke ‘mutatie’ is dat van onze passie!

VANHOVEYENTLFOTO

David Spildooren (BE) en Henk Broeders (NL) nationaal kampioen JARENLANG WAS IK OFFICIAL (OBSERVER, MEETTEAM, ORGANISATIE, EVENTMANAGER)

In Yentl, mijn vaste crew, en Bart vond ik twee toppers om mijn team te starten. Maar de eerste wedstrijden wilde ik nog niet alleen varen. Het vereist veel concentratie op de computer en workload, terwijl je ook je ballon in de lucht moet houden.

Oktober 2021, na afloop van de BBT2021, waren mijn eerste woorden toen ik thuiskwam: “Volgend jaar vlieg ik zelf mee papa, ik wil dat zelf doen”. Zo gezegd zo gedaan gingen we op zoek naar een team om deze droom te verwezenlijken.

Zaterdagochtend stond ik er alleen voor, Arne moest zijn safety training van de KBBF nog volgen om in orde te zijn met de nodige regels binnen zijn commerciële activiteiten. Met de nodige gezonde stress vertrok ik toch maar solo. Aan motiva tie geen gebrek... als tweede ballon de lucht in! Maar liefst zes tasks stonden op onze tasksheet, het was er direct ‘boenk op’. Maar dan begon het écht: te vroeg ingedaald, te laat inge daald, de opdracht mislezen… Leersmurf was op pad met zijn smurfenballon en betaalde leergeld, maar wat genoot ik van deze vaart. Zo blij dat ik deed wat ik al jaren wilde doen. De resultaten vielen helaas hard tegen, behalve één Judge Decleared Goal, hier mocht ik mijn marker met een gravity

13 wedstrijd

drop binnen de tien meter leggen. Helaas konden we zaterdagavond niet varen, maar zondag ochtend konden we nog afsluiten met een leuke vaart met vier tasks. En ook hier genoten we ten volle, ook al kwamen dezelfde problemen naar boven: te vroeg ingedaald, te laat ingedaald. Tijdens deze vaart was er een speciale task, die werd opgedragen aan Luc Herdewijn. Luc was jaren de drij vende kracht achter de Sportcommissie en de Belgian Balloon Trophy. Met een Gordon Bennet Memorial met de ‘H’ van Herdewijn als zone om te scoren, kon hij op geen mooiere manier geëerd worden. De ‘pot van Olen’ als hoofdprijs van deze task mocht uiteraard niet ontbreken. Uiteindelijk sloten we de BBT af met een 35ste plaats op 38 deelnemers, maar ook als laatste Belg. Voor België mocht David Spildooren zijn titel verlengen, voor Nederland mocht Henk Broeders voor de 20ste keer op de hoogste trede gaan staan en voor Luxemburg ging Nico Betzen met nationale titel naar huis. Overall was wereldkampioen Dominic Bareford de beste, vóór Europees kampioen Roman Hugi en Nederlands kampioen Henk Broeders. Gefeliciteerd aan allen! Het tegenvallende resultaat zorgde voor gemengde gevoelens bij mijzelf omdat je hoopt beter te doen, maar vooral waren het leerrijke vaarten waarbij ik enorm veel heb opgestoken voor de toekomst. Ik kijk nu al uit naar de komende competi ties. Op een dag scoor ik mijn eerste 1000-punter, op een dag bereik ik misschien ooit het podium tijdens een BK. Tot dan kijk ik op naar diegenen die het nu goed doen én hoop ik hen ooit het vuur aan de schenen te leggen! Dank aan mijn team (Yentl, Arne, Daphne, Jacintha, Bart) om samen dit avontuur te delen. Dank aan de gehele organisatie van de BBT2022. Dank aan de wedstrijdleiding en officials met in de eerste plaats Jonas Maes om ons weer veilig en met rijkgevulde tasksheets de lucht in de sturen. Ik zie jullie allen graag terug op de komende competities en zeker tijdens de Dutch Balloon Trophy 2023!

SPECIALE TASK ALS EERBETOON AAN LUC HERDEWIJN (FOTO ARNE LIPS) TEAM SIMOEN-LIPS (FOTO ARNE LIPS)

Maar daar komt verandering in. In de vorige Ballonstof en tijdens de voorjaarsvergaderingen van de KNVvL Afdeling Ballonvaren en de KBBF werd het al aangekondigd: ter gele genheid van de 40e verjaardag van ons lijfblad ontvangt iedere ballonvaarder die lid is van de KNVvL of KBBF bin nenkort gratis een prachtig boek dat is samengesteld uit Ballonstofartikelen van ruim 30 verschillende auteurs uit vier decennia Ballonstof: een ‘Leidraad voor Ballonvaarders’: Voor en door ballonvaarders De Leidraad bevat daarmee de kennis over ballonvaren die we gezamenlijk de afgelopen 40 jaar hebben opgedaan. Uiteenlopende onderwerpen over meteorologie, techniek, onderhoud, gezondheid, regelgeving, vaartechniek, navigatie,

OOIT HEBBEN WE ALLEMAAL, OM BALLONVAARDER TE KUNNEN WORDEN, EEN FLINKE HOEVEELHEID THEORIE GELEERD EN EXAMEN GEDAAN – OM ER VERVOLGENS ACHTER TE KOMEN DAT HET ECHTE LEERPROCES VOORAL PLAATSVINDT NÁ HET BEHALEN VAN HET BREVET. ALS JE JE DAT REALISEERT, IS HET EIGENLIJK VREEMD DAT ER WEL

LEIDRAADbinnenkort:VOORBALLONVAARDERS

ballonstof 14

LEERMIDDELEN BESTAAN VOOR AANKOMENDE BALLONVAARDERS, MAAR DAT EEN HANDBOEK VOOR EN DOOR ERVAREN PILOTEN ONTBREEKT. luchtruim en vaartvoorbereiding passeren de revue. De onder titel van de Leidraad luidt ‘Praktisch handboek voor nieuwsgie rige piloten’: het boek biedt vooral verdieping en verbreding Hoe kom ik in het bezit van de Leidraad voor Ballonvaarders? Ballonvaarders die lid zijn van de KNVvL of KBBF ontvangen binnenkort per post een afhaalbericht. Bewaar dat bericht goed, want het is tevens je afhaal bewijs voor een gratis exemplaar van het boek. Het kan op meerdere locaties verspreid over Nederland en België worden opgehaald. In het afhaalbericht lees je waar je terecht kunt.

Verschijnt

• 31 auteurs • 11 hoofdstukken • 1 appendix • 336 pagina’s uitsluitend tegen inlevering van dat bericht tot 31 oltober worden uitgegeven. Wie niet genoeg heeft aan één boek kan vanaf 31 oktober extra exemplaren voor €35 aanschaffenzolang de voorraad strekt - via de webshop van de KNVvL en de website van de KBBF. • 285 afbeeldingen • 76283 woorden • hard-cover • full colour

ballonstofop de basiskennis die nodig is om te kunnen ballonvaren. Geen leerboek dus voor aspirant-ballonvaarders, maar een praktisch boek voor ballonpiloten die het naadje van de kous willen weten over hun hobby, sport, passie en/of professie. Mogelijk dankzij … De gratis verspreiding van het Ballonstof-jubileumboek onder alle ballonvaarders die lid zijn van de KNVvL of KBBF is moge lijk dankzij de KNVvL Afdeling Ballonvaren, de KNVvL, de KBBF, Rien Jurg Promotions / Cameron Balloon Promotions, Flytec Balloon, Noordelijk Ballonvaartcentrum Ultramagic Nederland, Quick Release, Schroeder fire balloons, BallonAIRpoort, Benegas, VFS Heinz Grümmer, Wilco Air, De Keyzer Verzekeringen en Skyview Balloons Ultramagic België. Zonder hen was het boek er simpelweg niet gekomen. Bestudeer daarom hun bedrijfsbeschrijvingen in het boek straks eens met extra aandacht! Ophaalbericht Met het exploderen van de papierprijzen hing het project even een zijden draadje. Door vooraf nog op tijd papier in te kopen hebben we de schade echter aanzienlijk kunnen beper ken en kan het boek toch verschijnen. Alleen lukt het niet meer om het boek naar iedereen op te sturen: het kan straks op meerdere plekken in de Lage Landen worden opgehaald. Ballonvaarders die lid zijn van de KNVvL of KBBF ontvangen daarvoor binnenkort per post een ophaalbericht met nadere informatie. Bewaar dat bericht goed, want de boeken zullen

ballonstof 16 Wij zijn de club die: - uitdaagt - crew een team maakt - leert navigeren - ballon-skills test - stressbestendig maakt meer weten of eens www.dbcc.nltraining/wedstrijdeenmeedoen? Comprehensive insurance Cover at an affordable price Your partner for your Aviation-Insurance VFS Heinz Grümmer GmbH is one of the largest Aviation-Insurance-Brokers in Germany with over 40 years experience. You enjoy the flight - we provide the protection Please contact Heiko Spilker, Phone: +49 231 92717737, e-mail: h.spilker@vfs-gruemmer.de Udo Kötitz, Phone. +49 231 92717713 , e-mail: u.koetitz@vfs-gruemmer.de Flugplatz 8, 44319 Dortmund Phone +49 231 927177-0 Fax +49 231 info@vfs-gruemmer.de927177-30

