Ons 11 november 2016 by KBO-Brabant

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 11

november 2016

Kleurrijke kunst

in Boxtel

19 mythes over ons pensioen

volgens Rob de Brouwer Cannabis

van de dokter

De winnaars van de

Jheronimus Bosch schilderwedstrijd

Al 70 jaar penvriendinnen:

‘Onze band is zo intens’

Advertentie

5 DAAGSE VANAF

€159,95 p.p. eigen autoreis

Sauerland ALL-INCLUSIVE!

HOTEL MARLEEN LOCATIE: Siedlinghausen

Enjoyhotel Marleen bevindt zich in een natuurschoon park met prachtige vijver op slechts 200 meter van het centrum van Siedlinghausen, centraal gelegen tussen Winterberg en Olsberg. Ons hotel beschikt over 26 kamers, waarvan 8 op de begane grond. De kamers zijn voorzien van bad en/of douche, föhn, toilet, zitje, LCD-TV met 7 Nederlandse zenders. De meeste kamers hebben bovendien een balkon. Daarnaast beschikt het hotel over een lounge met gratis WiFi, bibliotheek, biljartzaal, kegelbaan en een typisch Duitse cafébar “Zum Anker” met Eredivisie Live!

ARRANGEMENT + + + + + +

+ + + + +

Ontvangst met warme lunch of koffie en gebak 4x overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet 4x warme lunch of lunchpakket en 4x driegangen keuzemenu Dagelijks de drankjes van 17:00 tot 24:00 uur GRATIS bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn NIEUW: koffiecorner, koffie en thee gehele dag GRATIS Iedere avond vertier en entertainment o.a. Magic WoBo show, live-muziek, wandeling en quizavond. Hierbij wordt regelmatig een bittergarnituur geserveerd GRATIS gebruik E-Bikes en andere hotelfaciliteiten GRATIS auto-, fietsen wandelroutes met lunchpakket GRATIS entree binnen- en buitenzwembad GRATIS dagtocht per touringcar door het Sauerland GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

AANKOMSTDATA EN PRIJZEN 2 januari . . . . . . . . . . . 8, 12, 16, 20, 24, 28 januari 1, 5, 9, 13, 17, 21 februari . 25 februari, 1 maart . . . . 5, 9, 17, 21 maart . . . . . . 25, 29 maart . . . . . . . . .

. . . . . .

.€ 159,95 .€ 175..€ 175..€ 239,95 .€ 199,95 .€ 239,95

Enjoyhotels, vindt u aan de Moezel en Eifel en in het Sauerland! Nederlands gesproken

Kijk voor meer informatie op enjoyhotels.nl of bel 0049 2953 9626 580 Alle fouten voorbehouden. Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen 1-persoonskamer toeslag. Exclusief eventuele toeristenbijdrage.

welkom!

Colofon

Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. Susanne Mullenders, Pauline Mulder, Ivo Hutten www.mooimag.com Vormgeving Grafisch bureau Brust, Ilse Vesters, Remco Brust, Michelle Uit de Weerd - Leemkuil Advertenties Multor Media B.V., Tanja van Adrichem (085) 00 30 396 tanjavanadrichem@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adresgegevens op www.kbo-brabant.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/kbobrabant @kbo_brabant

Beeld: Roy Lazet

JAARGANG 6 NR. 11 - 2016 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar toegestuurd aan de 130.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). ISSN 2211-5277

Samen sterk in de pensioenstrijd De dagen worden korter, de bladeren zijn uiteindelijk toch aan het vallen en een nieuw jaar nadert. Euforische berichten over de economie staan in schril contrast met waarschuwingen dat veel pensioenen gekort gaan worden in 2017. Dit laatste boven op het al jarenlange koopkrachtverlies door uitblijvende indexering van de meeste pensioenen. Dat deze zorgelijke ontwikkelingen de grootst mogelijke aandacht van KBO-Brabant hebben, weet u inmiddels wel. En anders leest u het uitvoerig in deze uitgave van Ons. We zijn op 15 september naar de Tweede Kamer getogen om te demonstreren en het pensioendebat bij te wonen. Op 28 september hebben we alle ons bekende pensioenactiegroepen uit het hele land bijeengeroepen om de krachten te bundelen en plannen op elkaar af te stemmen. Een van die plannen is het organiseren van een landelijke manifestatie Stop de pensioenafbraak! op zaterdag 26 november aanstaande in ’s-Hertogenbosch. Maar daaraan vooraf gaat nog het kort geding dat een gepensioneerde verloskundige met onze steun heeft aangespannen tegen haar pensioenfonds dat al in 2016 gaat korten. De rechtszaak tegen de Stichting Pensioenfonds Verloskundigen dient op 8 november in Tilburg. Afgezien van deze ‘eigen’ acties werken we ook op landelijk niveau nauw samen met alle andere seniorenverenigingen. Primair natuurlijk in en met onze eigen Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden, waar ondergetekende namens de Brabantse senioren in het bestuur zit. Maar via de KNVG ook met alle andere seniorenverenigingen in Nederland. Gezamenlijk hebben we op 15 oktober een uiterst beroep gedaan op het kabinet om maatregelen te nemen die voorkomen dat een groot aantal pensioenfondsen volgend jaar de pensioenen moet verlagen. Het dilemma doorschuiven naar een volgend kabinet is voor ons geen optie, hebben we premier Rutte laten weten. Staatssecretaris Klijnsma doet op verzoek van de Tweede Kamer wel onderzoek naar het verlichten van de dreigende pensioenkortingen door een langere hersteltermijn voor de fondsen in te voeren, maar dat vinden wij geen adequate oplossing. Het zou slechts een jaar uitstel betekenen van onrechtvaardige en onnodige kortingen. Aanpassing van enkele onvolkomenheden in de pensioenwetgeving is de enige echte oplossing voor de huidige en toekomstige generaties gepensioneerden. Die zienswijze delen we unaniem en vastberaden met ANBO, KBO, KNVG, NVOG en PCOB. Alle hens aan dek de komende maanden! Frans Slangen, voorzitter

ons 5

Jheronimus Bosch-wedstrijd Wat een creatief talent bij KBO-Brabant! Op 22 september 2016 werden deze 25 prachtige inzendingen voor de Jheronimus Bosch-wedstrijd gepresenteerd. Hoe dat eraan toe ging, leest u op pagina 16 tot en met 19

Mevrouw E.A.M. Schraauwen-Bastiaanse KBO Zegge

Mevr. M.J.J.C. van de Meerakker-van Aken KBO HEVO Rosmalen

Mevrouw J.C. Hulten-Damen KBO Oosterhout binnenstad

Mevrouw P.H.M. Verstegen KBO HEVO Rosmalen

Schildersgroep KBO Wintelre

Mevrouw M.M. Klootwijk-Deenen KBO Zegge

Mevrouw V. van der Spruyt KBO Etten-Leur

Mevrouw A.C.A. Ensing-Dekkers KBO Etten-Leur

Schildersclub KBO St. Lucia Helmond

De heer H.J.M. van Dongen KBO Etten-Leur

ons 3

wedstrijd

De winnaars!

Mevrouw A.J.M. Lauwen KBO Etten-Leur

De heer J.W.M. Willems KBO Langenboom

Eerste prijs: Mevrouw A.M.J. Leinarts-Tromp KBO Mill

Mevrouw A.T. Willems KBO Boxtel

De heer T.J.M.C.M. Donhuysen KBO Boxtel

Boetseergroep KBO Seniorenvereniging 50+ Beneden-Leeuwen

Mevrouw Van Dongen-Baselier KBO Etten-Leur Titel: Carnaval in Etten-Leur

Tweede prijs: De heer Konickx HEVO Rosmalen Titel: In de hemelse foyer van het nieuwe theater De heer J.A.C.P. van der Schoor KBO Boxtel

De heer C.G.A. Hermus KBO Zevenbergschen Hoek

Derde prijs: De heer L.J.F. Koenders KBO Boxtel

De heer F.G. Brederode KBO HEVO Rosmalen

ons 4

Mevrouw Huijbregts-van den Beemd KBO Etten-Leur Titel: Wright Flyer

www.vdnvastgoed.nl

Zonder zorgen, direct uw woning verkopen

Ontzorgen en zekerheid bieden, dat is wat Marcel van der Net van VDN Vastgoed doet. “Mensen die snel hun huis willen verkopen, om diverse persoonlijke redenen, weten de weg naar VDN Vastgoed te vinden. Om de overwaarde alvast te verzilveren is het nu ook mogelijk om de woning na verkoop terug te huren” zegt van der Net.

WIJ KOPEN ZELF! Hoe ziet het totaalaanbod van VDN Vastgoed er uit? De verkoper ontvangt: ࠮ Een vrijblijvende taxatie; ࠮ Directe aankoop, direct zekerheid; ࠮ Geen bijkomende kosten; ࠮ Snelle aanbetaling mogelijk; ࠮ Oplevering in overleg; ࠮ Geen notaris- of makelaarskosten; ࠮ De mogelijkheid om de woning terug te huren.

Bent u benieuwd wat VDN Vastgoed voor u kan betekenen? Neem voor een vrijblijvende afspraak contact op met: Marcel van der Net: T: 0161 - 493 268 M: 06 - 51 75 46 86

www.vdnvastgoed.nl info@vdnvastgoed.nl

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

LEZEN 16 Meestervervalsers in de geest van Jheronimus Bosch De prijsuitreiking van onze creatieve wedstrijd 24 Graffitikunst verovert Boxtel Hoe jong en oud samenkomen in een tunneltje 42 Swingen op krakers van weleer Jubilerende KBO Kring Eindhoven viert feest! 52 Op bedevaart met KBO Mill ‘Bij die bron is er iets heel bijzonders gebeurd’

ONS BELANG

10 52

12 ‘Onder druk van verkiezingen wordt alles vloeibaar’ Interview met Wilma Schrover, directeur KBO-Brabant 21 Mythes over ons pensioen De ongefundeerde emoties over ons aanvullend pensioen volgens econoom Rob de Brouwer 28 Op de barricade! Reportage over onze pensioendemonstratie bij de Tweede Kamer

EN VERDER 3 8 10 32 35 36 39 41 49 50 55 58 60 65

ons 7

Alle werken van de Jheronimus Bosch-wedstrijd Schrijf ons Fotoalbum Opinie Ons voordeel Ons kloppend hart Recht Notaris Onsje geluk Ontspanning Gezondheid Speciaal Smakelijk eten voordeel voor lede Puzzel n! Op zoek naar

Kijk op pagina 35

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl. Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf Lang zal ie leven…!

Leven naa st alzheimer

Tekst: Will

Mijn man werd tachtig jaar. Dat moest gevierd worden. Maar hij zit eigenlijk helemaal niet op feestjes te wachten, niet op drukte, niet op poeha. En logisch, want een borreltje drinken en kletsen over iets en niets, de belangrijkste ingrediënten van een feestje, zijn niet meer aan hem besteed. Hij drinkt niet en trekt zich steeds meer terug. Dus ik zoek naar een ambiance die bij hem past. Muziek moet de boventoon voeren. Mijn muzikale buren

Tips en oplossingen voor elke levensstijl

Misschien bent u nog lang niet toe aan een sta-opstoel, maar het kan geen kwaad om u alvast te oriënteren op de diverse modellen en mogelijkheden. Of wellicht ervaart u wel al lichamelijke ongemakken – dan is advies inwinnen een goed begin. Op de ‘jaren vooruit markt’ kunt u informatie inwinnen en u laten adviseren. Niet alleen kunt u leveranciers uiteenlopende vragen voorleggen, maar u kunt ook alle producten uitproberen: relaxfauteuils, comfortbedden, rollators, fietsen, scootmobielen, enzovoort… De ‘jaren vooruit markt’ vindt plaats op woensdag 9 november van 10.00 tot 16.00 uur. Locatie: Vitalis Helmond, Gerstdijk 2, Helmond. Op vertoon van uw KBO-ledenpas ontvangt u een leuk presentje.

‘Als je later ergens op terugkijkt en je kunt erom lachen, dan kun je

er net zo goed meteen al om lachen’ Wim Daniels, schrijver

ons 8

Het feestvarken heeft de hele avond bij de piano gestaan en gezongen brengen de piano mee. Alle omstandigheden werken mee: prachtig weer, dus lekker buiten zitten, een mooi versierde tent. En het feestvarken heeft de hele avond bij de piano gestaan en gezongen. Een duet met de muzikale buurvrouw, mooie Ierse zang met ons petekind, en later op de avond meezingers met de andere gasten. Het is bekend dat het muziekcentrum in onze hersenen lang intact blijft. Dat is zeker het geval bij onze jarige. Voorlopig zingt hij nog zijn partij mee in het mannenkoor. En als dat niet meer zal gaan, zetten we een stapje terug. Ik las dat deze maand in de buurt een start wordt gemaakt met een Alzheimerkoor. Blijven zingen dus. Als we in de auto zitten, heb ik wel eens mantramuziek opstaan. Wie deze oosterse gezangen wel eens gehoord heeft, weet dat ze rustgevend en wat eentonig zijn. Ik wacht tot manlief zal zeggen: ‘Wat saai, ze zingen de hele tijd hetzelfde.’ Nee, het moment komt niet, hij blijft mee neuriën. En zingt zich in slaap. Chauffeur: wakker blijven!

ons! Bespaartips

Moeder

De redactie van Ons ontving onderstaande tips van mevrouw Wouters. Omdat ze ziek is, is ze veel geld kwijt aan haar verzorging. Reden te meer om te besparen.

Mevrouw Van de Langenberg zond het volgende verhaal in. Haar broer heeft het geschreven ter herdenking van hun vader, die vijftig jaar geleden op vijfendertigjarige leeftijd overleed. Hun moeder bleef achter met zeven kinderen in de leeftijd van nul tot zeven jaar en de zorg voor een boerenbedrijf.

Geachte redactie,

Het is herfst begin jaren zeventig, ik ben nog maar een kind. Mijn leven op de boerderij met moeder, opa, broers en zussen is voor mij eigenlijk onbezorgd. Ik speel, voetbal, ga naar school en doe wat kleine handen spandiensten bij het vele dagelijkse werk dat vooral door onze moeder gedaan wordt. De zorgen en lasten die haar daarbij ten deel vallen ontgaan mij tot dan toe, wat ik beschouw als haar verdienste. Ik ben boos, verdrietig, of ander kinderlijk ongemak zit mij dwars. Hoe dan ook, mijn moeder moet het nu weten. Ik kan ook terecht bij opa, die vanuit zijn stoel de boel binnen in de gaten houdt en stuurt waar nodig. Maar nee, ik wil naar ons mam! Ik ren door de keuken en de bijkeuken de stal op. Het koelhok is nog leeg, wat betekent dat ons mam nog ‘achter’ is, bij de koeien of in de varkensstal. Als ze daar is, dan hebben wij de opdracht om netjes met elkaar te spelen, lief voor elkaar te zijn en goed te luisteren naar opa. Honderden keren heeft ze dat al van ons gevraagd en bijna net zo vaak gaat het fout. Ik besluit om naar de melkstal te rennen. Voorbij het gierslootje probeer ik me te vermannen en mijn tranen te drogen. Maar het lukt niet. Ik ben nog maar een kind en denk al het recht van de wereld te hebben om te huilen. De hele situatie is meer dan mistroostig, de regen waait de stal in en in de schemer zie ik enkele koeien schuilen onder de perenbomen. De laatste koeien staan nog vast en ik zie mijn moeder in haar blauwe gelapte overal en met geknoopte rode zakdoek op haar hoofd op het melkkrukje tussen de koeien zitten. Zij heeft mij nog niet gezien of gehoord. Haar hoofd rust voorovergebogen tegen de koe en ik zie wat tranen op haar wang blinken. Ik heb het al vaker gezien, in andere situaties of momenten. Maar nu, hier, treft het me plotseling keihard. Ik weet het zeker, ze huilt om het verdriet dat haar al lang geleden was overkomen: het overlijden van ons pap. Dat enorme gemis, alle daarbij komende zorgen om haar kinderen en het vele werk op de boerderij spelen haar duidelijk dagelijks parten. Ik besluit de stal op te lopen en vraag haar waarom ze huilt. ‘Ach niks, jongen, wat fijn dat je er bent. Blijf maar even hier.’ Uitnodigend steekt ze een arm uit. Ik kruip op haar schoot, bied haar aan om de koeien naar de wei te brengen en huil samen met haar zachtjes verder. Voor het eerst in mijn leven begrijp en voel ik dat ons pap er niet meer is en wat dat met haar doet.

Voor u heb ik een paar tips die u kunt doorgeven aan de KBO-leden: • Zet één lamp aan als u tv-kijkt; dat is genoeg. • Zet de verwarming op tijd lager, ruim voordat u naar bed gaat. • Doe de was op zaterdag of in de avonden: dan geldt het nachttarief. • Zet overdag alle lampen uit. • Vang regenwater op in regentonnen en gebruik dat water voor het schoonmaken van het terras, de ramen, de wc en om planten water te geven. • Zorg ervoor dat u groene stroom hebt. Zelf pas ik al deze tips toe en dat zorgt ervoor dat ik elk jaar in augustus een kleine 700 euro terug krijg op mijn energierekening. Mijn motto: je moet zelf zuinig zijn! Met vriendelijke groet, Mevrouw Wouters, Valkenswaard

ons 9

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Uit het fotoalbum van...

Riet Thijssen-Verbeeten (1935)

‘T Tekst: Suzanne Geurts

ussen 1948 en 1952 zat ik op de mulo bij de nonnen, in de congregatie ‘Zusters van Liefde’ in Schijndel. Op deze foto ben ik zeventien en net geslaagd. Ik zit op de eerste rij, helemaal rechts. Mijn tante zat bij dezelfde kloosterorde en mijn ouders vonden de opleiding daar erg goed. Nou, streng dat die nonnen waren! Nylon kousen dragen, samen met een klasgenoot over het plein lopen – allemaal verboden. Vriendjes mocht je zeker niet hebben. Sterker, al je post werd opengemaakt en gecontroleerd. Over een brief ondertekend door Tein, die gewoon mijn broer was, kreeg ik eens vragen. In die tijd had je veel steun aan de andere meisjes en er ontstonden hechte vriendschappen. Ik was verlegen en had vaak heimwee. Tot 1950 mochten we maar drie keer per jaar naar huis. Met het aftellen naar de eerste, nieuwe schooldag kwamen altijd de tranen. “Da’s een goed teken,” zei mijn vader: dan waardeerde ik het thuis tenminste. Ook droegen we in die eerste jaren alleen zwarte kleding. Op een pantalon voor gelegenheden na, heb ik daarna nooit meer zwart gedragen.’

