PAGINA 7
Pakt Museum Rotterdam de Museumprijs?
Lekker bijkomen in de Vlaardingse Watertoren
DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO
Feyenoorders op werkbezoek in Luton
PAGINA 13
DE JAARGANG 5, NR. 9 1 MEI - 14 MEI 2019
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL
@DENIEUWSPEPER
COMEDY CLUB HAUG SLAAT AAN: “Eindelijk is er zo’n club in Rotterdam”
PAGINA 16-17
FOTO: DEBBY VAN POLANEN
Hoe fit is uw gehoor? Om volop van uw gehoor te blijven genieten, is het raadzaam om al vanaf 55 jaar uw gehoor te testen.
Doet u vóór 15 mei de hoortest in één van de 170 winkels dan ontvangt u bij vertoon van deze bon een boekenbon
t.w.v.
€10,-
Maak uw afspraak op www.beterhoren.nl of bel gratis 0800 0200 159
P O =
OP
NACHTRUST... VOOR GEVORDERDEN
SHOWR OOM VAN
4.000M 2
JOUW ESSENTIAL BED IS NU ECHT DICHTBIJ. NU VAN €2.895 VOOR €2.495*
EEN DROOM VAN EEN SHOWROOM SALE. WEES ER SNEL BIJ: OP IS OP*
UITVERKOOP: VIKING BOXSPRINGS, MATRASSEN EN ACCESSOIRES*
SLAAPKAMERKASTEN EN LEDIKANTEN AFGESTEMD OP UW SLAAPWENSEN
ONTDEK ALLE TOPMERKEN BOXSPRINGS, BEDDEN, MATRASSEN EN SLAAPKAMERMEUBELS BIJ SLAAPBOULEVARD KWAKERNAAT
*VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN IN DE WINKEL
BOONSWEG 7, 3274 LH HEINENOORD | T: 0186 - 60 13 55 | SLAAPBOULEVARD.NL HET COMPLETE ASSORTIMENT VAN ALLE TOPMERKEN ONDER ÉÉN DAK!
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
NIEUWS
2@WKN@010*
CTY@PIX
Terwijl Jules Deelder alweer een tijdje geleden van de Legner is, vluchten met Basiq Air aanprees, tegen betaling Djokja zoutjes tot zich nam en uitgroeide tot een overtuigende pleitbezorger van wasverzachter, ziet de man inmiddels brood in Loopuyt Deelder Hard Gin op een moment dat de ginhype tanende is, blijken ook lokale politici over een verfijnd afgesteld tijdgevoel te beschikken. Want zij spreken na zo’n 40 jaar een woordverbod uit. Wee-je-gebeente degene die dat antieke en inderdaad vervelende woord allochtoon nog in zijn muil neemt! Het alternatief: X-Rotterdammert. Dat gebruiken ze zelf al zo’n twee jaar. Nu is het volk aan zet. Wat een heavy metal staaltje van verstandsverbijstering! Ze geloven blijkbaar nog steeds dat zo’n bevoogdende top-downverordening navolging krijgt. De ‘Coolsingel’? Een x-enocratie aan de Maas (heerschappij van vreemdelingen). @ De winkeliers buiten het centrum zijn op dit moment ook niet echt blij met de politiek. De reden: verruiming van de winkeltijdenverordening op zon- en feestdagen. Zodat ze hun omzet een beetje kunnen opkrikken en ook nog eens voor levendigheid in de wijk zorgen. Een win-win-situatie die zelfstandige bazen angst aanjaagt. Zij vrezen hun geliefden alleen nog maar in bed te zien, waar ze zichzelf, overwerkt en meer dood dan levend, in hijsen. De 24-uurseconomie deelt alvast een beuk uit aan het lokale geboortecijfer. En dat niet alleen. De veelal hurende middenstanders huiveren alleen bij het idee al dat ze een stijgende omzet bij huurbaas te mogen inleveren. Zoals in het centrum al de praktijk is.
@ Gelukkig maar dat we de RET hebben voor wat oppeppend nieuws. Want ondanks de Hoekse metro-ellende overlegt de vervoerder mooie groeicijfers. Steeds meer mensen ervaren dat je met het OV sneller door de metropool RotterdamDen Haag reist dan per automobiel. De RET gaat dan ook metrostellen aanschaffen, zodat de reizigers tijdens de spits nauwelijks nog hoeven te wachten. Daar drinken we een Hard Gin op! @ Wie de televisie of de stream weleens afstemt op De Rijdende Rechter, weet dat mensen elkaar naar het leven kunnen staan om een simpele schutting. Het is dan ook moedig van wethouder Kurvers om een proef vergunningvrij bouwen in Hoogvliet en Prins Alexander toe te staan. Lang verhaal kort: in overleg mogen buren aan de voorkant van hun hut kleine bouwwerken optrekken. Dat kan nu vergunningvrij alleen aan de achterzijde. De buren moeten het wel met elkaar eens zijn en dit aantoonbaar maken met een handtekening onder een overeenkomst. Maar hoe zit het met mensen die naast bloedverziekende buren wonen? Daar komen ze vast wel uit onder het genot van een Deelder sappie!
Verwonderen
raadselWie weleens op de fiets door de stad crost, komt ongetwijfeld hier, in achtige zaken tegen. Maar dit bouwdoek slaat echt alles. Opent n een een gebouwtje aan de Oudedijk, een arts samen met een satéma andere praktijk? Tof plan. Lekker sateetjes eten in de wachtkamer, da’s n. koek dan door een 2005 jaargang Libelle’s te moeten ploetere
* 2 Weken Rotterdam
Knuffelen
Colofon De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aan-huis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio.
Carin Broere 06 - 5758 0037 Online www.denieuwspeper.nl www.facebook.com/denieuwspeper
Sta je ergens op de Middelland straat plotseling oog in oog met een verweerd stickertje, geplakt op een kozijn dat ook zijn beste tijd achter zich heeft, golft daar toch inee ns een stoot nostalgie door het lijf! Een knuffelende Blinker en De Wol f, de dag kan niet meer kapot.
Hoofdredactie Jaap van Rijn Redactie redactie@denieuwspeper.nl Vormgeving Metro Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl Tonia van Nieuwenhuijzen 06 - 4905 4783
Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing. De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep
Parkeren stallen. Steeds meer mensen bezitten een auto die ze ergens moeten een plekvan vinden het is am Rotterd van wijken oudere de in Zeker paar vierkie een grote uitdaging. De eigenaar van dit bankje en een aan te kante meter stoep zit blijkbaar regelmatig tegen een barrel kijken. Zou zo’n bordje nog effect sorteren in de stadsjungle?
3
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
WETENSCHAP
4
IN DE GESCHIEDENIS VIND JE OPLOSSINGEN VOOR HET HEDEN Aan de Erasmus Universiteit zijn honderden wetenschappers dagelijks bezig met nadenken. Ze onderzoeken de kleine en grote vraagstukken van het leven. Welke vragen zijn dat eigenlijk? En – wat hebben we daar als gewone mens aan? Ga er even rustig voor zitten en denk eens mee met de onderzoeker. Deze aflevering: prof. dr. Hein Klemann, historicus. TEKST: NATALIE HANSSEN BEELD: JAAP VAN RIJN Waarom bent u wetenschapper geworden? Ik wijt dat aan twee leraren uit mijn middelbareschooltijd: mijn vioolleraar – die grappig genoeg ook de amateurhistoricus van Haarlem was – en mijn inspirerende geschiedenislerares. De vioolleraar? Ja, want die zei: “Hein, doe het niet. Een echte violist worden, het zit er niet in.” Toen ging ik geschiedenis studeren, want ik was erg gegrepen door de geschiedenislessen. Na een paar maanden las ik het werk van C.P. Kindleberger over de depressie in de jaren 30. Dat fascineerde me zo dat ik er economie naast ging studeren, aan de Universiteit van Amsterdam. Daarna schreef ik aan de Vrije Universiteit mijn proefschrift over de depressie in de jaren 30. Het scheelde uiteindelijk weinig of ik was econoom geworden, want daarvoor had ik ook gesolliciteerd en werd tweede. U weet veel over de depressie, de economie gedurende de oorlog, en de handelsrelatie met Duitsland. Wat hebben we daar eigenlijk aan? Wat we eraan hebben om het verleden te bestuderen, kan ik misschien het beste uitleggen aan de hand van het Rijnverhaal. Rotterdam is sinds de jaren
1890 dé grote haven voor het Ruhrgebied geweest. Maar niet van oorsprong. Toen het gebied opkwam als industriegebied in de jaren 40 van de 19e eeuw, was Duitsland gericht op spoorwegtransport. De Rijnvaart was kleinschalig – stroomopwaarts moest nog met paarden worden gewerkt. Vanuit Pruisen, het land waar Duitsland later uit voort zou komen, kwam het initiatief om de Rijn te kanaliseren, iets waarin Nederland aanvankelijk niet erg geïnteresseerd was. Het ijs dat ’s winters meekwam met de Rijn, zorgde voor overstromingen en dat kon beter worden opgelost door de monding van de rivier te vergroten, zodat het water weg kon stromen. Maar het was uiteindelijk zeer profijtelijk dat de Rijn toch werd gekanaliseerd en omgebouwd tot een recht, diep en doods kanaal. De grindbanken gingen eruit en de paaigronden voor steur en zalm werden weggebaggerd. De Rijnvaart werd zo grootschalig dat deze kon concurreren met de spoorwegen. Voor de Eerste Wereldoorlog ging al een kwart van alle Duitse import en 20% van de export over de Rijn en via Rotterdam. Rotterdam is verreweg de grootste haven voor Duitsland, tot op de dag van vandaag. Maar daar zit de klad in!