Vanwege covid-19 kon het festival in 2021 niet doorgaan, maar in januari 2022 werd er groen licht gegeven om weer naar Saudi Arabië af te reizen. Bij Rien Jurg Promotions werd er contact gelegd om maar liefst 150 ballonvaarders uit de hele wereld uit te nodigen om deel te nemen. Een klus van ongekende omvang. Transport, vliegtickets, accommodatie, gas en ga zo maar door, moest geregeld worden in minder dan zes weken. Een bijna onmogelijke opgave zou je vooraf bedenken. Maar uiteindelijk gelukt. Chapeau, wat een wereldprestatie! Zeker in een land waar afspraken niet altijd afspraken zijn. In de nacht van 24 op 25 februari kwamen we, na een enerve rende reis vanuit Amsterdam aan op het “Prince Mohammad Bin Abdulaziz” vliegveld van Medina. Na een kort nachtje acclimatiseren in het fantastische Millennium Hotel bij het vliegveld, vertrokken we voor een reis van ruim 300 km met de huurauto naar ons verblijf in camp Captain Iglo.

17 evenement

ALULA SKIES IN SAUDI ARABIË DOOR PASCHAL NOOR SOMS ZIJN ER BALLONAVONTUREN DIE MOET JE OP JE AF LATEN KOMEN. ZO OOK HET EVENT ALULA SKIES IN SAUDI ARABIË. TWEE JAAR GELEDEN MOCHTEN WE AL EENS MEE NAAR DEZE BIJZONDERE BESTEMMING. BALLONVAREN IS DAAR ECHT EEN BIJZONDERHEID, ZOWEL DE LOKALE BEVOLKING ALS EEN HANDJE VOL TOERISTEN EN EXPATS GENOTEN VAN DE KLEURRIJKE BALLONNEN.

Een gemoedelijk resort met een 20 tal huisjes waar we twee weken zouden verblijven. Prima bedden, een koelkastje voor het alcoholvrije biertje en een douche. Meer hadden we ook niet Zaterdagnodig!26 februari werden we hartelijk ontvangen in de gigantische pilot-tent bij het opstijgterrein door het team van Rien Jurg Promotions. Een kopje koffie met een cakeje mocht niet ontbreken. Wat is hier weer een werk verzet in een paar dagen tijd. Gigantisch! Toch ook maar even kijken of de ballon er stond… Van de organisatie kregen we te horen dat er nog enkele ballonnen onderweg waren. Zo ook onze ballon. Wat was het weer geweldig om vele ballonvaarders van over de hele wereld te ontmoeten. Het gebied waar we hebben gevaren, bevindt zich nabij Mada’in Saleh, een archeologische site op de Unesco Wereld

evenement 18

Erfgoedlijst. Vanaf het startveld, waar we makkelijk met 150 ballonnen tegelijk konden opstijgen, varen we met de juiste windrichting prachtig over deze verzonken stad met vele graf tombes. Belangrijk is om NIET te landen in het gebied. Het bijzondere aan het varen hier is, dat het enkel ochtend vaarten zijn. In de avond staat er vaak teveel wind. Daarbij is het vrijwel altijd mogelijk te “sturen”. Op verschillende hoogtes staat er veelal een wind met een variatie van 1800. Terugvaren naar het opstijgterrein gebeurt regelmatig. Het is mij gelukt om na ruim een uur varen te landen op het opstijg terrein, een paar volle flessen in de mand te zetten, om na een klein half uurtje varen opnieuw (bijna) op het opstijgterrein te Nulanden.moet ik erbij zeggen dat mijn passagiers, twee jonge dames uit Mexico en Amerika, ook geen verkeerd gezelschap waren.

Als gepassioneerde ballonvaarders zijn we dan ook enorm trots op wat we hier met elkaar hebben gedaan. We hopen in een volgende editie wederom vele ballonvaarders uit te kun nen nodigen en nieuwe records te mogen verbreken!

DOOR MIRIAM JURG, MANAGING DIRECTOR ALULA SKIES

19 evenement

Uiteindelijk hebben we 7 van de 10 vaarten gedaan. De dagen dat we niet gevaren hebben was als gevolg van enorme zand stormen, waarbij je in een “mist” van zand loopt. Wat klagen we hier als er toevallig wat Saharazand uit de lucht komt val len.Terugkijkend op dit prachtige avontuur, zag ik dat er een enorme vooruitgang geboekt is ten opzichte van twee jaar geleden. De oude stad AlUla is een toeristisch gebied gewor den met leuke restaurantjes, dranktentjes en in de avonden Tenslottemuziek.

Maar ook moesten we de tijd nemen om iedereen uitvoerig bij te praten over de do’s en dont’s tijdens het event. In de avond organiseerden we een welkomstdiner op een fijne plek om de volgende ochtend de allereerste ballonvaart van het event te kunnen maken. Wat was het een prachtige eerste ochtend!

Na vier dagen bleven er 50 ballonnen over en konden we heel langzaamaan afkicken van een zeer drukke tijd. Dat we als RJPteam een rol mogen vervullen in de grootse ontwikkelingen die het mooie Saudi Arabië doormaakt, voelt bijzonder.

ACHTER DE SCHERMEN

Een aantal bijzondere en avontuurlijke maanden liggen achter ons. Een dag vóór Oud & Nieuw kwam de bevestiging dat het evenement in Saudi Arabië weer zou gaan plaatsvinden. Grote lijnen werden uitgezet en daar was begin januari eindelijk het moment aangebroken dat we de ballonvaarders konden uitnodigen. Met nog minder dan zes weken te gaan, was ons motto: “First things first”. Internationale transporten zijn gecompliceerd en dit zou een forse kluif worden. Met duidelij ke instructies aan piloten voor het inpakken en het benoemen van wat er absoluut niet mee mocht, was de organisatie echt begonnen. Dat we weer voor verrassingen zouden komen, was niet zozeer een vraag, maar meer op welk moment en welk type uitdaging er zou volgen. We stonden op scherp! Om het transport voor ballonvaarders eenvoudiger te maken, gaven we hen de optie om ballonequipement in Hengelo af te leveren. Hier verzamelden we in totaal meer dan 70 bal lonnen, flessen werden gespoeld en ballonnen goed ingepakt om vervolgens verdeeld over meerdere vrachtwagens richting Schiphol te vertrekken. Een fantastische samenwerking met onze transport agent en douane maakte dat de ballonnen door ons voorzien werden van de Airwaybills en rechtstreeks aangeleverd mochten worden bij de Airlines. In de tussentijd werkten we aan de vergunning om daar te mogen ballonva ren. Een strikt proces omdat ballonnen en piloten door de autoriteiten op documenten werden gecontroleerd, wat extra interessant werd vanwege de grote aantallen ballonnen, pilo ten, co-piloten en het korte tijdsbestek. Vliegtickets werden geboekt en het avontuur kon beginnen… De allereerste pilot-briefing was een geweldig weerzien van piloten / co-piloten en crew van maar liefst 25 nationaliteiten.

Vier ochtenden op een rij, Clear Blue Sky met 150 luchtballon nen boven Unesco werelderfgoed heeft voor heel veel mooie herinneringen en prachtig fotomateriaal gezorgd.

wil ik het hele team van RJP enorm bedanken voor de gelegenheid die ons geboden is dit avontuur mee te maken. Zonder mensen tekort te doen wil ik met name Rien, Miriam, Daan en Remko complimenteren met dit geweldige evene ment. Wat hier is neergezet, is van ongekende klasse. Mocht er weer een vervolg komen? Mijn naam mag je noteren.

