Ons 5 2015 by KBO-Brabant

ons Magazine voor senioren

nummer 5

mei 2015

KBO-Kring en gemeente Helmond:

Samen sparren over hulpvragen Nieuwe Wmo

KBOBrabant ondersteunt en helpt

Duitse Wadden:

Wandelen en wellness

Herman van Praag:

Groenten kweken voor de voedselbank

Voedseltuin Villanueva

â&#x20AC;&#x2DC; We hebben allemaal behoefte aan religiositeitâ&#x20AC;&#x2122;

Advertentie

d e i b e g l e z e Eifel en Mo

e d r a a n t i Erop u et â&#x20AC;&#x153;waar voor uw geldâ&#x20AC;? vakanties m

in alles de kampioen TALING / EN AANBE

nties

inclusief vaka

STEN

KINGSKO

GEEN BOE

5 dagen alles inclusief Eifel / Moezel *** Hotel Daun Daun / Eifel / Moezel

- ontvangst met warme lunch of koffie en gebak - 4x overnachten - 4x ontbijt, 4x lunch en 4x diner - dagelijks zijn de drankjes van 17.00 t/m 24.00 uur gratis - gratis infotheek / wifi / parkeren slechts: - regelmatig entertainment o.a. live muziek etc. 00 p.p. - koffiecorner: hele dag gratis koffie / thee Inclusief gratis leuke dagtocht naar Cochem per luxe touringcar Voor dit arrangement gelden de volgende aankomstdata: Juni: 27 Juli: 1, 5, 9, 13, 19, 26 en 30 Augustus: 3, 9, 13, 17, 21 en 30 September: 3, 7, 12, 20 en 27 Oktober: 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25 en 29

235,

0049 2953 9626 580 Nederlands gesproken

www

enjoyhotels.nl

Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen toeslag 1 persoons kamers. Exclusief evt toeristenbelasting.

welkom!

JAARGANG 5 NR. 5 - 2015 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 132.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). De Ons-CD is het beste te beluisteren op een DAISY-speler. ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. www.mooimag.com Vormgeving Twin Media B.V., Kristel Guit Advertenties Multor Media B.V., Richard Onnes (085) 003 03 34 richardonnes@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Lithografie Willem Grafische Bewerkingen Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adres gegevens op www.kbo-brabant.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/ kbobrabant @kbo_brabant

Beeld: Rogier Veldman

Colofon

Intergenerationele solidariteit mag geen

eenrichtingsverkeer meer zijn Wat hebben wij onze kinderen in vredesnaam aangedaan, behalve ze vermoedelijk meer verwend dan wij werden in de vaak grote gezinnen waarin we zelf opgroeiden. Toch is het de generatie van onze kinderen die oververtegenwoordigd is in de Tweede Kamer waar het beleid voor de BV Nederland wordt gemaakt. Of het nu om wonen, mobiliteit, zorg, inkomen, pensioenen of om de publieke omroep gaat, op alle terreinen moeten wij het als oudere burgers ontgelden.

Zo besloot koepelorganisatie NPO onlangs dat er ‘verjongd’ moet worden bij de publieke omroepen. Programma’s met te weinig kijkers of te veel oudere kijkers moeten sneller van de buis worden gehaald. Jan Slagter van Omroep MAX is furieus en ik met hem. De herziening van het zorgstelsel was een bezuinigingsoperatie die ons werd verkocht als ‘maatwerk’. Intussen constateren huisartsen en wijkverpleegkundigen nu al dat ouderen vaak te weinig professionele zorg aan huis krijgen en ook te weinig mantelzorg, waardoor steeds meer ouderen vereenzamen of slecht eten en drinken. De aanval op de pensioenen is een ander dossier dat me bezighoudt. Jarenlang hebben politiek en media met succes een mythe opgebouwd van de ‘rijke’ oudere, bedoeld om een gunstig klimaat te creëren waarin ons unieke pensioenstelsel kan worden afgebroken. Samen met onze partner KNVG (Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden) zijn we onafgebroken bezig om die mythe door te prikken en verzet te plegen tegen deze afbraak. Maar zelfs voordat de pensioengerechtigde leeftijd aanbreekt moeten ouderen het ontgelden. De jonge liberalen en socialisten, verenigd in de JOVD en de Jonge Socialisten, vinden dat 55-plussers standaard salaris moeten inleveren omdat hun arbeidsproductiviteit lager zou zijn. Normaliter zou ik hooguit met enige meewarigheid kennisnemen van zulke prietpraat, maar ernstiger wordt het als ook het wetenschappelijk bureau van het CDA met zulke ideeën naar buiten treedt. Lange tijd hebben we ons als ouderenbonden nauwelijks kritisch durven opstellen, bevreesd voor het verwijt dat we onvoldoende rekening houden met jongere generaties. Het is hoog tijd dat we uit die kramp komen. Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

ons 3

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

■

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

inhoud

Magazine voor senioren

xx 15

LEZEN 10 Aangeboren of aangeleerd? Herman van Praag over onze behoefte aan ‘geloven’ 24 KBO Boxtel in voedseltuin Villanueva Groene vingers voor het goede doel 44 De Duitse Waddeneilanden Zoveel te beleven en te doen 46 ‘Normaal eten en elke dag wandelen’ Interview met de schrijver van ‘Hoe word je 100?’

ONS BELANG 15 Helmondse KBO-Kringbestuurder en wethouder In gesprek over zorgen welzijnsbeleid 18 Wat te doen met de nieuwe Wmo? KBO-Brabant biedt ondersteuning en hulp 37 Help! De gemeente doet niets Yuris Rechtshulp adviseert cliëntondersteuners

EN VERDER

46 24

6 Schrijf ons! 9 Fotoalbum 30 Verhaal van Ton van Reen 32 Ontspanning 34 Ons voordeel 39 Notaris 41 Gezondheid 50 Smakelijk eten 52 Puzzel mee en win! 55 Op zoek naar

Speciaal voordeel voor lede n! Kijk op pagina 34

ons 5

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl. Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Uit de kunst! In het januarinummer van Ons vertelde oud-politica Hedy D’Ancona al hoe belangrijk het is dat ouderen deelnemen aan kunst en cultuur. Het programma Lang Leve Kunst – waar zij ambassadrice van is – vraagt aandacht voor het thema 65-plussers en cultuurparticipatie in Nederland. Cultuurparticipatie heeft namelijk een positief effect op de vitaliteit, de gezondheid én het welzijn van ouderen. KBO Oosterhout Stad organiseerde in het kader hiervan en met steun van Lang Leve Kunst een aantal kunstactiviteiten. Veertig leden van de Afdeling lieten hun creativiteit de vrije loop in het atelier van de Oosterhoutse kunstenares Lia de Craen. Onder leiding van Lia en KBO-kunstdocent Jacko van Alphen werden de meest bijzondere en uiteenlopende creaties gemaakt, die later te bewonderen waren op een drukbezochte expositie op 15 maart. De deelnemers kijken terug op een bijzonder inspirerende en creatieve week. Meer weten of ook meedoen? Kijk op www.langlevekunst.nl/inspiratie.

ons 6

Eén lente per jaar,

en in het leven slechts één jeugd. Simone de Beauvoir, Franse filosofe en schrijfster

Geen advies meer aan balie bij Het Juridisch Loket Het Juridisch Loket geeft juridisch advies en informatie aan mensen met een laag inkomen. Tot voor kort kon u bij ze terecht via de telefoon en aan de balie. Voortaan is dat anders: het Juridisch Loket stopt met het geven van advies aan de balie. Op 11 mei a.s. sluiten de tien laatste vestigingen de balies. Twintig andere vestigingen deden dat al in april. Binnenlopen voor juridisch advies is niet meer mogelijk. U kunt de juristen van Het Juridisch Loket telefonisch bereiken via 0900-8020 (€ 0,25 per minuut), elke werkdag van 9.00 tot 18.00 uur. Als uw vraag daartoe aanleiding geeft, wordt u uitgenodigd voor een afspraak op de vestiging. Op de website www.juridischloket.nl vindt u heel veel handige informatie, tips en voorbeeldbrieven.

ons!

In elk nummer van Ons vindt u een blog van Zorgelooshuis. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie tussen (toekomstige) ouderen, kennisinstellingen, politiek en bedrijfsleven met als doel: samen zorgen voor verbetering van producten en diensten om zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. www.zorgelooshuis.nl

KBO-Brabant roept kandidaten op voor proefproces

(Geen) angst voor dementie

Maakt u bij uw zorgverzekeraar aanspraak op een persoonsgebonden budget voor wijkverpleging en is uw aanvraag afgewezen omdat uw beperkingen het gevolg zijn van ‘normale verouderingsprocessen’? Meld het ons! Samen met Yuris Rechtshulp willen we een proefproces steunen om deze discriminatie van ouderen aan de kaak te stellen. Minister Schippers (VWS) werkt aan een wijziging van de Zorg verzekeringswet. Vooruitlopend hierop hebben de minister en staatssecretaris Van Rijn afspraken gemaakt met Zorgverzekeraars Nederland en belangenvereniging Per Saldo over de voorwaarden waaraan een aanvraag voor een zogeheten Zvw-pgb moet voldoen. Uit die afspraken blijkt dat zorg verzekeraars een pgb mogen weigeren als sprake is van functiebeperkingen veroorzaakt door ‘normale verouderingsprocessen’. Sommige onderdelen van de oude AWBZ-zorg – zoals wijkverpleging – worden nu geleverd door zorgverzekeraars. Met de verzekeraars is afgesproken dat die zorg in natura en via een pgb moet kunnen worden verkregen. Dat geldt voor elke verzekerde, maar voor ouderen zijn nadere voorwaarden gesteld. De zorgverzekeraars hebben deze voorwaarden al in hun polis 2015 opgenomen. Dat betekent dat ouderen niet dezelfde rechten hebben als andere verzekerden en dat vinden wij niet acceptabel. We zijn er al meer dan een jaar over in discussie met het ministerie en hebben zelfs een beroep gedaan op de Wet openbaarheid van bestuur om erachter te komen waarom tot deze uitsluiting van ouderen is besloten. Het antwoord blijkt lastig te geven, gelet op de tijd die het ministerie ervoor nodig heeft. Intussen doen wij ook een oproep onder onze leden, omdat we deze kwestie willen voorleggen aan de rechter. Herkent u zich in dit verhaal of kent u iemand bij wie dit speelt? Meld het dan via mpette@kbo-brabant.nl of bel (073) 644 40 66.

Mijn grootmoeder werd dement. Vroeger zei ze: ‘Mocht het zover komen, dan geef mij maar een spuitje. Ik wil dat niet.’ Het gebeurde toch en vooral in het begin was dit voor haar niet te accepteren. Ze was vaak verdrietig en voelde zich onbegrepen. Voor haar kinderen was het een moeilijk proces. De rollen werden omgedraaid. De moeder die altijd had gezorgd, had nu zelf zorg nodig. Maar vooral: de moeder die zij kenden, bestond niet meer. Mijn moeder kreeg hetzelfde gevoel als haar moeder: ‘Ik wil niet dat dit mij ook overkomt, met geen mogelijkheid!’ En om heel eerlijk te zijn, dat gevoel deel ik. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een manier om deze angst voor mijzelf en mijn moeder weg te nemen. Met mijn collega Malou van Dijck (we hebben samen de ontwerpstudio Studio op poten) hebben we een project geïnitieerd op basis van deze persoonlijke ervaring. Waarom zeggen zowel mijn moeder als grootmoeder dat dit hen overkomt? Eén op de vijf mensen gaat dementeren, waarom doen wij hier niet op voorhand iets aan? Hoe kunnen wij ons voorbereiden op onze toekomstige (dementerende) oude dag? En vooral, hoe kunnen we onze angst temperen? We hebben een methodiek ontwikkeld waarmee mensen zich kunnen voorbereiden op een mogelijke toekomst met dementie. Het is een toolkit (een gereedschapskist) gevuld met vier verschillende methodieken. Een daarvan is het maken van een videoboodschap aan uw toekomstige dementerende zelf. Een andere is het samenstellen van een eigen ‘tien zorg-geboden’, waarin u vertelt hoe u persoonlijke zorg wilt ontvangen. Meer weten over deze methodiek? Lees dan verder op www.zorgelooshuis.nl.

Dit is een ingekorte en iets aangepaste blog van Laura Koenen (links op de foto). Met Malou van Dijck is zij eigenaar van Studio op poten. Samen met Zorgelooshuis organiseren zij binnenkort een bijeenkomst om hun methodiek te demonstreren. Lees Laura’s volledige blog op www.zorgelooshuis.nl

ons 7

Advertentie

Veilig douchen binnen 1 dag

Veilig en comfortabel langer thuis wonen

Zwaluw Comfortsanitair is de specialist op het gebied van sanitair op maat. Voor iedere badkamer hebben wij een maatwerk oplossing om uw badkamer, binnen 1 dag, weer te veranderen in een comfortabele en veilige omgeving. Binnen één dag verwijderen wij uw badkuip of douche en plaatsen een veilige inloopdouche. Daarnaast hanteren wij een laagste prijs garantie bij het inleveren van een vergelijkbare oﬀerte van de concurrent.*

VEILIG

ONVEILIG PLAATSING BINNEN 1 DAG

VANAF € 3495,-

APRIL & MEI

21% BTW WEG ERMEE*

Onze voordelen Leverbaar in meerdere kleuren Op maat voor iedere badkamer Lage instap voor uw veiligheid Anti-slip op de vloer en douchebak Wandgrepen voor extra houvast Comfortstoeltje voor extra steun Onderhoudsarm

Veilig en comfortabel douchen Uw huidige badkamer kan onveilig zijn en tot ongelukken leiden. Onze Starline comfortdouche voldoet aan alle veiligheidscriteria en wordt geplaatst door onze eigen montage dienst. Onze comfort douche is leverbaar in meerdere kleuren en wordt op maat gemaakt voor iedere badkamer. Daarnaast hanteren wij altijd snelle levertijden tegen de laagste prijs*. Veilig en comfortabel douchen zonder ingrijpende verbouwing. Vervang uw oude badkuip of doucheopstelling binnen 1 dag.

Eigen vakkundige monteurs

Landelijke dekking

Vrijblijvend thuisadvies

Zwaluw

COMFORTSANITAIR

BEL GRATIS 0800 0200 962 OOK OP ZATERDAG

Ja, stuur mij een gratis brochure Naam

Dhr.

Mevr.

Adres Postcode

Gratis thuisadvies?

Gratis brochure?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL

*Niet geldig icm andere acties, aan deze advertentie kunnen geen rechten ontleend worden, deze acties zijn geldig t/m 31 mei 2015. Rekenvb: (€ 3495,- /121 )*100 = 2888,42 (17,35% eﬀectieve korting). Kijk op www.veiligdouchen.nl voor de volledige voorwaarden.

Plaats

Telefoon E-mail Stuur zonder postzegel TAV Zwaluw Comfortsanitair ANTWOORDNUMMER 3035, 3860VZ, ZEEWOLDE

KBO 7-4-2015

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Tekst: Marlous ten Berge

Uit het fotoalbum van… Jopie Pol-Hofstee

‘I

k groeide op in een groot gezin in het dorpje Laren. Op deze foto (uit 1928!) ben ik nog de kleinste en jongste van zeven kinderen. Later kwamen er nog zes broertjes en zusjes bij. Op de achtergrond zie je de schoenmakerij van mijn vader en om de hoek zat de schoenenwinkel. Daar heb ik tot mijn vierentwintigste gewerkt. Een bijzondere plek, want hier ben ik volwassen geworden. De auto waar we voor staan was van een garagebedrijf uit de buurt. Wij hadden thuis alleen een fiets. In 1953 vertrok ik naar Amsterdam om te werken in een schoenenwinkel. Ik wilde wel eens iets anders zien dan Laren. Ook volgde ik een cursus om winkelcheffin te worden. Later ontmoette ik mijn man, met wie ik een winkel in babyartikelen begon. Het inkopen, verkopen en het contact met de mensen vond ik heerlijk. Het was een mooie tijd, net als mijn jeugd. Ik deelde lief en leed met mijn broers en zussen en heb veel van ze geleerd. Deze foto herinnert me eraan hoe trots ik op ze ben.’

ons 9

Herman van Praag, emeritus hoogleraar psychiatrie:

‘De Eeuwige

geeft troost en richting’

interview

Is geloof aangeboren of aangeleerd? Beide, zegt emeritus hoogleraar psychiatrie Herman van Praag. ‘Onze behoefte aan religiositeit zit deels ingebakken. Het zou goed zijn als we daar met minder schroom over zouden durven praten.’

