Deel 2 Special Spido 100 jaar
PAGINA 4
DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO
“De kracht van buurtbemiddeling is dat wij niks oplossen”
PAGINA 6
DE JAARGANG 5, NR. 12 12 JUNI - 25 JUNI 2019
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL
FOTO: MAARTEN LAUPMAN
@DENIEUWSPEPER
SPECIAL DE FAMILIE FEYENOORD NEEMT AFSCHEID VAN VARKENOORD 2019
ROTTERDAM 24 MEI - 16 JUNI 2019
Neem nog een kijkje in POST Podium (voormalig Postkantoor), Coolsingel 42, voordat het wordt verbouwd. Vrijdag 14, zaterdag 15 en zondag 16 juni van 12:00 - 17:00 | Gratis
Foto: Forbes Massie Studio voor Omnam
ARCHITECTUUR MAAND
FESTIVALS LEZINGEN EXPOSITIES ROTTERDAMARCHITECTUURMAAND.NL TOURS EN MEER
VOOR DE LAATSTE ! KEER OPEN
Beleef OVMiles Win een diner in de RotterTram T/m 30 juni maak je kans op een diner in de restauranttram. Meld je aan en doe mee met de winactie op ovmiles.nl!
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
NIEUWS
2@WKN@010*
3
CTY@PIX
Verbinden is heel erg 2019. Hele volksstammen verbinden zich de tandjes, dus kunnen de gemeente Rotterdam en andere touwtrekkers niet achterblijven. Zo streven beleidsbedenkers naar meer verbondenheid van het cultuurbeleid met andere domeinen. Domeinen? Dat zijn toch landgoederen? Nou ja, laat maar. De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur verwoordt dit domeinstreven kristalhelder in de, haalt diep adem, sectoranalyse inclusiviteit, innovatie en interconnectiviteit: zorgen dat je genoeg middleground hebt om de underground en de higherground te verbinden. Bent u er nog? Nog niet afhaken, want er volgt nog meer jeukproza. Beleidsmakers kondigen een impulsregeling aan voor jonge organisaties in, haalt diep adem, de uitgangspuntennota Stad in transitie, cultuur in verandering. De clubs kunnen twee jaar subsidie krijgen als zij in hun plan een ontwikkelopgave opnemen. Moeten ze wel eerst pitchen. Of je de poet pakt, wordt mede bepaald door medepitchers. “Je plan pitchen is laagdrempelig, snel en democratisch en dat past bij deze stad!”, aldus wethouder Kasmi. Nu nog wat laagdrempelig taalgebruik en het gaat echt goed komen met Rotjeknor.
@ Bij de Zevenhuizerplas in Nesselande liggen de verbindingskansen voor het oprapen. Want zo’n strand in de stad trekt meer volk dan alleen buurtbewoners. Alleen hoe je verbonden met elkaar moet raken, daar hebben genoeg Rotterdammers verschillende ideeën over. Schijnt het zonnetje en stijgt het kwik, dan komen groepen niet-Nesselanders – aldus Nesselanders die het kunnen weten – regelmatig de sfeer verzieken. Denk aan treiteren, jatten en zelfs plundera! Dat gaat nog een lange hete zomer vol stevige verbindingsgesprekken worden. Dan zal het vast goed komen.
@ Ook in de wijken waait een ware verbindingsstorm. Dat zit zo. De stad wil in Carnisse een langgerekt huizenblok opkopen en dit vervolgens tegen de grond meppen. Het doel van de sloop: de wijk beter verbinden met het nieuwe Hart van Zuid. Want het blok blokkeert zichtlijnen op het prestigeproject. Ook komen er nieuwe woningen, de Carnisse Poort, zo meldt het bestuur. Huizen die vast niet elke bewoner van het sloopblok kan betalen. Een fiets- en voetgangersverbinding – inderdaad - tussen de gebieden moet het leed verzachten.
@ Waarmee het wellicht ook goed komt, is met Rotterdam the Hague Innovation Airport. Daar gaan ze helemaal los met innovatie. Want alleen duurzame luchtvaart - de grote mensenverbinder van onze tijd - heeft de toekomst. Het eerste project: de ontwikkeling van een demonstratie- en proefinstallatie voor duurzame (= relatief milieuvriendelijke) kerosine dat CO2 neutraal is. Gaan ze zeker van water maken. Of wacht, dit kan al, dat spul heet waterstof.
mijn-
* 2 Weken Rotterdam
Colofon De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aan-huis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio.
Opschonen
Zo’n rotsblok midden in Het Park, dat ziet er toch niet uit. Joehoe, heer Wim Pijbes, doe er eens wat aan!
Carin Broere 06 - 5758 0037 Online www.denieuwspeper.nl www.facebook.com/denieuwspeper
Koekeloeren
Oké, uiteraard wil je niet dat aller lei onverlaten je bouwplaats leeg roven. Maar zo’n batterij camera’s , wow, zijn we dan zo diep gezo nken?
Hoofdredactie Jaap van Rijn Redactie redactie@denieuwspeper.nl Vormgeving Metro Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl Tonia van Nieuwenhuijzen 06 - 4905 4783
Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing. De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep
BAK LEEG? Is de Metro-bak op jouw station ’s ochtends al snel leeg? App een foto van de bak samen met de stationsnaam naar 06- 83 52 16 71. Dan vullen wij hem bij!
Redden
els de De strijd om weer een stukje bedreigd groen bereikt inmidd voor huizen te: gemeen de van inzet De st. Euroma de Parkhaven bij het met groen. Het middel van de groenliefhebbers: de QR-code. Wie de actievoerders eens is, weet wat hem of haar te doen staat.
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SAMENLEVEN
LIEVER EEN VERRE VRIEND DAN EEN SLECHTE BUUR Buren, we krijgen er steeds meer last van. Als je naar de cijfers kijkt, heeft een op de vier Rotterdammers ervaring met lastpakken. Ook landelijk stijgt het aantal mensen dat bemiddeling aanvraagt bij een burenruzie. Hoe komt dat? En wat kun je zelf doen als een burenruzie uit de hand dreigt te lopen?