Denkpauze: meedenken met de wetenschapper
De klad zit in de Rotterdamse haven? De Rijnvaart nam tot 1990 toe, maar de laatste 30 jaar is deze met 25% gedaald. Ook de traditionele economische band tussen Nederland en Duitsland is doorbroken. Vroeger zeiden we, als Duitsland kucht, wordt Nederland verkouden, maar dat is simpelweg niet langer waar. De economische band is er nog wel, maar statistisch is de relatie niet meer aantoonbaar. Men suggereerde wel dat dit zo is omdat de toenmalige DDR nu meetelt. Maar dat is niet zo en dat heeft gevolgen voor de haven. Waarom wordt Nederland niet meer verkouden als Duitsland kucht? Dat is te verklaren uit het feit dat het Ruhrgebied een postindustrieel probleemgebied is geworden. Er heerst een hoge werkeloosheid, onder meer doordat vorig jaar de laatste mijn is gesloten. Begin 1960 werkten nog een half miljoen mensen in de mijnbouw. De ijzeren staalindustrie is bovendien veel efficiënter geworden, waardoor nog maar een derde van de arbeiders nodig is ten opzichte van 1980. Dus mensen trekken weg, vooral jonge mensen met initiatief. Gefrustreerde jongeren die niet voldoende in hun mars hebben, blijven hangen – dat is een normaal patroon in zo’n probleemgebied. Het Ruhrgebied is van economisch centrum van Europa veranderd in een ver-
ouderd, verloren industriegebied. Inderdaad, en dat maakt de Rijnvaart minder interessant. En dan is er nog de olie-industrie. Sinds 1960 ligt er een pijplijn tussen Rotterdam en Duitsland. Door alert reageren van Rotterdam, het Havenbedrijf en het bedrijfsleven tijdens de energietransitie van steenkolen naar olie komt de olie in Rotterdam aan land. Vanaf daar wordt de olie verder Europa in getransporteerd. Omdat de haven de capaciteit heeft voor grote olietankers en die pijpleiding heeft, zijn we nog steeds de grootste oliehaven van Europa. Maar dat gaat door de nieuwe energietransitie veranderen. En niet ten gunste van de haven. De Rotterdamse haven zit in de problemen? Om terug te komen op de vraag wat je aan kennis over het verleden hebt. Terugkijkend weten we dat de haven van Rotterdam haar succes dankt aan het Ruhrgebied. En aan het feit dat de stad de olie die naar Europa moet, aan land krijgt. Nu is het Ruhrgebied in de problemen. Ook vindt er een energietransitie plaats waarin olie een veel minder belangrijke plek krijgt. Dat zijn ontwikkelingen om aan te nemen dat de haven in de problemen gaat komen. U bent niet erg optimistisch over de haven. De moderne industrie van Duitsland
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
WETENSCHAP
“De haven zal niet morgen dichtgaan, maar zit wel in de problemen”
zit niet meer in het Ruhrgebied, maar in gebieden die niet langs de Rijn liggen, zoals Württemberg en Beieren. Rotterdam is dus niet langer de logische haven voor de dynamische industrie, maar voor de wegkwijnende industrie. En dat geldt ook voor de olie – daar willen we steeds minder van hebben, ook omdat we minder afhankelijk willen zijn van olieproducerende landen als Rusland en Saudi-Arabië. Nee, ik ben niet zo optimistisch. De haven zal niet morgen dichtgaan, maar zit wel in de problemen. Kunnen we misschien in de geschiedenis een oplossing vinden? Ik zou zeggen: kijk goed naar de transities in het verleden. In het interbellum (tijd tussen de twee wereldoorlogen, red.) was er een mooi evenwicht: graan, erts en hout gingen stroomopwaarts en steenkool ging stroomafwaarts. Na de Tweede Wereldoorlog was er een probleem, want de steenkool viel weg. Rotterdam was toen alert en zorgde dat daar het transport van olie voor in de plaats kwam. Een ander probleem is het containertransport, betrekkelijk nieuw en in de jaren 80 enorm gegroeid. Er gingen nogal veel containers naar het Ruhrgebied omdat veel grote internationale concerns daar hun distributiecentrum hadden vanwege de goede infrastructuur. Maar die bedrijven zijn betrekkelijk
footloose – je verplaatst ze makkelijk. En hoewel in het Ruhrgebied veel werkloosheid is, is arbeid goedkoper in OostEuropa en Griekenland. Komen in de toekomst de containers daar aan land, dan verliest Rotterdam ook dat transport. Wel heeft Rotterdam een kolossale, ongelofelijk goeie lobby. Kijk naar de Tweede Maasvlakte, die is gebouwd terwijl de eerste nog niet eens vol was. Dat is best vreemd. De vorige keer dat de haven minder belangrijk dreigde te worden, ging het goed. Daar moeten we naar kijken. Je hebt er wat aan om te kijken naar wat er gebeurd is in de geschiedenis, ja. Tijdens de vorige energietransitie was Rotterdam zich goed bewust van het probleem, en is er vervolgens enorm goed samengewerkt door haven, stad en bedrijfsleven om die olie hier aan land te krijgen. We moeten dus opnieuw goed analyseren wat het probleem is, alert zijn, naar de concurrentie kijken en het in brede samenwerking oplossen. In Rotterdam hebben veel mensen de neiging om de problemen te ontkennen en te zeggen: “Ja, maar we hebben de grootste diepgang van Europa!” Dat klopt, maar er is maar een beperkt aantal schepen dat niet in Hamburg of Antwerpen terecht kan. Daar redden we het niet mee als concurrentie. En reken niet te veel op het doortrekken van de Betuwelijn, want daar moeten de Duitsers in in-
vesteren, terwijl het de concurrentie ten opzichte van de Duitse havens verbetert. Ik kan me zo voorstellen dat de Duitsers in de toekomst met nog meer excuses komen om niet aan de slag te gaan.
zou ik zeggen. Veel Rotterdammers doen dat gelukkig. Het is wel van belang om te weten dat, zelfs als de Rotterdamse haven zou wegkwijnen, dit geen fatale consequenties heeft voor de economie.
Kijken naar de geschiedenis is van belang. Een samenleving is het resultaat van de geschiedenis, dus daar kun je naar kijken als je wilt weten hoe die in elkaar zit. Waarom bestuderen we het Romeinse Rijk? Omdat het interessant is om te zien waarom een redelijk functionerende democratie een keiharde dictatuur werd. We kunnen bij bedreigingen van onze democratie naar het Romeinse Rijk kijken. Een samenleving is geworteld in een geschiedenis.
De haven mag wel een toontje lager zingen. Ja, de economie is inmiddels zo divers dat de haven de Nederlandse economie niet meer bepaalt. De werkgelegenheid in en rond de haven is sinds de jaren 80 van 1,1% naar 0,6% als aandeel in de nationale werkgelegenheid gedaald. Met 2,7% van het BNP in 1987 naar 0,9% nu gaat de economie niet meteen naar de donder als de haven ermee ophoudt. Al is het wel heel vervelend als je daar werkt.
Wat zouden Rotterdammers moeten weten over de haven wat ze nu niet weten? Besef dat we een havenstad zijn. Dat dringt namelijk steeds minder door. Voor de oorlog waren er veel kleine havens in de stad, waardoor iedereen dagelijks met de haven geconfronteerd werd. Dat is verdwenen. En ook een uitgaansgebied met passagierende matrozen is er niet meer, want er wordt tegenwoordig enorm snel geladen en gelost. Bovendien ligt de haven op 50 km afstand van de stad. Men ziet de haven niet meer. Ga eens kijken in het Maritiem Museum,
Wat staat ons te doen? Ik analyseer alleen maar wat er gebeurt met de haven, al realiseer ik me dat ik me hiermee niet erg populair maak in Rotterdam. Het belang is tanende, maar we doen nog altijd alsof zonder de haven de stad failliet gaat. Wist je dat in Rotterdam de medische sector de grootste werkgever is, niet de haven? Ik kan best wat gratuite opmerkingen maken, maar de mensen in de stad en de haven moeten beslissen. Ze moeten zich bewust zijn van de problemen en niet alleen maar roepen: “Wij hebben de diepste haven.” Dat is te makkelijk.
Hein Klemann is hoogleraar economische geschiedenis aan de Erasmus Universiteit. Hij schreef verschillende boeken over de Nederlandse economie en diverse artikelen over de relatie tussen Rotterdam en het Ruhrgebied sinds het begin van de industrialisatie. Ook werkt hij samen met andere historici van de Erasmus Universiteit en conservatoren van het Maritiem Museum Rotterdam in het Rotterdam Centre for Modern Maritime History.
5
2 CONCERTEN!
LEGENDARISCHE
THE BEACH BOYS IN CONCERT 3 JULI 2019
ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST + THE BEACH BOYS 5 JULI 2019
Op 3 Juli geeft de legendarische band The Beach Boys een concert in het Nieuwe Luxor theater, dit optreden wil je niet missen. Bestel nu je kaarten!