D Tekst: Berber Bijma | Foto Herman van Praag: Jan Willem de Venster

e titels van de laatste twee boeken die prof. dr. Herman van Praag schreef, spreken eigenlijk voor zich: Het verstand te boven (2013) en Net boven de rede (2014). Van Praag wil de ‘overwaardering van het verstand’ aan de kaak stellen. Zijn leeftijd (85) zit hem daarbij niet in de weg. Integendeel: juist door zijn levenservaring heeft Van Praag zijn visie op religiositeit ontwikkeld. ‘We hebben een aangeboren behoefte aan “verticaliteit”, aan iets bovennatuurlijks, spiritualiteit, een band met de Eeuwige – hoe je het maar wilt noemen. Alle structuren die daarom heen zijn ontstaan en die we via opvoeding, school en allerlei contacten meekrijgen, zijn aangeleerd.’ Hoe bent u zo zeker van die aangeboren behoefte? ‘Dat blijkt uit allerlei onderzoek, bijvoorbeeld tweelingonderzoek. Onze religieuze behoefte is een soort persoonlijkheidstrek die bij eenieder is ingebakken. Bij de een is die behoefte meer ontwikkeld, bij de ander minder. Maar velen kennen die behoefte. Je wilt de overtuigde atheïsten niet de kost geven die, als het erop aankomt – als een vliegtuig gaat schommelen of zo – toch gaan bidden. Sommige mensen worden boos als ik dat zeg. Dat begrijp ik niet goed. Je hoeft het niet met me eens te zijn, maar waarom zou je boos worden? Ik denk dat daar een overwaardering achter schuilt van alles wat meetbaar en bewijsbaar is. Maar er zijn ook heel andere reacties van niet-gelovigen. Ger Groot, een bekende atheïst zegt: “Als mijn enige dochter ziek wordt, zal ik de sterren van de hemel bidden.”’

ons 11

Hoe komt het dat we uiteindelijk niet zonder religiositeit kunnen? ‘Daar kun je eigenlijk alleen maar over speculeren. Blijkbaar hebben we behoefte aan iets of iemand, een soort bovennatuurlijke mentor, die ons uittilt boven het gekif en de kleinheid van de mensen. Een almachtige, alwetende instantie die troost biedt en die een soort rolmodel voor ons is. Naast de troost gaat het ook om het richtinggevende

principe dat religiositeit biedt. Neem een zwangerschap: een zaadcel en een eicel groeien in negen maanden uit tot een mens, volgens een vast scenario. Een heel doelgerichte ontwikkeling, waarvoor toeval een te magere verklaring is. Of het ontstaan van de mens. Ik ben fan van Darwin, maar zijn theorie dat alleen natuurlijke selectie heeft geleid tot het ontstaan van de mens, vind ik te mager. In dat ontstaan zit iets van intentionaliteit, van een richtinggevend principe. Het loopt niet allemaal toevallig zo.’

Prof. Erik Borgman en Huub Schumacher, sprekers op de studiedag van KBO-Brabant over zingeving in deze tijd op 12 maart, reageren op de uitspraken van Van Praag. ‘Bezinning vraagt tijd’

‘Contact met de oorsprong’

Huub Schumacher, medewerker van het magazine De Roerom en auteur van het boek God, wat ben je veranderd! noemt de uitspraken van prof. Van Praag ‘prachtig’. ‘Ik ben het voor 100 procent met hem eens. Ik vind Van Praag een magnifieke denker. Zijn overtuiging dat geloof in de mens aanwezig is, roept wél de vraag op waarom velen er niet toe komen het te ontwikkelen, laat staan het geloof echt van belang voor hun leven te vinden. Ik denk dat we veel te weinig tijd nemen ons erop te bezinnen. Ik had Van Praag nú wel eens willen zien als hij zijn ingebakken geloof niet bewust zou hebben ontwikkeld! Onder andere door zijn concentratiekampervaringen koos en kiest hij ervoor dat wel te doen. Dat vraagt moed, en vooral ook tijd. Ik zie datzelfde concreet bij zo’n 50 mensen die in een straal van 50 kilometer rond Elshout wonen. Zij hebben het ervoor over om zich elk weekend al vierend op het geloof te bezinnen in onze huiskapel. Zo voorkomen ze dat ze met een onderontwikkeld geloof blijven zitten.’

Prof. Erik Borgman, hoogleraar theologie in Tilburg, kan zich vinden in Van Praags woorden over het natuurlijke godsverlangen. ‘Dat is een traditioneel onderdeel van de katholieke traditie. Mensen zijn door God geschapen en hun verlangen is gericht op contact met deze oorsprong. Je kunt hierin een soort godsbewijs zien: wil het menselijk leven geen absurditeit zijn, dan moet de God waarnaar mensen verlangen wel bestaan. Maar dit soort redeneringen overtuigen waarschijnlijk niemand. Zoals je pas weet dat mensen op liefde zijn aangelegd als je ontdekt wat het betekent dat er van je gehouden wordt, zo weet je pas dat je op contact met God bent aangelegd als Gods bestaan een realiteit voor je wordt. Zo vertelt prof. Van Praag er ook over. Voor mij is het een vreemde gedachte dat het niet uitmaakt of de God die mensen hun leven anders leert zien, echt bestaat. Dat is toch zoiets als zeggen dat het niet uitmaakt of mijn vrouw echt van mij houdt, als ik maar geloof dat zij echt van mij houdt. Ik denk dat religiositeit uiteindelijk een vorm van toevertrouwen is, en dus de overtuiging dat degene aan wie je je toevertrouwt, er ook werkelijk is en te vertrouwen is.’

ons 12

interview

‘Je wilt de overtuigde atheïsten niet de kost geven

die als het erop aankomt toch gaan bidden’

Succesvolle studiedag over zingeving Is het voor u van belang of er ook echt een bovennatuurlijke werkelijkheid bestaat? ‘Nee, het gaat er voor mij uiteindelijk niet om of het werkelijkheid is, of de Eeuwige bestaat. Dat zal nooit iemand in het hier en nu weten. Het gaat erom dat het werkelijkheid is voor ú. Neem het exodus-verhaal uit de Bijbel. Zou er werkelijk zo’n soort uittocht hebben plaatsgevonden? Voor historici misschien interessant, maar voor de hele mensheid niet. Als verhaal over de verlossing uit slavernij heeft het immers al eeuwenlang zo’n kolossale betekenis in het leven van mensen, dat het niet van belang is of het werkelijk is gebeurd. We ervaren het als werkelijkheid.’

De studiedag die KBO-Brabant op 12 maart in Gilze hield met het thema ‘Zingeving in deze tijd’ was een groot succes. ‘De opkomst van 180 mensen was boven verwachting en de aanwezigen vonden het een zeer inspirerende bijeenkomst’, vertelt Thieu Dollevoet, voorzitter van de werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO-Brabant. De werkgroep had de studiedag georganiseerd in samenwerking met de werkgroep Geloofsgesprekken. De openingstoespraak van voorzitter Frans Slangen en de lezingen van Huub Schumacher en Erik Borgman vielen in goede aarde, aldus Dollevoet. ‘Schumacher vertelde welke weg ons godsgeloof in de loop van de tijd heeft afgelegd en benadrukte dat de kern van het geloof zit in de ontmoeting met elkaar en de barmhartige God. Borgman kwam, via een benadering vanuit de maatschappelijke context, op hetzelfde spoor: het draait uiteindelijk niet om de structuren, maar om de mensen.’ Borgman stelt dat het niet zozeer de kerk, maar in bredere zin de moderne maatschappij is die een probleem heeft. Je ziet het bijvoorbeeld in de zorg, waar regels belangrijker dreigen te worden dan mensen. ‘Ondanks het serieuze onderwerp is er op de studiedag ook flink gelachen’, zegt Dollevoet. De werkgroep bezint zich op een vervolg. ‘Het is duidelijk dat veel mensen graag willen dat we binnen KBO-Brabant structurele aandacht geven aan bezinning. Tegelijk is er een zekere schroom om iets op dat gebied te organiseren. We gaan de komende tijd zoeken naar manieren om in onze vier regio’s en in de Afdelingen met zingevingsvragen aan de slag te gaan.’

U bent zelf niet expliciet religieus opgevoed. Hoe is deze overtuiging bij u gegroeid? ‘Een trek die al aanwezig is, kan onder bepaalde omstandigheden tot ontwikkeling komen. Mijn tijd in de Duitse concentratiekampen, een tijd waarin de onzekerheid maximaal was, heeft een belangrijke rol gespeeld. Toen ik later Bar Mitswa werd, Zoon der Wet volgens de Joodse traditie, heb ik veel geleerd over de Bijbel. Ook dat speelde een rol. En de wording van de staat Israël heb ik als een Godswonder ervaren. Daarin zie je bij uitstek dat richtinggevende principe: ondanks de verstrooiing, ondanks de Holocaust, ondanks alle bedreigingen van buitenaf, heeft dit volk weer een plek gekregen. Dat gebeurt niet zomaar. Ik ben bang dat er op het ogenblik bij veel ontwikkelde mensen schroom bestaat om over deze onderwerpen te spreken. Ik denk dat veel mensen er niet over durven te praten, terwijl een hang naar religiositeit wel in hun harten leeft. Dat is jammer. Gelovig zijn betekent niet dat je in allerlei dogma’s zou moeten geloven. Ik ben een mondige, kritische gelovige. En daar schaam ik mij niet voor.’

•

ons 13

Advertentie U reist ComfortClass

Met bolderman.nl naar de bergen

v.a. slechts

199,-

v.a. slechts

389,-

399,-

v.a. slechts

479,-

5 / 8 dagen Sonthofen in de Beierse Allgäu

8 dagen Kufstein en omgeving Hinterthiersee

8 dagen Oostenrijk, Kirchberg Tirol

8 dagen Drielandenreis en Bodensee

Vertrekdata: 4, 11, 18, 25 mei / 1, 8, 15, 22 juni / 6, 13, 20, 27 juli / 3, 10, 17, 24, 31 aug / 5, 7, 14, 21, 28, 12 okt

Vertrekdata: 4, 25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 24 aug / 28 sept / 12 okt

Vertrekdata: 11, 25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 17, 31 aug / 7, 21 sept

Vertrekdata: 4, 18 mei / 8, 22 juni / 6, 27 juli / 24 aug / 14, 28 sept / 12 okt

v.a. slechts

469,10 dagen Drautal Karinthië Vertrekdata: 18, 25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 17, 31 aug / 14 sept

v.a. slechts

499,-

v.a. slechts

399,-

Drankje tijdens s din in Opati er inbegre ja pen!

10 dagen Istrië Opatija Vertrekdata: 4, 11, 18, 25 mei / 1, 8, 15, 22, 29 juni / 6, 13, 20, 27 juli / 3, 10, 17, 24, 31 aug / 7, 14, 21, 28 sept / 5, 12 okt

v.a. slechts

499,-

v.a. slechts

399,-

v.a. slechts

499,-

10 dagen Het prinsdom Andorra

10 dagen Vierlandenreis

Vertrekdata: 11, 25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 17, 31 aug / 14, 28 sept / 12 okt

Vertrekdata: 11,25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 31 aug / 21 sept

v.a. slechts

599,-

v.a. slechts

599,-

10 dagen Saas Grund Zwitserland

10 dagen Levico terme, Dolomieten en meren

10 dagen aan de oevers van het Lago Maggiore

12 dagen Lutago, Zuid-Tirol

Vertrekdata: 25 mei / 8, 22 juni / 6, 20 juli / 3, 17, 31 aug / 14, 28 sept

Vertrekdata: 11 mei / 8, 13 juli / 24 aug / 7, 28 sept / 5 okt

Vertrekdata: 25 mei / 29 juni / 27 juli / 24 aug / 21 sept

Vertrekdata: 18 mei / 1, 15, 29 juni / 13 juli / 24 aug / 7, 21, 5 okt

bolderman.nl

Brochure en boekingen:

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

A KW

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht!

LITEIT MET:

Reizen zijn inclusief hotelovernachtingen o.b.v. halfpension, comfortclass touringcar en afscheidsbuffet.

hulpvragen

In elke editie van Ons gaan een KBO-Kringvoorzitter en een wethouder van een Brabantse gemeente samen het gesprek aan over het lokale zorgen welzijnsbeleid. Dit keer Piet Maas, voorzitter van KBO-Kring Helmond en Nathalie van der Zanden, wethouder in Helmond. ‘Samen met organisaties en vrijwilligers bekijken we hoe, ondanks de bezuinigingen, mensen zo goed mogelijk kunnen blijven meedoen’.

ons 15

Tekst: Tim Durlinger | Beeld: Roy Lazet

Samen sparren over

In elke editie praten een wethouder en een Kringbestuurder van KBO-Brabant met elkaar over het beleid in hun gemeente.

e kunt de wethouder feliciteren. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten van Noord-Brabant is in Helmond haar partij SP de grootste geworden’, zegt Kringbestuurder Piet Maas met een glimlach. Aan wethouder Nathalie van der Zanden de vraag of zij dat ziet als een erkenning van het SP-beleid in Helmond. ‘Ik hoop het wel, natuurlijk. We zijn vorig jaar in de coalitie gestapt. Ik ga ervan uit dat de stad daar wel iets van heeft gemerkt.’

Meer samenwerken Piet Maas is over het algemeen zeker te spreken over het ouderenbeleid in zijn stad. ‘Maar het is altijd voor verbetering vatbaar. Zo was het raakvlak vanuit mijn Afdelingen en het Verenigd Bonden Overleg Helmond met de door de gemeente ingestelde Seniorenraad jarenlang onvoldoende. De Seniorenraad zou exact moeten weten wat er speelt binnen de ouderenorganisaties. Omgekeerd moeten ouderen hun problemen kwijt kunnen bij de Seniorenraad. Dat proces begint nu op gang te komen. Het is mij alleen een doorn in het oog dat in de verordening voor de Seniorenraad staat dat die zonder ruggespraak kan functioneren. Dat maakt het voor mij onmogelijk om een vertegenwoordiger terug te fluiten, mocht die eventueel niet goed functioneren.’ Van der Zanden herkent dit. ‘De nieuwe Wmo-taken en de andere manier waarop we zaken moeten organiseren – als gevolg van de rijksbezuinigingen – vragen ook van adviesraden om een andere werkwijze. We moeten meer samenwerken, verbindingen leggen en sparren. Dat is nog even een zoektocht, dat merken wij ook. Maar ik ben blij te horen dat het gesprek daarover is aangegaan en dat samen wordt gekeken hoe dit zo goed mogelijk aan te pakken. Wij staan ook zeker open voor verbeteringen.’

‘Ondersteuning moet beschikbaar, bereikbaar,

laagdrempelig en betaalbaar zijn’

ons 16

Piet Maas (1943) is sinds vier jaar voorzitter van de KBO-Kring in zijn woonplaats Helmond. Hij is dat eveneens van de KBO-Afdeling St. Lucia en het Verenigd Bonden Overleg Helmond. Daarin zitten KBO (met 1.997 leden de grootste), ANBO, PCOB en PVGE. In het dagelijks leven geeft Piet les in het vak installatietechniek op het Summa College in Eindhoven en is hij actief voor de UNETO-VNI, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche.

Minder huishoudelijke hulp? ‘Op papier is de gemeente Helmond klaar om aan de nieuwe wettelijke taken in het sociale domein te voldoen’, geeft de wethouder aan. ‘Het is nu zaak dat we slimme verbindingen leggen. We beginnen nu eigenlijk pas aan de transformatie: hoe kunnen we zorgen dat mensen in onze stad zo goed mogelijk kunnen meedoen, ongeacht hun leeftijd, inkomen of eventuele beperking? We moeten die vraag niet volledig zelf willen beantwoorden, maar dit meer bij de inwoners neerleggen: wat heeft u nodig? Wat kunt u zelf of met mensen om u heen regelen? En als dat niet voldoende is, waarmee kunnen wij u dan ondersteunen?’ Maas hoort echter verhalen uit zijn achterban, waarvan hij hoopt dat het incidenten zijn. ‘Ik krijg signalen van mensen die recht hadden op een aantal uren huishoudelijke hulp, maar bij een bezoek van de gemeente te horen kregen dat dat werd gehalveerd. Kijk, we hebben allemaal recht op een schoon huis. Er moet óók worden bezuinigd, dat

in gesprek

staat buiten kijf. Maar ik denk dat er te weinig wordt gekeken naar alternatieven. Het kan nooit zo zijn dat die uren hulp zonder meer worden gekort.’

Alternatieve dienstverlening ‘Je geeft het zelf al aan, Piet. We hebben een bezuiniging opgelegd gekregen van 40 procent en dat is enorm’, vindt Van der Zanden. ‘We bekijken nu samen met de cliënt hoe we het resultaat, een schoon huis, kunnen bereiken. Dat kan per persoon verschillend zijn. De een wil zijn bed wekelijks verschoond hebben, de ander om de twee weken. Op die manier bekijken we wat iemand echt nodig heeft. Tegelijkertijd zijn wij als gemeente erg bezig om te zoeken naar alternatieven. We hebben hier in Helmond de laagdrempelige Zorg- en Gemaksdiensten, voor ondersteuning bij wassen, strijken en boodschappen doen. Mensen van het Repaircafé die reparaties verrichten. Of huiskamerprojecten en eetpunten; die kunnen mensen óók op een goede manier ondersteunen.’ De wethouder is ook blij dat ze onlangs kennis heeft gemaakt met vier nieuwe cliëntondersteuners, vanuit het Verenigd

Bonden Overleg Helmond (VBOH). ‘Dat zijn mensen die er op dit moment heel erg toe doen. Het is namelijk de vraag of alle inwoners mondig genoeg zijn om aan te geven welke hulp ze nodig hebben. Wij vragen mensen altijd om iemand bij zo’n gesprek aanwezig te laten zijn. Of dat nu een mantelzorger, familielid of cliëntondersteuner is.’

