Ons 9 2015 by KBO-Brabant

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 9

september 2015

Neuroepidemioloog Arfan Ikram:

‘Dementie is soms te voorkomen’ Nog steeds een taboe:

Homoseksualiteit bij ouderen Weggegooid geld

Stop onnodige uitgaven

‘Koopkracht ouderen moet behouden blijven’

Eindhovense ‘oma’s’ breien voor hip modemerk

Advertentie

Droomvakantie 2015

Vanaf: € 175,00 p.p.

5 dagen alles inclusief genieten Op slechts 2 uur rijden vanaf de Nederlandse grens

Schlosshotel Sophia & Hotel Marleen

5 daagse alles inclusief sauerland vakantie op basis van eigen vervoer - ontvangst met warme lunch of koffie en gebak - 4 x overnachting - 4 x uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet - 4 x warme lunch of lunchpakket - 4 x uitstekend 3 gangen keuze diner - Laat uw portemonnee maar thuis, hier zit alls bij in! - Regelmatig entertainment en vermaak / Live Muziek - Gratis dagtocht per luxe touringcar - Gratis kaartjes binnen-, en buitenzwembaden - Gratis uitstapjesboekje t.w.v. € 6,95 - Gratis gebruik van onze kegel / bowlingbaan / E-bikes

Dagelijks alle drankjes tussen 17:00 en 24:00 uur gratis! 2015

Datum

Prijs

2015

Datum

Prijs

Donderdag

08 oktober

235,00 p.p.

Maandag

09 november

199,95 p.p.

Vrijdag

16 oktober

235,00 p.p.

Dinsdag

17 november

199,95 p.p.

Dinsdag

20 oktober

235,00 p.p.

Zaterdag

21 november

199,95 p.p.

Zaterdag

24 oktober

235,00 p.p.

Woensdag

25 november

199,95 p.p.

Woensdag

28 oktober

199,95p.p.

Zondag

29 november

175,00 p.p.

Zondag

01 november

199,95 p.p.

Maandag

07 december

175,00 p.p.

Donderdag

05 november

199,95 p.p.

Maandag

14 december

175,00 p.p.

NIEUW! KOFFIECORNER HELE DAG GRATIS KOFFIE EN THEE

- Kamers per lift bereikbaar - Gratis WiFi, Gratis gebruik E-Bikes - Entertainment o.a. Live muziek - Gezellige Duitse stube - Kegelbaan / Bowlingbaan - Luxe kamers met Nederlandse zenders - Voor verdere arrangementen zie: www.enjoyhotels.nl

Reserveringslijn 0049 - 2953 9626 580 Nederlands gesproken www.enjoyhotels.nl

Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen toeslag 1 persoons kamers. Exclusief evt toeristenbelasting.

welkom!

JAARGANG 5 NR. 9 - 2015 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 132.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). De Ons-CD is het beste te beluisteren op een DAISY-speler. ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. www.mooimag.com Vormgeving Twin Media B.V., Kristel Guit, Janneke Louwaars Advertenties Multor Media B.V., Richard Onnes (085) 003 03 34 richardonnes@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Lithografie Willem Grafische Bewerkingen Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adres gegevens op www.kbo-brabant.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/ kbobrabant @kbo_brabant

Beeld: Rogier Veldman

Colofon

Premier Rutte kan de

groeten uit Brabant krijgen! Deze maand is het zeven jaar geleden dat de Amerikaanse bank Lehman Brothers ten onder ging. Het was het startschot voor de ‘Grote Recessie’ die de westerse wereld zeven jaar lang zou teisteren. Met name in ons land is zeven jaar lang een ongekend bezuinigingsbeleid gevoerd en zijn onze sociale stelsels ingrijpend herzien en versoberd. Door het straffe bezuinigingsbeleid heeft de crisis er bij ons nog dieper ingehakt dan in onze buurlanden en zijn in veel huishoudens en in het midden- en kleinbedrijf de reserves volledig verdwenen. Gelukkig horen we onze regering zichzelf steeds vaker op de borst kloppen met positieve berichten over onze economie. Bijzonder toch dat politici economisch herstel altijd weer toewijzen aan hun eigen beleid, terwijl economische tegenslagen standaard aan andere factoren worden toegekend. Veel leden van KBO-Brabant zijn opgegroeid met de bijbel en weten wel beter. We leerden via dit oude boek al de economische wet van de zeven magere en de zeven vette jaren kennen. De economie als een cyclisch systeem, net zoals eb en vloed of lente en herfst. Op de ontwikkeling van die economie heeft een kabinet maar beperkt invloed, zij het dat men regels kan stellen om bijvoorbeeld een bankencrisis zoals in 2008 te voorkomen en dat men in vette jaren wat meer opzij kan leggen, zodat er in magere jaren minder bezuinigd hoeft te worden. Het is helaas niet gebeurd en daar hebben we allemaal last van gehad. Ouderen hebben meer dan hun steentje bijgedragen aan de bezuinigingen van de afgelopen jaren. Door een stapeling van maatregelen, leveren ouderen sinds 2008 tot wel 17 procent aan koopkracht in. Hoe wrang is het dan om te moeten horen dat ouderen nu niet mee mogen profiteren van het economisch herstel en er ook in 2016 weer op achteruit gaan als het aan dit kabinet ligt. Onacceptabel wrang. Daarom steunen we als KBO-Brabant van harte de actie De groeten aan Rutte die de Unie KBO heeft gelanceerd. Via de gelijknamige website www.degroetenaanrutte.nl kunnen ouderen hun persoonlijke (koopkracht) verhaal schrijven in een brief aan premier Rutte. Zeker nu de premier er nog niet van overtuigd lijkt dat het koopkrachtverlies van ouderen dringend en volledig herstel behoeft, is er alle reden om hem te confronteren met de vaak schrijnende individuele situaties die schuil gaan achter zijn macro-getallen. Een paar jaar geleden hebben we premier Rutte al eens ‘verrast’ met heel veel kerstkaarten. Zullen we hem nu opnieuw samen gaan bestoken met heel veel groeten vanuit KBO-Brabant? Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

ons 3

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

Alle keuze in trapliften, nieuw en occasions

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

Levertijd vanaf ĂŠĂŠn week, door heel Nederland Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Huren ook mogelijk

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap Ik heb een trap met bochten

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2015

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

LEZEN 8 ‘We kunnen de kans op dementie verkleinen’ Neuro-epidemioloog Arfan Ikram legt uit 18 Eensgezind in de strijd voor behoud koopkracht Frans Slangen en Eerste Kamerlid Martin van Rooijen 24 ‘Oma’s’ breien hippe spullen Afstudeerproject wordt succesvol bedrijf 52 Oud en ‘roze’, nog steeds een taboe De voortdurende strijd van homoseksuele ouderen

ONS BELANG 14 Eenzaamheid: een hardnekkig sociaal probleem Maar kleine acties kunnen helpen 37 Met een PGB zorg inkopen bij uw dochter, mag dat? Yuris Rechtshulp adviseert 46 Top 5 meest onnodige uitgaven En hoe u ze kunt voorkomen 49 Wegwijs in de Wmo De vrijwillige cliëntondersteuners van KBO-Brabant staan voor u klaar

44 56

EN VERDER

6 Schrijf ons! 13 Fotoalbum 30 Verhaal van Ton van Reen 32 Ontspanning 39 Notaris 41 Gezondheid 44 Op reis 56 Smakelijk eten 58 Puzzel mee en win! 61 Op zoek naar

Speciaal voordeel voor lede n! Kijk op pagina 34

ons 5

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl. Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Meedenkers gezocht

KBO-Brabant krijgt regelmatig verzoeken van bedrijven, organisaties, studenten en anderen, om mee te denken over of mee te doen met allerhande initiatieven. Dit varieert van het (mede) uitwerken van ideeën tot het op poten zetten van projecten. Dat vinden we erg interessant en nuttig, maar het is nog waardevoller als we dit samen met u kunnen doen. Daarom roepen we KBO’ers, die graag willen meedenken over dit soort verzoeken en/ of willen helpen met organiseren en vormgeven, op zich te melden bij nvanderknaap@kbo-brabant.nl. Wie weet maakt u binnenkort deel uit van de KBO-Brabant denktank!

ons 6

Kom naar het congres KBO-Brabant zorgt! De menselijke maat moet terug in de zorg, dat is het motto van het Donderda congres dat KBO-Brabant op g 17 september a.s. organiseert in 17 septem ’s-Hertogenbosch. ber 2015 De overheid voelt zich steeds minder verantwoordelijk voor de zorg. Mensen moeten uitgaan van hun ‘eigen kracht’ en de zorg moet functioneren volgens de ‘marktwerking’. Maar als de overheid terugtreedt, wie staat er dan klaar? Tijdens het congres ‘KBO-Brabant zorgt!’ onderzoeken we welke consequenties een terugtredende overheid heeft voor mensen die hulp nodig hebben. ’s Ochtends schetsen drie vooraanstaande sprekers hun toekomstbeeld: Gijs van Dijk van FNV, Ruud van Vessem van Philips Innovation Services BV en Frans Slangen van KBO-Brabant. Gedeputeerde Henri Swinkels gaat in op het thema leefbaarheid en de rol van senioren in en voor een leefbare samenleving. ‘s Middags praten we over zorg dicht bij huis, onder andere met Corrie van Brenk van FNV, Suzan Sijmonsma van Philips Innovation Services en Wilma Schrover van KBO-Brabant. KBO-Brabant, FNV en Philips hebben samen een plan ontwikkeld dat zij tijdens het congres presenteren. KBO-Brabant zorgt! vindt plaats op donderdag 17 september 2015, van 10.00 tot 16.30 uur in Het Provinciehuis Noord-Brabant, Bois-le-Duc zaal, Brabantlaan 1 in ’s-Hertogenbosch. Aanmelden kan op www.kbo-brabant.nl. Op de openingspagina staat een link in de middelste kolom. U krijgt direct een bevestiging van uw inschrijving.

ons!

In elk nummer van Ons vindt u een blog van Zorgelooshuis. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie tussen (toekomstige) ouderen, kennisinstellingen, politiek en bedrijfsleven met als doel: samen zorgen voor verbetering van producten en diensten om zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. www.zorgelooshuis.nl

Slimste Woning van Nederland zoekt vrijwilligers

Langer thuis wonen met dementie

Heeft u affiniteit met techniek, interesse in nieuwe woonmogelijkheden en lijkt het u leuk om voorlichting te geven? De Slimste Woning van Nederland zoekt gastvrouwen en -heren die als vrijwilliger rondleidingen willen verzorgen. De Slimste Woning staat in Eindhoven, vlakbij het Evoluon. Meer informatie over deze vrijwilligersfunctie krijgt u bij Ronald Rueb van Zorgelooshuis: r.rueb@onsnet.nu. U kunt ook kijken op www.smart-homes.nl. Direct aanmelden? Stuur uw reactie naar p.brils@smart-homes.nl.

In mijn presentaties ga ik in op vaak hele simpele oplossingen, die het demente ouderen mogelijk maken langer thuis te blijven wonen. Ook kaart ik altijd mogelijke technologische oplossingen aan. Die kunnen heel goed werken, mits het echte probleem goed in kaart is gebracht. Na één van mijn presentaties kreeg ik de vraag waarom ik het niet heb over de mantelzorgers. Zonder deze groep is het thuis blijven wonen moeilijker te realiseren; het uitvallen van de mantelzorg is zelfs de belangrijkste factor voor opname in een verpleeghuis. Dan kan het hele huis aangepast zijn, maar lukt het toch niet om thuis te blijven! De vragenstelster heeft gelijk… en ik heb haar advies ter harte genomen. Ik ga nu bij mijn presentaties ook in op het belang van mantelzorg en druk deze groep op het hart om alert te zijn op overbelasting. Vooral partners blijven heel erg lang zelf alles doen. Heel begrijpelijk. Toch is het van belang om ook als mantelzorger af en toe even te kunnen ontspannen en de zorg aan iemand anders over te dragen. Zo houd je het langer vol en is de kans op een crisissituatie met een acute opname (en een hele hoop bijkomend drama) kleiner. Dus beste mantelzorger, kijk in uw gemeente wat er mogelijk is op het gebied van inzet van vrijwilligers, dagopvang en respijtzorg. Informeer ook bij ouderenadviseurs, casemanagers dementie of zorgtrajectbegeleiders. Ik hoop van harte dat gemeentes hierin een nadrukkelijkere rol gaan spelen en het belang van (het op de been houden van) mantelzorgers hoog in het vaandel houden.

‘Als de tijd vliegt,

vlieg mee’ Loesje

Landelijke vereniging Macula Degeneratie In het vorige nummer van Ons besteedden we in de rubriek Gezondheid aandacht aan de oogaandoening Macula Degeneratie (MD). Er bestaat een landelijke MD-vereniging: www.maculavereniging.nl. Het e-mailadres van de vereniging is info@maculavereniging.nl.

Dit is een iets aangepaste en ingekorte versie van de volledige blog van Hanny Vlemmings op www.zorgelooshuis.nl. Hanny Vlemmings (49) is verpleegkundige en toegepast gerontoloog. Hanny heeft haar eigen adviesbureau 4AGeD (www.4aged.nl).

ons 7

Tekst: Berber Bijma

Onderzoek Erasmus MC:

Dementie kun je

soms voorkomen ons 8

interview

Bijna één op de drie gevallen van dementie is te voorkomen door verantwoorde en gezonde keuzes te maken, blijkt uit recent onderzoek. Dat is goed én slecht nieuws, zegt neuro-epidemioloog Arfan Ikram. Enerzijds weten we nu precies wat ons te doen staat om het risico op dementie met 30 procent te verkleinen. Maar: ‘Nu die andere 70 procent nog.’

oed nieuws over dementie heeft altijd een keerzijde. Bijvoorbeeld: op iedere duizend mensen krijgen steeds minder mensen last van dementie. Maar: doordat er steeds meer ouderen zijn, neemt het aantal dementiepatiënten toch toe. De vergrijzing wint het als het ware van de afname van de dementie-epidemie. Hetzelfde geldt voor het nieuws waarmee het Erasmus Medisch Centrum deze zomer naar buiten kwam: 30 procent van de dementiegevallen is te voorkomen door een gezonde leefstijl. Goed nieuws: we kunnen zelf flink invloed uitoefenen op de kans dat we dementie ontwikkelen. Maar ook hier is er weer een keerzijde: ‘We weten al vijftien jaar wat de belangrijkste risicofactoren voor dementie zijn. Waarom hebben we nog altijd niets geleerd?’, zegt hoofdonderzoeker Arfan Ikram. Bovendien: ‘Die 30 procent is mooi, maar dan is er nog 70 procent van de gevallen van dementie over die door andere oorzaken ontstaat, zoals erfelijkheid. We zijn er dus nog lang niet.’ Ikram is neuro-epidemioloog. Hij onderzoekt neurologische aandoeningen die verhoudingsgewijs veel mensen treffen. Parkinson, dementie en beroertes zijn de onderwerpen waar de onderzoeksgroep neuroepidemiologie van het Rotterdamse Erasmus MC onder zijn leiding onderzoek naar doet. Als de belangrijkste risicofactoren voor dementie al langer bekend zijn, wat is dan het nieuws van dit recente onderzoek? ‘Wij hebben onderzocht hoe groot de invloed is van de verschillende factoren. Doordat we al heel lang een grote groep Rotterdammers van 45 jaar en ouder volgen, kunnen we ook zien welke factoren in de loop van de

jaren belangrijker of minder belangrijk worden. Onze onderzoeksgroep bestaat uit 15.000 mensen, waarvan we de helft al 25 jaar volgen. We hebben ons beperkt tot de risicofactoren die je zelf kunt beïnvloeden, zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterol, diabetes, roken en het opleidingsniveau. Er worden ook wel onderzoeken gedaan naar factoren die veel minder beïnvloedbaar zijn, zoals de neerslag van het amyloid-beta-eiwit tussen de hersencellen. Dergelijke onderzoeken geven nog altijd geen heel harde resultaten. Wij hebben bewust gekozen voor het onderzoeken van heel praktische factoren, zodat de resultaten ook zo praktisch mogelijk zouden zijn.’ Wat zijn de belangrijkste uitkomsten? ‘Uit ons onderzoek blijkt dat een hoge bloeddruk de belangrijkste rol speelt – in 16 procent van de gevallen – bij het ontstaan van dementie. Tegelijk zien we dat roken en een hoog cholesterol, een aantal jaar geleden belangrijke risicofactoren, nu veel minder van belang zijn. Dat komt omdat er inmiddels goede cholesterolverlagers zijn en omdat het aantal mensen dat rookt sterk is afgenomen: in onze onderzoeksgroep in 25 jaar van 30 naar 10 procent. Ook een lage opleiding blijkt een risicofactor te zijn. Een hoge opleiding vermindert de gevolgen van dementie op het mentaal functioneren. Er is als het ware meer reservecapaciteit om de gevolgen van de ziekte op te vangen.’ Van alle gevallen van dementie is 30 procent vermijdbaar. Vindt u dat veel? ‘Ja, dat vind ik een hoog percentage. Overigens zijn er aandoeningen die nóg beter te vermijden zijn. Wij hebben eerder onderzocht dat 55 tot 60 procent van

ons 9

interview

het aantal beroertes vermijdbaar is, met onder andere een gezonde leefstijl. Aan de ene kant is dat percentage van 30 goed nieuws: je kunt zelf substantieel bijdragen aan een lagere kans op dementie. Aan de andere kant is het natuurlijk de vraag waarom dat dan maar steeds niet lukt, hoewel we al zo lang weten wat we moeten doen. Wij hebben een groep mensen gevolgd van 1990 tot 2000 en een andere groep van 2000 tot 2010. Ik had gehoopt dat we in die tweede groep op z’n minst een klein effect zouden zien van wat we hebben geleerd, dus dat er minder “vermijdbare” gevallen van dementie zouden zijn, omdat meer mensen bewust hadden gekozen voor een gezonde leefstijl. Maar het percentage bleef precies gelijk.’

publiekscampagnes kunnen voorstellen die gezond eten en bewegen promoten. Terwijl wij dit telefoongesprek voeren, ben ik op de Harvard University in Boston. Het valt me op dat het hier in de openbare ruimte wél heel gewoon is om een gezonde levensstijl te promoten. In de kantine zul je geen ongezond eten tegenkomen en je wordt bijvoorbeeld gestimuleerd om de trap te nemen door een sticker die iets zegt over een lager risico op hart- en vaatziekten als je de trap neemt in plaats van de lift. Ik zou het een goed idee vinden als de Nederlandse overheid ook meer zou inzetten op dergelijke duwtjes in de goede richting. De levensmiddelenindustrie zou ook haar verantwoordelijkheid moeten nemen, door gezondere producten op de markt te brengen.’

