Kansen voor West

Page 1

de eerste 100 projecten


RDM Innovation Dock finalist RegioStars Awards 2010


Inhoudsopgave

bladzijde

Voorwoord

9

Amsterdam Garantiefonds Microkredieten Amsterdam Amsterdam Smart City West Orange

10 11 12

EnergieLoket

13

PICNIC 2008-2010 Internationaal Cross Media Platform

15

Koudewinning Ouderkerkerplas

16

Incubator Matrix VI

17

Creative City Lab

18

Life Sciences Centrum Amsterdam

19

CineGrid Amsterdam

20

Pleisterplaats / recreatieknooppunt Kustbatterij Fort Diemerdam

21

Walstroom in Noord-Holland, deelproject Haven Amsterdam

22

ARM

23

Westergasfabriek ‘Het Levende Park’

24

Verbeteren economische functies Damrak - 8 panden

25

Verbeteren economische functies Damrak - 5 historische panden

27

De Toekomst van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder

28

Investeringsregeling voor ondernemers in Economische Kansenzones in Amsterdam

29

Den Haag Partners in Business SOB Haaglanden

30

Het Haagse Hogeschool KIO programma

31

Poortgebouw / Bezoekerscentrum Vredespaleis

33

Startersfonds Den Haag

34

3


Boulevard Scheveningen

35

Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO)

36

Revitalisering bedrijventerrein Zichtenburg en Kerketuinen

37

Humanity House

38

Stadstuin Emma’s Hof

39

Rotterdam RDM Innovation Dock - fase 3

40

Rotterdam Media Commission

41

Ontwikkeling STC-Group tot hoogwaardig kennisinstituut

43

Walstroom Binnenvaart Rotterdam

44

Revitalisering Nieuwe Binnenweg

45

Ondernemershuis op Zuid Fase I

46

Regeling BedrijvenVerbeterGebieden (BVG)

47

Economische Kansenzones Rotterdam II

48

De Hofbogen

49

Herinrichting Openbare Ruimte Katendrecht

50

Utrecht

4

Science Park Utrecht

51

Partners in Nieuw Ondernemerschap

52

Protospace Utrecht

53

Revitalisatie Flora’s Hof Lichte Gaard

54

Aanpak Openbare Ruimte

55

Zingende Toren

57

Kunstfactor

58


Emissievrije Bierboot

59

Trajectum Lumen

60

De Wissel

61

Wijkeconomie en Kleinschalig Ondernemerschap

62

Designer Café

63

Creatieve Industrie Jan Jongerius

65

Provincie Flevoland Kansen voor Flevoland

66

Ondersteuning Innovatief Ondernemerschap Flevoland

67

Regeling Technologische Milieu Innovatie 2008-2013

68

Doorstart Technofonds Flevoland BV

69

Geo Valley

70

Energierijk

71

Innovatie Incentive Lelystad

72

Integrale Inrichting Veluwerandmeren IIVR-2

73

Kwaliteitsimpuls ontwikkeling Kuststrook

74

Atolplaza motor voor kwaliteitsimpuls leefomgeving

75

Zorg en doelgroepenbad Bad Hanzeborg

76

Provincie Noord-Holland KansenKanon-2

77

Dutch Offshore Wind Energy Services DOWES

79

Open Innovatie-Alliantie Groot Composiet Noord-Holland

80

House of Food

81

Cross Media Expertisecentrum

82

5


Nieuwe Energie op de Creatieve As

83

Ontwikkeling grootschalige inzet offshore getijstroomenergie

84

De HeatMatcher

85

Walstroom in Noord-Holland, deelproject Gemeente Zaanstad

86

Groene Carré Zuid en West

87

Haarlemmermeer Noordwest Overbruggen

88

Recroduct ‘Zandpoort’

89

Toeristische Ontwikkeling Zaanse Schans

91

Innovatiesnelweg

92

Provincie Utrecht Mens + Kennis = Bedrijvigheid

93

Amersfoort Innovatief Sterk

94

Laakzone Amersfoort

95

Ontwikkeling Buurtas Hogeweg

96

Provincie Zuid-Holland BioPartner Accelerator

97

Clusterregeling Zuid-Holland

99

EcoShape - Building with Nature

100

Kennisbruggen

101

Kennisnetwerken en Innovatie in Clusters

6

102

Technostarters-New Business Development YES!Delft

103

Tomaten op afvalwater

104

Taskforce Duurzame Greenport Westland-Oostland

105

Technopolis Accelerator

106


Bioprocess Pilot Facility (BPF)

107

Walstroom in Zuid-Holland

108

Aardgasmobiliteit

109

Walstroom in Zuid-Holland, deelproject Drechtsteden

110

Glazen schermen Schieveste en Zonnepanelen

111

Versterking groenrecreatieve structuren Papendrecht

112

Kassenwarmte Hoogeland en De Naaldhorst

113

Haven Zuid Alblasserdam

114

Pilot Duurzaam Zuidwijk

115

Langzaamverkeerbrug

116

Greenport Boskoop

117

Overige Technische Bijstand Kansen voor West

118

Colofon

119

7


8


West greep de eerste 100 Kansen! Met trots presenteren wij u onze mijlpaal:

We hebben van elk project de omschrijving en

meer dan 100 organisaties, instellingen en

typische kenmerken gegeven, die concreet ver-

bedrijven hebben hun Kans gegrepen om hun

tellen wat een project oplevert aan activiteiten,

project – soms zelfs hun droom – te reali-

resultaten en de impact op lange termijn.

seren met behulp van het Europees subsidieprogramma Kansen voor West. Dit heeft

Een resultaat dat er zijn mag. Een grote diversi-

geresulteerd in de eerste 100 aansprekende

teit aan projecten, maar vooral de kwaliteit, het

projecten.

innovatieve karakter en de samenwerking vallen op. Dat is belangrijk, omdat dit een van de

Voor degenen onder u voor wie Europese

speerpunten is van het Europese beleid in deze

subsidies geen dagelijkse kost zijn, eerst even

periode. Èn omdat het spoort met de ambitie die

een korte samenvatting. Kansen voor West is

de 8 partners voor ogen hebben.

een samenwerkingsverband van de provincies Noord- en Zuid-Holland, Flevoland & Utrecht en

Tot slot een kleine leeswijzer. Wij hebben de pro-

de steden Amsterdam, Den Haag, Rotterdam &

jecten geordend naar de plaats waar het accent

Utrecht. De ambitie van dit samenwerkingsver-

van de uitvoering ligt.

band is de Randstad in 2015 terug te krijgen in de top van de top 5 van economische regio’s in

We wensen u veel lees- en kijkplezier en gaan

Europa. Om dit te realiseren hebben de partners

met veel overtuiging en inzet de volgende 100

een programma geschreven op basis van het

kansen grijpen.

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 2007 – 2013. Nu, na ruim twee jaar is meer dan

Ruud van Raak, programmamanager

de helft van de beschikbare middelen geïnves-

namens alle medewerkers van Kansen voor West

teerd in 100, vooral economische, projecten.

9


Penvoerder: gemeente Amsterdam, dienst Economische Zaken Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 400.000,Overig Publiek: € 400.000,Privaat: € 400.000,Looptijd: 1 november 2008 t/m 31 december 2013 Website: http://amsterdam.nl/ondernemen

Garantiefonds Microkredieten Amsterdam Samenwerking: gemeente Amsterdam

Doelstelling is om in de komende jaren 40

(dienst Economische Zaken en dienst Werk

startende ondernemingen te helpen en daarmee

en Inkomen), en Rabobank Amsterdam e.o.

minimaal 40 extra arbeidsplaatsen te genereren.

De Amsterdamse Ondernemershuizen en het

Hiermee wordt een positieve impuls gegeven

Ondernemersloket Amsterdam Noord zijn

aan de (wijk)economie. Sociaal-economische

aanvraagloket.

emancipatie en ondernemerschap wordt door middel van deze vorm van microfinanciering gestimuleerd.

Het Garantiefonds Microkredieten Amsterdam geeft garanties voor bankleningen af aan startende Amsterdamse ondernemers. Deze ondernemers kunnen wegens een gebrek aan zekerheden veelal geen lening via de reguliere kredietmarkt (banken en beleggers) krijgen. Hoewel de ondernemers wel beschikken over de juiste capaciteiten en een goed businessplan, eisen de kredietverstrekkers zekerheden die de startende ondernemer niet altijd kan bieden. Het Garantiefonds geeft garanties van minimaal € 5.000 en maximaal € 35.000 per onderneming. Met deze garantieverklaring, een soort tegoedbon, kan de ondernemer naar een bank naar keuze gaan om de lening te krijgen. Het Garantiefonds stelt zich voor maximaal 3,5 jaar borg.

10


Penvoerder: Amsterdamse Innovatie Motor Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.564.140,Overig Publiek: € 782.080,Privaat: € 1.564.180,Looptijd: 1 november 2008 t/m 31 december 2010 Website: www.amsterdamsmartcity.nl

Amsterdam Smart City Samenwerking: Amsterdamse Innovatie

Door de projecten eerst kleinschalig, lokaal op

Motor, Klimaatbureau van de gemeente

te zetten, wordt de mogelijkheid gecreëerd om

Amsterdam, netwerkbedrijf Liander.

deze initiatieven te testen. De meest effectieve maatregelen kunnen vervolgens grootschalig

Amsterdam Smart City is een initiatief dat als

worden ingevoerd. Energiebesparing en transitie

katalysator moet dienen voor innovaties op het

krijgt zo een enorme “boost” en bedrijven die

gebied van duurzaamheid in de regio Amster-

actief zijn in deze sector krijgen de kans hun

dam. Men beoogt nieuwe (duurzame) bedrijvig-

producten op grote schaal uit te rollen.

heid en daarmee economische versterking en sterkere positionering als ‘sustainable region’.

Amsterdam zal met dit project een voortrekkers-

Tevens wil men een aantoonbare bijdrage

rol in Europa gaan vervullen. Het uiteindelijke

leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen

doel van de verschillende initiatieven tezamen is

door gedragsverandering bij de eindgebruiker te

een reductie van 20% van de CO2-uitstoot in de

bewerkstelligen.

regio Amsterdam.

Amsterdam Smart City is een uniek samenwer-

Dit project is voorgedragen voor de

kingsverband tussen Amsterdammers, bedrijven

CityStar Award 2011.

en overheden. De partners werken samen aan het ontwikkelen en opzetten van innovatieve projecten die onderzoeken hoe nu, en in de toekomst, energie kan worden bespaard.

11


Penvoerder: NUON Retail BV Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 646.542,Overig Publiek: € 167.305,Privaat: € 859.206,Looptijd: 30 januari 2009 t/m 30 juni 2011 www.aimsterdam.nl/

West Orange Samenwerking: Nuon Retail BV, Woning-

De activiteiten richten zich op de opzet en

corporaties Ymere en Far West, ROC van

ontwikkeling van het demonstratieproject

Amsterdam, Amsterdamse Innovatie Motor,

en het daadwerkelijk voorzien van circa 500

Home Automation Europe, IBM, Cisco en de

Amsterdamse woningen van innovatieve Smart

Universiteit van Amsterdam.

Home Systems. Deze activiteiten monden uit in rapportages over klanttevredenheid, financiële

West Orange is een samenwerking tussen Nuon

haalbaarheid en de bereikte energiebesparing

Retail BV en 9 andere partners. Het doel van

en CO2 reductie.

het project is 14 procent energiebesparing in huishoudens door middel van een demonstratie van innovatieve IT toepassingen in circa 500 huishoudens in Amsterdam. Deze besparing levert tevens een CO2 uitstootreductie op van 13 procent. Het nieuw ontwikkelde ‘Smart-Energy Home Systems’ omvat onder meer energiedisplays waarmee huishoudens inzicht krijgen in hun actuele energiegebruik en dit direct kunnen beïnvloeden. Hiermee kunnen consumenten zelf op eenvoudige wijze energie besparen. Mogelijk wordt ook de koppeling gemaakt met zogenaamde ‘slimme meters’. Met dit demonstratieproject wil men de werking en effecten van de toepassingen aantonen, alsmede de economische waarde. Op basis van de opgedane ervaring kan het concept in de toekomst op grootschalige wijze in Amsterdam - en later wellicht landelijk - worden toegepast.

12


Penvoerder Klimaatbureau Amsterdam Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 490.556,Overig Publiek: € 735.834,Privaat: € 0,Looptijd: 1 september 2009 t/m 31 december 2011 www. nieuwamsterdamsklimaat.nl

EnergieLoket Samenwerking: gemeente Amsterdam, Kli-

bepaalde energiebesparende maatregelen

maatbureau Amsterdam, MKB-Amsterdam,

rendabel zijn. Een volgende stap is dat het

ORAM, Veban, winkeliersverenigingen en

EnergieLoket offertes opvraagt voor maatrege-

stadsdelen. Daarnaast wordt samengewerkt

len die binnen 5 jaar terug te verdienen zijn. Op

met financiële instellingen, installateurs,

basis van deze offertes wordt het meest voor-

leveranciers, dienstverleners en energie-,

delige advies gepresenteerd op basis waarvan

bouw- en vastgoed bedrijven.

de ondernemer kan overgaan tot een energiebesparende investering.

Het Energieloket is opgericht om het voor Amsterdamse MKB’ers gemakkelijker te maken

Daarnaast wil het EnergieLoket samenwerking

energiebesparende maatregelen te nemen. Dit

en innovaties stimuleren en een platform zijn

gebeurt door knelpunten (in tijd, geld, kennis

voor innovatieve producten. Dit alles moet

etc.) weg te nemen. Ondernemers worden ge-

ertoe leiden dat de concurrentiepositie van het

holpen energiebesparende maatregelen eenvou-

Amsterdamse MKB verbetert en de hoeveelheid

dig en rendabel toe te passen.

CO2 uitstoot met 30% wordt teruggedrongen.

Het traject dat doorlopen wordt ziet er als volgt uit: een energieadviseur van het Energieloket komt bij de ondernemer op bezoek om te kijken welke energiebesparende maatregelen er genomen kunnen worden. Op basis hiervan kan een scan worden uitgevoerd die laat zien op welke termijn

13


14


Penvoerder: Stichting Amsterdam Cross Media Week Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 600.000,Overig Publiek: € 1.748.367,Privaat: € 0,Looptijd: 1 november 2007 t/m 31 december 2010 www.picnicnetwork.org

PICNIC 2008-2010 Internationaal Cross Media Platform PICNIC wil de regio Amsterdam en de Noord-

van nieuwe kennis, en het productief maken van

vleugel van Nederland positioneren als belang-

nieuwe verbindingen.

rijkste Creative-regio in Europa met een nadruk op Cross media. Dit doet zij door de Cross

PICNIC dient als een paraplu voor diverse activi-

Media Week te organiseren.

teiten. Bij PICNIC wordt in de voorbereidingsfase ingezet op contacten, samenwerkingsvormen

De Cross Media Week is een evenement waarin

en cross media ontwikkelingen om deze tijdens

gedurende een week meerdere bijeenkomsten,

het evenement in september uitgebreid te kun-

congressen en workshops gehouden worden

nen presenteren. Dat betekent dat gedurende

rond creativiteit en ICT, nieuwe mediavormen,

het jaar activiteiten plaatsvinden om die doel-

concepten en ontwikkelingen op het gebied

stellingen vorm te geven.

van entertainment. De driedaagse cross media conferentie vormt de kern van PICNIC. Reflectie,

PICNIC schept een klimaat waarin bedrijven

ontmoeting en debat met creatieve talenten,

in de Creatieve Industrie zich willen vestigen.

ontwikkelaars en bedrijven op het gebied van

Door deze magneetfunctie van PICNIC worden

cross media formats, technologie en creativiteit

uiteindelijk ook nieuwe banen gecreëerd in de

staan dan centraal

Noordvleugel.

Daarnaast wil het project PICNIC betere randvoorwaarden voor de Creative Industrie scheppen, bedrijvigheid naar de regio trekken en de interactie tussen kennisinfrastructuur en bedrijfsleven vergroten door betere exploitatie

“Kansen voor West geeft kennis, innovatie en creativiteit alle kans”

R.C. Robbertsen Commissaris van de Koningin in Utrecht Gemandateerd voorzitter van Kansen voor West

15


Penvoerder: AGV, Waternet Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 614.782,Overig Publiek: € 693.695,Privaat: € 922.172,Looptijd: 1 augustus 2009 t/m 31 december 2014 www.agv.nl

Koudewinning Ouderkerkerplas Samenwerking: Waternet,

passen. En wel in de Ouderkerkerplas. Energie-

B-Ware/Universiteit Nijmegen,

bedrijf Nuon gaat hier het koude water van on-

de Provincie Noord-Holland en Nuon

der uit de plas gebruiken om bedrijfsgebouwen in de omgeving te koelen. Na het koelproces

‘s Zomers vormt de waterkwaliteit in de

wordt het gebruikte water in de hogere, war-

Ouderkerkerplas een groot probleem. Als gevolg

mere waterlaag geloosd. Dit proces levert een

van hoge fosfaatconcentraties, warmte en licht

energiebesparing en daarmee een

groeien algen explosief. Ook de voor mens en

C02-emissiereductie van 80%.

dier giftige blauwalg duikt jaarlijks op. Het troebele, vaak stinkende water maakt recreatie zoals

De combinatie van koudewinning met water-

zwemmen onmogelijk en beperkt planten- en

kwaliteitsverbetering biedt grote voordelen voor

dierenleven.

alle betrokken partijen: schone energie en dus C02 emissiereductie, meer en betere moge-

Als waterbeheerder draagt Waternet zorg voor

lijkheden voor recreatie in en rond de plas en

een goede waterkwaliteit in haar beheerge-

verhoging van natuurwaarden.

bied. Waternet zoekt naar oplossingen voor de fosfaat- en algenproblematiek. Waternet en de

Als de techniek werkt zoals verwacht wordt, zal

Radboud Universiteit Nijmegen denken geza-

het op een veel grotere schaal kunnen worden

menlijk een mogelijkheid te hebben gevonden

toegepast. Het kan een uitkomst bieden voor

om het fosfaatprobleem op een goede en rela-

vele plassen die problemen hebben met fos-

tief goedkope wijze op te kunnen lossen.

faateutrofiëring, zowel in Nederland als elders in de wereld. Zeer kansrijk zijn daarbij lokaties

De innovatieve methode houdt in dat zuiver

waar de methode gecombineerd wordt met

zuurstof vlakbij de bodem van de plas wordt

koudewinning.

toegediend. Dit leidt tot oxidatie van gereduceerd ijzer, waardoor dit samen met fosfaat neerslaat. Een unieke kans doet zich voor om deze innovatieve methode in de praktijk toe te

16


Penvoerder: Amsterdam Science Park NV Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 3.413.757,Overig Publiek: € 6.023.717,Privaat: € 0,Looptijd: 5 juni 2008 t/m 30 juni 2012 Website: www.scienceparkamsterdam.nl/matrixinnovationcenter

Incubator Matrix VI Het Amsterdam Science Park (ASP) werd in 1989 opgericht op initiatief van de gemeente Amsterdam en andere partners. Het Matrix Innovation Center stelt faciliteiten beschikbaar en huisvest bedrijven in de life science sector. Zo stelt het een laboratorium- en enkele kantoorfaciliteiten beschikbaar voor kennisintensieve middelgrote, kleine en startende ondernemers. Het ASP heeft nu al vijf bedrijfsverzamelgebouwen, Matrix I tot Matrix V genaamd. Er is nu behoefte aan een incubator, die plaats biedt aan 30 nieuwe starters op het gebied van life science. In deze incubator is een belangrijke rol weggelegd voor de bemiddelaar, die meehelpt om vraag en aanbod van diensten bij elkaar te brengen, netwerken op te zetten en te onderhouden, kennis te delen en business development vorm te geven.

17


Penvoerder: Stichting Creative City Lab Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 212.355,Overig Publiek: € 137.000,Privaat: € 386.923,Looptijd: 18 juni 2008 t/m 31 december 2009 Website: www.creativecitylab.nl

Creative City Lab Amsterdam Samenwerking: Stichting Creative City Lab,

Gedurende het project wordt veel aandacht be-

Create Today, Squarewise, Mattmo concept

steed aan de samenwerking tussen het bedrijfs-

& design, Pepper Office en Innovation Office,

leven en de creatieve industrie. In het project is

bedrijsleven, creatieve industrie, de gemeen-

de samenwerking tussen het bedrijfsleven en de

ten Amsterdam & Utrecht en kennisinstel-

creatieve industrie heel belangrijk. Het doel is

lingen

dat er minstens 35 directe samenwerkingsverbanden ontstaan tussen bedrijven en kennis-,

Creative City Lab (CCLab) is een stichting met

onderzoeks- en onderwijsinstellingen. Twee eve-

als doel creatieve oplossingen te ontwikkelen

nementen worden georganiseerd ter stimulering

voor minstens vijf urgente en complexe maat-

van samenwerkingsverbanden en er ontstaan

schappelijk en economische vraagstukken.

25-50 extra arbeidsplaatsen. Hierdoor groeit in de regio een Young Smart Professionals netwerk

De ontwikkelde kennis wordt publiekelijk ter

en een verbeterde kennisdeling- en ontwikkeling

beschikking gesteld. Ieder jaar wordt een

tussen bedrijfsleven, overheid, onderwijsinstel-

nieuw thema onderzocht en in 2009 was dit de

lingen en de creatieve industrie. De resultaten

klimaatneutrale bestaande woonwijk en CO2-

en de ontwikkelde kennis zijn beschikbaar voor

reductie.

andere gebruikers.

Ieder halfjaar, tijdens het innovatieproces, werkt een geselecteerde groep van 25 ondernemende en creatieve topstudenten in multidisciplinaire teams fulltime aan een opdracht. De groep wordt begeleid door innovatieve organisaties. De kick-off van het project bestaat uit een masterclass van twee weken die de deelnemers van alle informatie voorziet op het gebied van het gekozen thema.

18


Penvoerder: Stichting Amsterdamse Innovatie Motor Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.057.172,Overig Publiek: € 1.585.758,Privaat: € 0,Looptijd: 1 oktober 2008 t/m 30 juni 2012 Website: www.scienceparkamsterdam.nl

Life Sciences Centrum Amsterdam Samenwerking: gemeente Amsterdam,

Op het gebied van life sciences vindt deze

provincie Noord-Holland, VU en de UvA

vertaling van kennis naar commerciële toepassingen nog onvoldoende plaats.

Amsterdam heeft de grootste concentratie onderzoek en onderwijs op medisch gebied in

Het project is in drie hoofdactiviteiten onderver-

Nederland. Met de daaruit voortkomende we-

deeld:

tenschappelijke output, kan veel meer innovatie

1) LSCA organisatie

en bedrijvigheid worden gegenereerd dan nu het

2) Public relations en matchmaking

geval is. Door de toename van ouderdoms- en

3) Versnelling validatie * / Validatiefonds

welvaartsziekten heeft de Life Sciences sector een enorme maatschappelijke en economische

LSCA bundelt wetenschappelijke kennis,

potentie.

versterkt de valorisatie van kennis, intensiveert de samenwerking tussen kennisinstellingen en

Life sciences zijn technieken of processen

bedrijfsleven en stimuleert innovatie van het

waarbij levende organismen (zoals bacteriën,

regionale bedrijfsleven.

virussen of planten) of vormen van biologisch leven (bijvoorbeeld enzymen of DNA) worden

* ‘Validatie’ betekent aantonen dat een analyse

onderzocht of gebruikt voor nieuwe producten

of een gevolgde werkwijze deugt. Dat wil zeg-

of verbeterde productieprocessen; bijvoorbeeld

gen, voldoet aan de eisen voor het specifiek

bij het maken van nieuwe medicijnen.

beoogde doel.