Op 5 Juli 2019 geeft het Rotterdams Philharmonisch Orkest met de legendarische band The Beach Boys een gezamenlijk concert op de Tweede Maasvlakte! Wil je bij dit nu al epische optreden aanwezig zijn? Bestel nu je kaarten!
luxortheater.nl
spido.nl
EIGEN VERVOER
VERVOER PER SCHIP
Parkeergelegenheid voor degenen die met eigen vervoer komen is er aan het strand op de Tweede Maasvlakte. De route zal duidelijk worden aangegeven. Vanaf de parkeerplaats worden bezoekers van het concert met shuttlebussen vervoerd naar de concertlocatie.We adviseren om ruimschoots op tijd op de parkeergelegenheid aanwezig te zijn, d.w.z. circa een uur voor de aanvang van het concert.
Inschepen bij het Willemsplein in Rotterdam voor de Pre-Concert Cruise tussen 17.00 en 18.00 uur. Afvaart om 18.00 uur. De vaartocht duurt ca. 2,5 uur. Tijdens de After Party zal aan boord muziek aanwezig zijn. De mogelijkheid om per bus terug te reizen naar het Willemsplein wordt aangeboden in verband met de duur van de terugreis per schip. Aanvang concert 21:00 uur.
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
SPORT
7
Praise the board Wat doet een delegatie van 50 Feyenoord-supporters in een weinig enerverende voorstad van Londen? Verlekkerd toekijken hoe de supporters en het bestuur van voetbalclub Luton Town FC in harmonie samenleven. Het is een ver-van-mijn-bed-show voor de Feyenoord-supporters, die met lede ogen toezien hoe hun eigen club wederom in financieel zwaar weer dreigt te komen als de nieuwe stadionplannen doorgaan. Bied de aanpak van Luton Town FC misschien aanknopingspunten? TEKST: ELLEN MANNENS BEELD: PETER PAUL KLAPWIJK onregelmatigheden’. Afgelopen seizoen promoveerde Luton Town FC naar de League One en het ziet ernaar uit dat de club dit seizoen afsluit met promotie naar de League Championship, één niveau onder de hoogste haalbare Premier League. Ondanks het huidige succes van Luton Town FC moet Remco Ravenhorst, net als de andere supporters, niet denken aan Luton-achtige taferelen in Rotterdam.
“Heb je dat gezien?” Een Feyenoordsupporter verbaast zich over het supportershome van Luton Town FC. Hij reist met de officiële Feyenoord Supporters Vereniging De Feijenoorder naar Luton, een stad met 200.000 inwoners ten noordwesten van Londen. De bus brengt de supporters eerst naar de lokale pub in Luton en daarna naar het stadion. Dit stadion ligt letterlijk ingeklemd in een typisch Brits wijkje: de tribunes staan direct tegen de achtertuinen van de huizen. De brede glimlach van de Feyenoorder heeft te maken met het drankaanbod van de bar: whisky, wodka, rum, verschillende soorten bier, cider. Kortom, alles wat de gemiddelde Brit drinkt op een matchday, is pal onder de tribune verkrijgbaar. In De Kuip moet je het doen met aangelengd evenementenbier.
Sprookje
70.000 toeschouwers
Het is slechts één van de verschillen tussen de twee clubs. Het grootste onderscheid zit hem in de manier waarop de clubs worden bestuurd en de gevolgen die dat heeft voor zowel de supporters als de club. ‘Praise the board’ staat op een groot spandoek te lezen dat in het stadion hangt, een originele woordspeling van het bekende Praise the lord. De Luton-supporters geven hiermee aan blij te zijn met het clubbestuur, dat uit supporters bestaat. In 2003 zagen deze supporters voor de derde keer in korte tijd met lede ogen aan hoe slecht het beleid van een nieuwe manager uitpakte. Luton Town stond weer aan de afgrond. Zakenman John Gurney kocht de club voor slechts vier pond. Hij ontvouwde grootste plannen voor een nieuw stadion met een capaciteit van maar liefst 70.000 toeschouwers. Dit stadion kon worden gedeeld met American football en basketbal. Ook ambitieus: een Formule 1-circuit, dat om het stadion zou worden aangelegd. Om meer publiek te trekken moest Luton Town FC de naam veranderen in London-Luton Football Club. Gurney zag ook brood in een sa-
menwerking met Wimbledon FC, een club die op 60 kilometer afstand van Luton ligt. Genadeklap
Voor de supporters was de maat vol. Zij besloten gezamenlijk geen nieuwe seizoenkaart aan te schaffen, wat de club een financiële dreun gaf. Toen ook de televisie-inkomsten dreigden op te drogen door de onrust bij de club, kreeg John Gurney het echt zwaar. Als genadeklap besloot een groep supporters aandelen te kopen in een holding die een grote lening had verstrekt aan Luton Town FC. Gurney koos eieren voor zijn geld en vertrok. Sindsdien vormt een deel van de supporters het bestuur van Luton Town FC. De andere supporters hebben een grote stem in de club via de Supporters’ Trust. Deze trust heeft zelfs een vetorecht. Dit is een invloed waarvan supporters van Feyenoord alleen maar kunnen dromen.
Mooie band
De reis van FSV De Feijenoorder naar Luton is bedoeld als uitstapje. Maar tegelijkertijd wordt ook gekeken naar de overeenkomsten tussen de clubs. Of liever: naar de verschillen. “Door jarenlang extreem slecht beleid van de bestuurders konden supporters van Luton Town FC een momentum creëren om de club over te nemen”, zo concludeert Remco Ravenhorst, voorzitter van FSV De Feijenoorder. “Hoewel wij als Feyenoord-supporters veel klagen en geklaagd hebben over het beleid bij Feyenoord, is het bij ons gelukkig niet zo slecht gesteld als destijds bij Luton. Wij zullen als supporters bij Feyenoord niet de macht kunnen overnemen. Wat dat betreft, is het lastig om
de twee clubs te vergelijken. Feit is wel dat Luton en de supporters een mooie band hebben. Dat wil je bij Feyenoord ook. Supporters en de club hebben elkaar gewoon nodig. Waar je merkt dat de huidige stadionplannen bij Feyenoord een splijtzwam vormen in alle takken van de Feyenoord-familie, brengen de stadionplannen van Luton iedereen juist bij elkaar.” Veredelde garagedeuren
De manier waarop de clubs een nieuw stadion willen realiseren, is een ander groot verschil tussen de clubs. “Ik kijk uit naar een nieuw stadion”, zegt Lutonsupporter Spencer. Hij heeft ruim voor de wedstrijd met zijn vrouw plaatsgenomen in het stadion om een van de weinige plekken mét beenruimte te kunnen
“Als supporters niet meer betrokken zijn, moet je je zorgen maken”
bemachtigen. Beenruimte is namelijk een schaars goed bij Luton Town FC. Het nut van een nieuw stadion zien de supporters dus wel in. Het uitvak bereik je via een paar veredelde garagedeuren midden in een rij huizen. En een uitbal belandt makkelijk in de tuin van de buren. Spencer: “Iedereen bij Luton Town FC snapt dat hier geen plek is voor uitbreiding. Dus praten supporters, club en gemeente met elkaar over de nieuwe plannen. De grootste pijn bij Feyenoord-supporters die zich druk maken om de stadionplannen, is dat er niet wordt gekeken naar de mogelijkheden om De Kuip te verbouwen en dat er meteen wordt gegrepen naar nieuwbouw.” Het gaat inmiddels goed met de Engelse club. Ze worstelt zich sinds 2008 terug uit de amateurcompetitie, nadat de Engelse voetbalbond de club 30 strafpunten gaf wegens financiële
Twee seizoenen achter elkaar promoveren: het lijkt een wonder voor een club die zo diep zonk. “Dit is zeker geen sprookje”, benadrukt Paul Ballantyne, aandeelhouder en groot supporter van de club. “Dit is het gevolg van keihard werken en een duidelijke visie hebben. Trouw zijn aan je voetbalvisie en trouw zijn aan je supporters. Ik heb mijn club meerdere keren bijna ten onder zien gaan aan slechte managers die alleen maar uit waren op snelle winst. Wij gaan voor de visie op lange termijn. We willen iets neerzetten dat blijft. Een club waar mijn kinderen van kunnen genieten en hun kinderen ook weer. Als je dat duidelijk maakt, kunnen mensen je volgen. Je moet blijven uitleggen waarom je doet wat je doet. Waarom je Messi niet haalt, maar werkt met jonge spelers. Hetzelfde geldt voor het nieuwe stadion: we hebben elkaar als gemeenschap in Luton en als supporters nodig om dat uiteindelijk te laten slagen.” Remco Ravenhorst waakt er bewust voor het Engelse voetbal te veel te verheerlijken: “Heel eerlijk: we zouden het al snel suf gaan vinden, zoals hier wordt gewerkt. We zijn als Feyenoorders nu eenmaal wat eigenzinniger dan de gemiddelde supporter bij Luton. We willen meer sfeer, actie en, ja, in het geval van sommige supporters ook fakkels. Dat zorgt voor botsingen tussen de club en supporters. Maar een beetje wrijving hoort ook bij Feyenoord. Pas als Feyenoord-supporters niet meer betrokken zijn, moet je je zorgen maken.”
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR
MUSEUM ROTTERDAM WIL EEN MUSEUM VAN EN VOOR IEDEREEN ZIJN Museum Rotterdam kan de Museumprijs pakken. Wat zou het museum met de prijs van 100.000 euro gaan doen? Directeur Paul van de Laar aarzelt geen moment: een stadsmakerslab inrichten waar kinderen hun ideeën over Rotterdam kunnen uitwerken. Deze aanpak past bij het museum, dat zich inzet voor een betere stad. Het lab staat al een tijdje op de verlanglijst, de prijs kan de realisatie ervan aanmerkelijk versnellen. Maar waarom is zo’n stadslab zo belangrijk voor Rotterdam? Paul van de Laar legt dit uit.