Zo makkelijk is het dus blijkbaar niet, een gezonde leefstijl. ‘Inderdaad. Mensen moeten hun eigen verantwoor delijkheid nemen, maar er ligt ook een taak bij de overheid en de levensmiddelenindustrie. De jarenlange antirookcampagnes hebben inmiddels duidelijk hun vruchten afgeworpen: het aantal rokers daalt – althans onder autochtone Nederlanders. Je zou je ook

Wat kun je, heel praktisch, als oudere doen om het risico op dementie te verkleinen? ‘Gezond eten, lichamelijk actief blijven, geestelijk actief blijven en niet roken. Bij mentale activiteit wordt nogal eens aan puzzelen gedacht. Dat is prima, maar je kunt ook denken aan actief zijn in een vereniging of in je eigen wijk. Blijf je hoofd gebruiken. Verder geldt: als je al een hart- en vaataandoening hebt, zoals een hoog cholesterolgehalte of diabetes, neem dan je medicijnen goed in. Ook als je je cholesterol laag houdt met medicijnen, verkleint dat je kans op dementie. Ik word zelf dit jaar pas 35, maar ik leef nu heel anders dan een jaar of vijf geleden. Ik eet bijvoorbeeld minder slechte dingen. Door mijn onderzoek ben ik bewuster gaan leven. Ik realiseer me ook dat ik elke dag een stapje dichter bij mijn onderzoeksgroep kom.’

Wie is Arfan Ikram? Arfan Ikram (1980) is hoofdonderzoeker neuro-epidemiologie aan het Erasmus MC in Rotterdam. In zijn werk komen zijn interesses voor neurologische aandoeningen en voor ziekten die relatief grote bevolkingsgroepen treffen, samen. Veel van zijn onderzoeksresultaten zijn gebaseerd op het grootschalige bevolkingsonderzoek Erasmus Rotterdam Gezondheid Onderzoek, waaraan 15.000 Rotterdammers deelnemen. Ikram doet met name onderzoek naar het ontstaan en de allereerste tekenen van neurologische aandoeningen. Hij won diverse onderzoeksprijzen.

U hebt uw onderzoek gepresenteerd op een congres in Washington. Waren daar meer opvallende onderzoeksresultaten? ‘Er werd bevestigd wat wij in 2012 ook vaststelden: de toename van dementie begint af te vlakken, al neemt het aantal patiënten door de vergrijzing vooralsnog toe. In 2012 geloofde niemand ons, maar inmiddels is in zes landen hetzelfde aangetoond. De “tsunami van dementie”, waarover een jaar of drie geleden werd gesproken, lijkt dus niet zó groot te zijn. We hebben het deels zelf in de hand. We hebben al een slag geslagen, maar er is nog veel te doen.’

•

ons 10

Ledenvoordeel Advertentie

KBO’er bespaart € 340,- per jaar De ledenservice van KBO-Brabant heeft het afgelopen jaar duizenden KBO-leden kunnen helpen met advies en het verlagen van de energiekosten. Op basis van de jaarafrekeningen die we van KBO-leden hebben ontvangen, blijkt dat de KBO’er gemiddeld € 340,- per jaar minder betaalt met onze voordelige collectieve tarieven. Ons Energiecollectief is dan ook een groot succes!

Wat kunt u besparen? Wij rekenen uw besparing graag uit. U kunt onze ledenservice bellen op (085) 486 33 63 of ga direct naar onze KBO-voordeelwebsite: www.onsledenvoordeel.nl.

Ja, ik heb (vrijblijvend) interesse in Ons Energiecollectief! Dhr. Mevr. Voorletters Achternaam Straat Huisnummer Postcode Woonplaats Telefoon E-mailadres

Tussenvoegsel

U kunt een vrijblijvende offerte ook per post aanvragen. Stuur onderstaande bon in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energiecollectief Postbus 1469 4700 BL ROOSENDAAL √ U zit nergens aan vast √ Wij rekenen uw besparing gratis en vrijblijvend uit √ Bel gerust voor advies of al uw vragen

Ik heb een enkeltarief voor elektriciteit, mijn verbruik is kWh per jaar Ik heb een dubbeltarief voor elektriciteit, mijn piek verbruik is kWh per jaar mijn dal verbruik is kWh per jaar Ik heb een eigen gasaansluiting*, mijn verbruik is m³ per jaar

Toevoeging

Ga naar www.onsledenvoordeel.nl en klik op Ons Energie of bel (085) 486 33 63

*) U heeft een eigen gasaansluiting als u een eigen CV/verwarmingsketel heeft.

Ik heb een stads-/blokverwarming*

*) U heeft een stads- of blokverwarming als u wel warm water en warmte in huis heeft, maar geen eigen CV/verwarmingsketel.

Bent u al eens overgestapt van energieleverancier? Ja Nee Mijn huidige leverancier voor elektriciteit is Mijn huidige leverancier voor gas is

Stuur deze bon in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal

Advertentie

Diffelen | Overijssel

Vasse | Overijssel

v.a.

€ 75,-

€ 72,50

p.p.

Hotel Boerderij de Gloepe 

Hotel Tante Sien 

 Fietsen in het Overijssels Vechtdal

 Ontdek het Overijssels Vechtdal

 Uitstekend restaurant

 Geniet van Twentse gastvrijheid

www.goedverblijf.nl/ons915a Berg & Terblijt | Limburg

www.goedverblijf.nl/ons915b Renesse | Zeeland

v.a. v.a.

50 €€ 87 89,,-

64,€ 89

p.p. p.p.

Zin in een paar ontspannen dagen lekker weg?

Restaurant-Hotel De Potkachel  Badhotel Renesse   Bezoek Maastricht en Valkenburg

 Nabij strand & gezellige dorpskern

 Ontdek het Limburgse Heuvelland

 Heerlijke Zeeuwse gerechten

www.goedverblijf.nl/ons915c Nunspeet | Gelderland

www.goedverblijf.nl/ons915d Braamt | Gelderland

Hotel topdeals:  2x overnachting  2x uitgebreid ontbijtbuffet  1x heerlijk 3-gangen diner Boek nu 2 overnachtingen, 2x ontbijt en 1x 3-gangen diner vanaf slechts € 64,00 p.p.

Meer info of boeken? Kijk op www.goedverblijf.nl/ons915 of bel met Goedverblijf.nl via 085 489 90 19 Arrangementen zijn geldig t/m 20 december 2015 tenzij anders vermeld op de website. Genoemde prijzen zijn per persoon en o.b.v. 2 personen per kamer en exclusief wisselende toeristenbelasting en reserveringskosten à € 7,50 per boeking.

v.a.

,,-50 €€ 99 89 p.p.

€€ 75 89,-,p.p. p.p.

p.p.

Hotel Dennenhoeve 

Auberge Graaf Hendrik 

 Fietsen door de Veluwse bossen

 Genieten in de Achterhoek

 Kom tot rust op het fraaie terras www.goedverblijf.nl/ons915e

 Sfeervol en rustig gelegen hotel

Rotterdam | Zuid-Holland

Zorgvlied | Drenthe

www.goedverblijf.nl/ons915f

v.a. v.a.

v.a.

€€ 89 75,-,-

€ 75 89,-

p.p. p.p.

Best Western Plus Rotterdam Airport 

Villa Nova 

 Gezellig winkelen in Rotterdam

 Nationaal Park Drents Friese Wold

 Gratis parkeren bij het hotel

 Maak prachtige fietstochten

www.goedverblijf.nl/ons915g

www.goedverblijf.nl/ons915h

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Uit het fotoalbum van… Eugenie van Zeijl- Leentjens

Tekst: Marlous ten Berge

‘I

k kom uit een fanatieke scoutingfamilie. We waren thuis met negen kinderen. Op de foto, gemaakt in 1949 in onze achtertuin in Roosendaal, zie je er zes en de verloofde van mijn zus. Allemaal waren we scoutinglid. Mijn oudste zus was akela, hoofdleider van de welpen. Haar verloofde hopman was ook hoofdleider en mijn broer was commissaris. Mijn tweede zusje was baloe, assistent-hoofdleider. Mijn twee jongste broertjes zaten bij de welpen en ik was gids. Waarschijnlijk kennen de lezers die termen nog wel. Scouting werkte bij ons thuis aanstekelijk. We hadden het er altijd over. Het leukst vond ik de veelzijdigheid ervan: sporten, kamperen, buiten zijn in de natuur, knutselen - bij de scouting kon alles. En nog steeds speelt het een rol in onze familie. Ik ben getrouwd met een hopman, die nog elk jaar wordt uitgenodigd bij de scouting in Rosmalen om de officiële opening in volledig uniform te verrichten. Geweldig vind ik dat! Ook een aantal kinderen en kleinkinderen zijn besmet met het scoutingvirus. Zij zijn nu leiding... Akela, wij doen ons best!’

ons 13

Onderzoekster Lilian Linders:

‘Bestrijd eenzaamheid

Tekst: Berber Bijma

met kleine acties’ Eenzaamheid is een hardnekkig sociaal probleem, zonder eenvoudige oplossing. Kleine acties als een telefoontje of een praatje op straat vormen de beste remedie, stelt onderzoekster Lilian Linders. Tegelijk pleit ze ervoor dat we eenzaamheid accepteren als onvermijdbaar deel van het leven. ‘Als je ouder wordt, verlies je onherroepelijk mensen die je dierbaar zijn.’

ons 14

dossier

et bekende cliché is waar, weet Lilian Linders uit haar onderzoek naar eenzaamheid: de één is eenzaam ondanks een grote familie- en vriendenkring, de ander is níet eenzaam met (minder dan) een handvol dierbare vrienden of familieleden. Eenzaamheid is met andere woorden een gevoel dat niet altijd direct uit de sociale omstandigheden is af te leiden. ‘Mensen zijn eenzaam als ze het gevoel hebben dat ze een tekort hebben aan sociale contacten’, zegt Linders, docent en onderzoeker aan Fontys Hogeschool en spreekster bij KBO-bijeenkomsten in oktober (zie kader). ‘Ik heb eens een vrouw gesproken die met haar moeder leefde en verder eigenlijk alleen contact had met een leeftijdgenoot van haar moeder, die zo nu en dan op visite kwam. Toch voelde de dochter zich totaal niet eenzaam, tot haar moeder overleed. Er zijn dus mensen die aan één goed contact voldoende hebben, maar uit dit voorbeeld blijkt wel dat je dan heel kwetsbaar bent: je hoeft ook maar één persoon te verliezen om wél eenzaam te worden.’

Deel van het leven Het aantal mensen dat zich eenzaam voelt, is al jaren min of meer stabiel: zo rond de 6 procent van de Nederlandse bevolking voelt zich ernstig eenzaam en leeft in een sociaal isolement. Er is wel steeds meer aandacht voor, zegt Linders, waardoor het misschien lijkt alsof eenzaamheid toeneemt. Met name rond de jaarlijkse Week tegen eenzaamheid, eind september, georganiseerd door de Coalitie Erbij, is de aandacht voor sociaal isolement

Wie is Lilian Linders? Lilian Linders is sinds 2001 docent en onderzoeker aan de faculteit Sociale Studies van Fontys Hogeschool. Ze doet onderzoek naar informele zorg, sociale netwerken, eenzaamheid en sociaal isolement, vermaatschappelijking van de zorg, sociale steun en mantelzorg. Linders promoveerde in 2010 op haar proefschrift De betekenis van nabijheid. Sinds vorig jaar is ze lector Beroepsinnovatie Social Work.

ons 15

groot. Linders heeft haar vraagtekens bij dergelijke publiciteitscampagnes. ‘Natuurlijk is het goed dat er aandacht wordt gevraagd voor eenzaamheid, maar zo’n campagneweek bevestigt het beeld dat eenzaamheid er niet hoort te zijn. Ik denk juist dat het goed zou zijn als we eenzaamheid tot op zekere hoogte accepteren. Het is een deel van het leven. Als je ouder wordt, verlies je onherroepelijk mensen die je dierbaar zijn. Dat kan gevoelens van eenzaamheid oproepen. Daar kun je wel hard tegen vechten, maar daarmee ontken je dat dat een deel van het leven is. Natuurlijk is het belangrijk om ons te bekommeren om mensen die eenzaam zijn, maar we moeten proberen daarmee niet het taboe op eenzaamheid te versterken. Mensen die eenzaam zijn, kunnen dat doorgaans niet zelf oplossen. Als we ze dan ook nog om de oren slaan met de stelling dat eenzaamheid “niet hoort”, helpen we ze natuurlijk niet.’

‘Nee, ik heb niks nodig’

‘We moeten het taboe

Eenzaamheid kan allerlei oorzaken hebben. ‘Veel ouderen van nu zijn opgegroeid in de eenheid van het gezin. De verjaardagen van het gezin en van familieleden werden gevierd, daarnaast was er maar weinig bezoek. Vrienden uitnodigen voor het eten of afspreken met vriendinnen is voor veel mensen van die generatie niet gebruikelijk. En als er dan met het stijgen van de leeftijd naasten wegvallen, dan wordt het kringetje steeds kleiner. Voor de meeste mensen van mijn generatie – ik ben 54 jaar – is dat al heel anders.’ Daarnaast, zegt Linders, speelt het karakter soms een rol. ‘Mensen die eenzaam zijn, zijn vaak mensen die de vaardigheden niet hebben om vriendschappen aan te gaan en te onderhouden. Bovendien zijn ze in zekere zin trots dat ze zichzelf kunnen redden en zitten ze er niet op te wachten als zielige oudjes betutteld te worden. Anderzijds willen ze wel graag contact. Dat is een complex probleem, dat je niet zomaar hebt aangepakt.’ Onderzoekers spreken wel van ‘vraagverlegenheid’: mensen die eenzaam zijn, zullen niet snel aangeven wat ze wensen, zelfs als hun dat gevraagd wordt. ‘Zelfs als hun hulp wordt aangeboden, zeggen ze: “Nee dank je, ik heb niks nodig”, laat staan dat ze zelf iemand zouden vragen om eens een kop koffie met hen te

op eenzaamheid niet versterken’

Bijeenkomsten voor kaderleden KBO-Brabant houdt dit najaar diverse bijeenkomsten rond eenzaamheid. Op 20 en 22 oktober vinden bijeenkomsten plaats voor Afdelingsbesturen en belangenbehartigers, waarbij Lilian Linders zal spreken. De bijeenkomsten zijn bedoeld om het thema bij Afdelingen onder de aandacht te brengen en hen te stimuleren activiteiten en initiatieven op te zetten. In november is het thema eenzaamheid aan de orde op de terugkomdagen van de Vrijwillige Ouderen Adviseurs (VOA’s), zodat zij eenzaamheid leren herkennen en bespreekbaar maken.

ons 16

dossier

‘Ik heb een week nagenoten van de buurtbarbecue’

‘De kerk en de psycholoog – daar heb ik veel aan’

Mevrouw Versteegh (83): ‘Ik red me prima, maar ik vind het wel fijn een paar mensen uit de straat een beetje te leren kennen. Dan kun je nog eens een praatje met iemand maken. Meer hoeft wat mij betreft niet. De buurtbarbecue leek me daar een goede gelegenheid voor. Die werd vorig jaar in de zomer georganiseerd. Ik had me opgegeven en betaald en ik had er echt zin in. Maar op de dag zelf voelde ik me niet zo lekker. Het leek me ook veel te druk, al die mensen bij elkaar. Dus ik ben niet gegaan, maar daar had ik achteraf ontzettend spijt van. Dit jaar was er weer een barbecue en ditmaal ben ik wel gegaan. Mijn dochter was mee, dat maakte het wat makkelijker. Ik heb met verschillende mensen een praatje gemaakt; het was een hele gezellige avond waar ik nog wel een week van heb nagenoten. Er waren meer ouderen, sommige werden geholpen door de wat jongere mensen uit de buurt om op het barbecueveldje te komen. Toch leuk dat ze zoiets organiseren. Niet dat ik nu ineens heel veel contact heb in de straat, maar ik ken nu tenminste wel een paar gezichten. Als er volgend jaar weer een barbecue is, ga ik misschien wel weer. Ik hoop dat m’n dochter dan ook weer mee wil.’

Meneer Zonneveld (77): ‘Ik ben een paar jaar geleden gescheiden, na een (tweede) huwelijk van zo’n vijftien jaar. Daarna ben ik in een depressie beland en bij de psycholoog terechtgekomen. De breuk met mijn vrouw heb ik inmiddels wel verwerkt, maar de eenzaamheid nog niet. Ik heb drie kinderen uit mijn eerste huwelijk en die komen regelmatig langs, maar ze wonen niet dichtbij en hebben natuurlijk hun eigen leven. Door problemen met m’n ogen kan ik ook niet meer makkelijk naar hen toe rijden. Ik ben blij dat ik veel contacten via de kerk heb. Met mijn verjaardag krijg ik veel telefoon en bezoek, maar dat is maar eens per jaar, hè? Ik probeer zo veel mogelijk naar kerkdiensten en andere bijeenkomsten van de kerk te gaan, om onder de mensen te zijn en afleiding te zoeken. Maar een gevoel van eenzaamheid krijg je daarmee nog niet zomaar weg. De gesprekken bij de psycholoog zijn ook erg waardevol. Tegen zo iemand durf je toch makkelijker te zeggen dat je je eenzaam voelt, dan tegen je kinderen of je buren. Door de vragen die ze stelt, zet ze me aan het nadenken. Ik probeer vrede met mijn situatie te krijgen, maar makkelijk vind ik het niet.’

drinken in de stad. Dat maakt het ontzettend moeilijk om hun eenzaamheid te verlichten.’ Voor ouderen zelf is het moeilijk iets aan hun eenzaamheid te doen. ‘Aanvaard hulp en contact als dat je aangeboden wordt’, adviseert Linders. De omgeving raadt ze aan geen grote plannen tegen eenzaamheid te maken. ‘Voor mensen die gewend zijn heel weinig contact met anderen te hebben, is het al veel als iemand een keer aanbelt of langskomt. Als de ambities klein zijn, is de eventuele frustratie voor alle betrokkenen ook klein.’

Belangrijke rol voor verenigingen Voor verenigingen als KBO-Brabant ziet Linders een belangrijke rol in het bestrijden van eenzaamheid, al

pleit ze ook daarbij opnieuw voor kleine ambities. ‘Een klein druppeltje kan veel betekenen. Veel mensen zijn de vanzelfsprekende kring kwijt die kerk, wijk of dorp vroeger voor hen was. Ze moeten nu bewust moeite doen om bij zo’n kring te horen, en dat zou een KBO-Afdeling kunnen zijn. Bovendien denk ik dat de KBO een rol kan spelen in het realiseren van digitale mogelijkheden om eenzaamheid te verkleinen. Sommige mensen vinden het prettig of veilig om bijvoorbeeld via de iPad in een bridgeclub mee te draaien, of zijn vanwege een fysieke beperking niet in staat het huis te verlaten. Er zijn mooie digitale mogelijkheden om dan toch een sociaal leven te hebben.’