Van onderzoeksinstituten wordt verwacht dat zij hun kennis meer en meer beschikbaar stellen aan de maatschappij en ‘in de markt zetten’.

19


Penvoerder: Stichting Waag Society Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.130.132,Overig Publiek: € 1.200.000,Privaat: € 620.738,Looptijd: 6 augustus 2008 t/m 28 februari 2012 Website: www.waag.org

CineGrid Amsterdam Samenwerking: Waag Society, UvA, SURF-

tieve performance en mediadistributie. Op deze

Net, SARA, Holland Festival, Filmmuseum,

gebieden kan voor het eerst in Europa worden

Pathé Cinema, IDFA, Cultuurfabriek, NFTA,

geëxperimenteerd door de organisaties die

TNO, Thomson/ Technicolor, Blender, Dell,

samenwerking in CineGrid.

Syntens en Almere Kennisstad In Pakhuis de Zwijger wordt een productie- en CineGrid Amsterdam creëert een unieke mix van

een projectiefaciliteit ingericht. Verder komen

publiek en privaat partnership dat een innovatie-

er 5 innovation labs. Die werken aan nieuwe

keten ontwikkelt die de toekomst van de Audio

toepassingen. De doelen van het project zijn

Visuele Sector sterk zal beïnvloeden.

om internationale uitwisseling en kennisdeling te stimuleren, om digitale mediaprofessionals

CineGrid maakt het mogelijk om beeld en geluid

te trainen en hun kennis te ontwikkelen en om

in extreem hoge kwaliteit te produceren, te

onderzoek te doen naar en het ontwikkelen van

verzenden en te vertonen. CineGrid werkt met

ultrahoge kwaliteit, interactieve, digitale media

beelden van minimaal 4000 pixels breed en

via glasvezelnetwerken en grid-computing.

2000 hoog en geluid in maximaal 16 kanalen. Dat levert een ongekende audiovisuele ervaring en enorme bestanden op die alleen via glasvezel kunnen worden verzonden. Het beeld is minimaal vier keer zo scherp als HDTV en het geluid glashelder. Daarmee wordt films kijken, gamen en videoconferencing een bijzondere, intense ervaring. Het project legt nieuwe verbindingen en geeft een impuls aan de ontwikkeling van expertise en inhoud op het gebied van superbreedband, internettechnologie, digitale cinema, interac-

20


Penvoerder: Stadsherstel Amsterdam N.V. Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 623.600,Overig Publiek: € 690.350,Privaat: € 327.070,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2011 www.stellingvanamsterdam.nl

Pleisterplaats / recreatieknooppunt Kustbatterij Fort Diemerdam Samenwerking: Diemer Vijfhoek, provincie

wordt er een tentoonstelling gemaakt en worden

Noord-Holland, Stadsherstel Amsterdam NV

er diverse actuele activiteiten georganiseerd, zo-

en Stichting Herstelling

dat het fort en de omliggende projecten naamsbekendheid krijgt.

Fort Diemerdam is gelegen aan de Overdiemerweg te Diemen. Het fort, een voormalige

Naast de kustbatterij is de oostelijke ontslui-

kustbatterij in de Stelling van Amsterdam, ligt

tingsweg naar IJburg, waar 30.000 Amster-

aan het water van het IJ-meer, tegenover IJburg,

dammers komen te wonen, aangelegd. Op het

naast de oostelijke ontsluitingsbrug naar IJburg

voormalig KNSF terrein in Muiden worden 1.475

en vlakbij het natuurgebied de Diemer Vijfhoek

woningen en 75.000-100.000 m2 ruimte voor

en de elektriciteitscentrale.

kantoren gebouwd en in Bloemendalerpolder nog eens 2.500 woningen. Voor de mensen

De groene stadsrand is voor de recreant de

in deze nieuwe woongebieden is ook groene

poort naar het landelijke gebied. Nergens wonen

ruimte nodig.

de Amsterdammers zo dichtbij een vrij te bezoeken fort of batterij als straks bij Diemerdam. De

Op langere termijn zal blijken dat de Kustbat-

kustbatterij (fort) Diemerdam wordt een culturele

terij Diemerdam een heel bijzondere status heeft

pleisterplaats voor wandelaars, fietsers, skee-

in de verdere ontwikkeling van hoogwaardige

lers, kanoërs en gebruikers van pleziervaar-

recreatie in de Amsterdamse regio. Bovendien

tuigen. Daarom komt er op het terrein, op de

zullen veel mensen dit gebied gaan ontdekken,

plaats van het voormalige soldatenonderkomen,

omdat er steeds een wisselende tentoonstelling

een paviljoenrestaurant. De bestaande ge-

of evenement is en men in de omgeving heerlijk

bouwen worden gerestaureerd en samen met

kan recreëren. Het is een plek met een horeca-

diverse culturele, toeristische en recreatiepar-

gelegenheid, die dagelijks te bezoeken is.

tijen komt er een plan dat er voor zorgt dat het gebied aantrekkelijk wordt en blijft. Daarnaast

21


Penvoerder: Havenbedrijf Amsterdam Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.337.399,Overig Publiek: € 1.493.353,Privaat: € 0,Looptijd: 14 november 2008 t/m 30 september 2010 www.walstroom.nl

Walstroom in Noord-Holland, deelproject Haven Amsterdam Samenwerking: Havenbedrijf Amsterdam en

haven voor hun stroomvoorziening gebruik van

de provincie Noord-Holland

een dieselgenerator of hoofdmotor. Hierdoor worden schadelijke gassen uitgestoten en ver-

Binnenvaartschepen die in de haven aange-

oorzaakt veel geluidsoverlast.

meerd liggen, kunnen zich aansluiten op een elektriciteitsvoorziening via een gestandaardi-

Het gebruik van walstroomvoorzieningen

seerde stekker en hiervoor speciaal ingerichte

verbetert de milieukwaliteit, de uitstoot van

aansluitingskasten die op de kade zijn geplaatst.

schadelijke stoffen wordt teruggedrongen en de

Het grote voordeel van aansluiting op walstroom

geluidsoverlast van binnenvaart en riviercruise

is dat de schepen niet langer zelf elektriciteit

in Amsterdam gedurende de periode dat de

hoeven op te wekken met behulp van diesel-

schepen aangemeerd aan de wal liggen wordt

generatoren of de hoofdmotor. De walstroom

verminderd.

wordt bovendien op duurzame wijze opgewekt en is daarom groene stroom. In dit deelproject worden 27 walstroomkasten aangelegd, 8 compactstations, aansluitingen voor riviercruises en een elektriciteitsnet en 154 walstroomvoorzieningen voor de binnenvaart. Om de voorzieningen gebruiksvriendelijk te maken zal een ICT toepassing worden ingezet, waarmee schippers zich per mobiele telefoon kunnen aan- en afmelden en facturering en betaling zullen plaatsvinden via internet. Het deelproject Haven Amsterdam wil de milieukwaliteit van Amsterdam verbeteren: Nu maken de aangemeerde schepen in de Amsterdamse

22


Penvoerder: Stadsherstel Amsterdam N.V. Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 731.335,Overig Publiek: € 1.097.002,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 augustus 2009 www.centrum.amsterdam.nl

ARM ARM de Prael is onderdeel van het Cluster ARM.

Deze investeringen leiden tot de versterking

Dit omvat een aantal panden en een binnenter-

van de werkgelegenheid en werken bovendien

rein gelegen in en om het bouwblok begrensd

bevorderend voor het toerisme.

door de Oudezijds Armsteeg, Oudezijdse

Daarnaast is de verwachting dat het project

Voorburgwal, Heintje Hoekssteeg en de

een vliegwieleffect heeft richting partners in de

Warmoestraat. Dit cluster geeft uitvoering aan

buurt. Andere aangrenzende instanties zullen

de Gebiedsgerichte Aanpak Noordelijke

worden gestimuleerd om ook (gelijkende) acties

Burgwallengebied. Uiteindelijk dient het plange-

te ondernemen die de bedrijvigheid, maar ook

bied een grote kwaliteitsverbetering, in functio-

de leefbaarheid vergroten. Op deze manier

nele, bouwtechnische en architectonische zin.

wordt dit stukje Amsterdam weer een aantrekkelijker onderdeel van de stad

Voor het project ARM de Prael wordt een drietal oude panden gerenoveerd ten behoeve van de kleinschalige en ambachtelijke bierbrouwerij de Prael (met bierwinkel en proeflokaal), dat zich hierin gaat vestigen. Deze bierbrouwerij verschaft werk aan mensen met een langdurige psychiatrische handicap. In het Veilinghuisje komt de brouwerij, aan de Oudezijds Armsteeg de bijbehorende horeca, en in het pand Oudezijds Voorburgwal 30 de winkel.

23


Penvoerder: Stichting Westergasfabriek Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 152.000,Overig Publiek: € 250.000,Privaat: € 26.435,Looptijd: 1 januari 2009 tot 31 december 2009 www.westergasfabriek.nl

Westergasfabriek ‘Het Levende Park’ Samenwerking: Westergasfabriek BV en

in 1883 tot heden. En er zijn bordjes met QR

gemeente Amsterdam

codes die met behulp van een mobiel telefoon gelezen kunnen worden. Al deze activiteiten

Cultuurpark Westergasfabriek is een van de

samen hebben de naam UP labs gekregen.

grootste centra voor cultuur, creatieve industrie en evenementen in Amsterdam. De Westergas-

Met behulp van de EFRO subsidie is het hele

fabriek is een voormalig industrieterrein in het

terrein een interactief museum. In tekst, beeld

Amsterdamse stadsdeel West. Er staan achttien

en geluid krijgt de bezoeker een beeld van het

monumentale fabrieksgebouwen.

hele cultuurpark. Op 28 april 2010 werd UP labs

Na een grondige renovatie van de industriële

feestelijk geopend.

monumenten en de aanleg van het park, is het terrein van de voormalige gasfabriek nu een uniek cultuurpark: een multifunctionele ruimte en een modern stadspark van internationale allure. Jaarlijks bezoeken ruim 700.000 mensen het park, de evenementen en de horeca. Het project het ‘Levende Park’ is een bundeling van interactieve installaties en applicaties. Hierin worden de verschillende historische verhalen, het rijke verleden en het altijd maar doorgroeiende heden van de Westergasfabriek gekoppeld aan de persoonlijke ervaring van haar gebruikers en bezoekers. Zo zijn er de fluisterbanken die de verhalen van de bezoekers, kunstenaar of buurtbewoners vertellen. Er is een tijdkijker met beelden van het park; van de eerste steen van de gasfabriek

24


Penvoerder: NV Stadsgoed Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 3.919.954,Overig Publiek: € 0,Privaat: € 5.897.932,Looptijd: 1april 2009 t/m 31december 2012 www.centrum.amsterdam.nl

Verbeteren economische functies Damrak - 8 panden Samenwerking: NV Stadsgoed, Stadsgoed

deren van serres, goed schilderwerk en een

Monumenten BV

hoog afwerkingniveau. Nieuwe huurders zullen worden gezocht in geheel andere branches dan

Het Damrak is een belangrijke straat van Am-

de huidige, die het Damrak de uitstraling geven

sterdam. Grenzend aan het centraal station is

die bij een metropool hoort.

het de entree van de stad. Al jaren lang heeft de straat niet de uitstraling en de allure die de stad

De aanpak op het Damrak staat niet op zichzelf.

waardig zijn. Het aanbod bestaat merendeels

Stadsgoed heeft de afgelopen 10 jaar al circa

uit souvenirwinkels en horeca. De gebouwen

20 panden op de Nieuwendijk gekocht.

zijn veelal in slechte staat. Met de aankoop van 8 panden aan het Damrak nemen de NV

Verbeteren van economische functies Damrak

Stadsgoed en Stadsgoed Monumenten BV een

leidt tot meer bezoekers voor Amsterdam. Dit

belangrijke stap in het nieuwe vormgeven van

is een belangrijke economische stimulans voor

de entree van Amsterdam.

Amsterdam. Tegelijkertijd is er met de aanleg van de Noord-Zuidlijn en het Rode Loperproject

De 8 panden worden zodanig herontwikkeld dat

een brede strategische aanpak die Amsterdam

zij andere functies kunnen krijgen. De nieuwe

vooral in Europees verband als interessante stad

huurders kunnen huren tegen betere condities.

moet positioneren.

Het authentieke wordt in oude staat teruggebracht, maar tegelijkertijd wordt er gelet op energiebesparende maatregelen in oplossingen voor dubbel glas voor monumenten en zuinige apparatuur. Minder gevelreclames, het verwij-

25


26


Penvoerder: Stadsgoed Monumenten BV Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 2.188.521,Overig Publiek: € 0,Privaat: € 3.282.783,Looptijd: 1 april 2009 t/m 31december 2012 www.centrum.amsterdam.nl

Verbeteren economische functies Damrak - 5 historische panden Samenwerking: NV Stadsgoed, Stadsgoed

apparatuur. Minder gevelreclames, het verwij-

Monumenten BV

deren van serres, goed schilderwerk en een hoog afwerkingniveau. Nieuwe huurders zullen

Het Damrak is een belangrijke straat van Am-

worden gezocht in geheel andere branches dan

sterdam. Grenzend aan het centraal station is

de huidige, die het Damrak de uitstraling geven

het de entree van de stad. Al jaren lang heeft de

die bij een metropool hoort.

straat niet de uitstraling en de allure die de stad waardig zijn. Het aanbod bestaat merendeels

De aanpak op het Damrak staat niet op zichzelf.

uit souvenirwinkels en horeca. De gebouwen

Stadsgoed heeft de afgelopen 10 jaar al circa

zijn veelal in slechte staat. Met de aankoop

20 panden op de Nieuwendijk gekocht.

van 5 panden aan het Damrak nemen de NV Stadsgoed en Stadsgoed Monumenten BV een

Verbeteren van economische functies Damrak

belangrijke stap in het nieuwe vormgeven van

leidt tot meer bezoekers voor Amsterdam. Dit

de entree van Amsterdam.

is een belangrijke economische stimulans voor Amsterdam. Tegelijkertijd is er met de aanleg

De 5 panden worden zodanig herontwikkeld dat

van de Noord-Zuidlijn en het Rode Loperproject

zij andere functies kunnen krijgen. De nieuwe

een brede strategische aanpak die Amsterdam

huurders kunnen huren tegen betere condities.

vooral in Europees verband als interessante stad

Het authentieke wordt in oude staat terug-

moet positioneren.

gebracht, maar tegelijkertijd wordt er gelet op energiebesparende maatregelen in oplossingen voor dubbel glas voor monumenten en zuinige

“Op Europees niveau zichtbaar succesvol zijn, daar ligt de lat voor Kansen voor West.”

S.J. Noorda, Voorzitter van de Vereniging Samenwerkende Universiteiten In Nederland 27


Penvoerder: Stichting Museum Amstelkring Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 3.368.643,Overig Publiek: € 329.842,Privaat: € 6.078.940,Looptijd: 2008 - 2012 www.opsolder.nl

De Toekomst van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder Samenwerking: Stichting Museum Amstel-

sche opwaardering van de buurt. Naar verwach-

kring, brouwerij de Prael, gemeente

ting wordt in 2010 met de verbouwing van het

Amsterdam, Stadsdeel Centrum, Museum

Nieuwe Huis gestart en in het najaar 2009 begint

Ons’ Lieve Heer op Solder, Bankgiroloterij,

de restauratie in het Oude Huis, het monument

SKAN, KSBW+Benefolentia+PCB fonds en

zelf. Tijdens alle werkzaamheden blijft het

Stg.Gansoord+SNS Reaalfonds+Bonifacius

museum geopend voor het publiek.

fonds Museum Ons’ Lieve Heer op Solder met circa 90.000 bezoekers per jaar, zal binnenkort verdubbelen in oppervlakte. Het monument wordt, via een ondergrondse passage, verbonden met een buurpand. Het nieuwe en grotere museum dat zo ontstaat, betekent het behoud van het monument met een kerk op zolder uit 1662. Tegelijkertijd wordt er rekening gehouden met een groeiend aantal bezoekers. Het Nieuwe Huis, de uitbreiding aan de overzijde van de Heintje Hoekssteeg, biedt straks ruimte aan inhoudelijke verdieping, educatie en publieksfaciliteiten. Daarnaast is het programma erop gericht om bezoekers kennis te laten maken met verhalen en bezienswaardigheden in de buurt. Het museum, in het hart van de binnenstad van Amsterdam, speelt in de ogen van de gemeente Amsterdam een belangrijke rol in de economi-

28


Penvoerder: gemeente Amsterdam Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 3.562.394,Overig Publiek: € 1.343.590,Privaat: € 4.000.000,Looptijd: 1 januari 2010 t/m 31 december 2014 www.amsterdam.nl/ondernemen

Investeringsregeling voor ondernemers in Economische Kansenzones in Amsterdam Samenwerking: gemeente Amsterdam, Wijkaanpak en HvA/UvA De gemeente Amsterdam heeft in meerdere

Buurten worden beter door een goed en geva-

stadsdelen economische kansenzones aange-

rieerd aanbod van winkels en bedrijven. Als de

wezen. Dat zijn gebieden waar de buurtecono-

winkels er dan ook aantrekkelijk uitzien wordt

mie achterblijft in vergelijking met andere gebie-

het nog prettiger om er te wonen en te leven.

den. De meeste van deze zones liggen in wijken

Voor mensen van buiten wordt het leuker om op

van de Amsterdamse wijkaanpak. Investerings-

bezoek te komen en dat is weer goed voor de

regeling Economische Kansenzones stimuleert

ondernemer.

de buurteconomie. Dit betekent dat ondernemers die al een winkel of bedrijf hebben in deze gebieden, een subsidie kunnen aanvragen van maximaal 40.000 euro voor investeringen om hun onderneming te verbeteren, bijvoorbeeld een verbouwing of apparatuur. Ook ondernemers die een nieuw bedrijf starten in een kansenzone kunnen deze subsidie aanvragen.

29


Penvoerder: Kamer van Koophandel Haaglanden Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 619.462,Overig Publiek: € 1.024.936,Privaat: € 25.990,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 maart 2010 Website: www.sobonline.nl

Partners in Business SOB Haaglanden Samenwerking: KvK, onderwijs, OTC,

Verder investeert het SOB samen met

gemeenten, provincie Zuid-Holland, LTO,

hogescholen/universiteiten in het opzetten van

Rijnplant en Patijnenburg

opleidingen in ondernemerschap en de versterking van aansluiting van beroepsonderwijs op

SOB is een samenwerkingsverband dat bestaat

de arbeidsmarkt. Dit gebeurt door een analyse

uit ondernemers, onderwijs en overheden in

te maken van de schaarste die bijvoorbeeld in

de regio Haaglanden. Zij delen de visie hoe de

de zorg ontstaat op de arbeidsmarkt, en daar

gesignaleerde problemen op het terrein van

passende oplossingen bij te bedenken.

onderwijs en arbeidsmarkt aangepakt moeten worden.‘SOB’ staat voor Samenwerkingsverband Onderwijs Bedrijven. Het is een praktische, laagdrempelige samenwerkingsformule die dicht bij de ondernemer en de scholen staat. SOB richt zich op de versterking van ondernemerschap en innovatie in Haaglanden, de versterking van aansluiting van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt, de vermindering van voortijdig schoolverlaten, de versterking van herintreding en de versterking van oriëntatie op schoolloopbaan en beroep. Om dit te bereiken legt het SOB contacten tussen het MKB en de bedrijvenadviseurs van de Kamer van Koophandel. Het SOB is ook de intermediair tussen onderwijs en ondernemers, bijvoorbeeld door ondernemers gastcolleges te laten verzorgen.

30


Penvoerder: De Haagse Hogeschool Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 747.400,Overig Publiek: € 747.400,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2009 t/m 31 december 2012 www.dehaagsehogeschool.nl

Het Haagse Hogeschool KIO programma Samenwerking: de Haagse Hogeschool,

Dit KIO programma beoogt om, over een

Syntens en Ondernemersorganisaties als

periode van 4 jaar, voor deze vier sectoren en de

VNO-NCW, MKB Nederland, KvK’s en de

bedrijven toegesneden programma’s te ontwik-

gemeente Den Haag

kelen en uit te voeren. Dit gebeurt samen met opleidingen van De Haagse Hogeschool, het

De Haagse Hogeschool wil concreet bijdragen

regionale MKB, ondernemersorganisaties en

aan economische groei in de regio door de ont-

andere overheidsorganisaties die deze be-

wikkeling van zogenaamde KIO programma’s.

drijven/organisaties ondersteunen. Per sector

KIO staat voor: kennis, innovatie en onderne-

moeten minimaal 30 bedrijven/organisaties deel-

merschap. Deze programma’s zijn gericht op het

nemen in een individueel traject waarin wordt

stimuleren van innovatie, ondernemendheid en

gewerkt aan gezamenlijk gedefinieerde bedrijfs/

groei in een aantal sectoren in de regio, vooral

organisatie,- onderwijs- en onderzoeksdoelstel-

bij de MKB-bedrijven binnen die sectoren. Deze

lingen.

sectoren zijn: food & flowers, creatieve industrie (ICT en telecom), zakelijke dienstverlening en

Een ander belangrijk onderdeel van het pro-

het juridische cluster.

gramma is het bedrijfsleven te stimuleren meer gebruik te maken van de kwalitatief hoogwaardi-

In 2005 heeft het Lectoraat Ondernemen &

ge kennis die binnen dit gebied bestaat en deze

Innoveren van De Haagse Hogeschool een

verder te ontwikkelen.

vernieuwend onderwijsprogramma ontwikkeld dat voorziet in de behoefte van studenten aan toegesneden programma’s die hen de mogelijkheid bieden om ondernemer te worden.

31


32


Penvoerder: Carnegie-Stichting Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 600.000,Overig Publiek: € 2.258.558,Privaat: € 0,Looptijd: 1 juli 2009 t/m 31 juni 2011 www.vredespaleis.nl

Poortgebouw / Bezoekerscentrum Vredespaleis Samenwerking: de gemeente Den Haag,

Vredespaleis is beeldbepalend voor Den Haag

Fonds voor de Vrijheid en Veteranenzorg,

als internationale stad van vrede en recht èn een

Buitenlandse Zaken en de Carnegie-Stichting

belangrijke toeristische attractie.

De Stichting wil aan de voorkant van het paleis, bij de hoofdingang een ‘poortgebouw’ neerzetten waar een breed publiek in een hoogwaardig en modern bezoekers- en informatiecentrum, kennis en inzicht kan krijgen over het Vredespaleis zelf en de instellingen die er gevestigd zijn. Zij krijgen antwoord op vragen als: waarom is het Vredespaleis in Den Haag gevestigd, welke organisaties werken er en wie was Carnegie? Belangrijk is dat op deze wijze kennis op het gebied van internationaal recht gemakkelijker toegankelijk is. Voor ingewijden en voor belangstellende leken. Verder zal het gebouw gebruikt worden voor exposities en de veiligheidscontroles op degenen die in het Vredespaleis moeten zijn. Het

“Met Kansen voor West geeft Rotterdam samen met de andere partners stevige impulsen aan de grootste stedelijke regio van Nederland. We stimuleren kennisontwikkeling, innovatie en ondernemerschap met oog voor milieu en omgeving. Onze ambitie is een gezond en aantrekkelijk leefklimaat. De Randstad moet weer bij de Europese top horen.” L.M.M. Bolsius Wethouder in Rotterdam 33


Penvoerder: Stichting Mikrokrediet Nederland h/o Qredits Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.200.000,Overig Publiek: € 600.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 juli 2009 t/m 31 december 2013 Website: www.startersfonds-denhaag.nl

Startersfonds Den Haag Samenwerking: gemeente Den Haag en

een zorgvuldige beoordeling kredieten ver-

Stichting Mikrokrediet Nederland h/o Qredits

schaffen aan (door-)startende ondernemers tot maximaal 125.000 euro.