20 CAROLINESPLINTERS Ballooning through a lensball #ballooning #ballonstof #sundaymorning #friesland #greetzz ballonvaarten #upsidedown AD_BALLON Na regen komt zonneschijn! Prachtige avond voor een ballonvaart! Wanneer vaar jij met ons mee? #ballonvaart #luchtballon #ballonstof BALLONNETJEVAREN Avondvaart met de @nostalgiewhatafeeling en de @nostalgiebelgique ballon van pelt tot in bocholt #luchtballonvaart #luchtballon #ballon #ballonstof BALLONVAARTENSTIJNVERCAUTEREN Nagenieten van een leuke avond met fijne mensen aan boord! #ballonvaren #ballonstof #genieten #geenhoogtevrees IKWILBALLONVAREN What an amazing flight above the tulip fields! #ikwilballonvaren #ballonvaartendehandschutter #tulpen #tulipfields #vaarmee #letsfly #ballonstof COEN VD HEUVEL Is dit het WK Formatievaren? Boven Madain Saleh, Saudi-Arabie #ballonstof BERTELSBALLOONING Find the airplane @tuiflybelgium @stad_antwerpen @antwerpen #ballonvaart #flyandsmile #antwerpen #airplane #ballonstof #ballonvaren #BALLONSTOF De mooiste ballonfoto’s op social media Plaats je ballonfoto’s met de ballonstof-tag op social media. Op deze pagina’s plaatsen we een mooie selectie. Dank aan de fotografen te velde! MTE_BALLOONING Landmeters Kegels #kegelsexpert #wijngeluk #ballonstof #brasschaat #luchtballon #mteballonvaarten

RABBITSBALLOONINGTEAM De molen staat stil dus niet te veel wind vandaag voor een #ballonvaart #ballonstof #luchtballon #ballonvaren O2BALLONVAARTEN Perfect ballooning moments! #ballonstof JUSTFORFUN.BALLOONTEAM Wat verlangen wij naar terug mooi vliegweer! #ballooning #justforfunballoonteam #sunrise #kubicekballoons #hotairballoon #ballonstof VANDERKOLKBALLONVAARTEN Gister een mooie Rondvaart gemaakt in de omge ving van #ballonvaren#balkbrug#ballonstof #dedemsvaart #crew GLOBOS_BALLONVAARTEN Weer een top ballonvaart met een vertrek vanuit Stekene en landing in onze thuisbasis Waasmuns ter. #ballonvaren #ballonvaart #ballonstof HOTAIRKAY Lucky number 18! #championship #bbt2022 #ballooning #ballonstof HOTTOLFIADESPARTY A Side --> B Side - Les Hottolfiades du 26 au 28 aout 2022 www.hottolfiades.com #bluesky #ballonstof #ballons1 AIRMANBALLOONING Terugblik op de afgelopen week! #airman #ballooning #ultramagic #dhooge3 #ballonstof #flyingismagic VIVELAVIEENC #bucketlist materiaal Tripje in de grootste lucht ballon van Europa #luchtballon #hotairballoon #ballonvaart #ballonstof #photooftheday

ballonstof 22 We want to wish our whole community a happy and healthy flying season OFFICE: Palingstraat 87, B-9070 Destelbergen WORKSHOP: Schaessestraat 15A, unit 15, B-9070 Destelbergen BALLOONINGTHEENJOY2022SEASON koen@cameronballoons.be OFFICE: 09 356 64 84MOB: 0478 20 75 90 Cameron Balloons Belgium is part of Atlantic Ballooning BVBA.

LUCHTSCHIP LANA DE TERZI, 1663 DE BALLON MOEST VANWEGE DE OMVANG IN HET MUSEUM ZELF WORDEN GEFABRICEERD

“Ik heb niet gefaald; ik heb slechts 10.000 manieren gevonden die niet werkten” zei - volgens het museum - Thomas Edison ooit. Bizarium laat zien hoe falen en experimenteren vaak aan de basis liggen van innovatie. Je vindt er o.a. een duikbootkos tuum waarmee je kunt onderwaterzwemmen, een billentrom pet, een fietsdouche, een haargroeihelm, een zelfrijdende auto van Leonardo da Vinci, diverse perpetuum mobila en een raket om post mee te versturen. Ook enkele lichter-dan-lucht uit vindingen zijn er tot leven gewekt. Een replica van een ‘lucht ballon-velocipede’ bijvoorbeeld. Deze lichter-dan-luchtfiets uit 1869 moest bergopwaarts fietsen vergemakkelijken. De ballon fiets werd binnen in het museum zelf gefabriceerd, omdat geen doorgang groot genoeg was om de ballon binnen te brengen. Een zwaarder-dan-lucht-zusje van de ballonfiets bevindt zich ook in het museum: een replica van een Engelse helikopter fiets ofwel ‘Aerocycle’ uit 1888. Uniek is een replica-op-schaal van het luchtschip van de Italiaan Francesco Lana de Terzi uit 1663. Deze Jezuïetenpater bedacht een luchtschip met vier vacuümgetrokken koperen bollen en een zeil. Meer info op www.bizarium.com. AEROCYCLE, LUCHTBALLON-VELOCIPEDE,1888 1869

23 museumZeeuwsemuseumEenBIZARIUMbizarinhetSluis IN SLUIS, ZEELAND BEVINDT ZICH EEN MUSEUM DAT HAAR NAAM EER AANDOET: BIZARIUM. MARC DE JONGHE EN ANN GEERINCK UIT ANTWERPEN LANCEERDEN ER RUIM VIJF JAAR GELEDEN EEN VERRASSEND RARITEITENKABINET. HET HISTORISCHE PAND STAAT VOL MET RECONSTRUCTIES VAN BIZARRE BEDENKSELS VAN UITVINDERS MET EEN GRENZELOZE VERBEELDINGSKRACHT. DOOR HAN NABBEN. BEELDEN MUSEUMOBJECTEN VIA MUSEUM BIZARIUM SLUIS.

OP BEZOEK BIJ KOEN EN ALEX JAN BARENDS

Dubbel-interview over Ballonstof en Mister Globie DOOR HENRIËTTE WARDENAAR EN GERJAN CREBOLDER HET VEERTIGJARIG BESTAAN VAN ‘BALLONSTOF’ WAS AANLEIDING OM IN HET VOORJAARSNUMMER DAARAAN AANDACHT TE BESTEDEN, ONDER ANDERE DOOR EEN HISTORISCHE

TERUGBLIK. DE TECHNISCHE ACHTERGROND VAN HET BLAD BLEEF NOG WAT ONDERBELICHT. VAN EEN GESTENCILD BLAADJE MET VERSCHILLENDE FORMATEN WERD HET EEN FULLCOLOUR MAGAZINE, GROTENDEELS DE VERDIENSTEN VAN KOEN EN WILMA BARENDS. ZOON ALEX JAN IS DRUK BEZIG MET ZIJN NIEUWE EN INSPIRERENDE PROJECT ‘MISTER GLOBIE’ KOEN EN WILMA BARENDS. LANGE TIJD VERZORGDE KOEN DRUKWERK VAN BALLONSTOF, WILMA DE ADMINISTRATIE EN HET BINNENHALEN VAN ADVERTEERDERS TERWIJL DE BEIDE ZONEN BARENDS HET BLAD GEREED MAAKTEN VOOR VERZENDING.

105, die in 2009 werd herbouwd. Dat was in 1988 een enorm groot formaat ballon. Koen maakte, altijd samen met Wilma, vele mooie ballonvaarten. Bijzondere vaarten waren in de Sahara, het WK in Saga met onder andere Jan Fokken en Henk Broeders. Hij was natuurlijk in Albuquerque en maakte met Rien Jurg een vaart vanaf het Rode Plein in Moskou boven het Kremlin. In totaal maakte hij zo’n 1.400 vaarten, deed mee aan wedstrijden en was zelfs jarenlang voorzitter van de DBCC (Dutch Ballooning Competiton Club). Natuurlijk werd hij ook lid van de KNVvL en hoorde daar dat er een blaadje ‘Ballonstof’ bestond dat wel een betere drukker verdiende. Het was meer ‘knip-en-plak’-werk dat dankzij de opmaak door Rutger Coucke, die tevens hoofdredacteur was, én het drukwerk van Barends, zou uitgroeien tot een aantrek kelijk magazine. Het werd een hele familieonderneming. Koen zorgde voor het drukwerk, Wilma voor de administratie en het binnenhalen van de sponsors en de beide zonen frankeerden de enveloppen en maakten het blad gereed voor verzending. Het blad, aanvankelijk in een oplage van zo’n 100 exemplaren, werd gratis gedrukt maar de verzendkosten kwamen voor