Ook na de mulo trok Riet nog veel op met haar schoolvriendinnen Tilly Janssen (naast Riet op de foto), Thea van den Berg (recht achter haar) en Bep Adriaansen (derde rij, derde van rechts). Helaas zijn ze elkaar uit het oog verloren. Bent u een van hen? Of herkent u een van de andere dames? Riet vindt het leuk om contact te onderhouden. Mail: riet.thijssen@ziggo.nl.

ons 10

Advertentie

Maatwerk boxspring al vanaf € 1115,-* Max € 500,- inruilkorting Matras op maat Makkelijk verrijdbaar Boxspring op maat

Ergonomisch opmaken

Frame verdwijnt in lage stand

Matras op uw maat gemaakt

Makkelijk stofzuigen

TOEKOMSTBESTENDIGE BOXSPRING Met een Batavia Boxspring slaapt u op een handgemaakt en volledig op uw maat afgesteld bed van Hollandse bodem. Bij Batavia Boxsprings stelt u zelf uw ideale slaapcomfort samen. U kiest uw eigen uitstraling, afwerking en functionaliteit. Wilt u een vaste boxspring of toch liever verstelbaar? Is een hoog-laag verstelling voor u essentieel of toekomstgericht? Bespreek het met één van onze slaapspecialisten.

VORSTELIJK SLAPEN OP NIVEAU

BEZOEK WWW.BATAVIABOXSPRINGS.NL ÓF

BEL NU 0800 2282 842

Gratis demonstratie aan huis

Ja,

stuur mij een gratis brochure

Naam:

M/V

Adres: Postcode: Telefoon: *Betreft 80x200 boxspring exclusief matras

Plaats: KBO_07_11_2016

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Batavia Boxsprings - Antwoordnummer 3035 - 3860 VZ ZEEWOLDE

Afgelopen jaren zijn ouderen structureel achteruitgegaan in hun koopkracht. Door een stapeling van maatregelen die ook nog versterkend op elkaar doorwerken. Tegelijkertijd worden ouderen in politiek en media ‘geframed’ als potverdeerders die het beter hebben dan welke generatie ook. Met de verkiezingen in aantocht lijken veel partijen ineens toch weer toenadering te zoeken tot de groep senioren. Wilma Schrover, directeur KBO-Brabant, over de politieke hypocrisie in het beleid voor en de communicatie over senioren.

Wilma Schrover, directeur KBO-Brabant:

Door welke wetten en maatregelen zijn ouderen de laatste jaren aangetast in hun koopkracht? ‘De meeste Nederlanders hebben gemerkt dat we sinds 2008 in een financieel-economische crisis verkeren. Elk huishouden heeft wel last van één of meer bezuinigingsmaatregelen of lastenverzwaringen, maar ouderen zien zich geconfronteerd met een ongekende stapeling daarvan: de meeste pensioenen worden al jaren niet meer geïndexeerd en voor 2017 zijn directe kortingen aangekondigd; de werkloosheid onder vijftigplussers is groot en vaak uitzichtloos, maar desondanks schuift de pensioengerechtigde leeftijd op; bij de overgang van zorgtaken van rijk naar gemeenten is fors bezuinigd en de eigen bijdragen voor zorg stijgen enorm. Dat bedoelen we dus met een stapeling van maatregelen. De ene bewindspersoon draait aan een knop maar lijkt geen idee te hebben van de brede eﬀecten daarvan. Laat staan dat hij ook nog rekening houdt met de knoppen waaraan collega’s op rijks- of gemeentelijk niveau draaien. De burger krijgt die beleidsmatige ondoordachtheid gepresenteerd en moet zich in de dagelijkse werkelijkheid maar zien te redden.’

Tekst: Susanne Mullenders | Beeld: Ivo Hutten

‘Onder druk van verkiezingen

wordt alles vloeibaar’ ons 12

interview

Waarom vormt de groep ouderen zo’n aantrekkelijke melkkoe? ‘Enerzijds hoop ik echt dat er sprake is van ondoordachtheid. Dat is niet goed te praten, maar toch te verkiezen boven moedwilligheid. Ik vrees daarnaast dat onze parlementariërs lijden aan een ernstig gebrek aan inlevingsvermogen in de oudere generatie die zij óók geacht worden te vertegenwoordigen. Met name in de Tweede Kamer is de gemiddelde leeftijd nog nooit zo laag geweest. Een aantal volksvertegenwoordigers is zelfs rechtstreeks vanuit de studiebanken doorgeschoten naar een politieke functie zonder ooit één dag een gewone baan gehad te hebben met een gewoon salaris. Zonder onderaan de carrièreladder te hebben moeten starten, je best doend om gewone stappen voorwaarts te zetten in het leven. Die ervaring is heel vormend voor een mens, en o zo nodig bij het politiek vertegenwoordigen van al die andere gewone mensen. Bovendien lijken politieke partijen tegenwoordig besmet met een drang naar verjonging. Dat is niet erg en in het licht van doorstroming en continuïteit begrijpelijk, maar partijen moeten er niet in doorslaan. Het heeft ertoe geleid dat de volksvertegenwoordiging inmiddels geen evenredige afspiegeling meer is van onze samenleving. We hebben onlangs nog diverse partijen horen zeggen dat ze streven naar een representatievere kandidatenlijst: meer vrouwen, meer allochtonen, meer de gewone man/vrouw – maar “meer leeftijden” werd ten onrechte niet genoemd. We zien te veel Kamerleden elkaar napraten over “de ouderen” die nog nooit zo rijk zijn geweest als nu en die de meest vermogende groep in onze samenleving vormen.’ En hoe ziet de realiteit eruit? ‘“De oudere” bestaat niet. Het gemiddelde pensioen bedraagt in Nederland zo’n 7.200 euro bruto per jaar. Dat is samen met een AOW-uitkering helemaal niet zo’n vetpot als waar Den Haag vanuit lijkt te gaan, zeker niet als iemand met hoge zorgkosten te maken heeft. Bovendien val je met zo’n gemiddeld pensioen buiten alle toeslagregelingen. In onze vereniging komt het voor dat leden niet deelnemen aan activiteiten vanwege de kosten, ook al houden we die zo beperkt mogelijk. Want ook dit gemiddelde pensioen zegt niet zoveel; tegenover

mensen die er dik boven zitten, staan mensen die geen of een heel klein pensioen hebben. Natuurlijk is er verzet vanuit de bonden tegen dit senior-onvriendelijke beleid. Tegelijkertijd moeten we erkennen dat we weinig tot geen echte machtsmiddelen hebben. Staken is voor onze doelgroep niet weggelegd en een massale protestdemonstratie krijgen we evenmin van de grond. Vaak wordt geopperd om het vrijwilligerswerk maar eens een week neer te leggen, maar ook dat lukt niet. Niet dat we het niet geprobeerd hebben hoor, maar hoe loyaal onze vrijwilligers ook zijn aan onze vereniging, hoe zeer ze onze doelen ook onderschrijven, diegenen voor wie ze zich als vrijwilliger of mantelzorger inzetten komen op de allereerste plaats. Terecht overigens.’ Waar komt de framing vandaan? ‘Het lastige van beeldvorming is dat deze, eenmaal gevestigd, moeilijk te veranderen is. Zo strijden wij al jaren tegen het beeld van ouderen die massaal het Zwitserleven zouden leiden. Ergerlijk vinden we de magazines en advertenties die zich richten op senioren en steevast knappe, slanke, vitale en innig verliefd ogende fotomodellen als beeld gebruiken. Hoe hoog het programma We zijn er Bijna! van Omroep MAX ook scoort in de kijkcijfers, het draagt bij aan de beeldvorming dat ouderen een groot deel van het jaar met hun camper of caravan op pad zijn. Veel politici hebben een ongenuanceerd beeld van ouderen, maar ik heb de indruk dat het kritische gehalte van de media de laatste jaren ook behoorlijk is afgenomen. Journalisten zijn meer de verkondiger van de boodschap dan de luis in de pels geworden voor regerende politici. Een opinieartikel als dat van economieredacteur Yvonne Hofs in De Volkskrant van september 2013 ettert nog steeds na. Ze verweet zestigplussers schaamteloos egoïsme en onwetendheid in het pensioendebat. Zie het tegendeel maar eens uit te lichten tegenover jongeren die niet of nauwelijks geïnteresseerd zijn in pensioenen, maar nog net wel de klok van Yvonne Hofs daarover hebben horen luiden. Dat het verschil in koopkrachtontwikkeling tussen werkenden en gepensioneerden de afgelopen vijftien jaar is opgelopen tot 30 procent in het nadeel van gepensioneerden, dat klinkt veel minder door. Terecht beklagen ouderen zich daarover, maar het lijkt wel of ▶

ons 13

Advertentie

Geniet langer van je eigen huis M

et onze trapliften kun je langer in je

eigen huis blijven wonen. En omdat jouw huis uniek is, is een traplift maatwerk. Dus of je een rechte trap hebt, een trap met bochten of meerdere trappen; wij hebben er de juiste lift voor.

21% BTW korting

Profiteer t/m 15 november van onze BTW actie en ontvang 21% korting bij aanschaf van een traplift. Bel gerust voor meer informatie of een adviesgesprek: 088 - 848 00 00 of kijk op www.vitalis.nl Deze actie is niet geldig i.c.m. overige lopende acties en aanbiedingen.

Swing Plaatsing op de smalle zijde van de traptrede. Uitermate geschikt voor een spiltrap. Met het ASL-systeem (automatische draaizitting) kan de Swing op de smalste trappen geplaatst worden.

dat slechts averechts werkt bij degenen die hun mening al gevormd hebben. Onlangs nog deed een wethouder uit Brabant het protest van ouderen in de media denigrerend af als “gejammer van ik ben zielig, ik ben oud en ik heb het slecht”. Maar wij moeten de eerste vakbond nog tegenkomen die geen massale staking uitroept als werkgevers in cao-onderhandelingen een salariskorting van 0,5 procent voorstellen.’ Vaak wordt het beeld geschetst dat ouderen het goed hebben ten koste van jongere generaties. Staan de generaties werkelijk tegenover elkaar? ‘In eigen familieverbanden is daar natuurlijk geen sprake van, maar in de media wordt die kloof wel gesuggereerd en aangezet. Ook hier haal ik het voorbeeld van de wethouder aan. In zijn opinie-artikel stelde hij ouderen de vraag welke positie zij kiezen: die van “ieder voor zich en God voor ons allen” of die van “de zorgzame grootouder die solidair is met de kleinkinderen”. Een demagogische vraag waarmee hij ouderen onverdiend neerzet als egoïstisch en hen bijkans het zwijgen oplegt. En dan te bedenken dat het vrijwilligerswerk vooral door ouderen wordt verricht. Alleen al in Brabant heeft de lokale inzet van vrijwilligers van seniorenbonden een maatschappelijke waarde van 48 miljoen euro per jaar. Bovendien ligt de loyaliteit van (groot) ouders per definitie bij de generaties die zij zelf hebben voortgebracht. We hebben nog nooit een oudere horen klagen over bijvoorbeeld kraamzorg, kinderbijslag, jeugdzorg, premievrijstelling van de zorgverzekering voor kinderen of over onderwijskosten. Die kosten brengen

we als samenleving gewoon met elkaar op en dat hoort ook zo. Juist met het oog op jongere generaties verzet KBO-Brabant zich tegen de draconische afbraak van een sociaal stelsel dat we met elkaar hebben opgebouwd in de tweede helft van de twintigste eeuw. Want de neoliberale koers leidt naar een samenleving waarin marktwerking domineert, waarin publieke diensten steeds meer worden geprivatiseerd, waarin het recht van de sterkste geldt en waarin voorzieningen steeds minder gebaseerd zijn op solidariteit. De vergrijzing komt niet uit de lucht vallen, daar is in bijvoorbeeld pensioenfondsen tijdig op geanticipeerd. Maar blijkbaar moet ook deze laatste pijler van ons sociaal stelsel afgebroken worden. De vergrijzing wordt ten onrechte als reden aangevoerd. Het is politieke prietpraat als er gezegd wordt dat een stelselherziening nodig is in het belang van toekomstige generaties. De media zouden deze pensioenleugen moeten doorprikken maar doen dat niet of te weinig. En intussen gaat juist de pensioenvoorziening van toekomstige generaties door het huidige beleid naar de haaien.’ Welke kentering voltrekt zich nu, in de aanloop naar de verkiezingen? ‘Onder druk van de verkiezingen wordt alles vloeibaar. Het is tamelijk bizar om te zien hoe partijen die in deze kabinetsperiode een ongekende aanval op de portemonnee en het welzijn van ouderen hebben gepleegd, zich nu plotseling zeggen te bekommeren om de koopkracht van diezelfde ouderen. Het is nauwelijks serieus te nemen, want dan zou men niet met een beschamende 0,7 procent reparatie aankomen. Maar op 15 maart 2017 zijn er verkiezingen en ouderen vormen nu eenmaal een groot deel van het electoraat. Geen partij kan het zich veroorloven om in campagnetijd dit deel van de kiezers te negeren, al is het maar voor de bühne. Als KBO-Brabant roepen we mensen op goed na te denken over de stem die ze straks uitbrengen. Wij hebben daar een stemwijzer voor gemaakt, maar uiteindelijk bepaalt ieder voor zich of de partij die hij altijd steunde omdat die bepaalde waarden uitdroeg, dat in de praktijk ook waarmaakt. Vanuit onze grondbeginselen hopen we dat mensen stemmen voor partijen die het begrip solidariteit niet alleen met de mond belijden of – zoals in het pensioendebat – zelfs misleidend inzetten.’ 

ons 15

k alle Bekij op n werke en 4 a3 pagin cover). ap (uitkl

In de geest van

Tekst: Linda Groothuijse | Beeld: Angeline Swinkels

Jheronimus Bosch Op 22 september jongstleden was het klip en klaar: 500 jaar na zijn overlijden inspireert Jheronimus Bosch nog steeds volop! Die dag werden de 25 genomineerde inzendingen gepresenteerd voor de creatieve wedstrijd die KBO-Brabant voor zijn Afdelingen had georganiseerd. En de drie prijswinnaars werden gehuldigd natuurlijk!

n het Provinciehuis hebben zich op deze mooie septemberdag tientallen leden verzameld van verschillende Afdelingen. Er heerst enige opwinding: vanaf vandaag is hún kunstwerk een maand lang te bewonderen in de ontvangsthal van het ‘huis van Brabant.’ Ineke Swinkels, schilderdocente van KBO-St. Lucia uit Helmond,

ons 16

noemt het een hele eer. ‘Toen ik de oproep voor de wedstrijd voorbij zag komen, werd ik direct enthousiast. Dit gevoel wist ik gelukkig over te brengen op mijn twee schilderclubjes. Met dertien dames zijn we aan de slag gegaan met één schilderij. Ieder had een eigen inbreng en Helmonds element voor het werk bedacht: van de carnavalsvereniging De Keienbijters, het afgebrande

reportage

theater tot de kubuspaalwoningen van architect Pieter Blom.’ Miek Broens is verantwoordelijk voor de carnavaleske monstertjes op het schilderij. ‘Eerlijk gezegd zou ik alleen niet zo snel hebben deelgenomen aan de wedstrijd. Maar het was erg leuk om met z’n allen aan zo’n project te werken.’

Meestervervalsers En daar is precies waar het volgens Frans Slangen om draait. ‘Elkaar inspireren en goed samenwerken om er iets moois van te maken. Dat is de typisch bourgondische, Brabantse inslag’, aldus de voorzitter van KBO-Brabant. Hij was aangenaam verrast door de hoge kwaliteit van de inzendingen. ‘Soms leek het werk wel ingezonden door ware meestervervalsers!’ Een drietal winnaars selecteren vond Frans een ‘onmogelijke taak’. Daarom werden de kunststukken beoordeeld door een deskundige jury, bestaande uit Paul Huys Janssen, conservator Oude Kunst van het Noordbrabants Museum, Marc Eysink Smeets, zakelijk leider van Bosch Parade en Koeno Sluyterman van Loo, secretaris van Fonds Sluyterman van Loo - ouderenprojecten. Wanneer de drie genomineerde prijswinnaars bekend zijn gemaakt door jurylid Paul, stijgt de spanning in de zaal. Duidelijk is dat Etten-Leur met twee genomineerden goed is vertegenwoordigd. Aan Henri

Swinkels, gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur, de eer om de prijzen uit te reiken. Maar eerst wil hij het belang van sociale veerkracht benadrukken: ‘Het gaat overall goed in Brabant. Maar overall betekent niet overal. Er zijn ook Brabanders met wie het niet goed gaat. Die minder zelfredzaam zijn, een sterk sociaal netwerk missen en daardoor kwetsbaar zijn. Ook hen moeten we betrekken in onze samenleving en onze veerkracht. Daarom willen we als Provincie de sociale veerkracht versterken. En haken we aan bij activiteiten die daaraan bijdragen, zoals deze wedstrijd.’

En de winnaar is… Dan is het grote moment daar: de bekendmaking van de winnaars. Ze ontvangen niet alleen de eer, maar ook een arrangement dat beschikbaar is gesteld door de VVV ’s-Hertogenbosch. De aanwezigen spitsen de oren.

Het Jheronimus Bosch-jaar was voor KBO-Brabant aanleiding om de artistieke wedstrijd ‘Visioenen dicht bij huis’ te organiseren, samen met VisitBrabant, VVV ’s-Hertogenbosch, Het Noordbrabants Museum en de Provincie Noord-Brabant. De opdracht was: maak in de geest van Bosch een kunstwerk waarin een stadsgezicht, gebouw of figuur uit eigen woonplaats centraal staat.

ons 17

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

Uw trapleuning blijft

Brede kant trap blijft vrij

Montage op uw treden

Dunste enkele rail ter wereld

Supercompacte opklapbare stoel

5 Huren al vanaf één maand mogelijk

Nieuwe en gebruikte trapliften Levertijd vanaf één week Marktleider in Nederland

ig is Wie jar ! rt traktee

Bel gratis 0800 444 777 5

€500g kortin016

of ga direct naar www.otolift.nl

1-2 tot 30-1

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE

Vrijblijvend Otolift thuisadvies?

Ik heb een rechte trap

Altijd bij u in de buurt!

Ik heb een trap met bochten Naam Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2016

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Meer dan 160.000 tevreden klanten gingen u voor!

Meer dan 70 servicepunten door heel Nederland.

Henri Swinkels trapt af: ‘De derde prijs belandt in Etten-Leur…. En behoort toe aan mevrouw HuijbregtsVan den Beemd met Wright Flyer.’ Haar werk is gebaseerd op het eerste Nederlandse vliegtuig, dat in 1909 opsteeg in Etten(-Leur). De tweede prijs reikt de gedeputeerde uit aan de heer Konickx van HEVO Rosmalen, voor zijn aquarel In de hemelse foyer van het nieuwe theater. Hij heeft de Nar uit het Narrenschip verbeeld en gekoppeld aan een lokaal thema: de veelbesproken komst van een nieuw theater. ‘De nar bekijkt het “luxeprobleem” onverschillig van boven. In de tijd van Bosch speelden er in de stad immers grotere kwesties, zoals armoede, ziektes, oorlog en branduitbraken’, licht de amateurkunstenaar toe. De jury was het unaniem eens over de nummer één: mevrouw Van Dongen-Baselier met Carnaval in EttenLeur. In haar schilderij is het wapen van Etten-Leur vertegenwoordigd, met de stijloren op de voorgrond. ‘Met carnaval worden de Etten-Leurenaren Ettense Stijloren genoemd’, licht ze toe. ‘Het figuurtje dat op zijn kop staat is het mènneke. Op Aswoensdag om 00.00 uur wordt deze verbrand. Om hem heen staan enkele carnavaleske figuren, die net als de oren van schilderijen van Bosch komen.’ Saillant detail van deze uitslag: als leerling heeft mevrouw Van Dongen haar schilderdocente verslagen. Zij ging er met de derde prijs vandoor. Maar mevrouw Huijbregts-Van den Beemd glimt juist van trots: ‘Geweldig toch? Dat is juist het beste compliment voor een “leermeester”!’