Het Startersfonds is onderdeel van het startersbeleid in Den Haag en schept kansen voor

Door kansen te bieden aan startende en door-

startende en doorstartende ondernemers in het

startende ondernemers en hogere kredieten

MKB. Het Haagse startersbeleid is gericht op

te bieden aan innovatieve bedrijvigheid kan de

het ondersteunen van ondernemers met poten-

concurrentiepositie van de Haagse regio blijvend

tie en een goed ondernemersplan. Het beleid

duurzaam worden versterkt.

rust op drie pijlers: bieden van huisvesting, stimuleren van ondernemerschap en verstrekken van risicokapitaal. Voor een aantal MKB’ers biedt een microkrediet onvoldoende mogelijkheden. Daar komt bij dat banken alleen tegen zeer beperkende voorwaarden een krediet verstrekken aan deze groep. Daarom is het Startersfonds in het leven geroepen. De doelgroep van het Startersfonds bestaat uit startende ondernemers en ondernemers die een doorstart willen maken. Het Startersfonds hanteert het criterium dat ondernemers die een beroep doen op dit fonds zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en binnen vijf jaar na oprichting beroep doen op het Startersfonds. Het Startersfonds zal op basis van een intake en

34


Penvoerder: Gemeente Den Haag, dienst stadsbeheer Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.634.000,Overig Publiek: € 2.512.194,Privaat: € 0,Looptijd: 1 maart 2010 t/m 1 juli 2013 www.scheveningendenhaag.com

Boulevard Scheveningen Samenwerking: gemeente Den Haag en

sers en voetgangers. Ook de strandpaviljoens

Rijkswaterstaat

worden gemoderniseerd en in groepjes over het strand verspreid. Het ontwerp van de nieuwe

Het strand van Scheveningen krijgt een op-

boulevard is van de Spaanse architect

knapbeurt. Er wordt een dijk én een boulevard

De Solè-Morales. Daarnaast komen er land-

gebouwd. Deze werkzaamheden zijn nodig om

marks, fietsenstallingen, toiletgroepen en een

de veiligheid en de kwaliteit van de boulevard

beeldentuin. Er worden kiosken geplaatst en

van Scheveningen te verbeteren en de kustver-

verschillende bruggen gebouwd.

dediging te versterken. Het project leidt tot een toename van het aantal De dijk komt in het gebied tussen de Scheve-

bezoekers, maar ook tot een verbeterde woon-

ningseslag en de keerlus van tram 11. Op het

omgeving en de daaruit voortkomende waarde-

hoogste punt is de dijk 12 meter hoog.

stijgingen van woningen. Door deze stijgingen neemt ook de werkgelegenheid toe.

Het versterken van de kustverdediging maakt ook een nieuwe boulevard mogelijk. Bijzonder aan de nieuwe boulevard is dat hij de originele, golvende kustlijn van Scheveningen volgt. Dit maakt de gevoelsafstand tussen ScheveningenBad, -Dorp en -Haven kleiner. Auto’s, fietsers en voetgangers worden door hoogteverschillen zoveel mogelijk van elkaar gescheiden. Er komt minder ruimte voor auto’s en meer voor fiet-

35


Penvoerder: Bestuursdienst Gemeente Den Haag Prioriteit: 3 (Attratieve Steden) EFRO: € 665.800,Overig Publiek: € 1.331.600,Privaat: € 0,Looptijd: januari 2009 – december 2011 www.denhaag.nl

Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) Er is geen ondernemer die niet mee kan praten

Het Keurmerk Veilig Ondernemen draagt bij aan

over vandalisme, agressie of diefstal. Het is een

het verbeteren van het vestigings- en leefkli-

gemeenschappelijk probleem, waar eigenlijk

maat, doordat er duurzame samenwerkings-

alleen door middel van samenwerking iets aan

verbanden tussen ondernemers en instanties

gedaan kan worden. Daarom is er de behoefte

ontstaan. Hierdoor verbetert ook de kwaliteit

ontstaan om de winkeliers te ondersteunen

van de fysieke openbare ruimte.

bij het vergroten van de objectieve en subjectieve veiligheid in- en rondom de winkels. Het uitgangspunt is dat de veiligheidszorg een integraal onderdeel is van de bedrijfsvoering. Het Keurmerk Veilig Ondernemen voor winkelcentra en binnenstedelijke bedrijventerreinen (KVO) of het toepassen van onderdelen hiervan draagt hieraan bij. Het Keurmerk is een certificeringregeling. Samen met ondernemers in de binnenstad, leveren politie en gemeente extra inspanningen voor veiligheid, maar ook voor een aantrekkelijke en schone binnenstad. Dat is niet alleen belangrijk voor het winkelende publiek, maar ook voor de eigen werknemers. Zo wordt er voor gezorgd dat de binnenstad veiliger wordt en dat er plezierig gewinkeld kan worden. Daarnaast bevordert het de innovatie en vergroot het aanpassingsvermogen van bedrijven.

36


Penvoerder: Gemeente Den Haag Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 1.300.000,Overig Publiek: € 3.200.000,Privaat: € 0,Looptijd: 19 januari 2009 t/m 31 mei 2012 www.denhaag.nl

Revitalisering bedrijventerrein Zichtenburg en Kerketuinen Den Haag beschikt over een aantal belang-

Met de revitalisering van het bedrijventerrein

rijke bedrijventerreinen en revitalisering ervan

Zichtenburg en Kerketuinen wordt het een

is essentieel voor de economie van de stad.

modern binnenstedelijk bedrijventerrein met een

Het verouderde bedrijventerrein Zichtenburg/

representatieve uitstraling waardoor het ves-

Kerketuinen wordt daarom herontwikkeld van

tigingsklimaat wordt versterkt zodat bedrijven

een verouderd werkterrein naar een modern bin-

zich juist hier willen vestigen.

nenstedelijk bedrijventerrein. Deze herontwikkeling zal plaats vinden door de herinrichting van de openbare ruimte met ingerichte bedrijfskavels. Het bedrijventerrein is 80,7 ha groot waar 280 ondernemingen zijn gevestigd met in totaal 7320 arbeidsplaatsen. Het is wel de bedoeling dat deze bedrijven allemaal hun functie blijven behouden. De hoofdrijwegen krijgen deels een ander profiel en nieuw asfalt. Er komen parkeerplaatsen bij. De bestrating van de trottoirs en de parkeerplaatsen wordt aangepast. De groene hoofdstructuur wordt versterkt door veel grote bomen bij te planten. Hierdoor ontstaat er duidelijk onderscheid tussen het hoofdkruispunt en de secundaire wegen.

37


Penvoerder: Het Nederlandse Rode Kruis Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 2.000.000,Overig Publiek: € 2.000.000,Privaat: € 1.002.455,Looptijd: 15 september 2009 t/m 31 augustus 2012 www.redconcepts.nl

Humanity House Samenwerking: het Nederlandse Rode Kruis

ontwikkeling van het Humanity House zoals

(NRK), Progra. 21 City marketing en interna-

interieur en expositieontwerp, de ontwikkeling

tionale Stad, Progra.21 Citymarketingbudget

van een kennisplatform en programma. Daar-

internationaal en Cofinancieringsfonds

naast behoren marketing & communicatie en de organisatie en beheer van het Humanity House

Het Nederlandse Rode Kruis wil een Humanity

ook bij de hoofdactiviteiten van het Humanity

House ontwikkelen om alle kennis en ervarin-

House.

gen over noodhulp en humanitair oorlogsrecht in situaties van conflicten en rampen samen te

Verder brengt het Humanity House een eco-

brengen en beleefbaar te maken. Het Humanity

nomische impuls voor de lokale economie met

House wil mensen inspireren en aan het denken

zich mee, doordat er grote aantallen bezoekers

zetten op een makkelijke manier. Bijvoorbeeld

worden verwacht en deze ook andere voorzie-

door emoties te raken, deel te nemen in discus-

ningen in de stad zullen bezoeken. Maar het

sies en mensen te activeren zelf iets te doen.

meest wordt verwacht dat het maatschappelijke bewustzijn wordt vergroot en het aantal vrijwil-

Het Humanity House wordt ook een huis voor ervaringen en belevingen door de kennis over noodhulp en humanitair oorlogsrecht voor een breed publiek ervaarbaar en beleefbaar te maken. Er wordt een gevarieerd programma ontwikkeld, dat is gericht op verschillende doelgroepen. Dit programma zal bestaan uit exposities, congressen, seminars, lezingen, debatten, onderzoeksprogramma’s en zelfs tv-uitzendingen. De realisatie van het project Humanity House bestaat uit een conceptontwikkeling, de fysieke

38

ligers en donateurs zal toenemen.


Penvoerder: Stichting Emma’s Hof Prioriteit: 3 (Attratctieve Steden) EFRO: € 450.000,Overig Publiek: € 790.000,Privaat: € 228.030,Looptijd: 9 july 2009 t/m 31 augustus 2011 www.stadstuin.dpi.nl

Stadstuin Emma’s Hof Samenwerking: gemeente Den Haag,

Emma’s Hof wordt opgezet en onderhouden

Arcadis, Stichting Emma’s Hof, ISV2/Reserve

door de buurtbewoners zelf, in samenwerking

flankerend beleid, Stadsdeel Segbroek, Mooi

met de gemeente.

Nederland, Ars Donandi/Russel ter Brugge fonds, Fonds 1818, KNHM en VSBfonds In de driehoek Weimarstraat/Beeklaan/ Galileïstraat, staat ruim zeven jaar een voormalig patronaatsgebouw leeg. Een gebouw dat in het begin van de vorige eeuw een sociale wijkfunctie had. Het gebouw wordt gesloopt en het terrein wordt teruggegeven aan de buurt. Het terrein wordt een ontmoetingsplaats voor jong en oud in een multiculturele wijk. De tuin wordt duurzaam ingericht en zal dienen als een natuurlijke speelomgeving voor kinderen en een rustplek voor volwassenen. Verder zullen er mogelijkheden zijn voor kunstenaars om exposities te houden en worden er jaarlijks een aantal culturele manifestaties gehouden, waaronder het Weimar verhalenfestival.

39


Penvoerder: Havenbedrijf Rotterdam NV Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 2.150.000,Overig Publiek: € 5.610.000,Privaat: € 0,Looptijd: 19 september 2008 t/m 31 december 2009 www.rdmcampus.nl

RDM Innovation Dock - fase 3 Samenwerking: Havenbedrijf Rotterdam,

het bedrijf mogelijk een huurcontract te sluiten.

gemeente Rotterdam, Albeda college,

Een bedrijf tekent dus voor het concept. De

Hogeschool Rotterdam, ondernemers.

verbinding tussen praktijkgericht opleiden, innovatie en ondernemerschap leidt er toe dat op de

Op de kop van de Waalhaven, aan de Nieuwe

lange termijn een nieuwe impuls wordt gegeven

Maas in Rotterdam ligt de voormalige werf

aan de stad, waarmee tegelijkertijd de concur-

van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij

rentiekracht van de gehele regio wordt vergroot.

(RDM). Vanaf 1902 groeide de werf uit tot een van de grootste scheepswerven in Europa. Door

In fase 3 wordt het bedrijvendeel van de hal

problemen in de bedrijfstak scheepsbouw is in

verbouwd tot 30-40 individuele flexiblele be-

1983 de RDM failliet gegaan.

drijvenkavels, plus alle (nuts)voorzieningen die daarbij nodig zijn. Tussen de kavels wordt een

In 2007 was dit plan compleet. De oude machi-

transportroute gemaakt. Op de zolderverdieping

neloods is verbouwd tot een innovatieve leer- en

worden ruimtes verhuurbaar gemaakt en ontslo-

werkomgeving (RDM-scholen en bedrijvencam-

ten via lift en trappen. Om dit mogelijk te maken

pus). Met dit project wordt de unieke verbin-

dienen diverse sloopwerkzaamheden te worden

ding tussen praktijkgericht leren op MBO/HBO

uitgevoerd. Daarbij is het nodig om het sanitair,

niveau en werken benadrukt en gefaciliteerd.

de riolering, verlichting en verwarming volledig

In fase 1 heeft het Havenbedrijf Rotterdam het

nieuw aan te leggen.

casco van de loods opgeknapt en in fase 2 is in opdracht van de onderwijsorganisaties 11.000

Dit project behoort tot de finalisten van de

m2 verbouwd voor praktijkgericht onderwijs.

RegioStars awards 2010.

Het concept is gebaseerd op het idee dat de scholen zelf de bedrijven werven. Dit moeten innovatieve bedrijven zijn. Pas nadat er een kenniscontract is gesloten over de uitwisseling van kennis tussen school en bedrijf wordt het voor

40


Penvoerder: Stichting Rotterdam Media Commission Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.763.513,Overig Publiek: € 4.586.760,Privaat: € 669.696,Looptijd: 1 januari 2009 t/m 30 juni 2012 Website: www.rmc.rotterdam.nl

Rotterdam Media Commission Samenwerking: gemeente Rotterdam en

de stad en het profileren van Rotterdam als

Stichting Rotterdam Media Commission

productie-, vestigings- en ontwikkelingslocatie.

De economie van de gemeente Rotterdam heeft

Het belangrijkste onderdeel van het project is

grote behoefte aan een verbreding om haar

een subsidieregeling voor collectieve initiatie-

positie als aantrekkelijke woon- en werkstad

ven in de mediasector. De Rotterdam Media

te versterken. De gemeente zet zich in om de

Commission (RMC) verleent in twee tenders op

creatieve sector te ontwikkelen. De groei in deze

aanvraag subsidie aan organisaties binnen de

sector moet bijdragen aan de attractiviteit van

regio Rotterdam, die gezamenlijk collectieve

de stad en de groei van het aantal hoger opge-

initiatieven tot versterking van de diasector

leiden, want die zijn ondervertegenwoordigd in

willen uitvoeren. Collectieve initiatieven moeten

Rotterdam.

gericht zijn op innovatie, kennisontwikkeling en kennisuitwisseling in de mediasector. Ook dient

Om dit te ondersteunen is de Rotterdam Media

er in ieder geval sprake te zijn van samenwer-

Commission opgericht. De RMC wil innova-

king tussen een (media) onderneming en/of een

tie, kennisontwikkeling en kennisuitwisseling

overheidsorganisatie en/of een onderwijs/-ken-

stimuleren. Daarnaast houdt de RMC zich bezig

nisinstelling. Totaal is hiervoor een budget van

met acquisitie en facilitering van organisaties en

1,4 miljoen beschikbaar.

producties en richt zich op de interne en externe communicatie, waaronder het creëren van bekendheid tussen Rotterdamse mediabedrijven, het profileren van de Rotterdamse mediasector naar mogelijke opdrachtgevers binnen en buiten

41


42


Penvoerder: Stichting STC Group Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 7.565.000,Overig Publiek: € 7.565.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 oktober 2009 t/m 30 juni 2012 Website: www.stc-group.nl

Ontwikkeling STC-Group tot hoogwaardig kennisinstituut De stichting STC Group is gevestigd in Rot-

In dit project zal de STC Group investeren in

terdam en voorziet in publiek onderwijs op het

de ontwikkeling van software en inventaris.

gebied van havens, wegtransport, logistiek,

De software wordt deels in-house ontwikkeld.

scheeps- en jachtbouw, zeevaart, waterbouw/

Dit leidt tot kennisontwikkeling, overdracht en

baggerbedrijf, Rijn- en binnenvaart en procesin-

toepassing.

dustrie. Het uitgebreide onderwijsmodel is opgebouwd in samenspraak met het bedrijfsleven.

Dankzij het investeringsplan kan de STC Group beter invulling geven aan kennisontwikkeling en

De STC Group in Rotterdam wil zich positione-

kennisoverdracht naar het maritieme cluster toe,

ren als hét internationaal erkende kennisinstituut

waardoor nieuwe toepassingen ontstaan, die

voor transport, logistiek en in het bijzonder

het ondernemerschap en de concurrentiepositie

op maritiem gebied. Een kennisinstituut met

versterken. De STC Group, als hoogwaardige

kwalitatief hoogstaande expertisecentra en

kennisinstelling met expertisecentra en laborato-

laboratoria en ook op de praktijk gerichte oplei-

ria, zorgt er ook voor dat sectorgerichte be-

dingen. Dit heeft een positief effect op nieuwe

roepsopleidingen voor ervaren professionals als

studenten en voorziet de bedrijven van kwali-

(master)studenten hun kennis zullen vergroten

tatief hoogstaande en kundig personeel. Het

door onderzoek, opleidingen en trainingen.

zorgt voor een belangrijke aanzuigende werking op de vestiging van zowel grote internationale ondernemingen als kleine, op innovatie gerichte bedrijven.

“Kansen voor West biedt uitstekende mogelijkheden voor initiatieven vanuit het bedrijfsleven voor versterking van kennis, innovatie en ondernemerschap en het vergroten van de attractiviteit van de regio’s en de steden in de Randstad.” H.S.H. Mooren, Directeur VNO-NCW West 43


Penvoerder: Provincie Zuid-Holland Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 2.468.000,Overig Publiek: € 3.702.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 oktober 2007 t/m 31 december 2011 www.walstroom.nl

Walstroom Binnenvaart Rotterdam Samenwerking: provincie Zuid-Holland,

van CO2 gaat omlaag. Bovendien hebben de

Havenbedrijf Rotterdam, Regio Drechtsteden

omgeving en de bemanning zelf geen last

en het Havenbedrijf Amsterdam

meer van het geluid van draaiende generatoren. Walstroom zorgt zo ook voor een prettiger

Electriciteitsaansluitingen op de wal leveren

leefomgeving en een positief imago van de

stroom voor schepen. Deze walstroom maakt

binnenvaart.

het gebruik van dieselgeneratoren overbodig. Dat is goed voor het milieu en de luchtkwaliteit. Bovendien voorkomt walstroom geluidshinder. Schippers kunnen walstroom gemakkelijk aanen uitschakelen met hun mobiele telefoon of via het internet. Zij krijgen een factuur op maat. Onder de titel ’Walstroom in Zuid-Holland’ worden drie deelprojecten uitgevoerd waarvan het project ‘binnenvaart Rotterdam’ er één is. De twee andere walstroomprojecten zijn ‘Provinciale vaarwegen’ en ‘ Drechtsteden’. Ook in de provincie Noord-Holland worden walstroomprojecten uitgevoerd. In de haven van Rotterdam komen 331 extra aansluitingen in 72 walstroomkasten verdeeld over 25 locaties. Uiteindelijk heeft Rotterdam 436 openbare aansluitingen. Gebruik van walstroom door de binnenvaart zorgt voor schonere lucht. Ook de uitstoot

44


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 6.900.000,Overig Publiek: € 10.698.114,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 december 2012 www.rotterdam.nl/subsidies

Revitalisering Nieuwe Binnenweg Samenwerking: deelgemeente Delfshaven,

incentives. Daarnaast wordt ruim 1100 meter

gemeente Rotterdam, vervoerbedrijf RET en

van de straat heringericht. Hierdoor ontstaat een

Albeda college

aantrekkelijker winkelstraat met minder leegstaande winkelruimten. Dit heeft weer positieve

Na het bombardement op het Rotterdamse

gevolgen voor de omringende wijken waar zich

centrum werd de Nieuwe Binnenweg één van de

meer midden- en hogere inkomensgroepen

belangrijkste winkel- en uitgaansstraten van de

zullen vestigen en er een betere sociale mix

stad. Vanaf de jaren ’60 zijn de straat en de om-

van bevolking ontstaat. Ten slotte is door de

ringende woonwijken echter in een neerwaartse

revitalisering het achterstallig onderhoud van 80

spiraal terecht gekomen. Nu verkeren gedeelten

panden opgelost.

van de Binnenweg in slechte staat. Het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam heeft het voortouw genomen om de negatieve spiraal om te buigen en de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam West weer een aantrekkelijke uitstraling te geven. In het project worden 6000 m2 bedrijfsruimten en gevels herontwikkeld. Ook de veiligheid krijgt extra aandacht. Door betere branchering vestigen 20 nieuwe ondernemers zich, wordt de winkelleegstand verminderd en worden 30 arbeidsplaatsen gecreëerd.De nieuwe ondernemers worden aangetrokken door middel van

45


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: â‚Ź 1.833.977,Overig Publiek: â‚Ź 2.704.965,Privaat: â‚Ź 16.000,Looptijd: 6 mei 2008 tot 31 december 2011 Website: www.ondernemershuiszuid.nl

Ondernemershuis op Zuid Fase I Samenwerking: Ontwikkelingsbedrijf Rotter-

De inspanningen van de samenwerkingspart-

dam, bedrijfsleven en kennisinstellingen

ners zullen leiden tot meer ondernemers op Rotterdam-Zuid, vermindering van het vertrek-

Het Ondernemershuis vergroot het aantal star-

saldo van gevestigde ondernemers, een groei

tende en doorstartende ondernemers in Rotter-

van de economische dynamiek en de bijbeho-

dam. Daarnaast houdt het goede en groeiende

rende werkgelegenheid.

ondernemers in Rotterdam Zuid vast. Dat gebeurt onder andere door diensten en producten aan te bieden aan ondernemers die op Zuid gevestigd zijn. Maar ook door startende, groeiende en allochtone ondernemers te bezoeken, workshops en seminars te organiseren die de kwaliteit van de ondernemingen verbeteren. Daarnaast krijgt het vergroten en uitwisselen van kennis veel aandacht. Het Ondernemershuis wordt een One-Stop-Shop voor ondernemers en het centrale ontmoetingspunt voor gevestigde en startende ondernemers is in Rotterdam - Zuid. Er zijn dagelijks 4 loketten geopend om ondernemers te ondersteunen met allerlei praktische zaken.

46


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, Gemeentelijke dienst Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 2.230.070,Overig Publiek: € 3.345.105,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2010 www.ondernemersnetwerk010.nl

Regeling BedrijvenVerbeterGebieden (BVG) Om het ondernemersklimaat in Rotterdam te

Het effect van deze subsidieregeling is dat de

verbeteren is er de subsidieregeling Bedrijven

ondernemers zelf kunnen bepalen welke maat-

Verbeter Gebieden (BVG) vastgesteld. De rege-

regelen in hun winkel- of bedrijvengebied wordt

ling Bedrijven Verbeter Gebieden is een subsi-

uitgevoerd. Zo krijgen de ondernemers veel

dieregeling waarbij ondernemers gezamenlijk

meer zeggenschap over hun eigen gebied.

bepalen welke maatregelen moeten worden uitgevoerd om hun winkelgebied of bedrijfsterrein extra aantrekkelijk te maken. Het gaat vooral om initiatieven om het gebied aantrekkelijk, schoon, heel en bereikbaar te maken. Daarbij valt te denken aan investeringen in straatverlichting of -meubilair en gebiedspromotie. Het bijzondere aan de BVG-regeling is echter dat het gaat om een bottom-up regeling. De regeling stelt ondernemers in staat om met steun van de overheid de economische positie van hun gebied te verbeteren. Hiertoe kunnen ondernemers onder bepaalde voorwaarden een BVG oprichten, waarin de verbeterplannen tot uitvoering worden gebracht. De vraag van de ondernemers als collectief staat dus centraal.