TEKST: JAAP VAN RIJN
Goed zichtbaar, bereikbaar & fris Museum Rotterdam is genomineerd voor de prestigieuze BankGiro Loterij Museumprijs, die wordt toegekend aan het meest publieksvriendelijke museum van Nederland. De vakjury van het Prins Bernhard Cultuurfonds roemt de aanpak van het museum als volgt: “Omdat het onderwerpen die vaak als stoffige geschiedenis worden gezien met warm enthousiasme voor het voetlicht brengt. De selectie van getoonde objecten is tot stand gekomen met de inwoners van Rotterdam. De collectie wordt met zorg gepresenteerd en zet de bezoeker aan het denken. Interactieve elementen zijn niet apart ondergebracht maar geïntegreerd in de opstelling. Zowel de routing als de presentatie van de collectie is goed zichtbaar, bereikbaar, fris en voorbeeld stellend.”
Vind je ook dat Museum Rotterdam goed bezig is? Breng dan je stem uit op het museum via: www.museumprijs.nl.
Paul van de Laar: “Met het stadsmakerslab bouwen we samen aan zowel de stad als een nog publieksvriendelijker museum."
Wij willen van kinderen weten hoe zij van Rotterdam een stad maken die hen het meest aanspreekt. Het stadsmakerslab kan uitgroeien tot de plek waar de nieuwe stad vorm krijgt. Het lab zal niet alleen veel kinderen bereiken. Ook hun ouders gaan we stimuleren om na te denken over Rotterdam. Met het stadsmakerslab bouwen we samen aan zowel de stad als een nog publieksvriendelijker museum. Ook gaan we verder met het maken van tentoonstellingen waarbij we de bewoners nadrukkelijk betrekken, denk aan Party People, dat goed bezocht wordt. Deze tentoonstelling spreekt meerdere generaties aan, die allemaal hun verhaal kunnen vertellen. Een andere ambitie is om van Museum Rotterdam het meest bekeken museum te maken. Ik zou bijvoorbeeld graag documentaires willen maken. Die kun je bekijken via onder meer social media en op de televisie. Zo bereiken we ook een publiek dat interesse heeft in Rotterdam maar niet snel een museum binnenstapt. Met deze aanpak stellen we ons nog meer open voor het publiek. Museum Rotterdam hoort midden in de samenleving te staan en bereikbaar te zijn voor iedereen. Zo heeft het museum impact op wat in de stad plaatsvindt. We hebben ook oog voor toeristen, die steeds vaker Rotterdam bezoeken. Zij willen vooral weten hoe de stad is ontstaan. Na de herinrichting van het museum, die begint in 2020, krijgt deze geschiedenis een eigen plek. Ik denk dat onze aanpak zich echt onderscheidt van andere stadsmusea. Die is: maatschappelijk relevante thema’s een zichtbare, tastbare plek geven. Dat herkent de jury van de Museumprijs. Zij stelt dat wij onze nek durven uit te steken om een nieuw publiek op een originele manier de stad te laten zien. Ja, we hebben een rijke, historische collectie die bij een museum als dit hoort. Maar we nemen ook het initiatief voor een programma als Echt Rotterdams Erfgoed. Dat kan om tastbaar erfgoed gaan zoals het ss Rotterdam en de kapsalon en ook om immaterieel erfgoed. Denk dan aan bijvoorbeeld de Afrikaanderwijk Coöperatie. Samen met bewoners en onder-
nemers werkt deze coöperatie aan de versterking van de wijkeconomie. Ook mensen kunnen we als erfgoed aanmerken, zoals rapartiest Winne. We houden ook rekening met verschillende interesses. Oudere generaties zijn vooral geïnteresseerd in het Rotterdam van voor de oorlog. Ook hun kinderen en kleinkinderen voelen de behoefte om van de oude stad kennis te kunnen nemen. Want die stad wordt in verhalen doorgegeven en maakt zo deel uit van hun DNA. Er wonen ook generaties in Rotterdam die willen weten hoe de stad van hun opa’s en oma’s er uitzag, het Rotterdam van de jaren 60 en 70, waar de grootouders als arbeidsmigranten in de haven en scheepsbouw aan de slag gingen, denk aan de Italianen, de Spanjaarden, de Kaapverdianen, de Turken en de Marokkanen. Destijds werd al onderzocht hoe je het inburgeringsproces laat verlopen. Hier maken we een tentoonstelling over. Een belangrijk moment voor de inburgering was: migranten kregen stemrecht. Dankzij Robert de Hartogh, die hier als fotograaf voor een gemeentelijke campagne bij was betrokken, beschikken we over prachtig beeldmateriaal. Rotterdam vormt een bijzondere inspiratiebron voor een stadsmuseum. Zo is Rotterdam als havenstad een migratiestad bij uitstek. Wij bekijken de stad dan ook vanuit internationaal perspectief. Als ik voor mijn onder-
zoekswerk andere havensteden bezoek, zoals Göteborg, Hamburg, Marseille en Liverpool, dan vallen steeds weer de gelijkenissen op. De steden hebben een sterke eigen identiteit die wortelt in de havencultuur. Ze ervaren ook dezelfde opgave: hoe maak je van de verlaten stadshavens aantrekkelijke gebieden om te wonen en te verblijven? Met het verdwijnen van havenwerk door onder meer automatisering, spannen de steden zich in om de inwoners toch een toekomst te bieden. Om de verhalen over havensteden voor een groot publiek aantrekkelijk te maken, gaan we over dit thema een expositie organiseren waarbij het museum ook de bevolking betrekt. Zo snijdt het mes aan twee kanten. En door de tentoonstelling een internationaal tintje te geven, zullen ook toeristen het museum willen bezoeken. We kijken ook naar de toekomst. Wat betekent de energietransitie voor de Rotterdamse haven? Wat doen we daar over 50 jaar? Daar moeten we nu al over nadenken, stilzitten is geen optie. Tentoonstellingen over dit soort thema’s bieden ons de mogelijkheid de bewoners mee te laten denken. Zo is en blijft het museum het podium waarop al die verhalen en gebeurtenissen een plek krijgen en iedereen er kennis van kan nemen.
“Ik denk dat onze aanpak zich echt onderscheidt van andere stadsmusea”
8
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR
Jazz in Rotterdam De soundtrack van een zinderende stad, 1919-1945 Rotterdammers maakten op 5 mei 1919 kennis met een nieuw geluid: jazz. Museum Rotterdam viert het 100-bestaan van deze populaire muziekstroming. Een mini-expo belicht zowel het beroemde als beruchte jazzverleden van Rotterdam. Jazz in Rotterdam vertelt over de opkomst van jazz tot en met de Tweede Wereldoorlog. Jaar na jaar trekt Rotterdam in deze tijd de beste jazzmusici. Maar jazz heeft een grotere rol in het culturele uitgaansleven van de stad dan alleen via de muziek. Zo maakt de bezoeker kennis met de roaring twenties. In deze
bewogen periode ontpopte havenstad Rotterdam zich tot een swingende metropool met vele theaters, bioscopen en danspaleizen. De culturele elite, havenarbeiders, vrijgevochten vrouwen en internationale bezoekers: iedereen vond elkaar in het Rotterdamse uitgaansleven. Rotterdamse jazzmusici ontplooiden zich tot een internationaal niveau. In de jaren 30 groeide het aantal jazzconcerten tot een historisch hoogtepunt waarbij er werd geswingd in legendarische dancings zoals Pschorr, Lybelle, La GaĂŽtĂŠ en de Cosmopoliet. Tot de Tweede
Wereldoorlog zich aankondigde.
Maling aan het verbod In mei 1940 veranderde de Duitse oorlogsmachine het hart van Rotterdam in een geblakerde vlakte. Dansen en jazz werden verboden, maar de bezetter wist de jazz niet het zwijgen op te leggen. Vooral de Joodse jazzmusici moesten het ontgelden en brengen slachtoffer van het naziregime. De Rotterdammer had (gelukkig) maling aan het verbod en het aantal jazzconcerten bereikte in de oorlogsjaren een kwantitatief en kwalitatief hoogtepunt. Wat de Duitsers
niet lukte, gebeurde vreemd genoeg na de grimmige laatste oorlogswinter en de bevrijding. Jazz verdween uit de havenstad tot het eind van de jaren 40. Hoe dat kon? Je ziet het op de expositie Jazz in Rotterdam. In samenwerking met gastcurator en jazzexpert Hans Zirkzee, auteur van het bekroonde boek Jazz in Rotterdam , toont Museum Rotterdam de geschiedenis van Jazz in Rotterdam. Objecten, beelden, affiches, films en, natuurlijk, muziek roepen de sfeer op van een zelfbewuste
wereldstad in opkomst die alles wat nieuw is enthousiast omarmt. De mini-expo Jazz in Rotterdam is vanaf 27 april t/m 8 september 2019 te zien in de Rodezand Zaal van Museum Rotterdam. Ter ere van 100 jaar jazz in Rotterdam bundelen het museum, Jazz International Rotterdam, LantarenVenster en North Sea Round Town deze lente hun krachten. Dit zal resulteren in een rijke en volle jazzagenda in de stad. Meer informatie volgt.
