Oranje Magazine Neder-Betuwe 27 april, 4 & 5 mei 2019
Kesteren Opheusden Dodewaard Ochten Echteld IJzendoorn
PLUS van de Pol bestaat 1 jaar!
Elke dag 1 aanbieding voor 1 euro!*
2 voor
1.-
Per kilo
100 gram
1.-
DINSDAG
WOENSDAG
PLUS Frisdrank Diverse varianten Fles 1,5 liter
PLUS Grillworst Diverse soorten
1.DONDERDAG PLUS Bananen
225 gram
2 voor
1.-
1.-
VRIJDAG
ZATERDAG
PLUS Chips Diverse smaken
PLUS Oranje tompouce
Wij zijn langer open!
Speciaal voor jou hebben we onze openingstijden verruimd: Vanaf maandag 6 mei: Maandag t/m donderdag 8.00 - 20.00 uur Vrijdag 8.00 - 21.00 uur Zaterdag 8.00 - 20.00 uur
*Geldig van 23 t/m 27 april 2019.
Stationsstraat 1-3, Kesteren pagina 2
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Vo o r w o o r d
ORANJEKOORTS! Gemeente Neder-Betuwe is trots op zijn zes prachtige dorpen; met de bloesems, de bomen, het water. Maar vooral trots op de betrokken inwoners en ondernemers die het hele jaar door in de weer zijn en al helemaal als de Oranjekoorts toeslaat. Koningsdag 2019, dat betekent zes dorpen ‘in Oranje’. Feestmutsen en versierde fietsen. Samen liedjes zingen en drie keer ‘hoera’ voor onze Koning Willem-Alexander die op 27 april zijn 52ste verjaardag viert. In dit Oranjeboekje alvast onze gelukwensen voor onze vorst die wij een goed nieuw jaar toewensen, samen met Koningin Máxima en de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane. Alle inwoners wens ik een prachtige Koningsdag toe. Met veel gezelligheid en leuke muziek, spelletjes en spelen, een goede aan- of verkoop op de rommelmarkt en hopelijk mooi weer. Dankjewel leden van de Oranjeverenigingen, dankjewel vrijwilligers, dankjewel sponsors. Voor al het werk dat jullie verzetten voor onze inwoners.
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Wat zou ik het graag aan onze Koning en Koningin laten zien. Wie weet, vangen zij er een glimp van op! 4 en 5 mei Herdenken jullie en u mee op 4 mei? Bij een van de monumenten of thuis. Een moment stil zijn voor de slachtoffers die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperaties zijn omgekomen. Stilstaan bij wat oorlog met mensen doet. Op 5 mei mag de vlag in top en vieren we de vrede. Dit jaar in september begint een bijzondere periode: wij herdenken 75 jaar vrijheid die met Operatie Market Garden in 1944 begon en in mei 1945 heel Nederland aanraakte. Vrijheid, een enorm kostbaar bezit. Laten we er zeer zuinig op zijn. Goede dagen toegewenst. Jan Kottelenberg, burgemeester
pagina 3
Samen van meerwaarde
Al ruim een halve eeuw zetten wij ons in voor meer veiligheid, een schonere wereld en een doelmatige omgang met grondstoffen en energie. Waar water is, is GMB. We excelleren in projecten rondom water-
kwaliteit, waterveiligheid, bio-energie, bouw en infra. In nauwe samenwerking met opdrachtgevers en partners zoeken we antwoorden op de uitdagingen van de toekomst.
Waarmee kunnen we u van dienst zijn? Bel 088 - 88 54 000 of kijk op www.gmb.eu
pagina 4
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Perfectie en persoonlijke aandacht
MAATWERK Sanitair, keukens & interieur
Sinds 2008 zijn wij een vertrouwd adres voor maatwerk keukens en interieurs. Of het nu gaat om een particuliere woning of bedrijfspand, we gaan altijd met passie en persoonlijke aandacht aan de slag. We streven naar perfectie en 100% klanttevredenheid. nauwkeurig maatwerk uitstekende service en garantie project van A tot Z geregeld
Ham
4043 L +31 (0)
info@hu www.hu
www.huiberskeukens.nl
IEDERE WOENSDAGAVOND 18.30 – 19.30 UUR IN “DE VOORHOF” NEDEREINDSESTRAAT30 KESTEREN
T 0488 48 21 48 | piaverwoert@upcmail.nl
www.piaverwoert.nl
COLOFON
Doorplaatsing mogelijk naar andere uitgaves April 2019 Oplage: 10.000
Voor onderhoud en reparatie, APK, schadeherstel, diagnostiek, banden & airco service.
autovakmeester.nl/roelofsen
Oranje! Boven... is een uitgave van: Elan Media Group B.V. Hoofdstraat 8, 4041 AD Kesteren Telefoon (0488) 44 20 36 E-mail: info@elan-media.nl Internet: www.elan-media.nl
Acquisitie Edith Gelderman Ilona van Veen
Redactie Miranda Ederveen Ton Keuken
Druk Senefelder Misset, Doetichem
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Vormgeving Elan Media Group B.V. Miranda Masurel
Copyright Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift houdt in dat de auteur de uitgever onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de auteurswet door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen en dat de auteur alle overige rechten overdraagt aan de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
Verspreiding Verspreidingsbureau Rhenen pagina 5
macabere vondsten
SERGEANT PENRY THOMAS GECRASHT IN ECHTELD EN BEGRAVEN IN BUURMALSEN EN ZOELEN Een comité bereidt de plaatsing voor een algemeen monument voor alle geallieerde vliegtuigen die in de tweede wereldoorlog in de gemeente Neder-Betuwe zijn gecrasht. In dit verhaal vertellen Het Nationaal Comité heeft Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, gevraagd om de we over de Blenheim dieArib bij(1960) is sinds 1998 lid van de Tweede Kamer der jaarthematekst te schrijven. Khadija Staten-Generaal, met een korte onderbreking Echteld werd neergehaald en in 2006/2007. Op 13 januari 2016 werd zij verkozen tot voorzitter van de Tweede Kamer, nadat zij korte tijd waarnemend voorzitter waarvan de waarnemer op twee was geweest. Op 29 maart 2017 werd zij herkozen; er waren geen tegenkandidaten. plaatsen is begraven.
In hun rapport van 21 mei 1940 schreven rijksveldwachter P.L. v.d. Sluis en gemeenteveldwachter W. Visser dat zij in de Linge bij Zoelen een lijk van het mannelijk geslacht hadden aangetroffen, waarvan het hoofd en de romp ontbraken. Daar begint de macabere geschiedenis rond sergeant Penry Llewelyn Thomas van de Royal Air Force, afkomstig uit Pontypridd in Wales.
Macaber omdat in maart 1941 in Buurmalsen het bovenlichaam uit de Linge werd gehaald. Geïdentificeerd als P.L. Thomas (27) werd dit lichaamsdeel op de begraafplaats in Buurmalsen begraven als de geliefde echtgenoot van Doris Florence Hill. Het andere deel van het lichaam werd in Zoelen ter aarde besteld als de onbekende piloot.