Design KBO-Brabantdirecteur Wilma Schrover sluit de feestelijke bijeenkomst af met enkele mededelingen: ‘Voor ons was het elke week een feestje om de binnengekomen inzendingen te mogen uitpakken. Het enthousiasme van de deelnemers en onze samenwerkende partners heeft ons doen besluiten om de wedstrijd voort te zetten. Ook wordt onderzocht of de expositie door de provincie kan rondreizen.’ Volgend jaar zal het thema van de artistieke wedstrijd ‘design’ zijn, verklapt Wilma, passend bij het provinciale themajaar 2017 “Brabant: Bakermat van Dutch Design in Nederland”.’

‘Met dertien dames zijn we aan

de slag gegaan met één schilderij’ Ze benadrukt: ‘Meedoen is belangrijker dan winnen. We hopen dat iedereen – ongeacht ervaring of talent – zich geroepen voelt om mee te doen.’ De meeste exposanten willen volgend jaar opnieuw een poging wagen. Bij Lizeth Schraauwen-Bastiaanse van KBO Zegge zijn de eerste ideeën al aan het opborrelen. ‘Onder het genot van een Bossche bol ga ik samen met mijn schildervriendin Maria zo alvast even brainstormen. Wordt dus nog vervolgd!’

ons 19

Advertentie

Bus â&#x201A;Ź 12,50 p/m

Onbeperkt reizen door Brabant voor iedereen van 65 jaar en ouder Al vanaf â&#x201A;Ź 12,50 per maand. Kijk op arriva.nl/vrijreizen of bel 0900 - 202 202 22. Goede reis! Goed bezig BUS goedbezigbus.nl

dossier

Mythes

over ons pensioen Het Nederlandse pensioenstelsel staat bekend als het beste ter wereld, maar dreigt door zijn hoeven te zakken. De langdurige lage rentestand in combinatie met vergrijzing stuwen de bloeddruk bij pensioenfondsen en politici steeds verder op. Maar is het echt zo erg? Econoom en KBO-lid Rob de Brouwer vindt van niet. Met zijn boek 19 mythes en onwaarheden over ons pensioen wil hij feiten tegenover ongefundeerde emoties zetten.

Tekst: Berber Bijma | Beeld: eigen foto

arenlang klonken er uitsluitend positieve verhalen over het Nederlandse pensioenstelsel. De AOW geeft iedereen die niet meer werkt, grond onder de voeten; de aanvullende pensioenen zorgen ervoor dat mensen de leefwijze die ze voor hun pensionering hadden, ook daarna kunnen voortzetten. Werkgevers, werknemers en overheid betalen allemaal mee aan het stelsel. De laatste jaren ontstaan er steeds meer barsten in die mooie constructie. Terwijl economen en politici ingewikkelde discussies voeren over rekenrentes en dekkingsgraden, merken gepensioneerden dat hun pensioen niet meer meestijgt met de inflatie – waardoor hun koopkracht minder wordt – of dat ze zelfs regel recht worden gekort op hun oudedagsvoorziening. En ondertussen horen we regelmatig dat de potten van de pensioenfondsen boordevol reserves zitten. Wat is er precies aan de hand en hoe erg is het eigenlijk? Dat zet Rob de Brouwer, gepensioneerd econoom, lid van KBO-Brabant en voorzitter van de Vereniging Oud Hoogovens Medewerkers, uiteen in zijn boek 19 mythes en onwaarheden over ons pensioen. Vooropgesteld: De Brouwer heeft zijn boek niet uit boosheid geschreven, benadrukt hij. ‘Maar het stoort me wel als mensen ▶

ons 21

zich baseren op onjuiste feiten. En de meeste beweringen over pensioenen zijn pertinent onwaar.’

Schandalig Een van de belangrijkste misverstanden is dat de jonge werknemers van nu gepensioneerden ‘subsidiëren’. Politici doen het voorkomen alsof de pensioenpremie die jonge werknemers afdragen rechtstreeks in de beurzen verdwijnt van de gepensioneerden. De Brouwer: ‘Ik hoorde het VVD-fractieleider Halbe Zijlstra nog zeggen tegen Henk Krol van 50PLUS tijdens de Algemene Beschouwingen na Prinsjesdag: “Jesse Klaver wil later ook nog een pensioen hebben”.

Alsof de ouderen van nu hem dat afpakken. Absolute kletskoek! Je kunt het simpel vergelijken met hoe het er vroeger op een bankkantoor aan toe ging. Je legde bijvoorbeeld 25 gulden op de toonbank, bedoeld voor je spaarrekening. Achter je stond een mevrouw die 25 gulden wilde opnemen. Zij kreeg precies dat briefje mee naar huis dat jij net had gebracht. Maar dat betekent toch niet dat ze die 25 gulden van jou had gekregen?’ Het is soms lastig uit te leggen, zegt De Brouwer, maar met een pensioenpremie bouw je niet je eigen pensioenvermogen op, maar je aanspraak op een uitkering in de toekomst. Met de betaalde premie wordt ondertussen de kasstroom van het pensioenfonds in stand gehouden. ‘Jongeren subsidiëren ouderen absoluut niet, maar dat beeld wordt wel gewekt. Dat vind ik uiterst kwalijk, omdat ouderen en jongeren daarmee tegen elkaar worden opgezet. Maar wij ouderen hebben ook kinderen en kleinkinderen, voor wie we het beste willen. Wij zijn niet uit op hun geld. Natuurlijk, het is een schande dat veel twintigers zich nauwelijks een gezin en een huis kunnen veroorloven, maar dat heeft niets te maken met het pensioenstelsel. Dat komt doordat de beginsalarissen in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs zo laag zijn.’

Rekenrente Wat wél een probleem is, is de rekenrente die pensioenfondsen gebruiken. De rekenrente is het rentepercentage waarmee pensioenfondsen en verzekeraars berekenen wat de waarde is van hun toekomstige verplichtingen. Als ze hun toekomstige verplichtingen vergelijken met hun vermogen, dan weten ze of ze in de toekomst in staat zijn pensioenen volgens afspraak uit te keren. Toekomstige verplichtingen teruggerekend naar nu, vergeleken met het vermogen, wordt de ‘dekkingsgraad’ genoemd. De dekkingsgraad moet ruim boven de 100 procent zijn. Dat wil zeggen: er moet voor toekomstige gepensioneerden ruim méér dan ‘precies genoeg’ geld zijn. De rekenrente wordt vastgesteld door De Neder landsche Bank, op basis van de Pensioenwet. In 2007 ging een nieuwe Pensioenwet in. Tot die tijd was de maximale rekenrente 4 procent. Omdat de werkelijke

ons 22

dossier

rente altijd boven die 4 procent zat was er in feite een vaste rekenrente van 4 procent. In de nieuwe Pensioenwet besloot het toenmalige kabinet die vaste rekenrente los te laten. Aanvankelijk goed nieuws, want de rentestand was op dat moment hoog, waardoor de dekkingsgraad van de fondsen flink steeg. Ze zouden in de toekomst met groot gemak aan hun verplichtingen kunnen voldoen. De economische crisis maakte een einde aan de euforie. De rente zakte dramatisch, met even dramatische gevolgen. De rekenrente is nu, door

‘Jongeren subsidiëren ouderen absoluut niet,

maar dat beeld wordt wel gewekt’ toedoen van de Europese Centrale Bank, minder dan 1 procent. Berekeningen laten bij diverse fondsen zien dat ze in de toekomst niet genoeg geld hebben om de pensioenen volledig uit te keren. Hun dekkingsgraad is onder de 100 procent. Daarbij komt dan nog eens de verplichting die de overheid de fondsen heeft opgelegd om flinke buffers aan te houden, en de ramp is compleet, analyseert De Brouwer. ‘Een daling van de rekenrente met 1 procent betekent een daling van de dekkingsgraad met gemiddeld 17 procent. Een pensioenfonds dat eerst een dekkingsgraad had van 134 procent, ziet de gehele reserve verdampen als de rente met 2 procent daalt. Om dat te herstellen moeten de buffers in ongelooflijk tempo worden aangevuld.’ Komen pensioenfondsen met hun dekkingsgraad onder de 90 procent en kunnen ze met een herstelplan niet aantonen dat ze binnen een redelijke termijn weer boven de 100 procent komen, dan moeten ze korten, zowel op de huidige uitkeringen als op de aanspraken van mensen die nog werken.

Denkbeeldig probleem En dat allemaal, zegt De Brouwer, vanwege een ‘probleem’ dat in feite denkbeeldig is. ‘De buffer is rekenkundig weg door de lage rekenrente, maar in het echt is er geld genoeg.’ De oplossing is volgens hem dat het kabinet, eventueel met een noodwet, de ‘weeffout’ in de Pensioenwet aanpast en bijvoorbeeld voorschrijft dat de rekenrente altijd tussen de 2 en 4 procent moet zijn. Vooropgesteld natuurlijk dat het werkelijke rendement daarboven ligt. ‘Daarmee zijn alle problemen van het aanvullend pensioen in één keer opgelost.’ Waarom het kabinet daar niet voor lijkt te voelen? Hang naar zekerheid, vermoedt De Brouwer. Politici willen garanties bieden voor een waardevast pensioen, ook in de toekomst. Maar juist de afgelopen jaren is gebleken dat de vele garanties die voor de toekomst moeten worden ingebouwd, tot ónzekerheid en zelfs lagere uitkeringen leiden in de huidige tijd. ‘De zekerheid die we meenden te hebben, stelt niets voor en leidt alleen maar tot draconische maatregelen. Die zekerheid kunnen we beter maar laten varen.’ Wat na het herstel van de ‘weeffout’ overblijft, is nog altijd het beste pensioenstelsel van de wereld, vindt De Brouwer. ‘We hebben een stelsel dat mensen ertoe dwingt te sparen voor hun pensioen, op relatief goedkope wijze. Dat zorgt ervoor dat we onze levensstijl na pensionering ongeveer gelijk kunnen voortzetten. En dat is precies waar een pensioen voor is bedoeld.’ 

Pensioenmanifestatie op 26 november KBO-Brabant werkt mee aan de organisatie van een grote pensioenmanifestatie op 26 november in ’s-Hertogenbosch. Het idee van de manifestatie komt voort uit het boek van De Brouwer, dat ervoor heeft gezorgd dat ‘pensioenactiegroepen’ uit diverse plaatsen in het land elkaar hebben gevonden. KBO-Brabant faciliteert het netwerk van actiegroepen. Op 8 november dient bovendien het Kort Geding dat een gepensioneerde verloskundige aanspant tegen de Stichting Pensioenfonds Verloskundigen dat dit jaar nog een korting wil doorvoeren. KBO-Brabant ondersteunt ook deze rechtszaak. Voor meer informatie over aanmelden, locatie en tijdstip van de pensioenmanifestatie, ga naar www.kbo-brabant.nl.

ons 23

Graffitikunst verovert Boxtel

Tekst en beeld: Ivo Hutten

Het A2-viaduct over het Duits Lijntje in Boxtel was jarenlang een desolate plek. Een soort vuilnisbelt zelfs, waar graffitispuiters tussen het gedumpte afval illegaal hun gang gingen. Totdat een groep actieve senioren zich ermee ging bemoeien. Zij ruimden de rotzooi op, regelden een vergunning voor de jonge kunstenaars en organiseerden begin oktober het evenement TunnelVision. Een groot succes!

et is de dag van de jaarlijkse kunstroute De Rode Draad in Boxtel. Kunstenaars openen hun ateliers en woonkamers voor publiek en exposeren hun werk. Vreemde eend in de bijt is het oude spoorlijntje onder de snelweg van ’s-Hertogenbosch naar Eindhoven. Doorgaans komt daar geen mens, maar deze zondag is dat anders. Ruim duizend nieuwsgierigen schuifelen gedurende deze dag langs de hoge tunnelwanden waar tientallen graffitikunstenaars uit Nederland, België, Italië en

ons 24

Ierland op steigers en ladders hun kleurrijke kunsten vertonen. ‘Dit is geen ordinair geklieder, dit is pure kunst’, zegt KBO’er Antoinet Dobbelsteen uit Loosbroek enthousiast. Met haar vriend Henk Simons uit Liempde kijkt ze geboeid hoe de jonge kunstenaars de spuitbussen hanteren en tot in detail hun wandschilderingen uitwerken. Van abstracte figuren tot heel realistische afbeeldingen. ‘De kleurencombinaties vind ik prachtig’, zegt ze. Henk: ‘Ik vind de portretten heel knap gemaakt.

op pad

Het zijn echt sprekende gezichten. Dit is heel ander werk dan even een snelle leus op een muur spuiten. Van mij mogen ze hun gang gaan.’

Prikploeg Het plan voor TunnelVision ontstond zo’n anderhalf jaar geleden bij de prikploeg van de Vereniging De Dommel Door Boxtel, kortweg de VDDDB. Die club van senioren zet zich al lange tijd in om de oevers van de rivier De Dommel vrij te houden van zwerfvuil. Om nog meer eer van hun werk te hebben, pakten ze het spoortunneltje onder de A2 ook even mee, want dat was hard nodig. ‘Al doende kregen we contact met de graffitispuiters die er toen nog illegaal rondhingen’, vertelt VDDDB-voorzitter en KBO-lid Theodoor van Leeuwen. ‘We zagen wat ze maakten en kregen sympathie voor hun kunsten. Daar wilden we meer mee doen. Deze jongens en meiden hebben geen kwaad in de zin, ze willen alleen een zogenoemde paint-plek waar ze hun creativiteit kwijt kunnen.’

‘Kijk eens naar de passie

en trots van deze gasten’ Om een lang verhaal kort te maken: de VDDDB trad in contact met de gemeente, ProRail en Rijkswaterstaat en afgelopen voorjaar werd het viaduct over het Duits Lijntje officieel als Street Art Center Boxtel/Liempde bestempeld. De deal is simpel. De graffitikunstenaars mogen er legaal hun schilderingen maken als ze hun afval ook in de daarvoor geplaatste afvalbakken werpen. Met het evenement TunnelVision wordt dat gevierd. ‘En dat smaakt nu al naar meer’, zegt Theodoor terwijl hij stralend door de drukte in de tunnel wandelt. ‘Kijk

eens naar de passie en trots van deze gasten. Schrijvers van letters en tekens zijn het van oorsprong, maar zelf vind ik de afbeeldingen het mooist. Ik noem ze graffiteurs, een zelfverzonnen naam.’

Ontmoeting van culturen TunnelVision is op z’n minst een bijzondere samenwerking van ouderen en jongeren. Een ontmoeting ook tussen verschillende culturen. Waar de opening nog begon met een optreden van het seniorenorkest Buchestelle en een keurige toespraak van de Boxtelse cultuurwethouder, zo galmt er inmiddels harde hiphopmuziek van twee lokale dj’s door het viaduct en komt er regelmatig een walm van bier en wiet voorbij. Hier in het tunneltje gaat alles en iedereen heel goed samen. Er is bovendien veel interesse en waardering over en weer. ‘Het is eens wat anders’, vindt Marijke Spierings. ‘Leuk ook dat dit jongeren aantrekt, want die zie je normaal gesproken nauwelijks bij de kunstroute.’ Bert, haar echtgenoot, is als liefhebber van alternatieve strips bovenmatig geïnteresseerd in het werk van de graffitispuiters. Hij is vanochtend al even geweest, en is er nu – een paar uur later – weer om de vorderingen op de

ons 25

Advertentie Veilige badkamers vanaf €3995,-

IN 1 DAG! VEILIG

ONVEILIG

Veilig en stijlvol douchen Voelt u zich minder veilig in uw badkamer? Wij vervangen uw bad of douche in slechts 1 dag. Molenaar biedt veilige douches in verschillende uitvoeringen en kleuren aan. Desgewenst aangevuld met bijvoorbeeld een badkamermeubel of comforttoilet. Samengesteld naar uw wensen en precies op maat gemaakt. Maak nu een afspraak voor een bezoek aan huis.

7:00 UUR De laatste keer in uw onveilige bad

9:00 UUR Uw onveilige bad of douche wordt verwijderd

Jarenlange ervaring Meer dan 6.000 klanten gingen u voor Eigen montagedienst 40 plaatsingen per week Alles keurig opgeruimd Ook afvoer van het oude bad Onderhoudsarm Materialen zijn behandeld met EasyClean

13:00 UUR De nieuwe douche met lage instap wordt geïnstalleerd

16:30 UUR U kunt douchen in uw nieuwe veilige badkamer

BROCHURE?

BEZOEK EEN WINKEL

GRATIS THUIS ADVIES

Vraag nu de Molenaar brochure aan met de complete collectie.

Alle Molenaar winkels vindt u op de website.

Maak een afspraak met een van onze ervaren adviseurs.

Afspraak of brochure? Bel 0341 - 27 40 40 of kijk op www.molenaar.nl

LANGER THUIS WONEN

op pad

tunnelwanden te zien. ‘Er is veel verwantschap tussen graffitikunst en strips. Ik vind het mooi om te zien hoe ze letters in elkaar knutselen tot een compleet beeld. Dat dit evenement veel publiek trekt, verbaast me overigens niet. Het is de illegaliteit die naar buiten treedt en dat maakt veel mensen nieuwsgierig.’

Beetje jaloers Iets verderop beamen Piet en Marlé Ghijsers uit Boxtel dat. Ze vinden het tunneltje bovendien een prachtige plek geworden. Voorheen fietsten ze er met een grote boog omheen, maar inmiddels niet meer. ‘Goed om dit zo te legaliseren’, vindt Marlé. ‘In Eindhoven is er ook zo’n plek gemaakt. Het is een heel eigen kunstvorm die je de ruimte moet geven. Stiekem ben ik zelfs wel een beetje jaloers. Ik zou ook wel zulke mooie werken willen maken. Maar het is duur, hoor. Die spuitbussen kosten al gauw 5 euro per stuk. En dat in de wetenschap dat je werk morgen alweer overgespoten kan zijn door anderen.’ Dat is het risico van het vak, weet kunstenaar Mark. ‘Voor veel graffitispuiters blijft er op de lange termijn slechts een foto van hun werk over. Die zijn ons dierbaar.’ Met een grote boodschappentas vol spuitbussen loopt hij over de spoorrails, zijn werk zit erop. Al een paar weken geleden nodigde de VDDDB hem uit om een eerste schildering te maken. Helemaal bovenaan op een van de wanden maakte hij een oude stoomtrein die de link legt met het Duits Lijntje en de tekst: Street Art Central.