TEKST: NATALIE HANSSEN BEELD: JAAP VAN RIJN “7.00 uur is een heel normale tijd om op te staan.” Hij zei het echt, mijn buurman. Elke dag gilt zijn wekker om 7.00 uur, ook naar mij, een uur voordat ik op moet staan. Ik hoor hem boven mijn hoofd rondstampen. Er ligt geen tapijt op de houten vloer, zijn schoenen zijn van hard leer. Op de een of andere manier moet hij veel rondlopen voordat hij eindelijk weggaat om 7.40 uur en ik nog 20 minuten kan slapen. Toen ik hem op een ochtend om 7.42 uur vroeg of hij misschien zijn schoenen pas bij het weggaan aan wilde trekken, kreeg ik te horen dat ik maar om 7.00 uur wakker moest worden. Hij liep verder. Ik gooide de deur iets te hard dicht. Schrijnende verhalen Problemen tussen buren heb je in alle soorten en maten. Van kleine ergernissen over een kinderfietsje dat in de weg staat tot ernstige geluidsoverlast en serieuze pesterijen. Ruzie met de buren kan zo hoog oplopen dat je je niet meer op je gemak of zelfs onveilig voelt in je eigen huis. Daar weten ze bij de Advieslijn Woonoverlast Rotterdam (AWR) van de gemeente Rotterdam alles van. Die kun je bellen als je het niet meer weet of als praten met je buren geen optie is. “We horen soms schrijnende verhalen, van mensen die niet meer kunnen slapen van ellende”, vertelt Fica Djohani, die de advieslijn opzette met haar bedrijf CoCon. Het werkt: de lijn is begin dit jaar geopend en in de eerste drie maanden kwamen er al 300 telefoontjes binnen. “Alleen al de mogelijkheid tot bellen kan enorm helpen. Veel instanties hebben gewoon geen tijd om je verhaal aan te horen. Bij ons kun je in elk geval je verhaal kwijt, wellicht in afwachting van een oplossing. In ongeveer twee derde van de gevallen kunnen we tips geven waarmee mensen weer verder kunnen. In de andere gevallen bieden we buurtbemiddeling aan of verwijzen we door naar het wijkteam, de politie of de wooncorporatie. Uiteraard alleen met toestemming van de beller.” Advieslijn Woonoverlast De AWR is een soort voorportaal. Deze buurtbemiddeling is kosteloos. Je kunt vrijblijvend bellen voor advies en praktische informatie, zonder wachttijd. De hulp is vooral gericht op wat mensen zelf nog kunnen doen. Denk aan een nieuwe manier om het gesprek te openen, een aardig briefje ophangen of iets anders om uit een vervelende sfeer te komen. De lijn is opgezet omdat er behoefte bleek aan een meer vrijblijvend traject dan buurtbemiddeling en waarvan je anoniem gebruik kunt maken. Fica Djohani: “In 22 jaar buurtbemiddeling zien we regelmatig dat bewoners dit nog een te zware optie vinden. Of dat ze het doen omdat de verhuurder het als voorwaarde stelt. Want dat komt ook voor bij burenruzies. De AWR kan bellers stimuleren om alsnog van
buurtbemiddeling gebruik te maken.” De AWR wordt mogelijk gemaakt door de gemeente en wooncorporaties en je belt gewoon tegen lokaal tarief. Sinds de advieslijn draait, worden er meer burenruzies opgelost doordat mensen er zelf mee aan de slag gaan. Bij doorverwijzing naar buurtbemiddeling is het streven dat de zaak in een week opgepakt wordt. Op dit moment duurt dat langer omdat er een groot tekort aan vrijwilligers is. Buurtbemiddeling Hoe werkt buurtbemiddeling eigenlijk? Als je bent doorverwezen naar buurtbemiddeling – nadat je aantoonbaar je best hebt gedaan om met de ander te gaan praten – worden er twee vrijwilligers ingezet om bij het contact te helpen. “Degene die met de vraag komt, noemen we bewoner A”, aldus Djohani. “Daar hebben we eerst een gesprek mee: wat zijn de problemen, wat is voor hem een goede oplossing. Daarna zoeken we contact met de buur, bewoner B. Soms weet die niet eens dat A de situatie als negatief ervaart. Ook diens verhaal horen we aan. Soms heeft die ook klachten over bewoner A. Als A en B het eens zijn om een bemiddelingsgesprek aan te gaan, dat gebeurt in ongeveer een derde van de gevallen, dan wordt een gesprek op een neutrale locatie voorgesteld.” Emoties Vaak blijkt die boze buurman best bereid om in gesprek te gaan. “Wat helpt, is dat de bemiddelaars vrijwilligers zijn. Dat voelt niet zo opgelegd.” Alle bemiddelaars volgen de basistraining Buurtbemiddeling. Velen van hen hebben ook al jarenlange ervaring. Ze komen altijd samen: twee weten meer dan een en zo heb je ook minder snel de schijn van partijdigheid. Het is ook veiliger, al vertelt Fica dat ze in de 22 jaar dat ze buurtbemiddeling organiseert, nog nooit een gevaarlijke situatie meemaakte. Fica: “Tijdens het gesprek zorgen we dat beide partijen hun verhaal kunnen doen, met alle emoties die daarbij horen. Als ze naar elkaar hebben geluisterd, is er doorgaans al meer begrip. Dan is het vervolgens de bedoeling dat ze samen tot een oplossing komen voor de toekomst. Ik wil niet te dramatisch doen, maar er gebeuren dingen die anders niet tot stand komen. De kracht van buurtbemiddeling is dat wij niks oplossen. Het is hun eigen verantwoordelijkheid. Doordat ze zelf bedenken wat ze samen aan het probleem kunnen doen, zijn de afspraken duurzamer. Bovendien is er dan een basis gelegd om ook bij problemen in de toekomst constructief met elkaar te kunnen praten.” Groei Het aantal mensen dat bemiddeling vraagt bij een burenruzie, groeit. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) rekent voor dat het aantal meldingen bij buurtbemiddelingsorganisaties in 2017 steeg van 13.000 naar 15.000. Djohani beaamt dit: “We zien vooral een stijging van com-
4
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SAMENLEVEN
5
“Buurtbemiddeling zou veel meer aandacht en waardering moeten krijgen bij wooncorporaties!”
leefklimaat met minder klachten.” Zelf is Van Kerkwijk jarenlang vrijwilliger geweest bij buurtbemiddeling. “In sommige gevallen kan het fijn zijn om een zwaarder middel in te zetten. Soms wordt een professional serieuzer genomen dan een vrijwilliger. Ik werk met ondertekende afspraken vooraf – in die zin is het zwaarder. Slaagt de mediation, dan kunnen mensen vrijwillig een contract opstellen, dat ze kunnen laten handhaven door bijvoorbeeld de huisbaas. Dat hóéft niet, ik vertel ook niet aan de huisbaas of de mediation geslaagd is of niet.”
plexe problemen, waarbij bijvoorbeeld iemand betrokken is die moeite heeft met zelfstandig wonen. Dat komt omdat de zorg anders is georganiseerd waardoor mensen langer thuis op zichzelf aangewezen zijn, waar vroeger een dagvoorziening was of een mogelijkheid tot opname in de hulpverlening. We zien steeds vaker dat er een begeleider meekomt naar een gesprek. We kunnen niet altijd hulp bieden bij zulke zaken. Voor ons is een goede samenwerking met andere instanties, zoals de coordinator woonoverlast, woonconsulenten, zorgteams en wijkagenten, van groot belang. Korte lijnen helpen om snel naar elkaar door te verwijzen en waar nodig te overleggen.” Keiharde muziek Een bewoonster van Rotterdam Noord die graag anoniem wil blijven, kan het beamen. “In ons eerste koophuis bleken we boven iemand te wonen die enorm vaak harde muziek draaide, maar dan ook echt keihard. Bij de kennismaking konden we meteen vragen of het wat zachter kon. Dat is natuurlijk geen leuke binnenkomer. De sfeer was gelijk onprettig. Andere buren hadden ook de politie weleens gebeld. Er was ook veel geschreeuw. En als hij boos was, kwam er weleens een bloempot naar beneden. Om te voorkomen dat het escaleerde, heb ik met de politie overlegd. Die raadde buurtbemiddeling aan. De buurman wilde meewerken – dat vond ik wel bijzonder. Maar er kwam uiteindelijk niets uit. Hij ging weliswaar een koptelefoon dragen, maar het geschreeuw en gesmijt met dingen bleef een dagelijks probleem. Het was intussen ook echt een ding tussen ons geworden. Ik kreeg er ontzettend veel stress van. Ik was boos en voelde me helemaal niet prettig in mijn leuke jaren-30-huis. Uiteindelijk is een verziekte relatie met iemand die door het lint kan gaan, gewoon bedreigend. Na tweeënhalf jaar zijn we verhuisd. Vanwege de overlast.” Fica herkent zulke situaties: “Soms zit er gewoon echt niets anders op.” Procedures om iemand te dwingen tot ander gedrag of zelfs uit zijn huis te laten zetten zijn – terecht – lange en zware trajecten. Daar heb je soms geen energie meer voor. Korte lontjes Volgens Djohani is de stijging van het aantal vragen om buurtbemiddeling