Onderzoek stoffelijke resten RAF-onderzoeker Jan Hey uit Hengelo en amateur historicus Jan van Alphen uit Deil kwam in de zeventiger jaren na rijp beraad
pagina 6
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
mKa oc na ibnegrien vMoánxdi m s t ae n
en nauwkeurig onderzoek tot de conclusie dat beide stoffelijke resten aan sergeant Penry Thomas behoorden.
Verkenningsvluchten De Blenheim Mk IV van het 57e Squadron steeg op van de Engelse RAF basis Rosières-en-Santerre in Frankrijk (Van Alphen schrijft in een publicatie over de basis Crécy). De bemanning bestond uit ‘pilot officer’ Alban Thomas, ‘wireless operator/air gunner’ Leslie Frederick Jordan en ‘observer’ Penry Llewelyn Thomas. De opdracht van de bemanning was het uitvoeren van verkenningen, ‘waarbij zo nodig van de wapens gebruikt gemaakt mocht worden’.
Achtervolging Ter hoogte van Nijmegen werd het toestel opgemerkt door een Duitse Messerschmitt. De piloot, leutnant Emmerich Fluder, ging er achteraan en joeg hen op richting Echteld. Daar werd een kogelregen de bemanning noodlottig en stortte de Blenheim neer bij de Vogelenzangsebrug in Echteld. Het was 10 mei 1940 om 12.08 uur. Alban en Leslie werden eerst begraven achter een boerderij, maar zijn in december 1946 begraven in Hoek van Holland, waar geallieerden van diverse nationaliteiten hun laatste rustplaats hebben gevonden. Daaronder zijn soldaten van the Irish en Welsh Guards, die met een Britse Royal Navy Destroyer naar Hoek van Holland kwamen om de koninklijke familie en het
goud van Nederlandse banken naar Engeland te brengen. Duitse bommen maakten een eind aan hun leven.
Tenslotte Het onderste deel van het lichaam van Penry Thomas werd bij de Schelenhoek in Zoelen ontdekt door de vissers Toon van Ewijk en Cees de Waal. Aan het ene been zat nog een deel van de broek, een kous en een schoen. Omdat in de broek een witte zakdoek zat van Alban Thomas, dacht men eerst dat het om een deel van zijn lichaam ging. Maar later werd exact duidelijk hoe het zat.
- Ontwerp nieuw monument -
Foto’s van www.zzairwar.nl en www.oorlogsslachtofferswestbetuwe.nl. Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 7
glazenwasserij • schoonmaak • reiniging • oplevering
ECHT SCHOON. BUTS. ZOWEL ZAKELIJK ALS PARTICULIER KOMEN WIJ GRAAG BIJ U LANGS!
ALTIJD SCHOON
ERKEND BEDRIJF
HET HELE JAAR
Burg. H.A. van Steenisstraat 5 4041 VP Kesteren | 06 - 192 364 03 info@butsschoonmaakdienst.nl www.butsschoonmaakdienst.nl
van € 49,- tot topkwaliteit
pagina 8
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Straatvraag
‘WAT DOE JIJ OP KONINGSDAG?’
Kensi (3) uit IJzendoorn: Kensi is samen met mama op pad. ‘Eigenlijk doen we niet heel erg veel aan Koningsdag, vertelt haar moeder. ‘Kensi is nog vrij jong. Voorgaande jaren gingen we altijd even in Rhenen kijken. Dit jaar zijn we van plan om de dorpen die ons leuk lijken langs te gaan om te zien wat er te doen is. Dat is het fijne van Koningsdag, we zien wel waar de zon ons brengt’.
Yuna (12) uit Dodewaard: ‘Natuurlijk doen wij op school mee met de Koningsspelen, dit jaar valt het vroeg op 12 april. Aansluitend hebben we vakantie. Wat ik op Koningsdag doe is per jaar verschillend. Ik pas mijn outfit aan in de kleur oranje en er wordt thuis traditiegetrouw een oranje tompouce gegeten. Ook spreek ik altijd af met vriendinnen. Soms ga ik naar de rommelmarkt in Veenendaal, andere jaren kijken we wat er in Dodewaard en omliggende dorpen te doen is.’
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Gerrit-Jan (7) uit Dodewaard: Omdat Gerrit-Jan in Opheusden naar school gaat bezoekt hij gezamenlijk met zijn klas de aubade in Opheusden. Dat wordt vroeg zijn bed uit. Gerrit-Jan: ‘We zijn met de hele klas dagen van te voren hard aan het werk om allerlei werkjes en een mooie hoed te maken, speciaal voor Koningsdag.’ Natuurlijk doet ook Gerrit-Jan mee aan de Koningsspelen op school. Op de dag zelf wordt er vooral genoten. Van de aubade, van de extra vrije dag en hopelijk een stralend zonnetje. Gezellig op bezoek bij familie en spelletjes spelen of lekker naar het bos. pagina 9
Schoon he? Dealer van: arendsnatuurlijk.com woodvision.nl | tuindeco.com carpgarant.nl
Industrieweg 2a 4041 CR Kesteren T. 0488 48 4030 info@mpolman.nl
Nijverheidsweg 4a 4041 CK Kesteren T 0488 723124 E info@arendsnatuurlijk.com
www.mpolman.nl
HONDENTRIMSALON
BOUWENS BOOGERD
Onderbouw VMBO,HAVO en VWO Bovenbouw MAVO kesteren@pantarijn.nl www.pantarijn.nl
Hilde Boelhouwers-Koops Markstraat 2a 4041 EB Kesteren Telefoon 0488 - 48 29 85 of 06 - 53 35 46 64
Nedereindsestraat 2 4041 XG Kesteren T (0488) 48 10 95 kesteren@bhmadvies.nl
THUIS OPHALEN EN BRENGEN IS MOGELIJK
Fruitautomaat
Schuurverkoop
Fruitteeltbedrijf Familie van der Lippe Appels - Peren - Divers Seizoensfruit Aardappels - Sappen Ambachtelijke produkten - Geschenkmanden
Openingstijden
Fruitautomaat
Maandag t/m Zaterdag Van 07.00 tot 22.00
Schuurverkoop
Dinsdag t/m Zaterdag Van 08.30 tot 12.00
Wij zien u graag op de Nedereindsestraat 36A Kesteren
Kado nodig?
Wij maken diverse geschenkmanden voor u!
pagina 10
Hoofdstraat 2 4041 AD Kesteren T. (0488) 48 21 33 Open van 8.00 - 17.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik en medewerkers zijn u graag van dienst.
www.apotheekdebongerd.nl
Wij wensen fijne iedereen eeang! d s g Konin Kerkdwarsstraat 1, Kesteren T. 0488 75 90 05 | E. info@hbwonen.nl I. www.hbwonen.nl Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma Koningsdag
PROGRAMMA KONINGSDAG KESTEREN Zaterdag 27 april Koningsdag 09.30 uur Kom met je mooiste creatie naar het plein bij Ons Dorpshuis. Daar verzamelen we vanaf 9.00 uur om vervolgens samen met de Fanfare en de oldtimers naar het Dorpsplein te lopen. Op vrijdag van 17.00 tot 18.30 uur kunnen de fietsen versierd worden in kidsclub de Hoenderik. Er zijn leuke prijzen te winnen. 10.30 uur Aubade met de schoolkinderen en muzikale begeleiding van de Fanfare Kesteren. Aansluitend zal de prijsuitreiking zijn van de mooiste fiets.