9
*
W T B 6%
Koopzondag? Kijk voor alle vestigingen e
Gratis professioneel 3D badkamer ontwerp
Meer dan 40 vestigingen in de BENELUX
Gedegen en eerlijk advies op maat
SANI-DUMP Rotterdam
SANI-DUMP Spijkenisse
Stadionweg 45a
Lucebertstraat 32
(Vlakbij de Kuip)
(Woonboulevard Spijkenisse)
SANI-DUMP SANI-DUMP Sliedrecht Capelle a/d IJssel Leeghwaterstraat 63
Cypresbaan 1
(Naast Loods 5)
(Capelle XL)
*Actie loopt t/m zondag 5 mei 2019 en geldt niet op netto aanbiedingen en lopende acties. Vraag naar de voorwaarden.
en openingstijden op www.sanidump.nl
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
LIFESTYLE
VAN AARDE NAAR WATER: DE LICHTROUTE VAN VLAARDINGEN Het in blauw neon uitgevoerde ‘Water’ op de Vlaardingse Watertoren maakt deel uit van een route van vier lichtkunstwerken, bedacht door de Vlaardingse kunstenares Dike Hof. Wie met eigen ogen wil zien hoe Vlaardingen stap voor stap aantrekkelijker wordt, kan deze route als uitgangspunt nemen. TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN
Water De lichtroute is niet lukraak gekozen. De Watertoren staat aan de noordrand van het fraai gerestaureerde stadspark ’t Hof. Ooit ondernamen Vlaardingers wandeltochten vanaf het groene ’t Oft, ’t Hof, naar ’t Oofd, het Westerhoofd aan de rivier, zo wil het verhaal. De initiatiefnemers van de lichtroute rekken de historische wandeling iets op. De aftrap is bij het voormalige koetshuis van begraafplaats Emaus. Op dat huis staat het woord ‘Aarde’. Vanaf deze rustplaats ‘daal’ je af naar de rivier, de bron van leven. Eerst passeer je de imposante Watertoren .
Uitzicht
Buitenplaats Pal naast de Watertoren leggen bouwers de laatste hand aan de opvallend ruime en luxe uitgevoerde wijk Buitenplaats Van Ruytenburch. Met deze woningen wilde Vlaardingen onder meer welvarende gezinnen verleiden en gezinnen met verhuisplannen naar elders voor de stad behouden. De keuze viel op retro-architectuur want populair. Het sfeervolle buurtje was dan ook snel uitverkocht. Vanaf de Watertoren is het een minuutje lopen naar de verlaten brandweerkazerne die midden in de nieuwe wijk staat. Op de toren staat ‘Vuur’. Er zijn plannen om deze kazerne om te bouwen tot een ondernemershuis.
Het dakterras van de Watertoren biedt een weids uitzicht op de Rijnmond. Je kunt na deze ervaring kiezen voor een wandeling door het park ’t Hof, om vervolgens kennis te nemen van hedendaagse architectuur, wat steeds vaker neerkomt op historisch getinte bouwkunst, uitgevoerd met moderne technieken.
Hemel Wandel vervolgens naar het Buizengat, een oude spuihaven waar vroeger onder meer scheepswerven aan de kade stonden en de haringbuizen, een lokale benaming voor vissersboten, waren afgemeerd. Inmiddels zijn de kades bebouwd. Vanaf de oostelijke kade krijg je zicht op de Lucaskerk waarop het woord ‘Hemel’ prijkt. Vanaf de kerk loop je door de oude binnenstad naar de rivier. Daar zal aan de oever van de overkant het lichtwerk ‘Overkant’ worden geplaatst. Want het woord ‘overkant’ beheerste - tegenwoordig in minder mate - het leven van een aantal generaties Vlaardingers. Zij werkten in de petrochemische industrie aan de overkant, de stankoverlast kwam van de overkant en de veelsoortige geluiden die de installaties produceerden, waaiden vanaf de overkant naar de stad. Waarover men destijds zweeg. Want zonder die overkant geen brood op de plank. (Meer informatie: www.dikehof.nl)
12
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
LIFESTYLE
13
De 39 meter hoge Vlaardingse Watertoren is ontworpen door J.H.J. Kording en werd in 1955 gebouwd. Naast een reservoir voor water bood de toren ook plaats aan kantoren en werkplaatsen van het toenmalige Gemeentelijk Energie Bedrijf. Tegenwoordig kun je eten, drinken en slapen in de Watertoren, Van Linden van den Heuvellweg 2b, 3134 AE Vlaardingen. Maandag, woensdag, donderdag en vrijdag geopend van 12.00-00.00 uur en zaterdag en zondag van 9.30-1.00 uur, dinsdag gesloten, watertoren-vlaardingen.nl.
INDUSTRIËLE PRACHT SLAAT AAN Heeft Vlaardingen met de Watertoren eindelijk zijn eigen Hotel New York of Villa Augustus, die geweldige uitspanning bij het Dordtse Wantij? Ook hier wekken de ondernemers met lef een in onbruik geraakt, karakteristiek gebouw tot nieuw leven. Het lijkt erop dat de Watertoren in staat is om mensen van heinde en ver tot een bezoek te verleiden. TEKST: GER VAN VEEN BEELD: JAAP VAN RIJN Waar ooit de druk van het drinkwater werd geregeld, wordt nu culinair genoten. Eten, drinken, feesten en slapen, het kan allemaal in de gerestaureerde Watertoren aan de rand van het fraai gerestaureerde ’t Hof/ Oranjepark in Vlaardingen. Het is maandagmiddag en toch al flink druk op het terras. De stad omarmt deze indrukwekkende uitspanning. Het is twee uur in de middag, de zon schijnt en de gasten genieten van de mosselen, het flatbread met tonijnsalade en de beenham. Twee dames bestellen een bier-
tje om het voorjaar te eren, want ze hebben uitzicht op een ontluikend park. Honderden duiven Broer en zus Eugene en Josien Schenkels runnen de toren, die een restaurant, een B&B, een feestzaal en een expositieruimte herbergt. “Zo’n vier jaar geleden zijn we met de verbouwing begonnen”, vertelt Josien. “De toren was al zo’n 27 jaar niet meer in gebruik. Er woonden honderden duiven, die het pand als huiskamer en toilet gebruikten. Het was hard werken om-
dat alles weer op orde te krijgen. Echt alles was kapot. Ingeslagen ruiten, wateroverlast, graffiti, noem maar op.” Ruige sfeer Tijdens een rondgang door de toren blijkt dat de verbouwing met smaak is uitgevoerd, het is een ode aan dit industriële erfgoed. Het restaurant zetelt op de begane grond. Daar heersen staal en van die oude kantinetafels en dito stoelen. Terug naar de jaren 50, dat werk, een beeld dat meesten alleen maar van plaatjes kennen. Ook de ver-
weerde muren, verveloze deuren en honderden putten in het steen van de trappen dragen bij aan een ruige maar aantrekkelijke sfeer. Alles ademt de hardwerkende Vlaardinger uit. Je ervaart het geluk van toen met het elan van nu. De kaart is klein maar fijn. Denk aan confit de canard of zeebaarsfilet met vinaigrette en pappardelle. Als bijgerecht worden vergeten groenten als paarse wortelen en pastinaak geserveerd. Imponerend Eugene Schenkels hoorde van een vriend dat men een bestemming voor de toren zocht. Mooi, want met bouwen heeft Schenkels als aannemer veel. “Geen woonbestemming, de gemeente wilde er iets anders mee. We waren er snel uit. Het moest horeca worden, de droom van mij en mijn zus.” Er is een lift in de toren, die tot de vijfde verdieping reikt. Daarna kun je nog 74 treden op lopen naar het dakterras. Dat biedt als beloning voor de inspanning een weergaloos uitzicht over Vlaardingen. De
rode daken van de Babberspolder imponeren en wat verder zijn de havens van Rotterdam zichtbaar. Bij helder weer zie je ook Delft en Den Haag. En ’s avonds als het donker is, fonkelen de lichtjes van Pernis. Benzo-fietsen “Weet je dat we hier ook exposities houden”, laat Eugene weten. “Hier op de derde etage is een expo over de Vlaardingse fietsenfabriek Benzo. Dat doen we in samenwerking met de stichting Vrienden van de Watertoren.” Het is best imposant, want tussen de verweerde muren zie je het fietsenmerk weemoed uitstralen. Het is er best een beetje donker, dat maakt het geheimzinnig en avontuurlijk. Mooi is dat op de muren gedichten van de enige echte Vlaardingse stadsdichter Kees Alderliesten staan. “En voor de liefhebbers is er iedere laatste zaterdag van de maand een rondleiding door de toren”, laat Eugene weten. “Josien en ik zijn verslingerd aan deze plek vol historie.” Geen wonder, ze zijn
niet anders gewend, want ze wonen beiden in historische steden, Josien in Dordrecht en Eugene in Brielle. Over historie gesproken: de Watertoren ligt in het gebied waar ooit Willem van Ruytenburch, de Amsterdamse koopman in specerijen, zijn buitenverblijf had. Hij is de man in het geel op de Nachtwacht van Rembrandt. Bed op stand Ook trouwen op niveau is mogelijk, op de vijfde, daarna feesten en de huwelijksnacht doorbrengen op de tweede. Weer in die industriële omgeving, maar met een bed op stand en een bad waar je ‘u’ tegen zegt. Twee kamers heeft de Watertoren in de aanbieding voor bruid en gom en/of overige gasten. Inmiddels bevolken steeds meer mensen het terras. Een labrador schudt zich uit na een bad in een van de hofvijvers. Er wordt een late lunch besteld en de twee dames pakken nog een biertje. Het park is in ruste, maar de toren leeft als nooit tevoren.