niet alleen te verklaren uit complexere gevallen. Ook blijken mensen steeds minder bereid om dingen zelf aan te pakken. “Mensen gaan eerst naar de verhuurder. Ze vinden dat die verantwoordelijk is voor hun woongenot en het moet oplossen. Vaak hebben ze gewoon geen zin om zelf te gaan praten, al dan niet doordat ze zich laten weerhouden door allerlei aannames over de ander. Dat afschuiven van verantwoordelijkheid was in de jaren 90 aanleiding om met buurtbemiddeling te starten, toen er voor alles wel een loket bestond dat je verder kon helpen. Mensen moeten meer verantwoordelijk worden voor hun eigen situatie en meedenken hoe ze problemen samen kunnen oplossen. Daarom ben ik zelf ook behoorlijk lyrisch over buurtbemiddeling. En dan zijn er natuurlijk nog de korte lontjes: mensen accepteren minder van elkaar, samenleving en politiek polariseren en zoomen juist in op verschillen. We kijken veel te weinig naar onze overeenkomsten.” Wat als het niet lukt? Bij echt ernstige conflicten helpt buurtbemiddeling soms niet meer. Dan wordt het probleem een zaak van de overlastcoördinator van de gemeente of de politie. Als buurtbemiddeling en een waarschuwing niet werken, kan de gemeente een boete opleggen. Uiteindelijk kan op basis van de Wet aanpak woonoverlast de burgemeester worden ingeschakeld. Die geeft een specifieke gedragsaanwijzing aan de overlastgever, of het nu gaat om een huurder of de bezitter van een huis. De mediator Een tussenstap is de mediator, een geregistreerde bemiddelaar met een speciale opleiding. Dat is bindender dan buurtbemiddeling en bovendien niet kosteloos. De mediator wordt ingeschakeld door bijvoorbeeld de wooncorporatie of de gemeente als een zaak urgent is of te complex voor buurtbemiddeling. Jefke van Kerkwijk is zo’n professionele mediator. Ze begint meteen een warm pleidooi voor buurtbemiddeling: “Buurtbemiddeling zou veel meer aandacht en waardering moeten krijgen bij wooncorporaties! Er is niet altijd even veel enthousiasme om het financieel te ondersteunen. Terwijl het als onafhankelijk orgaan fantastisch is. Het kost weinig en levert veel op: een veel beter
Koekjes bakken Het belangrijkste dat Van Kerkwijk doet, is mensen laten zien dat ze invloed op de situatie hebben. Ook bij haar is communicatie het sleutelwoord. “Mensen nemen vaak dingen aan omdat ze elkaar niet kennen. En wat je uitstraalt, krijg je terug. Ik help mensen naar elkaars verhaal te luisteren en ze te laten zien wat ze zelf kunnen bijdragen. Want mensen voelen zich vaak onmachtig. Ze kunnen elkaar niet meer bereiken. Als je dat kunt doorbreken, is er veel winst te behalen. Mensen die elkaar eerst haten en dan een heel leuk contact krijgen. Dat is geweldig voor de sociale cohesie.” Fica van Buurtbemiddeling geeft een mooi voorbeeld. “We hadden een klacht van een oudere vrouw die zich vreselijk stoorde aan de verwaarloosde tuin van de buren. In het bemiddelingsgesprek bleek dat ze haar man net had verloren. De tuin was hun lust en hun leven, maar alleen kon ze het niet meer. Omdat de buren niks aan hun tuin deden, kreeg zij extra onkruid in haar tuin. De buurman was oprecht verrast hoe dat haar kwetste en bood aan in haar tuin te helpen. Zij bakte dan weer koekjes voor haar buren. Als je het voor elkaar krijgt dat mensen echt naar elkaar luisteren, breng je mensen bij elkaar en kunnen er mooie dingen ontstaan. Daar kan ik een boek vol over schrijven.” De ik-boodschap En hoe zal ik het zelf eens aanpakken met mijn stampende buurman? “Belangrijk is dat je een ik-boodschap geeft”, zegt Jefke van Kerkwijk streng, nadat ze mijn verhaal heeft aangehoord. “Zeg niet: jij moet je schoenen uitdoen. Zeg: ik wil zo graag wat langer slapen, kunnen we daar iets op verzinnen? Misschien wil hij liever vloerbedekking nemen dan zijn schoenen uitdoen. Niemand zit te wachten op een opdracht. Nodig uit om mee te denken. Want het is niet zijn probleem dat jij tot 8.00 uur wilt slapen. Nog een tip: ga niet witheet van woede het gesprek aan! Wacht tot je afgekoeld bent, want anders ga je de ander zeker verwijten maken.” Been gebroken, overlast weg Hoewel ik het vaste voornemen had om bij de buurman aan te bellen met een ik-boodschap – er ging wat tijd overheen – liep het per ongeluk vanzelf goed af. Dat kwam omdat de buurman boven hém zijn been brak. Die kwam ’s nachts thuis van het uitgaan en hinkte nog een tijdje rond met zijn krukken op de houten vloer. Daardoor begreep mijn buurman opeens hoe het voor mij moest klinken als hij op schoenen rondliep. Op een dag vertelde hij terloops dat hij zijn schoenen pas op het laatst zou aantrekken, omdat hij had gehoord hoe het klonk met herrie boven je hoofd. Fijn. Maar toch ook wel jammer dat ik nu niet kon oefenen met mijn ik-boodschap en eventueel gezellig met buurtbemiddeling om de tafel.
Oproep AWR010: word buurtbemiddelaar Anderen helpen om bij elkaar te komen als er ruzie is ontstaan, word jij daar enthousiast van? Ben je goed in luisteren en heb je enkele dagdelen per maand beschikbaar als vrijwilliger? Dan kun je buurtbemiddelaar worden bij AWR010. Je krijgt vooraf de basistraining Buurtbemiddeling met theorie en praktijkoefeningen om goed te leren bemiddelen. Bel 088 3 777 666.
Eerste en meer hulp bij burenruzie 1. Als je ergens last van hebt, praat dan zo snel mogelijk met je buren. Hoe langer je wacht, hoe lastiger het wordt. Op problemenmetjeburen.nl vind je heel veel tips. 2. Lukt praten niet of niet meer? Dan zijn er verschillende opties. Het slimst is eerst AWR010 te bellen: 088 3 777 666. Als het nodig is, verwijzen zij je door naar buurtbemiddeling of een andere instantie. 3. Houdt de overlast aan? Woonoverlast kun je ook melden bij de huiseigenaar of wooncorporatie of de gemeente. De gemeente bereik je via de website rotterdam.nl of telefoonnummer 14 010. 4. Voor zeer ernstige of bedreigende situaties bel je de politie: 0900-8844. Bij spoed: 112.
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SPIDO 100 JAAR
6
NAAR NATUUR EN VESTINGSTADJES VAREN: EEN SPIDO-TRADITIE VAN BIJNA 100 JAAR De 100-jarige Spido organiseert de bekende trips door de Rotterdamse haven. De schepen van de rederij doen echter ook bijzondere bestemmingen aan, zoals het eiland Tiengemeten en de vestingsteden Woudrichem en Willemstad. Deze vaartochten passen in een lange traditie. Want al in de jaren 30 van de vorige eeuw konden passagiers van Spido-schepen vestingstadjes als Brielle en Schoonhoven bezoeken.
TEKST: JAAP VAN RIJN
De onmetelijke wildernis van Tiengemeten Wildernis, om de hoek van Rotterdam, zo kun je het eiland Tiengemeten omschrijven. Hier mag de natuur sinds 1997 haar eigen gang gaan. En die verovering op de mens is op de voormalige zandplaat in het Haringvliet goed zicht- en hoorbaar.
leegmaken en helemaal uitgerust weer inschepen in het haventje.
ter grote Tiengemeten verder uitgroeien tot de grootste natuurontwikkeling van Nederland. Maar niet alle menselijke sporen zijn uitgewist: een deel van het oude cultuurlandschap werd hersteld. En het buurtschap bij het haventje bestaat nog steeds. In de oude boerderijen en schuren vonden het bezoekerscentrum, het Rien Poortvliet Museum (veel kabouters!), het Landbouw Museum en Speelnatuur Tiengemeten een plek. Wie de dijk naast het buurtschap op loopt, krijgt direct een indruk van wat het eiland biedt: een onmetelijke vlakte met natte natuur waarin je ontmoetingen kunt verwachten met onder meer hooglanders, bevers (als het meezit), zeearenden, bijzondere eenden, kluten en lepelaars. Wil je dit allemaal meemaken, dan heb je een flinke struintocht voor de boeg. Voor wie dit net even iets te veel van het goede is, die huurt een fiets. Waar je ook voor kiest, je zult een overweldigende stilte ervaren. Op dit eiland kun je echt je hoofd
Je vaart eerst Rotterdam uit, het schip zet koers richting de Botlek. Daar neemt het schip de afslag Oude Maas en passeert plaatsen als Spijkenisse en Hoogvliet en het prachtige natuurgebied de Rhoonse Grienden. Via het Spui en een stukje Haringvliet bereikt het schip Tiengemeten. Het is dan rond het middaguur en tijd voor een warme en koude lunch aan boord. Na de lunch zullen natuurgidsen van Natuurmonumenten rondleidingen geven over het eiland. Voor de terugvaart kiest het Spido-schip een andere route en vaart het via het Hollands Diep de rivier de Dordtsche Kil op, die overgaat in eerst de Oude Maas en daarna de Noord. Het schip passeert Drechtsteden zoals Zwijndrecht, Dordrecht en Papendrecht. Als de Noord met de Lek overgaat in de Nieuwe Maas, wordt de skyline van Rotterdam zichtbaar, de thuishaven van het schip. Afvaarten 2019: donderdag 11 juli, donderdag 1 augustus en woensdag 28 augustus
Eenmaal van boord gestapt valt alvast het vele vogelgekwetter op. Alsof je een volière binnenstapt. En dan te bedenken dat op deze bijzondere plek ooit een vliegveld was bedacht. Voorheen bedreven
boeren hier akkerbouw, wat, al ver voordat de natuur de ruimte kreeg, een aflopende zaak was. De boeren werden uitgekocht, in 2007 werd een gat in de dijk gestoken en vervolgens mocht het 10 vierkante kilome-
Wat kun je van een dagje Tiengemeten met de Spido verwachten?