Geld voor cliëntondersteuning Het VBOH levert binnenkort nog eens vier cliëntondersteuners. ‘Maar op enig moment houdt de subsidie van de Provincie op en moeten we naar andere oplossingen zoeken’, zegt Maas. ‘Op dat moment kijk ik naar de gemeente Helmond om dit lokaal op te pakken. Ik heb nog geen idee hoeveel cliëntondersteuners we daadwerkelijk nodig hebben. De praktijk zal dat moeten uitwijzen. Maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat de seniorenverenigingen voor de opleidingskosten opdraaien, terwijl de cliëntondersteuners ook nietleden bijstaan. Bovendien zijn er middelen nodig om de cliëntondersteuner zijn werk goed te laten doen. Denk aan kosten voor het gebruik van een telefoon en auto.’ Van der Zanden wil daar niet op vooruitlopen: ‘Ik zou zeggen: laten we aan de slag gaan en bekijken hoe het allemaal loopt.’

Ideale ouderenzorg

Nathalie van der Zanden (1966) is sinds 2014 wethouder in Helmond. In haar portefeuille heeft ze onder meer de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), ouderen, armoedebeleid en wijkaccommodaties. Eerder was zij werkzaam als consulent bij de sociale dienst van de gemeente Eindhoven.

De wethouder vervolgt: ‘Hoe voor mij de ideale ouderenzorg in Helmond eruit ziet? Ik vind het heel belangrijk dat mensen kunnen meedoen. Daarvoor moet ondersteuning beschikbaar, bereikbaar, laagdrempelig en betaalbaar zijn.’ Maas sluit zich daarbij aan, met twee kanttekeningen: ‘Allereerst moet je er dan voor zorgen dat de mensen elkaar kennen. Als ik niet weet wie mijn buurvrouw is, weet ik ook niet of ze problemen heeft. Vanuit zichzelf vertellen mensen dat vaak niet. Ten tweede moet de vrijwilliger gewaardeerd worden, af en toe een aai over de bol krijgen en zeker niet met kosten opgezadeld worden. Dan rolt er vanzelf uit dat mensen weer wat voor elkaar over hebben.’ Van der Zanden beaamt dit: ‘En dat geldt ook voor mantelzorgers. Het is zo belangrijk dat zij de waardering, maar ook de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.’

•

ons 17

KBO-Brabant helpt

bij Wmo-zaken De nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo-2015) heeft grote consequenties voor ouderen. Cliëntondersteuners van KBO-Brabant helpen u bij de Wmo-aanvraagprocedure bij de gemeente. En we bieden een laagdrempelige mogelijkheid om bezwaar te maken als een beschikking onrechtvaardig uitpakt.

eeft u hulp bij het huishouden nodig omdat uw gezondheid achteruit gaat? Of een traplift of taxivervoer? Dan kunt u zich melden bij uw gemeente, die bekijkt voor welke voorzieningen u in aanmerking komt. Sinds de Wmo nieuwe stijl, die geldt sinds 1 januari, zijn gemeenten wel een stuk strenger geworden. Deels komt dat door de bezuinigingen van het Rijk: dit jaar krijgen gemeenten alleen al voor de huishoudelijke hulp 40 procent minder geld. Daarnaast doet de wet een groot beroep op uw eigen verantwoordelijkheid. Problemen moet u eerst zelf

zien op te lossen. Met uw portemonnee, of met hulp van naasten.

Ouderen helpen ouderen Omdat het lastig kan zijn om te krijgen wat u nodig heeft van de gemeente, schrijft de wet voor dat de gemeente moet zorgen voor onafhankelijke cliëntondersteuning. In VBOB-verband (het Verenigde Bonden Overleg Brabant, waar KBO-Brabant deel van uitmaakt) zijn inmiddels 64 vrijwillige senior cliëntondersteuners opgeleid. Het is de bedoeling dat er straks in iedere Brabantse gemeente tenminste twee

Tekst: Dorine van Kesteren

Oud-bestuursrechter Bert van ’t Laar helpt leden van KBO-Brabant Bert van ’t Laar was tot voor kort bestuursrechter bij de rechtbank in Rotterdam en Dordrecht. Sinds 1 mei is hij met pensioen. Voor hij rechter werd heeft hij achttien jaar als burgemeester gewerkt. De afgelopen jaren is hij ook voorzitter geweest van verschillende bezwaarschriftencommissies. De juridische dienst verlening die KBO-Brabant nu aanbiedt is exclusief voor leden. Daarom dient aanmelding van een dossier te lopen via onze beleidsmedewerker Marieke Pette,

ons 18

mpette@kbo-brabant.nl of telefonisch (073) 64 44 066. Overigens kan het voorkomen dat op voorhand duidelijk is dat een bezwaar- of beroepsprocedure zinloos is, bijvoorbeeld omdat de wettelijke termijnen zijn verstreken of omdat er al duidelijke rechtspraak ligt van andere zaken. Procesondersteuner Van ’t Laar behoudt zich dan ook het recht voor om het doorzetten van een bezwaar- of beroepsprocedure te ontraden of af te wijzen na een gesprek met de cliënt.

nieuwe Wmo

Rechtszaak Veghel

zullen zijn. ‘Het uitgangspunt van de wet is dat mensen elkáár helpen, en binnen onze vereniging kennen we een lange traditie van ouderen die andere ouderen helpen’, aldus projectleider Marieke Pette van KBO-Brabant. ‘Het opzetten van een dienst cliëntondersteuning was voor ons dan ook een logische stap.’

Met ondersteuning van KBO-Brabant en Yuris Rechtshulp heeft een echtpaar uit Veghel een rechtszaak aangespannen tegen de gemeente. Het echtpaar kocht geïndiceerde uren huishoudelijke hulp in met een persoonsgebonden budget. De gemeente heeft dat budget per 1 januari nagenoeg gehalveerd terwijl de te leveren prestaties onveranderd zijn (in dit geval licht en zwaar huishoudelijk werk plus wassen en strijken). Het echtpaar heeft de rechter gevraagd om te toetsen of deze korting op hun persoonsgebonden budget voor huishoudelijke hulp wel voldoet aan de regels van de Wmo. Zij vinden dat zij met het nieuwe budget geen ‘toereikende’ zorg kunnen inkopen, waardoor normaal functioneren niet meer mogelijk is. De rechtbank doet omstreeks half mei uitspraak in deze zaak.

Keukentafelgesprek De cliëntondersteuner behartigt uw belangen. Hij of zij zoekt uit op welke voorzieningen u precies recht heeft en is desgewenst aanwezig bij het onderzoeksgesprek, ook wel keukentafelgesprek genoemd: het gesprek waarin een ambtenaar van de gemeente zich verdiept in uw persoonlijke situatie. Dan komt aan de orde wat u nog zelf kunt, of er familieleden en/of buren zijn die kunnen helpen en welke hulp u zelf kunt betalen. De cliëntondersteuner bereidt het gesprek met u voor, ondersteunt u tijdens het gesprek en ziet er ook op toe dat er een deugdelijk verslag komt van het gesprek. Dat is heel belangrijk, want op basis van dit verslag beslist de gemeente op welke voorzieningen u recht heeft. De cliëntondersteuners uit het VBOB-project hebben een meerdaagse opleiding gevolgd, zijn verplicht om zich jaarlijks bij te scholen en minimaal een aantal Wmoaanvragen per jaar te begeleiden. Cliëntondersteuners van KBO-Brabant volgen daarnaast nog een juridische opleiding, die wordt verzorgd door Yuris Rechtshulp uit Tilburg. ‘Wmo-aanvragen zijn juridisch niet eenvoudig. Ook na de opleiding kunnen de cliëntondersteuners voor de leden van KBO-Brabant nog een beroep doen op onze expertise’, zegt Jos Roose van Yuris.

Bezwaar en beroep Als de gemeente uw aanvraag geheel of gedeeltelijk afwijst, kunt u hiertegen binnen zes weken schriftelijk bezwaar maken. Dat kan ook als u het niet eens bent met een wijziging van een bestaande Wmo-beschikking. Een bezwaarprocedure loopt bij de gemeente zelf. Als uw bezwaar wordt afgewezen, is het mogelijk om de zaak

Cliëntondersteuners van KBO-Brabant volgen

een opleiding en scholen zich jaarlijks bij ons 19

Ledenvoordeel

KBO-leden besparen honderden euro’s per jaar René Bartelse uit Gilze en Francien Willems uit Bladel vertellen over hun ervaring en besparing via ONS Energiecollectief. ‘Ik ben niet trouw als het geld scheelt’

‘Stap over, iedere euro is er één’

René Bartelse (62) was heel honkvast wat betreft zijn energieleverancier. ‘Pas een paar jaar geleden stapte ik van Essent over naar Oxxio omdat ik een iPad cadeau kreeg. Die iPad heb ik inmiddels drie keer terug betaald’, knipoogt hij. ‘Ik voelde niets voor een nieuw Oxxio contract op hetzelfde prijsniveau.’ Op de website van KBO-Brabant kwam René toevallig het aanbod van ONS Energiecollectief tegen. Benieuwd naar wat een overstap hem op zou leveren, vroeg hij vrijblijvend een offerte aan. ‘Het scheelt ongeveer € 200,- per jaar bij een 3-jarig contract. Daar kan ik weer een nieuwe iPad van kopen’, lacht hij. René heeft een boodschap voor andere KBO-leden: ‘Wees niet bang om over te stappen naar een andere energiemaatschappij. Je hoeft niet trouw te zijn als het jou geld scheelt, betalen moet je toch!’

In het blad van de KBO-Afdeling Bladel stond een duidelijk verhaal over ONS Energiecollectief. Energiebewuste Francien Willems werd er warm van. ‘Ons huis is voorzien van zonnepanelen, een warmtepomp en zonnecollectoren. Maar de energiewereld is zo ondoorzichtig, je weet niet welke energiemaatschappij te kiezen.’ Francien belde een ander KBO-lid, die heel positief was over ONS Energiecollectief. ‘Ik heb contact opgenomen met KBO-Brabant en werd prettig en persoonlijk te woord gestaan. Ik mailde het jaaroverzicht van mijn energierekening en ontving snel een offerte. Ons nieuwe contract scheelt ons € 332,- per jaar gedurende 3 jaar. Iedere euro is er één vandaag de dag! KBO-Brabant regelde mijn overstap, ik hoefde niets te doen! Ik ben blij dat onze belangenvereniging dit initiatief heeft genomen.’

Ja, ik heb (vrijblijvend) interesse in Ons Energiecollectief! Dhr. Mevr. Voorletters Achternaam Straat Huisnummer Postcode Woonplaats Telefoon E-mailadres

Tussenvoegsel

Ik heb een enkeltarief voor elektriciteit, mijn verbruik is kWh per jaar Ik heb een dubbeltarief voor elektriciteit, mijn piek verbruik is kWh per jaar mijn dal verbruik is kWh per jaar Ik heb een eigen gasaansluiting*, mijn verbruik is m³ per jaar

Toevoeging

Ga naar www.onsledenvoordeel.nl en klik op Ons Energie of bel (085) 486 33 63

*) U heeft een eigen gasaansluiting als u een eigen CV/verwarmingsketel heeft.

Ik heb een stads-/blokverwarming*

*) U heeft een stads- of blokverwarming als u wel warm water en warmte in huis heeft, maar geen eigen CV/verwarmingsketel.

Bent u al eens overgestapt van energieleverancier? Ja Nee Mijn huidige leverancier voor elektriciteit is Mijn huidige leverancier voor gas is

Stuur deze bon in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal

nieuwe Wmo

u heeft een u schakelt een 1 beperking en thuis 2 cliëntondersteuner ondersteuning nodig. van KBO-Brabant in.

✖ u dient 6 samen met de cliëntondersteuner uw eventuele aanvraag in.

niet eens met 7 het besluit? Maak binnen zes weken bezwaar, i.o.m. de cliëntondersteuner.

u doet samen de gemeente voert de gemeente 3 een melding bij 4 een onderzoeks 5 maakt een verde gemeente. gesprek met u. De cliënt slag. Dat is de basis ondersteuner is daar bij.

voor het besluit.

✔ nieuw nog steeds niet eens met uitspraak 8 besluit van 9 het besluit? U kunt in beroep 10 van de de gemeente. gaan bij de rechtbank, evt. met rechter, eventueel

daarna voor te leggen aan de rechter. Op dit moment lopen er al talloze rechtszaken in het land. Dat komt doordat iedere gemeente haar eigen Wmo-beleid voert en de grenzen van de nieuwe wet nog onduidelijk zijn.

Bezwaar maken KBO-Brabant heeft oud-bestuursrechter Bert van ’t Laar bereid gevonden om de eigen leden in bezwaar- en beroepsprocedures te begeleiden. In eerste instantie wordt geprobeerd er met de gemeente uit te komen voorafgaand aan of tijdens de bezwaarprocedure. Als de zaak kansrijk is, kan na de bezwarenprocedure ook een procedure bij de rechtbank worden gestart. Dit is voor leden van KBO-Brabant zonder financiële risico’s of rompslomp. Voor de inschakeling van Van ’t Laar is een eenmalige bijdrage van 100 euro in de dossierkosten verschuldigd. Als beroep bij de rechtbank wordt ingesteld komt daar 46 euro bij aan griffierechten. Procesondersteuner Van ’t Laar werkt op basis van een soort no cure, no pay. Wint hij de zaak voor de cliënt, dan wordt de door de gemeente te betalen procesvergoeding aan hem betaald ter vergoeding van zijn reële kosten. De gemeente moet dan ook de griffierechten terugbetalen aan de cliënt. ‘Ik heb de ervaring en na mijn recente pensionering ook de tijd en zin om dit soort procedures te voeren’, zegt Van ’t Laar.

inschakeling van de proces ondersteuner van KBO-Brabant.

in hoger beroep.

Verschil van inzicht Er zijn talloze gronden voor bezwaar. Als bijvoorbeeld het keukentafelgesprek niet of niet op de juiste manier – haastig, nonchalant, door onvoldoende gekwalificeerd personeel – wordt gevoerd, deugen de op basis daarvan genomen besluiten ook niet. Daarnaast kan er verschil van inzicht zijn over de ernst van de beperkingen van de oudere of over de mogelijke inzet van familieleden. Van ’t Laar: ‘In algemene zin zal het telkens neerkomen op een verschil van opvatting over de vraag of het concrete aanbod van de gemeente toereikend is om het abstracte doel van de Wmo te bereiken: een situatie waarin de burger zo lang mogelijk zelfredzaam is.’ Van ’t Laar verwacht dat hij het best druk zal krijgen. Het gaat immers om veel besluiten. ‘In mijn woonplaats Bergen op Zoom, met 66.000 inwoners, heeft de gemeente in 2013 meer dan 6.000 Wmo-besluiten genomen. Al wordt slechts in 1 procent van de gevallen bezwaar gemaakt, dan gaat het provinciebreed om forse aantallen.’ Bovendien moeten de grootste klappen nog vallen. ‘Het kabinet heeft voor 2015 nog wat extra geld vrijgemaakt voor de Wmo, maar daarna wordt het écht minder.’ Jos Roose van Yuris: ‘Het leeft erg onder de mensen. Bij Wmo-voorzieningen gaat het op zichzelf vaak om kleine bedragen, maar bij elkaar opgeteld en over een langere periode bezien zijn de belangen groot.’

•

ons 21

KBO Boxtel bezoekt voedseltuin Villanueva

Groene vingers voor

het goede doel

Tekst en beeld: Ivo Hutten

Een groeiend aantal mensen is voor hun dagelijkse maaltijd aangewezen op de voedselbank. Steeds vaker ook worden de verse groenten voor deze uitgiftepunten door vrijwilligers geteeld in lokale voedseltuinen. In ’s-Hertogenbosch bijvoorbeeld. Daar is vorig jaar in een razend tempo Voedseltuin Villanueva opgericht. KBO-leden uit Boxtel raakten geïnteresseerd en gingen samen met Ons op bezoek.

n de vroege lentezon wroeten de vrijwilligers al druk in de grond als we de uit de kluiten gewassen moestuin aan de Vlijmenseweg betreden. Het is nog fris deze ochtend, maar het petroleumkacheltje in de felgroene schaftkeet doet wonderen. ‘Welkom in Voedseltuin Villanueva’, zegt initiatiefnemer en gastheer Theodoor van Leeuwen. Op zijn houten klompen klimt hij de keet in. De KBO’ers

ons 24

uit zijn woonplaats zijn na de opening vorig jaar oktober de eerste officiële gasten die hij hier ontvangt.