•

ons 17

Martin van Rooijen en Frans Slangen:

Tekst: Mirjam Streefkerk | Beeld: Roy Lazet

‘Behoud koopkracht

van ouderen’

Een nullijn voor de pensioenen en geen belastingverlaging voor niet-werkenden: de koopkracht van ouderen staat de komende jaren flink onder druk. Maar Frans Slangen en KNVG-voorzitter Martin van Rooijen zijn strijdbaar. ‘We hoeven nog niet naar het Malieveld, want er komen verkiezingen aan.’

ons 18

in gesprek

‘W

e worden gezien als kostenpost, maar kijk maar eens wat er gebeurt als ouderen een week langs niets doen.’ Zo, dat staat. Martin van Rooijen, voorzitter van de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG), is in gesprek met KBO-Brabantvoorzitter Frans Slangen en de twee zijn het roerend met elkaar eens. ‘We dragen hartstikke veel bij’, vult Slangen aan. ‘Als je alle mantelzorg en vrijwilligerswerk van de ouderen vertaalt naar het Bruto Nationaal Product, kom je uit op miljarden.’ Wanneer het gaat over het vermeende gebrek aan solidariteit van ouderen, haalt Van Rooijen een ander voorbeeld aan. ‘Toen ouders vorig jaar tot een ton belastingvrij aan hun kinderen mochten schenken, zag je dat er volop van die regeling gebruik werd gemaakt.’ Slangen: ‘Ik ken geen oudere die niet bezig is met hoe hij zijn kinderen achterlaat.’

Pensioenperikelen Dat de twee het met elkaar eens zijn, is maar goed ook. Hun beider organisaties trekken samen op en vertegenwoordigen ruim 300 duizend ouderen. Door de samenwerking - ook met andere Brabantse seniorenorganisaties - praten ze sinds twee jaar ook op landelijk niveau mee over het pensioendossier. En dat doen ze graag, want dat er iets moet veranderen is voor de twee bestuurders duidelijk. Sinds de twee een jaar geleden voor het eerst om de tafel zaten voor Ons, is er namelijk veel gebeurd waardoor ouderen direct in hun portemonnee geraakt worden. Zo werd de wet Aanpassing financieel toetsingskader aangenomen door de Eerste Kamer en worden de contouren van een nieuw belastingstelsel zichtbaar. Om maar met dat eerste te beginnen: de nieuwe wet betekent concreet dat de pensioenen de komende (vele) jaren niet geïndexeerd zullen worden en dus niet mee zullen groeien met de stijgende prijzen en lonen. Van Rooijen, die sinds juli senator is voor 50PLUS, zat in december op de publieke tribune toen erover besloten werd. Hij baalde flink. ‘Het cynische is dat de partijen die voor deze wet stemden jongeren een beter pensioen beloven, maar dat ze er niet bij vertellen dat het pensioen door deze wet ook voor werkenden niet wordt

‘Als je alle mantelzorg en vrijwilligerswerk van de ouderen vertaalt naar

het Bruto Nationaal Product, kom je uit op miljarden’

geïndexeerd. Als je 45 bent en je hebt tienduizend euro opgebouwd, dan blijft dat bedrag hetzelfde. In koopkracht wordt je pensioenkapitaal dus minder waard.’ Maar ook los daarvan: de maatregel is niet nodig. ‘Het vermogen van pensioenfondsen is verdubbeld in de afgelopen jaren. Er zit 1.400 miljard euro in kas’, zegt Van Rooijen. ‘De regering problematiseert het stelsel, terwijl andere landen jaloers naar ons kijken’, vult Slangen aan. Desondanks werd in juli de rekenrente verlaagd, na een eerder advies van De Nederlandsche Bank. Hierdoor moeten de fondsen nog grotere buffers aanhouden. De maatregel was volgens DNB nodig vanwege de lage rentestand in Nederland, dus een rekenrente van 1%. ‘Maar het vermogen van die fondsen is voor driekwart buiten Europa belegd’, zegt Van Rooijen. ‘Dus moet eigenlijk de rente buiten Europa gelden, zoals die van de VS met een tienjaarsrente van 2,3%. En bovendien was het rendement in de afgelopen jaren hartstikke hoog, vandaar de groei. De maatregel laat zien dat DNB een enorme invloed heeft op het regeringsbeleid en andersom.’

Ouderentoeslag vervalt Ook de onlangs gepresenteerde belastingplannen beloven niet veel goeds voor ouderen. De ouderentoeslag, een regeling waar vooral voormalig boeren en middenstanders van profiteerden, vervalt. ‘Dit zijn ouderen die vaak geen pensioen, maar wel vermogen hebben opgebouwd voor hun oudedagvoorziening. Onder de regeling was dat vrijgesteld van belasting, maar nu moeten ze daar wel belasting over gaan betalen en verliezen deze ouderen bovendien vaak ook nog eens hun recht op zorgen

ons 19

! W EU

Advertentie

Uw gezondheid begint bij uw voeten

Voor u a ls le dit mag zer van azine 20% ke nnisma ki korting ngs-

Voor dames en heren

Voetbed uitneembaar en wasbaar tot 30 °C

Zwart

Kurken voetbed

Met de klittenband is de wijdte verstelbaar. Ideaal bij gevoelige voeten bijv. bij drukplekken, peesknopen, blessures etc.

Beige

In wijdte verstelbaar P r o d u c t in fo

i.p.v.* 89,90 9 lshop-prijs 49,9 na rso Pe

• Bovenmateriaal en binnenzool echt leder • Wasbaar kurken voetbed • Perfecte pasvorm doormiddel van klittenband sluiting • Verzorgingsaanwijzing: voetbed wasbaar tot 30 °C

V O O R D E E L P R IJ RIJS UW P DEEL Topmerken tegen bodemprijzen

VOOR

55%

! Personalshop bestelformulier met 30 dagen omruil- en retourrecht Art.nr.

Aantal

Bestelmaat

Artikelbeschrijving

i.p.v.*

Personalshopprijs

Bodymed sandalen met voetbed, beige € 89,90 € 49,99 € 39,99

63.400.653

Bodymed® sandalen met voetbed, zwart € 89,90 € 49,99 € 39,99

Bestelmaat 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46

Hier vindt u nog meer geweldige aanbiedingen! Om toegang te krijgen tot de online shop kunt u gebruik maken van de veiligheidscode hiernaast. (2 maanden geldig) De veiligheidscode is tevens uw waardeboncode.

N3068

✆ 0800/020 33 77 FAX 0314/390 007 GRATIS

Afzender (AUB in blokletters invullen): Mevrouw Heer

5-sterren Personalshop garantie H 2 jaar garantie zonder “maar” H Hoogste kwaliteitsgarantie H 30 dagen niet goed, geld terug-garantie**

Achternaam, Voornaam Straat en huisnr. Postcode en plaatsnaam

Aanbieding alleen geldig voor de lezers van dit magazine

VERSTUREN AAN:

Actie nr. N3068

Levering gebeurt op rekening in de volgorde van de ontvangen bestellingen. Alstublieft geen betaalmiddelen meezenden. Aanbiedingen gelden alleen in Nederland en zolang de voorraad strekt.

✃

Geboortedatum

U spaart € 49,91 op de adviesprijs

Echt kurk, latex en het beste leder worden naar strenge richtlijnen uitgezocht en eerst na uitvoerige controles verwerkt.

www.personalshop.com

Verzend- en verwerkingskosten à € 5,90

39.

Gezonder draagcomfort

Onze online shop kent geen sluitingstijden!

–20%

63.400.640

€

Natuurkurk is de ideale grond stof voor een voetbed. Het is zeer licht, antibacterieel, ademend en past zich na korte tijd aan de voet aan. Het voetenbed is een orthopedische ontwikkeling die alle actuele bevindingen omzet en een natuurlijke voetafwikke ling mogelijk maakt. Het maken van schoenen is een ambachte lijke traditie. Bodymed® maakt gebruik van deze traditie en verbindt deze met de modernste technieken bij de productie van de schoenen. Belangrijke pro ductiestappen, die ervaring en bekwaamheid vereisen, worden ook vandaag de dag nog met handwerk gedaan.

H Snelle levering H Laagste prijsgarantie

Personalshop Postbus 16 7030 AA Wehl

* i.p.v.-prijzen hebben betrekking op de fabrikantenprijslijst of de verkoopadviesprijzen van de fabrikant **De algemene voorwaarden van Personalshop kunt u terugvinden op www.personalshop.com

in gesprek

huurtoeslag. Dat scheelt duizenden euro’s per jaar.’ Volgens Frans Slangen is het duidelijk: ‘De overheid wil de werkenden bevoordelen en de lasten neerleggen bij de niet-werkenden.’ Van Rooijen: ‘De gepensioneerden zijn er al zeventien procent op achteruit gegaan in de afgelopen jaren en gaan er de komende jaren nog eens zoveel procent op achteruit. Dat is ongekend.’ De ‘discriminatoire belastingmaatregelen’ zoals Van Rooijen ze noemt, zijn nieuw in Nederland. ‘Toen ik in 1974 nog geen week staatssecretaris van Financiën was, zei Duisenberg (destijds minister van Financiën, MS) tegen me: we gaan de belastingen verlagen. En dat deden we op zo’n manier, dat iedereen daar evenveel van profiteerde. Er was nooit iemand die zei: ja, maar dan doen we dat niet voor de ouderen.’ Ook bij de grote belastinghervormingen in 1990 en 2000 werd er niet zo’n onderscheid gemaakt. Van Rooijen: ‘Ik begrijp dat we de economie moeten stimuleren en werken aantrekkelijker moeten maken, dat zijn heel redelijke beleidsdoelen. Maar een belastingverlaging alleen voor werkenden? Dat begrijp ik niet. Het leidt bovendien niet tot veel meer banen, want dan zou je de werkgeverspremies fors moeten verlagen, maar dat doet het kabinet niet. Het onrechtvaardige

Martin van Rooijen (Drunen, 31 juli 1942) is voorzitter van de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden. In juni trad hij toe tot de Eerste Kamer als senator voor de partij 50Plus. Vanuit die hoedanigheid zal hij zich vooral bezighouden met financiën, belastingen, volksgezondheid en sport. In het verleden was Van Rooijen onder meer staatssecretaris van Financiën namens de KVP – later opgegaan in het CDA – in het kabinet Den Uyl en voorzitter van de KNVB-sectie betaald voetbal.

is dat de ouderen wel mee moesten betalen aan de grote belastingverhogingen in de laatste crisisjaren. Dan eisen wij nu dat wij ook meedelen in de grote belastingverlaging. Dat is eerlijk.’

Frans Slangen, voorzitter van KBO-Brabant en van het Verenigde Bonden Overleg Brabant. Sinds 2013 heeft hij namens de Brabantse senioren ook zitting in het KNVG-bestuur.

Ondanks hun zorgen zijn Van Rooijen en Slangen zeker niet pessimistisch. Slangen: ‘Als ik dat zou zijn, dan zou ik hiermee moeten stoppen. Ik ben er heilig van overtuigd dat we met vier miljoen ouderen in Nederland in staat moeten zijn om het tij te keren.’ Ook Van Rooijen heeft daar vertrouwen in. ‘We hoeven nog niet naar het Malieveld, want er komen verkiezingen aan. Politieke partijen beginnen zich te realiseren dat ze daarbij niet om de ouderen heen kunnen. Toen het CPB in augustus cijfers publiceerde waaruit bleek dat de koopkracht van gepensioneerden en uitkeringsgerechtigden erop achteruitgaat, wist minister Asscher niet hoe snel hij moest zeggen dat dat niet de bedoeling was en dat hij dat wilde repareren.’

•

ons 21

Advertentie

3 dagen prachtig resort op de Veluwe

4 dagen Vertoeven in ‘t Sauerland

40% korting

149,00 p.p.p.a.

34% korting

89,00

149,00 p.p.p.a.

• 2x overnachten bij ****ECR Hotel en Resort Groot Stokkert • welkomstdrankje • 2x uitgebreid ontbijtbuffet • 2x 3-gangendiner in het buffetrestaurant • gratis wandel- of ﬁetsroutes • gratis gebruik binnenzwembad (32°C), jeu de boules, midgetgolfbaan en tennisbaan aankomst op: zo, ma, di, wo, do € 89 | vr, za € 99

99,00

• 3x overnachten bij ****DesignHotelSauerland in het hotel of de dependance • 3x ontbijt • 3x 4-gangendiner of buffet • gratis gebruik van wellnessfaciliteiten in het hotel aankomst op: zo, ma, di, wo € 99 | do, vr, za € 109

Voordeeluitjes.nl/ons9-stokkert

Voordeeluitjes.nl/ons9-sauerland

4 dagen Zomerse bergwandelingen in Sauerland

29% korting

139,00 p.p.p.a.

99,00

• 3x overnachten bij ***Hotel Kirchmeier • welkomstcocktail • 3x uitgebreid ontbijtbuffet • 3x 3-gangen (keuze-)diner of buffet • gratis gebruik van zwembad en sauna • gratis wandelen ﬁetsroutes • gratis parkeren • gratis WiFi in de bar en lounge • gratis boottocht Hennesee

Hotel Kir chmeier is een gemoed e bergdorp lijk hotel in op 3 km Altastenberg, van Win terberg.

aankomst op alle dagen € 99

Voordeeluitjes.nl/ons9-kirchmeier of bel met 085 760 5 760 Aanbiedingen zijn geldig t/m 31 december 2015 (m.u.v. de feestdagen) op basis van twee personen in een tweepersoonskamer en op basis van beschikbaarheid, tenzij (online) anders vermeld. Op de aanbiedingen zijn de algemene voorwaarden van Voordeeluitjes.nl van toepassing. U vindt deze voorwaarden op de website.

Advertentie

Voordeeluitjes.nl/ons9 085 760 5 760

Speciaal aanbevolen door

ma, di, wo, do, vr 08.30 - 22.00 uur | za, zo en tijdens feestdagen 10.00 - 18.00 uur

3 dagen Uitwaaien aan de Noord-Hollandse kust

3 dagen Monumentale mosterdstad

46% korting

27% korting

109,00 p.p.p.a.

79,00

138,00 p.p.p.a.

75,00

• 2x overnachten bij ***Stadshotel Doesburg aan de IJssel • kofﬁe/thee met Doesburgse lekkernij • 2x ontbijt • 1x 3-gangen keuzemenu (2e dag) • gratis plattegrond en fietsroute

• 2x overnachten bij ***Hotel Meyer • 2x ontbijt • 1x 3-gangendiner (1e dag) in Grand Café Restaurant MAZ • gratis gebruik minigolfbanen en tennisbanen • gratis duinkaart

aankomst op: zo, ma, di, wo € 79 | do, vr, za € 84 in oktober op: zo, ma, di, wo € 69 | do, vr, za € 74 vanaf november op: zo, ma, di, wo € 64 | do, vr, za € 69

aankomst op: zo, ma, di, wo € 89 | do, vr, za € 99 aankomst in oktober op: zo, ma, di, wo € 85 | do, vr, za € 99 | aankomst vanaf november op alle dagen € 75

Voordeeluitjes.nl/ons9-doesburg

Voordeeluitjes.nl/ons9-meyer

4 dagen All Inclusive Sauerland

38% korting

EN!

aankomst op alle dagen € 169 | aankomst vanaf oktober op alle dagen € 159 tijdens schoolvakanties en feestdagen € 179 | TIP verleng uw arrangement: € 64,50 per persoon, per nacht

WARD GEWO RA

• 3x overnachten bij ****Hotel AM Fang • 3x uitgebreid ontbijtbuffet • 3x 3-gangen dinerbuffet • gratis consumpties tussen 15:00 -24:00 uur • gratis gebruik van zwembad, fitness, sauna en Kneipp-ruimte • gratis stadswandeling met gids door Bad Laasphe (ma en do) • gratis uitstapjes-boekje t.w.v. € 2,50 • gratis parkeren • gratis WiFi

EN Z O O EN E VE

159,00

WE HE

258,00 p.p.p.a.

Voordeeluitjes.nl/ons9-amfang of bel met 085 760 5 760 De vermelde prijzen zijn per persoon per arrangement (p.p.p.a.) en exclusief administratiekosten (bij 1 of 2 pers. € 9,50 | vanaf 3 pers. € 12,50 | vanaf 5 pers. € 15,50 | vanaf 7 pers. € 18,50 tenzij specifiek anders vermeld bij de locatie) en door de hotels te heffen stads- en toeristenbelasting. Voordeeluitjes.nl is een label van Freetime Company B.V. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. Bellen: Lokaal tarief

Eindhovense oma’s breien voor hip modemerk

Door de

wol geverfd

Tekst en beeld: Ivo Hutten

Insteken, omslaan, doorhalen en af laten gaan. Een bekend riedeltje voor vele Nederlandse oma’s die zo ongeveer met de breipennen in de hand zijn geboren. Het modelabel Granny’s Finest maakt dankbaar gebruik van hun vaardigheden in ruil voor een hoop gezelligheid en leuke dagjes uit. We nemen een kijkje bij het Brabantse clubje van breiende ‘granny’s’ in Eindhoven.

‘I

k brei letterlijk dag en nacht. Veel slaap heb ik niet nodig, dus ik zit regelmatig tot in de kleine uurtjes nog met de patronen op schoot’, zegt Tineke van Vugt. ‘En breien voor Granny’s Finest is gewoon leuk: de gezelligheid met de andere vrouwen en de mooie kledingstukken. Vooral de kinderen babycollectie vind ik leuk.’ Nellie Ekstein vertelt vol trots dat ze al overgrootmoeder is. ‘Dan mag ik me eigenlijk wel super-granny noemen, toch?’ Ze

ons 24

heeft een meetlint om haar nek, een grote bol wol ligt op schoot. Al pratend werkt ze aan een warme sjaal. Het breien gaat blindelings. Hier is een ambachtsvrouw aan het werk. En zo zitten er nog tien breiende oma’s aan de lange tafel in Gezondheidscentrum Kastelenplein. Wie zijn ogen even dichtknijpt, hoort vooral het gepraat van de dames en het tikken van de breipennen. Maar er is ook koffie met gebak, want Granny’s Finest bestaat inmiddels vier jaar en dat wordt gevierd.

reportage

Twee jonge gasten en een brei-imperium Initiatiefnemer Jip Pulles is voor de gelegenheid aangeschoven en snijdt de taart aan. De vrouwen vinden het prachtig. Qua leeftijd had Jip hun kleinzoon kunnen zijn. Samen met studiegenoot Niek van Hengel bedacht Jip Granny’s Finest als afstudeerproject van hun opleiding Small Business in Rotterdam. Inmiddels hebben ze in het hele land al 21 breiclubs opgericht met in totaal 350 granny’s. ‘Hilarisch eigenlijk, twee jonge gasten die een brei-imperium beginnen’, zegt de ondernemer. ‘Vrienden keken ons aanvankelijk ook vreemd aan. Het idee ontstond doordat Niek destijds heel stoer deed met een grote, door zijn oma

Ook een breiclub opzetten? De breiclub van Granny’s Finest in Eindhoven is momenteel de enige in Noord-Brabant. Als het aan het modemerk ligt, mogen er nog best een paar aan worden toegevoegd. Granny’s Finest zoekt daarom samen met KBO-Brabant naar coördinatoren die een breiclub in de provincie willen opzetten. Bent u geïnteresseerd, neem dan contact op met Nadzja van der Knaap, via nvanderknaap@kbo-brabant.nl. Meer informatie vindt u ook op www.grannysfinest.com.

gebreide sjaal. Tot groot genoegen van zijn oma, die zijn enthousiasme natuurlijk waardeerde. Tegelijk realiseerde ik me dat er jonge modeontwerpers zijn die een springplank nodig hebben om hun naam te vestigen. Eén en één is twee, dacht ik.’