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
Woudrichem: de charme van Tinus-town En dan, plotsklaps, wordt het sluimerende vestingstadje tot leven gekust. Door Dokter Tinus. Zes seizoenen lang scoort de televisieserie hoge kijkcijfers. Tinus-toeristen weten al snel de weg naar Woudrichem te vinden. Het doktershuis aan de Rijkswal groeit uit tot het hoogtepunt van een dagje Woerkum, zoals de bewoners hun stadje noemen. De gemeente zet zelfs extra zitbanken neer die uitzicht bieden op de dokterswoning. En dan, plotsklaps, verdwijnt Dokter Tinus van de beeldbuis, verleden jaar, Woudrichem verweesd achterlatend. Het is maar goed dat het charmante plaatsje van zichzelf genoeg te bieden heeft. De idyllische sfeer, het trage levenstempo op straat, dit is een plek om weer tot jezelf te komen. Op een terras, aan de haven, in de verstilde straatjes. Of op het bootje waarmee de schipper en zijn hondje de Afgedamde Maas bevaart en passagiers in een minuutje tijd overzet naar het landgoed van Slot Loevestein, dat ook zichtbaar is vanaf de Rijkswal. Genoeg Woerkomse gebouwen en woningen die een rol speelden in de televisieserie zijn het bekijken waard, zoals het sfeervolle voormalige raadhuis, dat dienst deed als hotel-restaurant De Snoekbaars. Naast dokter Tinus telt Woudrichem nog een bekendheid, Jan Klaassen. Maar dan niet die van Katrijn, da’s regelrechte poppenkastfictie. Woudrchemmers eren met een standbeeld streekgenoot Jan Claesen, de trompetter die tettert in het leger van prins Frederik Hendrik in die hit van Rob de Nijs.
den, de Biesbosch, Gorinchem en een lunch aan boord meert het Spido-schip af in de haven van Woudrichem. Ervaren gidsen verzorgen een stadswandeling en vertellen terloops over de geschiedenis van dit middeleeuwse vesting- en vissersstadje. Afvaarten 2019: woensdag 17 juli, woensdag 7 augustus en donderdag 22 augustus
Wat kun je van een dagje Woudrichem met de Spido verwachten?
Na een vaartocht langs onder meer Kinderdijk, de Drechtste-
Dit is een plek om weer tot jezelf te komen.
SPIDO 100 JAAR
7
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SPIDO 100 JAAR
Wie het stadje van boven wil zien, bezoekt de Koepelkerk.
Wie het stadje van boven wil zien, bezoekt de meer dan 400 jaar oude Koepelkerk.
Rondkuieren in de stad van Willem De meeste vestingen werden in de middeleeuwen gebouwd. Zo niet die van Willemstad. Ooit lag op het aangeslibde land langs het Hollands Diep het dorp Ruigenhil. Willem van Oranje, de stamvader van het Koninklijk Huis, gaf opdracht om Ruigenhil om te bouwen tot de militaire vesting Willemstad.
De militairen die in de vesting werden gelegerd, moesten het Hollands Diep controleren. Dit brede water was destijds de enige open zeeverbinding van de havensteden Dordrecht en Rotterdam. Willemstad is een stervormige vesting. De reden waarom ooit voor deze vorm werd gekozen: de Spaanse overheerser gebruikte tijdens de Tachtigjarige Oorlog steeds vaker kanonnen. Met aarden wallen en brede grachten konden de vestingbewoners de vijand beter op afstand en in de gaten houden. Vanaf de in de brede gracht uitstekende bastions konden de belaagde Willemstadters de flanken goed afdekken, want ze hadden overal zicht. Het ontwerp van dit soort vestingen vroeg om kennis van onder meer wiskunde. Dankzij die kennis groeide de vesting uit tot een symbool van de toenemende macht en
het culturele vernuft van de Nederlandse samenleving. Met vallen en opstaan haalde Willemstad de 21e eeuw. De Fransen mogen zich eind 18e eeuw de laatste invasiemacht noemen die Willemstad belegerde. Zij bouwden het kruithuis in de vesting. Het stadje ligt er na al die eeuwen opvallend fris opgepoetst bij. Zonder water geen Willemstad, toen niet, en nog steeds niet, zoals de volle haven bewijst. Wie het stadje van boven wil zien, bezoekt de meer dan 400 jaar oude Koepelkerk, de eerste kerk die in de noordelijke Nederlanden speciaal voor protestantse diensten werd gebouwd. Wat kun je van een dagje Willemstad met de Spido verwachten?
Spido neemt de passagiers mee op een reis terug in de tijd, naar het tijdperk van Wil-
lem van Oranje. Na de lunch aan boord geven ervaren gidsen rondleidingen door Willemstad. Zij lichten de geschiedenis van het stadje toe en laten onder meer bijzondere monumenten zien, zoals het Mauritshuis, het Arsenaal en de Koepelkerk. Tijdens de vaart van en naar Willemstad zien de passagiers onder meer een deel van de Rotterdamse haven en het natuurgebied de Rhoonse Grienden. Op de terugreis passeert het Spido-schip onder meer de Drechtsteden. Afvaarten 2019: woensdag 3 juli, woensdag 24 juli en woensdag 14 augustus
8
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SPIDO 100 JAAR
9
TIJDREIS DOOR DE ROTTERDAMSE HAVEN Andere bijzondere dagtochten DE ZEVEN RIVIEREN EN DELTAWERKEN Zin in een ontspannen, lange vaartocht? Stap dan aan boord en vaar mee over de zeven rivieren van de Hollandse Delta: de Nieuwe Maas, de Oude Maas, het Spui, het Haringvliet, het Hollands Diep, de Dordtsche Kil en de Noord. Tijdens deze 135 km lange dagtocht vaart het Spido-schip langs natuurgebieden, Hollandse landschappen, havengebieden en grote industrieën, pittoreske havenstadjes, bruggen & sluizen, Deltawerken en historische vestingsteden. Afvaarten 2019: donderdag 4 juli, donderdag 25 juli en donderdag 15 augustus
“Mensen bellen nog steeds om objecten voor de tentoonstelling aan te bieden”
HET LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA De grote en kleine rivieren die aan de kusten van ZuidHolland de Noordzee in stromen, doorsnijden ook landschappen in Gelderland en Brabant. Tijdens een dagtocht van zo’n 130 km vaart het Spido-schip over de Noord, Beneden en Boven Merwede, Andelse en Bergse Maas, Amer, Hollands Diep, Oude en Nieuwe Maas het Gelderse en Brabantse land in. Onderweg passeert het schip onder meer Dordrecht, Gorinchem, de vestingstadjes Heusden en Woudrichem en Slot Loevestein. Na het passeren van de Wilhelminasluis krijgen de passagiers een schitterend uitzicht op de Bommelerwaard en het Land van Altena. Afvaarten 2019: woensdag 10 juli, woensdag 31 juli, donderdag 8 augustus en donderdag 29 augustus
De Spido 100 jaar belevingstour Spido organiseert samen met het Maritiem Museum de tentoonstelling Venster op de haven in combinatie met een vaartocht door de Rotterdamse havens. Afvaarten: vrijdag 14 juni, vrijdag 12 juli en maandag 5 augustus
Bezoekers van de tentoonstelling Venster op de haven in het Maritiem Museum volgen met vier tijdvakken de ontwikkeling van Spido van een tramlijn op het water tot een bedrijf met luxeschepen voor events. Je kunt gerust stellen: Spido ís Rotterdam. Het meest bizarre object uit de tentoonstelling is misschien wel de reeks ansichtkaarten van het in 1932 uitgebrande schip P.C. Hooft. Dit schip werd naar Rotterdam gesleept om afgebroken te worden. “Spido organiseerde tochten om het uitgebrande schip te bekijken. Dat klinkt misschien raar, maar het was crisis – zo’n tripje ramptoerisme hielp Spido overleven.” Dat vertelt conservator Annette de Wit, die bijna een jaar aan de tentoonstelling over Spido werkte. “Het is exemplarisch voor het bedrijf, dat steeds nieuwe manieren vond om zich aan te passen aan de economische situatie en de veranderende haven. Spido is daarmee al die jaren een venster op de haven en dat is het uitgangspunt van de tentoonstelling. Spido heeft in samenwerking met de historici van Stad en Bedrijf ook een boek uitgebracht ter ere van het 100jarig bestaan – het boek en de tentoonstelling versterken elkaar.” Verdwijnende mensen
In de tentoonstelling maakt de bezoeker een tijdreis. Die begint bij het ontstaan van de Spido in 1919. In vier tijdvakken zie je een selectie van bewegend beeld van de Rotterdamse haven: alsof je zelf aan boord van een Spidoschip zit en naar buiten kijkt.