Met vereende krachten Theodoor vertelt meteen honderduit. Uit zijn woorden maken we op dat een goed plan soms heel snel concreet kan worden als vrijwilligers, een welwillende gemeente en tal van bedrijven hun krachten bundelen. Het begon

op pad

twee jaar geleden met een idee van scholiere Dominique Villanueva, die de voedseltuin bedacht en een startkapitaal van de gemeente ontving. Theodoor van Leeuwen ging er in zijn vrijwilligersfunctie als directeur van de Stichting City Change Center ’s-Hertogenbosch mee aan de slag en vond in Ed Houdijk en Ton Verhaeg twee compagnons met wie hij de voedseltuin in slechts een paar maanden tijd inrichtte. Theodoor is het zakelijke brein. Als geen ander weet hij bedrijven te motiveren om geld en goederen te doneren. ‘Het principe is heel simpel’, zegt hij. ‘We streven naar een zo hoog mogelijke groente- en fruitproductie tegen zo laag mogelijke kosten. Onze hele oogst gaat gratis naar de voedselbank. Daar staat tegenover dat we vorig jaar fors hebben geïnvesteerd. We kochten van alles: gereedschappen, een container als opbergruimte, een kweekkas, een professionele beregeningsinstallatie, afrastering, et cetera. Maar tegen de leveranciers zeiden we: laat de rekening maar zitten, want we hebben geen geld.’

Taboesfeer Enthousiast gegniffel van de KBO’ers vult de keet. Het zijn zijn brutaliteit en gedrevenheid voor het goede doel waarmee de gastheer waardering oogst. Hij weet

‘Naast voedselproductie zijn ontmoeting en educatie

ook doelen van de voedseltuin’

heel goed waarom hij zo veel tijd en energie in deze tuin stopt. ‘Toevallig las ik vanochtend in de krant dat ruim veertigduizend gezinnen in Nederland gebruik maken van voedselbanken’, zegt Theodoor. ‘In potentie zijn dat er zelfs tien keer zoveel. Dat is schandalig. Het enige wat wij kunnen doen is onze handen uit de mouwen steken.’ ‘Schrijnend’, haakt Betsie van der Sloot in. Ze is voorzitter van KBO Boxtel. ‘Ik hoor vaak dat ouderen die ervoor in aanmerking komen zich schamen om naar de voedselbank te gaan en het daarom dus niet doen.’ Theodoor: ‘Er hangt een taboesfeer omheen. Mensen hebben een duwtje nodig. Huisartsen en wijkverpleegkundigen zijn daar misschien wel de aangewezen personen voor. Als vrienden of familieleden onder elkaar zeg je namelijk ook niet zo snel: “Joh, zou jij niet eens naar de voedselbank gaan.” Die drempel is ook hoog.’

ons 25

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

■

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

op pad

Zoveel mogelijk biologisch Dan wordt het tijd om de tuin zelf te verkennen. De voormalige paardenweide van bijna een hectare is netjes verdeeld in vakken voor de verschillende gewassen. Hier en daar is al wat ingezaaid of geplant, maar het verse groen is op veel plekken nog niet te zien. Na een eerste kleine oogst vorig jaar, is de tuin sinds kort volledig in gebruik genomen. ‘Tuinieren jullie helemaal biologisch?’, vraagt KBO-lid Corry van der Laar als we in de kweekkas staan. ‘Zo biologisch mogelijk’, zegt tuincoördinator Ed Houdijk. ‘We gebruiken wel kunstmestkorrels, maar verder willen we zoveel mogelijk aan de natuur zelf overlaten.’ Betsie heeft zelf ook groene vingers en vraagt zich af of er ook vergeten groenten als pastinaak in de tuin staan. ‘Nee, dat niet’, zegt Ed. ‘Van de voedselbank horen we aan welke groenten behoefte is. Aardappels krijgen ze van elders al voldoende, dus die verbouwen wij hier niet. Maar wel andijvie, sla, uien, prei en verschillende koolsoorten.’

Even verderop krijgt Ria Kivits de kriebels. Ze wil zo meehelpen als ze de vrijwilligers uit de buurt ziet spitten. Ze pakt een vork en steekt hem in de grond. ‘Zal ik even pieren steken’, grapt ze. Juying Chen staat erbij te lachen. Ze kijkt haar ogen uit. Ze houdt van het boerenleven en heeft thuis zelf ook een groentetuintje.

Kruisbestuiving ‘Onze vrijwilligers zijn onbetaalbaar’, vertelt Theodoor van Leeuwen. De voedseltuin heeft er inmiddels veel. Volgens een uitgekiend rooster zijn ze dagelijks aan het werk in de tuin. Er werken bovendien cliënten van de Stichting Exodus die in de laatste fase van hun detentie zitten en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Zo hebben we naast de voedselproductie een hoop nevendoelen. Ontmoeting is belangrijk, maar educatie ook. Agrarische studenten maken voor ons een strategisch teeltplan gericht op een zo hoog mogelijke opbrengst. En jonge scholieren leren we hier dat hun soepgroenten niet uit een zakje van de supermarkt komen, maar uit de grond. Deze tuin heeft onnoemelijk veel mogelijkheden tot kruisbestuiving, al blijft de groenteproductie ons hoofddoel.’

•

ons 27

Advertentie

Zorgeloos leven in uw eigen huis Met een ThyssenKrupp Encasa traplift

NU MET

5 JA AR GAR ANTIE*

ThyssenKrupp Encasa, al meer dan 60 jaar een vertrouwd gevoel

ThyssenKrupp Encasa Zekerheidsplan

Maak een nieuw begin en vraag uitgebreide informatie aan. Bel GRATIS 0800-5003, ga naar tkencasa.nl/ons of stuur ons deze antwoordkaart:

24-uurs service 7 dagen per week bereikbaar

m/v

Stuur de ingevulde bon in een envelop zonder postzegel aan ThyssenKrupp Encasa NV, Antwoordnummer 170, 2920 VB Krimpen a/d IJssel * Alleen i.c.m. een Zekerheidsplan en geldt niet i.c.m. andere aanbiedingen.

Landelijk service netwerk

Nu met 5 jaar garantie* tkencasa.nl/ons

ONS20150504

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

9,6 Excellent

Advertentie

Vertrek: 25/5*, 15/6*, 13/7, 17/8, 28/9

Vanaf

Volpension

459,-

Sp aan eciaal bevo doo len r

reisnr: BEDE10

Das schöne ‘liebliche Taubertal’

Vanaf

520,-

reisnr: BBRH13/14/15

De romantische Moezel en Rijn

6-daagse busreis Bad Mergentheim

5-, 6-, of 10-daagse cruise Moezel en Rijn

De Romantische Strasse is de meest bekende toeristische route in Duitsland. Hij loopt van Würzburg naar de Alpen en leidt langs en door historische steden, ongerepte natuur en een diversiteit aan landschappen. Tijdens deze reis ontdekken we het noordelijke deel van deze schitterende route.

Ontdek tijdens de cruise het mooiste van de Rijn: de Romantische Strasse tussen Koblenz en Rüdesheim. Geniet van de schitterende natuur, de prachtige wijngaarden en de pittoreske plaatsjes die we passeren met de comfortabele m.p.s. Rhine Princess.

U verblijft in het uitstekende hotel Weinstube Lochner in Markelsheim. Dit plaatsje ligt aan de Romantische Strasse en wordt omzoomd door vele wijngaarden. Een wijnproeverij in het hotel mag dan ook niet ontbreken. Verder nemen wij u mee langs vele hoogtepunten op deze toeristische route. De natuur ontdekken we tijdens een prachtige tocht door het Taubertal en vanaf het water tijdens een rondvaart in Miltenberg. Het hoogtepunt van deze reis zal toch wel het bezoek aan de middeleeuwse stad Rothenburg ob der Tauber zijn. Het oude stadscentrum herbergt een groot aantal vakwerkhuizen, mooie kerken en schilderachtige pleinen. U beleeft een heerlijke vakantie in één van de mooiste gebieden van Duitsland.

Laat u 10 dagen meevoeren over de Moezel en de Rijn tot aan Mainz op dit heerlijke riviercruiseschip. Op zoek naar een korte cruise? Dan kunt u er ook voor kiezen om 5 of 6 dagen mee te varen.

Hoogtepunten van de reis

• Romantische Strasse • Rothenburg ob der Tauber • Wildpark Bad Mergentheim • Miltenberg

Inclusief

• reis per Comfort Class bus, o.l.v. Oad chauffeur/reisleider • verblijf in een 2-pers.kamer met bad of douche en toilet o.b.v. halfpension • vele excursies • servicelijnen via Zeddam

5 dagen Trier-Koblenz (BBRH13) 6 dagen Koblenz-Mainz-Keulen (BBRH14) 10 dagen Trier-Mainz-Keulen (BBRH15)

vertrek 18/7 va. € 520,vertrek 22/7 va. € 610,vertrek 18/7 va. € 1070,-

Inclusief

• busvervoer Zeddam naar Duitsland v.v. • uitstekende verzorging o.b.v. volpension • verblijf op m.p.s. Rhine Princess, zoover beoordeling 9,1! • nu met GRATIS € 50,- consumptiekaart

Optioneel • servicelijn naar Zeddam incl. afscheidsdiner € 57,- p.p.

Exclusief

• entreegelden, ca. € 25,- p.p. gegarandeerd vertrek

0547 28 44 88

ma t/m vr: 9.00 -19.00 | za 9.00 -16.30

Oad.nl/ons

Prijzen zijn p.p. en excl. reserveringskosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typ-, druk-, zetfouten.

Advertentie

Heerlijkheid aan het prachtige Gooimeer Geniet dit voorjaar van de mooie omgeving in de landelijke Gooi- en Vechtstreek. Hier maakt u prachtige wandel- of fietstochten door de bossen en over de heide. De pittoreske vestingsteden Naarden en Muiden zijn vlakbij. Slenter door de historische straatjes of breng een bezoek aan het middeleeuwse kasteel Het Muiderslot. Hampshire Hotel – Newport Huizen ligt direct aan het Gooimeer in het knusse oude vissersplaatsje Huizen. Het hotel is stijlvol ingericht en de kamers hebben een prachtig uitzicht op de jachthaven en het meer. Club Newport 1852 Club Newport 1852 ligt aan de haven bij Hampshire Hotel - Newport Huizen. Het restaurant is inspired by Peter Gast, chef-kok van sterrenrestaurant Schulten Hues in Zutphen. Club Newport 1852 is een restaurant voor liefhebbers van heerlijk eten en drinken. De wijn-spijs combinaties die op de kaart staan, zijn allemaal afkomstig van Peter Gast (spijs) en gastvrouw Jacqueline van Liere (wijn). Kortom, dé plek om culinair te genieten, bij mooi weer zelfs op het terras. Inhoud voorjaarsarrangement • 2 x overnachting in een Deluxe kamer • 2 x uitgebreid ontbijtbuffet • 1 x 2-gangen diner op de tweede dag • Gratis fietsroute van de prachtige omgeving • Gratis informatiepakketje over ‘t Gooi • € 3,75 korting op een toegangskaart voor de Beeld en Geluid Experience • Gratis koffie of thee bij een bezoek aan het Huizermuseum • Gratis Wi-Fi en gratis parkeren € 79 per persoon bij aankomst op vr t/m zo en vakanties € 94 per persoon bij aankomst op ma t/m do Extra luxe genieten? Voor € 25 per persoon extra verblijft u in een luxe suite met ruime zithoek, koffie- en theefaciliteiten en een balkon met prachtig uitzicht op de jachthaven en het meer. Prijs is op basis van een reservering voor twee personen en exclusief eventuele gemeentelijke heffing. Dit arrangement is geldig t/m 30 oktober 2015, op basis van beschikbaarheid.`

Online boeken via www.hampshire-hotels.com/onshuizen Meer informatie of reserveren direct bij het hotel via 035 - 52 89 600 o.v.v. lezersreis KBO Brabant-ONS

3 DAGEN

per persoon

Advertentie

Vakantie op de Veluwe Bosrijk en schitterend gelegen nabij het eekbergen vindt u het gezellige familiehotel de Stoppelberg. U kunt hier fietsen, wandelen of één van de vele bezienswaardigheden in de omgeving bezoeken. Schuif s’avonds aan voor een heerlijk 3-gangen diner in ons restaurant. U zult zich hier uit en thuis voelen.

Weekarrangement incl. 3 bustochten 8 dagen vol pension incl. volledig verzorgd programma vanaf € 425,- pp Veluwe ontdek arrangement 3 dagen half pension vanaf € 110,- pp Midweekarrangement 5 dagen half pension vanaf € 180,- pp Weekarrangement 8 dagen half pension vanaf € 300,- pp * * * *

gratis wifi gratis parkeren gratis gebruik wandel en fietsroutes Vraag vrijblijvend naar onze nieuwsbrief

HOTEL DE STOPPELBERG

Tel. 055-5061934 Stoppelbergweg 41, 7361TE, Beekbergen info@de-stoppelberg.nl, www.de-stoppelberg.nl

G R AT I S A N T I S L I P T E S T ? B657773_adv E L Ospatoilet N S90-112_HR.indd O P 0 314 8 - 2 0 3 0 0 0

LODEWIJK ANTISLIP

29-09-14 09:07

GRIP OP GLADDE VLOEREN MET LODEWIJK VLOERGRIP Vakkundig aangebracht Direct beloopbaar Langdurige werking Tast uw vloertegels niet aan Hygiënisch (bacterieremmend) Onzichtbare antislipbehandeling Voordelig geprijsd

ONBEHANDELD

Alle stenen oppervlakken hebben fijne tot zeer fijne poriën, waardoor het oppervlak langer nat blijft.

BEHANDELD (DROOG)

Lodewijk Vloergrip hecht zich duurzaam in de poriën van het stenen oppervlak.

BEHANDELD (NAT)

Lodewijk Vloergrip reageert direct bij elke vorm van vocht en creëert een remmende werking.

Geschikt voor toepassing op tegelvloeren in de badkamer, keuken, woonkamer, toilet, tuin, etc.

MEER WETEN?

0348-203000

WWW.VEILIGEVLOER.NL LODVEI_20150504_onskbo_185x112mm.indd 1

LODEWIJK veiligheid en comfort

UITPROBEREN? (TIP) Neem vandaag nog contact op met Lodewijk en vraag naar de gunstige tarieven èn een gratis vloertest bij u thuis aan. Een gespecialiseerde applicateur komt dan vrijblijvend uw vloer testen op stroefheid en werking van Lodewijk Vloergrip. U ontvangt bij applicatie een fles zeepvrije vloerreiniger t.w.v. € 14,95 geheel gratis. Gebruik hiervoor de code ONSKBO20150504. 7-4-2015 15:16:56

Tweede burgeresse

Tekst: Ton van Reen | Illustratie: Peter Koene

dellijke mensen kom je tegenwoordig alleen nog maar tegen in rouwadvertenties, vooral in de eertijds deftige NRC. Pas als de jonkers en freules sterven, komen ze tevoorschijn uit hun enigszins verborgen bestaan. Soms laat zo’n gestorven jonkheer een weduwe achter die zich in de overlijdensadvertentie douairière noemt; niet te verwarren met derrière, het Franse woord voor achterwerk. In het Nederlands betekent douairière voorname weduwe, maar in het Frans betekent het oud lijk. Er zijn nog een paar honderd families van hooggeboren graven en burggraven, en hoogwelgeboren baronnen, jonkheren en ridders over, zelfs een enkele markies. Dat we hen nauwelijks nog kennen is niet verwonderlijk. Hun oude geld is grotendeels verdampt, hun laatste centen hebben ze gespaard voor de overlijdensadvertentie. Het woord adellijk heeft niet meer de betekenis die het vroeger had. Het komt van het woord oud, of aad in het Limburgs, maar feitelijk betekent het een beetje rot. Het woord adellijk is nu nog het meest bekend in de betekenis van adellijk wild. Vroeger legde men na de jacht het wild een paar dagen in de grond en werd het, net tegen het bederf aan, uit het zand gehaald. Het lichte bederf zou de smaak ten goede komen. Adellijken hebben lang gedacht dat ze voorrechten hadden. Tot aan de Franse Revolutie zaten ze stinkend rijk te wezen in hun kastelen, gebouwd op de ruggen van hun straatarme horigen. Toen de revolutie tot zijn kookpunt kwam, werden een aantal van die naar parfum ruikende heren aan de lantaarnpalen gehangen. À la lanterne was de kreet. Meteen werden

ons 30

ook een aantal met goud behangen prelaten van de rooms-katholieke kerken opgehangen. Wonderlijk genoeg bleven de dominees en ouderlingen van de protestantse kerken in de Cevennen gespaard. Wat mogelijk een bewijs is dat zij dichter bij het volk stonden dan de priesters die in hun hoogmoed meenden dichter bij God te staan dan gewone stervelingen en zich daarom het leven van de rijken mochten veroorloven. Toen de Fransen in 1795 Nederland binnentrokken, knoopten ze ook hier een aantal adellijke heren op aan de ophaalbruggen van hun burchten. Na het verdwijnen van de Fransen in 1815 kwamen veel kastelen niet meer terug in handen van de eens zo voorname families, maar werden ze bezit van rijke burgers, of werden het kloosters en pensionaten voor deftige meisjes. Een van de families die weer een beetje macht verkregen, was de familie Van Rijckevorsel, een deftig geslacht van jonkheren die met regentenbloed in de aderen ter wereld kwamen en het geboorterecht leken te hebben op een baan als burgemeester. Op een gegeven moment hadden we er in Nederland een stuk of tien. Een Van Rijckevorsel was burgemeester van Belfeld, een dorpje dat niet zo heel veel bestuur nodig had, zodat de burgemeester en zijn vrouw de tijd hadden de deftigheid zelve uit te dragen. Vooral mevrouw was zich van haar stand bewust. Toen mijn vrienden en ik een jaar of zestien waren, gingen we op een zomerse vakantiedag zwemmen in de Maas, aan de Belfeldse oever, omdat daar een paar knappe meisjes woonden. Een van hen was de dochter van de burgemeester. Een paar van ons waren verliefd op

lezen

haar en mogelijk ook nog op een paar andere nimfen die in badpak met ons, in alle onschuld, wat lagen te flikflooien. Meer was het niet, want seks, daar waren we in die nog volop roomse jaren vijftig te bleu voor. Plotseling stond daar mevrouw Van Rijckevorsel, als de tot zoutpilaar geworden dochter van Lot. ‘Schaam jij je niet?’ riep ze tegen haar dochter. ‘Jij als tweede burgeresse van Belfeld!’