interview 24

Reden genoeg om naar Enschede af te reizen. Het zonnetje scheen en in een prachtig gelegen boerderij aan de rand van Enschede woont Koen in het verbouwde achterhuis en Alex Jan Barends met zijn gezin in het voorhuis. Ballonvaarder en drukker Koen vertelde hoe hij met ballonvaren begon. Aanvankelijk wilde hij gaan autoracen en deed hij mee met de Minimetroraces op Zandvoort en bij Spa. Dat vond Wilma, gelet op het aantal ongelukken, te gevaarlijk. Was ballonvaren misschien iets voor Koen? Ze kwamen in aanraking met de ballonvaart-wereld omdat Drukkerij Barends in 1985 sponsor werd van het Ballonfiësta bij kasteel Brecklenkamp, het latere Twente Ballooning in Oldenzaal. Daar maakten Koen en Wilma kennis met Rien Jurg, Henri Achterberg en Oscar Dragt, die hem later praktijklessen zouden geven. Koen kreeg de bal lonkriebels en Wilma hielp, stimuleerde en steunde hem bij het behalen van zijn brevet. Zijn eerste vaart maakte Koen in 1985 met de Tuborg-ballon van de Deen Rimmy Tschernja en hij haalde in 1988 zijn brevet. Er werd al snel een eigen, veelkleurige ballon aangeschaft, de PH-DWB, een Cameron

ALEX JAN BARENDS MET MISTER GLOBIE DE PAUW PH-AUW (FOTO HENK TEN BOUWHUIS)

25 interview rekening van de KNVvL. Aan het drukken van ‘Ballonstof’ kwam een einde door de verkoop van het bedrijf. Koen kreeg, samen met Wilma natuurlijk, twee oorkondes voor al hetgeen hij voor ‘Ballonstof’ en de Nederlandse ballonwereld had gedaan. Inmiddels is Wilma op 15 oktober 2020 overleden en verhuisde Koen naar het huis van Alex Jan. Special Shapes en Mister Globie Zoon Alex Jan maakte, aanvankelijk samen met zijn broer Jan Willem, al op jonge leeftijd deel uit van het familie-bal lonteam. Dat stond en staat eigenlijk nog steeds bekend als de eigenaar van prachtig gekleurde special shapes. Dat was inherent aan hun vak als drukker: het werken met kleuren en vormen. Die bijzondere, bij Cameron gebouwde ballons waren altijd privébezit. In 1993 werd de PH-AUW, een prach tige pauw met een mooie staart, gepresenteerd en in 2000 de PH-AAN, een haan met mooie felle kleuren. Het nieuw ste project, Mister Globie is een project van Alex Jan die als 14-jarige al een kort solovaartje in een weiland maakte en in 1998 zijn brevet behaalde. Hij maakte vaarten voor Rien Jurg Promotions, bij A3-Ballonvaarten en bij Greetzz waarvoor hij vaarten maakte met zijn eigen Greetzz-ballon vanuit zijn inmiddels opgerichte onderneming. Dat leidde tot tientallen vaarten in binnen- en buitenland maar al dat gereis eiste zijn tol en daarmee deed hij ook zijn gezin tekort. Tegenwoordig maakt Alex vaarten in zijn eigen regio. De klanten weten hem toch wel te vinden. Op dit moment is de nieuwste creatie van Cameron, Mister Globie (in oorsprong een Cameron 105 met als registratie PH-GLO), naar een ontwerp van Alex Jan en striptekenaar Roeland Holst, al in ons land. Het is een poppetje dat, voorzien van een verrekijker en op het hoofd een Sherlock Holmespetje, onze aarde bestudeert en zaken signaleert die moeten worden aangepakt. Met behulp van een kinderpsycholoog moet dat uiteindelijk leiden tot een project waar, met behulp van de ballon maar ook van educatieve stripboeken bij kinde ren van vijf tot zeven jaar, bewustzijn wordt gekweekt voor bijvoorbeeld klimaatproblemen, pesterijen op school, noem maar op. Schrijfster Floor van den Bosch is verantwoordelijk voor de teksten, Holst voor de tekeningen. De boekjes verschij nen straks in vijf talen. Tijdens de bouw van de 42 meter brede en 29 meter hoge ballon werd er veel aandacht aan details besteed om allerlei problemen zoveel mogelijk te voorkomen. Zelfs bij Cameron zelf wordt Mister Globie nu als een soort pilotproject beschouwd waarvan men veel hoopt te leren. Mister Globie wordt tijdens een persdag op 19 augustus in Losser gepresenteerd en is daarna voor het publiek te zien tijdens Twente Ballooning (van 24 t/m 27 augustus) in Oldenzaal, tijdens de Vredefeesten in St. Niklaas (2 tot 4 september) en tijdens het Ballonfiësta in Albuquerque (1 t/m 9 oktober). Nieuwsgierig? Raadpleeg dan de website www. misterglobie.nl.

Als het weer het toelaat kan er in Torres twee keer per dag worden gevaren. De ochtendbriefing van deze tiendaagse bal lonwedstrijd is om 06:00 am. Organisator Bruno Schwartz en de piloten verzamelen zich op de parkeerplaats voor de hal en bespreken samen de mogelijkheden van dat moment. Er wor den wat simpele doelen bepaald, er wordt een keer “briefing!” geroepen en iedereen loopt de hal in. Bij de roll call wordt gekeken of iedereen aanwezig is en de komende vaart wordt Debesproken.ochtendvaart begon bijna altijd met een Fly in. Dat betekent, niet starten vanaf het ballonpark maar op een zelf gekozen plek enkele kilometers daar vandaan. Ik vind dat prachtig want dan kom je op plekken waar de normale toerist niet komt en zie je hoe de lokale bevolking leeft. Op één van de eerste vaarten was de laatste opdracht een vossenjacht en mijn vaste piloot Luiz Paulo en ik waren aangewezen als vos. De richting was naar de oceaan en dat betekent maar één ding wat mij erg enthousiast maakte: ik ging de beroemde Torres-strandlanding beleven, yes! Ik heb 500+ landingen meegemaakt maar een landing op het strand was voor mij nieuw.

evenement 26

Het strand is ongeveer 50 meter breed is, met daarachter de oceaan en als volgende stop de Afrikaanse kust. Ik weet dat het in het verleden wel eens mis is gegaan en dat een ballon in het water is geland, maar men heeft in de jaren veel geleerd.

STRANDLANDINGEN IN TORRES, BRAZILIË

Zo zijn er nu allerlei regels en is het bijvoorbeeld verboden om hoger dan 100 meter het strand te naderen. We stijgen als vosballon op vanaf het park en zien al direct de grote groep van 70 naderende ballonnen die ons gaan volgen richting de kust. Rustig drijven we die kant op met een waanzinnig zicht over de stad Torres en zijn gehele kustlijn. Heel mooi zichtbaar is de Mampituba rivier welke de staten Rio Grande do Sul en Santa Catarina van elkaar scheidt en uitmond in de oceaan.

Festival International de Balonismo LANG STOND DIT EVENEMENT AL OP MIJN VERLANGLIJSTJE EN NU KON IK HET EINDELIJK DOORSTREPEN: HET FESTIVAL INTERNATIONAL DE BALONISMO IN TORRES IN DE STAAT RIO GRANDE DU SOL, VER IN HET ZUIDEN VAN BRAZILIË. DE MENSEN ZIJN ER VRIENDELIJK EN HET VERKEER IS GEDULDIG. TORRES LIGT DIRECT AAN DE ATLANTISCHE OCEAAN EN BESCHIKT OVER EEN EIGEN BALLONPARK AAN DE RAND VAN DE STAD MET EEN VASTE HAL VOOR DE BRIEFINGS. DOOR BENNIE BOS

27 evenement

Het strand nadert en ik moet toegeven dat ik het best wel een beetje spannend vind. Ik moet ook toegeven dat ik een plastic zak had meegenomen in mijn rugzak om mijn camera te beschermen voor het geval we toch te water zouden raken. Omdat wij de eerste ballon waren die op het strand aan kwam was er nog niemand om ons op te vangen, maar dat was geen probleem. Luiz Paulo, ballonbouwer van de mooiste “AirFly” special shapes is een zeer ervaren piloot en zonder enig pro bleem kusten we het witte zandstrand met op de achtergrond de best wel ruige golven. Ik was erg trots dat ik dit moment aan mijn lijst met mooie ervaringen mocht toevoegen. We leggen het doelkruis in de duinrand om zodoende voor de piloten de maximale breedte van het strand over te houden voor de landingen. Langzaam komen de gekleurde luchtbellen dichterbij. De piloten moeten zich nu concentreren op het doel met direct daarna de landing. Fanatiek wordt er geslingerd met de marker om zo dicht mogelijk bij het kruis te scoren. De één na de andere ballon daalt neer op het witte strand, geholpen door de aanwezige crewleden van de andere teams. Wat een geweldig moment om mee te maken en wat een prachtig begin van de dag. Gedurende tien dagen maken we vele mooie ochtenden mid dagvaarten over afwisselende landschappen. Af en toe valt er een vaart uit ivm te harde wind maar dat geeft niet, we heb ben vele opties om te kunnen varen. Het is zondagochtend, de laatste vaart. Vandaag staat de Keygrab op het programma met als hoofdprijs … een splinternieuwe Chevrolet! Vier opdrachten, uiteraard weer beginnend met een Fly In. De Keygrab is opdracht nummer drie en de paal met de enor me sleutel staat op het grote startveld opgesteld. Luiz Paulo en ik stijgen op vanaf de parkeerplaats van een tankstation en zitten ongeveer in het midden van de groep ballonnen. We zien een groep van vijf ballonnen richting het startveld naar beneden duiken en horen ineens een luid gejuich.