De veranderingen zijn prachtig om te zien. Annette de Wit: “Eerst die enorm bruisende havenkom met stoom en herrie, vol met mensen die sjouwen met goederen en waar op het water van alles door elkaar vaart. En dan in 2019 de grote vlaktes met enorme containerschepen en offshore-platforms, waar je bijna geen mens meer tegenkomt. Want heel veel gebeurt volautomatisch. We gingen zelf opnames maken op de Maasvlakte en de cameraman, die graag mensen in beeld wilde, moest daar heel erg naar zoeken. En natuurlijk komt de haven steeds verder van de stad te liggen – dat is een van de hoofdlijnen van de tentoonstelling. Je ziet ook heel goed hoe Spido zich steeds aanpast aan die veranderingen, dat is echt indrukwekkend.” Spido-kopjes van opa
Hoe breng je 100 jaar geschiedenis aantrekkelijk in beeld? “Met objecten”, aldus De Wit. “We hebben nauw samengewerkt met Spido, dat een goed archief heeft en veel objecten. Daardoor konden we het verhaal mooi illustreren, met bijvoorbeeld toeristische folders, scheepsservies met veranderende vormgeving en scheepsmodellen. We combineren ze met objecten uit onze eigen
collectie, zodat je een goed tijdsbeeld krijgt. De passagiers veranderen mee. Er is bijvoorbeeld ook kleding te zien waaraan je de sfeer van de tijd kunt aflezen.” Dat het onderwerp leeft, blijkt wel uit het feit dat veel Rotterdammers spullen aanboden uit alle tijdvakken van Spido. “Heel leuk, al past lang niet alles in de tentoonstelling. We hebben onder meer een reddingsboei kunnen opnemen. Het gebeurt weleens dat mensen objecten graag aan ons geven omdat ze beter in een museum passen en zo ook goed bewaard blijven.” 20.000 dagjesmensen
Een van de uitdagingen van het maken van een tentoon-
stelling is wellicht dat niet alle voorwerpen die interessant zijn, ook getoond kunnen worden. Annette de Wit: “Vooral van de bruisende beginperiode had ik nog veel meer willen laten zien, vooral foto’s. Bijvoorbeeld van de enorme toestroom op Vliegveld Waalhaven toen daar in 1932 de Graf Zeppelin landde en Spido 20.000 dagjesmensen vervoerde. Ook een mooi verhaal is dat over de reus van Rotterdam, Richard Rijnhout, die 2,38 meter lang was en in de jaren 50 ansichtkaarten van zichzelf verkocht bij de aanmeerplaats van Spido. De reden dat dit soort dingen niet in de tentoonstelling terecht zijn gekomen, is dat er simpelweg geen ruimte meer was. De
hoofdlijn is de zich ontwikkelende Rotterdamse haven en rederij Spido, die zich aanpast. En dan passen niet alle zijstapjes erin. Jammer, want er komen nog steeds mensen met leuke dingen. Maar er blijft gelukkig meer dan genoeg interessant materiaal over.” Het sluitstuk van de tentoonstelling is al even spectaculair als het begin: beelden van het allernieuwste hypermodern vormgegeven Spido-schip dat binnenkort is te bewonderen. Niet alleen het verleden, maar ook de toekomst is te zien in Venster op de haven. Tentoonstelling Venster op de haven, 18 juni 2019 t/m 30 september 2020, www.maritiemmuseum.nl
Feesten in het Nieuwe Luxor Theater en op de Maasvlakte In het kader van het 100-jarig bestaan van Spido worden onder meer twee concerten georganiseerd van de legendarische band The Beach Boys. Op 3 juli 2019 treden The Beach Boys op in het Nieuwe Luxor Theater en op 5 juli geven zij samen met het Rotterdams Philharmonisch Orkest een spectaculair concert op de Tweede Maasvlakte. Wie alvast in de stemming wil komen, luistert naar het in 2018 uitgebrachte album The Beach Boys met het London Royal Philharmonic Orchestra. Dit album combineert de briljante vocale harmonieën van Beach Boys classics en biedt ook gloednieuwe symfonische composities. De concerttickets zijn verkrijgbaar via www.spido.nl FOTO RONALD VAN WEEREN
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
Feyenoordsupporter Gerda Lems: “Ik laat tijdens de talkshow mijn vrouwelijke blik op Feyenoord schijnen, want er zijn al veel te veel mannen aan het woord.” (Foto: Jaap van Rijn)
SPORT
10
Sander de Kramer is ambassadeur van de club van Zuid en ondersteunt onder meer de Feyenoord Foundation: “Mensen hebben vaak maar een klein duwtje in de goede richting nodig. Maar dat duwtje moet wel worden gegeven. Feyenoord geeft die duwtjes.”
Georginio Wijnaldum, Giovanni van Bronckhorst en Tonny Vilhena, zomaar wat topvoetballers die groot groeiden op Varkenoord, onder de slagschaduw van De Kuip. Talkshow Gelül verlaat voor deze gelegenheid zijn stek op Katendrecht om op het Varkenoordse veld met Feyenoorders afscheid te nemen van dit roemruchte trainingscomplex. Emile Roemer en Sander de Kramer zetten de laatste punt achter Varkenoord, met gasten als Gerda Lems: “Bij Pauw zap je weleens weg bij een rotonderwerp. Dat is hier niet nodig, want alles gaat over ons favoriete onderwerp: Feyenoord.”
TEKST: ELLEN MANNENS BEELD: PETER TETTEROO
De trainingsvelden van sportcomplex Varkenoord deden 70 jaar dienst als kweekvijver voor de Feyenoordjeugd, trainingsveld voor Feyenoord 1, thuishaven voor de amateurs van Feyenoord en als favoriete plek voor supporters om op zondag voor de wedstrijd een drankje te drinken. Na de zomer neemt Sportclub Feyenoord het nieuwe sportcomplex in gebruik, dat op dit moment verrijst naast het huidige complex. Voor het zo ver is, nemen de Sportclub, Feyenoord Supportersvereniging De Feijenoorder, Theater Walhalla en het Rotterdams Wijktheater met Gelül XL afscheid van Varkenoord oude stijl. Deze talkshow werd gemaakt voor, door en over de Feyenoordsupporters. XL is de extra grote editie van de talkshow waarmee dit seizoen maandelijks de liefde voor Feyenoord werd gevierd in Theater Walhalla. Extraatje “We maken een talkshow met een extraatje”, legt Gerda Lems uit. Omroep Pow volgde haar al eens voor de
documentaire Feyenoord op 1. Op RTV Rijnmond is regelmatig te zien hoe Lems hartstochtelijk de Feyenoordliefde belijdt. “Tijdens de talkshow laat ik mijn vrouwelijke blik op Feyenoord schijnen, want er zijn al veel te veel mannen aan het woord”, vat ze haar rol in de talkshow samen. Oud-SP-leider en Feyenoordsupporter Emile Roemer en Sander de Kramer presenteren drie avonden en één middag de live talkshow op het hoofdveld van Varkenoord. Gerda Lems: “Zoals je vroeger een bingo-dansant had – weet je wel, dat je kon bingoën én dansen – zo hebben we nu een talkshow met iets extra’s. Er wordt namelijk ook gedanst, er komen mensen zingen. Gewoon: ex-
tra dingen. Zoals Feyenoord ook een club is die iets extra’s heeft ten opzichte van andere clubs.” Familiegevoel De talkshow staat iedere avond stil bij de geschiedenis van Varkenoord, laat oudspelers aan het woord die opgroeiden op Varkenoord en gaat vooral in op de liefde voor Feyenoord. “Varkenoord speelt een belangrijke rol in die liefde”, zegt Gerda. “Het hoort bij je Feyenoordopvoeding dat je weet dat dit de plek is waar spelers groot worden. Hier ging ik vroeger op maandagavond met mijn man naar Jong Feyenoord kijken. Hier drinken mijn man en zoon een drankje voor ze naar de wedstrijd gaan. Hier
zie je echt nog dat familiegevoel waar Feyenoord bekend om staat.” De reden dat voor een show in de vorm van een talkshow is gekozen, is logisch volgens Gerda. “Er zijn zoveel verschillende onderwerpen waarover je kunt praten als je het over Feyenoord hebt. Daarom is dit ook de talkshow der talkshows. Wanneer je Pauw of DWDD zit te kijken, heb je altijd wel van die rotonderwerpen. Weet je wel, dat je even koffie gaat zetten of naar de wc gaat of gaat zappen of zo. Dat heb je bij onze talkshow dus niet, want ieder item gaat over Feyenoord.” Grondstewardess De interviews worden afgewis-
seld met columns en verschillende optredens. Gerda Lems: “Dus eigenlijk is het een theatrale talkshow, maar dat klinkt zo dramatisch. Het is een talkshow met theater. Want voetbal en theater gaan heel goed samen. Kijk maar naar wat er op het veld gebeurt. Als je die trainers ziet zwaaien met die armen, denk ik: hallo, wat ben je aan het doen, je bent toch geen grondstewardess? Of die jongens dan, die zich zo theatraal kunnen laten vallen. Ze rollen zowat van vak V naar vak D. Dat is toch allemaal theater? Eigenlijk zijn wij als supporters het meest echt en daarom verdienen wij een talkshow. Wij zijn geen theater, wij zijn levende kunst. Want het is een kunst om Feyenoordsupporter te zijn.”