Hommage Een ander bijzonder werk wordt aan de overkant gemaakt door een groep verschillende graffitispuiters. De kunstenaars hebben nauwelijks tijd om te praten, ze willen hun werk voor het einde van de dag af hebben. ‘Het is een hommage aan Vaughn Bodé’, vertelt VDDDB’er John Rikken, die erbij staat te kijken en intussen al behoorlijk ingewijd is. ‘Bodé was een Amerikaanse cartoonist en illustrator die velen zien als de grondlegger van de graffitikunst. Ik hou er wel van. Vroeger tekende ik zelf ook veel, maar inmiddels lukt dat niet meer. Ik heb een trillende hand gekregen, maar deze jongens hebben het gelukkig nog goed in de vingers.’

‘Goed om dit zo te legaliseren;

het is een heel eigen kunstvorm die je de ruimte moet geven’ Samen met Theodoor van Leeuwen en Ad van Gennip – de chef prikploeg – vormt John namens de VDDDB het organisatiecomité van TunnelVision. Een grote glimlach verschijnt er op hun gezichten als ze eraan denken dat dit kleurrijke feest ontstond door het opruimen van bijna veertig volle kruiwagens afval. Die noeste arbeid betekende de geboorte van een blijvende kunstparel in Boxtel, maar niet zonder de inzet van de jongeren zelf. Gebroederlijk slaan ze hun armen om de schouders van de lokale kunstenaars Mitch en Paul, want zonder hen waren de vele graffiteurs vandaag niet in Boxtel geweest. Het is een mooi verhaal van drie oudere en twee jonge mannen die op een regenachtige zondag in een klein tunneltje vele mensen en werelden samenbrachten.

ons 27

Stop de

pensioenafbraak! Op 15 september is in de Tweede Kamer het pensioendebat gehouden. KBO-Brabant en verschillende actiegroepen waren daarbij aanwezig, om te demonstreren en een petitie te overhandigen. Het doel? Stop de pensioenafbraak!

Tekst: Anouk van Westerloo | Beeld: Timo Reisiger

et is prachtig zomerweer. Het is dan ook geen straf om deze middag op en rond Het Binnenhof in Den Haag te vertoeven. Niet zomaar natuurlijk, maar met een goede reden. Vanavond wordt het pensioendebat gehouden in de Tweede Kamer. Henk Krol van 50PLUS zal een motie indienen: niet korten op de pensioenen en de pensioenen indexeren, is zijn devies. Om zijn motie kracht bij te zetten, wordt op Het Plein, op steenworp afstand van Het Binnenhof, een kleine demonstratie gehouden. Enkele bussen zijn ingezet om de demonstranten (allen rond of al even voorbij de pensioengerechtigde leeftijd) vanuit Noord-Brabant en Gelderland naar Den Haag te vervoeren. De groep van zo’n honderd mensen bestaat uit mannen en vrouwen die verbonden zijn aan verschillende actiegroepen: Verontruste Ouderen, Herstel van Onrecht en Ouderen in Opstand. Ook KBO-Brabant is bij de demonstratie aanwezig. ‘Het leek ons goed om de verschillende actiegroepen die er zijn, met elkaar te verbinden,’ legt directeur Wilma Schrover uit. ‘Nu zijn het nog maar drie groepen, maar dat zullen er meer worden. Er is onmiskenbaar een beweging aan het ontstaan: Stop de pensioenafbraak!. KBO-Brabant ondersteunt die ontwikkeling van harte.’

ons 28

Zoveel onzin De demonstratie van vandaag is bescheiden. Dat moest ook van de vergunningverlener. Er wordt met spandoeken van de bussen naar Het Plein gelopen, terwijl er ondertussen leuzen worden gescandeerd: ‘Stop diefstal van 66-plussers!’ en ‘Rutte, pleur op!’ Eenmaal aangekomen op de plaats van bestemming valt de groep wat stil. Er wordt gezellig gekletst, broodjes worden verdeeld en Henk Krol spreekt bemoedigende woorden. Het is nu wachten geblazen op het moment dat de groep uit handen van Emile Okel, woordvoerder van actiegroep Herstel van Onrecht, een petitie zal overhandigen aan de Kamerleden die straks met elkaar in debat gaan. Deze actie is slechts het begin als het aan deze gepassioneerde ouderen ligt. Wilma Schrover: ‘Op 28 september houden we een bijeenkomst waarin we alles wat er aan actiegroepen bestaat of wil gaan bestaan, bij elkaar brengen.’ Dat brede actiefront moet dan op 26 november uitmonden in een nationale pensioenmanifestatie. Volgens Emile Okel zullen verschillende deskundigen op het gebied van pensioenen, de regeringspartijen dan eens even flink de les lezen. Okel: ‘Rob de Brouwer is een van die sprekers. Hij heeft een prachtig boek geschreven: 19 mythes en

reportage

Volg d actiegr e oepe Veront ruste O n udere en Oud eren in n Opstan d ook o p Facebo ok!

onwaarheden over ons pensioen. Ik heb nog nooit zoiets goeds gelezen. Hij legt precies uit hoeveel geblaat over pensioenen er is op tv en radio. Het probleem is dat de meeste mensen helemaal niet weten hoe het precies zit.’ Holke Flapper, woordvoerder van actiegroep Verontruste Ouderen, vindt ook dat maar weinig mensen weten hoe de vork in de steel zit: ‘Er wordt zoveel onzin verteld over pensioenen. Daarom vind ik het belangrijk dat wij ons daar in elk geval niet schuldig aan maken. Op 26 november zitten we al een heel eind richting verkiezingen en het is heel belangrijk dat deze discussie dan breeduit in het hele land bekend is, zodat we echt een vuist kunnen maken.’ Maar brede bekendheid is één ding, iets ingewikkelds als pensioenfondsen en rendementen echt goed uitleggen aan een breed publiek is een tweede… Flapper: ‘Er is niets ingewikkelds aan, het wordt alleen ingewikkeld gemaakt. Mensen haken al snel af omdat er met allerlei termen wordt gegooid, maar simpelweg komt het hierop neer: de regering dwingt pensioenfondsen om net te doen alsof ze niets verdienen, terwijl ze aantoonbare winsten maken van tussen de 4 en 7 procent. Ze moeten zich arm rekenen door een ﬁctieve rekenrente. Maar ze

hebben gezamenlijk 1.400 miljard euro in kas! Je kunt je afvragen wat de bedoeling hiervan is. Daar maak ik me echt zorgen over.’

Fiscale leeftijdsdiscriminatie Na veel wachten, controles en veiligheidspoortjes, mag Emile Okel met een korte speech en onder toeziend oog van de demonstranten de petitie overhandigen aan de voorzitter van de Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarna neemt de groep plaats op de publieke tribune van de Tweede Kamer, klaar voor het debat. Henk Krol krijgt als eerste het woord en vertelt dat de pensioenen al jaren niet zijn geïndexeerd, wat in zijn ogen neerkomt op ﬁscale leeftijdsdiscriminatie. ‘Volgens het CBS,’ zegt hij, ‘zijn ouderen 30 procent in koopkracht achtergebleven.’ Hij levert zijn motie in bij staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA). Van het publiek krijgt Krol applaus, maar dat blijkt tegen de regels. De actievoerders worden dan ook kort berispt door de Kamervoorzitter, waarna zij zich verder rustig houden. Machiel de Graaf en Paul Ulenbelt van respectievelijk de PVV en de SP staan achter de motie van Krol. Ook zij vinden de ﬁctieve rekenrente die kunstmatig laag ▶

ons 29

Advertentie

Heeft u al de meest comfortabele oplossing voor uw gebitsprothese? Ruim 1 miljoen Nederlanders dragen een normale

En omdat de gehemelteplaat bij het klikgebit in de

gebitsprothese. Grote kans dat u er één van bent.

bovenkaak ontbreekt, kunt u alles weer proeven.

Maar draagt u al een klikgebit? CDC Complete Tandzorg is dé gebitsprothese specialist. Een gebitsprothese die klikt op implantaten in uw

In ons eigen tandtechnisch laboratorium worden alle

kaak, biedt vele voordelen in vergelijking tot een

protheses vervaardigd. Bij CDC bent u in deskundige

losse prothese. Zo schiet een klikgebit niet ineens

handen! Daarnaast wordt een klikgebit door de

los, waardoor u onbezorgd kunt praten en lachen.

zorgverzekeraar vaak gedeeltelijk vergoed. Maak dan

Ook afbijten en kauwen gaat een stuk makkelijker;

ook nú een afspraak voor een kosteloos adviesgesprek!

op die manier kunt u zorgeloos alles eten.

Bel 088-232 82 85 of bezoek www.cdctandzorg.nl/ons.

SPECIALE LEZERSACTIE: Ontvang een tas met GRATIS verzorgingsproducten voor uw prothese van Ecosym. Gebruik hiervoor code ‘ONS’ bij het plannen van uw adviesgesprek.

CDC - Complete Tandzorg • De Rijn 1 • 5684 PJ Best (bij Eindhoven) • 088-232 82 85 • www.cdctandzorg.nl/ons

reportage

‘Er is niets ingewikkelds aan,

het wordt alleen ingewikkeld gemaakt’

wordt gehouden, een groot probleem. Maar als Roos Vermeij (PvdA) achter het spreekgestoelte plaatsneemt, klinkt er ineens een ander geluid. Ze begint met een lofzang op het sociale stelsel. Natuurlijk moet er wel wat veranderen, maar over het algemeen mogen we toch maar blij zijn met ons systeem, lijkt de boodschap. En niet de rekenrente, maar de daadwerkelijke lage rente, de crisis, de vergrijzing – dat zijn de ware boosdoeners. Helma Lodders van de VVD is het met haar eens: ‘Door te draaien aan de renteknop leef je op de pof,’ waarschuwt zij. Pieter Omtzigt van het CDA denkt in dezelfde richting: ‘Het probleem is niet de rekenrente, zelfs de regering is het probleem niet. De lage rente is het echte probleem.’ Als het ECBbeleid kritisch onder de loep zou worden genomen, zo betoogt hij, zal de echte rente veranderen en is aanpassing van de rekenrente helemaal niet meer

nodig. Steven van Weyenberg van D66 stelt voor om ‘persoonlijke pensioenpotten’ te creëren, wat de positie van gepensioneerden minder kwetsbaar zou maken. Bovendien ziet hij ook nog wel een pluspuntje in het huidige beleid: ‘De armoede onder ouderen is gedaald van 13 naar 3 procent, dus ik zie ook een klein succesverhaal!’

Premature zorgen De reactie van Jetta Klijnsma schept niet veel duidelijkheid; zij kan zich de zorgen van pensioengerechtigden voorstellen, maar stelt dat koopkracht niet alleen afhangt van het pensioen, maar ook van de AOW, en die wordt jaarlijks wel netjes geïndexeerd. Over de rekenrente is ze stellig: ‘Die knop moet je niet willen beroeren.’ Verder stelt ze kortgezegd dat het debat wat prematuur is. Pas later in het jaar, in november op z’n vroegst, zal ze kunnen vaststellen of er daadwerkelijk in 2017 gekort gaat worden op de pensioenen. Daarmee komt de geplande nationale pensioenmanifestatie van de groeiende beweging ‘Stop de pensioenafbraak!’ op 26 november in elk geval net op tijd…

ons 31

Koopkrachtreparatie

Een wonderbaarlijk sprookje

Tekst: Rob de Brouwer, Paul Ulenbelt, Johan van der Veen

Enige tijd geleden kopten de kranten: In 2017 fors koopkrachtverlies ouderen. En terwijl de inkt droogde, reageerden de regeringspartijen met verklaringen dat dit verlies gecompenseerd moest worden. Begin september berichtte de coalitie dat het koopkrachtverlies was gerepareerd. Hoe, dat blijft in de schoot van de toekomst verborgen. Want het sprookje moet natuurlijk een verrassende ontknoping krijgen.

e gepensioneerden hebben de afgelopen jaren behoorlijk aan koopkracht ingeleverd. Het zwaarst getroffen zijn de mensen die naast hun AOW een aanvullend pensioen hebben.

In gevaar Eind 2014 nam de Eerste Kamer de wet Aanpassing financieel toetsingskader pensioenfondsen aan. Hiermee werden de pensioenfondsen verplicht nog hogere buffers aan te leggen dan daarvoor. Daardoor werd het zo goed als onmogelijk de pensioenen te indexeren. In de Eerste Kamer stemden voor deze aanpassing: VVD, PvdA, D66, GroenLinks en ChristenUnie. De SGP was afwezig, maar had in de Tweede Kamer wel voor gestemd. En juist in de periode, waarin de buffers verhoogd moesten worden, verlaagden de besturen van de pensioenfondsen de premies. Waarom? En waarom

ons 32

hield staatssecretaris Klijnsma de dekkingsgraad gekoppeld aan de markrente, terwijl Draghi, de president van de ECB, op dat moment al bezig was met zijn politiek van een lage rente? De politieke partijen hadden kunnen weten dat door het vasthouden aan deze koppeling de pensioenen in gevaar zouden komen.

Diefstal! Intussen dreigen de pensioenfondsen op basis van bovenstaand toetsingskader de pensioenen te gaan korten. Bij het ABP wordt gesproken over een korting van 10 procent, uit te smeren over tien jaar. Elk kalenderjaar 1 procent erbij. Daarbij wordt dan niet verteld dat er waarschijnlijk in 2019 opnieuw wordt gekort. Op een termijn van tien jaar ligt er voor grote groepen ouderen, inclusief de al gemiste indexatie, een koopkrachtverlies van minimaal 25 procent op het aanvullend pensioen in het verschiet. En het wrange is

Opinie

Zonder blikken of blozen

Ouderen willen geen reparatie, ze willen hun aanvullend pensioen

zoals dat in het vooruitzicht werd gesteld

dat de pensioenfondsen dit verlies vanwege de strenge regels – zo goed als zeker – nooit meer zullen herstellen. De gepensioneerden en ook de mensen die pensioen opbouwen, worden op deze wijze beroofd van hun uitgestelde loon. Diefstal! Want het is een mythe dat de pensioenfondsen geld tekort komen. Het gemiddeld rendement van het ABP over de jaren van 1993 tot 2016 bedroeg maar liefst 7,6 procent, terwijl de fondsen bij het berekenen van de verplichtingen moeten uitgaan van een gemiddeld rendement van minder dan 1 procent, de zogenaamde marktrente. Andere pensioenfondsen behaalden overigens vergelijkbare resultaten als het ABP.

En intussen vertellen premier Rutte en vicepremier Asscher het sprookje dat ze de koopkracht van de ouderen hebben gerepareerd. De media nemen dit klakkeloos over en veel ouderen slikken het goede nieuws met rode oortjes. Wat de coalitie mogelijk heeft gerepareerd, is het dreigende (gemiddelde) koopkrachtverlies van 0,7 procent over 2017. Daarbij wordt zonder blikken of blozen voorbijgegaan aan het verlies dat grote groepen ouderen al hebben geleden en ook aan het verlies dat als gevolg van de dreigende kortingen gaat ontstaan. En het woord ‘reparatie’ zegt het al: het kan zo weer worden teruggedraaid. Ouderen willen geen reparatie, ze willen hun aanvullend pensioen zoals dat in het vooruitzicht werd gesteld. En dat kan ook, want er zijn geen tekorten – wat de regering ook beweert. Als de achterstand van de pensioenuitkering wordt ingelopen, is dat bovendien goed voor de economie en goed voor de financiën van de rijksoverheid. Met de verkiezingen in zicht viert de regering het sprookje van de reparatie als een klinkende overwinning. Gelukkig hebben de oudere kiezers de uiteindelijke afloop van het sprookje voor een groot deel in eigen hand: de schone, verleidelijke verkiezingsfee, die tot vreselijke straffen in staat is. 

Rob de Brouwer is voorzitter van de Vereniging van Oud Hoogovens Medewerkers, oud-voorzitter van de Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen en schrijver van het boek 19 Mythes en onwaarheden over ons pensioen. Paul Ulenbelt heeft arbeids- en organisatiepsychologie gestudeerd en is gepromoveerd in de arbeidsgezondheidkunde. Hij is sinds 2006 Tweede Kamerlid voor de SP, maar heeft zich niet verkiesbaar gesteld voor de verkiezingen van 2017.

Johan van der Veen is geschiedkundige en voormalig rector van een grote scholengemeenschap. Hij is oprichter van de pensioenactiegroep Ouderen in Opstand.

ons 33

Open Thuisdagen in Huize De Graef Zaterdag 12 en 19 november van 11.00 tot 16.00 uur Maak kennis met Huize De Graef Huize De Graef opent haar deuren in Rosmalen! En we nodigen u graag uit persoonlijk kennis te maken en de mogelijkheden te bekijken voor bewoners, familie en vrienden. We laten u tijdens de Open Thuisdagen met trots de appartementen en de voorzieningen zien. Hier informeren wij u graag over onze filosofie en het huis en laten wij u graag zien en proeven hoe wij invulling geven aan gastvrijheid.

dagen in de week persoonlijke zorg en service. En een kok die elke dag lekkere, verse maaltijden kookt. Daarnaast biedt Huize De Graef uitstekende gezamenlijke voorzieningen zoals een woonkamer met een gezellige open haard, een woonkeuken, een bibliotheek, een wellnessruimte voor persoonlijke behandeling en verzorging, een gastenkamer voor uw familie en vrienden, en een fraaie bostuin met terrassen. Alles om er ook echt een thuis van te maken.

Comfort care voor senioren In onze kleinschalige, luxe huizen bieden we persoonlijke service en zorg voor mensen die niet meer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Bijvoorbeeld als gevolg van psychogeriatrische gezondheidsproblemen zoals dementie. We willen dat onze bewoners zo lang als mogelijk de regie over hun eigen leven houden. We hebben respect voor de eigen identiteit, de levensvisie en de privacy van elke bewoner. En we bevorderen, waar mogelijk, de autonomie.

Zorg voor bewoners en familie Compartijn zorgt niet alleen voor haar bewoners, maar ook uw familie en vrienden voelen zich bij ons thuis en welkom. Op bezoek, mee-eten, een verjaardag vieren, de kleinkinderen mee of overnachten? Graag zelfs. Dat zijn immers de waardevolle momenten waar het in het leven om gaat.

Een echt thuis Een thuis als thuis niet meer gaat. Dat is Huize De Graef in Rosmalen, een nieuw huis gevestigd in het voormalig Heilig Hart-klooster aan de Graafsebaan 172. Huize De Graef is een kleinschalige luxe woon- en zorgomgeving met 24 ruime appartementen. Hier vindt u respect en aandacht voor elke bewoner en 24 uur per dag, zeven

www.huizedegraef.nl | 088 298 64 64

Welkom U bent van harte welkom op één van de Open Thuisdagen. Als u zich van te voren aanmeldt, weet onze kok waar hij rekening mee moet houden. Aanmelden kan door het contactformulier in te vullen bij ‘Ons verhaal’ op onze website www.huizedegraef.nl of bel ons op 088 298 64 64. Kunt u niet op één van deze twee zaterdagen, maar heeft u wel interesse om bij ons te wonen? Bel ons dan voor een persoonlijke afspraak.