Kwaliteiten van jong en oud Zo werd Granny’s Finest opgericht. Een modemerk en een sociale onderneming in één, waarvan de handgemaakte mutsen, wanten, sjaals en nog vele andere kledingstukken komend seizoen worden verkocht door onder meer de Bijenkorf, Wehkamp en kleinere designwinkels. ‘In ons concept komen de kwaliteiten van jong en oud samen’, vertelt Jip. ‘Jonge modeontwerpers kennen de trends in de markt en ontwerpen de kleding. De granny’s zetten het ambacht van het aloude handwerken in. Ze breien, haken en naaien wat de ontwerpers bedenken. Uiteindelijk plakken wij daar een label op van Granny’s Finest en verkopen het. Een deel van de omzet komt weer terug bij de oma’s, want die nemen we een paar keer per jaar mee op stap. Daarmee spelen we heel creatief in op de terugtredende zorg en een belangrijk thema als eenzaamheid onder ouderen.’

Verwende granny’s ‘Een prachtig idee’, vindt Mieke Buiting. Sinds de oprichting van de Eindhovense breiclub anderhalf jaar geleden, is ze elke dinsdagmiddag van de partij. ‘Ik sla nooit over, omdat het zo gezellig is. Mijn buurvrouw had van Granny’s Finest gehoord en nam me mee. Wat

ons 25

Advertentie

Vertrek Dinsdag 22 december

Vanaf

Speciaal aanbevolen door

879,-

reisnr. KSDE01

6-daagse kerstspecial Leipzig & Dresden Inclusief

Geniet tijdens deze kerstspecial van de bijzondere kerstsfeer die Leipzig uitstraalt. U verblijft in het prachtige viersterren Seaside Park Hotel in Leipzig. Ook brengen wij een bezoek aan Dresden, wat ook wel Florence aan de Elbe genoemd wordt. Zoete geuren, pruttelende pannen, gezang, gejuich, rinkelende bellen, gelach en hopelijk neerdwarrelende sneeuwvlokken, staan garant voor een unieke reis! De Oad kerstspecials zijn reizen met een exclusief en uniek karakter, waarbij u de mooiste plekken ontdekt, die voor anderen verborgen blijven. Tijdens deze reis ontdekt u onder leiding van een Nederlandssprekende gids het welbewogen verleden van de stad Leipzig, waarna u de gelegenheid hebt tot een bezoek aan de bekende kerstmarkt. Naast Leipzig staat ook een dagje uit naar het prachtige Dresden op het programma. Een stad vol bezienswaardigheden zoals de Frauenkirche en de

Oad.nl/ons of 0547 28 44 88 (ma t/m za)

Zwinger. U zult onder de indruk zijn van deze imponerende, voormalig Oost-Duitse, stad. Op kerstavond nodigen wij u uit voor de kerkdienst in de Rittergutskirche Kleinliebenau (exclusief voor Oad gasten), waarna u in het hotel een speciaal kerstdiner geserveerd krijgt. Het luxe diner op 1e Kerstdag wordt geserveerd in het bekendste restaurant van Leipzig: de Auerbachs Keller. Op 2e Kerstdag heeft u de gelegenheid om een concert in het Mendelssohnhaus bij te wonen. Ook brengen we een bezoek aan de Panometer, een voormalige gashouder. Kortom, de kerstspecial Leipzig & Dresden is een reis boordevol indrukken, waar u nog lang over zult napraten en nagenieten. Gaat u met ons mee?

• reis per Comfort Class bus, o.l.v. Oad chauffeur/reisleider • 5 nachten in Seaside Park Hotel Leipzig **** • 2-pers. kamer met bad of douche en toilet • VOLPENSION (ontbijt, lunch en diner) vanaf lunch 1e dag t/m diner laatste dag m.u.v. lunch 2e dag • afscheidsdiner • gegarandeerd servicelijnenschema

Exclusief

• entreegelden en optionele excursies • toeslag 1-persoonskamer € 75 • Oad Taxi Service (optioneel)

Prijzen zijn p.p. en excl. reserveringskosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typ-, druk-, zetfouten.

reportage

we maken is met recht kwaliteit te noemen. We krijgen 100 procent natuurlijke garens en wol. De meesten zouden dat zelf niet zo snel kopen, omdat het duur is. Het verschil voel je duidelijk. Ik kan nu niet eens meer met acryl overweg, we zijn gewoon verwende granny’s geworden!’ De modeaccessoires die uiteindelijk in de winkel liggen, zijn stuk voor stuk uniek. Niet alleen omdat er steekje voor steekje met liefde aan het product is gewerkt, ook omdat er een persoonlijke boodschap van oma bij zit. ‘Dit vestje is zo mooi en klein, het kan alleen voor de liefste zijn’, staat er op een kaartje dat Tineke van Vugt heeft gemaakt. ‘Maar het kan ook grappiger, hoor’, zegt ze en ze pakt er nog een minigedichtje bij. ‘Na het nodige gepruts, hier istie dan, een nieuwe muts.’ Het kaartje is tevens een verzoek aan de koper om een aardig bericht terug te sturen aan de granny, het liefst met een foto erbij. Tineke heeft al eens reactie gehad. ‘Iemand was zijn muts verloren en kocht er een die ik had gemaakt. In het bedankkaartje stond dat ze er zo blij mee was, dat ze er direct een tweede van had gehaald. Hartstikke leuk.’

Door de wol geverfd Naast Tineke werkt Ria van Hoef aan een kindermutsje. Met haar 89 jaar is ze de oudste van

‘Na het nodige gepruts, hier

istie dan, een nieuwe muts’

de granny’s aan tafel. ‘Kijk,’ zegt ze, ‘we zijn dan wel ervaren breisters, maar dit is nog best een moeilijk klusje. Ik ben de steken aan het opzetten om er een kabelpatroon in te krijgen.’ Een snelle uitleg volgt over rondbreien en dubbel garen. Het klinkt inderdaad ingewikkeld. ‘Ik krijg het wel voor elkaar, hoor’, zegt ze. ‘Het gaat niet snel, maar uiteindelijk heb je dan wel echt wat moois.’ Heel vlot gaat het vanmiddag ook niet bij Hanny Bogers. Dat komt omdat ze ook graag op de praatstoel zit. ‘Tja’, zegt ze lachend, ‘hier bij de breiclub kletsen we vooral en helpen we elkaar. Er ontstaan zelfs nieuwe vriendschappen. Maar thuis werken we stevig door, hoor. In mijn geval kan dat overal zijn, want ik neem mijn breipennen overal mee naar toe. Toen ik vijf jaar was deed ik dat al. Ik ben nu 74. Dat is dus bijna zeventig jaar ervaring! Door de wol geverfd - dat zijn we!’

•

ons 27

Advertentie

Bezoek Vitalis op de 50+ beurs

Tot €650,voordeel op een Van Raam fiets!

15 t/m 19 september 8 versnellingen

Veilig op- en afstappen door de parkeerrem Ergonomische zithouding

Ervaar “Stijlvol zitten zonder rugpijn”  Nieuwe moderne stoelenlijn  Op maat gemaakt via uniek 3D meetsysteem  Profiteer van onze beursaanbieding

Lage instap Extra comfortabele vering Trapondersteuning met starthulp mogelijk

U vindt ons in HAL 7: 07C020 Nooit meer lekke banden!

Gratis brochure? Bel gerust 088 - 848 00 00

Veilig en comfortabel blijven fietsen! Met de fiets er op uit gaan en genieten van de omgeving wordt een stuk plezieriger wanneer u comfortabel en zorgeloos fietst. De fietsen van Van Raam zijn van Nederlands fabrikaat en worden op maat gemaakt voor een optimaal gebruikscomfort. Neem nu de Easy Rider: een comfortabele en sportieve driewielfiets die dankzij het unieke frame zorgt voor een lage instap en een stabiele houding. De Easy Rider is het alternatief voor de gewone driewielfiets waarop u wel makkelijk fietst. Door de voorwaartse trapbeweging en vering in het frame kunt u comfortabel uw kilometers fietsen. Wilt u de eerste meters makkelijk wegrijden? Dan is de Silent trapondersteuning met starthulp een prima oplossing. Zo rijdt u de eerste tien meter zonder te trappen. Wel zo comfortabel! Als exclusief Van Raam dealer beschikken wij over een ruime collectie fietsen die u vrijblijvend kunt uitproberen bij u thuis of bij onze showrooms. Exclusief bij Vitalis: Nooit meer een lekke band rijden! De unieke SLP-24X anti-lek behandeling zorgt dat u met een lekker gevoel kunt blijven rijden met uw scootmobiel, fiets of rolstoel. Een gaatje dat ontstaat wordt van binnenuit direct opgevuld. Zo kunt u lekker blijven rijden, wel zo prettig.

Alleen nog in september! Bij aanschaf van een nieuwe fiets of scootmobiel ontvangt u in september deze unieke anti-lek behandeling t.w.v. €100,geheel gratis. Vraag onze adviseur naar de mogelijkheden.

Over Vitalis Vitalis biedt een breed assortiment comforten mobiliteit verhogende producten, zoals trapliften, sta-op stoelen, scootmobielen, comfort douches, rolstoelen en rollators met buitengewone services.

✁ Ja, stuur mij een brochure Naam _________________________________________ Adres _________________________________________ Postcode _______________________________________ Plaats _________________________________________ Telefoon _______________________________________ Stuur gratis naar: Antw.nr. 1071, 9200 VB Drachten ONS_mnd9

Onze adviseurs komen graag bij u langs voor een proefrit! Bezoek een showroom bij u in de buurt. Kijk op www.vitalis.nl/showrooms Deze acties zijn geldig t/m 31 juli. Uw voordeel wordt berekend op basis van de aanschafwaarde van de fiets. Deze korting kan oplopen tot €650,-

Advertentie

Actief genieten in de Brabantse Kempen! Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreﬀelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

shop.nl

Er even lekker tussenuit in 2015? Informeer naar onze vernieuwde arrangementen inclusief diverse excursies, avonden en andere verrassingen!

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure. Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

Oktober woonmaand! Bij aankoop van een Fitform-fauteuil op maat ontvangt u een gratis luxe accessoire t.w.v. maximaal € 499,-. Vraag in de winkel naar de actievoorwaarden.

Campagneweg 1 • 4761 RM Zevenbergen Telefoon 0168 331 300 •

www.stelcomfort.nl

BTR REIZEN Senior Hotel Altastenberg Sauerland 30% Korting

www.BTRreizen.nl  055 - 5059500

Riviercruise Nazomeren over de romantische Rijn 25% korting

5 dagen ‘All-Inclusive’

5 dagen ‘Vol-pension’

al vanaf

€ 175,- p.p.

€ 296,- p.p.

Ruime keuze aan betaalbare vakantiereizen Zee- & Riviercruises Senior Hotels All-Inclusive Kerst- & Nieuwsjaarsreizen

ereizen Voor alle vakanti en laatste aanbieding s ure ch gratis bro en reserveringen

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

657773_adv spatoilet 90-112_HR.indd 1

29-09-14 09:07

Tekst: Ton van Reen | Illustratie: Peter Koene

an modeshows hadden wij in de jaren vijftig nooit gehoord. Bij ons in de Ringovenstraat, bevolkt door arbeidersgezinnen, hield niemand zich met mode bezig. Men droeg de kleren die men had en die waren zo sober dat het woord mode er niets mee van doen had. Toch was er elk jaar een modeshow voor kinderen: de eerste maandag van september, na de grote zomervakantie. Op hun best gekleed, gingen de kinderen terug naar school. In kleren die heel waren, maar nieuwe kleren droegen kinderen uit onze straat zelden of nooit. De enige geluksvogels die wel eens wat nieuws aan hun lijf hadden, waren de oudste kinderen in de gezinnen. Ze droegen op die eerste schooldag een door moeder zelf genaaide broek, meestal uit een stuk stof met visgraatpatroon van een oude broek van vader of opa, altijd met één pijp een beetje korter dan de andere, of een door oma gebreide trui die op de borst wat strak zat en aan de onderkant uitliep in een ruimzittende jurk. Nieuwe schoenen zag je zelden, maar

ons 30

afgedragen klompen des te meer, vaak gebarsten maar gerepareerd met een ijzerdraadje om de delen bij elkaar te houden. Wie ook nog een beetje geluk hadden waren de kinderen die de tweede jongen of het tweede meisje in huis waren. Ze droegen de broeken en jurken die te klein waren geworden voor hun oudere broer of zus. Daar was nog niet veel mis mee. Maar helaas, zelf was ik de derde jongen en kreeg ik aan het begin van het schooljaar de broek die de twee boven mij komende broers al hadden gedragen, met een versteld kontvlak, gewoonlijk van een andere stof en van een net iets andere kleur. Het gebeurde wel eens dat ik werd aangesproken met de naam van mijn oudere broer omdat hij in mij herkend werd aan de kleren die ik droeg. Er waren veel grote gezinnen, zoals het gezin Peeters met vijf dochters en vier zonen, waarvan de vader uitklopper was op de steenfabriek met een loon van 36 gulden per week voor een werkweek van 42 uur. Ook op zaterdag werd nog gewerkt. De meisjes droegen de kleren tot ze op de draad versleten waren. Het rode

lezen

truitje met kanten randje aan de hals, dat waarschijnlijk wel eens hersteld of vervangen was, dat wel, en dat in de loop der jaren was verkleurd naar roze en toch heel mooi bleef, had ooit toebehoord aan oudste zus Leen en werd daarna in de loop der jaren gedragen door Mia, Door, Truus en Nel. Allemaal begiftigd met de namen van oma’s en tantes, zoals alle andere Mia’s, Doortjes, Truussen en Nellen in onze straat. Andere meisjesnamen waren er toen blijkbaar niet. Het moet al ongeveer vijftien jaar gedragen zijn toen jongste zus Nel in het naar geel verkleurende truitje naar school mocht. Haar broers hadden we in de loop der jaren altijd gezien in werkelijk onverslijtbare manchester pofbroeken, ook drollenvangers of studentenbroeken genoemd, die wonder boven wonder nooit versteld waren. Manchester-stof uit Engeland stond bekend als ijzersterk. Ook de meeste arbeiders van de steenfabriek droegen manchester broeken, of overalls van het merk KLM, dat ‘Kan Langer Mee’ betekende, hoewel kinderen die in KLM-overalletjes liepen droomden dat ze pilootjes waren.

Onze klerenkast hing voor driekwart vol met afgedragen kleding. Alles wat er in hing, bleef er hangen. Ook de kleren die te klein waren geworden voor het laatste kind. Vaak stond mijn moeder er naar te kijken en aaide over de versleten broeken en de jurken van mijn zus. Nu, na een mensenleven, begrijp ik het pas. De kast bevatte het grootste deel van haar leven en misschien wel het beste. De tijd waarin ze haar kinderen zag opgroeien. Een jaar of dertig van groei en bloei, vanaf de geboorte van het oudste kind tot het uit huis gaan van de jongste, werd bewaard in die kast met afgedragen kleren die alle momenten van geluk en verdriet terughaalden door er naar te kijken en ze even aan te raken. De relikwieën van een gezin. Nu snap ik pas dat ze blij was als ze een oude broek met kapot zitvlak had hersteld, zodat ik weer met een hele broek gezien mocht worden. Het was haar eer dat we met gave kleren, hoe vaak ze ook versteld waren, naar kerk en school konden. Waarschijnlijk is ze gelukkiger geweest met onze vaak verstelde broeken dan met broeken die ze in een winkel had kunnen kopen.

ons 31

De zomer loopt ten einde, maar september heeft vast nog heerlijke najaarsdagen voor ons in petto. Zonde dus om thuis te zitten! Lunch met een ‘Broodje Brandweer’, fiets tussen de sterren of bezoek de 60+ beurs in Tilburg.

Ontspa Voor de zestigplusser

Wat vaststaat, is dat u na een bezoekje aan de 60+ beurs in Tilburg niet met lege handen naar huis gaat! Dit grootste evenement voor zestigplussers in de regio biedt zo’n 4.000 bezoekers een keur aan mogelijkheden op het gebied van amusement, ontmoeting, nieuwe ontwikkelingen en leuke voordelen. Tientallen standhouders presenteren hun aanbod, waaronder Kring Tilburg en KBO-Brabant die Ons platform en het tabletproject onder de aandacht brengt. Toegang is gratis.

Tekst: Marlous ten Berge

Niet zomaar een huisje Voor unieke bezienswaardigheden hoeft u niet altijd ver te reizen. In heel Europa is er namelijk maar één gerestaureerde en authentiek ingerichte Zweedse watersnoodwoning te bezichtigen en die staat gewoon in Heijningen. De woning, ‘Anno 1953’, werd in 1953 geschonken aan de slachtoffers van de watersnoodramp in Heijningen. Het huisje heeft nog alle kenmerken van de jaren 50 en op de eerste verdieping is een tentoonstelling over de ramp te zien. In tegenstelling tot vele andere ‘geschonken’ huisjes, is dit exemplaar niet verbouwd of gesloopt. Met recht een unieke bezienswaardigheid dus. Openingstijden: elke dinsdag en donderdag van 14.00 tot 16.00 uur en elke eerste zaterdag van de maand van 14.00 tot 17.00 uur. Locatie: Veluwestraat 2, Heijningen.

Datum: zaterdag 3 oktober van 10.00 tot 16.00 uur. Locatie: Euroscoop, Olympiaplein 2, Tilburg. Website: www.60plusbeurstilburg.

Tussen de sterren Een fietstocht in het donker lijkt misschien niet voor de hand liggend, maar het is een aanrader wanneer u kiest voor het Van Gogh-Roosegaarde fietspad. Hier fietst u in het donker namelijk tussen duizenden fonkelende sterretjes in het asfalt! Het bijzondere fietspad is geïnspireerd op het beroemde werk De Sterrennacht van Vincent van Gogh. Een magische beleving. Het fietspad ligt in Eindhoven (net buiten Nuenen) en is voor iedereen vrij toegankelijk. Website: www.vangoghbrabant.com/ nl/meer-van-gogh/fietspad.

ons 32

nning

Doe mee met Broodje Brandweer!