47


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 5.840.000,Overig Publiek: € 1.560.000,Privaat: € 7.200.000,Looptijd: 1 mei 2009 t/m 31 december 2012 Website: www.rotterdam.nl/kansenzones_2

Economische Kansenzones Rotterdam II Een aantal achterstandswijken in de Rotterdamse stadsdelen Feijenoord en Charlois zijn in 2005 uitgeroepen tot ‘economische kansenzone’. Het project Kansenzones II wil oude en nieuwe ondernemers stimuleren investeringen te plegen in hun vastgoed en/of (duurzame) bedrijfsmiddelen en daarmee de achterstandsgebieden in Rotterdam-Zuid te revitaliseren. Indirect moet dit leiden tot een aantrekkelijke omgeving waar mensen willen wonen, werken en verblijven. Economische Kansenzones Rotterdam is nadrukkelijk gericht op ondernemerschap, stadsen wijkeconomie. In tijden van economische crisis zijn ondernemers en eigenaren minder geneigd om te blijven investeren in hun pand of onderneming, maar het is van belang dat het investeringsniveau bij ondernemers en eigenaars van commercieel vastgoed op peil blijft. Dat kan door het verlagen van de investeringsdrempels. Naast subsidie voor bestaande ondernemers en eigenaren, kunnen ook starters van deze regeling gebruik maken.

48


Penvoerder: Hofbogen B.V. Prioriteit: 1 (Attractieve Steden) EFRO: € 1.888.290,Overig Publiek: € 0,Privaat: € 2.832.433,Looptijd: 15 maart 2009 t/m 31 december 2012 www.hofbogen.nl

De Hofbogen Samenwerking: Hofbogen B.V.,

het dak van het stationsgebouw. Voordat de

Blend Magazine en het Rotterdamse

boogruimtes van het station verhuurd kunnen

reclamebureau Contain.r

worden, worden ze grondig aangepakt. Dat betekent renovatie aan de binnenkant en het

Het Station Hofplein is het best bewaarde

waterdicht maken van het dak van het station.

geheim in het centrum van de stad. Een authentiek stukje Rotterdam. Met de clustering van

Het resultaat is, dat het onveilige, deels ge-

onderscheidende MKB ondernemers onder het

kraakte, station Hofplein weer verhuurbaar is,

Station Hofplein, wordt dit centraal gelegen deel

waardoor in totaal 4.700 m2 verhuurbare be-

van de Hofbogen een verzamelplek voor crea-

drijfsruimte beschikbaar komt. De boogruimtes

tieve ondernemers en hun klanten.

zullen worden ingericht en verhuurd als BlendBar en een shoppingmall voor jonge modeont-

Het oude Hofpleinstation vormt door de ligging

werpers.

in het ontwikkelingsgebied Pompenburg een schakel met het centrum van Rotterdam. In de

Project Station Hofplein speelt in op de cen-

toekomst zullen hier belangrijke stedelijke ont-

trale ligging en vervult daarmee een rol voor

wikkelingen plaatsvinden. Hierop vooruitlopend

de buurt. Een ruimte voor zichtbare creativiteit

wordt het voormalige station Hofplein getrans-

in het stadscentrum zal de stad en haar imago

formeerd tot een creatieve hotspot voor kunst,

verfraaien, de stedelijke economie en innovatie

cultuur, jongerenactiviteiten en onderwijs.

stimuleren en bovendien consumenten naar de stad trekken.

Dit project, dat binnen de monumentenregeling past, realiseert een zestal boogruimtes en

49


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam Prioriteit: 3 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 409.875,Overig Publiek: € 804.866,Privaat: € 125.000,Looptijd: 21 juli 2009 t/m 21 juli 2011 www.opkatendrecht.nl

Herinrichting Openbare Ruimte Katendrecht Samenwerking: Ontwikkelingsbedrijf Rotter-

kade (hellingbaan voor tewaterlating en strand

dam, OZB-fonds Feijenoord en Splashtours

aan de rivier) en door de SS Rotterdam (een belangrijke herinnering aan het havengebied).

Katendrecht in Rotterdam is een wijk in herontwikkeling. Het project wil de kwaliteit van de openbare ruimte en daarme de leefomgeving verbeteren. Daarnaast moet het project meer toeristen lokken die vooral komen voor de SS Rotterdam en zo ook naar de wijk Katendrecht. Het project richt zich op het verbeteren van de fysieke bereikbaarheid van Katendrecht en de SS Rotterdam voor voetgangers en fietsers, het aanleggen van een hellingbaan voor het stimuleren van toerisme op Katendrecht door het inzetten van de amfibiebus Splashtours en de aanleg en onderhoud van een strandje. Hierdoor wordt het vestigingsklimaat voor ondernemers en nieuwe bewoners verbeterd. Het project zal leiden tot het behoud en verbetering van het cultuurhistorisch erfgoed. Katendrecht is van oorsprong een havengebied, met kades, havens en een industriële uitstraling. Met de grootschalige herstructurering mag dit erfgoed niet verloren gaan. Het project draagt bij aan dit behoud door gebruik te maken van de

50


Penvoerder: Universiteit Utrecht Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 839.338,Overig Publiek: € 1.259.007,Privaat: € 0,Looptijd: 1 juli 2008 t/m 31 december 2011

Science Park Utrecht

Website: www.sciencepark-utrecht.nl

Samenwerking: de gemeente en provincie

Voor bedrijven komt minimaal 4000 m2 bedrijfs-

Utrecht, de Universiteit Utrecht, de

ruimte beschikbaar. De gemeente Utrecht werkt

Hogeschool Utrecht en het Universitair

bovendien aan een nieuwe ruimtelijke visie,

Medisch Centrum Utrecht

waardoor, los van deze 4000 m2, extra bedrijfsruimte beschikbaar komt voor ondernemingen

Het Science Park Utrecht is gevestigd in De Uit-

die zich in het Science Park Utrecht willen

hof. Dit is een plek waar onderwijs, onderzoek

vestigen.

en kennisintensieve bedrijven elkaar versterken. Het Science Park Utrecht creëert een klimaat

Het Science Park Utrecht wil uitgroeien tot het

waarin kennisuitwisseling, kennisvalorisatie en

kloppende hart van een regionaal netwerk van

een lokale economie tot bloei kunnen komen.

hoogwaardige vestigingslocaties en projecten gericht op kennisintensieve bedrijven in de pro-

Zo worden wetenschappers en studenten op

vincie Utrecht. Het netwerk en het Science Park

weg geholpen om hun eerste stappen te zetten

trekken innovatieve bedrijven aan en vormen

naar het ondernemerschap. Onderzoeksresulta-

een bakermat voor nieuwe kennisintensieve

ten met commerciele potentie worden door het

bedrijvigheid.

Science Park omgezet in economische activiteiten. Verder is het Science Park de schakel tussen ondernemers die willen samenwerken met kenniscentra in de directe nabijheid of zich in het park willen vestigen.

51


Penvoerder: Kamer van Koophandel Midden Nederland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 203.370,Overig Publiek: € 288.360,Privaat: € 16.700,Looptijd: 2 juli 2007 t/m 1 april 2010 Website: www.pno-utrecht.nl

Partners in Nieuw Ondernemerschap Samenwerking: Kamer van Koophandel,

Hierdoor wordt het beschikbare aanbod van

gemeente Utrecht, provincie Utrecht, Wijk

ondersteuning aan (startende) ondernemers toe-

in bedrijf, Forum en HBD (hoofdbedrijfschap

gankelijk gemaakt voor de allochtone doelgroep.

detailhandel) Partners in Nieuw Ondernemerschap (PNO) is een project dat zich volledig richt op het etnisch ondernemerschap, ook wel nieuw ondernemerschap genoemd, in Utrecht. PNO wil meer ondernemerschap bevorderen, maar ook beter en professioneler ondernemerschap onder de allochtone beroepsbevolking stimuleren. Dit laatste wordt gedaan door meer aandacht voor toegankelijker dienstverlening, betere voorbereiding, meer stagebedrijven, hoger kennisniveau, meer en effectieve (ook interculturele) netwerken en participatie in belangenbehartiging (voor en) door nieuwe ondernemers. Met de subsidie kan PNO verschillende activiteiten uitvoeren, zoals het organiseren van netwerk- en themabijeenkomsten, het opzetten van een kring van ambassadeurs met diverse etnische achtergronden (klankbordgroep) en door bestaande (ondernemers) organisaties te adviseren hoe zij etnische ondernemers beter kunnen bereiken.

52


Penvoerder: Stichting ProtoSpace Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 560.000,Overig Publiek: € 750.000,Privaat: € 90.000,Looptijd: 1 juni 2008 t/m 31 mei 2013 Website: http://www.protospace.nl/

ProtoSpace Utrecht ProtoSpace Utrecht is een laagdrempelige

medewerking van elf partijen die aan de wieg

werkplaats waar startende ondernemers, ont-

staan van dit kenniscentrum. Bezoekers van

werpers, kunstenaars, uitvinders en studenten

ProtoSpace kunnen erop rekenen dat snel en

zelf hun ideeën of concepten letterlijk tastbaar

doeltreffend tastbare prototypes worden opgele-

kunnen maken.

verd, die recht doen aan de missie van ProtoSpace: “Make Your Vision Come Alive!”

Het lab beschikt over moderne, digitaal aangestuurde machines, waarmee een ontwerp wordt vertaald van computerbestand naar een 2D of 3D model in één of meerdere kleuren met potentiële kansen. Het Utrechtse ProtoSpace is méér dan een doorsnee workshop. ProtoSpace beschikt over vijf digitaal aangestuurde machines die innovatieve ideeën omzetten naar een aansprekend en concreet product. Voor advies en begeleiding zijn vijf dagen in de week twee labmanagers beschikbaar. ProtoSpace heeft de ambitie om het meest toonaangevend FabLab van Nederland te worden en weet zich daarbij gesteund door de

53


Penvoerder: Museum van Speelklok tot Pierement Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 800.000,Overig Publiek: € 1.173.000,Privaat: € 767.000,Looptijd: 1 april 2007 t/m 31 december 2010 www.museumspeelklok.nl

Revitalisatie Flora’s Hof Lichte Gaard Samenwerking: Stichting Nationaal Museum

Utrecht zal zijn positie kunnen bevestigen als

van Speelklok tot Pierement, HGIS, Verboden

een belangrijk kenniscentrum op het gebied van

Stad, gemeente Utrecht, VSB Fonds, Bank

restauratietechnieken. Door dit project worden

Giro loterij, Stichting Domplein 2013, Stich-

de relaties tussen topmusea zoals de Hermitage

ting Flora’s Hof

en de Verboden Stad stevig verankerd.

Op één van de mooiste plekken van de stad, midden in het Romeinse Castellum, ligt een gebied met heel veel potentie voor ontwikkeling. Daarom is het doel van dit project om dit gebied te revitaliseren en toegankelijk te maken voor het publiek. Het gebied bestaat uit het terrein van Flora’s Hof en het gebouw waarin de werkplaats van Nationaal Museum van Speelklok tot Pierement gevestigd is. Na afloop van de verbouwing kan het publiek de restauratoren aan het werk zien. De publieksingang van de werkplaats komt aan Flora’s Hof. Die wordt opnieuw ingericht in 19e eeuwse stijl en zo wordt er een geheel nieuwe culturele attractie gecreëerd. Ook wordt daar een deel van de Romeinse Castellummuur zichtbaar. Als afsluiting is er in 2010 een grote tentoonstelling met door het project gerestaureerde Chinese klokken.

54


Penvoerder: gemeente Utrecht, Stadswerken Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 397.820,Overig Publiek: € 538.000,Privaat: € 85.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2009 www.2utrecht.nl

Aanpak Openbare Ruimte Samenwerking: gemeente Utrecht Leef-

meente Utrecht de inspanningsverplichting aan

baarheidsbudget, Stadswerken PC project,

de jongeren verder te helpen aan regulier werk

Pechthold gelden, Wijk actie Plan (Vogelaar-

of een vervolgopleiding (BBL).

gelden), A+O fondsen, Mitros+Portaal, Start Foundation, Sociale Zaken, reïntegratiebureau, Wellantcollege Dit project is gericht op kansloze jongeren in Utrecht, zonder werk en zonder opleiding. Vijftig van hen krijgen een leerwerkbaan aangeboden. De jongeren worden hiermee uit de uitkering gehaald. Ze krijgen een contract bij de gemeente Utrecht en gaan een jaar lang de openbare ruimte verbeteren, zoals groenonderhoud, het opknappen van speelplaatsen, bestraten, vuil ruimen. Daarnaast gaan zij een dag in de week naar school zodat ze een startkwalificatie krijgen. Tegelijkertijd krijgen zij een opleiding op MBO-1 niveau (startkwalificatie). De investeringen in dit project zijn gericht op verbeteren van de kwaliteit en leefbaarheid van de openbare ruimte. Na het jaar gaat de ge-

55


56


Penvoerder: gemeente Utrecht Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 250.000,Overig Publiek: € 819.632,Privaat: € 175.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 1 januari 2010 www.dezingendetoren.nl

Zingende Toren Samenwerking: gemeente Utrecht,

klankschalen uniek, omdat het een beeldend

Mondriaan Stichting, Bouwfonds Cultuur-

kunstwerk is en tegelijkertijd ook een muziek-

fonds, GEM Vleuterweide, K.F. Hein Fonds,

instrument. Voor het carillon worden vernieu-

Prins Bernhard Cultuurfonds, Fentener van

wende composities gemaakt en rond de toren

Vlissingen Fonds, SNS Reaal,

worden na de bouw verschillende evenementen

Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving

georganiseerd met een nationale en ook interna-

en Bouwkunst

tionale uitstraling.

Met de bouw van de Zingende Toren wordt een

De Zingende Toren zal de naamsbekendheid

‘landmark’ toegevoegd aan de nieuwe Cultuur-

van het gebied vergroten. Als gevolg daarvan zal

campus van het centrumgebied Vleuterweide in

ondernemerschap worden gestimuleerd, omdat

Leidsche Rijn, Utrecht. De Zingende Toren zal

de wijk aantrekkelijker wordt voor ondernemers

een steentje bijdragen aan het verbeteren van

en een groter publiek waarbij het experimentele

de uitstraling van de nieuwe woonwijk Vleuter-

karakter van de toren een grote rol speelt.

weide en zal de activiteiten stimuleren in de wijk en het nabijgelegen winkelcentrum. Het project bestaat uit het voorbereiden en bouwen van een klankkunstwerk. Het klankkunstwerk bestaat uit een toren van 30 meter hoog met daarin gestemde en ongestemde glazen klokken en schalen die samen een glazen carillon vormen. Het glazen carillon is met vijftig

“Met Kansen voor West worden Europese subsidies toegankelijk om concrete zaken te realiseren. Ook de internationale samenwerking is belangrijk. We kunnen in Europa van elkaar leren. Samen zorgen we voor het resultaat.” Mw. H.M.C. Dwarshuis – van de Beek Gedeputeerde in Zuid – Holland 57


Penvoerder: Stichting Kunstfactor Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 398.000,Overig Publiek: € 597.000,Privaat: € 0,Looptijd: 19 augustus t/m 31 decemeber 2008

Kunstfactor Kunstfactor is een bundeling van koepelorganisaties voor de amateurkunst. Dit sectorinstituut wil zich vestigen in de historische binnenstad van de stad Utrecht. De subsidie is voor de verbouwing van een monumentaal kantoorpand dat Kunstfactor zal betrekken voor een periode van minimaal 10 jaar. Door deze verbouwing kan Kunstfactor zich vestigen binnen de gemeente Utrecht. De komst van Kunstfactor levert een bijdrage aan de ambities van de gemeente Utrecht op het gebied van kunst en cultuur. Dit doet de Kunstfactor onder andere door culturele activiteiten te organiseren. Kunstfactor wil zich ontwikkelen tot het kennisen expertisecentrum op het gebied van amateurkunst in Nederland, wat ook aansluit bij de doelen van de gemeente Utrecht op het gebied van kennisontwikkeling.

58

www.kunstfactor.nl


Penvoerder: gemeente Utrecht Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 200.000,Overig Publiek: € 200.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 december 2007 t/m 31 december 2009 www.2utrecht.nl

Emissievrije Bierboot Samenwerking: gemeente Utrecht

betekent dat de luchtkwaliteit, bereikbaarheid

Havendienst

van de binnenstad en het leefklimaat zal worden verbeterd. Maar naast dit alles, is er ook sprake

In de binnenstad van Utrecht is het bevoorraden

van bescherming van het cultureel erfgoed en

van winkels en horeca een probleem. De smalle

betere werkomstandigheden.

straten en grachten zijn niet berekend op zoveel verkeer. Nog los van de overlast door het laden

Met deze nieuwe bierboot wordt dus gewerkt

en lossen, de geluidsoverlast, de uitstoot van

aan een nieuwe, duurzame manier van bevoor-

CO2 en de verstoring van het beeld op de mooie

raden van ondernemers in het historische

historische panden.

centrum van Utrecht wat zal leiden tot een besparing in emissies.

De emissievrije bierboot grijpt terug op een oude gewoonte om winkels en de horeca langs de historische grachten in de Utrechtse binnenstad te bevoorraden via het water. De bierboot zorgt voor een snelle bevoorrading van winkels en horeca in de binnenstad. Door de toenemende vraag naar dit transport over water in de binnenstad wordt nu een nieuwe boot in gebruik genomen die emissievrij is. De nieuwe bierboot wordt elektrisch aangedreven en de accu’s worden geladen met groene stroom. Dat

59


Penvoerder: gemeente Utrecht Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 1.060.000,Overig Publiek: € 2.166.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 maart 2010

Trajectum Lumen

Website: www.trajectumlumen.com

Samenwerking: gemeente Utrecht, hoge-

bruggen en dertig straten op bijzondere wijze

school, universiteit en andere kennisinstel-

verlicht

lingen Trajectum Lumen maakt gebruik van recente Trajectum Lumen is een avondattractie waarmee

ontwikkelingen op het gebied van duurzaam

Utrecht internationaal de aandacht van toeristen

materiaal- en energiegebruik. Nieuwe licht-

wil trekken. Het is een theatrale lichtkunstroute

projecten worden gerealiseerd met beperkt

door de historische binnenstad van Utrecht.

lichtverbruik. De bestaande energieverslindende

Bewoners en bezoekers kunnen de stad in de

verlichting wordt vervangen door energiezuinige

avonduren op een bijzondere manier ervaren

lichtprojecten. Dit levert energiewinst op. Ook

door een wandeling te maken van niet meer

de luchtvervuiling wordt beperkt door onder

dan 1,5 uur. De lichtroute vertelt het verhaal van

andere het gebruik van LED-verlichting. De

de stad Utrecht op een bijzondere en artistieke

lampen kunnen dichter bij de objecten worden

manier door objecten, gebouwen, straten en

geplaatst, die worden verlicht. Zo hoeft het licht

bruggen te verlichten. Eind 2008 ging Trajectum

niet tientallen meters te overbruggen.

Lumen van start met het eerste lichtproject in de Willibrorduskerk. Uiterlijk in 2013, bij de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht, is Trajectum Lumen compleet. Trajectum Lumen vertelt het verhaal van de zeven lagen van Utrecht, of de zeven W’s: water, werf, wonen, welvaart, wonderen (kerken), wet (overheid) en wetenschap. De verlichting gaat tegelijkertijd aan met de straatlantaarns en dooft om middernacht. In totaal worden met Trajectum Lumen zeven kerken, tien pleinen, acht standbeelden, vier grachten, vijf torens, twintig

60


Penvoerder: ROC Midden Nederland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 330.000,Overig Publiek: € 335.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 augustus 2008 t/m 1 augustus 2011

De Wissel

www.vwcutrecht.nl

Samenwerking: ROC Midden Nederland,

en bedrijven worden allemaal bij De Wissel

Vader Rijn College en woningbouwcorporatie

betrokken. De Wissel biedt ook hulp aan buurt-

Mitros

bewoners die een eigen bedrijf willen starten.

De Wissel wil in nauwe samenwerking met

De Wissel wil een netwerk met individuele

andere partners een bijdrage leveren aan de

wijkbewoners ontwikkelen en prestaties voor

verdere opbouw van Utrecht Overvecht als een

bewoners en de ontwikkeling van een passende

sociaal en economisch krachtige wijk. De Wis-

methodiek voor dit beroepsgerichte onderwijs

sel, een open huis voor studenten van het ROC

uitvoeren en evalueren. Verder worden buurtbe-

Midden Nederland en het Vader Rijn College

woners benaderd die een eigen bedrijfje willen

met competentiegericht onderwijs, krijgt hier

opzetten en er worden activiteiten georgani-

een gezicht.

seerd met een cultureel, voorlichtend of sociaal karakter in samenwerking met de buurtbewo-

De cursisten zijn hier te zien, actief werkend en

ners.

bezig aan hun prestaties. Potentiële opdrachtgevers zien hier de mogelijkheden om ook hun

De wijk zal uiteindelijk vitaler en leefbaarder

werkopdrachten aan te besteden. Vanuit de

worden en meer sociale cohesie vertonen.

Wissel doen de jongeren klussen in de buurt. Het doel van de presentatiewinkel is om jongeren aan werk te helpen. Deze ervaring kunnen ze goed gebruiken als ze de arbeidsmarkt op gaan. De Wissel werkt ook aan het versterken van het netwerk in de buurt. Wijkbewoners, organisaties

61


Penvoerder: Gemeente Utrecht Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 1.826.062,Overig Publiek: € 2.689.094,Privaat: € 50.000,Looptijd: 1 april 2009 t/m 31 december 2012 www.utrecht.nl

Wijkeconomie en Kleinschalig Ondernemerschap Samenwerking: gemeente Utrecht en provincie Utrecht

De activiteiten binnen het project richten zich vooral op het adviseren, coachen en faciliteren

Gezond ondernemerschap is nodig voor vitale

van kleine ondernemers uit heel Utrecht. Zo

wijken en draagt bij aan werkgelegenheid,

worden er trainingen en netwerkbijeenkomsten

economische groei, diversiteit in de economi-

georganiseerd, kunnen zij persoonlijk advies

sche structuur en vernieuwend vermogen. Er

krijgen en worden ze wegwijs gemaakt bij alle

ontstaan ontwikkelingskansen voor mensen en

instanties die iets voor hen kunnen betekenen.

buurten.

Verder wil de gemeente een aantal straatmanagers aanstellen, die ondernemers met elkaar in

De kracht van het programma ‘Wijkeconomie

contact brengen, inzetten op veiligheid en aan-

Kleinschalig Ondernemerschap’ zit in de samen-

zetten tot acties die de wijkeconomie ten goede

werking tussen verschillende partijen die zich

komen. Per wijk wordt een plan van aanpak

bezighouden met leefbaarheid en ondernemer-

gemaakt en de straatmanagers krijgen van de

schap. Meer ondernemerschap betekent meer

gemeente extra budget om concrete activiteiten

werkgelegenheid en bevordert ook de bedrijvig-

uit te voeren.

heid en levendigheid in de wijken. De gemeente wil met deze extra impuls ook bijdragen aan een veilige en schone leefomgeving en een beter vestigingsklimaat in de wijken. Aandacht voor wijkeconomie is nodig vanwege de groei van het MKB, de groei van het etnische ondernemerschap, ontwikkelingen op het vlak van microfinanciering met veel aandacht voor coaching van ondernemers en toenemende maatschappelijke betrokkenheid van ondernemers bij de wijk.

62


Penvoerder: Taskforce Innovatie regio Utrecht Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 359.568,Overig Publiek: € 539.000,Privaat: € 352,Looptijd: 1 januari 2010 t/m 31 december 2013 Webiste: www.designercafe.nl

Designer Café Samenwerking: gemeente Utrecht en de

Het systeem werkt als volgt: de aangesloten

provincie Utrecht

designers ontwerpen de kleding. In naaiateliers in de stad worden de prefab-kledingonderdelen

Designer Café is een nieuwe conceptstore waar

gemaakt. Deze kledingonderdelen worden ver-

collecties van jonge getalenteerde Nederlandse

zameld en tentoongesteld in het Designer Café.

modeontwerpers geproduceerd en verkocht

Klanten kunnen ter plekke hun kledingstukken

worden. Designer Café geeft hiermee een im-

samenstellen of de patronen en kledingonderde-

puls aan de modesector in de stad.

len zelf thuis verwerken.