Thuis als thuis niet meer gaat

ons voordeel Ik weet nog goed…

Kans maken!

Een boek vol voorleesverhalen, sfeerpagina’s en activiteiten voor mensen met beginnende dementie – dat is Ik weet nog goed… Daarnaast staan in het boek talrijke aanwijzingen en suggesties om in welke vorm van dagbesteding dan ook met een groep mensen te kunnen werken. Denk aan werkvormen zoals reminisceren, geuren en geluiden gebruiken, samen liedjes zingen en muziek luisteren. Ik weet nog goed… is niet alleen bestemd voor activiteitenbegeleiders, verzorgenden en vrijwilligers; ook voor mensen in de privésfeer is er veel leesplezier en inspiratie uit te halen. Het boek past helemaal in de lijn van het doel dat we als samenleving voor ogen hebben: een dementievriendelijke samenleving. Wilt u kans maken op een van de vier exemplaren van Ik weet nog goed…? Stuur dan voor 5 december een e-mail naar ons@kbo-brabant.nl met als onderwerp ‘Ik weet nog goed…’. Ik weet nog goed… Voorleesverhalen en activiteiten voor mensen met beginnende dementie, Joke de Jonge, SWP, ISBN 9789088506857, € 24,90

Betaalbare smartphone KBO-leden kunnen op www.onsledenvoordeel.nl Gratis terecht voor een steeds uitgebreider assortiment geheuaan producten en diensten. Nieuw is de betaalbare genkaart General Mobile Android One smartphone vanaf 169 euro. De voordelen van dit toestel op een rij: • Getest door de Consumentenbond: ‘verrassend fijn toestel’ • Veel voordeliger • Simpel in gebruik • Onbreekbaar scherm optioneel (Panzer glass) • Veilig online met twee jaar gratis Android updates • Het scherm van het toestel is bijna 13 centimeter en daardoor helder en overzichtelijk. Ook niet onbelangrijk is de hoge kwaliteit van de foto’s die u met de telefoon kunt maken: met de 13 megapixel camera met dubbele flitser kunt u binnen en buiten mooie, scherpe en kleurrijke foto’s maken. Bovendien ontvangt u bij deze smartphone gratis een 16GB geheugenkaart en u heeft de mogelijkheid om twee verschillende simkaarten te gebruiken. Nieuwsgierig geworden naar het nieuwste KBO-ledenvoordeel? Ga naar www.onsledenvoordeel.nl of bel de KBO-klantenservice (085) 486 33 63.

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

Zorgeloos in uw eigen huis

GRATIS toegang

Langer thuis wonen – de ontwikkeling is onstuitbaar en gaat sneller dan gedacht. We moeten op zoek gaan naar manieren om zelfstandig te kunnen blijven wonen tot op hoge leeftijd. Steeds meer bedrijven komen met nieuwe producten en initiatieven. De beurs ‘liever thuis!’ brengt van donderdag 24 tot en met zaterdag 26 november 2016 het aanbod overzichtelijk bij elkaar in het Beursgebouw te Eindhoven. De Kring Eindhoven van KBOBrabant heeft hier een eigen stand. U kunt daar even neerstrijken voor een gratis kopje koffie en – als u op tijd bent – een stukje vlaai. Dit jaar wordt ‘liever thuis!’ uitgebreid met LEEF!; een lifestyle evenement waarin gezondheid, voeding, comfort, luxe en activiteiten centraal staan. Leden van KBO-Brabant kunnen gratis naar de liever thuis! én LEEF! beurs. Vraag online een kaartje aan via: www.lieverthuis.info/gratis-toegang.

Brabantse lekkernijen

Tweede persoon

Geef u op voor de workshop Bossche Bollen, óf voor GRATIS de workshop Worstenbroodjes bij Bakkerij Royal in ’s-Hertogenbosch, en leer in anderhalf uur hoe u deze Brabantse lekkernijen zelf kunt maken. Tijdens de workshop Bossche Bollen leert u chocoladefondant maken, klopt u slagroom en vult u de bollen. Het eindresultaat mag u direct opeten of mee naar huis nemen. De workshop wordt in december bijna dagelijks om 14.00 uur aangeboden naar gelang de vraag. Tijdens de workshop Worstenbroodjes maakt u groepsgewijs een deeg. U stelt zelf de vulling samen en werkt de worstenbroodjes af. Per persoon maakt u twee worstenbroodjes. De workshop wordt in december van donderdag tot en met zondag om 12.00 uur aangeboden naar gelang de vraag. Op vertoon van uw KBO-ledenpas mag de tweede persoon (hoeft geen lid van KBO-Brabant te zijn!) in december (m.u.v. de feestdagen) gratis deelnemen aan de workshop. U betaalt dan € 22,50 voor twee personen in plaats van voor één persoon. Graag reserveren via www.bakkerijroyal.nl. Komt u er niet uit, stuur dan een e-mail naar reserveringen@bakkerijroyal.nl. Tijdens de workshops zijn koffie en/of thee inbegrepen. Bakkerij & Bakkerscafé Royal, Visstraat 44, 5211 DN ’s-Hertogenbosch, (073) 614 33 33, www.bakkerijroyal.nl, info@bakkerijroyal.nl, www.facebook.com/royaldenbosch.

ons 35

Toen de senioren van Ontmoetingsplek De Slagen in ’s-Hertogenbosch vorig jaar hun oude locatie moesten verlaten, werd er een traantje weggepinkt. Gelukkig vond initiatiefnemer Dries Kemme snel weer een nieuwe plek, met dank aan City Change Center ’s-Hertogenbosch en Bouwbedrijf Van den Bouwhuijsen.

Bijzondere

ontmoetingslocatie

Tekst: Marike Ooms | Beeld: Timo Reisiger

Gonnie Coort (85), gastvrouw: ‘Ik ben graag op mezelf, maar vind deze ontmoetingsplek een fijne laagdrempelige locatie voor als ik onder de mensen wil zijn.’

Verscholen tussen de bomen op het terrein van Rezone Minitopia, waar nieuwe woonvormen getest worden, staat sinds augustus een zeegroene container waarin KBO’ers en niet-KBO’ers uit de wijk De Slagen welkom zijn voor gezelligheid en een kopje koffie of thee.

Anny Timmermans (78), gastvrouw: ‘Mijn kinderen zijn druk met hun eigen gezinnen en werk en sommigen wonen ver weg; dan is het fijn om hier even de gezelligheid op te zoeken.’

ons kloppend hart 2016

Het jaa accommr van de odatie

Dries Kemme (68), oprichter en penningmeester: ‘De bedoeling is dat er een schil van zandzakjes om de keet komt. Dat wordt prachtig, maar daarvoor hebben we wel eerst een geldschieter nodig.’

Locatie: Ontmoetingsplek De Slagen in ’s-Hertogenbosch Ligging: centraal, vlak bij het winkelcentrum Startdatum ODS op deze locatie: sinds begin augustus 2016 Juridische constructie: eigendom, gekregen van Bouwbedrijf Van den Bouwhuijsen Horecagelegenheid: geen, maar er wordt wel koffie en thee geschonken Aantal betrokken vrijwilligers: ongeveer 16 Gemiddeld aantal bezoekers per week: nog onbekend Activiteiten op de locatie: afhankelijk van de behoeften van bezoekers

Mien van Wassenaar (57), gastvrouw: ‘Ik vind het super dat Dries deze locatie gevonden heeft; er is zoveel behoefte aan en het is een prachtige plek waar van alles mogelijk is. Van kerststukjes maken tot voorlezen voor (klein)kinderen en wandelen.’

Jan van Beusekom (68): ‘We zijn er nog niet hoor; de buitenkant is nog niet af, de gemeente legt nog een pad aan en de ingang moet worden aangepast. Maar het begin is er!’

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

1. Uw trapleuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Dunste enkele rail ter wereld 5. Supercompacte opklapbare stoel 3

Huren al vanaf één maand mogelijk

Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt 2

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

Levertijd vanaf één week Marktleider in Nederland ig is Wie jar ! rt traktee

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking

€500g kortin016 1-2 tot 30-1

Bel gratis 0800 444 777 5

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2016

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

Deze rubriek is verzorgd door de juridische helpdesk van KBO-Brabant en Yuris Rechtshulp. Informatie: Marieke Pette, KBO-Brabant

Recht We gunnen het iedereen: een goede vriend, die voor je klaarstaat en met wie je leuke dingen kan doen. Maar veel dingen samen doen kan consequenties hebben voor de hoogte van uw AOW. Gelukkig is er ook goed nieuws: de

‘Tweewoningenregel’ maakt het mogelijk om samen te zijn zonder aanpassing van uw uitkering.

Mevrouw Hilligers en meneer Trapper waren goede vrienden. Ze woonden in dezelfde stad en ze kwamen dagelijks bij elkaar over de vloer. Ze gingen steeds meer samen doen. Regelmatig zag men ze in de supermarkt en steeds vaker deelden ze de kosten voor de boodschappen. Ook ’s avonds werd het steeds later, vooral omdat mevrouw Hilligers meneer Trapper ’s avonds nog hielp zijn medicijnen in te nemen. Toen in de winter de dagen korter werden, maakte mevrouw Hilligers steeds vaker gebruik van het logeerbed.

Gewoon helpen Na een halfjaar vond mevrouw Hilligers een oproep bij de post voor een gesprek bij de SVB. Er was een anonieme melding gedaan dat ze zou samenwonen met meneer Trapper. Bij de SVB waren beiden ingeschreven als alleenstaand, en zij kregen dus het hogere alleenstaandenpensioen. Mevrouw Hilligers was in alle staten. Ze wilde alleen helpen!

Regels veranderd Gelukkig bleef meneer Trapper kalm. Hij vroeg zijn zoon om raad. Op de website van de SVB kwamen

ze erachter dat er sinds enige tijd nieuwe regels zijn voor mensen die wel veel samen zijn, maar niet echt samenwonen. De uitkering wordt niet meer gekort zolang beiden hun eigen huis aanhouden, daar ook voor betalen, het niet verhuren en op het eigen adres ingeschreven blijven staan. En dat was precies de situatie van meneer Trapper en mevrouw Hilligers. Op de website van de SVB staat een test om uit te vinden of u ook onder deze regels valt. Er kan ook sprake zijn van een andere uitzondering op de regels voor gezamenlijke huishouding, zoals een ‘zorgrelatie’. 

ons 39

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door Mariska Dalmijn-Verkooijen. Zij is toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elke editie van Ons buigt notaris Mariska Dalmijn-Verkooijen zich over een lastige financieel-juridische kwestie. Deze editie: in 2017 mogen we weer

belastingvrij 100.000 euro schenken

n 2013 en 2014 wilde de overheid de woningmarkt een boost geven; daarom werd een tijdelijke extra verhoogde schenkingsvrijstelling in het leven geroepen van 100.000 euro. Van deze vrijstelling mocht gebruikgemaakt worden als de schenking werd aangewend voor de aankoop van een eigen woning, het aflossen van een (gedeelte van de) hypotheekschuld of restschuld, of voor onderhoud of verbetering van de eigen woning.

Jubelton Vanaf 1 januari 2017 komt deze ‘jubelton’ weer terug! De schenking mag aan iedereen worden gedaan; voorwaarde is wel dat deze persoon (of diens partner) tussen de achttien en veertig jaar oud is. Bij de aangifte voor de schenkbelasting dient een beroep te worden gedaan op de vrijstelling en er moet aangetoond kunnen worden dat de schenking daadwerkelijk is besteed aan de aankoop of verbetering van een eigen woning of een aflossing van de hypotheekschuld.

Maar let op! Als er in 2013 of 2014 al gebruikgemaakt is van de destijds geldende vrijstelling van een ton, dan mag in 2017 geen gebruik meer worden gemaakt van de vrijstelling aan dezelfde persoon.

Gespreid over drie jaar Nieuw is dat de vrijstelling in 2017 gespreid kan worden over maximaal drie opvolgende jaren. De bedragen die geschonken worden hoeven niet hetzelfde te zijn. Voor deze nieuwe mogelijkheid gelden twee voorwaarden, namelijk de ontvanger van de schenking dient ten tijde van de schenking tussen de achttien en veertig jaar oud te zijn, en bij de aangifte schenkbelasting moet een beroep worden gedaan op de vrijstelling.

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 41

Een swingend jubileumfeest

voor KBO Kring Eindhoven

Tekst: Linda Groothuijse | Beeld: Timo Reisiger

KBO Kring Eindhoven is jarig! Het 65-jarige bestaan wordt gevierd met een groot feest in het Evoluon. Ruim 1.100 senioren worden getrakteerd op een feestelijke middag, waarin beweging, ontmoeting en saamhorigheid centraal staan. Maar bovenal wordt er in het Danspaleis geswingd op krakers van weleer: van Doris Day en Johnny Hoes tot aan de Sirtaki.

ons 42

reportage

uiten het Evoluon worden gasten enthousiast en luid ontvangen door de vrolijke Dixielandnoten van Jass Kapel ‘Efkes Anders’. De toon is gezet: het wordt ouderwets swingen geblazen deze middag. Binnen is de begane grond van het iconische gebouw omgetoverd tot Danspaleis: een ware balzaal met een rijdend discomeubel, glimmende dansvloer en feestelijk decor dat is geïnspireerd op de jaren veertig en vijftig. ‘KBO-leden zijn vitale en actieve mensen. Daarom kozen we voor een dansfeest; het dansen verleer je immers nooit!’, aldus Trudy van Helmond, voorzitter van de KBO Kring Eindhoven.

Diepgeworteld in de buurt De trappen van het Evoluon worden bestegen; voor sommigen een uitdaging. Na een rondje koffie, vergezeld van de vermaarde KBO petit four, is het tijd voor de officiële speeches. Voorzitter Trudy trapt af met een korte terugblik op de geschiedenis van KBO Kring Eindhoven, die op 28 februari in 1951 is opgericht in het gebouw Katholiek Leven aan de Wal in Eindhoven. ‘Direct na de oorlog heerste er grote nood op veel fronten, vooral financieel en op woninggebied. De Katholieke Arbeidersbeweging was de drijvende kracht achter de oprichting van een Katholieke Bond van Bejaarden en Gepensioneerden. Na een jaar telde de Bond al 450 leden.’ Inmiddels staat de teller van Kring Eindhoven op vijftien Afdelingen en 3.400 leden. ‘De zelfstandige KBO-Afdelingen zijn diepgeworteld in de buurten van Eindhoven. We zijn daar waar het te

doen is, en ondersteunen waar nodig van onderaf. De behoeften van onze leden vertalen we door naar boven, tot aan de landelijke politiek.’ Ook wethouder Renate Richters (Zorg & Welzijn en Armoedebestrijding), prijst de inspanningen van KBO. ‘Het zorglandschap is veranderd door de gewijzigde Wmo. Doordat de KBO-Afdelingen in de haarvaten zitten en met veel vrijwilligers zoals cliëntondersteuners actief zijn, worden signalen eerder opgepikt en eenzame ouderen eerder bereikt. Dat is zeer waardevol voor ons als gemeente.’

Hoog bezoek De wethouder heeft naast haar speech een ‘cadeau’ meegenomen: de kersverse burgemeester John Jorritsma en zijn vrouw Georgette. Na een korte toespraak, waarin de burgemeester de 1.100 KBO’ers de wave laat doen, opent hij het danspaleis officieel door een lint door te knippen. Aan de burgemeester en zijn vrouw de eer om de openingsdans te verzorgen, op de klanken van If I had a hammer van Trini Lopez. Al snel stroomt de dansvloer vol. De PlatenDraaier – ofwel de PD – trekt de ouwe krakers uit de koffer, van meezingers tot tranentrekkers, van polonaise tot ouderwets rock-enrollen. ‘Je kunt me geen groter plezier doen dan met dansen; ik ben dan ook een fervent line-dancer’, aldus Anne Vingerhoed van Afdeling Blixembosch. Ze staat aan de kant even bij te komen van het eerste dansuurtje. Maar het is slechts een kleine pauze, want al snel wordt ze door een heer ten dans gevraagd en weg is ze. Ook Sjan de Vries van de Afdeling St. Trudo is besmet met ▶

ons 43

Advertentie

Nu a l

v.a. €9

Het stookseizoen is begonnen

89,-

Profiteer van 30% KORTING op de adviesprijzen!

Adviesprijs € 1.801,-

Bel 085 - 401 22 33 of ga naar www.warmgarant.nl

Nu voor

€1.249,+ €10,87 p/mnd.

tŝũ ǌŝũŶ ďĞƌĞŝŬďĂĂƌ ǀŽŽƌ ĂĚǀŝĞƐ ŽƉ ŵĂ͘ ƚͬŵ ǀƌ͘ ǀĂŶ Ϭϴ͘ϬϬ ƚͬŵ Ϯϭ͘ϬϬ ƵƵƌ ĞŶ ǌĂ͘ ĞŶ ǌŽŶ͘ ǀĂŶ ϭϬ͘ϬϬ ƚŽƚ ϭϳ͘ϬϬ ƵƵƌ͘

+ GRATIS SLIMME THERMOSTAAT!

Warmgarant wil graag het comfort van een Intergas cv-ketel voor iedereen bereikbaar maken. Zeker nu het stookseizoen net is begonnen. Nu, tot wel 30% KORTING op de adviesprijs, inclusief standaard installatie en slimme thermostaat! De Intergas HReco 36, ďŝũ ŝŶƚƌŽĚƵĐƟĞ ĚŝƌĞĐƚ ĂůƐ ďĞƐƚĞ ŐĞƚĞƐƚ ĚŽŽƌ ĚĞ ŽŶƐƵŵĞŶƚĞŶďŽŶĚ͕ ŚĞĞŌ Ƶ Ăů ǀŽŽƌ Φ ϭ͘Ϯϰϵ͕Ͳ͘ Een installateur bij u in de buurt verzorgt de installatie. Warmgarant werkt met meer dan ϰϬ ŝŶƐƚĂůůĂƚĞƵƌƐ ŝŶ ŚĞĞů EĞĚĞƌůĂŶĚ ƐĂŵĞŶ͘ tŝůƚ Ƶ ŬŽŵĞŶĚĞ ǁŝŶƚĞƌ Ğƌ ǁĂƌŵƉũĞƐ ďŝũǌŝƚƚĞŶ͍ Ga dan snel naar www.warmgarant.nl of bel 085 - 401 22 33.