Boek en lezing over eenzaamheid: ‘Kluister’ Mo van Hal, fotograaf en beeldend kunste naar, verkent in haar boek ‘Kluister’ het leven van twee eenzame mannen. Het boek bestaat voornamelijk uit foto’s van de twee kluizenaars Henk en Peer. Van Hal wil de eenzamen niet redden, maar laat met haar boek de sterke en bijzondere kanten van hun leven zien. Het 120 pagina’s tellende boek kost € 25,-. Per verkocht exemplaar gaat € 5,- naar projecten van Humanitas tegen eenzaamheid. U kunt het boek bestellen door € 25,- over te maken naar NL25RABO0184543657 t.n.v. Verhallen en o.v.v. uw adresgegevens.

Weet ú wat de meest voorkomende brandoorzaken zijn? En wat u moet doen als er toch brand is? Heeft u een rookmelder in uw woning en weet u waar u deze het beste op kunt hangen? De brandweer in uw woonplaats beantwoordt deze en andere vragen tijdens Broodje Brandweer, een gratis lunch die in het teken staat van brandveiligheid bij zelfstandig wonende senioren. Kom een broodje eten bij de lokale brandweerkazerne! De brandweermannen en –vrouwen vertellen over hun vak en u krijgt tips en adviezen voor een brandveilige woonomgeving. U kunt zich via de website www.broodjebrandweer.nl opgeven voor de lunch op een kazerne bij u in de buurt.

Drie op een rij Verrast worden door jong talent en misschien wel dé grote, nieuwe cabaretsensatie zien? Bezoek dan de Cabarestafette met drie uiteenlopende acts. Op het podium staan Lieve Bertha, een veelbelovend duo op het gebied van Nederpop en kleinkunst, Kirsten van Teijn, een van de meest talentvolle cabaretières van dit moment, en Thijs van de Meeberg, kersverse winnaar van het Leids Cabaret Festival. Een prikkelende avond is gegarandeerd.

In het thema van… De werkgroep Identiteit & Zingeving van KBOBrabant verzorgt dit najaar de themadag ‘De missie toen en nu’. Deze dag staat in het teken van naastenliefde en barmhartigheid. Op het programma staan gesprekken met oud-missionarissen, een eucharistieviering en een lezing van Tom van den Beld, secretaris van de Mariënburgvereniging, over christen-zijn in deze tijd. Ook is er aandacht voor het project Oud in Afrika, waarmee KBO-Brabant senioren in Afrika steunt. Opgeven kan tot 20 september via www.kbo-brabant.nl. Datum: donderdag 8 oktober. Locatie: voormalig missiehuis Zuiderhout, Teteringen. Tijd: 9.30 tot 15.30 uur. Kosten: € 20,- (inclusief lunch). Meer informatie via Eva Geelen (KBO-Brabant), tel. (073) 644 40 66.

Datum: donderdag 24 september 2015. Aanvang: 20.15 uur. Locatie: Theater De Lievekamp, Oss. Kaarten vanaf € 15,50. Website: www.lievekamp.nl.

ons 33

ons voordeel

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

50% korting

Thermae 2000, bron van goed leven

Oorlogsmuseum

Thermae 2000 ligt op de top van de Valkenburgse Cauberg in Limburg en heeft het schoonste water van Nederland. Het water is door honderden meters grond en mergellagen diep gezuiverd en werkt ontspannend, bevrijdend en dorstlessend. Leden van KBO-Brabant kunnen de thermale krachten van dit water, en nog veel meer, nu voordelig ontdekken. Maak uw hoofd leeg wanneer u beweegt en ontspant in een van de vele baden. Loop over het inspirerende blotevoetenpad. Laat uw vastzittende spieren losmaken en geniet van de Bourgondische levensstijl in Zuid-Limburg. Thermae 2000 is een ware bron van goed leven. Op www.onsledenvoordeel.nl bestelt u uw dagentreekaart met 50% korting. Deze actie en de tickets zijn geldig t/m 15 oktober 2015. OP=OP. Thermae 2000, Cauberg 25-27, 6301 BT Valkenburg aan de Geul.

Oorlog hoort in een museum thuis! Dat is de boodschap van het Oorlogsmuseum in Overloon. Hier vindt u alles over de Tweede Wereldoorlog. Via de opkomst van Hitler, de mobilisatie en de €2,Duitse inval wordt u meegenomen korting naar de bezetting en de terreur van de vervolging. En natuurlijk ziet u hoe het verzet daartegen in het geweer kwam. Speciale aandacht in het museum is er voor de Slag bij Overloon tijdens de bevrijding in 1944 in de hal met meer dan 150 voertuigen. Het museum is voor alle leeftijden interessant en zelfs bij slecht weer de moeite waard. In het museumcafé kunt u prima eten en drinken en er is ook nog een leuke winkel. Bovendien ligt het museum in een fraai park. Gegarandeerd een interessant dagje uit. Op vertoon van uw KBO-lidmaatschapspas krijgt u 25% korting op de toegangsprijs. De actie loopt t/m 31 oktober 2015 en is niet geldig in combinatie met andere acties en/of kortingen en tijdens evenementen. De korting is niet inwisselbaar tegen contanten. Oorlogsmuseum, Museumpark 1, 5825 AM Overloon. www.oorlogsmuseum.nl.

Door stad en land in mooi Nederland Wie van wandelen houdt en op die manier graag nieuwe plekken in Nederland ontdekt, komt volledig aan zijn trekken met de twee boeken Hou van Holland – 100 wandelingen door de natuur en Hou van Holland – 100 wandelingen door stad & dorp. Of u nu wilt uitwaaien aan de Zeeuwse stranden, wild wilt spotten op de Veluwe, € 6,95 Groningen of Maastricht wilt ontdekken: met deze g in rt ko twee inspirerende boeken kunt u letterlijk alle kanten op. Bij elke wandeling staan de leukste adressen voor een kopje koffie onderweg en diverse gezellige hotels en b&b’s vermeld. Ook leuk als cadeautje aan fervente wandelaars! KBO-Brabantleden krijgen € 6,95 korting op de boeken. U betaalt geen € 16,95 maar slechts € 10,00 per stuk. U kunt de boeken bestellen via www.100procenttravel.com/houvanholland-natuur en www.100procenttravel.com/houvanholland-stad. Gebruik de kortingscode KBO2015. De code is geldig t/m 30 september 2015.

Dvd ‘Veerkracht’ over veerponten Zoals bijna overal in Nederland is in Noord-Brabant water van grote invloed op het dagelijks leven. Alleen al in onze provincie varen bijna dertig veerponten, waaronder een groot deel voeten fietsveren. Tientallen keren per dag, tienduizenden keren in het leven van een veerbaas. ‘Veerkracht’ is een documentaire over het leven op de Nederlandse ponten. Over de romantiek van het veermanschap versus het sappelende, keiharde bestaan. Over dodelijke ongelukken versus romantische liefdesgeschiedenissen. €10,00 KBO-Brabantleden krijgen € 7,45 korting op de dvd met de documentaire. U betaalt € 10,00 inclusief verzendkosten (normale verkoopprijs € 17,45). Bestellen kan door een mail te sturen naar info@vanoschfilms.nl. Vermeld in de mail uw naam, lidnummer, adres en telefoonnummer. U kunt ook bellen naar (073) 641 41 81.

Advertentie

Veilig douchen binnen 1 dag geregeld

Zwaluw

COMFORTSANITAIR

Zo blijft u veilig en comfortabel langer thuis wonen U moet er toch niet aan denken dat u valt in uw eigen badkamer? Laat daarom uw badkuip of douche vervangen door onze veilige inloopdouche. De Starline comfortdouche voldoet aan alle eiligheidscriteria en wordt door onze eigen montagedienst geplaatst. Zonder een ingrijpende verbouwing; u doucht binnen 1 dag weer veilig in uw eigen vertrouwde badkamer!

ONVEILIG

De comfortabele Starline inloopdouche is leverbaar in meerdere kleuren en wordt perfect op maat voor u gemaakt. Hij past dus altijd in uw badkamer! De Starline comfortdouche is een prachtige oplossing van Zwaluw Comfortsanitair, dé maatwerkspecialist op sanitairgebied. Onze vakkundige monteurs zorgen dat alles binnen 1 dag netjes opgeleverd wordt. Zwaluw levert snel, in heel Nederland, en hanteert een laagsteprijsgarantie, als u een vergelijkbare oﬀerte van de concurrent kunt overhandigen.*

De vele voordelen

AL VANAF €

PLAATSING

√

3495,-

BINNEN 1 D AG 6% BTW OP ENIGE IN NE MONTAGE DERLAND

VEILIG

√ Op maat voor iedere badkamer √ In meerdere kleuren leverbaar √ Onderhoudsarm, veilig ontwerp √ Lage instap voor uw veiligheid √ Anti-slip op de vloer en douchebak √ Wandgrepen voor extra houvast √ Comfortstoeltje voor extra steun

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL Bel gratis – ook op zaterdag – voor een vrijblijvend thuisadvies!

0800 0200 962 Wilt u een gratis brochure ontvangen? Bel ons, of vul deze bon in!

Eigen vakkundige monteurs

Landelijke dekking

Vrijblijvend thuisadvies

Zwaluw

COMFORTSANITAIR

Ja, stuur mij een gratis brochure Naam:

M/V

Adres: Postcode:

Plaats:

Telefoon:

E-mail: KBO 07/09/2015

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw Comfortsanitair - Antwoordnummer 3035 - 3860 VZ ZEEWOLDE

Advertentie

Vrijblijvende Afspraak maken? Bel 0492 - 37 00 90

Is een testament nog steeds nodig? Veel mensen denken dat het sinds de invoering van het nieuwe erfrecht niet meer nodig is om een testament op te maken. Toch zeker bij wat grotere vermogens blijft een testament een absolute ‘must’. Welk testament kiest u dan? We leggen u in het kort een aantal zaken uit. Wettelijke verdeling Het nieuwe erfrecht, sinds 2003, kent de wettelijke verdeling als algemeen geldende vererving van nalatenschappen. De langstlevende ouder wordt daardoor bij overlijden van de andere ouderverzorgd achtergelaten.

Vruchtgebruiktestament Door tijdig een zogenaamd ‘vrucht-gebruiktestament’ op te maken, kan een aanzienlijke besparing van erfbelasting worden behaald. Zo’n vruchtgebruiktestament is dus een vorm van estate planning, want het vermogen gaat fiscaalvriendelijk over naar de kinderen.

Keuzemogelijkheid Hoge vrijstelling opvullen. Zo’n vruchtgebruiktestament biedt ook de mogelijkheid om optimaal gebruik te maken van de hoge vrijstelling van erfbelasting voor de langstlevende ouder.

Schenkingsplan Ter verdere besparing van erfbelasting kan namelijk vervolgens een schenkingsplan opgesteld worden.

Conclusie

Een vruchtgebruiktestament met keuzemogelijkheid, eventueel gecombineerd met een schenkingsplan, kan een aanzienlijke besparing van erfbelasting opleveren. We vertellen u graag meer over de verschillende mogelijkheden en constructies. Bel gerust 0492 - 37 00 90, we staan u graag te woord.

Karel Schretlen Notaris

Locatie Schretlen Notaris is te vinden in het hart van Mierlo, vlakbij historische plekken als het oude raadhuis en de 17e eeuwse standaardmolen. Bezoekadres Dorpsstraat 127 5731 JH Mierlo

Correspondentieadres Postbus 70

5730 AB Mierlo

Contactgegevens Telefoon: 0492 - 37 00 90 E-mail: info@schretlennotaris.nl www.schretlennotaris.nl

Uw laatste rustplaats in de natuur? • Bijzondere locatie voor ceremonie en condoleance • Begraven midden in de natuur • Op particulier eeuwenoud landgoed met rijke historie • Geen onderhoud voor nabestaanden

Goorstraat 5a, 5131 RG Alphen (NB) • 013 820 03 83 • www.natuurbegraafplaatsdehoevens.nl

Deze rubriek is verzorgd door Jos Roose van Yuris Rechtshulp

Recht De Wmo is vernieuwd. Wat doet uw gemeente als u ondersteuning nodig heeft en u er met de gemeente niet uit komt? Yuris Rechtshulp adviseert de cliëntondersteuners van KBO-Brabant en neemt speciaal voor Ons prangende vragen onder de loep. Dit keer: een

PGB waaruit u uw dochter betaalt, kan dat?

Sommige mensen die recht hebben op een Wmovoorziening kiezen ervoor om de zorg als een persoonsgebonden budget (PGB) te krijgen. Een prettig effect daarvan kan zijn dat u als hulpbehoevende de zorg kunt inkopen van mensen die u kent. Zo ook mijn cliënt, de heer Diets. Hij kreeg een budget voor huishoudelijke verzorging en hij betaalde daaruit zijn dochter Angela, die een ochtend in de week bij hem kwam schoonmaken. Angela was speciaal daarvoor minder uren gaan werken als medewerker bij een bekend warenhuis. In maart 2015 kreeg de heer Diets ineens een heel onaangename mededeling van de Wmo-consulent. Hij had geen recht meer op een PGB omdat hij het gebruikte om hulp in te kopen van een familielid. De gemeente had in haar verordening opgenomen dat het PGB geweigerd wordt als het wordt aangewend om iemand uit het eigen sociale netwerk te betalen. Dit was een grote teleurstelling voor hem en voor zijn dochter Angela, want zij hadden goede afspraken gemaakt en Angela deed fantastisch werk.

In strijd met de wet Mag de gemeente bij het verlenen van een PGB de eis stellen dat het geld niet mag worden gebruikt om bijvoorbeeld een dochter, zus of broer te betalen voor de werkzaamheden? Een aantal gemeenten vindt van wel. Yuris is van mening dat het niet is toegestaan. In de wet staat dat een Wmo-voorziening altijd mag worden opgenomen in de vorm van een PGB. Als dat PGB wordt gebruikt om een familielid of naaste vriend(in) te betalen, dan kan dat gevolgen hebben voor de hoogte van het ontvangen bedrag, maar het mag er niet toe leiden dat het hele PGB geweigerd wordt. Het maakt daarbij niet uit wat de gemeente zelf in haar verordening regelt. De eigen regels van de gemeente mogen namelijk nooit in strijd zijn met de wet. Is dat wel zo, dan zal een rechter die regels van de gemeente onverbindend verklaren.

Rechtbankprocedure We gaan er daarom van uit dat de gemeente haar besluit herziet. Doet de gemeente dat niet, dan zullen we een procedure starten bij de rechtbank. We gaan ervan uit dat we die procedure zullen winnen.

•

Deze rubriek is tot stand gekomen in samenwerking met Yuris Rechtshulp, juridische dienstverlener gespecialiseerd in gezondheidsrecht, arbeidsrecht en ambtenarenrecht. Bel (013) 468 90 65 als u een vraag heeft over de Wmo of over een andere juridische kwestie. Bij Yuris maken we altijd vooraf duidelijke afspraken met u over onze diensten en de kosten daarvan. Meer informatie vindt u op www.yurisrechtshulp.nl.

ons 37

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door Mariska Dalmijn-Verkooijen. Zij is toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s-Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elke editie van Ons buigt toegevoegd notaris Mariska Dalmijn-Verkooijen zich over lastige financieel-juridische kwesties. Deze keer: aanvaarding van

een nalatenschap is niet zonder risico.

zult het maar meemaken: op de deurmat vindt u een brief met de mededeling dat u (mede-)erfgenaam bent in de nalatenschap van bijvoorbeeld uw oudoom. Hoe reageert u? U heeft als erfgenaam altijd een keuze: u hóéft geen erfgenaam te zijn als u dit niet wilt. Door de nalatenschap te verwerpen ziet u af van de nalatenschap, bent u geen erfgenaam en deelt u dus ook niet in het vermogen. Houdt u er rekening mee dat ook persoonlijke spulletjes van de overledene in dit geval niet aan u toekomen. Omdat u geen erfgenaam bent, hoeft u de nalatenschap niet af te wikkelen. Past u in elk geval op met het aanvaarden van de nalatenschap. Als erfgenaam erft u namelijk naast de bezittingen, ook de schulden van de overledene. Bij de meest voorkomende manier van aanvaarden – de zuivere aanvaarding – bent u verplicht alle schulden te voldoen, zelfs als het saldo van de nalatenschap negatief is. U moet dan uit eigen zak bijbetalen. Ook kan het zo zijn dat de overledene in zijn testament een groot bedrag nalaat aan bijvoorbeeld een ander familielid of een goed doel. Als erfgenaam bent u dan verplicht dit bedrag daadwerkelijk uit te keren, ook als dit betekent dat er voor u niets

meer overblijft. Twijfelt u over de omvang van de nalatenschap of wilt u het zekere voor het onzekere nemen? Dan bestaat de mogelijkheid om beneficiair te aanvaarden. Dit houdt in dat u de nalatenschap aanvaardt, maar dat als blijkt dat er meer schulden dan bezittingen zijn, u niet aansprakelijk bent voor de betaling van deze (extra) schulden. U bent in dit geval wel erfgenaam en daarmee verplicht om de nalatenschap netjes af te wikkelen. Spulletjes met enkel een emotionele waarde (zoals fotoboeken) zullen u wel toekomen. Voor verwerping en beneficiaire aanvaarding wordt een (schriftelijke) verklaring bij de rechtbank afgelegd. Voor het zuiver aanvaarden van een nalatenschap is niet per se een schriftelijke verklaring vereist. Ook als u zich gedraagt als erfgenaam wordt u geacht zuiver te hebben aanvaard en bent u dus aansprakelijk voor betaling van de schulden. En belangrijk is: als u eenmaal een keuze heeft gemaakt, kunt u niet meer terug. Laat u daarom goed informeren door uw notaris.

•

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 39

Advertentie

Weten uw dierbaren wat u wenst?

Weten uw nabestaanden waar uw gegevens liggen als u er niet meer bent? En wat u voor uw huisdier wenst? Via de Hartstichting kunt u dit gratis vastleggen in het erfenisdossier. Denk bijvoorbeeld aan het verdelen van uw persoonlijke bezittingen, het opzeggen van verzekeringen, het stopzetten van abonnementen. Kortom: al die zaken die nabestaanden bij een overlijden moeten regelen. Vraag nu vrijblijvend het gratis erfenisdossier van de

Hartstichting, t.a.v. Esmay Lunes, Antwoordnummer 300,

Hartstichting aan. Meer dan 5.000 mensen gingen u al voor. Neem contact op met Esmay Lunes, telefoon 070-3155607, of mail naar erfenisdossierChartstichting.nl Of u kunt onderstaande coupon insturen naar de

2501 VB Den Haag. Een postzegel is niet nodig. Het is ook mogelijk om een digitaal erfenisdossier aan te maken. Zo kunt u altijd en overal bij uw gegevens. Kijk hiervoor op www.hartstichting.nl/erfenisdossier

ONSď&#x153;ąď&#x153;ľ

Ik ontvang graag gratis het erfenisdossier van de Hartstichting. M/V

Naam: Adres: Postcode: Telefoonnummer: E-mail: Geboortedatum:

Plaats:

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Karin Kolen, apotheker bij Service Apotheek Dalem in Tilburg, https://apotheekdalem.leef.nl/.