Jammer dat we de dochter nooit meer hebben gezien. Maar gelachen over zoveel onnozelheid van een kakmadam hebben we wel. Zelfs nu nog. Nu we in onze gouden jaren zijn, we als vrienden elkaar treffen en de vrolijke momenten van onze zilveren jaren uit ons geheugen opvissen, denken we met veel plezier terug aan de eerste en de tweede burgeresse van Belfeld.

•

ons 31

Ontspa

Het is lente, en daarom is er buiten van alles te doen. Van swingen in Breda tot dauwtrappen in Veghel. Een minder mooie dag? Duik het theater in met Nijntje of Toon!

Swingen in Breda Tijdens het 45e Breda Jazz Festival zijn er in het centrum van de stad zo’n 175 jazzconcerten op zestien binnen- en buitenlocaties. Bijna alle concerten zijn gratis, voor sommige meer gerenommeerde acts betaalt u entree. Van donderdag 14 tot en met zondag 17 mei, op diverse locaties in de stad. Bij de informatiebus op het Kasteelplein kunt u terecht voor programmaboekjes en alle praktische informatie over het festival. www.bredajazzfestival.nl

Dauwtrappen op Hemelvaartsdag? In Veghel wordt op donderdag 14 mei de jaarlijkse Vat Oe Fiets wandelen fietstocht georganiseerd. Er is een fietsroute van 25 km en een van 50 km. Liever te voet? De uitgezette wandeltocht is 25 km lang.

Een middag op stap met de kleinkinderen? Bezoek dan theater De Witte Lelie, midden in het Oisterwijkse bos. Elke woensdagmiddag vertellen Luuk Petersen en Marleen Groenland hier met poppen de mooiste verhalen. Leuk voor kinderen vanaf vier jaar én hun opa’s en oma’s. Bij het theater is ook een gezellig boscafe met terras en een speeltuin.

Datum: 14 mei. Startpunt: Uitpunt, Markt 1 in Veghel. Wandelaars starten tussen 08.30 en 09.30 uur. Fietsers gaan op weg tussen 10.30 en 13.00 uur.

Datum: elke woensdag, 15.00 uur. Entree: € 5,- per persoon. Bestel uw kaarten telefonisch op (06) 309 856 79 of (013) 52 84 008.

Tekst: Annemiek Kraaijvanger

Vat Oe Fiets (of loop!)

Hommage aan Toon Musicalster Suzan Seegers zingt bekende en minder bekende liedjes van Toon Hermans. Ze brengt zijn repertoire met respect voor het origineel, maar geeft er ook een eigen draai aan. ‘Haar vertolking laat Toons woorden kleurrijk oplichten’, schreef NRC Handelsblad over deze voorstelling. Op zondag 10 mei om 20.30 uur in theater De Schalm in Veldhoven. Kaarten € 17,-.

ons 32

foto: Marleen van Groenland

Voor jong en oud

nning Leermoment

Hemelse film

Altijd al eens willen zien hoe leer gelooid wordt en hoe schoenen gemaakt worden? In Nederlands schoenenmekka Waalwijk kunt u dit met eigen ogen aanschouwen. In de looierij en schoenfabriek van het Schoenenmuseum zijn elke tweede zondag van de maand doorlopende demonstraties. Er zijn geen vaste tijden, u kunt tijdens de openingstijden van het museum zo aansluiten.

Elke tweede maandag van de maand organiseert KBO Sint-Oedenrode Centrum een filmavond in Zorgcentrum Odendael. Op maandag 8 juni draait de Nederlandse film Hemel op aarde, over de dertienjarige Bart die tot over zijn oren verliefd wordt op de oudere, verleidelijke Moniek. Dan blijkt dat Moniek ziek is. Met Jeroen van Koningsbrugge en Huub Stapel.

Elke tweede zondag van de maand (in mei op zondag de 10e) in het Schoenenmuseum, Elzenweg 25 in Waalwijk. Openingstijden museum: di t/m vr van 10.00 tot 17.00 uur, za en zo van 12.00 tot 16.00 uur. Entree: volwassenen € 5,-, 65+ € 4,-.

Datum: 8 juni, 14.30 uur. Zaal Maas & Dieze van Zorgcentrum Odendael, Odendael 1 in Sint-Oedenrode.

Nijntje wordt 60! Nederlands wereldberoemde konijn Nijntje wordt 60 en viert dit met een theatervoorstelling. Ivo de Wijs vertaalde de verhalen van Dick Bruna naar speelse en herkenbare liedjes. Het wordt een sprankelende muzikale middag. Wordt u net als Nijntje 60 dit jaar? Dan mag u gratis naar de voorstelling. Voorwaarde is wel dat u daarnaast nog tenminste één toegangskaartje koopt. Nijntje viert feest, op zondag 17 mei om 14.00 of 16.00 uur. Entree: volwassenen € 21,25, kinderen € 19,25. Gratis voor degenen die dit jaar 60 worden. De Kring, Kerkstraat 1 in Roosendaal.

Museum Bevrijdende Vleugels Een museum met een indrukwekkend verhaal. Duik in de historie van WO II en ga terug naar de gebeurtenissen in de periode van de bezetting, de onderdrukking en de uiteindelijke bevrijding. De verhalen van vroeger komen tot leven met authentiek militair materieel en prachtige diorama’s. Museum Bevrijdende Vleugels is van 1 april t/m 19 november geopend op woe, do, vr, za en zo, van 10.00 tot 17.00 uur. Tijdens schoolvakanties is het museum dagelijks open van 10.00 tot 17.00 uur. Entree: volwassenen: € 6,50, 65+: € 5,-, kinderen: € 5,-. Sonseweg 39, 5681 BH Best, tel. (0499) 329 722.

ons 33

ons voordeel Eenvoudig lagere vaste lasten ‘Kan ik zoveel besparen? Dat had ik niet verwacht!’ Die uitspraak horen we heel vaak als Besparen! we voor leden van KBO-Brabant uitrekenen hoeveel voordeel zij kunnen behalen op hun energiekosten. We doen dat op basis van hun laatste energienota. Al duizenden leden hebben hier gebruik van gemaakt. De meesten besparen hiermee eenvoudig honderden euro’s en verdienen zo hun KBO-contributie voor vele jaren terug. Wilt u ook weten wat u kunt besparen via Ons Energiecollectief van KBO-Brabant? Stuur dan uw laatste energie-jaarafrekening naar ons toe. Wij rekenen uw besparing dan vrijblijvend voor u uit. Stuur uw energienota, voorzien van uw naam en adres naar: KBO-Brabant, Ons Energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL ROOSENDAAL KBO-Brabant biedt zijn leden nog veel meer voordelen. Kijk regelmatig op www.onsledenvoordeel.nl voor interessante aanbiedingen, zoals een stappenteller voor rond uw pols waarmee u kunt checken of u dagelijks het gezonde aantal van tussen 5.000 en 10.000 stappen loopt (zie ook het artikel op pagina 47).

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

Hiermee bieden De Tuinen van Appeltern u meer tuinbeleving dan ooit tevoren en gaat u na afloop van uw bezoek eenvoudig zelf aan de slag in uw eigen tuin of op uw balkon! De Fluistertour is gratis te gebruiken gedurende uw bezoek. Leden van KBO-Brabant maken kans op 4x2 gratis toegangskaarten voor De Tuinen van Appeltern. Bovendien krijgen alle leden € 3,50 korting op de entreeprijs op vertoon van de ledenpas. U betaalt € 9,in plaats van € 12,50. Maximaal vier personen per pas. Wilt u kans maken op de vrijkaarten? Stuur dan voor 1 juni een e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. Appeltern.

Gouden jaren Een digitale bankrekening, dagelijkse douche of een broodje gezond: een halve eeuw geleden kon niemand zich daar een voorstelling van maken. In het boek Gouden jaren vertelt Annegreet van Bergen over de naoorlogse groei die ons leven op alle fronten veranderde. Het boek staat vol anekdotes en schitterende foto’s die doen inzien dat we rijker zijn geworden dan we ooit voor mogelijk hielden. We mogen 5 exemplaren van het boek weggeven. Kans maken? Stuur een mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. Gouden jaren.

Workshop in het Nederlands Drukkerij Museum

De Tuinen van Appeltern Laat u inspireren in het grootste tuinideeënpark van Europa. U vindt bij De Tuinen van Appeltern meer dan 200 sfeer- en modeltuinen, de Nationale Vasteplantentuin, het ‘Natuurlijk spelen en ontdekkenterrein’ voor kinderen en nog veel meer! Dit mag u vooral niet missen: • Het 6e Appeltern Tuinenfestival – tien tuinen ontworpen speciaal voor Vincent van Gogh • De Wilde Weelde Wereld • Duurzaam tuinieren in De Levende Tuin • Tuintrends 2015 De restaurants, terrassen en de parkwinkel maken uw dagje uit naar De Tuinen van Appeltern compleet. Nieuw zijn De Appeltern Fluistertour en €3,50 g de uitgebreide ‘Tuinwinkel’ webshop. in rt ko

én winnen!

Gratis

Speciaal voor KBO-leden organiseert het Nederlands Drukkerij Museum in Etten-Leur op dinsdagmiddag 2 juni een workshop handzetten, boekdrukken of de workshop ‘Werkman’. De Groninger drukker/ kunstenaar H.N. Werkman combineerde in zijn werk druktechnieken met sjabloneren en stempelen en maakte zo unieke kunstwerken. Leden van KBO-Brabant krijgen € 1,50 korting op €1,50 de normale prijs en betalen € 15,- per persoon. Dat korting is inclusief koffie/thee, gebruik van machines en materialen (zoals inkt, inktmessen, kleurenwaaier en begeleiding). De prijs is exclusief papier. Aanmelden kan tot 26 mei via info@nederlandsdrukkerijmuseum.eu. De groep bestaat uit maximaal 10 personen.

ons 34

Advertentie

grootste modewinkel VAN NEDERLAND!

liefde VOOR HET VAK

DRIE TROTSE GENERATIES VAN TILBURG EN 65 JAAR AMBACHT, MAATWERK, ADVIES, CREATIVITEIT EN ENTHOUSIASME GEVANGEN IN ÉÉN BEELD EN VIER KOSTUUMS. AUTHENTIEK ELEGANT, PRAKTISCH ZAKELIJK OF JONG EN CITY CHIC; DE KLASSE VAN EEN PAK IS ONZE LIEFDE VOOR HET VAK. VAN TILBURG HEEFT VOOR ELKE MAN EEN PAK DAT PÁST!

NATUURLIJK MODE SCHOENEN EN SPORT VOOR JONG EN OUD

600 +

RUIM 600 MODEMERKEN ONDER ÉÉN DAK

UNIEKE EN GRATIS VERMAAKSERVICE

24/7 ONLINE WINKELEN OF RESERVEREN

VELE VOORDELEN VOOR VASTE KLANTEN

RUIM 500 GRATIS PARKEERPLAATSEN VOOR DE DEUR

GRATIS VERS GEMALEN KOFFIE IN ONZE LUNCHROOM

Veeezlier! pl

VAN TILBURG MODE | SCHOENEN | SPORT | NISTELRODE 6 dagen per week geopend. Maandag t/m donderdag van 9.00 tot 18.00 uur. Vrijdag koopavond van 9.00 tot 21.00 uur. Zaterdag geopend van 9.00 tot 17.00 uur. Laar 8, 5388 HE Nistelrode, Telefoon: 0412-611288, www.vantilburg.nl

ALTIJD ONLINE WWW.VANTILBURGONLINE.NL

Mantelzorgwoningen „Voor iedereen anders"

Wat zijn erfrechtelijk de voorzieningen voor uw verstandelijk gehandicapt kind ? In de praktijk speelt regelmatig de vraag wat je als ouder met een verstandelijk gehandicapt kind, hierna verder te noemen: “het kind”, moet regelen voor je erfenis ? Dat speelt tegen de achtergrond van de vrees van de ouder dat alles wat hij nalaat door dat kind voor zijn verzorging gebruikt moet worden en daarmee binnen de kortste keren op is. Tenslotte leven we vandaag in de wereld van een terugtredende overheid en overheidsondersteuning.

Kenmerken van mantelzorgwoningen van De Schans: Afgestemd op uw wensen en behoeften: Maatwerk! Aanpassingen en voorzieningen voor hulpbehoevenden Professioneel advies door jarenlange ervaring Minimale overlast tijdens plaatsing Zeer hoge kwaliteit van materialen Mogelijkheden voor huur, koop en terugkoop

Daarom behandel ik in dit artikel twee vragen: Wat kan ik als ouder doen om mijn nagelaten vermogen zoveel mogelijk in tact te kunnen laten ten behoeve van mijn andere kinderen ? En wat kan ik doen als ik maar 1 kind heb en wel een kind met zo’n handicap ? En wat gebeurt er dan met het huis ? En wie gaat er dan voor mijn kind zorgen ?

Graag nodigen wij u uit zodat we verdere informatie kunnen verstrekken en u onze model-woning kunnen tonen

Lees over dit alles verder op: www.schretlennotaris.nl/artikelen of scan de QR-code >>>

versie1apr.indd 1

13-04-15 11:06

udensduyn Herstellen en revalideren Mantel- en respijtzorg (Mini)vakanties en kort verblijf Bent u aanvullend verzekerd? De zorgverzekeraar betaalt vaak mee...

Herstelhotel Udens Duyn Annaboulevard 6 l 5406 PZ Uden l T (0413) 71 25 50 E info@udensduyn.nl www.udensduyn.nl

Aangesloten bij:

Deze rubriek is verzorgd door Jos Roose van Yuris Rechtshulp

Recht De Wmo is vernieuwd. Wat doet uw gemeente als u ondersteuning nodig heeft en er met de gemeente niet uit komt? Yuris Rechtshulp adviseert de cliëntondersteuners van KBO-Brabant en neemt speciaal voor Ons prangende vragen onder de loep. Dit keer: Help, de

gemeente doet niks met mijn aanvraag!

Alleen een gesprek, geen besluit Het ging lange tijd niet zo goed met de heer De Vries. Vorig jaar november brak hij zijn heup tijdens een klusje in de tuin. Hij was altijd heel fit, maar de operatie en het verblijf in het ziekenhuis deden hem geen goed. Inmiddels is de heer De Vries weer thuis, maar hij is nog niet de oude. Traplopen zit er niet meer in en zijn arts heeft aangegeven dat hij moet zorgen dat hij thuishulp krijgt. Meneer De Vries belt de gemeente, die direct reageert: de volgende dag komt een consulent van de gemeente langs. Het gesprek verloopt teleurstellend. De consulent meldt eigenlijk alleen dat de heer De Vries geen hulp krijg. ‘De kinderen en de buren willen vast wel een beetje bijspringen en als u uw bed in de huiskamer zet, hoeft u ook niet meer naar boven.’ De volgende dag krijgt meneer De Vries een gespreksverslag. Daarna hoort hij niets meer.

Besluit Als de gemeente een melding krijgt dat iemand hulp nodig heeft, moet ze twee dingen doen: een onderzoek starten bij de melder en de melder wijzen op de mogelijkheid om een onafhankelijke cliëntondersteuner

in te schakelen. Na de melding moet de gemeente het onderzoek binnen zes weken afronden en vervolgens binnen twee weken een besluit nemen. Het komt nogal eens voor dat de gemeente tijdens het onderzoek aangeeft dat het niet zo veel zin heeft een aanvraag in te dienen omdat ‘die toch wordt afgewezen’. Het gevolg daarvan is dat de gemeente geen besluit neemt. Er is immers slechts een melding, maar geen aanvraag ingediend. Dat gebeurde ook bij meneer De Vries. Zonder besluit is het niet mogelijk bezwaar te maken tegen de afwijzing en daardoor is het nooit mogelijk de mening van de Wmo-consulent te laten controleren door een bezwarencommissie of door de rechter.