ĐƟĞ ŐĞůĚƚ ƚŽƚ ĞŶ ŵĞƚ ϯϭ ĚĞĐĞŵďĞƌ ϮϬϭϲ͘

Inclusief slimme thermostaat (Honeywell Round + Incomfort) In combinatie met tweejarig service abonnement van € 10,87 per maand 15 jaar all-in garantie mogelijk Huur mogelijk: € 27,- p/mnd (HReco 36) Inclusief standaard installatie door installateur uit de buurt

reportage

het dansvirus. Al swingend met haar heupen vertelt ze: ‘Sommigen vinden dat er te weinig stoelen staan, maar die heb ik niet nodig!’ De kwieke 83-jarige is al achttien jaar KBO-lid en bezoekt trouw de maandelijkse dansmiddagen van haar Afdeling. ‘Dansen houdt je jong!’. Een veertigtal studenten van het Summa College is aanwezig om de KBO-leden de weg te wijzen, te helpen waar nodig en hen met zang en dans te betrekken

‘Je kunt me geen groter plezier doen dan met dansen’ bij de feestvreugde. ‘Ontmoeting van de generaties is een belangrijk onderdeel van onze toekomstvisie. En dus ook van dit feest’, aldus Trudy. Osman Fofana is een van de vrijwilligers. ‘De aanwezige dames zijn verheugd als ze ten dans gevraagd worden. Wat is er nu leuker om mensen blij te maken met wat aandacht?’

Zilveren speld Aan het eind van de middag wordt de dansvloer leeggemaakt: het is tijd voor de uitreiking van een

zilveren KBO-speld. Michel van der Velden van KBO-Afdeling St. Lucas wordt ﬂink in het zonnetje gezet. Trudy legt uit waarom: ‘Al 25 jaar legt Michel op elke eerste maandag van de maand voor alle KBO-Afdelingen het ledenmagazine Ons klaar. Zonder te mopperen of ook maar één keer te hebben overgeslagen. Leden als Michel vormen de basis van ons bestaan. Daarom verdient hij deze erkenning.’ Voor de gelauwerde komt de spelduitreiking als een grote verrassing. ‘Voor mij is het heel gewoon om iets bij te dragen aan een club waar je lid van bent. Maar ik voel me zeer vereerd!’, aldus Michel. Na de huldiging zet de PD nog een aantal ﬂinke krakers in; de Vogeltjesdans en de Sirtaki zorgen ervoor dat de heupen goed loskomen. Inmiddels vult de vertrouwde geur van stamppot het Evoluon. Na de slot- en dankwoorden van Trudy en KBO-directeur Wilma Schrover wordt het buffet geopend. De aanwezige feestvierders vallen gretig aan. ‘Dansen houdt je niet alleen vitaal, het zorgt ook voor een gezonde eetlust’, aldus Trudy. Ze blikt terug op de swingende feestmiddag: ‘Het is geweldig dat 1.100 leden het jubileum samen met ons wilden vieren. Nu we 65 jaar zijn geworden, gaan we echter niet met pensioen. We zetten in op groei: in de toekomst zal onze inzet in een vergrijzende participatiesamenleving harder nodig zijn dan ooit!’

ons 45

Ledenvoordeel

en Win e ne tpho smar 169,5 t.w.v.

Kent u Ons Ledenvoordeel

Bent u al bekend met alle voordelen van uw KBOlidmaatschap? Onder de naam Ons Ledenvoordeel kunt u via de KBO-klantenservice telefonisch via (085) 486 33 63, per internet via www.onsledenvoordeel.nl en per e-mail via klantenservice@onsledenvoordeel.nl profiteren van KBOledenvoordeel op producten en diensten.

Bespaar als KBO-lid op: ✓ Energie KBO-leden die deelnemen aan Ons Energiecollectief besparen gemiddeld 340 euro per jaar op stroom en gas. Wilt u ook inkoopprijs voor gas en stroom betalen? Uw eigen KBOklantenservice regelt de overstap – geen gedoe voor u!

Weten wat u kunt besparen op energiekosten? Ontvang vrijblijvend uw aanbod! Bel ons: (085) 486 33 63 Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl/energie (houd uw laatste jaarnota van uw huidige energieleverancier bij de hand).

✓ Mooie producten en diensten Ledenkorting op e-bikes, LED-lampen, bloeddrukmeters, beveiligingsartikelen en veel meer. Via Ons Ledenvoordeel kunt u bijvoorbeeld de volgende producten tegen KBO-prijs bestellen: Draadloos huisalarm Met twee afstandsbedieningen

Rookmelder Met 10-jaar batterij

Ja, ik wil weten wat ik kan besparen... Bel KBO-Klantenservice (085) 486 33 63 Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl/energie Dhr. Naam:

Personenalarm Veiliger op straat

Mevr. ..........................................................................................................................................................................................................

Persoonli jke beveiligin gsproducten al vanaf 5 7,-

Straat: ........................................................................................................................................................................................................... Postcode / plaats: ................................................................................................................................................................

Diverse 5-stuks LED-lamp pakketten Voordelig en zuinig!

Telefoon: ................................................................................................................................................................................................ E-mailadres: ..................................................................................................................................................................................... Stuur deze bon met een kopie van uw energie jaarnota in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal. Of stuur bovenstaande gegevens per e-mail naar: klantenservice@onsledenvoordeel.nl

Oplaadbare zaklamp/ nachtlamp Met bewegingssensor

van KBO-Brabant al? ✓ Gratis MyHotelCard voor KBO-leden KBO-leden kunnen via Ons Ledenvoordeel gratis een MyHotelCard ontvangen. U overnacht met deze kaart voor slechts € 29, € 39 of € 49 per persoon, per nacht in de mooiste hotels in Nederland en omstreken. Ontbijt is altijd inbegrepen, dus geen verplichte extra kosten! U betaalt pas in het hotel voor uw verblijf. Ga naar www.onsledenvoordeel.nl/hotelcard voor meer informatie en om uw gratis kaart aan te vragen of bel uw KBO-klantenservice (085) 486 33 63.

✓ Mobiele telefonie Als KBO-lid kunt u bij Ons Ledenvoordeel terecht voor korting op mooie smartphones, krijgt u ledenvoordeel in de winkels van T-Mobile en kunt u zelfs met korting een smartphone workshop volgen. Betaalbare smartphone Nieuw in het Ons Ledenvoordeel assortiment is de General Mobile Android One 4G. Dit toestel biedt alle gebruiksgemak van de duurdere toestellen, maar is in aanschaf veel fijner voor uw portemonnee en volgens de Consumentenbond een ‘verrassend fijn toestel’. Verkrijgbaar in zwart en wit op Ons Ledenvoordeel voor 169 euro.

Win een smartphone! Ons Ledenvoordeel nieuwsbrief Blijf altijd op de hoogte van de nieuwste aanbiedingen voor KBO-leden. Meld u aan en ontvang de gratis Ons Ledenvoordeel nieuwsbrief. Aanmelden kan op www.onsledenvoordeel.nl of stuur een e-mail aan klantenservice@onsledenvoordeel.nl.

Bestel voor 30 november 2016 een artikel of meld u aan voor de smartphone winactie op www.onsledenvoordeel.nl en maak kans op een Android One 4G smartphone van General Mobile! De loting vindt plaats op maandag 5 december 2016. De prijswinnaar ontvangt persoonlijk bericht. Voor meer informatie en voorwaarden, ga naar www.onsledenvoordeel.nl/winactie.

Advertentie

Langer thuis wonen met een Stannah TRAPLIFT Betaalbare traplift voor elke trap Ruime keuze uit nieuw en gebruikt Montage op uw treden Ruimtebesparend door opklapbare stoel Levertijd vanaf 3 dagen Servicedienst elke dag beschikbaar

0,€ 6t5 m ing t/ kor b er decem

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk. Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

BEL GRATIS 0800-5066

BTR REIZEN

www.BTRreizen.nl  055 - 5059500

Ruime keuze aan betaalbare vakantiereizen

Kerst– en Nieuwjaarsreizen

voor vrijblijvende informatie. Vraag naar toestel 6411

Kerst in Hotel Het Witte Veen / Drenthe 4 of 5 dagen ’All Inclusive’ al vanaf € 207,– 207,– p.p. Kerst of Oud & Nieuw in Hotel De Hoeve van Nunspeet / Veluwe 5 dagen halfpension met kerst programma € 320,320,- p.p. Kerst of Oud & Nieuw in De Bonte Wever in Assen / Drenthe 3 dagen ’All Inclusive’ met veel extra’s al vanaf € 239,239,- p.p.

’s werelds meest gekozen traplift

Kerstmarktencruises Duitsland en Kerstshoppingscruises België 4 dagen Volpension al vanaf € 249,249,- p.p.

www.stannah.nl

ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim. Dhr/Mevr: Tel. Nummer:

Postcode:

Email:

Huisnummer:

6411

Stuur voor vrijblijvende informatie de ingevulde coupon in een

Kerst– Kerst– en Nieuwjaarcruises Duitsland, België en Oostenrijk 8 dagen Volpension met kerstprogramma al vanaf € 749,749,- p.p. Kerst Bus excursie reis naar Hotel Heiderhof / Duitse Westerwald inclusief aantrekkelijk excursie– excursie– en kerstprogramma 5 dagen van 23 t/m 27 dec. 2016 voor slechts € 395,395,- p.p. ereizen Voor alle vakanti , gratis en laatste aanbieding ngen eri erv res brochures en

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

Honderden brieven en kaarten stuurde Riki van Bavel (1926) uit Tilburg al naar Vera Cannell in het Engelse Wolverhampton. Penvriendinnen zijn ze. Of eigenlijk hartsvriendinnen. Al zeventig jaar lang.

onsje geluk

Tekst en beeld: Ivo Hutten

‘Onze vriendschap is heel intens’

‘V

era en ik delen alles met elkaar, tussen ons bestaan geen geheimen. En dat al zo’n lange tijd. Net na de oorlog reageerde ik op een advertentie in de krant. Jongens en meisjes uit Engeland zochten penvrienden in Nederland. Dat leek me wel wat, maar ik wilde per se schrijven met een meisje dat, net als ik, bij de scouting zat. Zo kreeg ik contact met Vera. Vele brieven volgden. En ook honderden kaarten bij speciale gelegenheden. De Engelse

spreuken en uitspraken vind ik zo prachtig. Het leuke is dat onze gezinnen ook een speciale band kregen. We hebben elkaar vaak ontmoet. Mijn jongste dochter Maureen heb ik zelfs vernoemd naar de jongste dochter van Vera. De laatste tijd bel ik haar vaker, omdat ik niet zo goed meer zie. Maar Vera klimt nog regelmatig in de pen. In juni werd ik 90 jaar. Ik durfde niet te hopen dat ze kwam. Plotseling ging de deurbel, ze wilde me verrassen. Ja, onze vriendschap is heel intens.’

Ontspa

Het najaar is volop begonnen, maar gelukkig is er genoeg te doen. Wat dacht u van een wandeltocht met de kleinkinderen? Of misschien kruipt u wel liever met een mooi boek op de bank.

Op zoek naar kabouters

Tekst: Suzanne Geurts

WorldGranny’s Kookboek Het WorldGranny’s Kookboek bundelt – in fotostripvorm! – authentieke recepten van opa’s en oma’s uit de hele wereld. De makers verzamelden ze via Facebook. Het resultaat is een prachtig, humoristisch boek met gerechten die al generaties lang worden overgedragen. Niet voor niets was het boek genomineerd voor ‘Kookboek van het Jaar 2015’. En niet te vergeten: hier vindt u ook ‘het recept’ voor een lang leven: gerechten uit de ‘Blue Zones’, gebieden waar mensen veel langer gezond blijven. De opbrengst van het boek gaat naar de stichting WorldGranny, die strijdt tegen eenzaamheid en armoede van ouderen in Azië, Afrika en LatijnsAmerika. www.unightforgranny.nl

Opa’s, oma’s en kleinkinderen, opgelet! Wist u dat op de Strabrechtse Heide kabouters wonen? Tenminste, dat denkt de boswachter, want overal zie je kaboutersporen. Kleine voetafdrukken in het zand, wielsporen van een kruiwagentje, geplet gras van een middagdutje. Ontdek ze samen op het kabouterpad, en wie weet komen jullie wel een kabouter tegen... De wandelende kinderen krijgen een knapzak mee, een puntmuts op en worden geschminkt. Onderweg luisteren ze naar een verhaal uit het kabouterboek en doen ze kabouteropdrachten. Voor kinderen van 3 t/m 7 jaar. Datum: van donderdag 17 november t/m woensdag 3 mei. Locatie: Strabrechtse Heide, Heeze. Tijd: tussen 10.00 en 19.00 uur, de wandeling duurt anderhalf uur (1 kilometer). Entree: € 5,-, aanmelden is niet nodig. Website: www.staatsbosbeheer.nl.

Onze kerstconcerten Net als vorig jaar biedt KBO-Brabant u graag twee bijzondere kerstconcerten aan. Op donderdag 15 december in Hoeven (Conferentiecentrum Bovendonk) bent u vanaf 13.30 uur welkom; het concert duurt van 14.00 tot 16.30 uur. Het exacte programma volgt nog. Op vrijdag 23 december treedt het Gemengd Koor ’s-Hertogenbosch op in de H. Nicolaaskerk in Valkenswaard. Het koor is opgericht in 1958 en zong eerder in onder andere de St. Pieter in Rome. De zaal gaat open om 19.00 uur, en het concert duurt van 19.30 tot 21.30 uur. U kunt u aanmelden via www.kbo-brabant.nl, of telefonisch: (073) 644 40 66. Zowel leden als niet-leden zijn welkom. De entree is gratis, koffie en thee zijn voor eigen rekening.

Wilt u kans maken op een exemplaar van WorldGranny’s Kookboek? Los dan gauw de puzzel op pagina 60 op!

ons 50

nning

Spaanse passie Gitaren, geroffel, liefde en duende,, het Spaanse zielsgevoel. Geniet van pure flamencodans op de internationale dag van de flamenco. Theater Speelhuis presenteert dan de voorstelling Flamenco Intimo, een samenwerkingsverband van Spaanse en Nederlandse flamenco-artiesten. Zanger Javier Rivera en gitarist Luis Amador begeleiden danseres María la Serrana in haar bekende, meeslepende dansstijl. Voor deze gelegenheid brengt ‘La Serrana’ veelbelovende talenten mee: danseres Jessica Achten en zangeres Loïs van de Ven uit Den Bosch, die bekend is van diverse landelijke musicals.

De nieuwe Geert Mak In augustus verscheen het boek De levens van Jan Six. Een familiegeschiedenis van Geert Mak. Weer een heerlijk, goed ontvangen boek, zoals we van Neerlands bekendste verhalenverteller gewend zijn. Het verhaal gaat over Jan Six; zijn portret geldt als het mooiste dat zijn vriend Rembrandt ooit maakte. Jan kende iedereen in het zeventiende-eeuwse Amsterdam – van Vondel tot Spinoza. Maar wat ging er werkelijk om in zijn hoofd? Zijn kladboek is bewaard gebleven en bevat duizenden aantekeningen. Van recepten en anekdotes tot godsdienstige beschouwingen en zelfs schunnige grappen. Na Jan volgden nieuwe Six-mannen, die het ver schopten, maar soms ook alles weer verloren. In 448 pagina’s doorkruist u vier eeuwen met deze Amsterdamse elitefamilie.

Datum: woensdag 16 november. Locatie: Theater Speelhuis, Helmond. Tijd: 20.15 tot 23.15 uur. Entree: € 22,50. Website: www.theaterspeelhuis.nl.

De levens van Jan Six. Een familiegeschiedenis, Geert Mak, ISBN 9789045027760, Uitgeverij Atlas Contact, hardcover € 24,99. Ook als e-book verkrijgbaar (€ 14,99).

GLOW in Eindhoven Lichtkunst in dé lichtstad van Nederland. Tijdens de elfde editie van GLOW is Eindhoven acht avonden lang één groot openluchtmuseum. Zo’n veertig kunstenaars en ontwerpers uit binnen- en buitenland tonen licht in al z’n verschijningsvormen. U kunt kiezen uit twee wandelroutes: de City Route (4,2 kilometer) en de Science Route (3,2 kilometer), die u bij spectaculaire installaties brengt. Download ook de GLOW-app. Hiermee heeft u direct een audiotour, met uitgebreide toelichting over de kunst die u tegenkomt. Datum: van zaterdag 12 t/m zaterdag 19 november. Locatie: Eindhoven, inclusief TU/e-terrein. Tijden: zaterdag 12 november van 18:30 tot 24:00 uur (openingsshow), zondag t/m donderdag van 18:30 tot 23:00 uur, vrijdag en zaterdag van 18:30 tot 24:00 uur. Entree: gratis. Website: www. gloweindhoven.nl.

ons 51

Bedevaarten in 2017 Ook in augustus 2017 organiseert KBO Mill een vijfdaagse bedevaart naar Banneux. De kosten: â&#x201A;Ź 275, inclusief vervoer, overnachting, eten, drinken en persoonlijke (en eventueel medische) begeleiding. In mei 2017 vindt ook de jaarlijkse bedevaart naar Beauraing plaats. Beide reizen staan open voor KBO-leden, maar ook voor niet-leden. Wilt u meer informatie? Mail naar marietjevdelzen@ziggo.nl.

op reis

KBO Mill organiseert bedevaart Banneux

Terug naar de bron Eind augustus vertrokken vijftien KBO-leden voor vijf dagen naar Banneux, de Belgische Mariabedevaartsplaats. De reis maakte een onuitwisbare indruk. ‘Hier vind je troost en nieuwe kracht.’

A Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: KBO Mill

l vijf jaar verzorgt Marietje van den Elzen (bestuurslid van KBO Mill) de jaarlijkse bedevaart naar het Belgische Beauraing. Er is veel behoefte aan bedevaarten, merkt ze in gesprekken met ouderen. ‘Zodra we over het geloof praten, worden mensen vaak emotioneel. In deze tijd is het weggestopt, op de kamer mag zelfs geen kaarsje meer branden. “Marietje, steek jij er eentje aan bij het Maria-altaar?” vragen ze dan. Voor een overleden kind of man bijvoorbeeld.’ Dit jaar organiseerde KBO Mill voor het eerst ook een pelgrimsreis naar Banneux. In 1933 zou Maria acht keer aan de elfjarige Mariette Beco zijn verschenen. De bron die Maria aan haar liet zien, zou een geneeskrachtige werking hebben. Jaarlijks bezoeken zo’n 700.000 pelgrims het Belgische stadje.

Overal stilte Net als bij de Beauraing-reis haakte KBO Mill bij de reis naar Banneux aan bij de bedevaarten van het Bisdom Den Bosch. De reis was per bus, met uitgebreid plek voor rolstoelgebruikers. Ook ging er – als altijd – een team medische professionals en vrijwilligers mee. Overnachting vond plaats in de Hospitaliteit Banneux Notre-Dame, gelegen op het domein van het heiligdom. Marietje blikt terug: ‘Elke dag stond in

het teken van het geloof. De stilte overal was prachtig. Het enige wat je hoorde, waren gebed en gezang.’ Het gezelschap bezocht twee keer per dag een viering, maar ook bijvoorbeeld de biecht of een ziekenzegening waren mogelijk. ‘Na elke mis liepen we zingend naar buiten, naar de bron. Dat is de plek om met je gedachten alleen te zijn en waar mensen hun handen in het heilige water steken of het water drinken. Dan vloeiden vaak tranen.’ Uiteraard was er ook vrije tijd, benadrukt ze. ‘Even winkelen in Banneux of uitrusten op de kamer. Dat kon allemaal.’