Gezondheid Wist u dat maar liefst 65 procent van de Nederlanders een te hoog cholesterol heeft? Gevaarlijk, want dit verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Doe daarom mee aan de Nationale Cholesterol Test.

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een vetachtige, onmisbare bouwstof. Uw lichaam maakt er bijvoorbeeld lichaamscellen, gal en hormonen van. Grofweg zijn er twee soorten cholesterol: HDL (‘goed’ cholesterol) en LDL (‘slecht’ cholesterol). LDL-cholesterol hecht zich makkelijk aan een beschadigde bloedvatwand. Hierdoor verstopt of vernauwt uw bloedvat sneller. De HDL-variant voert overtollig cholesterol juist af en is dus een goede schoonmaker.

2 3

Door gezond te leven. Beweeg voldoende (minimaal een half uur per dag matig intensief ), stop met roken en eet gezond. Loopt u een verhoogd risico op hart- en vaatziekten? Dan schrijft uw arts ook medicijnen (cholesterolverlagers) voor.

Wanneer loopt u risico op een hoog cholesterol?

Bij roken, diabetes, erfelijkheid, een hoge bloeddruk en overgewicht. En hoe meer risicofactoren u heeft, hoe groter de kans op een hoog cholesterol.

Tekst: Suzanne Geurts

Hoe verlaagt u uw cholesterol?

Wat is het belang van een cholesteroltest?

U kunt op tijd actie ondernemen. En met een regelmatige check weet u of u op de juiste weg bent.

Wat zijn de gevolgen van een hoog cholesterol?

U merkt er niets van; er zijn geen klachten. Wél heeft u meer kans op hart- en vaatziekten, zoals een hartinfarct, herseninfarct of longembolie, maar ook op dementie.

•

Bij u in de buurt U controleert uw cholesterol bij uw huisarts, een Service Apotheek of in de ‘prikbus’ van de Nationale Cholesterol Test. Tot en met september rijden de bussen door Midden-Brabant. U krijgt een vingerprikje en meteen de uitslag. Ook deskundige KBO’ers helpen mee met prikken. Benieuwd wanneer de ‘prikbus’ bij u in de buurt is? Kijk op www.nationalecholesteroltest.nl.

ons 41

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

Alle keuze in trapliften, nieuw en occasions

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

Levertijd vanaf ĂŠĂŠn week, door heel Nederland Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Huren ook mogelijk

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap Ik heb een trap met bochten

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2015

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

Jaarlijks meer dan

50.000

tevreden vakantiegangers!

Heerlijke

najaarsreizen!

Barcelona en de Spaanse kust

€ 289

Zwitserse Alpen met bus en trein

€ 469

Fuengirola, Spanje

€ 389

Wellnessreis Italië

€ 479

. . . . . . . . VA. 8 daagse busreis | halfpension | vertrek in okt 2015 Highlights: Costa Brava • dagtocht Andorra • Montserrat • stadion FC Barcelona ✓ Bezoek de stad van Gaudí en ontdek de Costa Brava!

NU VANAF

€ 289

Kroatië

€ 299

Ierland

€ 479

Albufeira, Portugal

€ 399

Sorrento, Italië

€ 499

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse busreis | halfpension | vertrek in okt 2015 Highlights: Grotten van Postojna • Rovinj • Porec • Eiland Krk • Plitvice Meren ✓ Inclusief drankarrangement in het hotel in Kroatië!

. . VA. 8 daagse busreis | halfpension | vertrek in okt & nov 2015 Highlights: Treinrit Glacier Express • Treintje Täsch - Zermatt • Matterhorn ✓ Inclusief 3 unieke treinreizen!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse busreis | halfpension | vertrek in okt 2015 Highlights: Cliffs of Moher • dagtocht Ring of Kerry • bezoek Cork • Dublin ✓ Inclusief stadstours Dublin en Cork o.l.v. een gids!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse vliegreis | halfpension | vertrek in nov 2015 & jan 2016 Highlights: Ronda • Puerto Banús • Marbella • Nerja • Frigiliana • Axarquia • Mijas ✓ Inclusief ruimbagage ter waarde van € 30,- p.p. en 2 excursies!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse vliegreis | halfpension | vertrek in nov, dec 2015 & jan 2016 Highlights: Faro • Olhão • Kurk route • Lissabon • Lagos • Sagres • Monchique ✓ Inclusief ruimbagage ter waarde van € 30,- p.p. en 2 excursies!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse vliegreis | halfpension | vertrek in nov 2015 & mrt 2016 Highlights: dagtocht Capri • dagtocht Pompeï en Napels • excursie eiland Ischia ✓ Inclusief 5x Fango massage en gebruik fitness- en wellnessfaciliteiten!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VA. 8 daagse vliegreis | halfpension | vertrek in nov 2015 & mrt 2016 Highlights: dagtocht Amalfikust • Sorrento • Limoncello proeverij • Capri ✓ Inclusief excursie Sorrento met Limoncello proeverij en excursie Pompeï!

BOEK NU! www.effeweg.nl of bel 0529 - 46 96 67 ✃ GRATIS BROCHURE | Brochure najaar 2015 / voorjaar 2016

Naam ___________________________________________________________ dhr/mevr Adres ___________________________________________________________________ Postcode ________________________ Plaats __________________________________ 50.000

Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en p.p. Exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds.

dan Jaarlijks meer gers! tevreden vakantiegan

✓ Stedentrips

gen

✓ Vliegreizen

✓ Najaarsaanbiedinge ✓ Voorjaarsaanbiedin ✓ Excursiereizen

✓ Single reizen

✓ Fietsreizen

Tel. Nr. __________________________ E-mail __________________________________

✓ Kerstreizen

✓ Wandelreizen ✓ Muziekreizen

Najaar 2015 /

✓ Kerstmarkten ✓ Oud en nieuw

reizen

Voorjaar 2016

Zonder postzegel opsturen: Effeweg.nl, antwoordnummer 778, 7700 VG Nieuwleusen 30137

Laat u verwennen in Schloss Purschenstein Speciaal voor lezers van Ons biedt Schloss Purschenstein een verblijf aan van vijf dagen (vier overnachtingen) met vier keer een luxe ontbijtbuffet en een driegangenÂ diner op de laatste avond, voor de prijs van

â&#x201A;Ź 199,- p.p. U reist met eigen vervoer. Reserveren kan in het Nederlands via de website www.purschenstein.nl of telefonisch op nummer 06 505 05 967. Noem bij uw reservering KBO-Brabant.

ons 44

op reis

De koning te rijk in Purschenstein Het Duitse Ertsgebergte is een van de populairste vakantieregio’s in de deelstaat Saksen. Dat is niet voor niets: de natuur is er overweldigend, de omliggende steden prachtig. Een overnachting in het sprookjesachtige Schlosshotel Purschenstein maakt uw vakantie helemaal onvergetelijk.

O Tekst: Marlous ten Berge, Annemiek Kraaijvanger | Beeld: eigendom van Schloss Purschenstein

vernachten in Schlosshotel Purschenstein is een beleving op zich. Het kasteelhotel dateert uit de dertiende eeuw en is een aantal jaren geleden grondig gerenoveerd. Het resultaat: luxe kamers waarin de historische elementen behouden zijn. Alle kamers zijn uniek en ingericht met minimaal drie stukken antiek. Schlosshotel Purschenstein ligt midden in het Ertsgebergte.

Brabantse connectie Schijndelnaar Roel Praagman is eigenaar van het sprookjesachtige kasteelhotel. Hij startte 40 jaar geleden in Den Bosch met zijn bedrijf BCS, een onderneming die bedrijven ondersteunt in personeelszaken en salarisadministratie. Hij werkt er nog steeds halve dagen. Zijn liefde voor kastelen begon twintig jaar geleden, toen hij en zijn vrouw een kasteel in de Franse Vendee kochten. Dat bouwden ze op tot een familiekasteel waar ze ‘s zomers ook gasten ontvangen. ‘Omdat we ook een bedrijf hebben in Polen, kwamen we veel in Oost-Duitsland. We kwamen bij toeval op het spoor van dit kasteel en het was liefde op het eerste gezicht. Het kasteel is typisch middeleeuws, met een toren met wanden van anderhalve meter dik, een gigantische trap en een ‘verlies’, een cel waarin gevangenen hun vonnis afwachtten. De ligging en de historie maken het kasteel heel bijzonder. Het kasteel was in de basis goed, maar er was 50 jaar achterstallig onderhoud. We hebben vijf jaar verbouwd, gevochten tegen de bureaucratie, vele controles ondergaan, maar we zijn enorm trots op wat het nu is. Mijn vrouw en ik verblijven zelf toch wel vier keer per jaar in Purschenstein. Om te genieten van het kasteel, maar zeker ook van de mooie steden in de omgeving.’

Overweldigende natuur Die steden - cultuurstad Dresden, winkelstad Leipzig en Chemnitz met zijn Art Nouveau-wijk Kassberg - zijn een bezoek meer dan waard. Zelfs een dagtrip naar Praag is mogelijk: Purschenstein ligt op slechts 7 kilometer van de Tsjechische grens. Maar de natuur in de omgeving van Purschenstein is misschien nog wel het overweldigendst. Het Ertsgebergte lijkt op Tirol, dus trek goede schoenen aan om al die bergen, dalen en weiden te ontdekken. Of huur een fiets met voldoende versnellingen. In het gebied zijn diverse wandelen fietsroutes. Uw beklimmingen worden beloond met prachtige vergezichten. In de winter is het Ertsgebergte dé plek voor een ski- of langlaufvakantie.

•

Frans Slangen, voorzitter van KBO-Brabant, was afgelopen zomer in Schloss Purschenstein. ‘Ik heb prachtige indrukken opgedaan. De omgeving doet wat Zwitsers aan en is nog redelijk onbekend, maar heeft veel te bieden. Wandelen, fietsen, wintersporten, het kan er allemaal. Het hotel verhuurt zelfs e-bikes. De uitstapjes naar omliggende steden zijn de moeite waard. Praag is prachtig met zijn vele terrassen, kerken en concerten. Zeer verrassend vond ik Dresden; alsof het nooit is platgebombardeerd. Het kasteelhotel kent een rijke historie die naar voren kwam tijdens een rondleiding en is bovendien prachtig gerenoveerd. Tip: bezoek deze omgeving als u goed ter been bent, want u zult behoorlijk wat klimmetjes maken!’

ons 45

Weggegooid geld

Vijf onnodige uitgaven (die u straks niet meer doet!)

De economie trekt aan en werkend Nederland kan zijn geld weer gemakkelijker uitgeven. Gepensioneerden gaan er echter nog steeds op achteruit. Vijf tips om eenvoudig te besparen.

Uitgave 1

Tekst: Marlous ten Berge

De (doorlopende) reisverzekering Een vakantie is vaak al prijzig genoeg, dus niemand zit te wachten op onnodige kosten. Toch bestaat de kans dat u teveel betaalt voor een reisverzekering. Volgens de Consumentenbond bieden reisbureaus namelijk vaak te dure reis- en annuleringsverzekeringen. Dit zit hem in een uitgebreide dekking, terwijl een beperkte

dekking ook volstaat. De Consumentenbond noemt de basisverzekering onmisbaar, in tegenstelling tot aanvullende modules. Denk aan zorg of rechtsbijstand die soms al verzekerd zijn in uw bestaande zorg- of rechtsbijstandverzekering. Of de ongevallendekking die ook in het buitenland geldig is. Ook vervangend vervoer en automobilistenhulp worden vaak al gedekt door een pechhulpdienst of autodealer. Verdiep u daarom in uw bestaande verzekeringen voordat u nieuwe afsluit. Zo voorkomt u onnodige kosten.

ons 46

Uitgave 2 Extra productgarantie Het lijkt zo’n veilig idee: u koopt een product van waarde en koopt extra garantie bij ‘voor het geval dat’. Maar is het echt nodig? Nederlandse consumenten hebben standaard twee jaar recht op een ‘deugdelijk product’, aldus de Consumentenbond. Bij een grote aanschaf zoals een laptop zelfs meer dan twee. Het loont dus om na te gaan wanneer de extra productgarantie precies ingaat. Is dit op het moment van aankoop, dan betaalt u namelijk voor iets waar u al recht op heeft. De Consumentenbond noemt bijkoopgarantie en een verlengde fabrieksgarantie in dat geval ‘een sigaar uit eigen doos’. Twijfelt u toch, neem dan de voorwaarden extra goed door én ga na of andere verzekeringen, zoals uw inboedelverzekering, bepaalde kosten al dekken.

geld

Uitgave 4 Parkeergeld voor invaliden

Uitgave 3 Alles-in-één-abonnement Internet, telefonie en digitale televisie in één pakket: steeds meer consumenten maken er gebruik van. Het is vaak een goedkopere oplossing dan het afsluiten van losse abonnementen bij verschillende aanbieders. Maar ook in dit voorbeeld geldt: vergelijken loont! Niet iedere aanbieder levert de diensten op dezelfde manier voor dezelfde prijs. Zo kan een abonnement duur uitvallen als u kiest voor een hoge internetsnelheid. Er zijn mensen, met name ouderen, die een allesin-één-abonnement afsluiten terwijl ze helemaal niet internetten en dat ook niet van plan zijn. Wie niet veel belt kan overwegen de enkele telefoontjes via internet te plegen om telefoonkosten te besparen. Datzelfde geldt voor tv kijken. Vaste telefonie toevoegen aan het pakket? Dat kan, maar wees alert bij abonnementen met lage maandbedragen. Er kunnen addertjes onder het gras zitten waardoor ‘voordelig bellen’ alsnog duur kan uitvallen, aldus de Consumentenbond.

De parkeervergoeding voor invaliden is in elke gemeente anders geregeld. In de helft van de gemeentes moeten invaliden betalen om te parkeren, in andere gemeentes mag u met uw gehandicaptenparkeerkaart overal gratis staan. Het is dus verstandig om van tevoren na te gaan hoe het zit met de regels in de gemeente waar u naartoe wilt. Neem daarvoor contact op met de desbetreffende gemeente of de dienst parkeer beheer. Ook is er een website in het leven geroepen over het gehandi captenparkeerbeleid in Nederland: www.gehandicaptenparkeerkaart.nl. Let wel op, gemeenten kunnen hun beleid plotseling wijzigen. Houd er ook rekening mee dat een invalideparkeerkaart vijf jaar geldig is. Vraag dus op tijd een nieuwe aan om onnodige kosten in de vorm van een bekeuring te besparen.

Uitgave 5 Gas en elektriciteit Een onnodige uitgave is dit natuurlijk niet, maar wel een kostenpost waarop u makkelijk kunt besparen. Zet de verwarming komende winter eens een graad lager. Zo kunt u ongeveer 7 procent op de energierekening voor verwarmen besparen: zo’n 80 euro per jaar! Door bovendien zoveel mogelijk elektrische apparaten écht uit te zetten in plaats van op stand-by bespaart u jaarlijks tot 65 euro. Laat de laders van telefoons of laptops dus niet ongebruikt in het stopcontact zitten. Doe verder de lampen uit als u een ruimte verlaat en laat uw huis goed isoleren. Dubbel glas is altijd rendabel en via Ons Ledenvoordeel kunt u voordelig ledlampen aanschaffen die ook de nodige energiebesparing opleveren.

Tip! Om onnodige uitgaven te voorkomen, zijn er verschillende instanties die u kunnen helpen met geld besparen. Bijvoorbeeld op het gebied van belastingen, toeslagen of pensioenen. Het Nibud heeft – speciaal voor ouderen – een overzicht gemaakt van deze hulpaanbieders op www.nibud.nl/consumenten/hulp-bij-geldzaken-voor-ouderen/. Handig!

ons 47

NationaleÂ TaptoeÂ 2015 24 t/m 27 september | Ahoy Rotterdam Drums of liberation

tickets w u l e t s e B este voor de b plaatsen!

Het Thema van dit jaar Bevrijding en Vrijheid brengt onze bevrijders naar Ahoy. Naast een orkest uit Polen, Canada en Engeland komt nu ook de Quantico marine Corps uit Amerika! Voor meer info, arrangementen inclusief hotel en/of vervoer, groepsarrangementen:

www.nationaletaptoe.nl

portretten

Dankzij cliëntondersteuners Krijgt u nog wel huishoudelijke hulp? Zo niet, wat kunt u dan doen? Of hoe maakt u uw huis rolstoelvriendelijk? Met de invoering van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) is er veel veranderd. Daarom staan de vrijwillige cliëntondersteuners van de samenwerkende ouderenbonden klaar om u te helpen.