De brandweer geeft een demonstratie en vanaf 12 uur hebben we nog een leuke verassing. De vrijwilligers van de speel-o-theek Olleke Bolleke schminken weer de mooiste creaties. 11.00 - 17.00 uur Ook dit jaar hebben we weer een aantal spectaculaire attracties zoals: een stormbaan van 17 meter, een reuze glijbaan, voor de kleintjes een draaimolen en springkussen en niet te vergeten de grote Bungee Trampoline. Vanaf 14.00 uur In samenwerking met CafĂŠ de Uitspraak is er een mega gezellig feestje met optredens van DJ Flow, Tom Haver, Net Als Guus en Peer&Pijn.
Vanaf 11.00 uur Samen genieten van een kopje koffie of thee met een heerlijke oranje lekkernij. Ook voor de kinderen is er een traktatie en wat te drinken. Luisterend naar de fanfare Kesteren zij spelen een mooi stukje gezellige muziek. Neem een kijkje op de vrijmarkt/ kleedjesmarkt.
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 11
TUIN- EN PARKMACHINES voor particulier en professional
Tel: +31 (0)488 44 28 28 www.damcon.nl Hommeltje baby- en kinderkleding Burgemeester Lodderstraat 17 4043 KL Opheusden T. 0488 - 44 22 19 www.hommeltje-kinderkleding.nl
SERVICE, REPARATIE EN ONDERHOUD. DAT KAN BIJ ONS!
Koningsdag zijn wij vanaf 10.00 uur geopend! Dokter G. van Empelstraat 17 4043 LZ Opheusden T. (0488) 44 25 44 Open van 8.00 - 18.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Gessel, M. van Hunnik en medewerkers zijn u graag van dienst.
www.apotheekdelinge.nl
Op Koningsdag van 07.00 tot 10.00 uur volop oranje tompoucen verkrijgbaar!
U kunt bij ons terecht voor een lekker kopje koffie met oranje gebak, borrel, lunch en diner. Uiteraard is ons gezellige café de gehele dag geopend, waar iedereen elkaar weer ontmoet. Veerweg 1 Opheusden T. 0488 44 12 07 info@veerhuis-opheusden.nl www.veerhuis-opheusden.nl
VOOR SERVICE EN GOED ADVIES Bonegraafseweg 6 4051 CH Ochten T: 0344 - 64 24 04 www.primavoorelkaar.com info@primavoorelkaar.com
De koffiebar is van 10.00 uur tot 13.00 uur geopend.
Burgemeester Lodderstraat 11 Opheusden pagina 12
Patrijsstraat 2 - 4043 MR Opheusden T: 0488 - 44 14 51 E: info@paletopheusden.nl I: www.paletopheusden.nl
Dorpsstraat 2, Opheusden T. 0488 442 186 Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma Koningsdag
PROGRAMMA KONINGSDAG OPHEUSDEN Zaterdag 27 april Koningsdag 09.00 uur Aubade van de schoolkinderen voor het gemeentehuis. Toespraak door een vertegenwoordiger van de gemeente Neder-Betuwe. Prijsuitreiking fiets van de ballonnenwedstrijd. Deze prijs is beschikbaar gesteld door Dikkenberg Tweewielers. De traktaties voor de schoolkinderen worden dit jaar gesponsord door Van Leeuwen Auto’s en Voekhandel van Leeuwen. 10.00 uur - 11.30 uur Oranjeveiling voor het gemeentehuis met een schitterend aanbod aan artikelen, beschikbaar gesteld door de lokale middenstand van Opheusden/Kesteren. 11.00 uur Versierde fietsen of skelters. Prijsuitreiking versierde fietsen of skelters bij de veilingwagen. Alle kinderen worden opgeroepen om hun fietsen of skelters te versieren en met elkaar door het dorp te rijden. De jury zal om 11.00 uur de mooist versierde fiets of skelter kiezen. Let wel: Voor iedere deelnemer is er een prijs. Vanaf 12.00 uur - Meer dan 10 attracties - Demonstratie brandweer - Schminken - Hapje en drankje - Kleedjesmarkt
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 13
Wij zoeken een
Chef werkplaats
Ben jij een gemotiveerde kandidaat? Stuur dan je cv met motivatiebrief naar: floor@dewithekwerken.nl
Meer infomatie vind je op: www.dewithekwerk.nl/vacatures
Dalwagen 29B 6669 CA Dodewaard T. (0488) 41 29 99 Open van 8.00 - 17.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Gessel, M. van Hunnik en medewerkers zijn u graag van dienst.
Kerkstraat 7, 6669 DA Dodewaard Telefoon +31 (0)488 - 417 272 E-mail info@geurts.com www.geurts.com
www.apotheekdelinge.nl
r De schinoolzitwa! a pit O.B.S. De Bellefleur Marijkelaan 1 6669 AK Dodewaard Tel. 0488 - 41 1260 directie@de-bellefleur.nl www.de-bellefleur.nl
Dalwagen 11, Dodewaard T. 0488 - 42 95 46
Geluk Dodewaard Welysestraat 19B 6669 DG Dodewaard 0488-411581
info@leukbloemenkado www.leukbloemenkado.nl
Nu ook sterilisatie teef met kijkoperatie
pagina 14
l w .w 06 ard 22 th e 50 k w 36 er 71 ken .n
Dalwagen 29c | 6669 CA Dodewaard T: 0488 – 41 00 40
www.kliniek-klaver4dieren.nl
w
Nassaulaan 2a, Dodewaard Telefoon:(0488) 41 22 12 info@fotovanbeek.nl www.fotovanbeek.nl
w
Thomas van Beek
Gezondheid en welzijn van bijzondere dieren!
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma Koningsdag
PROGRAMMA KONINGSDAG DODEWAARD Vrijdag 26 april Koningsfeest Locatie: Dorpsplein 20.30 uur Aanvang Kom ook naar de supergezellige feestavond op het Dorpsplein met spectaculaire lichtshow en optreden van DJ Kelvin van Santen!
Zaterdag 27 april Koningsdag Locatie: Rondom het dorpsplein 10.00 uur Aubade voor de koning. 13.30 - 18.00 uur Feestmiddag voor de kinderen. Met onder andere: • Springkussens • Kop van Jut • Rodeo Country Ride • Vrijmarkt • Een echte winter sleebaan! En nog veel meer...