Overduidelijk via de speakers te horen, Murilo Hoffmann heeft de sleutel gepakt!! Dat is geweldig want het lukt zeker niet elk jaar om de sleutel te pakken te krijgen. Murilo vaart verder richting opdracht nummer vier, de vossejacht, waarbij de vosballon uiteraard nóg een keer op het strand probeert te landen. Alles wijst er op dat we onze derde strandlanding van deze week gaan maken. Het zou een geweldige afsluiting van deze perfect verlopen ballonwedstrijd worden. We zien de ballonnen voor ons één voor één landen op het strand. Wat een uitzonderlijk beeld, met op de achtergrond de eindeloze Landendeoceaan. ballonnen worden geholpen door de mensen die al aanwezig zijn, verbroedering alom. Enkele piloten komen bij het doelkruis in de buurt en gooien hun marker. Vlak voor ons zet de winnaar van de auto zijn ballon aan de grond en kort daarna drukken ook wij onze stempel in het zand. In zijn hand heeft Murilo de sleutel, en hij is zichtbaar gelukkig. Ik spring uit mijn mandje en maak snel wat eerste foto’s. Kort daarna komen ook Reni Pinho en zijn dochter Lais aangerend. Piloot Reni is de lokale Chevrolet-dealer en tevens de sponsor van de gewonnen auto; zichtbaar blij dat het vandaag weer een keer gelukt is. De volgende editie staat gepland voor mei-2023 en de organisatie verwelkomt met veel plezier piloten vanuit het buitenland. Meer foto’s van dit prachtige evenement zijn te vinden op www.benniebos.com.

NOOIT GEDACHT DOOR FRANÇOIS SCHAUTballonstof 28

François THE QUICKEST WAY TO BE IN THE SKY BALLOON FLIGHT PLANNING HTTPS://QUICKRELEASE.AEROSOFTWAREONZE 6 PIJLERS • QUICK SETUP • STRATEGIC PLANNING • QUICK RESERVATION • FLIGHT PLANNING • CHECK-IN • ANALYTICS REAL-TIME ANALYSE VLUCHTEN EN RESERVATIES AL VANAF 30€ maand/ GRATIS PROEF inNew2022

Ik wens hen het beste. Laat ons de K.B.B.F. in ere houden! Dank aan de instemmende Federatieleden en de bedenkers van het verrassingsgeschenk dat ik er aangeboden kreeg: mijn verhalenbundel ‘Kriskras doorheen Ballonvaart’ door Luc Van Geyte omgezet in een echt boek. En dan organiseerde de Raad van Bestuur op 6 april ook nog een voorstelling voor het boek in de stadsbibliotheek van Sint-Niklaas, waar de aanwezige leden het boek konden bekomen. Het mag gezegd dat ook dat een geslaagd initiatief was van de Raad van Bestuur, mede door de bekendmaking van het boek in Ballonstof – winter 2021. Dit had ik allemaal nooit gedacht!

De voorbije 5de maart was het weer zover: de jaarlijkse Algemene Statutaire vergadering van de K.B.B.F. Sinds ik in 1954 lid ervan werd (toen nog ‘Section Centrale d’Aérostation’), na het behalen van mijn ‘Vergunning van Ballonvaarder’, miste ik fysiek geen vergadering. Of toch: in 1986 lag ik in immobiliteit wegens een felle tendinitis en in 2021 zat ik wegens corona naast mijn kleinzoon David de Algemene Vergadering te volgen op pc. We waren met niet zoveel deze keer, omdat het prachtige weer ballonvaarders natuurlijk verleid had tot varen. Ik breid niet uit over wat besproken werd, omdat de leden erover geïnformeerd zul len worden door het Bestuur. Of toch dit: bij de aanvang van de vergadering hoorden we zowel een spreker van het Directoraat Generaal van de Luchtvaart als van de Meteodienst-Zaventem, die verduidelijking gaven over hun diensten. Ik vond het een gepaste opfrissing. Na hun toespraken vernamen we hoe ver het Bestuur stond met de inspanningen voor de Federatie. Ik ben zelf ooit gedurende vijf jaar Federatievoorzitter geweest, tijdens jaren dat het wat eenvoudiger was dan nu. Daarom heb ik nog altijd, en zeker de recentere jaren, waardering voor de vrijwillige inzet van de bestuursleden. Ik vond het fijn dat iemand herverkozen werd als bestuurslid en er nieuwkomers waren ter aanvulling.

29 column

Iedere ochtend wanneer ik wakker word, luister ik niet meteen naar de fluitende vogels, voel ik nog niet de warmte van de zon, noch de smaak van koffie. Ik kijk allereerst naar de toppen van de bomen: waar komt de wind vandaag vandaan, waar waaien we vanavond naartoe? Het lijkt of de wind alleen nog maar uit vlagen bestaat en slechts uit het noorden komt. Als de wind eindelijk gaat liggen, is het vaak te laat om nog op te Misschienstijgen.moet ik de techniek van inflaten aanpassen, zodat de ballon minder gevoelig wordt voor de wind. Ik zie een groot windscherm van Ultralast voor me, dat alles tegenhoudt. Als we maar wegkomen; waar we landen zien we wel. Ik overweeg om alleen nog maar ochtendvaarten te gaan maken, net als in andere delen van de wereld waar ’s avonds de wind blijft staan. De piloten staan daar echter niet voor in de rij, ze hebben inmiddels een andere baan moeten nemen. Het is een troosteloos effect van de pandemie. Ook passagiers slapen dan liever. Maar niet Henk Broeders. Afgelopen maand voltooide hij 6000 vaaruren én behaalde Henk zijn 20e nationale titel, van harte! Misschien heb ik vandaag tijd om me te buigen over het klimaatakkoord van Parijs: vóór 2030 het gebruik van fossiele brandstoffen met 49% terugdringen in vergelijking met 1990. We gebruikten toen met een 120 voor 5 pax 175 liter propaan: 35 liter p.p. In 2022 in een 300 met 12 pax 240 liter, 20 liter p.p. Daar moet de komende acht jaar dus nog 2,5 liter vanaf. We kunnen ook minder gaan varen, daar zorgt de wind dan weer voor of de EASA-regelgeving: ik mag nog 15 maanden, wie volgt?

AD HAARHUIS

KlimaatakkoordBESOGNESBALLONAD’S

SCHWARZ

analyse 30

In dit artikel beperken we ons tot de belangrijkste conclu sies over het ongeval, opgesteld door het Federaal Bureau voor Vliegtuigongevallenonderzoek (‘Bundesstelle für Flugunfalluntersuchung’ ofwel BFU). Het laat zien hoe belang rijk het is om, bij onzekere weersomstandigheden, aan de grond te blijven, óók als een vaart om economische redenen noodzakelijk lijkt. Het BFU onderzoekt voorvallen om toekom stige ongevallen te voorkomen; het onderzoek had niet tot doel om aansprakelijkheid of claims vast te stellen.