RU
RU
RU
RU
RU
AT
Mogen wij ons even voorstellen? Meubelstoffeerderij Miedema & Zn. is een ouderwets vertrouwd Hollands bedrijf, waarbij kwaliteit, service en persoonlijk contact nog echt bovenaan staan! Wij zijn gespecialiseerd op het gebied van design meubelen van onder andere: Leolux, Artifort, Gelderland, Rolf Benz, Gispen, Jori, De Sede, Oisterwijk
Uw waardevolle meubelen weer als nieuw? Wij beschikken over een grote collectie leer en stoffen van onder andere: Ohmann, Designers Guild, Ploeg, Kvadrat, Alcantara, Romo, Sanderson en Saum & Viebahn.
Doorgezakte banken of fauteuils? Wij vervangen de vullingen!
Gratis halen en brengen Levering onder 3 jaar garantie
Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak bij u thuis of kom langs in ons atelier.
VO
Miedema & Zn. Amersfoort 033 472 35 77
Miedema & Zn. Bussum 035 691 29 05
Miedema & Zn. Rotterdam 010 21 888 76
Miedema & Zn. Schiedam 010 27 34 727
www.miedemaenzn.nl
Miedema & Zn. Utrecht 030 662 82 18
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
DAGELIJKSE ZAKEN
15
Dagelijkse zaken die de mensen raken TEKST & ILLUSTRATIE: NATHALIE HANSSEN
Eelco van den Berg / I am Eelco, streetartist en schilder in New York en Rotterdam
De superioriteit van de mens. Daar zet ik mijn vraagtekens bij. Dan lees ik weer dat Staatsbosbeheer voor de balans in de natuur 1400 herten af wil schieten. Dan vraag ik me af: hoe weten mensen nou eigenlijk wat ‘evenwicht’ is in de natuur? Kunnen die dieren niet ergens anders heen? Mensen willen alles maar naar hun hand zetten. ’s Nachts werken. ‘s Avonds ga ik in een soort transitie. Ik sluit mezelf af en pak het moment. De rust
prikkelt en inspireert. Ik ga lekker schilderen, want dat hangt ’s nachts meer in de lucht. Alsof je heel de dag in de klas zit en dan ’s avonds naar de zandbak mag. Schilderen. Het meeste wat ik doe, is toegepaste kunst. Maar schilderen is echt mijn passie. Ik werk toe naar meer ruimte om dat te doen. Ik wil experimenteren zonder prestatie of verwachting. Dat kost tijd, geeft frustratie, maar het is heel fijn als dat kan.
HAUTE CUISINE VOOR MAXIMAAL TIEN
Tattoo. Ik ben in de leer als tatoeëerder, als verlenging van mijn werk. Het is een enorm leerproces, maar het heeft raakvlakken met graffiti. Het idee dat een trein door Nederland rijdt met je werk of dat iemand een tattoo met zich meedraagt die iedereen kan zien – het permanente van zo’n uiting vind ik interessant. Onbegrip en ongeduld. Moeders met kinderwagens die in de eerste zonnestralen op een overvol terras gaan
zitten en dan kwaad worden omdat ze niet meteen als een koning bediend worden. Het strookt ook zó niet met ontspannen buiten zitten en genieten van het weer. Het onbegrip stoort me. Dat iemand van de bediening heel aardig blijft en dat ze dan gaan zeuren dat ze meer service gewend zijn en geen chocolaatje bij de koffie kregen. Terwijl je wéét dat het druk is en dat je moet wachten. Als je daar geen zin in hebt, zoek dan iets anders.
Carnavaleske opmaak. In de 1e Middellandstraat staan prachtige panden. Maar als je kijkt naar de banners en belettering op de panden is het echt carnaval – wie heeft de grootste LED-bak. Voor visueel ingestelde mensen zoals ik zou er eigenlijk een commissie moeten zijn die dat beheert. Wel grappig: er is ook een tegenbeweging. Je ziet op sommige plekken opeens: ‘Hé, als je die plaat eraf haalt, heb je mooi houtwerk!’. Daar word ik dan weer vrolijk van.
Vrijheid in Rotterdam. Ik heb Rotterdam lang verafschuwd. Ik vond het een moeilijke, stugge industriestad op cultureel en kunstzinnig niveau. Maar de stad heeft zich, misschien mede door crisis en leegstand, op een heel positieve manier ontwikkeld. Met dingen als grote tuinen op dakterrassen en een festival in elk park. De zero tolerance lijkt te zijn verdwenen. Ik heb het gevoel dat er meer vrijheid is.
Hippe pannenkoeken eten in het dorpse Blijdorp Tara Lewis snackt onder de 10 euro met Rotterdammers Ondanks het dorpse karakter van Blijdorp en de vele, vele baby’s bij het Vroesen paviljoen komt Chianna hier graag. Omdat de ruimte en de pannenkoeken toch een beetje aan Den Haag doen denken, de stad waar ze opgroeide.
Vroesenpaviljoen, Vroesenlaan 60 Blue Berry Pancakes: 7 euro Oordeel: Verrukkelijk, maar van de twee kleine pannenkoekjes krijg je eerder meer dan minder honger.
Eigenlijk weet Chianna Beu-mer (33) niet meer wanneer ze voor het eerst neerstreek bij het Vroesenpaviljoen in het Vroesenpark. “Mijn halve vriendenkring woont in Blijdorp, dus het was nogal makkelijk om te ontdekken. Het was in ieder geval in het eerste jaar dat ze
open waren en het was toen nog een stuk kleiner.” Op een zonnige, maar bitterkoude middag in april wordt er druk getimmerd en geboord aan de uitbreiding van de zaak. Binnen knappert er een vuur, maar met de jassen aan is het ook buiten goed toeven. Toch is een mooie zomerdag het favoriete moment waarop Chianna bij het Vroesenpaviljoen aanschuift. “Als ik geen zin meer heb om op kantoor te zitten, klap ik hier mijn laptop open. Dankzij de parasols heb je bijna geen last van de zon. Je bent nog steeds aan het werk, maar toch ook niet.” Het Vroesenpark ligt op de route vanaf het reclamebureau in Overschie waarvan Chianna mede-eigenaar is, naar haar huis in het Scheepvaartkwartier. “Vooral op vrijdag is het fijn dat je niet de drukke stad in hoeft.” In het weekend is het etablissement erg populair bij jonge ouders. “Er zijn inderdaad vaak veel baby’s. Maar daar ontkom je op mijn leeftijd toch niet aan. En de zon maakt een hoop goed. Ik kom
uit Den Haag, dus ik ben gewend aan het strand en grote terrassen, dat heb je niet echt in Rotterdam. Maar dit komt aardig in de buurt.” Wat ook aan Den Haag doet denken: Blijdorp. “Daarom wil ik hier juist niet wonen, het is mij te dorps. Ik woon zelf graag in de stad.” We zijn gelukkig nog net op tijd voor haar favoriete gerecht: de bosbessenpannenkoeken, die tot 13.00 uur besteld kunnen worden. “Vorig jaar vierde ik mijn verjaardag hier, speciaal om pannenkoeken te eten. Ondanks de belofte dat het zou kunnen, deden ze daar toen moeilijk over. Maar dat is goed gekomen!” Pannenkoeken zijn altijd al Chianna’s lievelingseten geweest. “Mijn moeder maakte vroeger een grote stapel, op een bord boven op een pan heet water. Heerlijk met spek en stroop, niet te moeilijk. Deze pannenkoeken zijn eigenlijk al iets te hip, met pistache en mascarpone. En er zou van mij wel meer stroop op mogen. Alles met stroop is natuurlijk lekker.”
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR
16
SAMEN LACHEN VOELT GOED Uiteraard is het uitgelekt. Want clubeigenaren Marcel Haug en Debbie van Polanen boeken steeds een grote artiest als surprise guest voor hun intieme zaaltje aan de Mauritsstraat. Comedy Club Haug, die half maart de deuren opende, zat op een vrijdagavond in april tot de laatste stoel vol voor de stand-up comedians van naam. Niemand minder dan Najib Amhali was de afsluiter. Hoe krijgen Haug en Van Polanen dat zo snel voor elkaar?