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 15
Vanaf 2 mei geopend op ons nieuwe adres:
Liniestraat 28a 4051BP Ochten T. (0344) 70 10 23 M. 06 16 52 88 73 info@buntstoffering.nl www.buntstoffering.nl
Burgemeester Houtkoperlaan 3 4051 EW Ochten T. (0344) 64 23 00 Open van 8.00 - 18.00 uur
Harrtwviojsor. onde Schoolstraat 1 4051AV Ochten tel 0344 - 64 14 16 directie@houtkoperschool.nl www.houtkoperschool.nl
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik en medewerkers zijn u graag van dienst.
www.apotheekdebongerd.nl
C. BIONDA
bouwkundig tekenwerk en advies Bonegraafseweg 27a 4051 CG Ochten Telefoon: 0344 - 64 48 30 Mobiel: 06 - 50 61 45 01 E-mail: marcobionda@hetnet.nl Industrieweg 19 | 4051 BW Ochten T. 085 - 0212999 E. info@hendrikstransportbedrijf.nl I. www.hendrikstransportbedrijf.nl
• Apk-keuringen • Onderhoudsbeurten • Schadeherstel • Aankoop van tweedehands, jonge auto’s
Bonegraafseweg 21a - 4051 CG Ochten T. (0344) 64 18 15 - info@vdbautos.nl I. www.vdbautos.nl
Bonegraafseweg 6 4051 CH Ochten T: 0344 - 64 24 04 www.primavoorelkaar.com info@primavoorelkaar.com
Altijd keuze uit 150 scooters Ook bieden wij u: Reparatie Onderdelen Accessoires Helmen Ophaalservice wanneer u met pech staat
www.bergscooters.nl Heunigstraat 31a
pagina 16
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma Koningsdag
PROGRAMMA KONINGSDAG OCHTEN Zaterdag 27 april Koningsdag 11.00 uur Aubade met muzikale begeleiding van de Harmonie Ochten Na de aubade hebben we een vol programma: 11.15 - 17.00 uur Uitzending Koningsdag op mega groot scherm, kleedjesmarkt, diverse kinderattracties voor groot en klein: draaimolen, klimtoren, waterballen, bungee trampoline, dancepads, bumperballen en meer! Pony rijden (vanaf 13.00 uur), ballonnenkunstenaar en schminken 12.00 – 13.00 uur: Eerste deel zeepkistenrace (kinderen) 14.30 - 15.30 uur Tweede deel zeepkistenrace (grotere kinderen en volwassenen) 16.00 uur Inschrijving puzzelrit 16.30 uur Prijsuitreiking zeepkistenrace 17.30 uur Start puzzelrit 18.00 uur Einde eten & drinken op het plein 21.30 uur Prijsuitreiking puzzelrit in Dorpshuis Ochten
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 17
Achterstraat 47 Echteld Zandstraat 53-04 Beneden-Leeuwen Tel. (0344) 64 25 30 info@vangessel.nl
www.vangessel.nl
Prins WillemAlexanderschool Achterstraat 27 4054 MS Echteld T. 0344 - 64 1436 info@pwa-echteld.nl www.pwa-echteld.nl
Bonegraafseweg 6 4051 CH Ochten T: 0344 - 64 24 04 www.primavoorelkaar.com info@primavoorelkaar.com
SCHIETSPORTVERENIGING LE CARTOUCHE Sportpark “De Hoeken” Keizerstraat 104 4053 HK IJZENDOORN T: 0344-643840 (dinsdag en donderdag tussen 19 en 21 uur)
E: info@svlecartouche.nl WWW.SVLECARTOUCHE.NL
Kwint Dak
DAKBEDEKKINGEN Spoorstraat 9 4054 MA Echteld
Tel.: 0344 - 620 857 Mob.: 06 - 178 366 71 info@kwintdak.nl
www.kwintdak.nl
- EIGEN WERKPLAATS VOOR ONDERHOUD EN REPARATIES - VERKOOP VAN TUINMACHINES EN GEREEDSCHAPPEN - VOOR ALLE MOTORBRANDSTOFFEN - GASFLESSEN - VERHUURAFDELING
Firma van Wamel Voorstraat 45 | Echteld Telefoon (0344) 64 12 14 www.vanwamel.net
Achterstraat 55 4054 MS Echteld T. (0344) 64 12 56 www.garagedegreef.nl
pagina 18
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma Koningsdag
PROGRAMMA KONINGSDAG ECHTELD Zaterdag 27 april Koningsdag 08.00 uur Klokgelui 10.00 uur Oplaten ballonnen bij de PWA school 10.15 uur Opening en aubade bij de PWA school. Begeleiding van “De Harmonie’uit Ochten. 11.00 uur Inschrijven wandelpuzzeltocht bij de PWA school 11.30 uur Start eerste deelnemers wandelpuzzeltocht 12.30 uur Verkoop van o.a. broodjes hamburger en frites bij het dorpshuis 14.00 uur Start diverse spellen in competitievorm 16.30 uur Prijsuitreiking bij het dorpshuis 19.00 uur Playbackshow
PROGRAMMA KONINGSDAG IJZENDOORN Zaterdag 27 april Koningsdag 9.00 uur Verzamelen op het plein 9.30 uur Aubade aansluitend • Ballonnen oplaten • Kleedjesmarkt 12.00 uur Lunch (voor onze jongste leden) 14.00 uur Fietspuzzeltocht 17.00 uur Buffet (opgeven bij Esmee of Toos). Eigen bijdrage €5,- (kinderen tot 12 jaar GRATIS) hapje, drankje, gezellige muziek
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 19
euwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw bouw Verbouw Verbouw Verbouw nbouw Aanbouw Aanbouw Aanbouw novatie Renovatie Renovatie Nieuwbouw Renovatie stauratieRestauratie Restauratie Verbouw
van Viegen Riooltechniek B.V. is een jonge, ambitieuze organisatie op he inspecteren, vervangen van rioleringen bij o.a. overheid, bedrijven, instelling onze medewerkers Midden • R i actief o o linre i n i en g iOost n gNederland. Onze organisatie is gecertificeerd. Een • Rvolledig i o o bedrijfsprofiel l - e n l ekunt i d ui nterugvinden g i n s popewww.vanviegenriooltechni ctie
t Daarbokuuwnen! u op
Vanwege onze • Rsterke i o ogroei l rezijn n owijvvoor a t ionze e vestiging in Ochten op zo van enthousiaste vakmensen te versterken.
• Ko l ke n re i n i g e n
ALGEMEEN • O n t s t o p p e n MEDEWERKER & re i n i g e n
De functie omvat het uitvoeren van grondwerkzaamheden en het assisteren woon je in het werkgebied en ben je in het bezit van rijbewijs B/E.