Het Designer Café heeft een verkoop-, pro-

Kortom, het Designer Café is een winkel in de

ductie- en etalagefunctie voor modeartikelen.

stad Utrecht waar de klant terecht kan voor

Hiervoor wordt gebruik gemaakt van hoogwaar-

prefab bestellingen op maat, een naaiatelier èn

dige ICT-toepassingen, technologisch verge-

een etalage met nieuwe producten van jonge

vorderde naaimachines en vooraf gefabriceerde

ontwerpers.

kleding. Dit leidt tot een geheel nieuwe manier van kledingproductie doordat kleding uit mas-

Maar de klant kan hier ook terecht voor

saproductie wordt gebruikt om custom made

workshops en social shopping events.

kleding te maken. Door het gebruik van massa geproduceerde kleding blijft de kostprijs laag en kan zo de concurrentie aan met traditionele winkelketens. De subsidie wordt gebruikt om de tekorten bij de start van het Designer Café af te dekken.

63


64


Penvoerder: Stichting Vrienden van het Jongeriuscomplex Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 1.249.516,Overig Publiek: € 1.055.152,Privaat: € 819.122,Looptijd: 15 juli 2009 t/m 15 september 2012 www.architectenweb.nl

Creatieve Industrie Jan Jongerius Samenwerking: gemeente Utrecht, Stichting

een plaats worden waar ondernemers uit de

Vrienden van het Jongeriuscomplex en

kunsten, creatieve zakelijke dienstverlening en

F. van Seumeren Holding

media en entertainment zich kunnen vestigen en elkaar kunnen ontmoeten. De villa krijgt onder

De monumentale villa en tuin aan het Merwe-

andere een horecagelegenheid en diverse kleine

dekanaal zijn samen met het achterliggende

presentatieruimtes. Het project beperkt zich

kantoor onderdeel van het zogenaamde Jonge-

hiertoe in de 1ste fase.

riuscomplex. Dit werd gebouwd in 1938 door ondernemer Jan Jongerius. Door de eigenzinnige aanpak van Jongerius ontstond een complex dat qua bouwstijlen een mix is van modernisme en art-deco. Met de verbouwing van de monumentale Jongeriusvilla en tuin wordt de eerste stap gezet in de ontwikkeling van een ontmoetingsplaats en ontwikkelingsplek voor creatieve ondernemers in de Jongeriusfabriek. In Utrecht wonen en werken veel creatieve ondernemers, maar de bedrijfsruimte in de stad is beperkt en verspreid. De Jongeriusfabriek moet

“In dit programma benutten we de sterke punten van de Randstedelijke economie (veel kennis en startend ondernemerschap) om ook kansen te creëren voor mensen die achterblijven.” Mw.M.K.M. Spit Wethouder in Utrecht

65


Penvoerder: Stichting Syntens Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 3.240.164,Overig Publiek: € 4.505.284,Privaat: € 354.750,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 december 2013 www.kansenvoorflevoland.nl

Kansen voor Flevoland Samenwerking: Kamer van Koophandel

industrie. Daar waar het mogelijk is worden be-

Flevoland, Ontwikkelingsmaatschappij

drijven ook actief gekoppeld met sterke clusters

Flevoland en Stichting Syntens

en netwerken binnen West en binnen overige delen van Nederland. Het accent ligt op bedrij-

Het gaat in dit project om de volgende vijf uit-

ven met meer dan vijf werknemers. Als het om

voeringslijnen:

bedrijven gaat met minder dan vijf werknemers

1. S timulering van kennisoverdracht in collec-

dan wordt de aandacht in hoofdzaak gericht op

tieven

doelgroepen van Syntens, Creatieve Industrie en

3. Stimuleren kennisbruggen tussen kennisin-

bedrijven in de Human Health.

stellingen en MKB 4. Actieve kennisoverdracht naar MKB, kennismakelen en kennisschakelen 5. Coachen en begeleiden van Technostarters Hierdoor is het mogelijk gerichter, eerder, beter en sneller de benodigde kennis en kapitaal bij de ondernemersvraag aan te laten sluiten. Kansen voor Flevoland verstrekt vouchers, waarmee de onderneming kennis kan inkopen bij een gespecialiseerde kennisinstelling en contracten kan afsluiten. Het project sluit aan bij de focusgebieden in Flevoland: ICT/nieuwe media, geomatica: wateren navigatiecluster, composieten en lichtgewicht materialen, transport, logistiek en handel, life science, medische technologie en de maak-

66

Technologie Starters in de focus-gebieden en de

2. Stimulering van individuele bedrijfsinnovaties


Penvoerder: Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland B.V. Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 3.402.084,Overig Publiek: € 4.169.707,Privaat: € 933.420,Looptijd: 1 augustus 2007 tot 31 december 2013 www.omfl.nl

Ondersteuning Innovatief Ondernemerschap Flevoland Samenwerking: Ontwikkelingsmaatschappij

Het project wil de groei in de Flevolandse eco-

Flevoland B.V., Syntens, KvK en de Provincie

nomie stimuleren door bedrijven te financieren,

Flevoland

individueel advies te geven, ondernemers voor te lichten en bewust te maken via collectieven

De Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland wil

en startende ondernemers te begeleiden en te

samen met de partners een impuls geven aan

ondersteunen. Bij startende ondernemers gaat

de groei van de Flevolandse economie. Het

het vooral om succesvolle studenten en sta-

project wordt uitgevoerd in samenhang met het

giaires van onderwijs- en kennisinstellingen te

project van Kansen voor West, ‘Kansen voor

stimuleren om zich als zelfstandige ondernemer

Flevoland’.

te vestigen.

Het project richt zich op het stimuleren van innovatie, het geven van management-ondersteuning en het tot stand brengen van samenwerkingsverbanden tussen bedrijven, kennisinstellingen en onderwijsinstituten. Daarnaast richt het zich ook op het acquireren van buitenlandse bedrijven in de 8 belangrijkste sectoren. Deze sectoren zijn: materiaaltechnologie, water, toerisme, ICT, energie, creatieve industrie, life sciences en medische technologie en geomatica.

67


Penvoerder: provincie Flevoland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.500.000,Overig Publiek: € 2.412.899,Privaat: € 9.000.000,Looptijd: 1 januari 2008 tot 31 december 2015 www.flevoland.nl

Regeling Technologische Milieu Innovatie 2008-2013 De TMI-regeling 2008-2013 stimuleert innovatie bij het Flevolandse midden- en kleinbedrijf (MKB). De regeling is bedoeld voor Flevolandse MKB-ers die voor eigen risico een voor Flevoland technisch nieuw product, werkwijze, systeem of dienst ontwikkelen dat zich richt op besparing, milieuverbetering en duurzaamheidbevordering of een neutraal milieu-effect heeft. De provincie Flevoland verstrekt een basissubsidie van 20% over de subsidiabele projectkosten tot een maximum van 200.000 euro per project. Aanvragers zijn MKB-bedrijven uit de industrie. De eis van deze regeling is dat de innovatie ‘nieuw voor Flevoland’ is. De regeling zal leiden tot meer werkgelegenheid, omzetgroei en private vervolginvesteringen. In het aanvraagformulier TMI-regeling wordt gevraagd naar het huidige aantal fte’s, een exploitatiebegroting, de verwachte omzetgroei en de verwachte private vervolginvesteringen. In de voortgangsrapportage en het eindrapport komen de gerealiseerde effecten specifiek aan de orde. Jaarlijks wordt op macroniveau de werkgelegenheidsgroei en omzetgroei van het Flevolandse bedrijfsleven gemeten.

68


Penvoerder: Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland B.V. Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.050.000,Overig Publiek: €3.150.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2011 www.omfl.nl

Doorstart Technofonds Flevoland BV Samenwerking: Ontwikkelingsmaatschappij

strekt aan ruim 30 ondernemingen. Alle aan-

Flevoland B.V., de gemeenten Almere,

deelhouders binnen het Technofonds zijn van

Lelystad, Dronten en Noordoostpolder

mening dat het ingebrachte kapitaal niet hoeft te worden teruggestort. Ze zijn bereid het kapitaal

Het Technofonds is in 2000 gestart met het

dat is vrijgekomen, door bijvoorbeeld aflossin-

verstrekken van risicokapitaal aan meer jonge

gen van geldleningen en aandelenexits, opnieuw

hoogwaardige technologisch gerichte bedrijven

ter beschikking te stellen.

in bijvoorbeeld de ICT-sfeer, life science, communicatie, internet, robotisering en

De verwachting is dat met de doorstart 19

back-up technologie.

ondernemingen in totaal 4,2 miljoen euro zullen krijgen en dat er nieuwe innovatieve onderne-

Het project bestaat uit het verstrekken van parti-

mingen in Flevoland kunnen ontstaan die niet

cipatiekapitaal tegen marktcondities aan

alleen zelf bijdragen aan de gewenste werkgele-

hoogwaardige startende- en doorstartende

genheid maar ook voor ongeveer 30% indirect

technologisch/innovatief gerichte ondernemin-

bijdragen aan de werkgelegenheid.

gen in de vorm van aandelenkapitaal en (achtergestelde) geldleningen. Het maximale participatiebedrag bedraagt in de aanvangsfinanciering maximaal € 300.000, waarvan het grootste deel bestaat uit een geldlening. In de periode 2000 t/m 2007 is het ingebrachte participatiekapitaal van ruim € 6,4 miljoen ver-

69


Penvoerder: Stichting Geomatica Business Park Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.926.350,Overig Publiek: € 2.742.823,Privaat: € 1.232.627,Looptijd: 1 juli 2007 tot 1 september 2012

Geo Valley

Website: www.geovalley.org

Samenwerking: Alkyon-Arcadis, Argeops,

om innovaties te ontwikkelen die aansluiten bij

BMT ARGOSS, Ecoflight, Infram, IMARES,

de toenemende behoefte aan geo-informatie in

ITC, NLR, SOVON, Stichting GBP, TNO,

onze maatschappij. Ook streeft Geo Valley er

TU Delft, de Universiteit van Amsterdam

naar de beschikbaarheid en toegankelijkheid

en Stichting Geomatica Business Park

van geo-informatie te verbeteren door ontwikkeling van op internet gebaseerde faciliteiten.

Onze leefomgeving staat steeds meer onder druk. Door de noodzaak de schaarse ruimte

Het tweede deelproject richt zich vooral op de

te gebruiken en te beheren, de gevolgen van

creatie van meerwaarde voor alle stakeholders,

ingrepen op de maatschappij te voorspellen en

het bewaken van outputdoelstellingen, project-

de risico’s als gevolg van klimaatverandering te

management, de positionering van GBP als

bepalen, is het belangrijk om te beschikken over

internationaal dienstencentrum voor omgevings-

wereldwijde, actuele geo-informatie. Het Geo-

informatie en het bevorderen van de synergie,

matics Business Park (GBP) huisvest bedrijven

kennisborging en promotie.

en kennisinstellingen actief in deze innovatieve, snel groeiende geomaticasector. Geo Valley wil met innovatieve, op ruimtevaartgegevens gebaseerde geomaticaproducten en -diensten bijdragen aan een schone en veilige leefomgeving en het ontwikkelen van nieuwe economische bedrijvigheid. Geo Valley bestaat uit twee deelprojecten. Het eerste is opgedeeld in 4 thematische clusters: lucht, ruimte, water en geomaticatechnologie & infrastructuur. Binnen ieder cluster is een verzameling van bedrijven en instellingen actief

70


Penvoerder: Praktijkonderzoek Plant en Omgeving BV Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 800.000,Overig Publiek: € 950.000,Privaat: € 4.366.490,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 december 2012

Energierijk

www.ppo.wur.nl

Samenwerking: PPO, ASG, provincie

electriciteit, bio-olie en mogelijk zelfs veevoeder

Flevoland, Eneco New Energy, Zea Fuels,

op basis van algenrestproducten.

BBO & AMCBB en NWEA. Het project bestaat uit 5 kleinere onderzoeksEnergierijk versterkt de concurrentiekracht door

projecten. Dit zijn:

in samenwerking met bedrijven, innovaties op

- co-vergisttechniek (verwerken dierlijk mest in

het gebied van duurzame energie te ontwikkelen en de toepassing hiervan te stimuleren. Energierijk bestaat uit de bouw van een bio co-vergister (een apparaat waarmee energie opgewekt kan worden uit dierlijke mest en planten) die gebruikt kan worden op een boerderij.

een biogasinstallatie), - ontwikkeling van bio-ethanol, algenproduktie als alternatief voor olie, - omzetten van koolstofhoudende biomassa zoals gras naar olie en gas en - de ontwikkeling van een zonneweide voor de toepassing van zonne-energie.

De testlocatie is uniek door de koppeling van de co-vergister met een bio-ethanol installatie en een algenvijver waardoor meer energie uit de biomassa kan worden gehaald. Deze combinatie zorgt voor het nuttig gebruik van restwarmte en andere afvalstoffen, de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en milieuvriendelijke productie van bio-ethanol,

71


Penvoerder: gemeente Lelystad Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.075.000,Overig Publiek: € 1.075.000,Privaat: € 0,Looptijd: 22 augustus 2008 t/m 31 december 2013

Innovatie Incentive Lelystad

www.lelystad.nl

Samenwerking: gemeente Lelystad en de

de huidige vestigingsplek kunnen uitbreiden

provincie Flevoland

een goed alternatief te bieden aan de randen van het gebied. Een subsidieregeling, de MKB-

De ligging van Lelystad is uniek. De stad neemt

regeling Lelystad 2008, die de economische

een centrale positie in tussen diverse regio-

en innovatieve ontwikkelingen in de gemeente

nale stedelijke netwerken. Er is sprake van een

Lelystad gaat stimuleren, is hiervoor in het leven

nauwe binding met Almere en Amsterdam, en

geroepen.

daarmee met de Randstad als geheel. Daarnaast heeft Lelystad relaties met de stedelijk

Op basis van deze subsidieregeling wordt een

netwerken in het noorden en oosten van Neder-

investeringsimpuls verstrekt van 10% van de

land. Lelystad vervult een schakelfunctie tussen

investeringskosten van grond, bedrijfsgebou-

de verschillende landsdelen en functioneert als

wen en duurzame bedrijfsuitrusting die tot het

regionaal knooppunt.

kernproces van de onderneming behoren. De investeringsimpuls is gekoppeld aan de verhou-

Voor een structurele en positieve ontwikke-

ding één arbeidsplaats per 10.000 euro subsidie

ling van Lelystad en Flevoland is het belangrijk

en aan de realisatie van ten minste vijf perma-

dat de stad zich richt op een vergroting van de

nent bezette arbeidsplaatsen. Op basis van het

werkgelegenheid, verbetering van het econo-

Structuurplan Lelystad is het streven richting

misch profiel en een groter aandeel aan (interna-

2015 te groeien naar 80.000 inwoners en 32.000

tionale) innovatieve MKB-bedrijven.

arbeidsplaatsen.

Met ‘Innovatie Incentive Lelystad’ worden gunstige randvoorwaarden geschapen om kleine en middelgrote innovatieve ondernemingen de ruimte te geven om te kunnen groeien en zich te vestigen in Lelystad. Daarnaast is het belangrijk de werkgelegenheid binnen westelijk Nederland te behouden, door bedrijven die niet meer op

72


Penvoerder: Rijkswaterstaat IJsselmeergebied Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.300.000,Overig Publiek: € 5.200.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 december 2011 Website: www.iivr.nl

Integrale Inrichting Veluwerandmeren IIVR-2 IIVR is de afkorting van Integrale Inrichting

bied wordt verbeterd. Het is de bedoeling dat er

Veluwerandmeren. De IIVR richt zich op een

één robuuste structuur (dijk, boulevard, strand)

duurzame inrichting van de Veluwerandmeren

komt, die als basis dient voor het

en directe omgeving. Duurzaam betekent dat de

ontwikkelen van de Bremerbergse Hoek tot

natuur blijft voldoen aan de Natura 2000-doel-

een goed ontsloten, kwalitatief hoogstaand,

stellingen en dat mensen gepast gebruik kunnen

zwaartepunt voor recreatie.

maken van het gebied, bijvoorbeeld voor hun broodwinning of om te recreëren.

Op de lange termijn verandert het imago van het randmerengebied van ‘doorgangsgebied’ naar

Binnen het IIVR worden een aantal projecten

‘verblijfsgebied’. Door een aantrekkelijker vaar-

uitgevoerd, namelijk: aanleggen van het groene

gebied te creëren blijft de watersporter langer in

kruispunt Nuldernauw, verdiepen bij Nulderhoek,

het Veluwerandmerengebied, besteedt er meer

aanleggen kustzone Zeewolde, vergroten van de

geld. Dit zal ook een positief effect hebben op

vaarmogelijkheden in Wolderwijd en aanleggen

de werkgelegenheid.

van het recreatiegebied Bremerberg. De Bremerbergse Hoek bestaat uit een jachthaven, een seizoenscamping en een openbaar strandje. Vooral het strandje ziet er verwaarloosd uit. Dit komt o.a. door afslag van zand door golven en het afwezige openbaar gebruik. Het strandje is alleen per fiets bereikbaar. De bereikbaarheid en toegankelijkheid van het ge-

73


Penvoerder: gemeente Lelystad Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 946.654,Overig Publiek: € 3.542.194,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2010 www.lelystad.nl

Kwaliteitsimpuls ontwikkeling Kuststrook Lelystad dient zich in kwalitatieve uitstraling

De ontwikkelingen aan de kust volgen elkaar de

verder te ontwikkelen als een stad aan het water

komende jaren snel op. Het gebied zal aantrek-

maar landelijk gezien scoort Lelystad momen-

kelijk worden als vestigingsplaats voor zowel

teel onder de maat. Met de ontwikkelingen aan

bedrijven als nieuwe bewoners. Er ontstaat een

de kust wil Lelystad zich kunnen onderscheiden.

nieuwe leefomgeving aan het water die zal bij-

Feitelijk vindt er een transformatie plaats van

dragen aan de versterking van Lelystad als stad

een ‘dode’ strook naar een levendige kust-

aan het water.

strook. De gemeente Lelystad wil de nieuwe havenkom, met 130 ligplaatsen, zo inrichten dat deze een grote aantrekkingskracht heeft op passanten. Ook zal de haven gebruikt worden voor het organiseren van evenementen. Daarnaast komt in het verlengde van de haven een nieuwe boulevard. De boulevard zal zo worden ingericht dat het aansluit op het kwaliteitsniveau en uitstraling van de havenkom met de omliggende woningen. Passanten zullen in dit gebied graag verblijven, door onder meer de bijzondere picknick gelegenheden en de mogelijkheden om buitensporten te beoefenen. De werkzaamheden zullen in 2 fasen worden uitgevoerd. Als eerste zal de boulevard ter hoogte van de havenkom worden uitgevoerd. Daarna zal de boulevard vanaf de nieuwe havenkom tot en met de Enkhuizerdijk worden gerealiseerd.

74


Penvoerder: gemeente Lelystad Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 2.000.000,Overig Publiek: € 4.873.716,Privaat: € 960.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2012 www.lelystad.nl

Atolplaza motor voor kwaliteitsimpuls leefomgeving Samenwerking: gemeente Lelystad, GSB

lende groepen in de wijk, kinderen, jongeren,

middelen, BDU fysiek en Woningbouwvereni-

volwassenen en senioren ongeacht herkomst en

ging Centrada

culturele achtergrond.

Met ‘Atolplaza’ krijgt de Atolwijk in Lelystad een

De inrichting van de openbare ruimte wordt

kwaliteitsimpuls. Dit gebeurt door een multifunc-

een stimulans om het gebied op te zoeken en

tionele accommodatie samen te voegen met de

om er te (ver)blijven. Alleen de multifunctioneel

ontwikkelingen in de openbare ruimte.

inzetbare ruimte wordt vanuit Kansen voor West gesubsidieerd.

Door twee scholen fysiek onder één dak te brengen en daar andere belangrijke wijkvoorzieningen aan toe te voegen, worden de bewoners op één centrale plek samengebracht in de wijk. De marktplaats wordt een plek voor een ieder om naar toe te gaan. Niet alleen de gebouwen moeten in de behoeften van de gebruikers en bezoekers kunnen voorzien, maar ook de openbare ruimte. Dat komt de leefbaarheid en vitaliteit van de wijk ten goede. De voorziening richt zich dan ook op de bewoners van de hele Atolwijk. De deelnemers vormen straks een afspiegeling van de verschil-

75


Penvoerder: Stichting Bad Hanzeborg Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 350.000,Overig Publiek: € 0,Privaat: € 895.035,Looptijd: 22 december 2008 t/m 30 juni 2010 Website: http://www.hanzeborg.com/

Zorg en doelgroepenbad Bad Hanzeborg Samenwerking: Centrada, Woonzorgcentra

Ook heeft het aangepaste douches, kleedruim-

Flevoland en Stichting Bad Hanzeborg

tes en toiletten voor de gebruikers.

Een zwembad is voor ouderen en andere

Het totale multifunctionele centrum versterkt

specifieke groepen in onze maatschappij een

de leefbaarheid van de wijk Hanzepark, de stad

belangrijke voorziening om te kunnen bewegen,

Lelystad en de regio, en vergroot de werkgele-

zorg of therapie te ontvangen en te recreëren.

genheid. Daarnaast worden ook de sportieve,

Kortom, een middel om deel uit te maken van

recreatieve, welzijns- en onderwijskundige voor-

de samenleving.

zieningen in Lelystad versterkt en levert het bad een stimulans aan de werkgelegenheid.

Het nieuw te bouwen multifunctionele centrum in het HanzePark in Lelystad voorziet in deze behoefte door de aanleg van een zorgbad, ook wel ‘doelgroepenbad’ genoemd. Een noodzakelijk en aanvullend alternatief voor speciale groepen zoals: ouderen, lichamelijk en verstandelijk gehandicapten, revaliderenden of ADHDkinderen. Het nieuwe zorg en doelgroepenbad biedt ouderen en andere specifieke doelgroepen een aantal waardevolle en veilige faciliteiten. Zo kan de bodem omhoog en omlaag en hoeft niemand te vrezen voor verdrinkingsgevaar. Het bad heeft ook een beschermend karakter door een beweegbare watertrap, een til-lift en de mogelijkheid om het water extra warm te maken.

76


Penvoerder: Stichting Syntens Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: â‚Ź 1.800.000,Overig Publiek: â‚Ź 2.276.850,Privaat: â‚Ź 423.150,Looptijd: 1 januari 2008 t/m 31 december 2010 www.syntens.nl/kansenkanon

KansenKanon-2 Samenwerking: Syntens, provincie NoordHolland en de gemeente Amsterdam

Het KansenKanon-2 geeft MKB-ondernemers advies en brengt hen in contact met collega-on-

Innoveren is investeren in kennis, tijd en geld.

dernemers en kennisinstellingen. Het innovatie-

Het KansenKanon-2 biedt ondernemers uit

programma initieert en begeleidt samenwerking

Noord-Holland de kortste weg naar succes.

en draagt bij aan de advieskosten van experts.

Door investeringen te delen, samenwerking te

Zo kunnen innovaties beter, eerder en sneller

stimuleren en ondernemers te helpen om hun

stand komen!

creativiteit om te zetten in marktwaarde. KansenKanon-2 heeft tot doel de kansrijke clusters in Noord-Holland te versterken. Vooral de groep MKB-bedrijven met 5 tot 50 medewerkers en de kansrijke (techno)starters krijgen extra aandacht. Naast ontwikkeling, overdracht en toepassing van kennis wordt ook de innovatie en samenwerking door de clusters heen gestimuleerd. Het KansenKanon-2 is een innovatieprogramma en richt zich op de sectoren creatieve industrie, ICT & multimedia, groothandel, logistiek & maritiem, food & agri, human health, industrie en bouw.