FEYENOORDERS NEMEN AFSCHEID VAN VARKENOORD
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
SPORT 11
Emile Roemer: “Niets ten nadele van de spelers, maar de club bestaat bij de gratie van de supporters.”
“Wij zijn levende kunst, want het is een kunst om Feyenoordsupporter te zijn”
Naast Gerda Lems leveren woordkunstenaar Chris Blok, columnist Jan Oudenaarden en stadion-dj Bootsy Paul een bijdrage aan de show. De gasten van Emile Roemer en Sander de Kramer wisselen per avond. Gelül XL vindt plaats op het hoofdveld van Sportcomplex Varkenoord aan de Olympiaweg 70-76. De data: woensdag 19 tot en met zondag 23 juni. Kaarten zijn verkrijgbaar via www.theaterwalhalla.nl.
Dagelijkse zaken die de mensen raken Barbara Helmer, beeldend kunstenaar en ex-hobby-dj. Haar werk is t/m 23 juni te bezichtigen in Kunstgemaal Bronkhorst en t/m 30 juni in het Tekenkabinet te Amsterdam. TEKST & ILLUSTRATIE NATALIE HANSSEN Letters zwemmen. Ik zwem een halfuur in een bad van 50 meter lengte. Iemand vroeg laatst of ik dan een kilometer zwom. Geen idee, bij het baantjes tellen raak ik steeds de tel kwijt. Ik bedacht toen om mijn naam te gaan zwemmen, de eerste 10 letters, dus 10 baantjes. Toen bleek ik nog tijd over te hebben. Weet ik dat ook weer!
Schilderen en muziek. Er is weinig werk waarbij je naar muziek kunt luisteren, maar schilderen met muziek is wel een uitstekende combinatie – of het nu gaat om kunst of om muren schilderen. Als je op een later tijdstip verder gaat met werken, komt de muziek weer omhoog, het zit aan elkaar gekoppeld.
Groeven in elpees. Aan de groeven van de plaat kun je soms zien wat voor soort muziek het is. Je ziet de dynamiek, de drukte of de leegte. Mensen geloven dat niet, maar leg maar eens verschillende stijlen naast elkaar.
Fietstunnel sluiten. Zonder alternatief de fietstunnel onder de Maas dichtgooien… Als je dagelijks van Noord naar Zuid moet, is het een enorm eind om. Er varen bootjes. Doe effe een bootje? Tja. Heel raar om een tunnel te sluiten en dan geen goed alternatief te bieden.
Platenhoezen. Ik heb een platen-ophangsysteem gekregen, zoals je ook in de etalage van de platenzaak ziet. Nu kan ik dus een mooi rijtje platenhoezen in de kamer hangen. Ik kies ze op thema, kleur of wat dan ook: groot zwart-witportret, alleen grijs of zilver met tekst, kleurverloop van rood naar paars-roze, een mooie letter... Een dagelijks plezier en ook inspirerend.
De herontdekking van de ingelijste poster. Zie ik het overal omdat ik het zelf herontdekt heb? Ik had een paar posters ingelijst om ze goed te houden en dat zag er heel gezellig zoals vroeger uit, eigenlijk. Geen kunstwerk maar een herinnering. Oude Effenaar-posters, The Birthday Party, die ik zag in ’82, een affiche van Blondie… Vroeger was het te tuttig, nu lijkt het een trend.
Concerttickets. Je moet ze ver van tevoren kopen. Niet alleen omdat het concert uitverkocht kan zijn, maar ook omdat je anders gewoon niet gaat. Bijvoorbeeld omdat het op een doordeweekse dag valt en het weer slecht is. Maar omdat je die kaartjes dus al hebt, kom je zo af en toe toch nog bij een supergoed concert terecht. Oogkunst. Als je heel hard in je ogen wrijft, wat zie je dan? Ziet iedereen iets anders en waar ligt dat dan aan? Ik zie een patroon met mooie abstracte grijze vlekken met donkere lijnen, een soort honingraat met oplichtende vlekken. Moet je ook eens proberen.
NACHTRUST... VOOR GEVORDERDEN
SHOWR OOM VAN
4.000M 2
15% KORTING OP HET GEHELE TEMPUR ASSORTIMENT*
PULLMAN SILVERLINE PREMIER MATRAS V.A. €699,-*
VIKING SHOWROOMMODELLEN TOT WEL 35% KORTING*
SLAAPKAMERKASTEN EN LEDIKANTEN AFGESTEMD OP UW SLAAPWENSEN
ONTDEK ALLE TOPMERKEN BOXSPRINGS, BEDDEN, MATRASSEN EN SLAAPKAMERMEUBELS BIJ SLAAPBOULEVARD KWAKERNAAT
*VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN IN DE WINKEL
BOONSWEG 7, 3274 LH HEINENOORD | T: 0186 - 60 13 55 | SLAAPBOULEVARD.NL HET COMPLETE ASSORTIMENT VAN ALLE TOPMERKEN ONDER ÉÉN DAK!
Voordee l tot wel € 4.30 0!
Kia Ceed
Kia Sportage
Kia Optima SW
Nu vanaf €
Nu vanaf €
Nu vanaf €
22.845
Inclusief € 2.000 voordeel
32.495
Inclusief € 2.900 voordeel
Tot en met:
35.095
Inclusief € 4.300 voordeel
zijn onze Last minute vakantie deals geldig.
2e Pinksterdag extra geopend van 10 - 16.30 uur
Hoofdweg 163, Rotterdam Tel. (010) 304 03 30
Weten wat uw auto waard is? Doe de gratis op kia-autohaagzeeuw.nl
Gem. gecombineerd brandstofverbruik: 3,8 - 7,6 l/100km, 26,3 - 13,1 km/l, CO2-uitstoot: 99 - 174 g/km. Genoemde acties en bijbehorende consumentenadviesprijzen zijn geldig op de Kia Optima, Kia Sportage en Kia Ceed met uiterste aankoopdatum en datum kentekenaanvraag van 30-06-2019 en uiterste registratiedatum van 31-07-2019. Genoemde prijzen zijn inclusief btw/bpm en kosten rijklaarmaken bestaande uit: het transporteren van de auto, het reinigen en poetsen van de auto, de nulbeurt, de kentekenplaten, handling- en administratiekosten, recyclingsbijdrage, leges, kosten tenaamstelling, een modelspecifieke mattenset en een veiligheidshamer. Prijzen zijn excl. metallic lak. Informeer naar de complete actievoorwaarden bij uw Kia-dealer of kijk op kia.com. Getoonde modellen kunnen afwijken van de beschreven uitvoeringen. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
CULTUUR
13
Flamenco: dansen met het vuur aan de schenen Liefhebbers van de populaire Spaanse kunstvorm flamenco ontmoeten elkaar tijdens het Flamenco Festival Rotterdam. Hier kun je genieten van dans- en filmvoorstellingen, concerten, workshops en een Spaanse informatiemarkt. En kinderen kunnen zich uitleven in het Kinderatelier. Verwacht een wervelend optreden van Flamencos all together met onder meer Miki María Vos en Elena la Grulla en een spannende presentatie van het eerste soloalbum
van María Marín. Ook de moeite waard: de vertoning van de dansfilm Symfonie van het Lichaam met Antonio Lizana & Eduardo Guerrero en de cd-presentatie van Zarzamora. Op het plein vinden presentaties van leerlingen plaats en kun je zelf ook stampen op de flamencomuziek. Podium Grounds, 22 juni, www.flamencofestivalrotterdam.nl
De kudoro-revolutie begint op Zuid Ook de moeite waard om in LantarenVenster te bezoeken: Afrolijk. Deze club organiseert de creativiteit en diversiteit van de Afrikaanse cultuur in Nederland. Tijdens dansavonden staan film, muziek, food en kunst uit Afrika en de Afro-
wereld centraal. De documentaireserie Afripedia werpt licht op een nieuwe generatie Afrikaanse creatieve talenten die alle vooroordelen en stereotypen over Afrika doorbreken. Je maakt kennis met muzikanten en straatartiesten in
Ghana, baanbrekende ontwerpers, fotografen, dansers uit Senegal en de kudoro-revolutie in Angola, die opmerkelijke dans die ongetwijfeld Zuid zal veroveren. LantarenVenster, 25 juni, www.lantarenvenster.nl
Zin in gin Wat doet drank op een cultuurpagina? Het culturele leven pit geven. Als je tenminste de wonderlijke wereld van de botanicals kunt waarderen. Al die geheime kruiden- en specerijenmengsels staan aan de basis van die ongelofelijke hoeveelheid variaties op de gin. Wie zijn ginkennis wat wil oppoetsen, gaat naar de Cruise Terminal op de Wilhelminapier, waar voor de tweede keer het Gin Festival de poorten naar de ginhemel wijd openzet. Gin Festival, 22 juni, ww.ginfestival.nl (FOTO: JAAP VAN RIJN)
HAUTE CUISINE VOOR MAXIMAAL TIEN
De kokkels van De Esch Tara Lewis snackt onder de 10 euro met Rotterdammers Alma Lusa in het winkelcentrum op De Esch is een goed bewaard, Portugees geheim waar je misschien wel de lekkerste kip en kokkels van Rotterdam eet.
