Samen Lisserbroek: Dorpsraad

Gierzwaluwbrug en Otterpad

Lisserbroek is een droogmakerij, een Hollands symbool, een polder. Dat kun je op meerdere manieren zien, beleven. Het begint al op de Dijk en langs de Ringvaart. Geen polder zonder ringvaart om de waterhuishouding te regelen. Overigens, echte Lisserbroekers hebben het van oudsher over ‘Het Kanaal’. Vanaf de Lisser- of Hillegommerdijk ga je ‘de laagte’ in. Doe je dat te voet, wandelend, dan voel je aan je lijf hoe je stap voor stap onder zeeniveau verdwijnt.

Vanuit het dorp lopen verschillende paden de polder in, langs de IJweg kun je naar het recreatiebos Zwaansbroek of Venneperhout. Vanaf de bocht in de Lisserbroekerweg kun je via het fietspad naar het Turfspoor. En er is een route over de Olmenhorst naar de Elisabethhoeve: het is het boerenwandelpad naar de Hoofdvaart. Halverwege sta je op de Gierzwaluwbrug over het toekomstige Otterpad.

De dorpskern Lisserbroek ligt ongeveer drie meter onder de zeespiegel, het deel rond de basisschool wat lager en het deel dat na 1980 is gebouwd wat hoger. Wanneer je op het Turfspoor staat, dan zie je het verschil tussen het voormalige turfgebied, waar het dorp op staat en de kleigronden verder in de polder die ruim een meter lager liggen. Als je vanaf het Turfspoor goed kijkt, dan zie je de akker letterlijk wat omlaag glooien.

Voor het boerenwandelpad loop je de monumentale oprit van de Olmenhorst op, volg het pad tussen de gebouwen door en kies rechtsaf een onverharde route tussen de fruitbomen naar het eind van de boomgaard, waar je bij de Nieuwerkerkertocht uitkomt. Volg deze tocht in de richting van Nieuw-Vennep. Het stuk grond na de boomgaard is eigendom van de Provincie Noord-Holland (als inwoner ben je een soort mede-eigenaar). En na een paar honderd meter tref je een stalen brug (zie foto hiernaast) waarmee je linksaf kan. Aan de overkant van de ‘Bridge over troubled water’ ligt het land van de gebroeders Ham. De brug is afgelopen jaar onder het beheer gekomen van de Stichting Gierzwaluw Toren Lisserbroek.

Ons provinciebestuur heeft het plan om de Nieuwerkerkertocht een meer natuurlijke rijkdom te geven: een Ecologische Verbindingszone; het Otterpad. Dat is een verbinding van De Kaag naar Cruquius waar zelfs de Otter zich thuis voelt. Het vraagt aanpassingen aan de oevers en van de stroken grond langs de tocht. En het is op meerdere manieren van invloed op de gronden van de boeren die erlangs liggen. Het overleg om dit te regelen met de grondeigenaren engebruikers is nog niet opgestart (jammer).

Tip: ga op de brug staan, kijk terug in de richting waar je vandaan komt, dat wil zeggen naar de Lisserweg (zie foto op de volgende pagina), en probeer je een voorstelling te maken de gelijkmatig oplopende oevers met riet, kleurrijke planten, bosjes, vogels, insecten, amfibieën. Fantaseer over otters die zich ophouden in de drassige ruigte om met een soepele beweging een visje te verschalken dat voorbij zwemt.

Denk ook aan het grote groengebied dat de komende jaren wordt aangelegd op het gehele stuk tussen de tocht, de hoogspanningslijn, de IJweg en de boomgaard. Daar is plek voor vele soorten groen en water met waarde voor natuur, ontspanning, voedselproductie, scholing en ontmoeting. De eerste initiatieven hiervoor komen van de familie De Clercq, eigenaar van landgoed De Olmenhorst. Aan de andere kant van de tocht ligt in de grond onder je voeten de hoogspanningslijn met 150 kilovolt. Dat is de lijn met karakteristieke masten die voorheen door ons dorp liep. Je staat dan op ‘de achterkant’ van de akkerbouwbedrijven aan de Hoofdvaart.

Van hier kun je een wandeling over de akkerranden maken om de weidsheid van het polderlandschap te ervaren en in je op te nemen

Elk jaargetijde en elk weertype heeft z’n charme. De Elisabethhoeve zelf is een bezoek waard. Het is een zorgboerderij, er is een landwinkel en er worden steeds meer duurzame producten geteeld met een grote betrokkenheid van mensen in de omgeving. Maak eens een praatje met een van de mensen die daar werken. En: trek schoenen aan die tegen een stootje kunnen, het pad is vaak drassig en hobbelig.

Door de kier is de binnenkant te zien van een tweede deurdeel, dat gespiegeld is en eveneens op een kier staat, die aan de achterkant van de sponning is aangebracht. Als je recht voor het monument staat komt het massief en gesloten over. Loop je er omheen dan is het open en fragiel. Een kier kan zich sluiten en openen. Hiermee wordt het begrip vrijheid in een visueel sober object complex verwoord. Ten behoeve van de verbouwing en uitbreiding van dorpshuis De Meerkoet is het monument verplaatst daar waar die nu staat.

Een aantal keren heeft het monument centraal gestaan bij herdenkingen op 4 mei. Op een gegeven moment zijn de herdenkingen gestopt mede omdat niemand zich geroepen voelde om Dodenherdenking in Lisserbroek te organiseren. Dat is jammer want in veel kernen in de Haarlemmermeer vinden er herdenkingen plaats rondom een monument waarbij leden van het college en gemeenteraadsleden een gezamenlijke herdenkingstoespraak houden om aandacht te schenken aan al diegenen die omgekomen zijn ten behoeve van onze vrijheid.

Herdenking 4 mei in Lisserbroek

In Lisserbroek staat naast dorpshuis De Meerkoet, een beetje verscholen tussen het groen, een vrijheidsmonument. Op 5 mei 1998 werd het monument onthuld door toenmalig burgemeester Van Houwelingen.

Het vrijheidsbeeld herinnert de inwoners van Lisserbroek aan het feit dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Met het monument wil ontwerper Jeroen Henneman uitdrukking geven aan de gedachte ‘dat vrijheid niet bestaat zonder onvrijheid’.

Het kunstwerk is een uitsnede van een deel van een deur die op een kier staat en een deel van de sponning.

Samen Lisserbroek Dorpsraad is op zoek naar mensen die de herdenking op 4 mei nieuw leven wil inblazen. Aanmelden om de herdenking te organiseren kan door een emailtje te sturen naar: secretariaat@samen-lisserbroek.nl

Dorpsraad Samen Lisserbroek: Paul Croese, Martin Jacobusse, Fred van den Heuvel en Bert Mens

Adviseur: Gaby Kortekaas-Annokkee

Contact: secretariaat@samen-lisserbroek.nl