77


78


Penvoerder: Stichting Associatie Technologie Overdracht Noord-Holland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.015.658,Overig Publiek: € 1.114.230,Privaat: € 857.342,Looptijd: 1 juli 2008 t/m 30 juni 2014 Website: www.dowes.nl

Dutch Offshore Wind Energy Services DOWES Samenwerking: Stichting Associatie Techno-

De bedoeling van het project DOWES is de

logie Overdracht Noord-Holland, provincie

bewaking op afstand van offshore windparken,

Noord-Holland, ATO, ECN, TNO, AMC T&T en

de juiste mensen op tijd informeren over de

Peterson Offshore

toestand ervan, zodat een kosteneffectieve keuze kan worden gemaakt voor de onder-

Het Dutch Offshore Wind Energy Services

houdswerkzaamheden.

(DOWES) project is gericht op de ontwikkeling van een innovatief ICT systeem waarmee

Op den duur zal de beheersbaarheid van

offshore windparken uit de regio Den Helder be-

offshore wind groter worden, de onderhouds-

heerd kunnen worden. Een hoge beschikbaar-

kosten zullen omlaag gaan, de inzetbaarheid

heid tegen minimale kosten. Deze ICT Service is

wordt groter en daarmee gaat de opbrengst

in staat sensoren op de windturbine op afstand

duurzame energie omhoog en de emissies

uit te lezen.

omlaag.

Binnen het project wordt er gebruik gemaakt van de nieuwste kennis uit de markt, eigen kennis en kennisontwikkeling die samengebracht worden in een systeem. Het samenbrengen van deze kennis maakt het mogelijk om diverse manieren van onderhoud te verrichten aan de offshore windparken.

“ Kansen voor West is een goed instrument om de werkgelegenheid te bevorderen. De vakbeweging zal zorgen dat het op de agenda van de regionale platforms komt.” M. Laboui Vakcentrale FNV

79


Penvoerder: Stichting Associatie Technologie Overdracht Noord-Holland (ATO-NH) Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 2.129.880,Overig Publiek: € 2.514.049,Privaat: € 1.002.146,Looptijd: 15 mei 2008 tot 31 juli 2013 Website: www.grootcomposiet.nl

Open Innovatie-Alliantie Groot Composiet Noord-Holland Samenwerking: ATO-NH, TNO, TU Delft, ECN

zich vooral op technologische Groot Composiet

en andere onderzoeksinstellingen

innovaties in de maritieme en civiele sector

De 21e eeuw vraagt om een definitieve omslag

Voorbeelden hiervan zijn: composiet bouwma-

naar een duurzame economie. Composieten zijn

teriaal als alternatief voor beton of baksteen. En

milieuvriendelijk en zijn door hun unieke eigen-

composiet laadvloer voor schepen als alternatief

schappen, zoals vormvrijheid,

voor hout of staal.

onderhoudsarm, sterk en licht in gewicht. Composieten zijn een goed alternatief voor producten en halffabrikaten die nu uit staal, hout of ander basismateriaal worden vervaardigd. Denk hierbij aan bruggen en binnenvaartschepen, maar ook aan schotten en dekluiken. ATO neemt de technische en organisatorische drempels weg door innovaties te ondersteunen en te begeleiden in de fasen van ontwerp tot en met industrieel onderzoek en experimentele ontwikkeling van composieten. ATO verbetert het algemene innovatieklimaat door kennis die nodig is voor de ontwikkeling van innovaties onderling over te dragen en uit te wisselen én te delen met onderwijs- en kennisinstellingen op dit gebied. Dit proces vereist een stimulerende regie, samenhang en focus. Om focus en massa te ontwikkelen richt de Open Innovatie-Alliantie

80


Penvoerder: Stichting Zaanstreek First in Food Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 836.900,Overig Publiek: € 1.030.349,Privaat: € 250.000,Looptijd: 1 juli 2008 t/m 31 december 2010 Website: www.firstinfood.nl

House of Food Samenwerking: Stichting Zaanstreek First in

seren van informele themabijeenkomsten, sympo-

Food, gemeenten Zaanstad, Wormerland en

sia en workshops, maar ook door heel simpel de

Oostzaan, Regio College, Provincie Noord-

juiste bedrijven met elkaar in contact te brengen.

Holland, Kamer van Koophandel, Onderne-

Het House of Food wordt een fysieke verzamel-

merskring Zaanstreek, SAN, Syntens, en het

plaats en zal bestaan uit een Innovatie Studio, een

bedrijfsleven

Food Laboratorium, een Netwerkruimte en een Leerfabriek.

De Zaanstreek staat sinds jaar en dag bekend om haar succesvolle foodsector. Uniek is ook dat bin-

Een leerfabriek is een echt bedrijf dat producten

nen de Zaanstreek sprake is van een totale

op de markt zet, maar anders functioneert dan het

ketenstructuur voor de foodsector. Deze sector

‘normale’ bedrijfsleven. In een leerfabriek staat de

vormt dé belangrijkste economische sector bin-

productielijn centraal, van begin tot einde bemand

nen de regionale economie. Om dit ook voor de

door leerlingen. Het verschil met een ‘normaal’

toekomst als sterke economische pijler te behou-

productieproces is, dat vertraging is ingebouwd

den en verder te ontwikkelen is Zaanstreek First in

om het leren mogelijk te maken. Een ander verschil

Food gestart.

is dat de techniek van het proces inzichtelijk en transparant gemaakt wordt. De leerfabriek zoals

Deze kennis- en bedrijvencluster richt zich op het

het House of Food die gaat opzetten is een leer-

verhogen van het innovatieve vermogen van de

fabriek waar ‘Smoothies’ worden geproduceerd.

sector. Zaanstreek House of Food richt zich met

Los van deze productielijn is het de bedoeling een

haar programma op de ongeveer 200 bedrijven en

aantal machines te plaatsen die inzicht verschaffen

stimuleert de uitwisseling van kennis tussen deze

in productiewijzen van voedingsmiddelen in brede

bedrijven. Dit gebeurt bijvoorbeeld door het organi-

zin, zoals een kneder en een menger.

81


Penvoerder: Stichting iMMovator Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.804.730,Overig Publiek: € 1.686.800,Privaat: € 848.028,Looptijd: 1 september 2008 t/m 31 december 2012 Website: www.immovator.nl

Cross Media Expertisecentrum Samenwerking: de provincies Noord-Holland,

kennis en expertise. Het Expertisecentrum

Flevoland, Utrecht, Ministerie van Econo-

speelt ook een belangrijke rol in het vergroten

mische Zaken, Syntens, Hogeschool van

van het netwerk. Het toegankelijk maken van

Amsterdam, Universteit van Utrecht, UvA; de

kennis voor partijen in de sector is mogelijk

gemeenten Haarlem, Amersfoort en Almere;

nog belangrijker dan de kennis op zich. Deze

coördinerende organen als AIM, Taskforce

kennisverspreiding wordt mogelijk gemaakt

Innovatie, Almere Kennisstad en Waag

door een groot aantal on- en offline communi-

Society

catieactiviteiten, door netwerkbijeenkomsten, congressen, workshops en door matchmaking

Met cross media worden bedrijven bedoeld die het exploiteren van informatie tot hoofdtaak hebben en die daarvoor meerdere media gebruiken, zoals een radio- of tv-omroep, uitgeverij, entertainment en reclame. Ook creatieve ontwerpers en conceptontwikkelaars behoren tot de cross media. De cross media industrie geeft een krachtige impuls aan de economie van de Noordvleugel van de Randstad. Het project ontwikkelt een regionaal expertisecentrum voor de cross media sector waarin bedrijfsleven, overheid, het onderwijsveld en de onderzoekswereld elkaar ontmoeten en intensief gaan samenwerken. In het Cross Media Expertisecentrum komen kennis en vaardigheden samen. Bedrijven uit deze sector kunnen hier terecht voor advies,

82

te organiseren.


Penvoerder: gemeente Haarlem Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.055.180,Overig Publiek: € 1.450.000,Privaat: € 250.000,Looptijd: 1 juni 2008 t/m 31 mei 2012 www.haarlem.nl

Nieuwe Energie op de Creatieve As Samenwerking: gemeente Haarlem, iMMo-

een groot aantal bedrijven en instellingen zich

vator, Hogeschool INHolland, Cross Media

in De Nieuwe Energie gaan vestigen en zo

Network, iMMovator Netwerk023, stichting

bijdragen aan het versterken van deze sector.

Syntens, Fortress, Rabobank, KvK Amsterdam/Kennemerland en Innovatie Platform

Daarnaast gaat het centrum samenwerking

Haarlem

tussen creatieve bedrijven stimuleren, ondersteunt het de ondernemers, het onderwijs en het

De Creatieve As is de as in de Noordvleugel

onderzoek in de regio Haarlem.

die getrokken kan worden als men de creatieve industrie in de regio’s Haarlem, Amsterdam,

Het project zal leiden tot een ontwikkelde zake-

Almere, Amersfoort en Utrecht met elkaar ver-

lijke dienstverlening in Haarlem die verbonden is

bindt. De creatieve industrie in de regio Haarlem

met de creatieve industrie, een enthousiast MKB

kenmerkt zich door een hoog potentieel aan

dat vele activiteiten en evenementen ontwikkelt

economische waarde. Dit wordt onvoldoende

en een krachtige verbinding tussen onderne-

gebruikt.

men, onderwijs en onderzoek om potentie van de creatieve industrie te versterken.

Nieuwe Energie op de Creatieve As richt zich op de ontwikkeling van een kenniscentrum om innovatie en ondernemerschap binnen de creatieve sector in de regio Haarlem te stimuleren. Op het terrein van het voormalig Energie Bedrijf Haarlem komt een centrum van cultuur en creatieve industrie. Het is de bedoeling dat

83


Penvoerder: Tidal Testing Centre Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.720.269,Overig Publiek: € 1.505.236,Privaat: € 1.075.168,Looptijd: 18 januari 2009 t/m 31 oktober 2012 www.tidaltesting.nl

Ontwikkeling grootschalige inzet offshore getijstroomenergie Samenwerking: Tidal Testing Centre,

realiseren.

Tocardo, Bluewater, ECN, NIOZ, WL, MARIN, WMC en de provincie Noord-Holland

Noord-Holland is omringd door water, daarom is dit voor de provincie een passende plek om

Het project stimuleert de ontwikkeling van ken-

onderzoek te doen naar getijstroomenergie. De

nis die barrières voor grootschalige inzet van

onderzoeken vinden onder andere plaats in de

getijstroomturbines op zee kan wegnemen, on-

kop van Noord-Holland bij Den Oever en in het

dersteund door ondersteunende testen aan de

Marsdiep bij Texel. Het Tidal Testing Centre sluit

hand van een realistische pilot. Met dit project

ook aan bij de plannen voor de toekomst van de

wil men onderzoeken hoe stromend zeewater

Afsluitdijk, die een proeftuin wordt voor nieuwe

gebruikt kan worden als duurzame energiebron.

vormen van duurzame energie.

Het is dus een echt experiment. Door getijstroomturbines in stromend open water te plaatsen, kan duurzame energie opgewekt worden. Deze ‘windmolens onder water’ worden op zee aan drijvende of vaste frames verankerd. Het Tidal Testing Centre wil in samenwerking met industrie (Tocardo International, Bluewater Energy Services) en onderzoeksinstellingen (NIOZ, ECN, WMC, Marin, Deltares) onderzoek doen naar ‘offshore’ centrales in open zeegebieden. Ook de impact van getijstroom op het milieu en efficiënte installatie en onderhoud van de turbines worden onderzocht. Het samenwerkingsverband wil met dit project haar internationale positie in de getijstroomenergiemarkt fors versterken en duurzame werkgelegenheid

84


Penvoerder: ZON Energie Ontwikkelingsbedrijf bv Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.328.005,Overig Publiek: € 914.750,Privaat: € 415.250,Looptijd: 20 augustus 2008 t/m 31 augustus 2013

De HeatMatcher

Website: www.heatmatcher.nl

Samenwerking: ZON Energie-Ontwikkelings-

kan het systeem zich rustig in optimale staat

bedrijf bv, ECN, Ontwikkelingsbedrijf Noord-

van paraatheid stellen, wat veel energiekosten

Holland Noord, DWA installatie- en energie-

bespaart. Het energieconcept van HeatMatcher

advies en Hogeschool INHolland

is gebaseerd op een combinatie van een warmtepomp, zonnecollectoren en energieopslag in

Kan de warmte van de zonnige dag worden

de bodem.

gebruikt voor de kille dag? Op dit moment niet: de verwarming gaat pas warmte afgeven als de

Voordat marktpartijen en anderen de nog te ont-

woning koud wordt en er vraag is naar energie.

wikkelen HeatMatcher kunnen gaan toepassen

Eigenlijk zou de verwarming intelligent moeten

in commerciële projecten, wordt in dit project

zijn en kunnen voorspellen wanneer het koud

een uitgebreid onderzoek- en ontwikkelproject

wordt. Dan kan op een zonnige dag de zonne-

uitgevoerd. Resultaat van dit project is een

warmte worden gewonnen en worden bewaard

marktrijp product, dat op grote schaal kan wor-

voor de volgende koude dag. Wat nodig is, is

den toegepast en resulteert in een C02-reductie

een regelsysteem dat de match tussen het nu

van 25% ten opzichte van de huidige systemen .

beschikbare aanbod en de vraag van morgen maakt. Een match tussen vraag en aanbod van warmte: de HeatMatcher. De HeatMatcher is een digitale huismeester die precies weet hoeveel warmte een duurzaam energiesysteem morgen moet leveren. Daardoor

85


Penvoerder: gemeente Zaanstad Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 231.021,Overig Publiek: € 396.153,Privaat: € 0,Looptijd: 11 december 2008 t/m 30 juni 2011 www.walstroom.nl

Walstroom in Noord-Holland, deelproject Gemeente Zaanstad Samenwerking: gemeente Zaanstad en de

haven van Zaanstad en de Zaanstreek een doel.

provincie Noord-Holland

Trends als een toenemende containerisatie en een toenemend belang van doorvoer van olie-

Toepassing van walstroom bij lig-, laad- en

producten geven havens een steeds belangrijker

losplaatsen van binnenvaartschepen in de

wordende functie.

binnensteden is een maatregel voor een duurzame binnenvaartsector. Met een ge-

Als meer havens deze energievoorziening instal-

standaardiseerde stekker en speciale aanslui-

leren, vergroot dat het gebruikersgemak van de

tingskasten kunnen binnenvaartschepen hun

havens en maakt het de havens aantrekkelijker.

electriciteit van de wal krijgen. Het grote voordeel van walstroom is dat schepen niet langer zelf met behulp van dieselgeneratoren of de hoofdmotor electriciteit hoeven op te wekken. Walstroom is bovendien groene stroom. In dit deelproject komen 8 walstroomkasten met totaal 26 aansluitingen in de gemeente Zaanstad. Het project richt zich op het verbeteren van de luchtkwaliteit. Het feit dat er walstroomkasten komen en dat het gebruik ervan verplicht is, zorgt ervoor dat de reductie zo groot mogelijk wordt en dat de doelstelling beter en sneller bereikt wordt. Hoe meer schepen de dieselgeneratoren vervangen door walstroom, des te groter het effect. Daarnaast is ook het behouden en verstevigen van de economische positie van de

86


Penvoerder: Praktijk Stichting Mainport en Groen Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.235.048,Overig Publiek: € 783.640,Privaat: € 1.699.800,Looptijd: 1 juni 2008 t/m 30 april 2012 www.haarlemmermeer.nl

Groene Carré Zuid en West Groene Carré Zuid en West zorgt voor verbetering in de kwaliteit van de leefomgeving rondom Schiphol. Het Groene Carré bestaat uit 4 groene recreatiegebieden tussen Haarlem en Hoofddorp. Het project zorgt voor recreatieve en ecologische verbindingen tussen Spaarnwoude en het Haarlemmermeerse Bos. Het groengebied rond de zogeheten Bulderbaan van Schiphol is hierbij betrokken. Deze gebieden zijn onder andere verbonden door fiets-, wandel-, en ruiterpaden. Voor de liefhebber zijn er ook locaties waarvandaan men vliegtuigen kan spotten.

87


Penvoerder: gemeente Haarlemmermeer Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 3.754.344,Overig Publiek: € 6.745.656,Privaat: € 0,Looptijd: 28 augustus 2008 t/m 31 december 2013 www.haarlemmermeer.nl

Haarlemmermeer Noordwest Overbruggen Samenwerking: provincie Noord-Holland,

zoals een basketbalveld, mountainbike parcours

Rijk en de gemeenten Amsterdam en

en manifestatieveld en watergangen en natuur-

Haarlemmermeer.

vriendelijke oevers.

Het project richt zich op de uitbreiding van de

Deze activiteiten zullen leiden tot een toename

recreatiegebieden en het netwerk van recrea-

van het aantal recreanten, een verbetering van

tieve verbindingen in de metropoolregio

het leefklimaat van de inwoners Zwanenburg

Amsterdam met verbindingen tussen Amster-

door een groengebied waar zijn kunnen ont-

dam, recreatiegebied Spaarnwoude en Haarlem.

spannen, een verbetering van de regionale bereikbaarheid door fietspaden en een verbetering

Door de uitbreiding van recreatiegebieden en het netwerk van recreatieve verbinding zal het tekort aan openbaar groen in het gebied tussen Amsterdam en Haarlem flink worden teruggedrongen. Zo komt er een oplossing voor maatschappelijke vraagstukken als, de toename van de recreatiemobiliteit, een vermindering van het autogebruik naar bestaande recreatiegebieden, vermindering van de uitstoot van fijnstof, verbetering van de leefbaarheid en de volksgezondheid. Het gaat in dit project om de aanleg van fietsbruggen, groengebieden, aansluiten van groengebieden op woongebieden, aansluiten van nieuwe verbindingen op de bestaande recreatieve structuur, aanleggen van locaties voor waterberging, aanleg van voorzieningen

88

van het vestigingsklimaat.


Penvoerder: Nationaal Park-Zuid Kennemerland Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 3.171.750,Overig Publiek: € 3.318.525,Privaat: € 1.439.101,Looptijd: 1 mei 2009 t/m 30 juni 2012 www.noord-holland.nl

Recroduct ‘Zandpoort’ Samenwerking: provincie Noord-Holland,

een natuurbrug en een recreatieverbinding,

P.W.N., Waternet, gemeente Amsterdam,

zoals een wandel-, fiets- en ruiterpad.

Waternet (in natura), Nationaal Park ZuidKennemerland en Natuurmonumenten

Het recroduct zorgt er ook voor dat fietsers, wandelaars en ruiters de weg veilig kunnen

De Nederlandse kustduinen zijn als geheel van

oversteken. Het gaat hierbij om het landelijke en

internationale betekenis voor zowel natuur als

regionale fiets-, wandel- en ruiterpadennetwerk,

recreatie. Door de enorme toename van de

zowel in noord-zuid richting als tussen binnen-

infrastructuur dreigen natuurgebieden, waaron-

land en kust.

der de kustduinen, geïsoleerd te raken. Met alle negatieve gevolgen van dien voor de diersoorten die daar voorkomen. Met de bouw van een natuurbrug over de Zandvoortselaan tussen de Amsterdamse Waterleidingduinen en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland worden de twee natuurgebieden met elkaar verbonden zodat dieren en planten over een groter leefgebied beschikken, wat goed is voor hun voortbestaan. Deze natuurbrug wordt ook wel recroduct genoemd. Een recroduct is een combinatie van

89


90


Penvoerder: Stichting De Zaanse Schans Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 887.551,Overig Publiek: € 1.461.643,Privaat: € 1.730.486,Looptijd: 1 januari 2009 t/m 30 juni 2012 www.zaanschansmuseum.nl

Toeristische Ontwikkeling Zaanse Schans Samenwerking: Stichting De Zaanse Schans,

streek een economische impuls krijgen.

gemeente Zaanstad en provincie NoordHolland

De verbeteringen bestaan onder meer uit opknappen en vernieuwen van bestaande

De Zaanse Schans is één van de 10 toeristische

voorzieningen, zoals de huidige scheepswerf

toplocaties van Nederland. Bij het oorspron-

tot een Kuiperij, realiseren van nieuwe voorzie-

kelijke ontwerp van de Zaanse Schans is nooit

ningen, aanleggen van wandel- en vaarroutes

gedacht dat het een buurt zou worden waar

in bijvoorbeeld de Kalverpolder, ontwikkelen

bijna dagelijks busladingen toeristen arriveren

van nieuwe faciliteiten als een entreepaviljoen

en waar honderdduizenden toeristen hun weg

en aantrekkelijke activiteiten en speelmogelijk-

moeten vinden. Het is dan ook logisch dat er

heden voor gezinnen met kinderen. Ook zal de

geen rekening is gehouden met de groei van de

internationale profilering van de Zaanse Schans

buurt bij de aanleg van het parkeerterrein en de

een impuls krijgen door de ontwikkeling van

bouw van het Zaans Museum.

marketingplannen.

Met de ontwikkelen van aantrekkelijke arrangementen en producten voor een grotere doelgroep, beter positioneren van de Schans en verbeteren van de bereikbaarheid, moeten toeristen verleid worden langer te blijven en meer te besteden. Daardoor kan de Zaanse Schans haar functie als aanjager en transferpunt van toerisme in de metropoolregio beter invullen en zal de

“Met Kansen voor West versnellen we de sociaal/economische en technische vernieuwing voor een duurzame economie.”

F. de Jong Voorzitter van het bestuur van de Milieufederatie

91


Penvoerder: DWA Installatie- en energieadvies Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.241.308,Overig Publiek: € 792.982,Privaat: € 1.125.518,Looptijd: 1 december 2009 t/m 31 december 2010 www.co2-service.nl

Innovatiesnelweg Samenwerking: DWA Installatie- en ener-

marktintroducties, kennisontwikkeling, ken-

gieadvies, provincie Noord-Holland, NHN,

nisverspreiding en het ontwikkelen van een

Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord

kwaliteitslabel. Met bijna 50 bedrijven uit de

en het CO2 Servicepunt, Vacpunt Wonen,

bouwsector is een samenwerkingsovereen-

HiteQ, ESPEQ, INHolland, OTIB, SVE, Meer

komst afgesloten.

met Minder en ECN en daarnaast een groot aantal ondernemingen uit de bouw.

Samenwerking is cruciaal bij duurzaam bouwen. Zo worden er diverse bijeenkomsten voor

Eenderde van het jaarlijkse landelijke energie-

geïnteresseerde organisaties gedurende het

verbruik en de jaarlijkse landelijke CO2 emissie

project georganiseerd. Ook worden er pilot pro-

wordt gevormd door de fossiele energie die in

jecten geselecteerd om ervaring op te doen op

de gebouwde omgeving gebruikt wordt voor

het gebied van duurzaam bouwen. Daarnaast

het verwarmen, koelen, ventileren, verlichten en

richt het project Innovatiesnelweg zich op het

gebruik van gebouwen. Juist in de bouwsector

verhogen van het kennisniveau op het gebied

blijken echter veel bedrijven erg terughoudend

van duurzaam bouwen door een aantal deelpro-

te zijn als het gaat om duurzame en vernieu-

gramma’s uit te werken voor mbo, hbo en de

wende technieken. Zowel de landelijke als de

vakopleidingen.

provinciale overheid willen de komende jaren in hoog tempo de gebouwde omgeving verduur-

De kennisontwikkeling, na afloop van het

zamen. Alle partijen in de keten van productie,

project, zal een blijvend gevolg hebben voor de

levering, montage en gebruik van duurzame en

branche in combinatie met kwaliteitsbewustzijn,

energiebesparende technieken in de gebouwde

gestimuleerd door het kwaliteitslabel, zal ervoor

omgeving gemotiveerd en met kennis van zaken

zorgen dat innovaties sneller en beter kunnen

zullen aan de slag moeten.

worden doorgevoerd in de bouwkolom.