Beoordeling van de acties van de ballonvaar der door de BFU De ballonvaarder in kwestie had vijf jaar ervaring, waaronder vier jaar als commerciële ballonvaarder en maakte jaarlijks gemiddeld 62 vaarten. Het feit dat de voorgenomen vaart zou plaatsvinden in de invloedssfeer van een buienfront - en dat de daaruit voortvloeiende meteorologische omstandigheden konden leiden tot onberekenbare risico’s – had de ballonvaar der moeten weten, aldus de BFU. De voorspelde en duidelijk opkomende weersomstandigheden lieten er objectief gezien geen twijfel over bestaan dat een vaart niet haalbaar was. De vaart had daarom, nog op de opstijglocatie, moeten wor den geannuleerd. Het is niet goed te verklaren waarom de ballonvaarder, na ongeveer een uur varen, niet alsnog besloot om de vaart te beëindigen. Er waren toen voldoende potentiële landingslo caties voorhanden. Een landing had op dat moment nog veilig kunnen worden uitgevoerd, wat een logische actie was geweest omdat: • er een buien- en onweersfront naderde • er een uitgestrekt bosgebied aan kwam, zonder landingsmo gelijkheden • de ballon al een uur in de lucht was geweest, wat overeen komt met een algemeen aanvaarde duur voor commerciële ballonvaarten balloncrash St. Goar, Duitsland CONCLUSIES OVER EEN TRAGISCH ONGEVAL OP 16 AUGUSTUS 2020, IN HET EERSTE JAAR VAN DE CORONAPANDEMIE, VOND IN DUITSLAND EEN TRAGISCH BALLONONGEVAL PLAATS. BIJ EEN HARDE LANDING MET EEN 5100 M3/180.000 FT3 BALLON TEGEN EEN BERGHELLING BIJ ST. GOAR RAAKTE DE PILOOT DODELIJK GEWOND, ZES PASSAGIERS ZWAARGEWOND EN DE BALLON ZWAAR BESCHADIGD. DOOR WOLFGANG

BFU-onderzoeksrapport

• het Slide Vent System werd niet geopend (dit had op een hoogte van één tot twee meter moeten gebeuren) Bron: BFU Onderzoeksrapport BFU20-0675-3X van 06.01.2022. Dit artikel is eerder gepubliceerd in BallonSport Magazin maart/april 2022.

DE AFSTAND TUSSEN HET EERSTE GRONDCONTACT EN DE EIND POSITIE VAN DE BALLON BEDRAAGT 1870 METER (BRON POLITIE, AANGEPAST DOOR BFU)

Volgens het BFU-rapport is het waarschijnlijk dat de ballon vaarder zichzelf onterecht veilig achtte, omdat de vaart tot dantoe rustig was verlopen; de wind was rond de 10 km/uur ofwel 5,5 knopen. Het BFU-rapport concludeert dat het onge luk werd veroorzaakt doordat de ballon onder invloed kwam van de sterke wind van een buien- en onweersfront, als gevolg waarvan deze tijdens twee landingspogingen hard de grond raakte. De voortzetting van de vaart over een gesloten bosge bied, ondanks eerder beschikbare landingsmogelijkheden, en het niet toepassen van de noodprocedure voor landingen bij hoge windsnelheden, droegen bij aan het ongeval: • de landingsbenadering was van een te grote hoogte

• het dalen vond plaats met een te hoge snelheid (een video toonde aan dat de branders te laat werden gebruikt om de daalsnelheid te verminderen)

31 analysevvallen

Effecten van verschillende windsnelheden in verschillende luchtlagen op de ballon Als een ballon wordt omringd door verschillende wind snelheden, ontstaat er een vacuüm op het punt waar de stroomsnelheid sneller is, en een overdruk waar de stroming langzamer is (wet van Bemoulli). Voor ballonnen is dit ‘dynamisch drijfvermogen’ een ongewenst verschijn sel dat gevaartlijke vormen kan aannemen. Als een ballon gelijkmatig vaart, is het dynamische drijfvermogen aan alle kanten hetzelfde: het statische drijfvermogen veran dert niet. Zodra echter, als in het onderhavige geval, de lucht aan de bovenkant van de ballon sneller stroomt dan de onderkant van de ballon, ontstaat er een dynamisch drijfvermogen, naast het statische drijfvermogen; een soort ‘schijn-drijfvermogen’ dus. Het dynamische drijfver mogen is vooral afhankelijk van het windsnelheidsverschil

tussen de onderkant van de ballon en de bovenkant van de ballon (voor de ballonvaarder in de mand kan dit als ‘tegenwind’ aanvoelen). Bij het wisselen van luchtlagen met verschillende windsnelheden, kan de ballonvaarder turbulentie en daardoor vervormingen van de envelop verwachten, afhankelijk van de grootte van het verschil in windsnelheden. Het schijnbare drijfvermogen en de envelopvervorming – dit laatste kan een groot verlies aan liftvermogen betekenen – resulteren in een toename van de dalingssnelheid. Om dit tegen te gaan, is tijdig branden noodzakelijk. Blijf bij een landing daarom op lage hoogte varen totdat je geen ‘tegenwind’ meer voelt. Vanaf dit moment beweegt de ballon stabiel en heeft het een minimum aan voorwaartse snelheid be reikt, in langzamere luchtlagen dicht bij de grond.

NEERSLAGRADAR DEUTSCHER

WETTERDIENST DWD OP HET MOMENT VAN OPSTIJGEN RESPECTIEVELIJK VAN HET ONGEVAL (BRON BDU BFU20-0675-3X)ONDERZOEKSRAPPORT

Deze editie gaan we nog een stap verder en kijken we ook naar combinaties van verschillende fabrikanten.

techniek 32

Voorbeeld 1 Envelope : Cameron Z-150 Mand : Schroeder VI/6, 175 x 125 Brander : Schroeder FB6 double Cilinders : Schroeder VA50, 2x en Schroeder VA70, 2x Omdat de envelope van Cameron is, moeten we op zoek naar een document dat het gebruik van een ander bottom-end goedkeurt. Bij Cameron staat dit gebruik vermeld in een aantal supplements te vinden op de website, in dit geval HABFM i10-8.8 Schroeder ‘Bottom Ends’. In dit supplement vind je naast een lijst met toegestane man den, branders en cilinders ook een aantal extra voorwaarden. Zo mag een Schroeder bottom-end niet onder een ballon gro ter dan 300 en mag een dubbele FB6 alleen gebruikt worden bij ballonen in de grootte 42-180.

Zowel de mand als brander zijn dus toegestaan onder een Z-150. Maar supplement 8.7 geeft ook aan dat een Cameron brander alleen gebruikt mag worden in combinatie met een compatibel brander frame. In de praktijk betekent dat meestal een frame van Ultramagic met daarin de Cameron Bovenstaandebrander.combinatie is dus niet zonder meer toege staan, ook al past het goed op elkaar.

Voorbeeld 3 Envelope : Kubicek BB34Z Mand : Ultramagic C-4 Brander : Ultramagic Mk-21 double Cilinders : Ultramagic M30D, 4x Kubicek verwijst in zijn FM in paragraaf 2.12 naar bulletin BB/22b-1 voor het gebruik van equipement van andere fabri kanten. Deze is op de website terug te vinden onder Service Bulletins. Het eerste dat opvalt is dat er geen tabellen terug te vinden zijn van toegestane combinaties, alleen algemene eisen aan mand en brander. Wel staat er vermeld dat Kubicek op de hoogte gebracht moet worden van de voorgenomen combi natie. Zij besluiten dan of er aanpassingen nodig zijn of dat de combinatie gebruikt mag worden.

configuratie mag dus. Voorbeeld 2 Envelope : Cameron Z-150 Mand : Ultramagic C-4 Brander Cameron CB8720, Double Stratus, in flexible corner frame Cilinders : Cameron CB2088, 3x De brander zit in een frame met flexible corners en lijkt goed te passen op de mand. Gegevens van de mand zijn terug te vinden in supplement 8.7 van de FM en een C-4 mand valt in categorie E. De dubbele Stratus is een categorie B brander.

In beginsel is de combinatie dus toegestaan, maar pas na overleg met Kubicek. Conclusie In theorie zijn er eindeloos veel combinaties mogelijk van bestaande envelopes, manden, branders en cilinders. Belangrijk is dat combinaties alleen toegestaan zijn wanneer ze door de flight manuals en de bijbehorende supplementen beschreven en goedgekeurd zijn. Het eenvoudig kijken of onderdelen op elkaar passen is helaas niet voldoende. In het geval dat informatie niet direct terug te vinden is, zullen de fabrikanten uitsluitsel moeten geven.