Bezwaar maken Meneer De Vries is het helemaal niet eens met de gang van zaken. Hij realiseert zich dat hij tijdens het gesprek werd overdonderd door de Wmo-consulent. De inmiddels ingeschakelde cliëntondersteuner van KBO-Brabant adviseert hem om alsnog een aanvraag voor huishoudelijke hulp en een traplift in te dienen. De aanvraag wordt geweigerd, maar meneer De Vries kan nu een bezwaarschrift indienen. Tot zijn opluchting wordt het bezwaar gegrond verklaard en krijgt hij alsnog wat hij nodig heeft.

•

Deze rubriek is tot stand gekomen in samenwerking met Yuris Rechtshulp, juridische dienstverlener gespecialiseerd in gezondheidsrecht, arbeidsrecht en ambtenarenrecht. Bel (013) 460 82 998 als u een vraag heeft over de Wmo of over een andere juridische kwestie. Bij Yuris maken we altijd vooraf duidelijke afspraken met u over onze diensten en de kosten daarvan. Meer informatie vindt u op www.yurisrechtshulp.nl.

ons 37

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door Mariska Dalmijn-Verkooijen. Zij is toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s-Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elke editie van Ons buigt toegevoegd notaris Mariska Dalmijn-Verkooijen zich over lastige financieel-juridische kwesties. Deze maand: vermogen

nalaten aan een goed doel.

en belangrijk deel van de inkomsten van een goed doel komt binnen via nalatenschappen. Heeft u ook de wens om een gedeelte van uw vermogen na te laten aan een goed doel, dan dient u dit vast te leggen in een testament. Er zijn verschillende mogelijkheden. U kunt een specifiek (door u te bepalen) bedrag nalaten aan het goede doel. Dit wordt een legaat genoemd. In dit geval benoemt u andere personen tot erfgenamen, bijvoorbeeld uw familieleden. Het goede doel ontvangt na uw overlijden enkel het bepaalde bedrag en zal verder geen rol spelen bij de verdeling van uw spullen, zoals de inboedel. Het is ook mogelijk om het goede doel tot erfgenaam te benoemen, voor de gehele nalatenschap of een gedeelte daarvan. In deze situatie zal het goede doel dus wél meedelen in alle goederen van de nalatenschap, zoals de opbrengst van uw woning, de inboedel, uw spaartegoeden en eventuele schulden. Het goede doel heeft daarom ook zeggenschap over de wijze van verdeling van de nalatenschap en/of de verkoop van de goederen.

Wilt u een goed doel benoemen tot erfgenaam, dan is het raadzaam om een executeur aan te wijzen. Dit kan een familielid zijn, maar bijvoorbeeld ook een onafhankelijke partij, zoals de notaris. De executeur voert het testament uit en zal de nalatenschap afwikkelen. Hij zal dus de uitvaart en de bankzaken regelen, de nodige belastingaangiften verzorgen, uw woning verkopen en de inboedel verdelen. Het goede doel zelf heeft hier vaak geen geschikte mensen voor. Wordt het goede doel enig erfgenaam, dan komen natuurlijk ook praktische vraagstukken aan de orde, zoals wie er voor uw huisdieren gaat zorgen en wie uw inboedel mag hebben of opruimen. Het goede doel zal immers in het algemeen geen prijs stellen op de spullen zelf, maar meer baat hebben bij de opbrengst daarvan. Als het goede doel een zogeheten Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) is, is de erfenis niet belast met erfbelasting.

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 39

•

Advertentie

Speciaal aanbevolen door

halfpension

Vanaf

649,-

reisnr: BEIT02

Italië, Oostenrijk en Slovenië 10-daagse busreis Tarvisio Hoogtepunten van de reis

Ontdek drie landen in één reis Het plaatsje Tarvisio ligt in het meest noordoostelijke puntje van Italië in de regio Friuli, grenzend aan Oostenrijk en Slovenië. Het is een uitstekende uitvalsbasis voor mooie excursies naar het Oostenrijkse Karinthië met z’n vele meren, de Julische Alpen, Udine in Italië en de mooi gelegen meren van Bled en Bohinj in Slovenië.

• Tarvisio en Monte Lussari • Udine en Cividale del Friuli • Wörthersee, Velden en Maria Wörth • Gmünd en Maltadal • Kransjka Gora, Bled en Bohinj meer Inclusief

Deze busreis naar drie landen kunt u gerust zeer gevarieerd noemen. We rijden over bergpassen en door valleien met bergmeren en watervallen zoals het romantische Maltadal in Karinthië. Een bezoek aan de Wörthersee, het grootste en bekendste meer van Karinthië is inbegrepen in deze reis. Een boottochtje is een uitstekende manier om het meer en de schilderachtige plaatsjes langs de oevers te leren kennen.

voet van de bergen en ademt de sfeer van een Noord-Italiaanse stad. U geniet hier van (winkel)straten met arcaden, mooie pleinen en prachtige renaissance gebouwen. Tarvisio zelf is een gezellig en bekend marktplaatsje waar elke woensdag een druk bezochte markt gehouden wordt. Kortom deze afwisselende reis mag u niet missen!

In Slovenië bezoeken we het aan een klein pittoresk bergmeer gelegen Bled. We wandelen langs het mooie bergmeer Bohinj in het nationale park Triglavski en bezoeken het vermaarde dorpje Kranjska Gora.

• reis per Comfort Class bus, o.l.v. Oad chauffeur/reisleider • verblijf in een 2-persoonskamer met bad of douche en toilet • HALFPENSION (ontbijt en diner) vanaf diner eerste dag t/m afscheidsdiner laatste dag • genoemde excursies • servicelijnen via Zeddam

Vertrek op maandag

1/6*, 22/6*, 3/8*, 14/9, 28/9, 12/10 * gegarandeerd vertrek

Van cultuur en Italiaanse sfeer geniet u in de stad Udine. Deze stad is gelegen aan de

0547 28 44 88

ma t/m vr: 9.00 -19.00 | za 9.00 -16.30

Oad.nl/ons

Prijzen zijn p.p. en excl. reserveringskosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typ-, druk-, zetfouten.

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van dr. Bell, orthopedisch chirurg van de vakgroep Orthopedie West-Brabant, onderdeel van het Bravis ziekenhuis, locatie Roosendaal. www.orthopediewestbrabant.nl.

Gezondheid Maar liefst 1,2 miljoen Nederlanders krijgen vroeger of later last van gewrichtsslijtage.

Hoe merkt u dit? En wanneer is een prothese nodig?

Welke klachten geeft gewrichtsslijtage (artrose)?

We noemen het gewrichtsslijtage, maar eigenlijk slijten uw gewrichten niet: het kraakbeen ertussen, een soort glijlaag, wordt steeds dunner. Daardoor bewegen uw gewrichten stroever. Vaak die van uw knie of heup. U heeft pijn, krijgt last van ochtendstijfheid en loopt steeds moeizamer. Vooral de eerste minuten van een beweging kunnen extra pijnlijk zijn.

Welke middelen bieden verlichting?

Tekst: Suzanne Geurts

Bij pijn helpen ontstekingsremmers, zoals ibuprofen of diclofenac. Bij knieslijtage kan een brace verlichting bieden. Ook is het belangrijk om de spieren rondom het gewricht te versterken, zodat u langer prettig kunt bewegen. Een fysiotherapeut heeft hiervoor oefeningen. Daarnaast heeft zo’n 50 procent van de patiënten enige baat bij injecties met kraakbeenvoedende gel.

misschien toe aan een prothese. De ortho pedisch chirurg haalt dan het verdunde kraakbeen weg en vervangt dit door delen van staal en kunststof. Zo’n prothese gaat vijftien tot twintig jaar mee en kan eventueel vervangen worden.

Wanneer heeft u een prothese nodig?

Slijtage is helaas niet te stoppen. Kunt u uiteindelijk niet meer normaal lopen of sporten? En heeft u veel pijn? Dat bent u

Hoe snel bent u weer op de been?

De eerste zes weken (gemiddeld) loopt u met krukken. Na vier tot zes maanden is uw lichaam aan de prothese gewend. In die revalidatieperiode krijgt u fysiotherapie.

ons 41

Wat kunt u allemaal met een prothese?

Zo’n 80 tot 90 procent van de patiënten kan met een prothese weer alles. Van soepel traplopen tot sporten. Sommigen staan zelfs weer op de ski’s.

•

! W EU

Advertentie

poloshirts extra voordelig

Voor u a ls le dit mag zer van azine 20% ke nnisma ki korting ngs-

Fijn piqué Merkkwaliteit van tricot De gladde en zachte binnenkant verwent uw huid en voelt veel prettiger aan dan een 2 piqué. Het luchtige, lichte materiaal 200 g/m gewone uit pure natuurlijke vezels laat uw huid ade-

Geborduurd Kappa Logo

i.p.v.* 29,99 rijs 14,99 Personalshop-p

Turkoois

V O O R D E E L P R IJ

Wit

11.

€

U spaart 18,– op de originele prijs

Paars Marineblauw

Groen

Leem Royal blauw Rood Lichtblauw

men en zorgt zo voor een uitgebalanceerd lichaamsklimaat. Door het nonchalant model en het licht verlengde rugpand, maakt u met deze polo’s een bijzonder sportieve indruk. De kraag is fijnmazig in vorm gebreid. Kappa poloshirt met korte mouwen Rood Art.nr. 63.158.232 Paars Art.nr. 63.158.243 Turkoois Art.nr. 63.158.254 Groen Art.nr. 63.158.265 Leem Art.nr. 63.158.276 Wit Art.nr. 63.158.287 Lichtblauw Art.nr. 63.158.298 Marineblauw Art.nr. 63.158.302 Zwart Art.nr. 63.158.313 Royal blauw Art.nr. 63.158.324

P r o d u c t in fo

Binnenkant glad

• 100% zuiver fijn gekamd katoen • 200 g/m2

Uw maat Dames 36/38 40/42 Heren 42/44 46 = Bestelmaat S M

Aantal

Art.nr.

Bestelmaat

Artikelbeschrijving

i.p.v.*

Personalshopprijs

€ 29,99 € 14,99 € 11,99

Kappa poloshirt

€ 29,99 € 14,99 € 11,99

Kappa poloshirt

€ 29,99 € 14,99 € 11,99

Kappa poloshirt

€ 29,99 € 14,99 € 11,99 Verzend- en verwerkingskosten à € 5,90

XXL

www.personalshop.com Hier vindt u nog meer geweldige aanbiedingen! Om toegang te krijgen tot de online shop kunt u gebruik maken van de veiligheidscode hiernaast. (2 maanden geldig) De veiligheidscode is tevens uw waardeboncode.

N3056

✆ 0800/020 33 77 FAX 0314/390 007 GRATIS

Afzender (AUB in blokletters invullen): Mevrouw Heer

5-sterren Personalshop garantie H 2 jaar garantie zonder “maar” H Hoogste kwaliteitsgarantie H 30 dagen niet goed, geld terug-garantie**

Achternaam, Voornaam Straat en huisnr. Postcode en plaatsnaam

Aanbieding alleen geldig voor de lezers van dit magazine

VERSTUREN AAN:

Actie nr. N3056

Levering gebeurt op rekening in de volgorde van de ontvangen bestellingen. Alstublieft geen betaalmiddelen meezenden. Aanbiedingen gelden alleen in Nederland en zolang de voorraad strekt.

✃

Geboortedatum

48/50 56/58

Onze online shop kent geen sluitingstijden!

–20%

Kappa poloshirt

46 52/54

Topmerken tegen bodemprijzen

Zwart

! Personalshop bestelformulier met 30 dagen omruil- en retourrecht

44 48/50

H Snelle levering H Laagste prijsgarantie

Personalshop Postbus 16 7030 AA Wehl

* i.p.v.-prijzen hebben betrekking op de fabrikantenprijslijst of de verkoopadviesprijzen van de fabrikant **De algemene voorwaarden van Personalshop kunt u terugvinden op www.personalshop.com

Advertentie

Speciaal aanbevolen door

085 760 5 760 4 dagen Winterberg

3 dagen Appelscha

4 dagen Sauerland

38% korting

24% korting

34% korting

109,00 p.p.p.a.

67,50

105,00 p.p.p.a.

80,00

149,00 p.p.p.a.

99,00

***Das Waldhaus Winterberg Winterberg | Duitsland

***Hotel Appelscha Appelscha | Friesland

****DesignHotelSauerland Bad-Fredeburg | Duitsland

• 3x overnachten • 3x ontbijtbuffet • openbaar vervoer in het Sauerland • wandelkaart • kortingspas voor diverse bezienswaardigheden en attracties • Sauerland-likeurtje • 10% korting op een diner en/of massage

• 2x overnachten • 2x uitgebreid ontbijtbuffet • 2x 4-gangendiner • gratis wandelen ﬁetsroutes

• 3x overnachten in het hotel of de dependance • 3x ontbijt • 3x 4-gangendiner of buffet • gratis gebruik van wellnessfaciliteiten in het hotel

aankomst op: zo, ma, di, wo € 67,50 do, vr, za € 77,50 p.p.

aankomst op alle dagen € 80 aankomst vanaf juni op alle dagen € 85

aankomst op: zo, ma, di, wo € 99 | do, vr, za € 109

Voordeeluitjes.nl/ons5-winterberg

Voordeeluitjes.nl/ons5-appelscha

Voordeeluitjes.nl/ons5-sauerland

3 dagen All Inclusive

27% korting

34% korting

179,00 p.p.p.a.

4 dagen All-In verblijven in ‘t Sauerland

119,

***Wunderland Kalkar Kalkar | Duitsland • 2x overnachten • 2x ontbijtbuffet • 2x dinerbuffet • 1x lunchbuffet • gratis consumpties tijdens uw verblijf • verschillende sporten spelactiviteiten • divers entertainment • toegang tot Kernie’s Familiepark* aankomst op: zo, ma, di, wo vanaf € 119 | do, vr, za vanaf € 139 *toegang tussen in- en uitchecktijden, indien geopend

Voordeeluitjes.nl/ons5-kalkar

219,00 p.p.p.a.

159,00

****Hotel AM Fang | Bad Laasphe | Duitsland Dit hotel heeft o.a. een modern binnenzwembad, wellnessfaciliteiten, sfeervolle lounge en een restaurant met adembenemend uitzicht over het historische vakwerkstadje.

Met de b Voorde us? Kijk op eluitjes .nl/ons 5-bus

4-daags arrangement: ´All-In´ • 3x overnachten • 3x ontbijtbuffet • 3x 3-gangen dinerbuffet • gratis consumpties tussen 15:00 - 24:00 uur • gratis gebruik van zwembad, ﬁtness, sauna en Kneipp-ruimte • stadswandeling met gids door Bad Laasphe* • gratis uitstapjes-boekje t.w.v. € 2,50 • gratis parkeren • gratis WiFi aankomst op alle dagen € 159 | tijdens schoolvakanties en feestdagen € 179 | aankomst vanaf mei op alle dagen € 179 | * ma en do

Voordeeluitjes.nl/ons5-amfang

De aanbiedingen zijn geldig t/m 31 juli 2015. De vermelde prijzen zijn exclusief administratiekosten (bij 1 of 2 pers. € 9,50 | vanaf 3 pers. € 12,50 | vanaf 5 pers. € 15,50 | vanaf 7 pers. € 18,50 tenzij specifiek anders vermeld bij de locatie) en door de hotels te heffen stads- en toeristenbelasting. De aanbiedingen zijn o.b.v. beschikbaarheid en 2 personen per kamer. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden.

Typerend voor de Duitse stranden is de strandkorb, een bijna overdekte rieten strandstoel.

Natuurlijk kunt u ervoor kiezen de zeven eilanden in één week te bezoeken. Voor zo’n 700 euro boekt u een achtdaagse fietsvakantie waarbij u de eilanden één voor één ontdekt. Los van elkaar hebben de eilanden echter ook genoeg te bieden. Maak een dagtocht of blijf een paar dagen, waarbij u overnacht in een hotel, appartement of vakantiehuis. Het is alleen nog een kwestie van kiezen welk eiland het beste bij u past.

ons 44

op reis

Wandelen en wellness

op de Duitse Wadden De Nederlandse Waddeneilanden zijn een geliefde vakantiebestemming bij Nederlanders en Duitsers. Maar wist u dat Duitsland ook zijn ‘eigen’ Waddeneilanden heeft, ‘Wattenmeerinseln’ genaamd? Misschien iets minder bekend, maar zeker niet minder mooi!

et landschap van de Duitse Wadden eilanden lijkt wel op dat van de Nederlandse. Maar waar toeristen op de Nederlandse Wadden vooral fietsen, wandelen of op het strand liggen, staan de Duitse Waddeneilanden eerder bekend als kuuroord. Duitsland telt 24 Waddeneilanden. De vijftien bewoonde eilanden zijn onderverdeeld in de Noord-Friese en de OostFriese eilanden. Tot de laatste categorie behoren zeven eilanden die samen net zo groot zijn als heel Texel en bekend staan om hun uitgebreide ‘kuurcultuur’. Maak kennis met Borkum, Juist, Norderney, Baltrum, Wangerooge, Spiekeroog en Langeoog!

Norderney: cultuur en natuur Norderney is hét eiland van contrasten. De westkant is stads en cultureel, de oostkant een en al ongerepte natuur. In het centrum ligt het Conversationshaus waar regelmatig culturele evenementen plaatsvinden. Het eiland biedt ongeveer 80 kilometer fietsen wandelpaden. Vanuit de Duitse havenplaats Norddeich kunt u zelfs wadlopen naar het eiland.