Cliëntondersteuning, iets voor u? Heeft u zorg, een dagbesteding of hulpmiddelen nodig? Sinds 1 januari moet u hiervoor bij uw gemeente zijn. Maar, u hoeft dit traject niet alleen in te gaan. KBO-Brabant heeft samen met andere Brabantse ouderen bonden (verenigd in het VBOB) inmiddels 83 vrijwillige cliëntonder steuners, die u helpen bij uw Wmoaanvraag. Zij volgden een meerdaagse opleiding. Hij of zij bespreekt het Wmo-proces met u, zoekt uit waar u recht op heeft, voert samen met u gesprekken met de gemeente en helpt bij juridische vraagstukken. Wilt u hulp van een vrijwillige cliënt ondersteuner of wilt u zelf cliënt ondersteuner worden? Informeer bij uw lokale KBO-Afdeling. U kunt ook contact opnemen met Marieke Pette, via mpette@kbo-brabant.nl of (073) 644 40 66.

ons 49

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Timo Reisiger

Wegwijs in de Wmo

“ Samen zijn we echt een team”

“ Mijn hulp geeft mensen rust” Harry Beauvois (68) is cliëntondersteuner in de gemeente Waalwijk ‘Ik vind het leuk om dingen voor mensen uit te zoeken. Zo was ik bij KBO-Brabant al vrijwillige thuisadministrateur, belastinginvuller en ouderenadviseur. En sinds februari ondersteun ik ruim dertig mensen bij de Wmo. Het grootste probleem is dat de huishoudelijke hulp opeens vervalt. Soms is daar niets aan te doen, maar soms wél. Ik stel dan bijvoorbeeld een plan op en schuif aan bij het keukentafelgesprek met de cliënt en de gemeentevertegenwoordiger. Ik sta bekend als een bijtertje. Dat komt ook omdat ik zie wat zo’n “besluit van bovenaf ” met mensen doet. Ik word boos en verdrietig als een terminale kankerpatiënte haar huis plotseling zelf moet schoonmaken. Laatst zat een man huilend voor me. Zijn zwaar dementerende vrouw zit in een instelling, terwijl voor hem de huishoudelijke hulp stopte. Ik heb met verschillende instanties geschakeld en nu krijgt hij bijzondere bijstand om de schoonmaakhulp te betalen. Het is dankbaar werk. Soms krijg ik spontaan een flesje wijn, en onlangs vond ik een lunchcadeaubon op mijn deurmat. Dat je iemand rust geeft, ook al is het maar een beetje: dáár doe ik het voor.’

ons 50

Elly Leenheers (76) heeft veel steun aan Harry Beauvois ‘Ik heb darmkanker en ben mantelzorger voor mijn man, die onder andere hartfalen heeft. We kunnen steeds minder zelf, dat is duidelijk. Toch dacht de gemeente Waalwijk daar anders over: onze huishoudelijke hulp werd gekort. Na een bezwaarprocedure en twee keukentafelgesprekken was ik de strijd zat. Opeens herinnerde ik me een KBO-bericht over de cliëntondersteuning van Harry. Hém moet ik inschakelen, dacht ik. Samen stelden we een persoonlijk plan met huishoudelijke taken op. Gebaseerd op het gemeentebeleid en aangevuld met mijn eigen wensen, zoals ramen lappen. Dat werkte, want de hulp is inmiddels opgeschroefd naar vierenhalf uur per week. Harry is mijn schild, achter hem kan ik me verschuilen. Ik kan niet zélf boos worden op de gemeente, want ik heb hun diensten tenslotte nog nodig. Harry reageert altijd rustig, maar komt wel ter zake. Bovendien is hij juridisch goed onderlegd. Onze volgende stap? Naar de rechtbank. Want volgens de gemeente moet ik de eerste drie uur van onze schoonmaakhulp zelf betalen. Nou, dat lijkt me niet de bedoeling.’

portretten

“ Ik sta er nu niet meer alleen voor”

“ Ik ben eerlijk over wat er niet en wél kan” Henk van de Brug (61) is cliëntondersteuner in de gemeente Woensdrecht ‘Ik houd van mensen en wil graag dat het goed met ze gaat. Daarom ben ik ook burgerraadslid, met het sociale domein als beleidsterrein. De KBO-opleiding tot cliëntondersteuner sloot hier perfect op aan. Inmiddels help ik zo’n zestig inwoners bij de Wmo, en dat aantal loopt op. Mijn naam zingt rond en als ik op mijn scootertje door het dorp rijd, stop ik om hier en daar een praatje te maken. Vaak hoor ik dan waar ik kan bijspringen. De eerste stap is een uitgebreid gesprek met de cliënt. Dat schept al veel duidelijkheid. Ook bereken ik eigen bijdrages. Als zo’n bedrag te hoog uitpakt, is het veel slimmer om zelf – bijvoorbeeld – een tweedehands scootmobiel te kopen. Dat zeg ik dan ook eerlijk. Soms help ik om de communicatie te verbeteren. Bijvoorbeeld als iemand opeens van de thuishulp hoort dat er minder schoonmaakuren beschikbaar zijn. Dat is niet netjes, en dan neem ik contact met de zorgaanbieder op voor overleg. Maar een strijd? Nee, die voeren wij hier amper. Gemeente, zorginstanties, cliënten en ik: wij denken niet in eisen, maar in oplossingen.’

Marina Warnaar (74) krijgt hulp van Henk van de Brug ‘Tja, gezellig samen oud worden zit er bij ons niet in. Sinds 2009 heeft mijn man Cor een zeldzame, zeer agressieve vorm van Parkinson. Eigenlijk verandert hij in een ander mens… Dat is ongelooflijk heftig. Toch wil ik ‘m zo lang mogelijk thuis verzorgen. Dat vraagt om steeds meer aanpassingen aan ons huis, terwijl we al een seniorenwoning hebben. Toevallig raakte ik eerder dit jaar aan de praat met Henks vrouw. “Waarom schakel je hem niet in?”, zei ze. Zo gezegd, zo gedaan. Henk denkt mee en schuift aan bij gesprekken met de gemeente en zorgverleners. Zijn aanwezigheid vind ik prettig. Hij blijft rustig, luistert nauwkeurig en stelt precies de juiste vragen. Fijn, want in mijn eentje vliegt er allerlei informatie langs me heen. Dankzij hem is onze entree nu rolstoelvriendelijk gemaakt. Ook hebben we een speciale douche- en postoel gekregen. En er ligt een aanvraag voor extra zorgondersteuning als ik de deur uit moet. Want mijn angst is altijd: hoe tref ik Cor straks thuis aan? Ik ben niet het type dat snel hulp vraagt, maar het is een fijn idee dat ik altijd bij Henk kan aankloppen. Letterlijk, want hij is ook onze overbuurman.’

ons 51

Oud en ‘roze’:

Tekst: Berber Bijma | Interviews: Mieke van Poll

geen makkelijke combinatie Nederland mag dan te boek staan als een van de meest tolerante landen ter wereld – ouderen die lesbisch of homoseksueel zijn, merken daar weinig van. Ze kunnen op weinig begrip rekenen van generatiegenoten en zeker in zorginstellingen laat de acceptatie nog flink te wensen over. Maar er zijn ook hoopvolle initiatieven.

ons 52

achtergrond

‘I

k heb in het bejaardenhuis maar niet verteld dat ik dertig jaar met mijn vriendin heb samengewoond, want je weet hoe oudere mensen daar tegenover staan’, aldus een 82-jarige Amsterdamse enige jaren geleden in een onderzoek van kennisinstituut Movisie naar ouderen met homoseksuele of lesbische gevoelens. Voor ouderen is het niet makkelijk om voor hun homoseksuele voorkeur uit te komen, en dat is het voor die generatie ook nooit geweest. Terwijl het voor jonge homo’s en lesbiennes inmiddels in een groot deel van Nederland is geaccepteerd om samen te wonen en te leven, zijn de oudere homo’s van nu opgegroeid in een tijd dat dat vrijwel nergens werd geaccepteerd – ook niet in het katholieke Brabant.

Getrouwd geweest Tekenend is dat van de homo’s en lesbiennes die nu ouder zijn dan zeventig, ongeveer de helft vroeger getrouwd is geweest met iemand van het andere geslacht. Soms uit angst om anders niet geaccepteerd te worden, soms wellicht in de hoop dat die ‘gekke’ gevoelens door een ‘normaal’ huwelijk zouden verdwijnen. Gevoelens waarvan velen dachten dat ze de enige waren die ze hadden, omdat er nooit in het openbaar over werd gesproken of geschreven. Toch gaat het om behoorlijke getallen: het Centraal Bureau voor de Statistiek stelt dat zo’n 6 procent van de bevolking boven de 55 homo of lesbisch is. Dat zijn meer dan 230.000 ouderen, ofwel vijf per vierkante kilometer. Het overgrote deel van hen woont overigens in de Randstad, waar de acceptatie van homo’s het snelst is gegaan en nog altijd een stuk groter is dan op het platteland.

Eenzamer en ongezonder Wrang is dat de ouderen van nu weinig profiteren van die toegenomen acceptatie van homoseksualiteit. Dat blijkt wel uit het citaat van de 82-jarige Amsterdamse. Ouderen gaan veelal om met leeftijdgenoten, die er nog altijd moeite mee hebben. De eenzaamheid onder ‘roze’ ouderen is groter dan onder hetero-ouderen, blijkt uit het onderzoek van Movisie. Homo’s en lesbiennes op leeftijd hebben minder dan

Willemke Steinbuch, 69 jaar ‘Al jaren zet ik me in voor homo’s en lesbiennes via allerlei ontmoetingen en de 50+ groep bij het COC. Sprake van gelijkheid is er echt nog niet. In het beste geval zijn mensen nieuwsgierig. Maar nog steeds, of liever opnieuw, is het soms zo erg dat hulpbehoevende oudere homo’s en lesbiennes niet door een bepaald persoon geholpen worden, alleen vanwege hun geaardheid. Daarom zie je veel ouderen weer terug de kast ingaan. Ze zetten nog niet eens een foto van hun partner in de kamer, uit angst vragen te krijgen. Vreselijk vind ik dat. Daarom vecht ik voor initiatieven als de roze sleutel (een symbool dat verzorgingstehuizen dragen die een homovriendelijk beleid hebben, red.). Ikzelf was 35 jaar toen ik heftige gevoelens kreeg voor een vrouw. Ik was getrouwd en moeder van twee kinderen. Van schaamte of schuldgevoelens heb ik nooit last gehad. Maar makkelijk was het niet. Mijn moeder was geweldig, ze zei: “Kind, als je daar gelukkiger van wordt moet je het doen, hoe moeilijk het ook is.” Maar mijn man wilde niets meer met me te maken hebben. Tot op de dag van vandaag niet. Ach, ik heb geleerd ermee om te gaan, vind het vaak sneu dat mensen zo bekrompen denken. Toch heb ik stiekem wat in moeten leveren. Lang heb ik bijvoorbeeld niet hand in hand gelopen met mijn vriendin omdat ik bang was nageroepen te worden. Nu kan dat wel, oudere dames lopen voortdurend arm in arm.’

gemiddeld contact met hun buren en kunnen doorgaans ook minder gebruik maken van mantelzorg. Dat ze vaak geen kinderen hebben, is daarvan een belangrijke oorzaak. Verder ontbreekt het hen vaak aan iemand met wie ze kunnen praten over het gevoel niet geaccepteerd te zijn. Daarnaast blijkt dat oudere homo’s en lesbiennes iets meer dan gemiddeld roken en drinken, waardoor ook gezondheidsproblemen vaak iets eerder komen. Bij homoseksuele ouderen die minder mobiel worden,

ons 53

Advertentie

100.000 KOPERS GINGEN U VOOR MET

ThyssenKrupp Swing traplift

NU MET

5 JAANATIR E* GAR

15 JAAR ERVARING E MET ENKEL RAIL

ThyssenKrupp Encasa, al meer dan 60 jaar een vertrouwd gevoel

De belangrijkste voordelen op een rij:

Maak een nieuw begin en vraag uitgebreide informatie aan. Bel GRATIS 0800-5003, ga naar tkencasa.nl/ons of stuur ons deze antwoordkaart: m/v

Stuur de ingevulde bon in een envelop zonder postzegel aan ThyssenKrupp Encasa NV, Antwoordnummer 170, 2920 VB Krimpen a/d IJssel * Alleen i.c.m. een Zekerheidsplan en geldt niet i.c.m. andere aanbiedingen.

Traplift past op iedere trap Snelle levering en montage Landelijk service netwerk 24/7 service bereikbaar i.c.m. Zekerheidsplan Als eerste en enige al 15 jaar leverancier van een ONS20150907

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

9,6 Excellent

betrouwbaar enkel railsysteem

tkencasa.nl/ons

achtergrond

neemt de eenzaamheid vaak sterk toe. Ze worden afhankelijk van die paar goede vrienden die naar hén toe komen. Met name de oudere lesbische vrouwen geven in onderzoeken aan dat ze eenzaam zijn. Zij worden nog extra getroffen door een pensioen dat gemiddeld lager is dan dat van mannen. Van vrouwen werd immers lange tijd gedacht dat ze wel zouden meeprofiteren van het pensioen van hun echtgenoot.

Werken aan acceptatie Gelukkig wordt er hard gewerkt aan de acceptatie van ‘roze’ ouderen, met name vanuit het COC, de belangenorganisatie voor lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders (vaak afgekort tot ‘LHBT’). Zo is er het digitale ontmoetingsplatform Roze50plus.nl en zijn er ‘Roze 50+ ambassadeurs’ die oudere homo’s en lesbiennes zichtbaar maken op evenementen als de 50PlusBeurs en de Gay Pride. Het COC heeft ook het initiatief genomen voor het ‘Roze Loper Certificaat’ voor oudereninstellingen die ‘LHBT-vriendelijk’ zijn. Inmiddels hebben bijna honderd zorginstellingen zo’n certificaat gekregen.

Opnieuw ‘uit de kast’ Dat in verzorgingshuizen nog een wereld te winnen valt, blijkt onder meer uit de woorden van een tachtigjarige mevrouw uit de buurt van Eindhoven, die in het Movisieonderzoek vertelt: ‘Ik heb mijn medebewoonsters en -bewoners verteld dat ik lesbisch ben en tot voor kort met mijn vriendin heb samengewoond. Maar sinds ik het verteld heb, word ik min of meer gemeden. Ik zit steeds vaker alleen aan een tafeltje mijn kopje koffie te drinken. Laatst hoorde ik zelfs een jonge verzorgster zeggen: “Je denkt toch niet dat ik die oude pot de kont ga wassen zeker?” Toen dacht ik: of ik nu dood ben of niet, in de hel zit ik nu toch al…’ Juist uit angst om terecht te komen in zo’n situatie van genegeerd en gediscrimineerd worden, vertellen veel ouderen in verzorgingshuizen niet dat ze homo of lesbisch zijn. En dat maakt het voor verzorgingshuizen moeilijk deze groep bewoners te herkennen en een veilig thuis te bieden. Het COC probeert met de Roze Loper verzorgingshuizen ertoe te bewegen het onderwerp bespreekbaar te maken, zodat ouderen zich veilig voelen

Gerard Weijters (68) ‘In de kast heb ik nooit gezeten. Ik wist heel mijn leven al dat ik homo was en mijn ouders ook. Tot mijn vierentwintigste leefde ik een ingetogen leven, maar op een gegeven moment wilde ik niet meer alleen zijn. Dus ging ik wat lopen in de stad, of naar de bioscoop. En het gekke was, mensen merkten aan mij dat ik op mannen viel. In die tijd was homo zijn nog echt iets ‘ondergronds’. Maar blijkbaar straalde ik het uit, want alleen met het rondlopen door de stad trok ik al aandacht bij andere homo’s. Ook bij mijn partner, Wim. Hij was zoals ze dat noemen ‘een echte’. Hij zat in het homocircuit, ging naar sauna’s en parkeerplaatsen. Eigenlijk had ik toen al moeten weten dat ik af zou zien met hem. Maar ja, de liefde hè… Of we ooit raar aangekeken werden? Vast wel, maar ik heb nooit ergens last van gehad. Ook thuis niet. We spraken er gewoon niet over. In onze eigen buurt Broekhoven, een echte Tilburgse volksbuurt, zijn we ook nooit belaagd. Een stel dat een straat verder woont wel, maar daar stond ook wekelijks politie aan de deur. Als ze me vragen om mijn zegje te doen, doe ik dat. Er is nog steeds sprake van ongelijkheid. Dat er verzorgingstehuizen zijn waarin homostellen niet samenwonen, vind ik middeleeuws. Maar verder houd ik me op de oppervlakte. Ik ben wie ik ben, en toevallig val ik op mannen. Sinds Wim is gestorven in 2007 heb ik geen zin meer in een relatie. Ik heb 35 jaar voor hem gezorgd. Nu is het mijn tijd.

om (opnieuw) ‘uit de kast te komen’. Voorwaarden voor de Roze Loper zijn onder meer dat er respect en openheid is en dat de privacy wordt gewaarborgd. Ondertussen neemt ook de aandacht toe voor de training van zorgmedewerkers. Zij leren onder meer signalen van bewoners op te pikken en minder te praten over het heterohuwelijk als standaardpatroon. Alles om te zorgen dat ook de laatste woonplek van homoseksuele ouderen in alle opzichten een ‘thuis’ is.

•

ons 55

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Timo Reisiger

‘Hier koken ze met authentieke,

Afghaanse familierecepten’ ons 56

smakelijk eten KBO’ers Lia en Augusto eten multiculti Als echte stadsmensen proeven KBO’ers Lia (67) en Augusto (70) Martis graag van multiculturele kookkunsten. Zo zijn ze grote fans van het Afghaanse restaurant Sarban in Tilburg. Lia: ‘Buiten de deur ontdekken we het liefst een “vreemde” keuken. We schuiven bijvoorbeeld graag aan in een Surinaams eethuisje, maar ook bij Sarban. Dit is het eerste Afghaanse restaurant van Zuid-Nederland, gerund door de broers Ahmad en Wali Alizadah. Ahmad bediende ons laatst en nam weer rustig de tijd. Hij komt dan op zijn hurken naast je zitten, vraagt hoe het met je gaat, vertelt het verhaal achter de gerechten. Zo koken ze alleen met authentieke familierecepten en kweken ze veel kruiden - zoals munt en oregano - zelf. Het eten smaakt verrukkelijk en ziet er ook zo feestelijk uit. Van een linzenstoofpotje tot auberginerolletjes: alle gerechtjes worden in gezellige, Oosterse schaaltjes gepresenteerd. De hele tafel staat vol! Tja, als we uit eten gaan, dan doen we het goed. Voor een zakje friet gaan we wel naar “de Belg” bij ons in de buurt.’ Afghaans Restaurant Sarban Besterdring 2 5014 HL Tilburg Tel.: 013 - 535 35 67 www.sarban.nl

Mmm, mantoe!

in deeg) is van Een mantoe (kalfsgehakt dat moet je in oorsprong Oezbeeks. ‘Maar gen, hoor!’, lacht Afghanistan niet hardop zeg rmen één van de Ahmad.’ De Oezbeken vo ben honderden negentien volkeren en heb Afghaanse keuken jaren geleden de mantoe de els is de mantoe ‘binnengesmokkeld.’ Inmidd het recept zelfs het van Sarban zó bekend, dat Brabants Dagblad haalde.

Boodschappenlijstje Mantoe (voor ongeveer 50 porties) 1 kilo meel 0,75 liter water peper en zout zonnebloemolie 1 kilo kalfsgehakt 4 teentjes knoflook (gepureerd) 1/2 ui in blokjes 50 gram gemalen groene pepers

500 gram Franse kwark 1 teentje knoflook (geperst) 2 gesnipperde uien 400 gram tomatenpuree 2 Spaanse pepers 300 gram spliterwten munt

Bereiding Stap 1. Kneed het water, het meel en een snuf zout ongeveer een half uur tot een deeg. Bak het gehakt, met de deksel op de pan. Kleurt het vlees? Doe dan de gepureerde knoflook en een snuf peper en zout erbij. Bak door totdat het water verdampt is. Haal de pan van het vuur en laat het gehakt lauwwarm worden. Doe dan de halve ui in blokjes en de gemalen groene pepers erbij; deze stomen vanzelf door het lauwwarme gehakt. Maak van het deeg rondjes ter grootte van een bierviltje. Leg hierin een lepeltje gehakt en vouw het deeg als een kussentje eromheen. Stap 2. Verdun de Franse kwark met een kwart water. Voeg er de geperste knoflook en een theelepeltje zout aan toe. Roer tot het mengsel niet meer ‘kloddert’. Stap 3. Bak de twee gesnipperde uitjes tot ze slap zijn. Voeg dan de tomatenpuree en een beetje water toe. Snijd in de Spaanse pepers een streepje, bak ze mee en haal ze er op het laatste moment uit. Kook ondertussen de spliterwten een paar minuten: tot u ze fijn kunt drukken. Giet de erwten af en voeg ze aan de saus toe. Stap 4. Stoom de mantoes in 10 minuten in een stoompan (of in een rieten mandje). Smeer ondertussen bordjes met kwark in, leg op elk bord wat mantoes en garneer ze met de tomaten/ spliterwten-saus en snippers munt.