DOOR REMKO WIGGER VORIGE KEER HADDEN WE AL GEZIEN DAT HET SOMS EEN BESTE PUZZEL KAN ZIJN OM UIT TE ZOEKEN WELKE ENVELOP, MAND, BRANDER EN CILINDERS BIJ ELKAAR MOGEN BIJ EEN VAART, ZELFS AL ZIJN ALLE ONDERDELEN, ZOALS IN HET GEGEVEN VOORBEELD, VAN DEZELFDE FABRIKANT (CAMERON)

WAT MAG BIJ WAT? DEEL 2

Uit de Cameron Flight Manual halen we de toegestane cate gorieën onder een Z-150, voor een mand D-M en voor een brander B/C. In het diagram is af te lezen dat de mand valt in categorie G en de brander in B. Deze zijn dus toegestaan, ook rekening houdend met de overige beperkingen uit het sup plement. Daarna moeten we nog wel zekerstellen dat de cilin ders ook in de mand mogen. Omdat het om een Schroeder bottom-end gaat is de flight manual van Schroeder de aange wezen plek om te zoeken. Daar vinden we in paragraaf A.3.8 dat beide cilinders in alle Schroeder manden toegestaan zijn. En ook Cameron’s supplement 8.8 laat het gebruik van de cilinders Bovenstaandetoe.

33 techniek

ADVERTEREN IN BALLONSTOF Zo bereik je je doelgroep!

Wellicht heb je er al eens aan gedacht - adverteren in Ballonstof - maar is het er nog niet van gekomen. Of je nu op zoek bent naar crew of ervaren freelance piloten, opleidingen voor aanstormende ballonvaarders verzorgt, dealer bent van een ballonmerk, materialen, instru menten of promotiemiddelen verkoopt die interessant zijn voor ballonvaarders of luchtbal lonnen keurt en onderhoudt: adverteren in Ballonstof is een laagdrempelige en effectieve manier om je producten of diensten onder de aandacht te brengen. Voor de prijzen hoef je het niet te laten: een kwart pagina advertentie plaats je al vanaf €75 euro per nummer en vanaf €245 staat je advertentie op een volledige pagina. Interesse? Neem dan contact op via ballonstof@knvvl.nl of redactie@balloonfederation.be om je wensen te bespreken.

Benegas is dé specialist in propaangas. Wilt u een vulinstallatie op maat op uw eigen terrein? Informeer naar de mogelijkheden bij onze experts. Bovendien zetten wij ons in voor een groene toekomst om te kunnen blijven genieten van onze mooie natuur. Al ons propaan is CO2-gecompenseerd.

techniek

Maak dan een vrijblijvende afspraak met een adviseur via info@benegas.com

Wilt u meer informatie hierover?

DUURZAAM BALLONVAREN MET CO2-GECOMPENSEERD GAS

TROGGEN, WIGGEN EN BALLONVAREN

FIGUUR 1. VOORBEELD VAN EEN HOOGTEPATROON EN DE BIJBEHO RENDE LUCHTSTROMINGEN 35 Meteo

De polaire frontale jet bevindt zich meestal op een hoogte van 9 à 10 km. De PFJ heeft een typische lengte van honderden tot soms enkele duizenden km, een breedte van enkele honderden km en een dikte van enkele km. Ook typisch is dat deze straal stroom zich meestal tussen de 50e en de 60e breedtegraad over het Noordelijk halfrond verplaatst in een sterk golvend patroon - en dus uit verschillende richtingen kan waaien.

Dit betekent dat in een hoogtewig de atmosfeer meestal sta biel is met weinig of geen convectieve luchtstromingen. Straalstroom In de scheidingszone tussen de warme bovenluchten van de hoogtewig en de koude bovenluchten van de hoogtetrog, tref fen we vaak een concentratie van hoogtelijnen aan. Naar analogie met isobaren op een grondkaart wijst dit op een sterke hoogtestroming. Wanneer de windsnelheid in deze hoogtestroming 60 knopen of meer bedraagt, noemen we dit een straalstroom (de groene pijlen in figuur 1).

DE POSITIE EN VERPLAATSINGEN VAN DE HOOGTETROGGEN EN HOOGTEWIGGEN IS DAARBIJ ESSENTIEEL. DOOR DANY MARIEN

De invloed van hoogtestromingen op ons dagelijkse weer OM HET WEER AAN DE GROND TE KUNNEN BESTUDERENVOORSPELLEN,METEOROLOGEN HOOGTEPATRONEN EN DE DAARBIJ BEHORENDE HOOGTESTROMINGEN.

Wanneer de straalstroom uit een noord- noordwestelijke rich ting waait, zal de hoogtetrog verder doorzakken in zuid-zuid oostelijke richting en dit leidt bijna altijd tot actieve fronten en bijbehorende neerslagzones. Terwijl het weer in de zone waar de jet zich bevindt meestal licht bewolkt en droog is, zal het weer aan de koude kant van de jet (dit is links van de groene pijl op figuur 2) na het frontaal systeem zeer onstabiel zijn, met frequente buien en vaak zelfs met onweer. Een dergelijke verder uitzakkende hoogtetrog wordt door weervoorspellers ook wel een ‘diffluente trog’ genoemd. (Lees verder op de volgende pagina)

Een hoogtetrog kunnen we beschouwen als een uitloper van een lagedrukgebied in de hogere lagen van de atmosfeer. Deze wordt gekenmerkt door koude bovenluchten (de blauwe kleur in figuur 1). Daardoor ontstaan in een hoogtetrog gemakkelijk buien; hoe kouder de bovenluchten, des te gro ter de kans op hevige buien en/ of onweders. Een hoogtewig daarentegen kan beschouwd worden als een uitloper van een hogedrukgebied in de hogere luchtlagen en wordt geken merkt door warme bovenluchten (de rode kleur in figuur 1).

Polaire frontale jet De belangrijkste straalstroom boven onze gematigde breed tegraden is de ‘polaire frontale jet’ ofwel de PFJ. Deze straal stroom ontstaat op het scheidingsvlak tussen de koude polaire lucht van noordelijke breedtegraden en de warme subtropi sche lucht van zuidelijke breedtegraden. Hoe groter het ver schil in temperatuur, des te sterker deze straalstroom zal zijn.

Meteo 36

FIGUUR 3. INVLOED VAN EEN WESTELIJKE STRAALSTROOM

Hoe zat het ook weer met die eisen? Een BPLbrevethouder kan de bevoegdheden die horen bij zijn of haar bewijs van bevoegdheid uitoefenen als de PIC voor de relevante ballonklasse in de 24 maanden vóór iedere vaart minimaal zes uur vaartijd als PIC (incl. 10 starts/landingen) óf als PIC of onder toezicht van een FI(B) heeft gemaakt, én bovendien binnen de laatste 48 maanden vóór iedere vaart een trainingsvaart met een FI(B) heeft gemaakt (óf in de laatste 24 maanden vóór de vaart, een profcheck heeft ondergaan).

FIGUUR 4: INVLOED VAN EEN ZUIDELIJKE STRAALSTROOM

FIGUUR 2. INVLOED VAN EEN NOORD- NOORDWESTELIJKE STRAALSTROOM

Wanneer de straalstroom tenslotte uit een zuidelijke richting waait, zal zowel de hoogtetrog als de bijbehorende koude bovenlucht naar het noordnoordoosten gedreven worden en dit heeft als gevolg dat de fronten op het aardoppervlak snel zullen verzwakken en meestal gevolgd worden door een opbouwend hoge drukgebied, waardoor ook de buienactivi teit snel zal afnemen. Dit patroon wordt door voorspellers een ‘confluente’ of ‘relaxerende’ hoogtetrog genoemd.

Wanneer de straalstroom uit een westelijke richting waait betekent dit dat de hoogtetrog niet meer verder zal doorzak ken naar het zuidzuidoosten maar zal wegtrekken naar het oosten. Dit houdt ook in dat het frontaal systeem over zijn hoogtepunt heen is, en dat de activiteit ervan in intensiteit zal afnemen. Merk ook op dat de buien in de koude polaire lucht minder talrijk zullen worden en ten noorden van de jet zullen blijven.

Nee, op het moment dat je een vaart maakt, tel je steeds terug, en moet je 180 dagen en/of 24 maanden en/of 48 maanden voorafgaand aan iedere vaart die je maakt aan de vereisten voldoen die voor jouw type vaartuitvoering relevant zijn.

VRAAG & ANTWOORD “Gelden de recentheidseisen steeds per kalenderjaar?”