TEKST: HELMUT DE HOOGH
Met zichtbaar plezier wacht Najib Amhali in een hoekje naast de bar zijn beurt af. Hij heeft gezonde spanning voor zijn optreden in een voor zijn doen wel heel klein zaaltje. Staat Najib Amhali in het Luxor Theater, dan zijn de kaartjes in minder dan geen tijd uitverkocht. Ook als er meerdere shows op het programma staan. Samen met collega-comedian Jandino kreeg hij vorige zomer zelfs De Kuip vol. Het zal wel de bijzondere sfeer zijn die hem hier brengt. “Eindelijk is er zo’n club in Rotterdam. Ik treed hier heel graag op. Er zouden veel meer van zulke clubs in de stad moeten zijn.” Naar de afkickkliniek Eenmaal op het podium heeft Amhali in enkele seconden het publiek ingepakt. Het gemak waarmee hij er schijnbaar achteloos op los improviseert, is indrukwekkend. Dat doet hij samen met het publiek. Maar Amhali put ook uit twee voorstellingen waarmee hij onder meer in Rotterdam was te zien. In Club Haug gaat de comedian uitgebreid in op de moeilijke tijd die hij achter de rug heeft: hij ging kapot aan zijn vaak stiekeme drugs- en alcoholgebruik. Hij vertelt hoe hij flessen verstopte voor zijn vrouw, hoe hij in meerdere afkickklinieken belandde en zijn shows voor lange tijd moest afzeggen. Dat heeft geholpen. Hij verschijnt weer in talkshows op tv, waar hij even openhartig als in Club Haug vertelt over zijn verslavingen. Amhali staat zichtbaar fris en fit op het podium en gaat er vol in. Tijdens zijn act geeft hij voorproefjes van zijn nieuwe show Ramadan Conference. Die show is het logische antwoord van een multiculturele samenleving op de oudejaarsconferences. Over de vastentijd voor moslims is nog veel uit te leggen, maar over deze periode met honger, dorst en chagrijn valt ook te lachen. Comedians Anuar en Rayen Panday spelen mee. Rond de verschijningsdatum van deze krant zijn er tv-opnames van de Ramadan Conference in het oude Luxor Theater. Tijdens het Suikerfeest, begin juni, zijn de opnames op televisie te zien bij de NPO. Nachtelijk optreden Patrick Laureij Anderhalf jaar lang was Marcel Haug met zijn partner Debbie van Polanen op zoek naar een geschikt pand. Haug vond die uiteindelijk in de Mauritsstraat, op de plek waar jaren geleden popbands optraden. Januari en februari waren nodig om het pand op te knappen en om proef te draaien, in maart gingen de deuren open. Bijzonder: Club Haug krijgt vanaf de opening de allergrootste stand-up comedians over de vloer. Net als Najib Amhali speelt Rayen Panday in zijn eentje het oude Luxor
Theater vol. Ook hij stond zich onlangs naast de bar op te laden voor een onverwacht optreden in Club Haug. En wat te denken van Patrick Laureij, de Rotterdammer van Zuid wiens shows een half jaar van tevoren volledig zijn uitverkocht? De kaartjes voor zijn onverwachte nachtoptreden in Club Haug waren via de online verkoop in vijf minuten weg. Het nachtelijke optreden zorgde volgens clubeigenaar Marcel Haug voor een losse, prettig spannende sfeer. “Patrick deed niets uit zijn eigen show. Wat hij vertelde, was heel persoonlijk. Over een meisje bij wie hij na een show in bed was beland, bijvoorbeeld. Zoiets ga je in Luxor of Zuidplein niet meemaken.” Volgens Haug illustreert iemand als Patrick Laureij het best waarom zijn comedyclub er moest komen. In Rotown werkte ik 10 jaar geleden al met Patrick. Maar deze ras-Rotterdammer is naar Amsterdam verhuisd.” Dat deed hij omdat daar de comedyclubs zijn, waar je kunt rijpen als comedian. Marcel Haug: “Zoiets mag niet nog een keer gebeuren.” Droompand in het centrum Al 10 jaar programmeert Marcel Haug
comedians voor zijn Stand-Up Club, die onder meer in Kantine Walhalla plaatsvindt, vlak bij zijn woonhuis op Katendrecht. Ook organiseert hij al enkele jaren het International Comedy Festival Rotterdam. Voorheen programmeerde hij in Nighttown, waar toen ook televisieshows werden opgenomen. Trots is Haug op tv-programma The Comedy Factory met Jörgen Raymann, dat volgens hem “nooit is geëvenaard”. Haug programmeerde ook voor festivals als Lowlands en Paaspop, maakt radioprogramma’s voor Radio Operator en runt een eigen platenlabel. “De Stand-Up Club is maar één keer per maand”, zo vertelt hij. “Die was telkens uitverkocht. Maar ik wil graag flexibeler kunnen programmeren. Als er een toffe act voorbijkomt, wil ik die meteen kunnen boeken. Bovendien willen we bouwen aan een comedy-community in Rotterdam. Talentontwikkeling, masterclasses, allemaal om comedytalent in onze stad te ontwikkelen en te houden.” Geheim Van Polanen vertelt dat er onlangs een Engelsman voor de deur stond die bij binnenkomst meteen zei: “This is a pro-
per comedy club”, een comedyclub zoals die hoort te zijn. Marcel Haug: “In grote steden als New York zijn zulke clubs heel gewoon. Maar voor Rotterdam is het een nieuwe uitgaanscultuur. Comedy is een echte podiumkunst. Er moet publiek bij zijn. Het is een vorm van performance die gedijt bij de aandacht van het publiek. Dezelfde set kan met een nieuw publiek heel anders uitpakken. Een comedian is afhankelijk van de omstandigheden. Een verschil in temperatuur of een vallend glas is al van invloed. Dat is wetenschappelijk gezien nauwelijks te verklaren.” Marcel Haug kent het recept. Hij legt uit hoe de boxen horen te hangen en hoe de stoelen moeten staan in de zwarte, intieme comedykamer. Hij vraagt me daarover niets op te schrijven. Zijn recept is net zo geheim als dat van Coca Cola. De lach mee hebben Debbie van Polanen en Marcel Haug runnen, behalve de club, ook Buro Haug, een impresariaat voor comedians. Die treden op in het hele land, als comedian of als Master of Ceremony (MC). In die laatste rol brengen zij het
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR (FOTO DEBBIE VAN POLANEN)
Marcel & Debbie verrijken de stad met een sfeervolle club. (FOTO MEGIN ZONDERVAN)
Rayen Panday speelt inmiddels de Oude Luxor vol en staat ook graag in de intieme Club Haug. (FOTO DEBBIE VAN POLANEN)
“This is a proper comedy club”
Patrick deed niets uit zijn eigen show. Wat hij vertelde, was heel persoonlijk. (FOTO DEBBIE VAN POLANEN)
”Als er een toffe act voorbijkomt, wil ik die meteen kunnen boeken”
publiek in een goede sfeer, zodat wie optreedt de lach al een beetje mee heeft. De meest ervaren MC’s van Buro Haug zijn Berit Companjen en Tim Hartog. Regelmatig wisselen zij van rol. Companjen en Hartog treden minstens even vaak op in de reguliere line-up. Als MC dolt Companjen graag met het publiek. Vooral met haar persiflages van typische vrouwenmaniertjes en -uitspraken oogst ze veel herkenning en gelach. Ze werkt al zo’n 12 jaar als comedian en is ontzettend blij met Club Haug. “Deze plek is een verademing. Buiten kan het soms aanvoelen als overleven. Hier is er rust. Het voelt aan als een veilige huiskamer, voor mij en voor de gasten. Het fijne is dat iedereen het concept snapt. Hier mogen dingen fout gaan, zodat je de vrijheid hebt om dingen uit te proberen. Niemand beoordeelt je negatief als het een keer misgaat.” Hipster van Zuid Tim Hartog Al jaren een vast gezicht van de StandUp Club is Tim Hartog, een Rotterdammer van Charlois, soms als MC en op andere momenten als stand-up comedian te zien. Tijdens een van de avonden in
Club Haug neemt hij als MC zichzelf op de hak. Met zijn lichte baardje ziet hij eruit als een hipster: precies zoals die andere jonge mensen met goedgevulde beurzen de oude volkswijken op Zuid in steeds groteren getale intrekken. Eén verschil: Tim is een geboren en getogen Zuiderling. Hij hoopt niet dat, vanwege die invasie, iemand hem als een hippe indringer gaat beschouwen. 24 januari 2020 wordt voor hem een grote dag. Dan gaat zijn nieuwe avondvullende show Schadevrije jaren in première in Theater Zuidplein. Tim: “Club Haug geeft me de ruimte om nieuwe dingen uit te proberen en aan te scherpen. In een comedyclub kun je heel goed je grappen testen. Je krijgt hier ook eerlijke feedback. Als iemand goed geld betaalt voor een van mijn optredens in het land, ben ik toch voorzichtiger met uitproberen. Het publiek moet waar voor zijn geld krijgen. In Club Haug komt een heel divers en jong publiek. Het zijn mensen voor wie de drempel naar het theater soms te hoog is. De comedyclub heeft meer zoiets van lekker een biertje doen. Ik vind het een heel fijn publiek.” Hartog werkt gestaag aan zijn ontwikkeling. Dit duurt jaren en dat vindt hij
prima. “Mensen denken bij comedians die doorbreken: waar komt die vandaan? Maar Patrick Laureij, bijvoorbeeld, ken ik als comedian al zeven jaar en Peter Pannekoek al 10 jaar. Het leuke van Club Haug is dat je hier talent zich ziet ontwikkelen. Later zal blijken dat bekende artiesten hier ooit zijn begonnen. Daar ben je dan mooi bij geweest.” Niet verder vertellen Debbie van Polanen en Marcel Haug verwachten nog vaak verrassingsoptredens van de allergrootste stand-up comedians en cabaretiers te kunnen programmeren. Van Polanen laat zijn mobieltje zien. “Niet meteen verder vertellen. Geweldig toch dat zo’n grote artiest zo beleefd vraagt of hij binnenkort bij ons mag staan? Nou, laat die maar komen!”
Berit Companjen dolt graag met het publiek. (FOTO PETER DE JONG)
Onlangs werd bekend dat Club Haug deze droomplek niet langer dan tot de zomer mag huren. Daarom wordt naarstig naar een even toffe plek in het centrum gezocht. Wie Club Haug dan wil vinden, kijkt op clubhaug.com.