Baltrum en Wangerooge: wandelen

Van de zeven eilanden is Borkum de grootste. Het eiland is vanwege het schone zeewater, de eindeloze zandstranden én pollenvrije lucht al meer dan honderd jaar een geweldig kuuroord. Vanuit Eemshaven vaart u met de autoveerboot in slechts 50 minuten naar dit wonderschone eiland.

Wandelliefhebbers gaan naar Baltrum of Wangerooge. Deze eilanden zijn relatief klein en auto’s zijn er verboden. Na de lichamelijke inspanning komt u tot rust in een van de vele kuuroorden. U bereikt Baltrum per boot vanuit de Duitse havenplaats Neßmersiel in ongeveer 30 minuten. Wangerooge ligt iets verder: de boottocht vanuit het Duitse Harlesiel duurt ongeveer 80 minuten.

Juist: rust en ruimte

Spiekeroog en Langeoog

Brede, witte stranden en hoge duinen kenmerken het eiland Juist. Bij aankomst wacht u een verrassende service: u kunt uw mobiele telefoon afgeven om ongestoord van het eiland te genieten. Fiets, wandel of bezoek de gerenoveerde jachthaven – waar u ook comfortabel kunt overnachten. Juist is dankzij de

Spiekeroog is een opvallend groen eiland. Bent u op zoek naar een minder toeristisch eiland, dan bent u hier aan het juiste adres. Op Langeoog ontdekt u duinen van wel twintig meter hoog, en de stranden zijn er verdeeld in aparte zones voor niet-rokers, jongeren, mensen met honden, enzovoort. Er is voor elk wat wils!

Borkum: grootste kuuroord

Tekst: Marlous ten Berge

gunstige vaartijden van de veerboot vanuit Norddeich ook heel geschikt voor een dagje weg.

•

ons 45

Tekst: Susanne Mullenders

Kleine veranderingen met

een groots effect ons 46

interview

Zijn boek Hoe word je 100? is een bestseller. En dat is nodig ook, vindt auteur en arts William Cortvriendt: ‘De focus in de gezondheidszorg moet niet liggen op genezing maar op preventie. Daarvoor is bewustwording nodig.’ Cortvriendt laat ons zien hoe we vrij eenvoudig gezonder en langer kunnen leven zonder ons heil te zoeken in allerlei hypes.

en helder en prettig leesbaar boek vol wetenswaardigheden over gezond oud worden, dat is Hoe word je 100?. ‘Alle informatie is gebaseerd op gepubliceerd wetenschappelijk onderzoek’, vertelt schrijver William Cortvriendt (58). ‘Ik heb het geschreven met een open agenda. Ik heb geen vooringenomen filosofie en prijs geen commerciële producten aan. Ik noem normale dingen die samen een gigantisch verschil kunnen maken.’

Wandel een half uur Dat klinkt goed: gewone maatregelen die écht effect hebben. Geen smoothie-dieet dus, of superfoods? ‘Nee, geen hypes’, stelt Cortvriendt gerust. ‘We hoeven zelfs niet naar de sportschool. Je moet het zo zien: er zijn zo’n vijftig knopjes die we allemaal een klein beetje in de juiste richting moeten draaien. Daarmee kunnen we zomaar een jaar of tien bij onze levensverwachting optellen.’ Vaak houden we nieuwe gewoontes maar even vol, geldt dat niet ook voor deze knopjes? Zijn Cortvriendts aanbevelingen wél vol te houden? Het antwoordt is helder: ‘JA! Met twee hoofdletters. Juist omdat het om normale dingen gaat. Hypes houden we niet vol. Iemand vroeg me laatst: “Ik zit aan het tarwegras. Het is niet te drinken, maar is het gezond?”. Waarop ik Koop een antwoordde: “Nou, dat lijkt me stappente ll e r e n niet. Zeker niet als het vies is: dan zorg ervoor da tu 5.000 tot 1 per dag blijf je het echt niet je hele leven stappen lo 0.000 o p t! K drinken.” Nog een voorbeeld: op ij k op www.onsle denvoord eel.nl 1 januari schrijven we ons massaal

Tip!

Twee makkelijke én effectieve tips van William Cortvriendt: 1. Eet elke dag 10 gram pure chocola met minimaal 70 procent cacao. Pure chocolade werkt bijna net zo goed als een bloeddrukverlagend middel. Bovendien verlaagt het de kans op diabetes. 2. Slik extra vitamine D: in de winter 2.000 IE (internationale eenheid) en in de zomer 1.000 IE. Zo’n 80 procent van de bevolking heeft een tekort aan vitamine D. Als je dat aanvult, gaan de risico’s op kanker en harten vaatziekten tot wel 50 procent (!) omlaag.

in bij de sportschool, maar in maart stoppen we alweer omdat we die loopband stomvervelend vinden. Dat soort acties zijn zinloos: bewegen is alleen goed als je het je hele leven doet. Elke dag een halfuur stevig wandelen heeft wél zin. Dat hoeft niet eens een halfuur aaneengesloten te zijn. Een keer de trap op, de 300 meter naar de supermarkt, het loopje van de auto naar de bibliotheek waarbij je wat verderop parkeert… alles telt mee. Het mooie is: een halfuur lopen per dag brengt 80 procent van alle goeds dat beweging kan geven!’

Eet vers Beweging is één, maar hoe zit het met onze voeding? Eerst en vooral moeten we volgens Cortvriendt kiezen

ons 47

Advertentie

interview

‘We hoeven niet naar de sportschool,

elke dag wandelen levert veel meer goeds op’

voor verse, natuurlijke producten. Dat doen we nog lang niet genoeg: ‘Uit cijfers van het RIVM blijkt dat Nederland na Mexico het land is waar het meeste bewerkt voedsel wordt gegeten: voorbereid en ingeblikt. En na Amerika is Nederland het land waar de meeste suiker wordt gegeten. Tel daarbij op dat de consumptie van groente en fruit hier al decennialang daalt. Het resultaat: anno 2015 is 50 procent van de Nederlanders te dik. En steeds meer mensen krijgen welvaartsziekten als ouderdomsdiabetes.’ ‘Die ziekte spoelt als een vloedgolf over Nederland, terwijl ze in mijn studietijd bijna niet bestond. Als je op je vijftigste die diagnose krijgt, raak je acht jaar van je leven kwijt. Je hebt een verhoogde kans op visusstoornissen en impotentie, maar ook op kanker en harten vaatziekten. En diabetici hebben twee keer zoveel kans om dement te worden. In Amerika noemen ze dementie al diabetes type 3. En dat terwijl ouderdomsdiabetes volledig te voorkomen is! Het is een welvaartsziekte die ontstaat door te weinig beweging en verkeerde voeding.’

lekker royaal belegd met boter, een plakje kipfilet, sla, radijs, komkommer, tomaat, en een lik mayonaise. Deze boterham zorgt voor een gelijkmatige opname van bloedsuikers en verteert veel langzamer dan je broodje kaas. En hij is minstens even smakelijk!’

Ga niet met pensioen Ook ons psychisch welzijn is van invloed op onze levensverwachting. ‘Eigenlijk mogen we niet met pensioen’, lacht Cortvriendt. ‘We moeten actief blijven en een passie houden waarvoor we elke dag ons bed uit komen. In een Amerikaans onderzoek onder senioren is de ene helft van de proefpersonen met rust gelaten, terwijl de andere helft veertien uur per week vrijwilligerswerk ging doen op een basisschool. Na een halfjaar werd het resultaat gemeten: bij de vrijwilligers waren de denksnelheid en de geheugencapaciteit toegenomen. Als je inkakt, zakt alles in elkaar. Maar het is nooit te laat: als je weer actief wordt, gaat je lichaam revitaliseren!’

•

Eet nét even anders Te weinig beweging en verkeerde voeding dus. Dat eerste kunnen we relatief makkelijk oplossen met een dagelijkse wandeling van een halfuur. En dat tweede? Cortvriendt geeft een eenvoudige tip: ‘Kleed je maaltijden net iets anders aan dan je gewend bent. Pasta bolognese bijvoorbeeld: dat is niet gezond vanwege een overdaad aan pasta, die heel snel wordt omgezet in glucose en zorgt voor hoge pieken in de bloedsuikers. Om dat te voorkomen kun je meer groente toevoegen en bijvoorbeeld wat gegrilde kip. Dan heb je een veel gezondere variant – minder pasta, meer groente – die ook nog eens lekkerder is! Eenzelfde trucje kun je uithalen met je lunch. In plaats van vier boterhammen met kaas kun je ook twee boterhammen eten. En dan

William Cortvriendt (1956) is arts. Jarenlang heeft hij in het bedrijfsleven gewerkt, maar hij keerde terug naar zijn passie: het doen van medisch onderzoek. Onlangs schreef hij zijn eerste boek: Hoe word je 100?. Cortvriendt is van oorsprong Nederlander, maar woont en werkt in Malta, Spanje en Amerika.

ons 49

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Rogier Veldman

‘Dit zalige taartje gaat bij

mijn receptenverzameling’ ons 50

smakelijk eten KBO’ers Jessica en Jacqueline genieten bourgondisch In De Burgerij, in hartje Tilburg, groeiden de broers Jaap en Joris van Corven op. Drie jaar geleden toverden ze hun ouderlijk huis om tot een brasserie, mét bed & breakfast. KBO’ers Jessica Heerkens (51) en Jacqueline Oprinsen (74) proefden de bourgondische, Franse sfeer. Jessica: ‘We kregen een plankje met verse kaasjes, worstjes, patés en bijpassende chutneys. Heerlijk! Allemaal afkomstig uit hun delicatessenwinkel. Hierin staat zo’n ouderwetse slagerstoonbank, vol met bijzondere, Franse lekkernijen. Ze bieden zelfs een Plateau-to-Go om mee naar huis te nemen. Dat ga ik zeker een keertje doen. Het hoofdgerecht, een quiche met geitenkaas en spinazie, was ook zalig. Dat recept krijgt een plekje in mijn verzameling kookboeken en knipsels. Want ik houd van koken. Op zaterdagavond nodigen mijn man en ik regelmatig vrienden uit. Zij zijn mijn proefkonijnen voor nieuwe gerechten. “En smaakt het niet, dan kunnen we altijd nog naar de friettent om de hoek”, zeg ik steevast.’ De Burgerij Noordstraat 87, 5038 EH Tilburg Tel. (013) 822 09 89, www.deburgerij.nl Openingstijden: elke dag van 10.00 tot 24.00 uur voor ontbijt, lunch, high tea en diner.

Van Franse bodem

stig uit Het woord quiche is afkom 1871 en sen tus Elzas-Lotharingen, dat hoorde. k rrij ize 1918 bij het Duitse Ke de rd In de Eerste Wereldoorlog we e taartje snack ‘kuche’, zoals het hartig r. Na de bie s gla een toen heette, verkocht bij handen en nse Fra in oorlog kwam de streek terug tot ‘quiche’. verbasterde ‘kuche’ via ‘kiche’

Vooruit met de geit!

Geitenkaas is een gezonder alternatief voor ‘gewone’ kaas van koemelk. Het is lichter verteerbaar en beter voor de slijmvliezen van uw darmen. Bovendien bevat het twee keer zoveel vitamine D als kaas van koeienmelk. En dat heeft u nodig voor sterke botten en spierkracht.

Boodschappenlijstje Vegetarische quiche met geitenkaas en spinazie voor 1 persoon* klein beetje boter om in te vetten 300 gram verse bladspinazie 3 plakjes diepvriesbladerdeeg 75 gram zongedroogde tomaten een handje pijnboompitten 50 gram zachte geitenkaas, bijvoorbeeld van Bettine Blanc

1 ei 1 dl room peper en zout 80 gram geraspte kaas kleine quichevorm voor 1 persoon (verkrijgbaar bij bijvoorbeeld HEMA of Blokker)

*De hoeveelheden kunt u in verhouding uitbreiden naar een quiche voor 4 personen. Gebruik dan een quichevorm van 28 centimeter.

Bereiding Breng een pan met water aan de kook, verwarm de oven voor op 180 graden en vet de quichevorm in met boter. Doe de spinazie in het kokende water en laat de blaadjes 1 minuut slinken. Giet de groente af, spoel na met koud water en laat het goed uitlekken. Bekleed de volledige, beboterde quichevorm met de ontdooide bladerdeegplakjes. Verdeel de spinazie en de uitgelekte zongedroogde tomaten over de bodem. Strooi de pijnboompitjes en brokjes geitenkaas eroverheen. Klop het ei met de room los, en breng op smaak met peper en zout. Giet het mengsel in de quichevorm; tot ongeveer 1 centimeter onder de rand. Bestrooi met de geraspte kaas. Zet de quiche 30 minuten in de voorverwarmde oven. Haal ‘m eruit als het bladerdeeg en de kaas mooi goudbruin zijn. Bon appétit!

Tips gezocht Kent u een bijzondere eetgelegenheid? Stuur een mailtje naar ons@kbo-brabant.nl en wie weet plaatsen we uw tip in Ons.

ons 51

Puzzel mee en win! In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Vul de woordzoeker in, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel het boek Hoe word je honderd? van William Cortvriendt.

sterke drank

vulkaan op Sicilië

vogel

af en toe sterke drank

vulkaan op Sicilië

vogel

af en toe

kloosterzuster

gierigaard

blunder

een zekere

honingdrank

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 1 juni 2015 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Let erop dat u uw inzending frankeert. Ongefrankeerde inzendingen worden niet meegenomen in de loting. Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘puzzel’.

tovergodin vogelverblijf

honingbij

tovergodin vogelverblijf

honingbij

een zekere pl. in Gel-

derland

malloot kloostergrote bijl zuster

blunder

honingdrank pl. in Gelderland

snor

malloot grote bijl

te koop

snor

uitvlucht uitvlucht

wapen

hiaat

aanvang

celruimte

loterijbriefje te koop

aanvang

8 duswapen

hiaat

celruimte

loterijbriefje

woestijnbron 2

woestijnbron

dus

handvat handvat

bijtijds

gretig gretig

deel v.e.

deelboom v.e. boom

bevel bevel

selenium selenium

onge-

onge- bonden bonden

dichterbij

Puzzel: www.puzzelpro.nl

De oplossing van de puzzel in Ons 3 van 2015 was: ‘gemoedstoestand’ De prijzen gaan naar M. Mulder uit Waalre, A. van Beerendonk uit Best, M.J. Verhaert – van Wijk uit Huijbergen, A. Nagelkerke uit Oosterhout en B. van Riel uit Dongen. Hartelijk gefeliciteerd!

Hoe word je honderd? In zijn boek Hoe word je 100? vertelt arts William Cortvriendt in duidelijke alledaagse taal de wetenschappelijke feiten over hoe we gezond en jong blijven en daardoor bijzonder lang kunnen leven. Cortvriendt trekt opmerkelijke conclusies op basis van zijn

ons 52

jarenlange wetenschappelijke ontdekkingsreis naar de relatie tussen leefstijl en gezond oud worden. Lees het interview met William Cortvriendt op pagina 48.

Advertentie

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden. Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten. Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

shop.nl

Alles voor een comfortabel leven! U bent van harte welkom in onze winkel of kijk eens op de webshop

Bel gratis 0800 022 0225

Campagneweg 1 • 4761 RM Zevenbergen Telefoon 0168 331 300 • www.stelcomfort.nl/kbo

unieke drenthe reizen inclusief BiJnA Alles!

stichtingdate.nl

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

Alle reizen inclusief • • • •

Vervoer per luxe touringcars Excursies en entree gelden Deskundige chauffeur/gids Moderne kamers met douche, toilet, tv, telefoon, radio, kluis, föhn en wifi • Volledig pension (3 maaltijden) • ‘s ochtends en ‘s avonds een kopje koffie/thee mits u in het hotel bent

vanaf

Zomer weekreis mei t/m sept.

550,p. persoon

Dagtocht naar een echt klooster! l Leuke excursie naar het Internationaal Klompenmuseum (ruim 2200 klompen uit de hele wereld) l Smullen bij de aardbeienboerderij van o.a.Twentse beschuit met aardbeien en slagroom l Toer door het uniek Nationaal Park De Weerribben met moerasbossen, molens en rietlanden l 4 avond programma’s

vanaf

Klaverjas midweek sept. t/m nov.

