De zomer van 1968

Tekst: Sofie Stans / Foto’s: Bob Elsen

Eén event in de zomer van 1968, was het begin van alles en essentieel voor het bestaan van Joker (nu 40 jaar!) en Karavaan (al 50 jaar!): een roadtrip in groep naar Moskou. Iets wat achteraf beschouwd kan worden als de allereerste groepsreis van Joker ooit.

Bob Elsen, mede-oprichter van Joker, was in 1968 een student in Leuven. Hij studeerde Toegepaste Economie en werd de reisorganisator van studentenvereniging Ekonomika. In 1968 organiseerde hij een reis naar Moskou, 3 weken onderweg met de bus en tenten, low budget. Iedereen die hen liefhad, verklaarde deze 26 economiestudenten voor gek. Toch vertrokken ze op 19 juli 1968 voor een reis van meer dan 6000 km, waarvan het grootste deel dwars door drie landen achter het IJzeren Gordijn.

De groep staat op een gegeven moment voor het IJzeren Gordijn aan de Tsjechische grens. De prikkeldraad, de wachtposten en torens, de verdoken mijnenvelden en tankgrachten zijn zoals verwacht. Het oversteken duurt vier uur. Stevige soldaten onderzoeken de bus van onderen tot boven Maar de sfeer blijft best en met een glimlach mogen ze verder.

Bob: “Bijna twee dagen te laat komen we aan in Praag en blijkbaar heeft niemand eraan gedacht onze gastheren te verwittigen. Ik ben hier niet trots op, al was communicatie toen heel wat moeilijker. Gsm en internet bestonden nog niet. We logeren in de universiteit. En hier begint ons grootste feest. De Praagse lente.

Massaal komen de mensen op straat. Zoveel mensen die met ons willen praten, die hun pas verworven vrijheid, vreugde en drank met ons willen delen. De intensiteit van de ontmoetingen heb ik zelden nog meegemaakt. “

Ze nemen afscheid van Praag en rijden door naar Warschau. De stad is grotendeels vernield tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er wacht hen een nieuwe confrontatie: een tentoonstelling toont het oorlogsverleden met schrijnende en ontroerende beelden van het getto van Warschau en van het vernietigingskamp Treblinka.

De weg naar Moskou is nog lang. De natuur is mooi tot indrukwekkend. In de velden zijn boeren aan het oogsten. Traditionele klederdracht, lokale architectuur, dieren, mensen, het flitst traag voorbij. De wegen laten geen hoge snelheid toe, zeker ’s nachts niet.

Bob: “Ik ben opgelucht als we in Moskou aankomen. Zowel bus als wagentje, de twee chauffeurs en wij hebben het gehaald. Het Rode plein, het Kremlin en de Sint-Basiliuskathedraal vormen een onbetwiste beloning voor de fysiek en mentaal toch wel zware reis.”

Bob en zijn gezelschap blijven studenten en sluiten Rusland af met een cantus. Het wordt een mooie avond, midden in het bos, ieder met zijn codex, zijn kampeerstoeltje en zijn fles wodka. Al moet er na het laatste lied wel een logistieke hulpactie georganiseerd worden omdat een kwart van de deelnemers zich niet meer kan bewegen. Voor iedereen die wel nog kan stappen een verrukkelijk tafereel.

Hierna rijden ze door naar Finland waar ze de boot naar Stockholm nemen. Ze reizen verder door Denemarken, en staan op 12 augustus om zes uur ’s ochtends terug in Leuven en kunnen nog lang nagenieten van een onvergetelijke reis.

Met de trip naar Moskou was de toon voor Joker gezet. Bob en enkele vrienden werden, naast hun jobs en studies, reisbegeleiders. Ze verenigden zich in een vzw (het latere Karavaan). In 1981 richtten ze met een enthousiaste bende Joker op, een naam die verwees naar “Jong, Open en Kreatief”. En toen werd de wereld dus écht hun speelvel!

Leuk om te weten: Je kan in het huidige groepsreisaanbod ook een roadtrip naar Moskou vinden, dan rijd je met de minibus van Brussel via Scandinavië naar Moskou. Speciaal voor jongeren van 18 tot 26 jaar! Check het op wwwJOKER.be/bego.