• Inspectie, onderzoek t DaarbokuuwnDena!ar kunt ! & advies n e VERNIEUWINGS-/STORINGSM w u t o Restauratie unut op b n p u u o Daar k Aanbouw ar k ! a Broekdijk 26 4041 CV Kesteren Tel. (0488) 483235 info@bouwbedrijftornbroers.nl www.bouwbedrijftornbroers.nl
D bouwen! en w u o b p o t n p Renovatie u uo Daar okuuwen! u op b
dijk 26 4041 CV Kesteren Tel. (0488) 483235 Restauratie Broekdijk 26 www.bouwbedrijftornbroers.nl 4041 CV Kesteren Tel. (0488) 483235 @bouwbedrijftornbroers.nl info@bouwbedrijftornbroers.nl www.bouwbedrijftornbroers.nl Broekdijk 26 4041 CV Kesteren Tel. (0488) 483235 info@bouwbedrijftornbroers.nl www.bouwbedrijftornbroers.nl
De werkzaamheden bestaan uit het oplossen van verstoppingen en het hers rioolstelsel van onze klanten. Je beschikt over een LBO/MBO werk- en denk Hen e ustanjei nstevig g s tinrjea schoenen. a t 2 3 CDaarnaast woon je in het werk vaardigheden rijbewijs B/E. 4 0 5 1 C A O c h t e n
Te l e f o o n : 0 3 4 4 6 4 4 5 0 4 i(AANKOMEND) n f o @ v a n v i e g e n r i o o l t eMACHINIST chniek.nl w w w.v a n v i e g e n r i o o l t e c hniek.nl Voor het reinigen van rioleringen en kolken met geavanceerde rioolreiniging
verantwoordelijke functie naar behoren te kunnen uitoefenen is minimaal LB
over rijbewijs B/C en het chauffeursdiploma (Code 95) is dat een pré. Broekdijk n Tel. (0488) 48323526 4041 CV Kesteren Tel. (0488) 483235 info@bouwbedrijftornbroers.nl www.bouwbedrijftornbroers.nl www.bouwbedrijftornbroers.nl
(AANKOMEND) RIOOLINSPEC
Voor het inspecteren van rioleringen met geavanceerde leidinginspectieapp verantwoordelijke functie naar behoren te kunnen uitoefenen beschik je ove gedegen kennis van en gevoel voor computers belangrijk en wanneer je in h pré. Het certificaat "Visuele Inspectie Rioolstelsel voor inspecteurs" (NEN 33 reeds behaald of ben je bereid te halen.
VOOR ALLE FUNCTIES GELDT DAT: • je komt te werken in een groeiende organisatie die wil investeren in de jui • een negen tot vijf mentaliteit niet in ons team past. • het fulltime functies betreft. • je een contract krijgt voor een bepaalde tijd met zicht op een vast dienstve
Voor eventuele nadere inlichting over de genoemde functies, kun je telefoni Viegen (0344-644 504).
Interesse? Schrijf dan een gemotiveerde brief en stuur deze met je cv n van Viegen Riooltechniek B.V., t.a.v. dhr. N. van Viegen, Postbus 223, 3910
Reageren per email kan ook: info@vanviegenriooltechniek.nl. Geef in de on sollicitatie betreft.
Van Dam wonen & slapen
*Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
Tielsestraat 103 - Kesteren - 0488-44 12 98 - www.vandamwonen.nl
pagina 20
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Straatvraag
‘WAT DOE JIJ OP KONINGSDAG?’
Kasia (39) en baby Marianna (3 mnd.) uit Dodewaard:
Kasia is 8 jaar geleden vanuit Polen naar Dodewaard verhuist. Kasia: ‘Mijn hele familie woonde destijds in Dodewaard en ik bleef alleen met mijn kinderen achter. Ik miste mijn familie enorm. Toen heb ik besloten om ook hierheen te komen. Tijdens Koningsdag staan mijn kinderen centraal. We dossen ons helemaal in het oranje uit. Het ene jaar bezoeken we het ene dorp, het andere jaar weer een ander. Dit jaar blijven we waarschijnlijk in Dodewaard. Marianna is nog zo klein, dan is het fijn om dicht bij huis te zijn. Ach, het weer moet een beetje meewerken, dat is het allerbelangrijkste.’
Mevrouw Fintelman (73) uit Dodewaard:
‘Wat ik doe met Koningsdag is vooral afhankelijk van het weer. Maar ik probeer altijd bij de aubade aanwezig te zijn. Die wordt altijd druk bezocht. Thuis gaat de televisie altijd even aan, even kijken naar de kleding van het Koninklijk Huis. Wat er daarna op het programma staat weet ik nog niet. Soms gebruik ik deze dag om lekker in de tuin te werken of ik ga een stuk fietsen. Ook wil ik, samen met mijn vriend, de caravan nog wel eens pakken voor een paar dagen ertussenuit. Niets hoeft, alles mag.’
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Jenny (57) uit Dodewaard:
Jenny van Drempt speelt al sinds haar schooltijd het blaasinstrument Bariton bij Muziekvereniging Kunst na Arbeid uit Dodewaard. Zij is, samen met alle andere leden van het fanfare orkest, steevast elke Koningsdag bij de aubade in Dodewaard te vinden waar ze de muzikale stemming erin weten te brengen. Jenny: ‘We zijn al best vroeg op pad, als we klaar zijn met de fanfare ga ik eerst richting huis, waar ik even een momentje voor de televisie ga zitten. In de middag begeef ik me richting het plein. Er is natuurlijk van alles te doen en door de fanfare ken ik veel mensen. Met zo’n dag ontmoet je elkaar en dat is erg gezellig. Dit jaar wordt het thema van de traditiegetrouwe Bogenroute bekendgemaakt voor volgend jaar, daar kijk ik naar uit! De avond voor Koningsdag, op de 26e, neem ik ook graag een kijkje in de feesttent op het Dorpsplein. Er speelt een Dj en ook hier geldt: ons kent ons. Gezellig hoor.’ pagina 21
Alles voor infra, transport & logistiek Bedrijfskleding/pbm Gereedschappen Wegbebakening Reclame en sign
Ook op zaterdag geopend van 9:00 - 12:00
Welkom in onze showroom! Dagelijks geven wij persoonlijk advies aan bedrijven en ZZP’ers die werkzaam zijn in de infra, transport, logistiek en bouw. Kom eens langs in onze showroom en kijk wat wij voor uw bedrijf kunnen betekenen. Mercuriusweg 44 • 4051 CV Ochten • Tel: (0344) 642834 Info@hkvochten.nl • www.hkvochten.nl pagina 22
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Kinderen voor de klas
KINDEREN VOOR DE KLAS We vieren dit jaar 74 jaar vrijheid. Toch is de Tweede Wereldoorlog nog steeds een actueel onderwerp onder jongeren. De vrienden Wessel Klaassen (11) en Lucas van de Bijl (11) uit groep 7 hebben dit onderwerp gekozen voor hun spreekbeurt. Er wordt toch wel wat gegiebeld tijdens dit “mini-interview” voorafgaand aan de spreekbeurt. Dat doe je tenslotte niet elke dag en is eigenlijk best een beetje spannend.
Doen jullie thuis ook nog aan 4/5 mei? Lucas: ‘Op 4 mei zijn we met z’n allen 2 minuten stil. En ik ben ook bij het Militair ereveld op de Grebbeberg geweest.’
Lucas: ‘Wat gaat u allemaal vragen dan?’ Nou, de meest voor de hand liggende eerste vraag is: Waarom houden jullie je spreekbeurt over de Tweede Wereldoorlog?
Wessel: ‘Wij zijn ook 2 minuten stil op 4 mei en ben ook eens met de Dodenherdenking bij Militair Ereveld op de Grebbeberg geweest. op 5 mei gaan we meestal naar Wageningen om naar het defilé te gaan kijken.’
Wessel: ‘We mochten samen een spreekbeurt houden en wisten eigenlijk al meteen dat we het over de Tweede Wereldoorlog wilden houden. Het is interessant, leuk om na te spelen en ook best stoer met al die legerkleren en zo.’
Oké jongens, het is tijd voor jullie spreekbeurt! De vrienden hebben zich goed voorbereid en hebben allerlei spullen meegenomen om aan de klas te laten zien. Diverse onderwerpen komen aan bod: de Slag om Frankrijk, Tweede Wereldoorlog in Polen en D-Day om maar wat te noemen. De klas luistert aandachtig.