Rijk gevoel Een van de hoogtepunten was het bezoek van Mgr. Hoogenboom, de hulpbisschop van Utrecht. ‘Na de hoogmis op zondag 28 augustus was hij de hele dag bij ons. Hij had met iedereen een persoonlijk gesprek en we konden met hem op de foto. Dat maakte veel indruk.’ Sowieso was de hele reiservaring onvergetelijk, hoort Marietje van de deelnemers. ‘Maria verscheen hier als “Maria der Armen”, ze wilde het lijden verlichten. De reis bood mensen dan ook troost en nieuwe kracht.’ En wat betekende de bedevaart voor haarzelf ? ‘Dat ik dit mocht ervaren, maakt me rijk. Je voelde dat er bij die bron iets heel bijzonders is gebeurd.’ 

ons 53

Advertentie

‘GEEN KALK MEER. IK HEB ZOVEEL GEMAK VAN MIJN AQUACELL’ Peter van Schijndel uit Oss

“Toen ik verhuisde, wist ik één ding zeker: er moest weer een AquaCell komen.” Peter van Schijndel (64) uit Oss maakte 7 jaar geleden bij een vriend kennis met kalkloos water. Hij was meteen overtuigd: de compacte AquaCell zorgde voor zoveel gemak. Nu kan hij niet meer zonder. “Het scheelt mij veel werk.” Vier jaar geleden overleed de vrouw van Peter. Zij was eigenlijk de grote animator geweest achter de aanschaf van de AquaCell. “Geen kalk meer in huis, betekende ook minder poetsen. En geen ergernis meer over kalkranden in bijvoorbeeld de badkamer. Bij mijn maat Piet werd er eentje geïnstalleerd, en toen hebben we de proef op de som genomen. Dat zorgde ervoor dat we toen ook meteen een AquaCell kochten. Als Piet iets heeft, dan is het goed, weet ik uit ervaring.” In Oss en omgeving is sprake van behoorlijk hard water; water waar relatief veel kalk in zit. Ook Peter van Schijndel en zijn vrouw hadden daar last van. Peter noemt een klein, maar wel illustratief voorbeeld: “Wij hadden in ons vorige huis een wastafel met een zeefje erin. Dat zeefje moest ik zeker om de anderhalve maand vervangen, omdat het niet goed meer werkte door de kalkaanslag. Nadat we de AquaCell in huis haalden, heb ik geen enkele keer meer een nieuwe hoeven aan te schaffen. De zeefjes die ik nog op voorraad had, heb ik uiteindelijk maar aan de buren gegeven.”

Verhuizing: nieuwe AquaCell Vorig jaar besloot Peter – inmiddels dus alleenstaand – zijn huis in de verkoop te zetten. “De koper wilde de woning graag inclusief AquaCell overnemen. Dat kon ik me goed voorstellen. Maar ik besloot één ding: het eerste wat ik zou aanschaffen voor het nieuwe huis, was een AquaCell.” En zo geschiedde: ook in de nieuwe woning staat het apparaat weer. En ook nu is Peter weer dik tevreden.

MEER INFORMATIE?

“Toen we de eerste kochten, ervoeren we niet alleen meteen het gemak, we maakten ook kennis met een zeer vriendelijk en professioneel bedrijf.” Hij heeft het nu over het familiebedrijf Aquacombi uit het Friese Joure, dat in Nederland de AquaCell op de markt brengt. “De installatie verliep destijds prima. En dat was ook weer zo in het nieuwe huis. Toen ik de sleutel kreeg, heb ik meteen een afspraak gemaakt en de medewerker van Aquacombi heeft alles keurig aangesloten. Ik ben gewoon van een goed product naar een goed product gegaan.”

Investering is het waard “Ja, ik weet dat een investering van ruim 2000 euro veel lijkt, maar als je bekijkt dat je er 10 jaar en meer gemak van hebt, valt dat best mee. Je hebt er gewoon veel profijt van.” Maar wat zijn de voordelen van de AquaCell dan voor Peter? “Douchen is geweldig en schoonmaken ook. Het scheelt echt poetsen, omdat je geen kalkaanslag meer hebt. Geen witte randen op vloer- en wandtegels, of witte sporen op de douchedeur. Ik moet nu alles alleen schoonmaken, dus ik vind dat zeer prettig. Het douchen zelf is, zoals ik zei, heerlijk: het water is lekker zacht en bovendien gebruik ik tijdens een douchebeurt een stuk minder zeep en shampoo. Kijk, daar verdien je alweer een deel mee terug.” Ook op andere plekken in huis ervaart Peter dat hij een AquaCell in huis heeft. “Zoals bij het wassen van kleding. Ik gebruik veel minder waspoeder, terwijl de was gewoon schoon wordt. En ook in de vaatwasser gaat veel minder zeep. Je merkt het verschil echt.” “Oh ja”, bedenkt hij zich. “En de AquaCell gebruikt geen stroom. Dat is mooi meegenomen. Maar als het wel zo zou zijn geweest, had ik er zeker ook een gekocht.” Het verhaal van Peter van Schijndel én andere ervaringen leest u op www.aquacell.nl/ervaringen

088 98 99 100

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Willem van de Spijker, apotheker bij BENU Apotheek ’t Heelhuis in Helmond

Gezondheid In de volksmond wordt het ook wel ‘mediwiet’ genoemd: cannabis die op doktersrecept verkrijgbaar is bij de apotheek en in toenemende mate wordt voorgeschreven tegen onder meer chronische pijn en

ontstekingen.

Is medicinaal gebruik van cannabis legaal?

klachten en de voorkeur van de patiënt. Er is altijd overleg met een arts of apotheker nodig.

Ja, sinds 2003 is medicinale cannabis legaal beschikbaar in de Nederlandse apotheek. Daarvóór waren mensen die om medische redenen cannabis gebruiken aangewezen op coffeeshops, zonder zicht op de kwaliteit van het product. Toenmalig minister van Volksgezondheid Els Borst legaliseerde medicinale cannabis en maakte het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC), onderdeel van het ministerie van VWS, verantwoordelijk voor de productie, kwaliteitscontroles en levering.

2 3

In welke gevallen biedt cannabis verlichting?

Bij onder andere chronische (zenuw)pijn, spierkramp, spasticiteit, multiple sclerose, glaucoom, misselijkheid en verminderde eetlust als gevolg van kanker en HIV/aids.

In de apotheek zijn vijf variëteiten beschikbaar. Elk met een eigen samenstelling en sterkte, waardoor werking en toepassing ook verschillend zijn. Zo zijn er aanwijzingen dat cannabis met dronabinol én cannabidiol (Bediol) goed werkt tegen pijn in combinatie met spasmen, en cannabis met voornamelijk dronabinol (Bedrobinol, Bedrocan en Bedica) vooral effectief is bij aandoeningen als glaucoom, misselijkheid en braken. De werking van de variëteiten verschilt echter ook van persoon tot persoon. In overleg met een arts wordt getest welke soort het meest geschikt is voor de patiënt in kwestie.

Rust er een taboe op?

Hoe wordt cannabis gebruikt?

Tekst: Laura Thuis

Welke soorten medicinale cannabis zijn er?

De patiënt kan er thee van maken of cannabis inhaleren met een verdampingsapparaat. Inhalatie werkt sneller en effectiever, maar geeft een grotere kans op psychische bijwerkingen als de dosering te snel wordt verhoogd. Thee werkt langzamer en minder sterk. De keuze voor een van beide methoden hangt af van de

De acceptatie en het gebruik van cannabis nemen toe. Toch vindt nog lang niet iedereen het makkelijk erover te beginnen bij de huisarts. Besef vooral dat het écht legaal is en verlichting kan bieden wanneer gangbare behandelingen en geregistreerde geneesmiddelen onvoldoende helpen of te veel bijwerkingen geven.

Tip! Informeer bij uw zorgverzekeraar naar het vergoedingenbeleid voor medicinale cannabis. Zorgverzekeraars vergoeden het namelijk niet standaard.

ons 55

Advertentie

hotel HHH

de Postelhoef actief genieten in de Brabantse Kempen • stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort • lift, voortreffelijke keuken zwembad, terrassen, park natuurrijke omgeving

Informeer naar onze speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s en dergelijke. Gezelschappen kunnen gehaald en gebracht worden. Wij sturen u graag onze brochure.

Hotel De Postelhoef HHH Boscheind 73 5575 AA Luyksgestel Tel 0497 541 426 www.postelhoef.nl

Steunkousen aan en uit zonder thuiszorg? Als andere hulpmiddelen geen oplossing bieden: Het Easy Steunkouspistool® en de Easy-uit®! Of als u gewoon het allerbeste wilt….

Easy Medical Devices www.ECMD.pro

026-213 07 19

Vraag uw Ergotherapeut of bandagist!

Ditismijndag! Uw specialist in medische hulpmiddelen Aangepast bestek, bedverhogers, rollator, toiletverhoger. Allemaal handige hulpmiddelen die u kunnen helpen in uw levenscomfort. En u hoeft er lang niet altijd voor te betalen! We geven u graag persoonlijk en deskundig advies over welke hulpmiddelen bij u passen en hoe u deze het beste kunt verkrijgen: uitleen, verhuur of verkoop.

Bergen op Zoom, Boxtel, Geldrop & Weert

088-007 11 00

medicurazorgwinkel.nl

Beleven en genieten voor ouderen Luxe verwendag naar de Veluwe of 2e Maasvlakte (R’dam) Laat u gemakkelijk thuis ophalen voor een onbezorgde dag genieten op de 2e Maasvlakte of op de prachtige Veluwe. Op dinsdag 13 of woensdag 14 december kunt u een volledig verzorgde verwendag beleven. Een dag zonder haast, en in klein gezelschap (maximaal 6 gasten). Tijdens een rondrit over de Veluwe ervaart u de mooie natuur, ook op onverharde paden. Op de 2e Maasvlakte wordt tijdens een rondvaart, een film en rondrit van alles vertelt over het ontstaan en de bedrijvigheid. Zo’n volledig verzorgde verwendag wordt voor lezers van Ons met 10% korting aangeboden. Geen € 165,- maar voor € 148,- p.p. Meer personen uit dezelfde plaats geeft extra korting! U hoeft alleen maar te genieten! Voor aanmelden of informatie over de vele mogelijkheden: Bel Marcel Vos van Ditismijndag! op 0341-70 64 94 of mail info@ditismijndag.nl www.ditismijndag.nl

Advertentie

"Met Lekker Thuis eet ik een warme maaltijd zonder dat ik zelf hoef te koken.” Mevr. Veenstra uit Hoorn Gratis

thuisb door L ezorgd ekker Thuis

Proef de Lekker Thuis vriesverse maaltijden extra voordelig!

Stamppot assortiment nu voor slechts € 27,50 Dit assortiment bestaat uit: Stamppot boerenkool met spekjes en rookworst in jus • Stamppot andijvie met hamlapje • Stamppot zuurkool met een runderstoofpotje • Spinaziestamppot met braadworst • Viergroentenstamppot met een gehaktbal • Stamppot hutspot met stukjes rundvlees in jus.

r maa r o Vo

,6alt0ijd 4 € ma per

Bestelbon JA,

Ik wil graag gebruikmaken van de aanbieding. Hierbij bestel ik het stamppot assortiment (nr: 3186) voor slechts € 27,50.

• Lekker Thuis maakt telefonisch een afspraak voor het bezorgen. • Betaling bij levering. Bij voorkeur d.m.v. pin (voor uw eigen veiligheid en die van onze bezorger).

Naam: Adres: Postcode: Plaats: Tel.:

Actievoorwaarden: Deze actie is geldig tot 16-12-2016. Deze aanbieding is niet geldig in combinatie met andere acties of aanbiedingen van Lekker Thuis.

Ons/11

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Lekker Thuis, Antwoordnummer 503, 1100 VD Amsterdam

Alle voordelen op een rij! • Gevarieerd, meer dan 70 oer-Hollandse maaltijden • Goede éénpersoonsporties, dus geen voedselverspilling • Gemakkelijk, vanuit de diepvries verwarmen in magnetron of oven • Gezond en verantwoord samengesteld • Gratis thuisbezorgd, op afspraak • Géén abonnement of afnameverplichting • Goed te bewaren, dus altijd in huis • Gemakkelijk te bestellen 0800-62258453 (gratis) of Vernieuwd via www.lekker-thuis.nl assortiment Bezoek www.lekker-thuis.nl of vraag telefonisch de catalogus aan!

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Timo Reisiger

smakelijk eten

‘Het eten ziet er

altijd zo mooi uit’ Annie Soet-Van Oorschot uit Nuenen is een van de KBO’ers die regelmatig aanschuiven tijdens de etentjes van De Restaurantgroep in Nuenen. Tijdens deze avonden gaan KBOleden samen uit eten. Dit gebeurt wekelijks in een van de vijf deelnemende restaurants; Jo van Dijkhof, De 3 Gebroeders, De Griek, Tong Ah en – zoals vanavond – De Koffiedrinkers. Iets wat Annie erg vrolijk stemt, omdat het eten hier altijd zo goed is. ‘Vroeger kookte ik erg graag, maar nu kan ik dat niet meer. Ik heb er ook niet altijd tijd voor. Het is daarom extra leuk om af en toe uit eten te gaan, en dat is met dit gezelschap altijd heel gezellig. We zitten elke keer ergens anders. Ik ga alleen naar de locaties dicht bij mijn huis. Omdat het steeds vroeger donker wordt, ga ik in de winter niet meer; ik vind het niet prettig om in het donker op pad te zijn. Ik heb vanavond bij De koffiedrinkers weer heerlijk gegeten. Het smaakt altijd goed en de gerechten zijn vaak apart – dingen die je thuis niet snel zult maken. En ze zien er ook nog prachtig uit. Sinds deze locatie erbij gekomen is, is de groep op deze avonden veel groter. Dat zegt wel iets!’ De KBO Restaurantgroep bestond in augustus dit jaar vijftien jaar. De groep begon in 2001 met etentjes die eens in de veertien dagen plaatsvonden en dit is wegens groot enthousiasme opgeschaald naar eens per week.

Lekker samen koken en eten

Zalig zoet

Zoete toetjes eet men sinds de achttiende eeuw – toen vooral nog pudding op basis van gelatine en maïsmeel in de smaak van citroen, amandel of framboos. Ze waren in eerste instantie alleen weggelegd voor de gegoede burgers.

Soezen met room en fruit voor 4 personen Boodschappenlijstje Soezenbeslag • 100 ml melk • 100 ml water • 100 gr boter • 100 gr bloem • 4 eieren • zout

Banketbakkersroom • 250 ml melk • 2 eidooiers • suiker • 1 el bloem • 1 vanillestokje • 1 blaadje gelatine

Roodfruit • 500 gr roodfruit (aardbeien, frambozen, bramen, blauwe bessen) • 1 liter water • 200 gr suiker

Bereiding Verwarm de oven voor op 210 °C. Breng melk, water en boter in een pan aan de kook. Haal van het vuur en meng de bloem er met een spatel door tot er een bal ontstaat. Zet de pan weer op het vuur en verwarm al roerend tot er vet uit het deeg komt. Haal de pan van het vuur en roer de eieren stuk voor stuk door het mengsel tot er een glad beslag ontstaat. Spuit doppen op afstand van elkaar op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak de soezen in circa 20 minuten goudbruin. Breng voor de vulling de melk aan de kook. Klop de eidooiers met suiker en meng er bloem door tot er een gladde massa ontstaat. Giet de kokende melk erover en roer door. Giet de massa terug in de pan en kook al roerend gaar. Laat de banketbakkersroom afkoelen. Klop de slagroom met een beetje suiker. Een beetje melk verwarmen en los hier de gelatine in op. Doe dit bij de banketbakkersroom en vermeng het met de slagroom. Zet water met suiker op en breng dit aan de kook. Als de suiker is opgelost, kan het roodfruit erbij. Laat even goed doorkoken zodat er een soort compote onstaat.

Zou u uw favoriete recept weleens willen maken voor een groepje leden van uw KBO-Afdeling? Geef u dan op voor de rubriek ‘Smakelijk eten’ en wie weet komt u in een van de volgende nummers van Ons te staan. Wilt u meedoen?

Stuur dan een mail naar ons@kbo-brabant.nl met als onderwerp ‘Samen koken’ of bel met Natalie van Grinsven via (073) 644 40 66.

ons 59

De oplossing van de puzzel in Ons 9 was: fruitmaand De prijzen gaan naar: P. Hendriks uit Schaijk, M. van Hoorn uit Oss en R. Laar uit Tilburg. Hartelijk gefeliciteerd!

Puzzel mee en win!

Puzzel: www.puzzelpro.nl

In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Los de woordzoeker op, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u één van de drie exemplaren van het WorldGranny’s Kookboek.

B K L U I T J E R A T T E N J B E R IJ

R R E H O O F D G A S T A G E A R O L

L A L P E N K R A A I T L B U N N N E

O N A E S J A R K A N S A S G I O E E

G T N L B A T L E A R K O A D E F T N

E E D K B R A A I B E S O O L R E O R

M N B N T P E D A L M E G D I B N H E

E K O O B E E E I L M O S E D Z E C C

N O E A R M I E D O O L T E I H C S H

T P N U O G T T U O K C O N K C U R T

L D P K R U E D O G N I M M E T S E B

E D E L S T E N E N E N N I W R E V O

Iedereen herinnert zich wel een bepaald gerecht van zijn grootmoeder of -vader. Auteur Fons Burger en chef-kok Rob Baris verzamelden dit soort authentieke recepten van opa’s en oma’s uit de hele wereld in het WorldGranny’s Kookboek. Aan de hand van honderden foto’s worden de recepten stap voor stap uitgelegd. Het resultaat: een prachtig en humoristisch boek met exotische én oer-Hollandse recepten die al generaties lang worden

ons 60

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 5 december 2016 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Let erop dat u uw inzending frankeert. Ongefrankeerde inzendingen worden niet meegenomen in de loting. Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl met als onderwerp ‘puzzel’. De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar ook overlappen. Zoek ze op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing. AALBES ADEPT ALPENKRAAI ARKANSAS BAKELIET BANIER BESTEMMING BLAAR BREED COLAATJE EDELSTENEN ELAND FRIET GEBORGEN

GODIN HOOFDGAST JEUGDLID KLAPBAND KLUITJE KNOCKOUT KOMEDIANT KOMMERNIS KRANTENKOP LEENRECHT LOGEMENT NOTIE ODEUR OMBER

ONZIN OOGST OVERWINNEN PUREE RATTEN ROERLOOS SCHIETLOOD STAGE TAART TENOR TONEN TOONBAAR TRUCK VERSCHOTEN

overgedragen. En niet te vergeten de recepten voor gerechten uit de ‘Blue Zones’, de gebieden op aarde waar mensen veel langer gezond leven. De opbrengst van het boek ondersteunt het werk van de stichting WorldGrany, een organisatie die eenzaamheid en armoede bestrijdt van senioren in Azie, Afrika en Latijns-Amerika.