Tips gezocht Kent u een bijzondere eetgelegenheid? Een (kleinschalig) restaurant met een origineel concept? Een speciale kok? Stuur een mailtje naar ons@kbo-brabant.nl en wie weet plaatsen we uw tip in Ons.

ons 57

De oplossing van de puzzel in Ons 6 was: ‘Na een storm komt altijd stilte’. De prijzen gaan naar: Mevrouw N. de Kok uit Oisterwijk, S. Meister de Koning uit Boxtel, Mevr. A. Gulickx – Geerts uit Baarle-Nassau, M. Siemons uit Dongen en M. Janssen uit Uden. Hartelijk gefeliciteerd!

Puzzel mee en win! In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Los de woordzoeker op, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel een stappenteller of een setje LED-lampen.

R U E L O R T N O C E D A H C S T I K

R N U E E D EL O Z R E TI N D O E C N XE TD KA H K C H S J ET SI EK

N E E J D N LE VZ E NI D N E O N O TX AT TK K H H C AJ E R S G E O

LE FJ N V OL EV TE N P N A O D O R RT SA ET H S C S A R A G U O D

L EF V R O R E T G P N BA D E R D R O S G TE S SI LA BA U R FD

EL E R E R E E H G O N L KB E O TD O V GI LT S O TI RL AB R B F O

E N TE VE E N H O O U LI EK O N T EV DI TL O D KT R M A O LB O T

N K AT AV TN O E U NI EI TN AT E R D E NT D A AK M E O T OL ST

VK BA A R ET E D U G N R ZI NT A U TR LE N L VA A R E O NT O T PS

AV AB R D LE D E G P R O UZ N D U H ET LI DL LV R P O G N A T TP

A C A R D A PL E R PI O E U M FD H A AE LI D K AL P N G S A U T O ET

C P R A A R AP TR YI FE M U SF SA SA L M SK A C N O S M FU O S LE

P A R A T Y F U S S S M S C O M F S L

Puzzel: www.puzzelpro.nl

Beweegt u voldoende? U weet het zeker met deze OMRON Stappenteller. Niet alleen telt hij nauwkeurig het aantal stappen dat u op een dag zet, hij berekent ook de afstand die u aflegt.

ons 58

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 5 oktober 2015 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Let erop dat u uw inzending frankeert. Ongefrankeerde inzendingen worden niet meegenomen in de loting. Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘puzzel’. De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar ook overlappen. Zoek ze op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

AALDUIKER ALIAS ARENA ARGUS BARET CALVADOS CARTOON DRAMA DRAVER EXTROVERT FAALKANS GRACHT GROEN INHAM

KARDOEN KITSCH KNELLEN LEDIG LOTTO MOGEN MUZIEKBAND ONPRAKTISCH ONTSTOKEN OUDHEID PARATYFUS PRIEM PRINT RABAT

RATIO RENTE SCHADECONTROLEUR SIROOP SJAAL SLEUTELGELD STOFDOEK TEEFJE TEVOREN TOLBRUG VEEHOEDER VENNOOT VOETPAD ZEDEN

Ze naderen alweer: de donkere maanden… Met deze LED-lampen creëert u sfeervol licht in uw huis. Niet alleen zijn ze zeer laag in energieverbruik, daarnaast gaan ze veel langer mee dan de gemiddelde gloeilamp van vroeger.

Advertentie

Wie van de drie ... regelt straks uw geldzaken?

uw vriendin

uw buurman

uw broer

Leg het vast in een levenstestament De kans bestaat dat door ziekte of ongeval anderen belangrijke beslissingen voor u moeten nemen. In een levenstestament legt u vast wie dat namens u mag doen. Zo houdt u de regie over uw leven. En voorkomt u onzekerheid en onenigheid bij de mensen van wie u houdt. Uw notaris helpt u graag. Lees meer op: wievandedrie.nl Stel uw n de vraag aa de op notaris eurs 50PlusB

Je regelt het bij de notaris

Advertentie

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk. Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden. Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten. Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting

Bel gratis 0800 022 0225

stichtingdate.nl

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Boek nu voordelig de mooiste excursiereizen incl. vele extra’s

Peter Langhout Reizen 6-daagse Kerstreis Romantische Strasse

8-daagse Kerstreis Wenen en Wienerwald

12-daagse Kerstreis Zwarte Woud/Vogezen

compleet v.a.

Inclusief

€399

in Landgasthof Wellmann • Verblijf op basis van halfpension kerstdiner • Welkomstdrankje, op 25 dec. t.w.v. € 45,- o.a. • Excursiepakket naar Würzburg o.l.v. een gids,

Inclusief

in Stadthotel Deutsch• Verblijf Wagram o.b.v. halfpension op 25 december • Kerstdiner t.w.v. € 35,• Excursiepakket o.a. naar Wenen o.l.v. een gids, de kerstmarkt bij slot Schönbrunn, Melk, het Wienerwald o.l.v. een gids, het klooster Heiligenkreuz

de kerstmarkt in Nürnberg, Stadswandeling door Rothenburg o.l.v. een gids, het kerstmuseum, Bamberg Vertrek 22 december

Reiscode: BE39828

Vertrek 21 december

Betaalbaar genieten!

PL15104 ONS 185x112.V1.indd 1

€529

Reiscode: BE41409

Inclusief

€749

in hotel Schondelgrund • Verblijf op basis van halfpension op 25 en 26 dec, • Kerstdiner feestelijk diner op 31 dec. t.w.v. € 50,• Excursiepakket o.a. naar de kerstmarkt in Freiburg, de Bodensee, Konstanz, de waterval van Schaffhausen, een glasblazerij, Strasbourg o.l.v. een gids,Colmar, Triberg Vertrek 22 december

Reiscode: BE39765

Vraag nu gratis de brochure aan! peterlanghout.nl of 0172-468800

14-daagse Kerstreis Portugal

compleet v.a.

Inclusief

€849

in hotel Onix en Turismo • Verblijf de Tabua o.b.v. halfpension op 24 dec., lunch 25 • Kerstdiner dec., oudejaarsfeest op 31 dec. t.w.v. € 75,- o.a. • Excursiepakket naar Porto en Fatima o.l.v. een gids, Salamanca, Aveiro, Coimbra, Batalha, wijn- en kaasproeverij, Lamego en Peso da Regua Vertrek 21 december

dagen per week

Reiscode: BE41507

advertentiecode: ONS37

11-08-15 13:51

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar... BR.O.NR. 9.001/15 Leuke vrouw 58 jaar, zoekt leuke sympathieke man tot ± 70 jaar, om gezellig samen te zijn. Hobby’s: fietsen, wandelen en gezellig samen op de bank. Gaarne met foto (o.e.r.) BR.O.NR. 9.002/15 Ik ben op zoek naar een lieve, leuke man tussen de 65 en 70 jaar. Ik ben 64 en 10 jaar weduwe. Ik ga graag fietsen, houd van kaarten en andere spelletjes vind ik ook leuk. Ook een weekendje weg vind ik leuk, maar alleen is maar alleen. Laat mij iets weten en ik bel je. Omgeving 0164. Groetjes. BR.O.NR. 9.003/15 Ik ben een weduwe van 65 jaar en op zoek naar een lieve man van 65 jaar of ouder. Ik wil samen weer van het leven genieten. Ik woon in Stramproy (gem. Weert) vlakbij de grens met Brabant. Alleen is ook maar alleen. BR.O.NR.9.004/15 Weduwnaar 70 jaar, zoekt lieve vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd om samen te fietsen, wandelen en terrasje te doen, maar ben ook graag thuis. Liefst niet-rokend. Graag

eenzaamheid te verdrijven? Om zo samen van het leven te kunnen genieten. Ben Bourgondisch, maar rook niet. Hobby’s: fietsen, een kaartje leggen, maar kan ook genieten van de braderie of Cuijk markt. Woonachtig 0413.

reageren met telefoonnummer. Omgeving 076 – 013. BR.O.NR. 9.005/15 Eenvoudige weduwnaar van 75 jaar wil graag in contact komen met een lieve vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd. Iets jonger mag ook. Om samen, als het klikt, te proberen een tijdje te genieten van wat het leven ons nog biedt. Ik rook niet en ben in bezit van een auto. Houd ook van fietsen, wandelen of een terrasje. Spreekt jou dit aan, schrijf gerust een briefje (met telefoonnummer). Bel altijd terug. Omgeving Zuidwest Brabant.

BR.O.NR. 9.008/15 Man 66 jaar, zoekt gezellig vrouwelijk maatje. Hou van fietsen, picknicken en terrasje pikken. Ook kaartje leggen: jokeren en duizenden. Omgeving Noordoost Brabant. BR.O.NR. 9.009/15 Gescheiden vrouw 60 jaar, nog erg jeugdig, zoekt man (58-61 j.) die nog graag gaat stappen en houdt van : Blues-, Hardrock-, RocknRoll-muziek, die ook kan RocknRoll-swingen, van dieren + natuur en misschien motorrijden? Niet van: voetbal, zon/ zeevakantie, úren achter de p.c. Ik “oog” jonger, heb normaal postuur en rood haar (naturel), wat over m’n schouders valt. Soms draag ik jeans+gympen, soms ’n vintage jurk/ rok, wel altijd zeer vrouwelijk. Ik zoek regio: Best, Eindhoven, Den Bosch en zal in elk geval reageren.(tel. num. mág). Groetjes.

BR.O.NR. 9.006/15 Weduwe, 79 jaar, is op zoek naar een reisvriendin. Ben nog vitaal en energiek. Ik houd van culturele reizen, een dag of meerdere dagen, dan wel misschien naar een ander continent. Mijn passie en interesse zijn groot. Doel is genieten wederzijds, gezelligheid en mogelijk vriendschap. Woon in de buurt van Eindhoven. BR.O.NR. 9.007/15 Weduwe van 77 jaar. Ben jij dat maatje, dat ik zoek om de

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder). Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

• •

ons 61

•

STARLINE

Advertentie

r e c r e a t i e . n l

Vakantie op de Veluwe STARLINE mobi el e bungal ow s

Bosrijk en schitterend gelegen nabij het dorpje Beekbergen vindt u het gezellige familiehotel de Stoppelberg. U kunt hier fietsen, wandelen, de omgeving verkennen en schuif `s avonds aan voor een heerlijk 3-gangen diner in ons restaurant. U zult zich hier uit en thuis voelen.

14-21 sept. week incl. 3 bustochten vol pension, koffie/thee 3, 5 en 8 dagen half pension Kerstarrangement Nieuwjaarsarrangement Kerst & Nieuwjaarsarrangement Vol pension, Inclusief bustochten en volledig verzorgd programma

Een mobiele bungalow als VOORDELEN: • Langer zelfstandig blijven wonen • Veel aandacht voor comfort, gemak en huiselijkheid • Allerlei flexibele zorgvoorzieningen (indien nodig) • Complete woning, inclusief keuken en badkamer • Snelle levering en plaatsing • Eigen ontwerpl a n d g o e d

NEDERHEIDE

Rijksweg 80, Reek (NB) - Tel. 0486 - 47 50 12 www.starline-recreatie.nl

f ze nieuwsbrie

vend naar on

Vraag vrijblij

Hotel de Stoppelberg Stoppelbergweg 41 │ 7361TE │ Beekbergen T. 055-5061934 info@de-stoppelberg.nl │ Trapliften www.de-stoppelberg.nl ONS coupon lady│5409 Veilige en Praktische no bleed_Layout 1 30/06/2015 10:49 Page 1

ELSENDORP

Veilige en Praktische Trapliften.

n a t u r i s t i s c h r e c r e a t i e p a r k

Contacteer ons voor een Afspraak!

” n op TV “Gezie TIS BEL GRA

066 5 0 0 8 0 09 estel 54 aar to vraag n

Hoogste kwaliteit en waar voor uw geld Levertijd vanaf 1 week

www.stannah.nl

Voor vrijblijvende informatie vul de coupon in en stuur deze in een envelop naar

Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB Sassenheim (Dhr/Mevr) Adres: Plaats: E-mail:

PC: Telefoon: 5409

Lekker weg in de Brabantse Kempen ? Te huur: in Bladel, midden in de bosrijke toeristische Kempen, vrijstaande vakantiebungalow voor een aantrekkelijke prijs. Voorzijde en opzij fraai terras gelegen op het zuiden. Deze bungalow is aangepast voor mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking en/of ouderen. Drie slaapkamers, waarvan een met hoog/laag bed, woonkamer, keuken, en aangepaste badkamer met toilet. Max. 6 personen. Info: tel: 0497-382931 of kijk op:

www.StichtingdeTipmast.nl

Advertentie

udensduyn Herstellen en revalideren Mantel- en respijtzorg (Mini)vakanties en kort verblijf Bent u aanvullend verzekerd? De zorgverzekeraar betaalt vaak mee...

Herstelhotel Udens Duyn

Aangesloten bij:

Annaboulevard 6 l 5406 PZ Uden l T (0413) 71 25 50 E info@udensduyn.nl www.udensduyn.nl

U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienst die uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meer dan 50 jaar ervaring met deze vorm van dienstverlening staat borg voor zorgvuldigheid en integriteit.

JA,

Ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme. Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 of vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl

â&#x153;&#x201A;

naam

v | ons 2015

Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Dat gaat gemakkelijker als u zelf al een en ander heeft bepaald. Veel mensen vinden het moeilijk om daar over na te denken. Toch is het belangrijk dat op tijd te doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.

adres pc/woonplaats telefoon Stuur de bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

aanvraag info executeur

Als nalaten u een zorg is

Steunfonds Humanisme

De medewerkers van het Steunfonds Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich in voor een humane samenleving. Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl HV_112x185_Ons_JAN2015.indd 1

27/01/15 16:24

Advertentie

Broodje brandweer VakanƟe en Permanent Wonen

Een lunch met een

BMResorts heeŌ een uniek concept aan de CostaBlanca gestart voor senioren en gasten met een beperking die al dan niet een zorg vraag hebben maar toch op vakanƟe willen, overwinteren of permanent wonen. Dit prachƟge resort is volledig aangepast en tevens rolstoel toegankelijk. Verblijf is mogelijk vanaf 7 dagen tot enkele maanden of permanent. Gasten uit Nederland met zorg krijgen deze tot 3 maanden via de WLZ vergoed uit Nederland indien ze beschikken over een CIZ indicaƟe. Een eigen Nederlands zorgteam is aanwezig voor alle zorgbehoeŌen die u heeŌ van ADL tot dialysehulp 7 dagen 24 uur. Tevens revalidaƟeverblijf mogelijk.

goed gesprek over brandveiligheid

Bent u 65 jaar of ouder en woont u zelfstandig? En wilt u meer weten over het voorkomen van brand in huis? Kom dan een broodje bij de brandweer eten. Kijk voor meer informatie op:

www.broodjebrandweer.nl. U kunt een datum reserveren voor een brandweerkazerne bij u in de buurt.

Voor meer informaƟe : Telefoon: +34 965060200 Voor Nederlands: +31 229764344 www.bmsresort.com informaƟe@bmsresort.com

BBN_Adv_Broodje_210 x 260.indd 1

Brommobiel (rijbewijs AM)

05-08-15 08:49

Canta (rijbewijsvrij)

Demonstratie, service en reparatie... BIJ U AAN HUIS!! Voor meer informatie kijk op www.waaijenberg.com of vul de bon in en stuur deze zonder postzegel naar: Waaijenberg Mobiliteit, antwoordnummer 15, 3900 VB Veenendaal Naam: Dhr. / Mevr. Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoon: E-mail: ONS_KBO2015

Wiltonstraat 26 3905 KW Veenendaal Tel: 0318 - 51 12 51 Keienbergweg 48 1101 GC Amsterdam Z.O. Tel: 020 - 691 76 49 De Savornin Lohmanplein 3a 2566 AA Den Haag Tel: 070 - 325 65 05

Advertentie

Nieuwe ontdekkingen doen in het bos, genieten van de geluiden uit de natuur of lekker lang tafelen. Met de natuur als uw achtertuin komt u helemaal tot rust. Bij Landal GreenParks heeft u de keuze uit ruim 70 parken in 7 landen. Of u nu

Simon gaat door de knieën voor de natuur

van bossen, strand, heide of bergen houdt, vanuit uw accommodatie loopt u zó de natuur in. Er is een grote keuze in type accommodaties. Kijk op landal.nl voor ons volledige aanbod.

last Beste tes minu Boek nu een verblijf in het najaar met korting*. Kijk voor het volledige aanbod en de beste last minutes op www.landal.nl/najaarskorting of bel 0900-8842 (€ 1,- per gesprek).

Ontdek wat groen kan doen. * Kortingsbedrag staat vermeld op onze website www.landal.nl/najaarskorting. De beschikbaarheid van accommodaties is beperkt en kan per park, aantal, type en/of aankomstdatum verschillen. Deze aanbieding geldt niet op bijgeboekte extra’s. Voor het reserveren van meerdere accommodaties, neemt u contact op met ons Contact Center. Alleen van toepassing op nieuwe reserveringen, op een geselecteerd aantal parken van Landal GreenParks. Niet geldig in combinatie met andere acties, kortingen, spaarprogramma’s en all-in-arrangementen. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden.

Bel gratis 0800-2282 842 of ga naar www.bataviaboxsprings.nl € 500,-

inruilkorting voor uw oude bedopstelling •

Toekomstbestendig luxe slaapsysteem

• •

Nextlevel ® : Telescopisch frame & Pullback functie Handgemaakt en op maat gemaakt

•

Frame aan zicht onttrokken in lage stand

• •

Tot 100 cm in hoogte verstelbaar Verhoogd bed maakt opmaken eenvoudig

TOEKOMSTBESTENDIGE BOXSPRINGS Maak kennis met een kwaliteitsmerk van Nederlandse bodem: Batavia Boxsprings. Onze ontwerpers hebben een toekomstbestendige boxspring ontwikkeld, speciaal voor actieve 50-plussers die heel bewust met hun gezondheid bezig zijn. Vandaag, maar zeker ook voor de dag van morgen. Mensen zoals u, die zo lang mogelijk in hun eigen huis, in hun eigen vertrouwde omgeving, willen blijven genieten van een gezond leven.

Laag

Hoog

Rug

Relax

Benen & Rug

Boxspringset huren? Al vanaf € 2,75 per dag WWW.HOOGLAAGBOXSPRINGHUREN.NL

Ook op zaterdag bereikbaar!

Ja, stuur mij een gratis brochure Naam:

M/V

Adres: Postcode:

Plaats:

Telefoon:

KBO 07-09-2015

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Batavia Boxsprings - Antwoordnummer 3035 - 3860 VZ ZEEWOLDE