Cabo de Palos - jedno miejsce pełne nurkowych możliwości - rafy, wraki i jaskinie

Tekst: Joanna Kruk Zdjecia: Jose Luis Fernandez Cerezo

Cabo de Palos to hiszpański przylądek na wodach Morza Śródziemnego i miasto położone w gminie Kartagena, w regionie Murcia.

Wspominając to przepiękne miejsce pierwszą rzeczą, która przychodzi mi na myśl, jest Islas Hormigas, czyli „Wyspy mrówek”. Nazwa ta odnosi się zarówno do małej wyspy leżącej około 5 km od brzegu, jak i rezerwatu morskiego.

Rezerwat morski Cabo de Palos i Islas Hormigas, bo tak brzmi jego pełna nazwa, jest to znajdujący się od 1995 roku pod ochroną, naturalny obszar podwodny. Obejmuje on powierzchnię około 19 km2, rozciągającą się między latarnią morską w Cabo de Palos a Islas Hormigas. Miejsce to charakteryzuje się dużą różnorodnością życia morskiego. Na uwagę zasługują rozległe łąki Posejdona oraz kolonie koralowców, które stanowią siedlisko wielu gatunków roślin i zwierząt.

Cabo de Palos jest konsekwentnie wybierane jako najlepsze miejsce do nurkowania na Morzu Śródziemnym. Od raf, przez wraki po jaskinie, jest jednym z nielicznych miejsc, w których nurek może przeprowadzać światowej klasy nurkowania, od próbnego przez rekreacyjne do technicznego na dużych głębokościach.

RAFY

Na odległości od wybrzeża Cabo de Palos do wysp Islas Hormigas znajduje się sześć podwodnych formacji skalnych tzw. Bajos, które są regulowanymi miejscami do nurkowania w rezerwacie morskim. Są to Bajo de Testa, Bajo de Piles I i II, Bajo de Dentro, Bajo de Morra, Bajo de Las Palomas. Zaczynają się na głębokości od 6 do 12 m i opadają dalej, do głębokości 25 m i 30 m. Przy widoczności często sięgającej do 30 m nurkowie mogą zobaczyć duże graniki, ławice barakud, mureny i wiele innych gatunków zwierząt. Temperatura wody waha się od 16°C w miesiącach zimowych do ponad 25°C pod koniec lata.

Bajo de Fuera, jest jednym z najbardziej interesujących miejsc nurkowych, w związku z tym cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Głębokość zaczyna się tu na 6 m i sięga do 50 m. Najczęstsze nurkowania odbywają się na głębokości od 25 do 30 m wzdłuż północnej ściany tej podwodnej formacji skalnej. Jest to niezwykle atrakcyjna skała pod względem życia morskiego, ponieważ znajduje się bardzo daleko od wybrzeża, jak również pod względem jej stromej orografii, powiększonej o szczątki nałożonych na siebie wraków. Co najmniej cztery kadłuby są doskonale rozpoznawane i odróżniane od wielu innych wraków, zwłaszcza mityczny „Sirio”.

Calas (zatoczki), takie jak La Escalerica czy Cala Fría, to łatwo dostępne miejsca z dużymi formacjami skalnymi. Są idealne do nurkowań próbnych, treningów, kursów. Są również jednym z miejsc Project Baseline Islas Hormigas, gdzie regularnie prowadzony jest monitoring środowiska.

WRAKI

Te same podwodne szczyty, które sprawiają, że park morski jest tak zróżnicowany ekologicznie, są również odpowiedzialne za zatonięcie kilku statków, które leżą w parku morskim i wokół niego. W czasach, gdy pływanie bez mapy nie było przeszkodą, wiele statków okrążało przylądek pod znakiem latarni morskiej Isla Hormiga, nie wiedząc, że grozi im poważne ryzyko rozbicia się na skutek zderzenia z podwodnymi formacjami skalnymi. Wraki można znaleźć na wszystkich zakresach głębokości. Najbardziej znane i najczęściej odwiedzane to SS Sirio, SS Stanfield i Naranjito.

W 1906 roku włoski parowiec pasażerski SS Sirio uderzył w Bajo de Faro w drodze do Ameryki. Statek utknął na szczycie skały na ponad dwa dni. W czasie desperackich prób dotarcia do łodzi ratunkowych i lądu zginęło około 300 osób. Statek w końcu rozpadł się na dwie części, gdy eksplodowały kotły. Rufa leży teraz między 40 a 45 m, podczas gdy dziób znajduje się poniżej 60 m. Na górze i wokół Sirio leżą jeszcze trzy wraki, podobnie jak szczątki wielu innych statków, które nie zostały do dziś zidentyfikowane. To bez wątpienia jedno z najlepszych nurkowań wrakowych na Morzu Śródziemnym.

Angielski statek towarowy SS Stanfied (znany również jako SS Nitza) transportował węgiel z Norfolk do Savony, zaopatrując armię włoską podczas pierwszej wojny światowej. Chociaż dokładna przyczyna zatonięcia nie jest znana, większość dowodów sugeruje, że statek zderzył się z niesławnym Bajo de Fuera 25 czerwca 1916 roku. Obecnie pokład leży na głębokości 45 m, a śruba na 60 m. Ma ponad 100 m długości i ogromną zapasową śrubę leżącą na jego pokładzie. Jest to idealne miejsce do nurkowania ze skuterem DPV.