Lucas vult hem aan: ‘Ik lees er veel over, kies bij de bieb boeken met verhalen uit die tijd. Je komt ook steeds nieuwe dingen tegen die ik nog niet wist. We wilden bij onze spreekbeurt juist andere landen betrekken. Er is heel veel informatie over Nederland in de Tweede Wereldoorlog maar niet zo veel over het buitenland. Wat vinden jullie van de Tweede Wereldoorlog? Wessel en Lucas vullen elkaar om de beurt aan. ‘Er zijn heel erge dingen gebeurt. Maar er waren ook mooie momenten, als mensen elkaar bijvoorbeeld weer terugvonden of de vreugde bij de bevrijding. Mensen hebben hun leven gegeven voor onze vrijheid. Het is fijn dat we in Nederland in vrijheid kunnen leven.’
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Aan het einde van de spreekbeurt wordt er, net als tijdens de bevrijding, chocolade uitgedeeld aan de klasgenoten. Heel knap gedaan mannen!
pagina 23
CONSTRUCTIE | MACHINEBOUW | MONTAGE | LOODSEN | TRANSPORT
• Chauffeur vrachtauto met laadkraan
Colleg gezoc a’s ht!
• Constructiebankwerker • Montagemedewerker • Monteur buitendienst
• • • • • • •
Bevestigingstechniek Betonboringen Betonzagen Asfaltzagen Installatieservice Verkoop diamantgereedschappen Ruime ervaring in heel Europa
Interesse? Mail je sollicitatie naar info@vandoorn.net
constructie machinebouw montage dak en wand transport loodsen grondverzet
constructie machinebouw montage dak en wand transport loodsen grondverzet Industrieterrein ‘De Heuning’ | Industrieweg 21 Ochten T: 0344 - 64 36 22 | info@vandoorn.net | www.vandoorn.net
Industrieterrein De Heuning - Industrieweg 21 4051 BW Ochten T: (0344) 64 36 22 E: info@vandoorn.net
www.vandoorn.net
Oude Broekdijk 16 - 4041 AR Kesteren Tel. (0488) 482716 - Mobiel (06) 13192805 Email: info@betonboringenbetuwe.nl Internet: www.betonboringenbetuwe.nl
“Mijn deur staat open. Ik ben thuis. Thuis in makelen. Een nieuwe plek, een nieuw huis. Vanuit vertrouwen, met elkaar aan de slag. Voel je welkom. Voel je thuis.”
Industrieterrein De Heuning - Industrieweg 21 4051 BW Ochten T: (0344) 64 36 22 E: info@vandoorn.net
www.vandoorn.net
Torenstraat 5 | 4041 GA Kesteren | Telefoon (Kesteren): 0488 - 44 11 33 | (op afspraak) Spoorstraat 12/Plein 12 | 4001 CN Tiel | Telefoon (Tiel): 0344 - 66 47 79 info@corryvanrheenen.nl | www.corryvanrheenen.nl
pagina 24
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma 4/5 mei
PROGRAMMA 4 MEI KESTEREN Zaterdag 4 mei Dodenherdenking Herdenkingsbijeenkomst op 4 mei a.s. rondom het graf van Johannes van Zanten op de oude begraafplaats aan de Nedereindsestraat te Kesteren.
Bijdrage van het Kesterens Gemengd Koor 20.00 uur Taptoe gevolgd door 2 minuten stilte
19.15 uur Verzamelen bij de ingang van de begraafplaats
Fanfare Kesteren speelt de eerste regel van “het Wilhelmus”. Aanwezigen zingen het 1e en 6e couplet
19.30 uur Gezamenlijk naar het graf van Johannes van Zanten
Kransen en bloemen worden gelegd
Inleidend woord door Gerard Nieuwenhuis namens 4/5 mei comité
Bijdrage van het Kesterens Gemengd Koor Fanfare Kesteren speelt slotkoraal
Kinderen van de basisscholen “de Wegwijzer”, “het Palet” en “het Kompas” dragen gedichten voor Fanfare Kesteren speelt een koraal
Slotwoord door Gerard Nieuwenhuis namens 4/5 mei comité Na afloop is er een kopje koffie in Ons Dorpshuis, Kesteren
Toespraak door vertegenwoordiger van de Gemeente Neder- Betuwe
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 25
de slimste thermostaat
Ne f it houdt Nederland war m
NIEUW!
Nefit Easy de slimste thermostaat
Hoe simpel kan het zijn?
Alles voor uw computer onder ĂŠĂŠn dak! Hazelaarstraat 15, OPHEUSDEN 0488 - 71 20 03 info@johanwillemsen.nl
www.johanwillemsen.nl
Maak kennis met Nefit Easy. Neem vrijblijvend cont
Verwarmen zoals u het wilt Makkelijk te bedienen, altijd en overal met handige app Zelflerend en service op afstand mogelijk Maak kennis met Nefit Easy. Neem vrijblijvend contact met ons op: Hoe simpel kan het zijn? De ideale hulp om energie te besparen Verwarmen zoals u het wilt Zonder contract abonnementskosten Makkelijk te bedienen, altijd enof overal met handige app Zelflerend en service op afstand mogelijk De ideale hulp om energie te besparen Zonder contract of abonnementskosten
Dalwagenseweg 2 | 4043 MX Opheusden Tel (0488) 44 13 74
www.roelofsen-installatie.nl
Ontwerpt en maakt jouw droomjurk in eigen atelier! Rozenstraat 2b Opheusden 06 - 23 23 33 00 www.puurzij.nl facebook.com/puurzij
Inrichters van de buitenruimte.
Lakemondsestraat 13b | 4043 JC Opheusden t (0488) 44 30 93 | e info@vdbh.nl | www.vdbh.nl
pagina 26
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma 4/5 mei
PROGRAMMA 4 MEI OPHEUSDEN Zaterdag 4 mei Dodenherdenking Programma herdenkingsbijeenkomst op 4 mei 2019 om 19.00 uur op de begraafplaats aan de Dalwagenseweg en om 19.30 uur bij het monument voor het gemeentehuis in Opheusden.
19.30 uur Openingsceremonie bij gemeentehuis door het comité 4/5 mei.
19.00 uur Kranslegging op de oude begraafplaats aan de Dalwagenseweg bij de graven van onbekende soldaten en bij het graf van de Opheusdenaar van Dam. Aansluitend wordt het Wilhelmus gespeeld.
19.45 uur Toespraak door wethouder Van Dijkhuizen
19.15 uur Formeren van de deelnemers voor de stille tocht, voorafgegaan door de tamboers
19.40 uur Vlaggen halfstok door militairen van het Regionaal Militair Commando Noord
19.58 uur Last Post 20.00 uur Twee minuten stilte Aansluitend het Wilhelmus 20.05 uur Gedichten voorgedragen door de leerlingen van de basisscholen
19.20 - 19.30 uur Klokluiden 19.25 uur Verzamelen bij het monument
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
20.10 uur Kranslegging (Kransen worden aangedragen door militairen) Slotwoord door het 4 Mei Comité met aansluitend defilé langs het monument
pagina 27
Jaarthematekst
DEMOCRATIE KOMT MET EEN VERANTWOORDELIJKHEID
Door Khadija Arib
Het Nationaal Comité heeft Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, gevraagd om de jaarthematekst te schrijven. Khadija Arib (1960) is sinds 1998 lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, met een korte onderbreking in 2006/2007. Op 13 januari 2016 werd zij verkozen tot voorzitter van de Tweede Kamer, nadat zij korte tijd waarnemend voorzitter was geweest. Op 29 maart 2017 werd zij herkozen; er waren geen tegenkandidaten.