Een ballonvaarder die houder is van een bevoegd verklaring voor commerciële vaartuitvoering, mag ook daadwerkelijk commercieel varen als hij/zij naast het bovenstaande binnen 180 dagen vóór een vaart min. drie vaarten als PIC in ballonnen waarvan ten minste één in de relevante klasse heeft gemaakt; óf een vaart als PIC in een ballon van de relevante klasse onder toezicht van een gekwalificeerde FI(B) maakte. Bovendien moet in de 24 maanden voorafgaand aan de vaart een profcheck zijn ondergaan, in een bal lon van de relevante klasse. Als alternatief voor deze profcheck volstaat een opfriscursus bij een ATO of DTO, afgestemd op de bekwaamheid die vereist is voor commerciële ballonvaarten, incl. zes uur theo rieonderwijs en één trainingsvaart met een FI(B) in de relevante klasse. De periode waarmee je rekent betreft dus niet een kalenderjaar, en ook niet een vaste periode die steeds wordt gemeten vanaf de datum dat je je brevet haal de, maar je rekent dus terug vanaf het moment van je aanstaande vaart. Met dank aan Karel Abbenes. Heb je ook een vraag? Stel ‘m via ballonstof@ knvvl.nl.

info@ballonsport-marl.deator +492365508785. Price:

Evenementen en wedstrijden in Nederland en België of georganiseerd door de FAI juni Sport-ballonhappening Sint-Truiden Sint-Truiden (BE) toerisme-sint-truiden.be juli Friese Ballonfeesten Joure (NL) www.ballonfeesten.nl augustus Montgolfiades de Molenbaix Molenbaix (BE) facebook.com/MontgolfiadesMolenbaix augustus AVS Balloonmeeting Stad Deinze Deinze (BE) avsballoonmeeting-staddeinze.be 14 augustus Des Ballons et des Ailes Le Roeulx (BE) www.desballonsetdesailes.be augustus Ballonfiesta Barneveld Barneveld (NL) www.ballonfiestabarneveld.nl augustus Twente Ballooning Oldenzaal (NL) www.twenteballooning.nl augustus Hottolfiades Festival International Hotton (BE) hottolfiades.com september 65e Gordon Bennett Balloon Race St. Gallen (SUI) gordonbennett2022.ch 2-4 september Vredefeesten Sint-Niklaas (BE) vredefeesten.be 16-23 september 24e FAI WK Murska Sobota (SLO) hotairballoons2020.com september Kasseitjes Kermis Lochristi Lochristi (BE) kasseitje.be oktober Najaarschallenge N.t.b. (BE) balloonfederation.be november Zundertse Ballon Cup Zundert (NL) dbcc.nl Exel Cup Exel (NL) dbcc.nl België alarms, and an integral GPS showing ground track and speed. DBI3 also has an on-board flash memory capable of storing up to 10,000 hours of recoverable flight data. It is powered by an integral LiPo battery lasting up to 12 hours per charge; no replaceable batteries to contend with. It has a metal body, one Bluetooth antenna and one GPS antenna. It also has a rotary switch that ensures safe travelling with the DBI3 total ly disconnected from the battery. from our webshop www.dbi3.com or contact our BENELUX Sale Station via the Dutch Eric Baltussen 1,099 € (excluding VAT). Shipping included. than 1,000 units sold worldwide AB 13, Box 6190, 10233 Stockholm, Sweden FAA/EASA approved Balloon Instrument DBI3

Digitool Instruments

Dalagatan

17-20

26-28

The

1-10

najaar

Alle evenementen en data onder voorbehoud. Voor contactpersonen, definitieve data en eventuele uitwijkdata zie websites organisatoren. Ontbreekt je ballonevenement in Nederland of

in dit overzicht of wil je wijzigingen doorgeven? Laat het weten via ballonstof@knvvl.nl. Features include: altimeter, variometer, and tempera ture indicating displays, flight timer, audio

13-14

24-27

17-18

20-24

1-2

Buy

DigiTool

37 kalenderBALLONVAARTAGENDA 2022

Verschijningsdata en deadlines: Voorjaar deadline 28-2, verschijning 31-3 | Zomer deadline 31-5, verschijning 30-6 | Najaar deadline 31-8, verschijning 30-9 | Winter deadline 23-11, verschijning 24-12. Adverteren: 1/1 pag. € 275 | 1/1 pag. binnenzijde omslag € 305 | 1/1 pag. achteromslag of pag. vijf € 330 | 1/2 pag. € 150 | 1/4 pag. € 85 | 1/8 pag. € 44. Korting bij | Woordvoerder Yves Lannoy, +32(0)478-515730. Email rvb@balloonfederation.be | Sportcommissie, sportcommissie@balloonfederation.be | www.balloonfederation.be © Ballonstof Magazine. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen en/of openbaar worden gemaakt zonder schriftelijke toestemming van de ISSNwww.knvvl.nl/ballonstofhoofdredacteur.1386-1700

Redactie: Han Nabben, hoofdredacteur | Annette Witte, eindredacteur | Rutger Coucke, art director | Gerjan Crebolder, redactie Nederland | Luc van Geyte, Gert Laureys, redactie België. De redactie beslist over het opnemen van artikelen en behoudt zich het recht voor om artikelen te bewerken. De ver antwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen komt voor rekening van de betrokken auteur.

Naar aanleiding van een ballongedicht in Ballonstof voorjaar-2021, ontvingen we diverse gedichten met bal lonvaart als thema. Dit gedichtenrubriekje loopt door zolang we gedichten blijven ontvangen, dus mocht je nog ballonvaartgedichten kennen, stuur ze in! Onderstaand een gedicht van Chris Marmenout uit de dichtbundel ‘Het verlangen van de zee’ (2019), dat we ontvingen via Sven Heirman. Helaas kan ‘Syrië’ inmiddels ook vervangen wor den door ‘Oekraïne’. Ballonnen hangen boven het land Ballonnen hangen boven het land de avond drentelt warm en slaperig de zon een rijpe perzik tussenuitbundig groen reikt beloftes aan van wellustig wentelen in paradijselijke daartuinenhebben ze in Syrië geen boodschap aan

BALLONGEDICHT

herhaald adver teren. Tarieven zonder BTW. Abonnementen: Losse nummers €7,95. Abonnement € 30,per jaar. Abonnementen worden automatisch verlengd tenzij een maand voor het verstrijken van de abonnementsperiode bericht van opzegging is ontvangen via ledenservice@knvvl.nl (NL) of redactie@balloonfederation.be (BE). Ballonstof is gratis voor leden van de KNVvL afdeling Ballonvaren, de DBCC en de KBBF. Bestuur KNVvL Ballonvaren: Bestuur KNVvL Ballonvaren: Voorzitter René Zwarteveen, voorzitter.ballonvaren@knvvl.nl+31(0)6-15054777,|SecretarisRobden Boer, secretaris.ballonvaren@knvvl.nl | Penningmeester Hendrik Kort, penningmeester.ballonvaren@knvvl.nl | Alg. bestuurs leden Alex Jan Barends (VMS), alex.barends@knvvl.nl - Bert Stuiver (Sport), high5ballooning@gmail.com - Bart Sebregts (ALV Hoofdbestuur), bart.sebregts@knvvl.nl | Woordvoerder Monique Hoogeslag, +31(0)6-23505807, woordvoerder. ballonvaren@knvvl.nl | www.knvvl.nl/ballonvaren Bestuur KBBF: Voorzitter Yves Iannoy, +32(0)478-515730 | Secretaris en ledenadministratie Evert Dehandschutter, +32(0)472-804884 | Penningmeester Luc Van Geyte, +32(0)495-225566 | Leden RvB Christophe Holvoet, Gert Laureys, Johan Vander Meiren, Stijn Stealens, Djorry Simoen, Michael Aerens, Kenian Dekein

colofon 38

Contact: ballonstof@knvvl.nl (NL) of redactie@balloonfedera tion.be (BE). Ballonstof niet ontvangen? Neem dan contact op met ledenservice@knvvl.nl of redactie@balloonfederation.be.

COLOFON Ballonstof zomer 2022. Kwartaalblad van de afdeling Ballonvaren van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL) i.s.m. de Koninklijke Belgische Ballonvaart Federatie (KBBF). Oplage 600 exemplaren.

LUCHTBALLONVERZEKERING U wilt uw vingers niet branden... Dus kies voor een liefhebber en specialist met ruim veertig jaar ervaring Meer w.vanburgel@dekeyzer.nlWalterinformatie:vanBurgel076-5333535MarloesSelten076-5333525m.selten@dekeyzer.nl De collectieve verzekeringsoplossing voor KNVvL en individuele ballonvaarder. Meer informatie: De Keyzer ballon@dekeyzer.nlwww.dekeyzer.nlZekerheid076-5333555