Peter de Vette (57) woont en werkt al jaren in de Watertoren op De Esch, als lid van woonwerkgemeenschap Utopia, die zo’n 40 jaar de toren en het omliggende complex beheert. Hij is kind aan huis in het nabijgelegen winkelcentrum De Esch. Hij zwaait dan ook voortdurend naar bekenden door het raam van het Portugese restaurant Alma Lusa. “Ze zitten hier nu een jaar of drie en hebben echt hun plekje op De Esch verworven.’ Inmiddels is het een goedlopende, ruim opgezette zaak, waar op deze middag een gevarieerd publiek de lunch gebruikt. “Kijk, er zitten ook Chinezen, dan weet je dat het goed is!” Peter kent de uitgebreide kaart inmiddels goed. “Als ik weinig tijd heb, eet ik een paar pasteitjes, die kosten bijna niks. Soms kom ik hier eten als ik ’s avonds overwerk.” Zijn favorieten zijn de kokkels en de frango, oftewel de kip. “Aan het begin van de week zie je ze hier een pallet houtskool afleveren. Daar maken ze lekkere kippetjes op! Bob van Persie (de vader van Robin, red.) werkte ook jaren in Utopia en is nu regelmatig in Portugal. Ik ben al twee keer langs geweest, daar eten we dan ook een kippetje tussen de middag.” We bestellen de kokkels, gebakken in olijfolie en geserveerd met knoflook en koriander. Lekker brood dippen in de verruk-
kelijke saus, dat is een feestje. Ondertussen vertelt Peter waar zijn liefde voor pittig eten vandaan komt. “De oma van mijn onderbuurmeisje leerde mij van alles koken toen ik student was. Ik heb thuis nog steeds een boekje met handgeschreven recepten van haar. Ze is onlangs overleden. Vorige week, toen mijn kinderen kwamen eten, heb ik als ode aan haar een van de recepten gekookt.” Terwijl we de laatste saus opdippen, vertelt Peter dat de andere horecazaak in het winkelcentrum, de Chinese snackbar, moet verdwijnen. “Ze willen hier woningen gaan bouwen, dus kregen ze geen nieuw huurcontract. Tegen een projectontwikkelaar kun je niks doen. Maar de wijk heeft dit soort zaken nodig, het is hier net een dorpje.”
Alma Lusa, Rijnwaterstraat 51 Kokkels: 9 euro Oordeel: De lekkerste schelpen die ik in lange tijd in Rotterdam heb gegeten. Eenvoudig klaargemaakt, maar verrukkelijk.
Collecteren voor wilde bloemen Natuurmonumenten collecteert van 23 tot en met 29 juni
De ruim 10.000 collectanten van Natuurmonumenten hebben een belangrijke missie. Wilde bloemen verdwijnen in snel tempo uit ons landschap. Daar moeten we echt iets aan doen! Daarvoor gaan de collectanten langs de deur van 23 tot en met 29 juni. Geeft u ook? Wilde bloemen verdwijnen uit ons landschap. En dat is een groot probleem. Zonder bloemen geen leefgebied voor insecten, geen nectar om honing van te maken en zonder insecten groeien er geen appels en peren aan de bomen. Daarom is er nu actie nodig! En moeten we wilde bloemen weer de ruimte geven, voor de natuur en voor onszelf. Bij Natuurmonumenten zijn het ook de kleine beetjes die helpen. We proberen zoveel mogelijk dieren en planten te beschermen en te behouden. Daar moeten we veel voor doen, van kleine ingrepen zoals begrazen tot grote ingrepen als het herstellen van verdwenen landschap. We zaaien bloemen in plukweides, vlinderidylles of op voedselakkers voor wilde dieren. Zelfs met kleine bijdragen kunnen we concreet iets doen. Daarom is de opbrengst van de collecte van groot belang voor de natuur in Nederland! Met een gift van € 2,50 kunnen we meer dan 1m2 Nederland weer in bloei zetten. Natuurmonumenten wil weer plaats maken voor wilde bloemen. Langs wegen, in tuinen en op het platteland. Waar wilde bloemen zijn, zijn insecten. Waar wilde bloemen zijn, is natuur. Geeft u aan de collectant, dan helpt u ons Nederland weer in bloei te zetten.
Heeft u de collecte gemist? Scan de QR code met de app van je bank of iDeal. Of scan de QR code van Tikkie om iets te doneren. Alvast bedankt!
Nog geen diploma? Kom naar het VAVO Rijnmond College Wij bieden dag- en avondonderwijs voor leerlingen van 18 jaar en ouder (en, onder voorwaarden, vanaf 16 jaar). Je kunt kiezen voor een volledig vakkenpakket of enkele vakken. Onze opleidingen: • Examenklassen mavo/vmbo-tl, havo en vwo • Havo 4 • Havo-snel (klas 4 en 5 in één jaar) • Vwo-snel (klas 5 en 6 in één jaar)
Opleidingen voor volwassenen 21+: • Mavo Frans en Spaans • Havo: kunst, geschiedenis, filosofie, Frans en Spaans • Vwo: geschiedenis, Italiaans en Spaans.
HUIS VERKOPEN? DOE HET ZELF. Jij kent het thuisgevoel als geen ander. Verkoop met JAAP.nl
Locatie: Posthumalaan 90, 3072 AG Rotterdam T: 088 945 30 00 E: info@vavorijnmondcollege.nl
www.vavorijnmondcollege.nl
De eerlijke huizensite.