Een zeer bekende en indringende foto van de Jodenvervolging in Nederland werd gemaakt op 20 juni 1943. Op die dag meldden zich vele honderden Joden op het Olympia plein in Amsterdam. Ze hadden zo veel mogelijk bezittingen meegenomen en zo veel mogelijk kleren aangetrokken op die warme zomerdag. Bezorgde gezichten, een ongewisse en onheilspellende toekomst tegemoet.¹ In zijn Kroniek der Jodenvervolging 19401945 beschrijft Abel Herzberg hoe op deze zonnige dag op het nabijgelegen sportveld ondertussen gewoon werd doorgespeeld: “Het weer was mooi die dag, en op het sportveld werd mitsdien de gebruikelijke sport bedreven. De wachtende Joden konden daar met oog pagina 28
en oor getuige van zijn. Het waren geen NSB’ers die daar speelden. Het was de meerderheid van het Nederlandse volk. Men was aan zeer veel gewend geraakt.”² De foto en de woorden van Herzberg brengen het grootste gevaar van een totalitair systeem als het nazisme in beeld: het onvermogen of de onwil om begaan te zijn met de ander. De Duits-Amerikaanse filosofe Hannah Arendt sprak zich na de Tweede Wereldoorlog veelvuldig uit over de Holocaust en het ontstaan ervan. Ze constateerde dat er in het totalitarisme geen plaats was voor wat zij als meest menselijke eigenschap zag: politiek denken en handelen. Het vermogen van mensen om via de publieke ruimte het gesprek met elkaar Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Jaarthematekst
aan te gaan, op basis van verschillende meningen. Het gebrek aan die ruimte zette, volgens haar, de deur wijd open voor uitsluiting en voor onverschilligheid jegens de ander en jegens de wereld. Tegenover de onverschilligheid die het totalitarisme stimuleert, staat de betrokkenheid die een randvoorwaarde is voor een democratie. Dat ervaar ik als voorzitter van de Tweede Kamer dagelijks, als ik debatten voorzit. De Kamer is het hart van onze parlementaire democratie, waar zoveel mogelijk stemmen zijn vertegenwoordigd, waar een grote verscheidenheid aan geluiden klinkt en waar wordt gezocht naar compromissen die in het algemeen belang van de Nederlandse samenleving zijn. Het tekent de geschiedenis van ons land en ons parlement. Nederland is, als handelsnatie, altijd gedwongen geweest om te zoeken naar samenwerking en verzoening - binnen en buiten de eigen grenzen. En ons parlement kent van oudsher een vrij ingetogen overlegcultuur. Die gaat terug tot de eerste vergadering van de Staten-Generaal in 1588, waar de fysieke opstelling – iedereen zat aan ÊÊn tafel ervoor zorgde dat afgevaardigden niet met elkaar debatteerden, maar echt met elkaar in gesprek traden en zochten naar consensus. Dat betekent niet dat het debat niet verhit Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
kan zijn. Dat is ook niet erg: emoties horen bij het leven en dus bij de politiek. Het toont de betrokkenheid van volksvertegenwoordigers. De geschiedenis leert ons ook dat onze traditie van samenwerken en overleg geen garanties geeft. In en rond de Tweede Kamer zijn veel plekken te vinden die getuigen van conflict, van onderdrukking, van angst en terreur. De kelder van het Kamergebouw bijvoorbeeld, waar verraden verzetsmensen werden opgesloten. Of de Kasteinkamer, waar verzetsstrijder Gerrit Kastein tijdens zijn verhoor door de Duitse bezetter uit het raam sprong, om te voorkomen dat hij zijn kameraden zou verraden als hij werd gemarteld. Vanaf 10 mei 1940 - toen Kamervoorzitter Van Schaik de laatste vergadering tot de bevrijding afhamerde - werd alles anders. Van vrije verkiezingen was geen sprake meer. De democratie werd buitenspel gezet, de volksvertegenwoordiging verdween volledig van het Binnenhof. Het open huis van de democratie werd een gesloten nazi-bolwerk, gericht op het vernederen, isoleren, vervolgen en vermoorden van Joden, Sinti, Roma, communisten en andere groepen die niet pagina 29
Jaarthematekst
pasten binnen de nazi-ideologie. Het open en vrije debat, met ruimte voor al die stemmen en geluiden, verstomde. De lege plank in de Handelingenkamer, de plek waar de verslagen van de vergaderingen tussen 1940 en 1945 hadden moeten staan, herinnert ons daar nog dagelijks aan. Zelf heb ik de oorlog niet meegemaakt - al weet ik hoe het is om op te groeien in een dictatuur. Op school leerde ik over de Tweede Wereldoorlog, maar slechts in algemene termen. Over de Jodenvervolging en de mensonterende omstandigheden in de concentratiekampen werd niet gesproken. Pas toen ik naar Nederland kwam, kreeg ik een beeld van alle verschrikkingen. Het waren vooral de persoonlijke verhalen van de overlevenden en de beelden - zoals die foto van die warme zomerdag in juni 1943 die indruk op mij maakten. Die lieten zien wat er kan gebeuren als het vrije debat en het levendige, soms verhitte gesprek in de publieke ruimte het zwijgen wordt opgelegd. Als die open ruimte wordt ingewisseld voor een muur tussen mij en de ander. Die foto’s en verhalen lieten mij zien hoe wreed de mens kan zijn en wat onverschilligheid met mensen kan doen. Deze verhalen over oorlog, de foto’s, de fysieke herinneringsplekken in de Tweede Kamer, maar ook mijn ervaringen als verkiezingswaarnemer in landen als Marokko, Indonesië en de Palestijnse gebieden, hebben mij er tot in mijn diepste zijn van overtuigd dat we onze democratie moeten liefhebben en onderhouden. Want een democratie kan ook in vredestijd gevaar lopen - als mensen, heel geleidelijk, een muur optrekken tussen groepen in de samenleving, en wij dat gewoon gaan vinden. Democratie staat of valt
pagina 30
met hoe wij als mensen handelen, zeker op de momenten dat dat nodig is. Dit jaar vieren we dat het algemeen kiesrecht precies honderd jaar bestaat. We zijn ons bewust van de strijd die ervoor is gevoerd, met name door arbeiders en vrouwen. En we kennen de waarden die erachter schuilgaan: een gelijke behandeling ongeacht geslacht, afkomst of religie, vrijheid van meningsuiting, onafhankelijke rechtspraak en respect voor minderheden. In vrijheid kunnen kiezen moedigt aan om zelfstandig te denken, om je als individu goed te informeren, je een mening te vormen en om je kritisch te verhouden tot de zelfgekozen volksvertegenwoordiging en regering. Het vraagt en stimuleert betrokkenheid. Maar daarmee zijn we er nog niet. Het algemeen kiesrecht is de basis, het fundament van onze parlementaire democratie. Dat wordt (h)erkend door heel veel mensen. We kunnen ons gelukkig prijzen met een hoge opkomst tijdens verkiezingen in Nederland. Maar op een fundament moet je bouwen. Als je alleen een fundering ziet, heeft een plek iets desolaats. Het bouwwerk dat erdoor gedragen wordt, blaast er leven in. In haar boek Fascism: A Warning stelt Madeleine Albright dat democratie veel meer is dan een systeem. Ze noemt het “een manier van leven, een permanent gesprek”.³ Dat maakt van een democratie niet zozeer een gegeven, als wel een opdracht. Die opdracht is anno 2019 heel actueel. Amos Oz, de onlangs overleden Israëlische schrijver, noemde radicalisme het grootste probleem van deze tijd. Daarbij bedoelde hij personen, groepen en partijen die niet streven naar overeenstemming tussen mensen, maar
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Jaarthematekst
wegkijken: “Het tegenovergestelde van liefde is niet haat, maar onverschilligheid. En het tegenovergestelde van vrede is onverschilligheid jegens zowel vrede als oorlog.”⁴ Daarin zit niet alleen een bittere les ten aanzien van het verleden, maar ook een opdracht voor de toekomst. Onze democratie komt met een verantwoordelijkheid. Door vanuit de vrijheid van nu terug te kijken naar de onvrijheid van toen, zien we scherper dan ooit dat een democratie niet alleen geeft maar ook vraagt, namelijk om mee te doen.