Advertentie

OTOLIFT

De meest gekochte traplift van Nederland OTOLIFT AIR • Dunste enkele rail ter wereld • Past langs steile, smalle binnenzijde van uw trap • Uw trapleuning blijft • Brede kant van uw trap blijft vrij • Uw trap blijft dus goed toegankelijk • Schitterend, onopvallend design op één dunne buis, bekroond met Red Dot Design Award

ig is Wie jar ! rt traktee

€500g kortin 16 1-20 tot 30-1

OTOLIFT TWO • Meest gekochte traplift van Nederland • Prijsvriendelijk en doelmatig • Zeer degelijk en compact design • Hefvermogen tot maar liefst 150 kg

Direct uit de Nederlandse fabriek. Dus vriendelijke prijzen!

UNIEK! THUISDEMO

Proberen voor u koopt? t? Bij Otolift kunt u de traplift bij u thuis GRATIS uitproberen!

BETAAL NIET TE VEEL! • Huren al vanaf één maand mogelijk • Tweedehands mogelijk • Betaling in termijnen mogelijk • Alle trapliften binnen één week geleverd • Grootste 24/7 servicenetwerk van Nederland met 65 servicepunten

Bel gratis 0800 444 777 5 www.otolift.nl Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

Advertentie

FAMILIEHOTEL OP DE VELUWE

Senioren Winkel

Vraag naar onze oktoberactie Zo goedopheeft u nog modellen. nooit gezeten! onze andere Sta op stoel Senio B4 op uw maat gemaakt

Bosrijk gelegen bij het gezellige dorpje Beekbergen. Fietsen, wandelen en genieten van de natuur. U zult zich uit en thuis voelen. Vraag vrijblijvend naar onze folder met arrangementen of bezoek onze website.

van â&#x201A;Ź 2350

voor

KERST EN NIEUWJAAR 2016 - 2017

â&#x201A;Ź1950,-

Al meer dan 30 jaar Kerst en Nieuwjaars-arrangementen Vol pension, inclusief verzorgd programma en bustochten 6 daags kerstarrangement 5 daags nieuwjaarsarrangement of 10 daags kerst & nieuwjaar Vraag vrijblijvend naar onze speciale folder met prijzen & programma.

Hotel de Stoppelberg, Stoppelbergweg 41, 7361TE, Beekbergen

Tel.055-5061934, info@destoppelberg.nl,www.de-stoppelberg.nl

Maatwerk 3 motoren Sta op functie 10 jaar garantie

Bel ons voor zit- en slaapadvies!

T: 073-547 52 78 www.seniorenwinkel.nl Hoofdstraat 127 | 5481 AD | Schijndel

Rijbewijs keuring? bel Brommobiel rijbewijs AM

Canta rijbewijsvrij

Inruil van uw auto mogelijk! Taxatie, demonstratie en service/reparatie bij u aan huis! Voor meer informatie kijk op www.waaijenberg.com of vul de bon in en stuur deze zonder postzegel naar: Waaijenberg Mobiliteit, antwoordnummer 15, 3900 VB Veenendaal Naam: Dhr. / Mevr. Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoon: E-mail: ONS_KBO2016

Wiltonstraat 26 3905 KW Veenendaal Tel: 0318 - 51 12 51 Keienbergweg 48 1101 GC Amsterdam Z.O. Tel: 020 - 691 76 49 De Savornin Lohmanplein 3a 2566 AA Den Haag Tel: 070 - 325 65 05

Uw probleem onze oplossing

WINTERSLAAP-VOORDEEL Tot wel â&#x201A;Ź 750 euro korting! 7,50 euro per levensjaar.* (T/m 10 december 2016)

Het juiste matras vinden.

Langer thuis blijven wonen

Alleen voor u!

Hoog-laag: Voor nu en in de toekomst.

Het moeilijkste onderdeel van het bed, welk matras is voor u geschikt? Met onze maatwerk matrassen bieden wij 100% garantie dat deze helemaal bij u past. Sterker nog, het matras is achteraf aanpasbaar en is volledig afgestemd op uw fysieke kenmerken, wensen en/of klachten. Met wel 365 dagen omruilgarantie!

Het stofzuigen en het opmaken is een stuk eenvoudiger en u kunt makkelijker in of uit bed komen. En mocht u ooit zorg nodig hebben, dan ligt u met een druk op de knop op de juiste hoogte.

Het bed opmaken wordt zwaarder.

Lastig stofzuigen.

In een handomdraai.

Uitrijdbaar.

Het opmaken van een bed is vaak een heel karwei. Met onze slimme oplossingen hoeft u het matras niet meer te keren of te draaien. Hoeft u niet meer het hele matras op te tillen om de hoeslakens er omheen te doen en kunt u overal heel gemakkelijk bij.

Een lastig klusje blijf het stofzuigen onder het bed, een plek waar stof en ander spullen zich graag verstoppen. Met een handomdraai schuift u de bedden uit elkaar en kunt u overal makkelijk bij. Zowel voor ledikant als boxspring.

Onze showroom

Vraag onze gratis brochure aan!

Astronaut 8A, 3824 MJ AMERSFOORT

Naam:

Maandag - Vrijdag: 10.00 - 18.00 Zaterdag: 10.00 - 17.00

Adres: Postcode:

Onze brochureÂ aanvragen?

www.aangenaamslapen.nl 0800 - 226 43 62 * Vraag de adviseur naar de voorwaarden.

Man

Vrouw

Woonplaats:

Telefoonnummer: Zonder postzegel opsturen naar onderstaand adres: Aangenaam Slapen, Antwoordnummer 521, 3800 VB, AMERSFOORT

MO1612

Advertentie

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden. Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten. Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Toiletzitting met onderdouche. Blijf langer zelfstandig met behoud van 100% privacy + 100% hygiëne! Verwarmde zitting. Warm water! Reinigt en droogt volledig. Geen geveeg meer! Werkt met afstandsbediening. 2 weken GRATIS uitproberen!

De beste kwaliteit tegen de scherpste prijs. Slechts €745,- incl. btw. en DRIE jaar garantie. Een SPATOILET® past op iedere standaard wc-pot en is eenvoudig zelf aan te sluiten. Zonder hakken of breken verzorgen wij de installatie, ook

Bel gratis 0800 022 0225

op water en stroom, tegen een meerprijs van € 150,00 alles inclusief.

stichtingdate.nl

* Informeer bij uw gemeente of de aanschaf via de WMO wordt vergoed.

Kijk opMMM-Advertentie-Nalatenschappen-Ons-Multormedia-185x112-DW.pdf www.SPATOILET.com of bel: 072 5629269 of 020 6141232.

13-10-15

11:46

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

Geef uw testament een missie

Mensen met een Missie steunt gedreven mensen, die onrecht en uitsluiting aanpakken in hun lokale gemeenschap. We doen dit met partnerorganisaties in 16 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.

Mensen met een Missie in uw testament

We geloven hierbij in de verbindende kracht van religie. Steun ons en laat iets na voor een rechtvaardigere wereld. Voor meer informatie over nalatenschappen of voor het aanvragen van de brochure, neem contact op met Julie Mingeli. Email: juliemingeli@mensenmeteenmissie.nl of via telefoonnummer: 070 - 31 36 731 www.mensenmeteenmissie.nl/testament

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar... BR.O.NR. 11.001/16 Ik wil iemand leren kennen van het andere geslacht die vanzelf, na een tijd wennen, met mij huilt en met mij lacht. Hoe moet ik mezelf typeren? Rationeel? Emotioneel? Beide, durf ik te beweren. Mijn niveau, ach, weet ik veel. Man 76, medium size, zoekt contact.

de bossen en een terrasje pikken. Houd ook van tuinieren en muziek maken op mijn keyboard. Bezoek wel rommel- en jaarmarkten enzovoort, maar ik blijf ook graag thuis om ’s avonds op de bank tv te kijken. Als jij je hierin kunt vinden, laat dan iets van je horen. Omgeving 0411-013-073.

BR.O.NR. 11.002/16 Ik ben een alleenstaande vrouw van 73 jaar, weduwe. Woon nog niet zo lang in Brabant. Zoek een vriendin om gezellige dingen te doen, bijvoorbeeld fietsen, wandelen, reizen, terrasje pakken. Liefst reacties uit omgeving 0412.

BR.O.NR. 11.005/16 Ik ben een weduwe van 65 jaar en zou graag in contact komen met een (niet-rokende) lieve, betrouwbare man van ongeveer dezelfde leeftijd. Ik houd van fietsen, wandelen, dansen, een keertje op vakantie. Liefst reacties uit omgeving 0164.

BR.O.NR. 11.003/16 Ik ben een vitale vrouw van net 68 jaar. Ik kom uit Best en zoek via deze weg andere vitale dames tussen de 60 en 70 jaar om samen leuke en gezellige dingen te ondernemen, van koffie drinken of een terrasje pakken tot een dagje uit. Is dit iets voor jou? Laat dan wat van je horen.

BR.O.NR. 11.006/16 Opgewekte weduwe, 82 jaar, zou graag gezellige mensen leren kennen die ook nog van ’t leven willen genieten. Naast mijn hobby’s hou ik van uit eten gaan, terrasje zitten, dagtochtjes met de bus, toneel of film, gezelschapsspellen (o.a. kaarten). Ik hoop leuke reacties te ontvangen, het liefst in de omgeving van 0492.

BR.O.NR. 11.004/16 Weduwnaar, 74 jaar, zoekt lieve, eenvoudige vrouw tot 77 jaar voor latof vaste relatie. Ga graag wandelen in

BR.O.NR. 11.007/16 Weduwnaar, 79 jaar en zeer vitaal. Ben op zoek naar leuke vriendin, niet-

rokend, ongeveer dezelfde leeftijd, liefst uit omgeving 0412. Hobby’s: fietsen, terrasje, dagje weg, samen zijn. BR.O.NR. 11.008/16 Ik ben een weduwe van 71 jaar, houd van dansen en lijndansen, Hollandse muziek, fietsen, wandelen en ik heb een klein hondje, Josje. Ik zoek een lieve man tussen 65 en 75 jaar om mee te praten, liefst in de buurt van Uden want ik heb geen auto. Groeten in afwachting.

Eet u mee? In samenwerking met KBO-Brabant organiseert Match4Dinner gezellige etentjes in gezelschap van minstens zes personen met een prettige manvrouwverhouding. Interesse? Stuur een e-mail naar info@match4dinner.nl of geef uw telefoonnummer door via KBOBrabant, (073) 644 40 66. Er is een speciaal KBO-etentje gepland op Tweede Kerstdag, maandag 26 december! De kosten voor een diner bedragen maximaal € 35,- inclusief bemiddeling, exclusief drankjes.

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder). Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan uw naam, adres en woonplaats of een e-mailadres in uw reactie op te nemen, zodat de betreffende persoon ook schriftelijk contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

• • •

•

ons 65

Advertentie

Al ruim 40 jaar hĂ¨t adres voor comfort en kwaliteit

Welke maat fauteuil f u ook zoekt, Teun Arts heeft alles!

Graag tot ziens in onze showroom

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 17:30, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts.

info@teunarts.nl

Advertentie

Al ruim 40 jaar hèt adres voor comfort en kwaliteit

Handmatig verstelbare relaxfauteuils Meer dan 180 modellen

Relaxfauteuils met sta- op hulp Meer dan 50 modellen banken & bankstellen eventueel mét relaxfunctie

Meer dan 90 modellen In stof vanaf € 925,- in leder vanaf € 995,-

In stof vanaf € 875,- in leder vanaf € 965,-

Welk type fauteuil u ook zoekt,.. ...Teun Arts heeft alles.

De beste banken Nederlands fabrikaat

info@teunarts.nl

Advertentie

HELP!

U KUNT OOK OPNEOMNS E IN UW N TESTAMEN T. www.dier.n u

HELP!

HULP!

HELP DIEREN IN NOOD, OOK BIJ Ú IN DE BUURT Veel dieren leiden een buitengewoon beroerd bestaan; ook in Nederland. Ze worden opgesloten in veel te kleine hokken... soms ernstig mishandeld... neergeschoten of zonder pardon op straat gezet en aan hun lot overgelaten. Eenzaam moeten ze dan op zoek naar wat voedsel en een veilige plek om te schuilen.

centra, het uitvoeren van operaties of vergoeden van medicatie – maar ook helpen we bij het oplossen van transportproblemen. Dan bieden wij een prachtige oplossing: het gratis in bruikleen geven van volledig ingerichte dierenambulances. Er rijden er nu al zo’n 100 van in Nederland rond!

Stichting DierenLot trekt zich het lot van deze dieren erg aan en wil hen graag helpen en vraagt daarbij om úw steun! Dan helpt u, samen met Stichting DierenLot, lokale en regionale dierenhulpverleners in Nederland bij hun goede werk voor de dieren. Soms krijgen ze ﬁnanciële steun - voor bijvoorbeeld het uitvoeren van verbouwingen aan dieren opvang-

Kom in actie... of word donateur. Meld u aan op de website www.dier.nu zodat vele dieren in nood geholpen kunnen worden, die het anders misschien niet redden. En dat kan bij u om de hoek zijn! Want we helpen dieren in het hele land, dus ook bij ú in de buurt!

UW EIG LP MEE OP

EN MANIE

u en ww.dier.n elpen! w r a a n th 1. Ga hoe u wil kies zelf aar 4411 rn 2. Sms die rdt teruggebeld. o w u en w gift op t. 3. Stor t u 9 t .n.v. DierenLo 3 giro 2 2 enLot op in Dier 4. Neem ment . bij een ta s te uw kleding in ten. e d u o w 5. Lever u 200 inzamelpun van onze ctie. en a 6. Star t e

Persoonlijk contact! Bel op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur onze servicetelefoon 030–241 57 61. U kunt uw vragen eventueel ook mailen naar info@dier.nu of stuur een briefje naar St. DierenLot, Antwoordnummer 51013, 3501 VB Utrecht. Stichting DierenLot Postbus 359 3500 AJ Utrecht, kvk 18076548 Telefoon (030) 241 57 61, info@dier.nu IBAN: NL28 INGB 0000 0023 29 Stichting DierenLot is door de Belastingdienst aangemerkt als een ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’ (ANBI) DierenLot hoeft daarom geen belasting te betalen over uw gift, legaat of nalatenschap!

Meer informatie www.dier.nu

Advertentie

Wonderland-express kerstboom

e Kerstman in sle e rlicht ve de om ” gt “vlie boomtop heen!

De eerste kerstboomsculptuur van Thomas Kinkade met 3 rijdende treinen, verlichting en muziek VAN BINNEN VERLICHT

Met muziek en beweging op vier niveaus

De Kerstman in zijn rendierslee vliegt vrolijk in de nacht erop uit, en de dromerige wonderland-express kronkelt zich door de met sneeuw bedekte takken van de romantische kerstboom omhoog. In zijn takken vlijt zich een nostalgisch dorpje met schitterend verlichte huizen. Zo ziet winterbetovering er puur uit, en u kunt deze nu in huis halen met “Thomas Kinkades wonderland express kerstboom”

Thomas Kinkade, met prijzen bekroonde “schilder van het lichtTM“

Muziek, rijdende treinen, warm licht

12 verlichte huizen en meer dan 30 figuren – alles met kunstenaarshand vervaardigd

Een heel dorp – in elk detail kunstzinnig met de hand gekleurd – koestert zich in de kostbaar vormgegeven boom. Meer dan twee dozijn figuren beleven deze in kerstsfeer besneeuwde scène, en feestelijk licht straalt uit de ramen van de romantische huizen. Het hoogwaardige muziekwerk speelt een medley van bekende kerstmelodieën, die u tot dromen en voorvreugde uitnodigen. Zo’n kunstwerk was er nog niet: geniet u van dit onvergelijkbaar kerstsprookje, dat naar de motieven van de wereldberoemde “schilder van het lichtTM”, Thomas Kinkade, werd vervaardigd!

Dit fantastische meesterwerk is uitsluitend bij The Bradford Exchange te verkrijgen – reserveert u daarom het beste nog vandaag en geniet u van “Thomas Kinkades wonderland-express kerstboom”! Het aanbod is gelimiteerd – reserveert u daarom vandaag nog!

✁

PERSOONLIJK REFERENTIE-NUMMER: 17577 Met 1-HEEL-JAAR-teruggeef-garantie

Tijdelijk beperkte aanbieding: Antwoord uiterlijk voor 19 december 2016

Ja, ik reserveer de Thomas-Kinkade-boom-

sculptuur “Wonderland-express kerstboom”

Naam/voornaam

A.u.b. in blokletters invullen

Straat/huisnummer Postcode/woonplaats Geboortedatum

Originele grootte: ca. 40,6 cm hoog Inclusief stroomadapter Verlichting ook met drie “AAA”-batterijen mogelijk (niet in de levering inbegrepen)

www.bradfordexchange.nl

✗

Handtekening

Voor online bestelling referentie-no: 17577

The Bradford Exchange Ltd. • Antwoordnummer 282 • 8200 VB Lelystad klantenservice@bradfordexchange.nl • Telefoon: 010 – 80 80 97 8

Telefoon (voor eventuele vragen)

A.u.b. gewenste betalingsmethode aankruisen (✘): Ik betaal het totaal bedrag na ontvangst van de rekening Ik betaal in vier gemakkelijke maandtermijnen

✁

Productnr.: 14-00328-001G Productprijs: € 199,80 (betaalbaar ook in 4 maandtermijnen à € 49,95), plus € 9,95 verzendkosten

S.v.p. opsturen naar: The Bradford Exchange Antwoordnummer 282 • 8200 VB Lelystad

Veilig

Douchen.nl

Bel 0800 0200 962

voor meer informatie of ga naar onze website

www.veiligdouchen.nl

15% KORTING op gehele assortiment

Veilig douchen binnen 1 dag!

Onderhoudsarm

Zeer lage instap

Ondersteuning

Dankzij het veiligheidsglas met anti-kalkcoating en de polyester panelen en douchebak is dagelijks schoonmaken niet meer nodig.

De vlakke douchebak van de Premium Comfortdouche kent een zeer lage instaphoogte, vanaf slechts 3 cm.

Ontspannen douchen door de extra ondersteuning van onze comfortabele douchestoel. Ruimtebesparend doordat deze opklapbaar is.

NIEUW 2-in-1 oplossing Bad + Douche

Gratis brochure thuis ontvangen? Naam Straat + nr Postcode

Plaats

Telefoon Stuur deze bon in een envelop naar: Zwaluw Comfortsanitair - Postbus 53 - 3890 AB Zeewolde, Nederland

KBO_07_11_2016