Naranjito jest prawdopodobnie najbardziej znanym wrakiem w całej Hiszpanii. Był to statek towarowy o długości 50 m przewożący pomarańcze (stąd nazwa Naranjito; naranja z hiszp. pomarańcza; jego oficjalna nazwa to Isla Gomera), który zatonął tuż za portem Cabo de Palos w 1946 r. z powodu sztormu i przesunięcia się ładunku pomarańczy. Dziś leży na głębokości od 28 do 42 m.

Wraki na głębszych wodach, od 70 m do ponad 100 m, są również dostępne z Cabo de Palos. Baza nurkowa GUE Islas Hormigas lub de Buceo jest w stanie zaspokoić potrzeby związane ze sprzętem, gazami i logistyką.

JASKINIE

Cały region Kartageny, w którym znajduje się Cabo de Palos, prezentuje ciekawą formację geologiczną, a wraz z nią niesamowite jaskinie. Masyw Cabezo de Hornos Carst dominuje w krajobrazie na zachód od miasta Cartagena i można do niego dojechać samochodem w 40 minut z Cabo de Palos. Ta wapienna góra schodzi w dół w kierunku morza i kończy się klifami graniczącymi z Parkiem Przyrody Cabo Tinoso i regionem Isla Plana.

Jaskinie w tym rejonie są hipogeniczne, w przeciwieństwie do konwencjonalnych jaskiń epigenicznych. Jaskinie hipogeniczne powstają z wody termalnej płynącej z głębokości i powodującej korozję miękkiego wapienia, podczas gdy jaskinie epigeniczne są tworzone przez wodę deszczową przesączającą się do wapienia. Tak się składa, że jest to jeden z najważniejszych regionów w Hiszpanii pod względem hipogenicznych badań jaskiń i zapewnia nurkom z całego świata wiele możliwości nurkowania.

Cueva del Agua (Jaskinia Wody) to bez wątpienia najważniejsza i najbardziej znana jaskinia w regionie. Często nazywana europejską cenotą, jest aktywnie badana od późnych lat osiemdziesiątych. Szacuje się, że każdego roku odwiedza ją 1000 nurków i można tu nurkować przez cały rok. Dostęp do jaskini jest bezpośrednio z lądu. Do około 860 m w głąb możliwe jest nurkowanie w konfiguracji backmount, przechodząc przez piękne przejścia, formacje i złoża skamieniałości. Do dalszych postępów potrzebna jest konfiguracja sidemount. Średnia głębokość wynosi 10 m, maksymalna w tym obszarze 16 m.

Cueva del Agua ma filtrację wody morskiej, ale nie znaleziono bezpośredniego połączenia z morzem. Przebieg tej jaskini jest skierowany do wnętrza lądu. Dotychczas zbadano ponad 3 km liniowych i wiele innych równoległych chodników. Jej wody zawierają wysoce korozyjny składnik z powodu zawartości siarczanów, co powoduje, że duża część skały jest owinięta osadem, bardzo lekkim mułem,

który łatwo się unosi, a opada wolno. Jest to jaskinia odpowiednia dla wyszkolonych nurków jaskiniowych ze względu na fakt, że widoczność może być poważnie ograniczona przez silne przesiąkanie oraz zamulone dno i ściany. Uwagę zwracają płaty idealnie białego wapienia inkrustowanego wokół pomarańczowo-brązowych osadów, a także unikalne formacje spowodowane specjalną hipogeniczną geomorfologią.

CT12 jest często wymieniana jako najładniejsza mała jaskinia na świecie. Ma tylko 200 m długości, ale oferuje spektakularne widoki dzięki imponującemu wejściu do niej, meandrującemu tunelowi prowadzącemu do głównego korytarza, ogromnym komnatom i czarnym jak smoła ścianom na tle czystego, białego piasku. To naprawdę piękne miejsce do odwiedzenia i warte wielu nurkowań. Płytka sekcja ma maksymalną głębokość 12 m, średnią mniej niż 10 m, ale jest też głębsza sekcja, która spada do 32 m w dużą, piękną komnatę. Istnieje również wiele przejść sidemount i obejść do zbadania. Nurkowanie odbywa się z łodzi, która może zakotwiczyć w pobliżu wejścia do jaskini. CT12 ma dwa wejścia, główne na 12 m i głębsze na 24 m.

LOGISTYKA

Najłatwiej dostać się do Cabo de Palos przez międzynarodowe lotnisko w Alicante (ALC) skąd dojazd samochodem zajmuje 90 minut. Oprócz wielu opcji zakwaterowania oferowanych przez Airbnb w rozsądnej cenie istnieje możliwość wynajęcia pokoju w którymś z lokalnych hoteli lub pensjonatów. W Cabo de Palos znajduje się kilku operatorów nurkowych, którzy wspólnie zarządzają dostępem do różnych, ściśle regulowanych miejsc nurkowych. Godną polecenia jest baza Islas Hormigas Club de Buceo, islashormigas.com, ze względu na ogromne doświadczenie załogi, infrastrukturę, organizację pracy, dostępność gazów i wysokiej jakości sprzętu na wynajem firmy Halcyon. Na uwagę zasługuje również fakt, że jest to pierwsza baza GUE w Hiszpanii, promująca projekty Baseline. Jeśli więc chcielibyście dołączyć do niektórych z nich, tylko ponurkować lub po prostu wpaść na weekend i korzystać z ciepłej pogody i wspaniałej śródziemnomorskiej kuchni, Cabo de Palos przekroczy Wasze oczekiwania.