die verdeeldheid zaaien. Hoezeer we in Nederland ook gericht zijn op samenwerken, op samen optrekken, op vreedzaam samenleven; we weten dat de geschiedenis een andere wending kan nemen. De oorlog mag dan al bijna 75 jaar achter ons liggen, er is nog altijd sprake van antisemitisme en discriminatie. Soms sluimerend, soms heel manifest. In lijn met de gedachten van Abel Herzberg en Hannah Arendt heeft Elie Wiesel, overlevende van Auschwitz, zich veelvuldig uitgelaten over het gevaar dat schuilt in zwijgen en
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Natuurlijk door gebruik te maken van je stemrecht, maar ook door te debatteren, meningen uit te wisselen, naar elkaar te luisteren, kritisch te oordelen en compromissen te sluiten. Door de stem van de minderheid, hoe afwijkend ook, te erkennen. En door in staat te blijven om in de schoenen van een ander te gaan staan, met de ander begaan te zijn. Dat is mijn wens voor onze democratie en onze vrije, open samenleving: dat we er heel bewust onderdeel van zijn. Dat we niet wegkijken, niet onverschillig zijn, nooit meer wennen aan een beeld van een groep mensen - ondanks de felle zomerzon in dikke truien en jassen - met de angst op hun gezicht, wachtend op deportatie. Noten 1. René Kok en Erik Somers, De Jodenvervolging in foto’s. Nederland 1940-1945 (2019). 2. Abel Herzberg, Kroniek der Jodenvervolging 1940-1945 (1978). 3. Madeleine Albright, Fascism: A Warning (2018). 4. Elie Wiesel e.a., The Six Days of Destruction. Meditations Towards Hope (1988).
pagina 31
Skoy
Skoy
www.skoy.nl
www.spacovers.nl
Binnen- en buitenkussens en matrassen op maat
Spacovers op maat
Edisonring 5a - 6669 NA Dodewaard - Telefoon (06) 51 89 84 56
Skoy outdoor cooking NIEUW! Profiteer nu tot 31 juli 2019 van
10%
welkomskorting! skoyoutdoorcooking.nl pagina 32
Dalwagen 2 | 6669 CC Dodewaard 06 51 89 84 56 Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma 4/5 mei
PROGRAMMA 4 MEI DODEWAARD Zaterdag 4 mei Dodenherdenking
20.00 Taptoe-signaal
19.15 uur Verzamelen op het parkeerterrein nabij de Aula
20.00 - 20.02 uur Twee minuten stilte met aansluitend het Wilhelmus
19.20 uur Stille tocht voor een bezoek aan de Engelse en Australische oorlogs graven waar kransen worden gelegd door burgemeester, veteranen en Comité, de kinderen plaatsen lichtjes, voorzitter geeft toelichting op de oorlogsgraven, daarna stille tocht naar het monument gelegen aan de Pluimenburgsestraat
20.04 uur Toespraak burgemeester 20.10 uur - Toespraak door inwoner Hennie Brienisse over haar omgekomen familielid - Schoolkinderen van beide basisscholen dragen gedichten voor - Krans- en bloemenlegging door Gemeentebestuur, Veteranen en schoolkinderen - Deelnemers en aanwezigen brengen een eerbetoon aan de slachtoffers en lopen langs het Monument
19.57 uur Aankomst bij het Monument tot 19.57 uur Muziek door Amicitia
PROGRAMMA 4 MEI OCHTEN Zaterdag 4 mei Dodenherdenking 19.30 uur Aanvang herdenking bij het monument met medewerking van de Harmonie en het Hervormd Kerkkoor. 20.00 uur Herdenken in 2 minuten stilte. Aansluitend kranslegging bij het monument.
Na de herdenking wordt er koffie, thee of limonade aangeboden in het Dorpshuis Ochten. Aansluitend zullen leerlingen van de drie basisscholen een presentatie geven over één van de door hen geadopteerde monumenten. Iedereen is welkom!
20.15 uur Einde herdenking
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 33
RhijnArt keukens | Broekdijk 38, Kesteren | 0488 - 480 525 | rhijnartkeukens.nl
pagina 34
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
Programma 4/5 mei
PROGRAMMA 3/4 MEI ECHTELD EN IJZENDOORN Vrijdag 3 mei Oranjefeest 20.00 uur Zaal open van het dorpshuis
Zaterdag 4 mei Dodenherdenking 19.00 uur Herdenkingsdienst in de protestantse Kerk te Echteld.
20.30 uur Oranjefeest met DJ Matthew! Voor leden: gratis Voor niet-leden € 3,00 p.p. Zaterdag 4 mei Fietspuzzeltocht 13.00 uur Inschrijven bij dorpshuis ‘de Hoge Hof‘. 13.15 uur Start eerste deelnemers. 14.00 uur Einde inschrijving 16.30 uur Prijsuitreiking Fietspuzzeltocht bij het dorpshuis
20.00 uur Kranslegging bij het monument. Na 2 minuten stilte is er voor iedereen de gelegenheid om bloemen te leggen en wordt het Wilhelmus gezongen. 20.20 uur Gezamelijk koffiedrinken in het dorpshuis ‘de Hoge Hof’. Dodenherdenking IJzendoorn Op 4 mei sluiten de inwoners van IJzendoorn zich aan bij Echteld en Ochten voor Dodenherdenking, omdat in het dorp IJzendoorn geen herdenkingsmonument staat.
Let op: max. 8 ‘fietsende’ deelnemers per groep.
Oranje! Boven... 27 april & 4 en 5 mei
pagina 35
Koningsdag vier je samen