Het project Innovatiesnelweg stimuleert een duurzaam gebouwde omgeving in NoordHolland. Het project richt zich daarom op

92


Penvoerder: Stichting Taskforce Innovatie Regio Utrecht Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.814.336,Overig Publiek: € 2.201.029,Privaat: € 520.474,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2011 www.ncsi.nl

Mens + Kennis = Bedrijvigheid Samenwerking: Taskforce Innovatie Regio

nisinfrastructuur van de MKB-ondernemingen.

Utrecht (TFI), Hogeschool Utrecht, Syntens

Het resultaat is een aantal knelpunten. Voor het

en TNO, MKB Nederland, Kamer van Koop-

oplossen van knelpunten kunnen ondernemers

handel Utrecht, VNO-NCW, Utrechts Centrum

subsidie krijgen voor ondersteuning in de vorm

voor Ondernemerschap en Innovatie (CVOI)

van masterclasses en workshops.

en het Nederlands Centrum voor Sociale

Ook bedrijven die een samenwerkingsverband

Innovatie (NCSI)

willen opzetten kunnen een beroep doen op deze subsidie.

Het project bevordert de groei en de continuïteit van het MKB in de provincie Utrecht door

*Sociale innovatie wil zeggen de innovatie bin-

ontwikkeling van kennis. Overdracht en toepas-

nen bedrijven op het terrein van arbeid, organi-

sing van kennis. Versterking en borging van de

satie en management. Anders gezegd; sociale

kennisinfrastructuur.

innovatie is de ‘zachte’ kant van innoveren (tegenover de ‘harde’ technologische innovatie).

‘Mens + Kennis= Bedrijvigheid” richt zich op de sectoren bouw en installatie, zakelijke dienst-

Dit project versterkt de economische positie van

verlening, creatieve industrie, maakindustrie,

de regio als centrum van innovatieve en attrac-

logistiek, handel en gezondheid.

tieve MKB-bedrijven en verbetert het ondernemersvertrouwen in de regio.

In het project worden eerst de thema’s die spelen binnen de Sociale Innovatie* geïnventariseerd. Daarna vindt met behulp van een basisscan een onderzoek plaats naar de ken-

93


Penvoerder: gemeente Amersfoort Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 2.539.450,Overig Publiek: € 3.413.175,Privaat: € 396.000,Looptijd: 22 december 2008 t/m 31 maart 2013 www.amersfoort.nl

Amersfoort Innovatief Sterk Amersfoort is een ondernemende en innova-

tot kennis en kenniswerkers, vergroten van het

tieve stad. Talent, kennis en ondernemerschap

aanbod en het gebruik van breedbanddiensten,

zijn zaken die Amersfoort kenmerken. De stad

versterken van het innovatief en creatief profiel

heeft een groot potentieel aan kennisintensieve

van Amersfoort en verder ontwikkelen van een

en creatieve bedrijven. De sectoren creatieve

bedrijvencampus op het Oliemolenkwartier als

industrie en ICT zijn een belangrijke motor voor

creatief hart van de stad.

de Amersfoortse en regionale economie. Om de lokale economie sterker te maken kiest de

Het doel van het project Amersfoort Innovatief

gemeente voor een stimuleringsbeleid. Eén van

Sterk is aanjagen van de creatieve industrie

de accententen in dit stimuleringsbeleid richt

en de ICT in de omgeving van de Keistad. Dit

zich op het maximaal benutten van het potenti-

betekent dat meer ondernemers gebruik kun-

eel aan innovatieve bedrijvigheid en ICT. Met het

nen maken van breedband en dat het profiel

programma ‘Amersfoort Innovatief Sterk’ wordt

van Amersfoort als innovatieve trekpleister voor

invulling gegeven aan de stimuleringsmaatrege-

bedrijven wordt versterkt.

len die een impuls vormen voor de innovatieve industrie en ICT. Het project ‘Amersfoort Innovatief Sterk’ richt zich op het versterken van het cluster creatieve industrie & ICT en het stimuleren van het gebruik van breedbanddiensten in Amersfoort waardoor werkgelegenheid wordt behouden en nieuwe werkgelegenheid wordt gecreëerd. Om dit project te realiseren zal zij zich richten op vergroten van het aanbod aan lokale breedbanddiensten, verbeteren van toegang

94


Penvoerder: gemeente Amersfoort Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.600.000,Overig Publiek: € 7.035.000,Privaat: € 0,Looptijd: 30 januari 2009 t/m 31 december 2012 www.amersfoort.nl

Laakzone Amersfoort Samenwerking: gemeenten Nijkerk, Bun-

verschillende deelprojecten. De Laak zal worden

schoten en Amersfoort en de provincies

uitgediept en worden verbreed, waardoor er een

Utrecht en Gelderland,

vaarroute wordt gecreëerd, maar er worden ook wandel- en fietspaden aangelegd. Door deze

Het stedelijke uitloopgebied van de nieuwbouw-

verschillende routes zoveel mogelijk te schei-

wijken Vathorst (Amersfoort) en Rengerwetering

den, ontstaan er routes voor de rustzoeker, maar

en Haarbrug (Bunschoten) bevindt zich in het

ook routes voor mensen die liever de drukte

Nationaal Landschap Arkemheen-Eemland.

opzoeken, zoals langs terrasjes en sluizen.

Door dit gebied stroomt de beek de Laak. In dit gebied zijn inwoners vooral werkzaam in de

De oevers van de Laak worden natuurvriende-

diensten- en adviessector. Van deze groep is

lijker en de infrastructuur verbeterd. Hierdoor is

bekend dat zij de aanwezigheid van veel groen

het gebied op lange termijn aantrekkelijker, de

beschouwen als een belangrijke vestigingsfac-

werkgelegenheid groeit en aan de wensen van

tor. Daarom is het belangrijk om de recreatieve

de bewoners van het gebied wordt voldaan. Er

mogelijkheden uit te breiden, zonder dat de na-

komen meer recreatiemogelijkheden, zonder dat

tuur verloren gaat. Denk hierbij aan het toegan-

de natuur verloren gaat.

kelijk maken van het Nationaal Landschap, maar ook aan het uitbreiden van sport mogelijkheden. Het project Laakzone wil de overgang tussen stad en landelijk gebied in de Noordvleugel van Utrecht zo inrichten dat aan de wensen van de bewoners wordt voldaan. Het project bestaat uit

95


Penvoerder: gemeente Amersfoort Prioriteit: 3 (Attractieve Steden) EFRO: € 3.000.000,Overig Publiek: € 9.042.240,Privaat: € 0,Looptijd: 1 mei 2009 t/m 31 decemeber 2012 www.amersfoort.nl

Ontwikkeling Buurtas Hogeweg De gemeente Amersfoort maakt de komende

complex met nieuw zwembad gebouwd aan het

jaren ruimte om inwoners van de Randstad te

ontmoetingsplein en verder is er ruimte gereser-

kunnen huisvesten. Het idee is om dit te combi-

veerd voor andere voorzieningen, om het nog

neren met het verbeteren van de binnenstede-

aantrekkelijker te maken.

lijke gebieden. De Hogewegzone is één van de gebieden in Amersfoort waar dit kan. In het project wordt een nieuwe fysieke verbinding tussen twee wijken aangelegd. Dat geeft een schaalvergroting die goed is voor de economie en de vitaliteit van de wijk en het creëert voorwaarden voor nieuwe bedrijvigheid en voorzieningen in het gebied. Met investeringen in de fysieke omgeving, de komst van nieuwe ontmoetingsplaatsen en toegankelijker groengebieden wil de gemeente bewoners en bedrijvigheid aan de wijken binden en de sociale samenhang versterken. De Buurtas bestaat uit een langwerpig plein dat over de Hogeweg wordt doorgetrokken. Er is gekozen voor een ongelijkvloerse kruising zodat de Buurtas centraal blijft staan. Aan het eind van de Buurtas komt een groot ontmoetingsplein. Het plein wordt verbonden met fietsroutes en is de verbinding tussen de buurtas en een parkachtig landschap. Op lange termijn, wanneer de Buurtas een feit is, wordt er nog een sport-

96


Penvoerder: Stichting BioPartner Academische Bedrijven Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 3.400.000,Overig Publiek: € 2.957.086,Privaat: € 2.485.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2010 Website: www.biopartnerleiden.nl

BioPartner Accelerator Samenwerking: Ministerie van Economische

pakket aan faciliteiten aanbiedt. Daarnaast

Zaken, de gemeente Leiden, de Universiteit

stimuleert het BioPartner Center Leiden samen-

Leiden en het Leids Universitair Medisch

werking onder andere door onderlinge contac-

Centrum

ten met collega-huurders te leggen. Hierdoor ontstaat een waardevol bedrijvennetwerk.

Het project is bedoeld als ‘broedplaats’ (incubator) voor jonge bedrijven, die nog niet volwassen

Momenteel biedt het Center op het BioScience

genoeg zijn voor de commerciële markt. Het

Park Leiden ruim 6300 m2 werkruimte. Met de

gebouw en de voorzieningen moeten door-

oplevering van het nieuwe BioPartner Accele-

stroommogelijkheden bieden voor bedrijven in

rator gebouw eind 2010 zal dit toenemen tot

de sector Life Sciences die nu 5 tot 10 jaar oud

10.000 m2. Hiermee wordt BioPartner Center

zijn en die nog steeds behoefte hebben aan

Leiden het grootste bedrijvencentrum voor star-

laagdrempelige, goed geëquipeerde huisvesting.

tende ondernemingen in de rode biotechnologie in Nederland.

Het BioPartner Center Leiden biedt dus huisvesting aan (door)startende life sciences bedrijven. Dit zijn flexibele kantoor- en laboratoriumfaciliteiten voor bedrijven die onderzoek verrichten vooral gericht op de ontwikkeling van medicijnen en vaccins Het BioPartner Center Leiden is ook een stichting die naast werkruimte de huurder een groot

97


98


Penvoerder: Provincie Zuid-Holland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: â‚Ź 7.500.000,Overig Publiek: â‚Ź 7.500.000,Privaat: â‚Ź 20.500.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2012 Website: www.zuid-holland.nl/kansenvoorinnovatie

Clusterregeling Zuid-Holland De provincie Zuid-Holland heeft een subsidie-

Het percentage subsidie waar aanspraak op

regeling in het leven geroepen speciaal voor

gemaakt kan worden, hangt daarom af van het

het bedrijfsleven. Deze Clusterregeling Zuid-

aantal bedrijven, onderzoek- en/of kennisin-

Holland streeft naar het (verder) ontwikkelen

stellingen waarmee wordt samengewerkt. De

van economische clusters met potentie in de

provincie subsidieert minimaal 15 en maximaal

Provincie. Het gaat daarbij om grotere projecten,

50% van de kosten die onder de subsidierege-

waarbij meerdere bedrijven en kennisinstellingen

ling vallen.

moeten zijn betrokken. Deze regeling richt zich op valorisatie van de aanwezige kennis in Zuid-

Bedrijven uit de volgende vier clusters komen

Holland.

voor subsidie in aanmerking: greenports, life & health sciences, transport & logistiek en water-

Clusterregeling richt zich op ongeveer 5 grote

& deltatechnologie.

clusterprojecten waarbij 10 bedrijven en instellingen risicodragend deelnemen en ongeveer 15 basis clusterprojecten waarbij meer dan 3, maar minder dan 10 bedrijven en instellingen risicodragend deelnemen. De regeling subsidieert samenwerkingsverbanden van bedrijven en samenwerkingsverbanden van bedrijven met onderzoeks- of kennisinstellingen. Belangrijk is dat met minimaal drie partijen wordt samengewerkt.

Met Kansen voor West zijn we in staat om innovatieve en energieke voorstellen samen te laten komen. Zo ontstaat nog meer energie en wordt de economie in onze regio versterkt. F.J. van den Oever Wethouder in Dordrecht

99


Penvoerder: Stichting Ecoshape, Building with Nature Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 760.000,Overig Publiek: € 1.947.000,Privaat: € 0,Looptijd: 25 maart 2008 t/m 31 december 2012 Website: www.ecoshape.nl

EcoShape - Building with Nature Samenwerking: Boskalis, Van Oord, Deltares,

pelijk onderbouwde kennis en hulpmiddelen

Imares, NIOZ, NIOO-CEME, Astron-Lofar,

opleveren. Het moet daarbij de impasses

Witteveen en Bos, DHV, Haskoning, TU Delft,

doorbreken bij grote waterbouwkundige en

Universiteit van Wageningen, Universiteit van

infrastructuurprojecten, in relatie tot (milieu)

Twente, Shell Global Solutions, IHC-Holland,

wetgeving.

VBKO, RWS-Bouwdienst en de gemeente Dordrecht Het Kansen voor West project Ecoshape richt zich op de ontwikkeling van een Topinstituut Waterbouw en Ecologie in Dordrecht. De functies van dit instituut zijn: bieden van een platform voor kennisuitwisseling en overleg tussen alle partijen (overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen) betrokken bij de sector en aansturen van een omvangrijk onderzoeksprogramma ‘Building with Nature’ op dit terrein. Ecoshape - Building with Nature gaat zich richten op nieuwe manieren om kust-, deltaen riviergebieden duurzaam te ontwerpen en in te richten. Ecodynamisch ontwerpen heet dat: uitgaan van ecologische kansen zonder de randvoorwaarden van infrastructuur en economie uit het oog te verliezen. Het instituut gaat hiervoor onderzoek doen en casestudies maken die objectief wetenschap-

100


Penvoerder: Stichting Kennisalliantie Zuid-Holland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.714.650,Overig Publiek: € 1.685.530,Privaat: € 806.800,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2012 Website: www.kennisbruggen.nl

Kennisbruggen Samenwerking: Stichting Kennisalliantie en

en innovatie te organiseren en door kennis en

Syntens

inzichten te ontwikkelen over de regionale kenniseconomie.

Kennisbruggen is de schakel tussen de kennis die bij de verschillende kennisinstituten,

Verder komt er jaarlijks een ‘kennisbruggen-

onderwijsinstellingen en het MKB aanwezig is.

event’ en wordt een innovatieprijs uitgereikt

In Nederland wordt veel nieuwe kennis gegene-

voor het beste en meest innovatieve traject. Bij

reerd, maar deze vindt moeizaam haar weg naar

dit event worden kennisinstellingen, kenniswer-

het bedrijfsleven en dan in het bijzonder naar

kers en bedrijven rondom een thema bij elkaar

het MKB. Kennisbruggen brengt onderwijsin-

gebracht. Partijen rondom dit thema worden

stellingen, bedrijven en afstudeerders op WO /

gestimuleerd om tot nieuwe initiatieven en

HBO- niveau bij elkaar.

samenwerkingen te komen.

Kennisbruggen stimuleert innovatie door studenten en young professionals te verbinden met MKB-ers. Kennisbruggen maakt een website waarop de vraag en het aanbod van beide partijen bij elkaar komen. Syntens en de Kennisalliantie zorgen voor de juiste match. De Kennisalliantie zet zich in voor versterking van de kenniseconomie van Zuid-Holland, door concrete innovatieprojecten te ondersteunen, het netwerk van kennis

101


Penvoerder: provincie Zuid-Holland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.700.000,Overig Publiek: € 1.900.000,Privaat: € 740.000,Looptijd: 1 april 2008 t/m 31 maart 2012 Website: www.kennisalliantie.nl

Kennisnetwerken en Innovatie in Clusters Samenwerking: provincie Zuid-Holland, Stichting Kennisalliantie Zuid-Holland Kennisnetwerken en Innovatie in Clusters richt zich op het tot stand komen van op innovatie gerichte netwerken en samenwerkingsverbanden en wil de internationale concurrentie van de beeldbepalende clusters in Zuid-Holland (voedsel, life sciences, transport en maritiem) versterken. Dit gebeurt door kennisoverdracht en structurele samenwerking te stimuleren. Dat levert strategisch publiek privaat onderzoek & ontwikkelingsprogramma’s en projecten binnen de vier sectoren op. Kennisnetwerken en Innovatie in Clusters sluit hiermee optimaal aan bij het provinciale beleid. In het project gaat het vooral om strategische samenwerking tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en kennisinstellingen te realiseren. Hiermee wordt de basis gelegd voor nieuwe producten, diensten en productmarkt combinaties. Kennisnetwerken en Innovatie in Clusters mikt ook op doorbraakinnovaties, waardoor de clusters nieuwe markten kunnen bereiken.

102


Penvoerder: TU Delft Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 922.640,Overig Publiek: € 1.280.460,Privaat: € 103.500,Looptijd: 1 oktober 2008 t/m 31 december 2011 Website: www.yesdelft.nl

Technostarters-New Business Development YES!Delft Samenwerking: TU Delft, gemeente Delft,

praktische kennis en informatie op een effec-

provincie Zuid-Holland en ondernemers

tieve wijze mogelijk.

YES!Delft werkt met vier thema’s: inspiration,

Omdat de groei van Technostarters naar een

education, incubation en growth. In het Incubati-

bedrijf met een ‘serieuze’ omvang belangrijk is

on Centre, de broedplaats van de bedrijven van

voor de ontwikkeling van de kenniseconomie,

YES!Delft, krijgen technostarters ondersteuning

ligt daarop de nadruk in het project

bij de oprichting en de verdere ontwikkeling van

New Business Development. Daarnaast

hun bedrijf. Technostarters krijgen strategisch

kunnen de technostarters die zich in deze

advies, persoonlijke coaching en toegang tot

incubator vestigen op een makkelijke manier

faciliteiten aan de TU Delft voor de ontwikkeling

informatie en kennis met elkaar uitwisselen.

van een prototype een product of proces. Hierbij draait het vooral om het doen, ofwel ondernemen. De technostarters worden ondersteund door een internationaal netwerk van zakelijke contacten en mogelijke zakenpartners, investeerders en klanten. Ook kunnen ze masterclasses in bedrijfsfinanciering, global sales en project management volgen. Door het organiseren van speciale bijeenkomsten tussen startende collega-ondernemers wordt de uitwisseling van

103


Penvoerder: Hoogheemraadschap van Delft Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 315.292,Overig Publiek: € 177.715,Privaat: € 295.224,Looptijd: 18 november 2008 t/m 31 juli 2012 www.hhdelfland.nl

Tomaten op afvalwater Samenwerking: Hoogheemraadschap van

de derde fase worden andere mogelijke opties

Delft, TU Delft, Delfluant Services, Rossmark

getest. De bedoeling is dat er minimaal vijf ver-

Waterbehandeling/ Veolia Water en Evides

schillende mogelijkheden worden onderzocht en

Industriewater

daarbij wordt vooral gekeken naar de economische haalbaarheid. In de laatste fase wordt de

De afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) Harna-

best mogelijke optie verder onderzocht. Deze

schpolder zuivert het afvalwater voor meer dan

informatie is belangrijk voor een installatie op

één miljoen mensen en bedrijven in de Haagse

grotere schaal.

regio en het Westland. Het zuiveringsproces levert een ‘zoete’ waterstroom die wordt

De verzamelde kennis wordt wetenschappelijk

geloosd in de Noordzee, net zoals dat al op

vastgelegd. Deze informatie kan dan ook later

dit moment gebeurt.

opnieuw worden gebruikt. Het project dient als een aanzet voor nieuwe initiatieven op het

De AWZI Harnaschpolder ligt in een gebied waar verschillende ontwikkelingen zijn op het gebied van waterbeheer en –infrastructuur. Tomaten op afvalwater is een project dat zich richt op de verduurzaming van de waterkringloop. In een pilot wordt met behulp van nieuwe technologie uit gezuiverd afvalwater betrouwbaar en herbruikbaar water te geproduceeert. De vier jaar waarin dit pilotonderzoek loopt, is verdeeld in verschillende fases met elk hun eigen onderzoekspunten. In de eerste fase worden de zuiveringsstappen opgestart. In de tweede fase is de hele pilot installatie in werking en wordt de eerste innovatielijn getest. In

104

gebied van waterhergebruik in Nederland.


Penvoerder: gemeente Westland Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 1.377.131,Overig Publiek: € 2.065.696,Privaat: € 0,Looptijd: 1 augustus 2008 t/m 31 december 2013 Website: http://www.greenportwestland.nl/

Taskforce Duurzame Greenport Westland-Oostland Samenwerking: TNO, WUR, TU Delft en de

Door jaarlijks congressen en interactieve work-

gemeente Westland

shops te organiseren, zullen de deelnemende partijen bijdragen aan het snel en effectief

De Taskforce zal zich tot en met 2013 bezig

beschikbaar krijgen van actuele kennis bij

houden met het versterken van de samenwer-

(tuinbouw)bedrijfsleven en kennisinstellingen.

king in de Greenport gericht op vergroting van

Verder wil het project het MKB in de Greenport

de duurzaamheid, met name op het gebied van

en andere secctoren bewust maken van de

energie en waterbeheer. De Taskforce zorgt dat

betekenis van duurzaamheid voor de economi-

de daarvoor benodigde kennis wordt ontwikkeld

sche prestatie van de glastuinbouwsector en de

en beschikbaar komt. De Taskforce Duurzame

kansen die er zijn voor verduurzaming op het

Greenport Westland richt zich op de verduurza-

gebied van energie en water.

ming van de glastuinbouw. De Greenport stimuleert het opzetten en uitvoeren van projecten die daar een bijdrage aan leveren. Het project bestaat uit een aantal onderdelen, zoals de ontwikkeling van een integraal besturingssysteem voor het combineren van gietwatervoorraad en piekwaterberging, de ontwikkeling van een systeem voor tuinders om optimaal te kunnen beslissen over benutting van duurzaam opgewekte energie en een transitiemanagementproject voor alle projecten in dit gebied gericht op duurzaamheid.

105


Penvoerder: Delft Vastgoed B.V. Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 3.342.826,Overig Publiek: € 4.845.378,Privaat: € 0,Looptijd: 9 december 2008 t/m 31 december 2010 Website: www.delta.tudelft.nl

Technopolis Accelerator Samenwerking: TU Delft en Delft Vastgoed B.V. De TU Delft geeft al meer dan 10 jaar ondersteuning aan (ex)studenten die als technostarter een bedrijf beginnen. In 2006 werd dan ook de YES! Delft incubator opgericht, maar deze is vol. Toch willen veel technostarters in de doorgroeifase in de incubator gehuisvest blijven. Daarom wordt de TU Delft Accelerator gebouwd. Deze biedt ruimte aan meer dan 50 bedrijven. Het pand dat hiervoor is aangekocht wordt afgebouwd en ingericht met speciale voorzieningen. Voorbeelden van deze speciale voorzieningen zijn: een Innovation Lounge met producten van de technostarters, een FabLab met 3D kopieerders en een cleanroom. Dit is een ruimte met overdruk. De cleanroom wordt gebruikt bij de industriële productie of ontwikkeling, waarbij een zo laag mogelijke hoeveelheid stofdeeltjes in de lucht aanwezig mag zijn.