325,p. persoon

De Brinkzicht competitie met iedere dag klaverjassen l Boottocht door prachtig Nationaal Park De Weerribben l Smullen bij de aardbeienboerderij van o.a. een royale ambachtelijk bereide lunch inclusief aspergesoep en omelet l Zwerftocht met winkel mogelijkheid l Bonte muziek avond met cabaret/livemuziek

Vledder (Drenthe), (0521) 38 14 03, www.brinkzicht.com, info@brinkzicht.com

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar... BR.O.NR. 5.001/15 Weduwvrouw, 65 jaar, is op zoek naar een reisvriend of reisvriendinnen (geen relatie). Ben nog vitaal en houd van culturele busreizen voor een dag of meerdere dagen, brede interesses. Doel is vriendschap en gezelligheid. Kom uit Noord-Brabant. BR.O.NR. 5.002/15 Weduwnaar van 76 zoekt lieve vrouw van het platteland van ongeveer dezelfde leeftijd. Ik rook en drink niet, ben nog heel vitaal, maar zoek een lieve vrouw om de eenzaamheid op te lossen. Samen leuke dingen doen, fietsen, lopen, kaartje leggen enz. enz. Ben woonachtig in de regio Uden. Ik hoop dat dit je aanspreekt. Reageer gerust, daar krijg je beslist geen spijt van. BR.O.NR. 5.003/15 Ik wil graag op een cursus stijldansen, maar heb geen partner. Dus zoek ik een danspartner, ook niet meer dan dat. Liefst uit de omgeving Waalwijk. Ben 75 jaar en weduwe. BR.O.NR. 5.004/15 Weduwnaar, 80 jaar, wil in contact komen met een leuke vrouw van

van een auto en zoek in de regio Eindhoven/De Kempen.

ongeveer dezelfde leeftijd om nog wat leuke dingen te doen en nog een tijdje te genieten. Ik wacht op uw reactie. Ik woon in de regio 0485.

BR.O.NR. 5.008/15 Welke lieve serieuze man wil graag, net als ik, een fijne vriendschap opbouwen. Weduwe, 75 jaar, nog behoorlijk fit, is hiernaar op zoek. Ik houd van fietsen, wandelen, musea enz. Ben ook graag thuis. Omgeving ’s-Hertogenbosch.

BR.O.NR. 5.005/15 Ik ben op zoek naar een sportieve man of maatje tussen de 65 à 70 jaar. Omgeving Eindhoven-Best. Ik ben een weduwevrouw van 69 jaar en hou van vakantie, wandelen, terrasje, dansen enz.

BR.O.NR. 5.009/15 Ik ben op zoek naar een lieve, leuke vrouw van ± 70 jaar. Ik ben 76 jaar en 4 jaar weduwnaar. Ik ben nog heel vitaal en mijn hobby’s zijn fietsen, kaarten en een weekendje weg. Ik ben de eenzaamheid beu. Graag een telefoonnummer vermelden, dan wordt u teruggebeld. Omgeving 0492. Groetjes.

BR.O.NR. 5.006/15 Man, 71 jaar, zoekt een eerlijke vriendschap om de eenzaamheid, die je zo vaak voelt, op te lossen. Ik ben huiselijk, doe graag een spel, houd van kaarten en lust graag een wijntje voor de gezelligheid. Graag omgeving Den Bosch, Waalwijk en omstreken. Schrijf je een briefje, dan graag met telefoonnummer om met elkaar in contact te komen voor een ontmoeting.

BR.O.NR. 5.010/15 Weduwe (76 jaar) zou graag in contact komen met een lieve man om eens te gaan fietsen, wandelen of een gezellige avond thuis door te brengen. Omgeving 0486.

BR.O.NR. 5.007/15 Ik ben een geb. man van 75 jaar, woonachtig in De Kempen. Ik zoek een maatje (man) in de leeftijd van 50-70 jaar om vriendschap en intimiteit te delen. Ik ben in het bezit

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder). Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

ons 55

•

Advertentie

Actief genieten in de Brabantse Kempen! Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreﬀelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

3-daags Halfpension Sauerland al vanaf € 119,00 per persoon

• welkomstdrankje • 2x overnachten in standaard kamer met balkon • 2x ontbijtbuffet • 2x 3-gangen keuzediner • gebruik van Wellness en Spa met 3 sauna’s, zwembad • gratis gebruik midgetgolfbaan • gratis gebruik tennisbaan • gratis parkeren

Nederlands **** Familiehotel Hesborner Kuckuck ligt in het centrum van HochSauerland in het mooie plaatsje Hallenberg, op maar 15 kilometer van de bekende Duitse plaats Winterberg. Een paradijs voor de natuur- en sportliefhebber. De bekende regio ligt op maar 250 kilometer afstand van Eindhoven. De route naar Sauerland alleen al is een attractie op zich. Prachtige vergezichten met schilderachtige dorpjes, dennenbossen en rotsformaties; het is er adembenemend mooi. Midden in deze schitterende heuvelachtige omgeving, in het hart van Sauerland, staat familiehotel Hesborner Kuckuck. In dit gezellige hotel met Nederlandse eigenaren zult u zich snel thuis voelen. Geniet van een wandeling in de gezonde uitgestrekte bossen, bezoek het grottenlandschap en de pittoreske dorpjes en oude stadjes met karakteristieke kastelen. Het hotel heeft 49 kamers, een bar, sfeervol restaurant, lounge met biljart, binnenzwembad (55m²), authentieke Finse sauna, biosauna, stoombad, twee zelfreinigende whirlpools en een beautysalon.

Er even lekker tussenuit in 2015? Informeer naar onze vernieuwde arrangementen inclusief diverse excursies, avonden en andere verrassingen!

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

Reserveren kan via info@hesbornerkuckuck.de of per telefoon 0049.2984.92130 Nederlands gesproken, voor meer informatie kijk op www.hesbornerkuckuck.de

Brommobiel (rijbewijs AM)

Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

Canta (rijbewijsvrij)

Demonstratie, service en reparatie... BIJ U AAN HUIS!! Voor meer informatie kijk op www.waaijenberg.com of vul de bon in en stuur deze zonder postzegel naar: Waaijenberg Mobiliteit, antwoordnummer 15, 3900 VB Veenendaal Naam: Dhr. / Mevr. Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoon: E-mail: ONS_KBO2015

Wiltonstraat 26 3905 KW Veenendaal Tel: 0318 - 51 12 51 Keienbergweg 48 1101 GC Amsterdam Z.O. Tel: 020 - 691 76 49 De Savornin Lohmanplein 3a 2566 AA Den Haag Tel: 070 - 325 65 05

Advertentie

Boek nu voordelig de mooiste excursiereizen incl. vele extra’s

Peter Langhout Reizen

€359

in Hotel Heiderhof op • Verblijf basis van all inclusive x ontbijt, lunch en • 4diner, gratis drankjes in hotel (tussen 18.00-22.00)

t.w.v. € 40,• Excursiepakket o.a. Bad Neuenahr, Linz am Rhein, Limburg an der Lahn, Diez, Nassau, Koblenz, Dillenburg, Düsseldorf

Reiscode: Vertrek van mei t/m sept. BE41681

compleet v.a.

Inclusief

€529

in hotel Minerva op • Verblijf basis van halfpension overnachting op • Comfortabele de heen- en terugreis in het hotel • Muziekavond Excursiepakket t.w.v. € 50,• o.a. Alassio, Boottocht van Rapallo naar Portofino, Genua en Monaco o.l.v. een gids, San Remo, markt van Finale Ligure

Reiscode: Vertrek van mei t/m okt. BE39280

Betaalbaar genieten!

compleet v.a.

Inclusief

€699

middenklasse hotels • Verblijf op basis van halfpension via de Kanaaltun• Overtochten nel Calais – Folkestone, Ierland per ferry Stena Line v.v.

Excursiepakket t.w.v. € 50,• o.a. Dublin o.l.v. een gids,

Clonmacnoise, Cliffs of Moher, The Burren, Ring of Kerry, Galway, Bantry en Glengariff

Reiscode: Vertrek van mei t/m sept. BE40102

Vraag nu gratis de brochure aan! peterlanghout.nl of 0172-468800

Als nalaten u een zorg is Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Dat gaat gemakkelijker als u zelf al een en ander heeft bepaald. Veel mensen vinden het moeilijk om daar over na te denken. Toch is het belangrijk dat op tijd te doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn. U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienst die uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meer dan 50 jaar ervaring met deze vorm van dienstverlening staat borg voor zorgvuldigheid en integriteit.

10-daagse Operareis Verona en Gardameer

compleet v.a.

Inclusief

€699

in Mod05 Living Hotel • Verblijf op basis van halfpension • Welkomstdrankje aan twee operavoor• Bezoek stellingen Excursiepakket t.w.v. € 110,• o.a. naar Sirmione, Verona o.l.v. een gids, Venetië inclusief boottochtje, Riva en Malcesine Vertrek 3, 17 juli, 28 aug.

dagen per week

Reiscode: BE40830

advertentiecode: ONS19

Steunfonds Humanisme

JA,

Ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme. Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 of vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl

✂

naam

v | ons 2015

compleet v.a.

Inclusief

10-daagse rondreis Ierland

10-daagse busreis Bloemenrivièra

adres pc/woonplaats telefoon Stuur de bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

aanvraag info executeur

5-daagse busreis All inclusive Rijn en Westerwald

De medewerkers van het Steunfonds Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich in voor een humane samenleving. Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl HV_112x185_Ons_JAN2015.indd 1

27/01/15 16:24

Advertentie

Vervul uw wensen en behoud het goede

Fiets-, wandel-, strandvakantie

Bel ons: 013 - 504 4932

Verlengde Dishoekseweg 13 • 4371 NV Dishoek • Koudekerke • Tel.: (+31)-(0)118-551275 Provincie Zeeland op het eiland Walcheren • Internet: www.dewijdelanden.nl

Wij renoveren, moderniseren en bouwen nieuw op maat:

Familiehotel aan de duinen in natuurgebied, op 5 min. lopen van strand en zee.

Deuren Keukens Trappen Kasten Plafonds

★ Gratis eigen fietsenstalling en parkeerplaats. ★ Fietsen verhuur op 350 meter. ★ Historisch centrum Middelburg op 7 km. ★ Mooie fietsroute langs de duinen. ★ Boulevard Vlissingen op 3 km. ★ Centrum van het dorp Zoutelande langs de duinen op 5 km.

PORTAS-vakbedrijf

2-pers. comfortkamers met douche, wc en haarföhn, KTV, CV, telefoon, balcon of terras met zitje. Kitchenette met koelkast, magnetron, waterkoker, koffiezetter, serviesgoed, bestek en kluisje.

1 pers. kamers (A) in het Hotel en 2 pers. tuinkamers (B/C) met douche-WC, KTV, CV, telefoon, terras met een zitje en zonneluifel, kluisje, koelkast en waterkoker.

BJW Moergestel

De Sonman 10 5066 GJ MOERGESTEL

Senioren - Halfpension - Arrangement Van 1 april tot 4 juli en van 22 augustus tot 24 oktober 2015

Prijzen per persoon per arrangement

Eénpers. kamer A

Tuinkamer 2 p. B

Tuinkamer 2 p. C

Comfort-studio D

Weekend vr.-ma. 4 tagen/3 nachten

W 190,00 p.p.

W 185,00 p.p.

W 180,00 p.p.

W 211,00 p.p.

Midweek ma.-vr. 5 dagen/4 nachten

W 257,50 p.p.

W 247,50 p.p.

W 237,50 p.p.

W 283,50 p.p.

Week: vr.-vr. of ma.-ma. 7 nachten

W 425,00 p.p.

W 414,00 p.p.

W 399,00 p.p.

W 465,00 p.p.

De renovatiespecialist Nr. 1 in Europa

www.bjw.portas.nl

Bij aankomst zaterdag of zondag wordt een toeslag van w 15,00 per arrangement (2 personen) berekend. Van 4 juli tot 21 augustus een toeslag van w 15,00 per persoon per arrangement.

Grote kleurenfolder gratis: bel (+31)-(0)118-551275

• geen vuil- of geluidsoverlast • al 40 jaar kwaliteit

Beleef de sfeer van

Beleeftde sfeer van gastvrijheid gastvrijheid en comfort en comfort r a a V e an d aarAt

de Va

H ote l

.ho www

art.n

telaa

ndev

aart.

Beleef de sfeer van gastvrijheid en comfort

45 jaar de specialist in art n d e Va supervoordelig compleet verzorgde reizen

elaan

deva

n an aa e ll a o tt e ho .h

n ll a rr tt .. n aa e vv a de d

45 specialist jaar de specialist in 45 jaar de in supervoordelig supervoordelig compleet verzorgde reizen verzorgde 8-Daagse compleet 50+ busreis Compleetreizen Verzorgd

individueel of metCompleet gezelschap 8-Daagse 50+ busreis Verzorgd individueel of met gezelschap Vertrek op:

het hele nbod heleop website

aanbiedin

Jubileum

g aa nbiedin Ju bileum

• halen en brengen Vertrek op: • halen en brengen 6 juni € 550,p.p. • 4x middagtocht p.p. april € 550,425,- p.p. 64 juni • 4x middagtocht • met dagtocht • dagtocht 3 uur varenmet 3 uur varen 6 juni € 495,p.p. 13juni juni 550,€ 550,13 p.p. p.p. • incl. entreegelden en consumptie en consumptie • incl. 4 juli € 495,25 juli 550,p.p. 25 juli € 550,- p.p.• Hollandse keuken,entreegelden mogelijkheid tot • Hollandse keuken, mogelijkheid tot 5 sept 475,- p.p. p.p. 12 sept € 500,afstemming op dieet 12 sept € 500,p.p. 425,- p.p. afstemming op dieet 3 okt € 450,• gezellige avondprogramma’s 25 maart 2015,toeslag toeslag 1-pers.kamer€€•€70,-; 70,-; ziewebsite websitevoor voor overigebepalingen) bepalingen) (Actie geldt tot tot 30 30 april april 2015, toeslag 1-pers.kamer 70,-; zie website voor overige bepalingen) (Actie geldt 2015, 1-pers.kamer zie overige 3 okt € 450,p.p. gezellige avondprogramma’s (Actie geldt tot 30 april 2015, toeslag 1-pers.kamer € 70,-; zie website voor overige bepalingen) Kerst vertrek 22 december 7-Daags Bekijk het hele reisaanbod op arrangement onze website • Bijzondere locatie voor ceremonie en condoleance

Uw laatste rustplaats in de natuur?

arrangementen Speciaal ter ere2015 van ons 45-jarig jubileum d op Kerst 22 december keuze uitvertrek diverse arrangementen 7-Daags arrangement bieden prachtige wij u vele extra’s! site Speciaal ter ere ons ons 45-jarig jubileum bieden wij u Speciaal ter van ere van 45-jarig jubileum hotelaandevaart.nl

• Begraven midden in de natuur • Op eeuwenoud landgoed met rijke historie • Geen onderhoud voor nabestaanden

vele extra’s! biedenTel. wij u vele extra’s! .z. z. 88/89, 8426 AV Appelscha, 0516-43 32 32

www.hotelaandevaart.nl

elaandevaart.nl Vaart n.z. 88/89,

Goorstraat 5a, 5131 RG Alphen (NB)

8426 AV Appelscha, Tel. 0516-43 32 32

88/89, 8426 AV Appelscha, Tel. 0516-43 32 32 2015_AandeVaart122x90-apr2015_aangepast.indd 1

14-04-15 11:05

013 820 03 83 • www.natuurbegraafplaatsdehoevens.nl

Advertentie Jaarlijks meer dan

50.000

tevreden vakantiegangers!

5 DAGEN VA.

€ 199

BUSREIZEN DUITSLAND! Wismar, Rostock en Rügen . . . . . . . . 5 dgn va. € 199 Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension Highlights: Rostock, Rügen, Güstrow, Wismar, tocht per stoomlocomotief » Reisbeoordeling 8,1!

Thüringen, Erfurt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 dgn va. € 229 Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension Highlights: Erfurt, Schmalkalden, Thüringer Woud, Weimar, kristalgrotten » Inclusief 4x een avondprogramma!

Romantische Strasse . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 dgn va. € 329 Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension Highlights: Rothenburg ob der Tauber, natuurtocht, Dinkelsbühl, Nördlingen » Inclusief stadstour Würzburg o.l.v. een gids!

Effeweg.nl/kbo-brabant

BOEK NU!

of bel: 0529 - 46 96 67 Alle fouten voorbehouden. Genoemde prijzen zijn vanaf en per persoon o.b.v. boeking van 2 personen. Exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds.

Rothenburg ob der Tauber, Romantische Strasse

Eifel en Ahrdal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 dgn va. € 219 Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension Highlights: Monschau, natuurtocht Ahrdal, Boppard, Cochem, boottocht Moezel » Inclusief muziekavond in het hotel!

Zwarte Woud en Vogezen . . . . . . . . . . 5 dgn va. € 249 Verblijf in een 3* hotel o.b.v. halfpension Highlights: Zwarte Woud, Freiburg, boottocht Titisee, Colmar, Haut-Kœnigsbourg » Reisbeoordeling 8,1!

Moezel All-inclusive . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 dgn va. € 339 All-inclusive verblijf in een 3* hotel Highlights: Burg Eltz, Cochem, sluizentocht, Trier, bezoek Boppard en Koblenz » Inclusief o.a.: consumpties en gezellig avondprogramma!

✃

GRATIS BROCHURE | Algemene jaarbrochure 2015 / Fietsen en wandelen 2015

Naam __________________________________________________________ dhr/mevr Adres __________________________________________________________________ Postcode _______________________ Plaats __________________________________ Tel. Nr. _________________________ E-mail __________________________________ Zonder postzegel opsturen: Effeweg.nl, antwoordnummer 778, 7700 VG Nieuwleusen 10118

Advertentie