DE
NIEUWSPEPER 12 JUNI 2019
CULTUUR 15
Maak kennis met Jordy’s poëziealbum
Mooie dingen met elkaar doen Zin om een dag lekker op een mooi landgoed workshops te volgen? Trek dan de stad uit en zet koers richting de Hoeksche waard. Daar vindt Hoeksche Mooie plaats op het terrein van de historische Buitenplaats Land van Es. Volgens de organisatoren is dit een ideale plek om leuke en mooie dingen met elkaar te doen en te maken. Hier kunnen liefhebbers van buitenlucht zich een weekend
lang creatief onderdompelen in een heerlijke sfeer. Verwacht verrassende ontmoetingen, lekker eten en goed slapen in je eigen tentje. En kinderen van vier tot en met twaalf jaar doen mee voor half geld. Schrijf je in voor een workshop en krijg de tijd om eindelijk weer eens de verdieping te zoeken. Hoeksche Mooie, 21 - 23 juni, www.hoekschemooie.nl
JAZZ IN DE STAD Op de Lijnbaan, de Kruiskade, het Central Plaza, de Koopgoot, het Beursplein en het Winkelgebied WTC Shop vinden 44 sprankelende miniconcerten van Rotterdams jazztalent plaats op ongebruikelijke plekken: tussen het winkelende publiek. Wo 12 juni | Diverse locaties | 17.00 u
FOTO: JAAP VAN RIJN
ROTOWN’S OPEN DJ NIGHT Heb je nog nooit Poetry International Festival bezocht? Of heb je alweer aardig wat edities overgeslagen? Dan wordt het hoog tijd om naar De Doelen te gaan, en wel om in ieder geval twee redenen. Allereerst viert het festival zijn 50-jarige jubileum. Daarmee is Poetry naar eigen zeggen het oudste festival van de stad. De andere reden: directeur Bas Kwakman neemt afscheid van Stichting Poetry International. Volgens kenners zorgde de man er in 16 jaar tijd voor dat Poetry International Festival een plek kreeg in de onbetwiste voorhoede van de nationale en internationale poëziewereld. Dat vinden ze ook in het buitenland, want Bas
ontving voor zijn bijdrage aan de internationale poëzie vorig jaar in Mexico-City de prestigieuze Ioannes Paulus Bressensis Award. Goed gedaan. Maar wat bakt Bas er in 2019 van? Hij wist De Likt-frontman Jordy Dijkshoorn, vertolker van bijtend uitgestoten spoken word en de man met hond op de foto, zo ver te krijgen om de stagedives even te laten voor wat ze zijn en eigen gedichten met begeleiding van soundscapes en piano ten gehore te brengen. Bas strikte ook de Amerikaanse grondleggers van spoken word The Last Poets, de voorlopers van de Amerikaanse hiphop. Die gasten zijn al 50 jaar lang een belangrijke en invloedrijke
inspirator voor menig schrijver, rapper en muzikant. De groep ontstond in 1968 vanuit een grote betrokkenheid bij de civil rights movement. Sindsdien brengen The Last Poets muziek en teksten die altijd actueel en strijdvaardig zijn. Hun laatste door reggae beïnvloede album Understand What Black Is sluit aan bij de Black Lives Matter-beweging. Deze helden van het gesproken woord mogen bij het jubilerende poëziefestival niet ontbreken. Raadpleeg voor nog veel meer dichtende helden de website van Poetry. Poetry International Festival Rotterdam, 13 t/m 16 juni, www.poetry.nl
Heb jij een fantastische muzieksmaak en krijg je daarmee het publiek aan het dansen? Doe dan mee aan Rotown’s Open DJ. Vier deelnemers krijgen driekwartier de tijd om de dansvloer te vullen. Do 13 juni | Rotown | 23.00 u
Lekker bluegrassen op het groene Pijnackerplein
De dominantie van hiphop De Kunsthal presenteert met het HipHopHuis en gastcurator Lee Stuart Street Dreams: How Hiphop took over Fashion, een veelbelovende tentoonstelling over hiphop en zijn invloed op mode en lifestyle. Streetwear dicteert het tempo en de esthetiek van de modeindustrie en verandert ook de manier waarop deze industrie zich ontwikkelt. Hiphop is dé toonaangevende jongerencultuur die de hitlijsten en het wereldwijde straatbeeld domineert: van inspiratiebron voor high fashion brands tot sportswear als dagelijkse outfit. Volgens Lee Stuart is “hiphop uitgegroeid tot dé dominante kracht in de hitlijsten en niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Veel mensen zijn zich niet bewust van de enorme invloed van hiphop op mode, kunst en het dagelijkse leven. Uniek is dat we voor deze tentoonstelling de wereldtop aan ons hebben verbonden.” Street Dreams: How Hiphop took over Fashion toont in verschillende ruimtes de looks, de codes en de creatieve kracht van hiphop. The Mixtape geeft een impressie van de evolutie van hiphop. Van de ruige jaren 70 in de Bronx tot en met het ontstaan van verschillende gangs die zich van elkaar onderscheiden met streetwear. The Gallery weerspiegelt met topstukken van hedendaagse kunstenaars de hiphopdroom: zeer succesvol zijn, veel geld verdienen en de attitude. Hier is onder meer werk te zien van kunstenaars Nick Cave, Thomas J. Price en Kehinde Wiley. In The Masters spreken pioniers en sleutel-
Get Ramblin ’ in Rotterdam Noord. Geniet van de beste bluegrass van onder meer The Po’ Ramblin’ Boys en The Hackensaw Boys. Volg workshops en shop typische bluegrass lifestyle-items op de markt. Of lever zelf een
muzikale bijdrage op de ‘pickin’ plek, waar je alleen of samen met artiesten van je kunt laten horen. Pijnackerplein, 21 t/m 23 juni, www.bluegrassfestival.nl
Blues met een punkattitude RUDE BOY, BROOKLYN, NYC 1981, FOTO: JAMEL SHABAZZ
figuren uit de hiphopfashionindustrie het publiek toe in een meer dan levensgrote ruimtelijke installatie, speciaal ontwikkeld voor de tentoonstelling. Helden als April Walker, David Fischer en Virgil Abloh delen hun persoonlijke verhaal. The Street reflecteert het huidige straatbeeld en biedt de kans om na te denken over de volgende stap. Nieuw hiphoptalent staat op en neemt het stokje over van hun voorgangers. Wie hiphop live & kicking wil zien, bezoekt het Get Loose Festival 2019. De organisato-
ren beloven het harder dan ooit te gaan doen. Op het Afrikaanderplein laten de sterren van nú, denk aan Hef, Lijpe, Latifah en Fresku, en de talenten van de toekomst zien wat échte hiphop is: rauw en recht voor je raap.
Street Dreams: How Hiphop took over Fashion, 15 juni - 15 september 2019, www.kunsthal.nl Get Loose Festival 2019, 23 juni, Afrikaanderplein, www.getloosefestival.nl
Wie er bij was, zal zeker het optreden van Fantastic Negrito als een van de hoogtepunten van North Sea Jazz 2017 aanwijzen. Wie er niet bij was, gaat naar zijn concert in LantarenVenster. De man haalt met zijn band inspiratie uit de blues, die hij met een punkattitude en stevige soulinvloeden de zaal in blaast. Hij zingt onder meer over het harde leven in het hippe Californische Oakland, dat eerder een stad vol armoede, racisme en verzet blijkt te zijn dat het gedachte tech-hipsterparadijs. Zijn verhaal werd beloond met een Grammy Award: het album Please Don’t Be Dead pakte de prijs Best Contemporary Blues Album 2019. LantarenVenster, 26 juni, www.lantarenvenster.nl
50TH POETRY INTERNATIONAL FESTIVAL Vier dagen vol poëzie waar opkomende talenten en gerenommeerde dichters hun werk voordragen. Ook is er een randprogramma met film, muziek, interviews, themabijeenkomsten en masterclasses. Vrij 14 Juli | De Doelen | 11.00 u
DAG VAN DE ARCHITECTUUR Tientallen bijzondere gebouwen openen hun deuren voor een uniek kijkje achter de schermen. Onderweg kom je alles te weten over de ideeën achter het ontwerp. Verder zijn er wandelingen, presentaties en vaartochten. Za 15 juni | Diverse locaties | 11.00 u
ANIMECON Altijd al verkleed als je favoriete stripfiguur naar een festival willen gaan? Dan zit je bij dit festival goed. Een plek waar strips, manga, games en cosplay elkaar ontmoeten. Dit jaar wordt het festival gehouden in Rotterdam, waar het in 1999 allemaal begon. Zo 16 juni | Rotterdam Ahoy | 12.00 u
FOTO: WILLEMWOUTERSE.NL
VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA KIJK OP UITAGENDAROTTERDAM.NL
20%
TOT
PRE-SUMMER
50%
SALE
KORTING
WOMEN
MEN
29.99
BJÖRN BORG Borg Hoodie Van 59,99 NU
MEN
19.99
SUPERDRY Orange Label Vintage Tee Van 24,99 NU
14.99
PUMA Rebel Basic Tee Van 19,99 NU
Sum mmer Pants TR CL V Va an n 49,99 ,9 NU
29.99
WOMEN
29.99
PUMA Amplified Hoodie TR + Van 49,99 NU
44.99
NIKE WMNS Air Max Axis Van 109,99 NU
SPAAR 4% MET DE
DAKA VIP-APP NIEUWE MEMBERS
€5 STARTTEGOED DAKA.NL/VIP-APP
24.99
JACK & JONES Basic Polo SS Noos 14,99 p/st
MEN
79.99
29.99
BJÖRN BORG Neon Solid Sammy Shorts Van 39,99 NU
MEN
WOMEN
MEN
ADIDAS VL Court 2.0 Van 64,99 NU
2 STUKS VOOR
MEN
MEN
NIKE MD Runner 2 Van 64,99 NU
44.99
34.99
PUMA Smash V2 Van 54,99 NU
JOUW ARTIKEL NIET AFGEPRIJSD? OP VERTOON VAN DE COUPON IN DE DAKA VIP-APP ONTVANG JE
*
15% KORTING OP EEN ARTIKEL NAAR KEUZE
* Korting geldt van de bruto-adviesprijs. Geldig t/m 16 juni 2019.
(#19056)
ALKMAAR • AMERSFOORT • APELDOORN • DEVENTER • GRONINGEN • HARDERWIJK • HOUTEN • LEIDSCHENDAM* • ROTTERDAM (5X) • UTRECHT** • ZWOLLE *Leidschendam heropening medio juni 2019 ** Utrecht opening medio augustus 2019