106


Penvoerder: TU Delft Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) EFRO: € 4.645.000,Overig Publiek: € 10.355.000,Privaat: € 26.500.000,Looptijd: 1 december 2009 t/m 1 november 2012 www.tudelft.nl

Bioprocess Pilot Facility (BPF) Samenwerking: Provincie Zuid-Holland,

aliseerd. De proeffaciliteit in Delft is wereldwijd

Gemeente Delft, TU Delft, CSM/Purac en

de eerste in haar soort. Zowel de schaalgrootte

DSM en overige BE-Basic partners

als het open karakter maakt de faciliteit uniek. Nederland wordt hiermee in Europa koploper in

De komende decennia staan in het teken van

de ontwikkeling van de biobased economie.

de overgang van een ‘fossil-based economy’ naar een ‘bio-based economy’. De stap van

Het BPF bestaat uit losse modules, zoals een

laboratoriumschaal naar industriële schaal is

bioraffinage sectie, biochemicaliën pilot instal-

een bottleneck bij het omzetten van biobased

latie, geavanceerde bioprocessen pilot installatie

reststromen zoals landbouwafval, naar grond-

en een scheidingstechnologie installatie. De

stoffen voor bouwmaterialen. Het Bioprocess

gebruiker stelt uit de modules zelf het proces

Pilot Facility (BPF) is een proeffaciliteit in Delft.

samen dat getest zal worden. Van verschil-

Hierin kunnen bedrijven en kennisinstellingen

lende methoden van voorbehandeling van de

hun ideeën testen of deze ook op grotere schaal

biomassa, fermentatie, opwerking en zuivering,

haalbaar zijn.

tot derde generatie bioprocessen. Hierdoor is de proeffaciliteit afgestemd op de meest uiteen-

Het BPF maakt het mogelijk om problemen te

lopende bedrijfstakken, van klein naar groot,

signaleren en op te lossen die op laboratorium-

van chemische industrie tot apparatenbouw.

schaal niet aanwezig zijn, maar voor toepassing

De faciliteit dient ook als een expertisecentrum,

op industriële schaal in kaart moeten worden

waar studenten, onderzoekers en technologen

gebracht. Zo wordt de biobased economie,

een opleiding of training kunnen volgen.

waarin het gebruik van biomassa in plaats van vervuilende grondstoffen centraal staat, gere-

107


Penvoerder: provincie Zuid-Holland Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.250.000,Overig Publiek: € 1.875.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 oktober 2007 t/m 31 december 2011 www.walstroom.nl

Walstroom in Zuid-Holland Samenwerking: provincie Zuid-Holland,

De walstroomvoorzieningen hebben op lange

Havenbedrijf Rotterdam, Regio Drechtsteden

termijn direct effect op de luchtkwaliteit. Ook

en het Havenbedrijf Amsterdam

heeft de walstroom een positief effect op de geluidshinder, want dieselgeneratoren zijn erg

De provincie Zuid-Holland realiseert in de peri-

luidruchtig en walstroom niet. Daarnaast draagt

ode 2008-2011 honderd innovatieve geünifor-

walstroom bij aan het terugdringen van klimaat-

meerde walstroomvoorzieningen langs provinci-

verandering, omdat groene stroom van duur-

ale vaarwegen. De binnenvaartsector krijgt zo te

zame energiebronnen aan de binnenvaart dient

maken met een uniform netwerk.

te worden geleverd.

De toepassing van walstroom bij lig-, laad- en losplaatsen van binnenvaartschepen in of bij binnensteden is een maatregel voor een duurzame binnenvaartsector. Schepen hoeven niet langer luchtverontreinigde dieselgestookte generatoren te gebruiken om in hun elektriciteitsbehoeften te voorzien als zij de stroom gebruiksvriendelijk en met het juiste vermogen via een stekker van de wal kunnen krijgen. Het project wordt in 3 fasen uitgevoerd. Na afloop van het project kunnen schippers op tien tot twintig locaties langs provinciale vaarwegen in Zuid-Holland gebruik maken van innovatieve walstroomvoorzieningen. Dit gebeurt in fases. Dit betekent dat er 5 walstroomvoorzieningen in 2008, 15 in 2009, 30 in 2010 en in het jaar daarna 50 zullen zijn gerealiseerd.

108


Penvoerder: provincie Zuid-Holland Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 2.500.000,Overig Publiek: € 1.025.000,Privaat: € 3.300.000,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 december 2010 Website: www.zuid-holland.nl/aardgas

Aardgasmobiliteit Samenwerking: provincie Zuid-Holland,

- Een investeringsregeling voor ondernemers

Stadsgewest Haaglanden, Milieudienst

om het exploiteren van een aardgasvulstation

Holland Rijnland, Midden Holland, gemeente

aantrekkelijker te maken

Vlaardingen en de gemeenten in de Drechtsteden

- Deelnemende instellingen en bedrijven met een wagenparkscan inzicht geven in de (on) mogelijkheden van rijden op aardgas

Voor de toekomst wordt een toename van de mobiliteit door de economische groei verwacht.

- Een promotie/campagne om het rijden op aardgas te stimuleren.

Dit betekent meer uitstoot van verontreinigde stoffen en dus meer negatieve effecten op

De verwachting is dat, ondanks een toename

de volksgezondheid en verdere stagnatie van

van de mobiliteit als gevolg van de economische

bouw- en infrastructurele projecten, kortom

groei, er toch luchtkwaliteitsverbetering optreedt

schade aan gezondheid en economie. Om de

en dat op langere termijn meerdere landen

uitstoot van verontreinigde stoffen door het ver-

zullen overstappen op schone en duurzame

keer te verminderen en/of tegen te gaan, gaat

brandstoffen en daarom minder afhankelijk zijn

de provincie Zuid-Holland het rijden op aardgas

van de olieproducerende landen.

actief stimuleren. Het doel van het project is een versnelde marktintroductie van duurzame motorbrandstoffen in Zuid-Holland door een netwerk te maken met minimaal 22 vulstations. Het project bestaat uit drie activiteiten:

109


Penvoerder: Bureau Drechtsteden Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 935.000,Overig Publiek: € 1.406.400,Privaat: € 0,Looptijd: 21 maart 2008 t/m 31 december 2011 www.walstroom.nl

Walstroom in Zuid-Holland: deelproject Drechtsteden Elektriciteitsaansluitingen op de wal leveren

van energievoorziening voor de aangemeerde

stroom voor schepen. Deze walstroom maakt

schepen.

het gebruik van een dieselgenerator overbodig.

Zo wordt de binnenvaartsector als geheel

Dat is goed voor het milieu en de luchtkwaliteit.

duurzamer en daarmee een nog beter alternatief

Bovendien voorkomt walstroom geluidshinder.

voor het vervoer over land.

Schippers kunnen walstroom gemakkelijk aanen uitschakelen met hun mobiele telefoon of via het internet en krijgen een factuur op maat. Het deelproject Drechtsteden richt zicht vooral op het verbeteren van de luchtkwaliteit. Het instellen en later verplicht stellen van walstroom heeft een reductie in de uitstoot van stikstofdioxide tot gevolg. Ook zal de uitstoot van fijnstof verminderen. Hoe meer schippers de dieselgeneratoren vervangen door walstroom, hoe groter het effect. In dit deelproject worden minimaal 86 walstroomaansluitingen op 5 locaties in de verschillende havens van de Drechtsteden aangelegd. Omdat luchtvervuiling een probleem is om regionaal aan te pakken, is er een koepelproject voor Zuid-Holland in het leven geroepen. Het doel is een reductie van de luchtvervuiling in en om de havens van Zuid-Holland en het overschakelen naar milieuvriendelijkere wijzen

110


Penvoerder: gemeente Schiedam Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 2.500.000,Overig Publiek: € 4.263.331,Privaat: € 0,Looptijd: 1 oktober 2008 tot 1 maart 2015 www.schiedam.nl

Glazen schermen Schieveste en Zonnepanelen Het gebied rondom Schiedam Centrum wordt

Dankzij de investeringen van Kansen voor

op termijn ontwikkeld tot een multifunctioneel

West in de glazen schermen kan in fase 2 van

werk-, leef- en woongebied. Glazen schermen

Schieveste in totaal ongeveer 130.000 m2 aan

Schieveste en Zonnepanelen is een deelproject

vastgoed gerealiseerd worden op een grondge-

binnen het masterplan Schieveste. Het richt zich

bied van 4,2 hectare. Een deel van dit gebied

op de aanleg van schermen.

heeft op dit moment al een kantoorfunctie. Hierdoor moderniseert het gebied. Naar verwachting

Luchtkwaliteit en geluid vormen dé thema’s

groeit het aantal arbeidsplaatsen van circa 1.500

waarop de gemeente Schiedam forse inspannin-

tot 2.000 arbeidsplaatsen. Zonder de realisatie

gen moet leveren om de locatie Schieveste tot

van de glazen schermen is de geplande ontwik-

ontwikkeling te kunnen brengen door de ligging

keling van Schieveste fase 2 niet mogelijk.

van Schieveste aan het spoor en aan de A20 Een combinatie van maatregelen draagt er aan bij dat de economische ontwikkeling rondom het Station Schiedam Centrum met succes wordt gerealiseerd. De aanleg van vier glazen schermen tussen de gebouwen aan de Rijksweg A20 in fase 2 van Schieveste. Dit scherm langs het spoor in fase 2 van Schieveste wordt voorzien van zonnepanelen.

111


Penvoerder: gemeente Papendrecht Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 1.575.000,Overig Publiek: € 2.575.000,Privaat: € 0,Looptijd: 1 januari 2009 t/m 30 juni 2012 www.papendrecht.nl

Versterking groenrecreatieve structuren Papendrecht Samenwerking: gemeente Papendrecht, Re-

De Tiendzone is de landschappelijke zone tus-

gio Drechtsteden

sen het historische dijklint van het Oosteind en Matena en de nieuwe VINEX-wijk Oostpolder.

De gemeente Papendrecht werkt aan de verbe-

De Tiendzone wordt ontwikkeld tot een recre-

tering van de groenblauwe kwaliteiten rondom

atief wandelgebied met een speelweide, een

het stedelijke gebied en wil zo het recreatieve

peuterspeelplek en een ‘laarzenpaadje’.

gebruik van het gebied stimuleren. Het project richt zich op de volgende vier gebieden:

Noordrand Oostpolder, de langgerekte smalle strook onder rijksweg A15, wordt heringericht

De Matenasche Scheidkade als spil in de

met veel groen en verkeersroutes voor langzaam

recreatieve groene verbindingsroute tussen de

verkeer. In het gebied leven ook de heikikker en

Alblasserwaard en de Biesbosch. De bestaande

de modderkruiper, twee bedreigde diersoorten.

voetgangers- en fietsersbrug over de A15 en de

Het gebied zal worden aangepast zodat het

Betuwelijn moet aantrekkelijker worden door het

voldoet aan de leefeisen van deze dieren.

plaatsen van nieuwe planten en betere verlichting. Het Land van Matena gaat onderdeel uitmaken van het woongebied dat bestaat uit de Oostpolder, Land van Matena en Baanhoek West. Het Land van Matena vormt de verbinding tussen de woongebieden en de groene verbinding tussen de Biesbosch en het Groene Hart. In het land van Matena worden vooral wandel- en fietspaden aangelegd om gebieden met elkaar te verbinden.

112


Penvoerder: Stichting Vesta Groep Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 401.378,Overig Publiek: € 2.002.295,Privaat: € 2.405.510,Looptijd: 22 januari 2009 t/m 31 december 2013 www.vesta.nl

Kassenwarmte Hoogeland en De Naaldhorst Samenwerking: Stichting Vesta Groep,

Een (semi)gesloten kas heeft beperkte ventila-

Telersvereniging Prominent en

tiemogelijkheden. In de zomer fungeert de kas

woningcorporatie

als zonnecollector. Het teveel aan warmte wordt opgeslagen in de bodem en ‘s winters gebruikt.

Het gebied Hoogeland in Naaldwijk dat ca. 50

Hiermee is een energiebesparing te realiseren

ha beslaat, krijgt een woonbestemming. In het

van 35%.

gebied zullen ongeveer 1200 woningen worden gerealiseerd. Daarnaast komen er 150 verpleeg-

De nieuwe woonwijk ligt op een kilometer af-

eenheden, scholen en 15000 m² kantoorruimte.

stand van de semi-gesloten kas van telers-

De gemeente Westland en Vestia hebben geza-

vereniging Prominent in het Westland. De warm-

menlijk de mogelijkheid om binnen de ontwik-

tevraag voor deze locatie kan worden gevuld

keling van het Hoogeland gebruik te maken van

met het warmteoverschot van de kas. Deze

kassenrestwarmte van tuinders in de omgeving

warmte wordt uitgewisseld voor de winterkoude

onderzocht. Dit project is een van de initiatie-

uit het verpleeghuis en de woningen. De kou

ven die bijdragen aan de verduurzaming van de

wordt dus gebruikt om de kas in de zomer te

glastuinbouw.

koelen. Bij succes kan dit project breed worden uitgenut.

In een tijd van stijgende energieprijzen, klimaatverandering en geopolitieke spanningen gerelateerd aan energiemarkten is iedereen gebaat bij energiebesparing en beperking van CO2 uitstoot.

113


Penvoerder: gemeente Alblasserdam Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 925.000,Overig Publiek: € 2.072.316,Privaat: € 0,Looptijd: 1 juli 2009 t/m 31 december 2012

Haven Zuid Alblasserdam Samenwerking: gemeente Alblasserdam,

dat wil zeggen dat er nieuwe voetpaden worden

Drechtsteden

aangelegd. Er is sprake van nieuwe bestrating en verlichting, maar ook nieuwe beplanting.

In het zuiden van het Groene Hart ligt de Alblasserwaard. Dit is een polder die geken-

Door deze deelprojecten verbetert de kwaliteit

merkt wordt door een typisch Hollands land-

van de recreatiemogelijkheden rond de Haven

schap met groene weiden, grazend vee, molens

Zuid en langs de routes naar Kinderdijk en het

en historische boerderijen. Dit gebied vormt een

Groene Hart. Ook wordt meer gebruik gemaakt

sterk contrast met het aangrenzende stedelijke

van het vervoer over water, wat zal leiden in een

gebied. De gemeente Alblasserdam wil zich pro-

verbetering van de luchtkwaliteit en ook van het

fileren als het centrale knooppunt voor toerisme

leefmilieu. De werkgelegenheid groeit door de

en recreatie in de regio. Het ontwikkelen van het

nieuwe recreatieve en toeristische voorzieningen

Haven Zuid terrein als knoop- en transferpunt

.

binnen het regionale toeristische netwerk bevordert de internationale en nationale profilering van de toeristische, recreatieve en culturele mogelijkheden van de gemeente, de streek en de regio. Dat betekent dat het projectgebied Zuid verandert in een bruisend en aantrekkelijk gebied, waarbij wonen, detailhandel, horeca, bedrijvigheid en culturele functies worden gecombineerd. Onder dit project worden een aantal deelprojecten uitgevoerd, waaronder het creëren van een aanlegsteiger in de binnenhaven, het renoveren van de basculebrug en het brugwachtershuisje. Ook wordt het Rondje Haven opnieuw ingericht,

114


Penvoerder: gemeente Boskoop Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 384.000,Overig Publiek: € 575.980,Privaat: € 0,Looptijd: 1 september 2009 t/m 30 juni 2012

Pilot Duurzaam Zuidwijk

www.boskoop.nl

Samenwerking: gemeente Boskoop,

mingsmiddelen. Water met gifstoffen wordt via

sierteeltondernemers, een wateringenieurs-

drainage geloosd op het oppervlaktewater met

bureau, het Hoogheemraadschap en

waterverontreiniging als gevolg. De Europese

kennisinstellingen

Kaderrichtlijn Water maakt een duurzamer teeltproces noodzakelijk. Stappen hiertoe vanuit

De Greenport Regio Boskoop is de centrale

de ondernemers blijven echter uit, wat mede te

greenport voor de boomkwekerij. In het Zuid-

wijten is aan de belemmerende kavelstructuur.

wijk-gebied zijn zo’n 70 ondernemers gevestigd.

Daarom wordt de herinrichting in het Zuidwijk-

De bedrijven in het Zuidwijk-gebied kampen

gebied aangegrepen om tot een innovatief en

met serieuze achterstand. Deze achterstand

duurzamer teeltproces te komen. In een pilot

hangt samen met de verkaveling, gebrekkige

gaan de partners samenwerken. Er komt een

ontsluiting, milieuonvriendelijke teelt, maar

innovatief gesloten systeem in combinatie met

ook met een gebrek aan samenwerking tussen

een collectieve watervoorziening. Gietwater

ondernemers. Om bij te blijven bij de concur-

wordt gebufferd en gezuiverd met een helofie-

rentie, zijn kavelomvang en ontsluiting belangrijk

ten-filter.

voor moderne sierteelt-bedrijven. Herinrichting is daarom een voorwaarde voor behoud van de

De ondernemingen die deelnemen aan de

concurrentiekracht.

pilot zullen gebruik maken van een gemeenschappelijke waterbuffer. De pilot moet andere

Doel van de Pilot Duurzaam Zuidwijk is op ver-

ondernemers in de Greenport laten zien dat een

nieuwende wijze en opererend vanuit een ‘één

milieuvriendelijker productieproces in de praktijk

greenportgedachte’ de kansen in het gebied in

mogelijk is.

kaart te brengen en tot een duurzaam productieproces te komen. Dit levert een overdraagbare aanpak op. De traditionele teelt in Boskoop is vollegrondteelt, met mest op de grond en gewasbescher-

115


Penvoerder: gemeente Zoetermeer Prioriteit: 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 2.000.000,Overig Publiek: € 3.779.918,Privaat: € 0,Looptijd: 23 september 2009 t/m 28 december 2012 www.zoetermeer.nl

Langzaamverkeerbrug Samenwerking: gemeente Zoetermeer,

Slinger. Daarbij komt dat voor nieuwe werkne-

provincie Zuid-Holland

mers een aantrekkelijke leefomgeving en ruimte om te recreëren een belangrijke voorwaarde

Op dit moment wordt de Nieuwe Driemanspolder ontwikkeld van landbouwgebied tot een gebied voor natuur, recreatie en waterberging. Door de herstructurering van de Nieuwe Driemanspolder tot groen recreatiegebied ontstaat een aaneengesloten groengebied, de Groenblauwe Slinger. Om deze Groenblauwe Slinger één gebied te laten zijn, zijn verbindingen nodig. De Groenblauwe Slinger wordt op de hoogte van het Westerpark in Zoetermeer en de Nieuwe Driemanspolder onderbroken door de Leidschendamseweg (N469) en de Randstadrail. Het project ‘Langzaamverkeersbrug’ wil op deze locatie een langzaamverkeersbrug realiseren, waardoor het groengebied tussen Zoetermeer, Leidschendam en Delft wordt ontsloten voor wandelaars en fietsers. Door de ontwikkeling van de Nieuwe Driemanspolder en de ontsluiting met het Westerpark gaat de kwaliteit van de leefomgeving omhoog doordat het ‘groen’ in de Zuidvleugel verbetert. Door de langzaamverkeersburg ontstaat een aaneengesloten groengebied: de Groenblauwe

116

voor de vestigingskeuze is.


Penvoerder: Stichting Greenport Regio Boskoop Prioriteit: 1 (Kennis, Innovatie en Ondernemerschap) en 2 (Attractieve Regio’s) EFRO: € 776.968,Overig Publiek: € 813.034,Privaat: € 352.418,Looptijd: 1 augustus 2009 t/m 30 juni 2014

Greenport Boskoop

www.greenportregioboskoop.nl

Samenwerking: Universiteit Wageningen,

de kennis vooral binnen het bedrijf bleef en

het Wellantcollege, het Hoogheemraad-

waarop het kwekersrecht van toepassing was.

schap Rijnland, gemeente Boskoop, RPA Rijn

Nu wordt het steeds belangrijker om samen te

Gouwe, Kamer van Koophandel, PZH Groen

werken, bijvoorbeeld om de kosten te delen, de

Actief, gemeente Rijnwoude, DLV Plant BV,

duurzaamheid als sector te bevorderen en om

Studieclub Regio Boskoop, Stichting Project-

de kracht van de gehele cluster te versterken.

bureau Boomkwekerij, Stichting Vakbeurs,

Dit betekent dat een impuls nodig is, waarbij

het Kringfonds, Rabobank en accountsbu-

kennis vooral achteraf wordt gedeeld.

reau Flynth Kennis- en innovatie-impuls Greenport Regio De Greenport Regio Boskoop is de centrale

Boskoop bevordert het delen van praktische

greenport voor de boomkwekerij en betreft

kennis, vaardigheden tussen bedrijven onderling

een cluster van onder meer tuinbouwbedrijven,

en werknemers. Daarnaast wordt de aansluiting

toeleveranciers en kennis en onderzoeksinstel-

tussen onderwijs en arbeidsmarkt verbeterd.

lingen. De Greenport Boskoop genereert op

Hierbij kan men denken aan het organiseren van

een klein oppervlak 7% van het Nederlandse

thema bijeenkomsten, workshops en excursies.

sierteeltareaal. Dit komt overeen met ruim 30% van de totale omzet in sierteeltproducten.

Kennis en innovatie-impuls Greenport regio Boskoop leidt tot een actief en effectief kennis-

De boomteeltsector in Boskoop loopt voorop

en samenwerkingsnetwerk, waarin clusterpartij-

bij innovaties op productniveau. Van oudsher

en elkaar snel weten te vinden en dat na afloop

waren dit bedrijfsgebonden innovaties waarbij

van het project zelfstandig wordt voortgezet.

117


Penvoerder: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam EFRO: €12.424.000,Overig Publiek: €12.424.000,Privaat: €0,Looptijd: 1 januari 2007 t/m 31 maart 2017 www.kansenvoorwest.nl

Technische Bijstand Kansen voor West Technische Bijstand richt zicht op de beheerkant

Voor het stedelijke deel van het programma

van het programma Kansen voor West.

zullen de steden zorg dragen voor de procedure,

De hoofddoelstelling is er voor te zorgen dat

projecten, communicatie en monitoring, binnen

Kansen voor West past binnen de Europese

de verantwoordelijkheden van hun eigen

kaders voor het cohesiebeleid.

programmadeel als bemiddelende instantie.

Uit de Technische Bijstand worden de organisatie en de activiteiten rond goed beheer gefinancierd. Activiteiten als communicatie, toezicht en evaluatie maken er deel van uit. Evenals ondersteuning van het Comité van Toezicht en de Stuurgroepen. De activiteiten in het kader van de Technische Bijstand staan in dienst van de implementatie van het Operationeel Programma Kansen voor West. Het gaat daarbij om de personele bezetting van de Managementautoriteit, ondersteund door het programma- bureau voor het programmadeel West-Regio, en de G-4 programmabureaus, de eventuele inschakeling van specialistische externe expertise of ondersteuning en de materiele kosten. Het overall resultaat van de Technische Bijstand is de volledige implementatie van het Operationele Programma door middel van projecten, volgens de regels die hier voor gelden.

118


Colofon: Dit is een uitgave van de managementautoriteit van Kansen voor West. De redactie heeft dit boek met uiterste zorgvuldigheid samengensteld, maar aanvaardt geen aansprakelijkheid. Ook kunnen aan dit boek geen rechten worden ontleend. Niets in deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de managmentautoriteit van Kansen voor West. Copyrights 2010 Redactie:

Adri Hartkoorn, Ruud van Raak

Eindredactie:

Mieke Cornet

Fotografie:

de acht partners van Kansen voor West,

vertegenwoordigers van de 100 projecten,

Gianfranco Chicco, Stella van Heezik, Michel Hobbij en CornĂŠ Bastiaansen Opmaak:

PH-ontwerp en 1plus1-ontwerp

Druk:

TDS

www.kansenvoorwest.nl

Europa investeert in de toekomst. Deze uitgave en alle projecten komen tot stand met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

119



Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.