17
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR
18
Lekker losgaan en morgen toch weer fris op The Social Club organiseert onder het motto ‘Nu lekker los, morgen weer helemaal fris’ samen met de Microclub en Cuisine de Fous vroege dansjes op dikke hits van vroeger en nu. Bij Frühstück kun je al vanaf 8 uur terecht en rond 12 uur weer naar huis. Voor alle doornroosjes en vroege
vogels de ideale oplossing. Voor wie het nog niet weet: The Social Club op de Slepervest is een combinatie van een restaurant, cocktailbar, amusementszaal en een nachtclub. The Social Club, 10 mei, the-social.club
Scoor gratis plantjes tijdens de Groene Geveltuinendag Tijdens de 11e editie van de Geveltuinendag kun je inspiratie opdoen voor het opleuken en onderhouden van de geveltuin. Ben je er vroeg bij, dan kun je zelfs nog gratis plantjes scoren die aantrekkelijk zijn voor bijen en vlinders. Je kunt terecht op verschillende plekken en wijken in Noord, waar allerlei activiteiten rondom de geveltuin worden georganiseerd. Zo houdt Stadskwekerij De Kas in Blijdorp een ruilmarkt waar je kunt handelen in planten, stekjes en zaden. Wie groengoed meeneemt, ontvangt een bon waarmee je op zoek kan naar nieuwe soorten. www.geveltuinendag.nl
Het einde van een Amerikaans tijdperk De moord op Robert F. Kennedy was een traumatische gebeurtenis in de Amerikaanse geschiedenis en luidde het einde van een tijdperk in. De trein met het stoffelijk overschot van de president reed op 8 juni 1968 van New York naar Washington DC. Langs het spoor brachten vele mensen hem een laatste groet. Rein Jelle Terpstra reisde meerdere malen af naar de oostkust en maakte dezelfde reis als deze funeral train. Hij spoorde ooggetuigen op uit die tijd en verzamelde hun verhalen, foto’s en filmbeelden. Tijdens zijn lezing en de bijbehorende tentoonstelling in het Nederlands Fotomuseum deelt Rein Jelle zijn ervaringen onder de titel Robert F. Kennedy Funeral Train – The People’s View. Nederlands Fotomuseum, 12 mei, www.nederlandsfotomuseum.nl
WILLIAM F. WISNOM SR, TULLYTOWN (PA), 8 JUNI 1968, UIT THE PEOPLE'S VIEW VAN REIN JELLE TERPSTRA (2014-2018) COURTESY LESLIE DAWSON.
Popstudenten poppen op, op de Kaap Het Katendrechtse Deliplein gaat volstromen met bands van de opleiding Codarts Pop. Zij zullen hun eigen werk ten gehore brengen. Geniet van de crème de la crème van aanstormend muziektalent in Café de Ouwehoer, Theater Walhalla, Kantine Walhalla en Kopi Soesoe. Van singer-songwriter tot elektro, van reggae tot rock en van dance tot funk: verwacht een divers, verrassend programma met een rauw randje. Deliplein, Katendrecht, 15 mei, www.codarts.nl/pop-op-de-kaap
HET GROOT NIET
TE VERMIJDEN Reprise
VR 10 & ZA 11 MEI
DE
NIEUWSPEPER 1 MEI 2019
CULTUUR
Ontrafel de geheimen van het K-pop-fenomeen
Y.M.P. x TEMKO x stargaze x Astronautalis… … En wat krijg je dan? Wie dat wil ervaren, komt naar ROAM, het hagelnieuwe Rotterdam Art Music Festival in De Doelen. Tijdens dit festival krijgen avontuurlijke muziekliefhebbers de kans om de internationale voorhoede van de vernieuwers binnen de klassieke muziek te ontmoeten. Verwacht sprankelende concerten, cross-overs en grensverleggende muziek van veelal jonge musici die de verbinding durven te leggen met andere genres zoals jazz en pop. 16 mei belooft een bijzondere dag te worden. Want dan trekt ROAM met ruim 20 optredens de stad in. De Doelen zal het bruisend festivalhart vormen. Doe mee
De megahit Gangnam Style van de Zuid-Koreaanse Psy baande de weg voor een nieuw fenomeen in de popindustrie, dat van de K-pop. Deze inmiddels bloeiende muziekindustrie produceert aan de lopende band hits, die worden gebracht door perfect gestylde jongens-
enwww.geveltuinendag.nl meisjesbands. Hoe dit popfenomeen zo populair tot zulke hoogten reikte, wordt ontrafeld tijdens de Thursday Bite van Het Nieuwe Instituut. Dichter en meme-archivaris Momtaza Mehri vertelt over haar interviews met jonge vrouwen die geobsedeerd
19
met de interactieve smartphonevoorstelling van Arthur Wagenaar, dans op Vivaldi’s De Vier Jaargetijden, vertolkt door het Scottish Ensemble en Anna Meredith, bezoek Monica Germino’s fluisterconcert MUTED in AVL Mundo of club in WORM. Classical:NEXT is de jaarlijkse conferentie voor professionals werkzaam in de internationale klassieke muziekindustrie, dat dit jaar weer in De Doelen neerstrijkt. ROAM is het bijbehorende publieksfestival en is daarmee toegankelijk voor alle Rotterdammers en iedereen buiten de stad.
CIRCUSSTAD FESTIVAL Van dynamisch tot poëtisch, alle stijlen komen aan bod. Van over de hele wereld zijn uitsluitend topvoorstellingen geselecteerd. Ontdek het circus als nooit tevoren. wo 1 mei | diverse plekken
ROAM, 14 - 18 mei, De Doelen, www.dedoelen.nl
EXPEDITIE NEXT
zijn door deze subcultuur. Radio-dj, reporter en host Shay Kreuger treedt op als moderator. Dit alles onder de titel K-pop Fandoms and Digital Diasporas.
Hoe blijf je eeuwig jong? Gaan we straks daten met robots? Deze vragen en nog veel meer komen aan bod bij dit wetenschapsfestival. do 2 mei | Maassilo | 11.00 u
Het Nieuwe Instituut, 9 mei, www.hetnieuweinstituut.nl
Elektriserende jazzlegende Scofield keert terug naar Rotterdam HEPPIE DE PEPPIE Meestergitarist John Scofield laat voor de zesde maal zijn virtuoze gitaarklanken klinken op de Wilhelminapier. Met zijn gloednieuwe project Combo 66 zal hij het publiek in vervoering brengen met Gerald Clayton op piano en orgel, Vicente Archer op
Spido-boek toont de ontwikkeling van de haven Onlangs zag op een Spidoschip het boek Venster op de Rotterdamse haven; 100 jaar Spido het levenslicht. Een goed gekozen titel, want de ontwikkeling van de haven en de geschiedenis van de Spido gaan hand in hand. De opvallend fraai uitgevoerde uitgave zal zeker in de smaak vallen bij iedereen die een zwakke plek heeft voor de Rotterdamse haven. De foto op de achterkant laat de spectaculaire schaalvergroting zien die de haven ondergaat bij het almaar opschuiven naar het westen. Het Spido-schip, een van de grootste van de afgelopen 100 jaar, valt in het niet naast de kolossale containerschepen en gigantische kranen. De vaartocht naar het
verre westen van Rotterdam is dan ook inmiddels een van de populairste. Wat de uitgave ook goed laat zien: de ontwikkeling van de stad na de Tweede Wereldoorlog. Ze gaan gelijk op: de modernisering van de Spido-vloot en de hoogbouw in de stad. Het boek telt tal van memorabele foto’s, zoals die van de monumentale Richard Rijnhout, de Reus van Rotterdam. Zijn lengte van 2,38 m was voor hem een inkomstenbron. Hij liet ansichtkaarten maken en op een van die kaarten staat hij voor een Spido-schip. Rijnhout hielp de toeristen bij het inschepen, zodat ze een kaart bij hem kochten. Wordt het niet eens tijd om een toren naar hem te vernoemen.
Venster op de Rotterdamse haven; 100 jaar Spido, Stad in Bedrijf, ISBN 9789082523287, verkrijgbaar in de boekhandel
bas en Bill Stewart op drums. Scofield speelde met jazzcoryfeeën als Charles Mingus, Herbie Hancock, Pat Metheny en Miles Davis. Kom genieten van zijn kenmerkende swingende jazzgeluid, die hij lardeert met rauwe elektriserende rafelrandjes. LantarenVenster, 12 mei, www.lantarenvenster.nl
Roué Verveer bezorgt je een stortvloed aan hilariteit, scherpe grappen, slimme improvisaties en zelfspot. vr 3 mei | nieuwe Luxor Theater | 20.00 u
STADSHART Een voorstelling over de wederopbouw in Rotterdam na het bombardement in 1940. Stadshart is een voorstelling over elkaar ontmoeten en samen bouwen aan de toekomst. Hoe willen wij dat ons stadshart er in de toekomst uit gaat zien? za 4 mei | TR Schouwburg | 21.15 u
BEVRIJDINGSFESTIVAL Op 5 mei viert Nederland de vrijheid en in Rotterdam gebeurt dat in Het Park. Je luistert er naar muziek van o.a. rapper Kevin, David Vunk en Michel de Hey. zo 5 mei | Het Park
VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA KIJK OP UITAGENDAROTTERDAM.NL
ALLES VOOR
VAKANTIE
Komende zomer weer genieten van heerlijke vakanties? De bergen? De zon? De stranden? Ontdek alles wat je nodig hebt voor een perfecte vakantie. Kom langs bij dé specialist van Nederland. Dan kan je straks goed uitgerust op reis.
109
95
529 95
Fjallraven High Coast Trousers Robuuste outdoorbroek van G-1000 light kwaliteit, dames & heren model.
95
1099 95
49
Easy Camp Meteor 300 Lichte polyester tent met slimme nokventilatie.
149
Lowe Alpine Manaslu Backpack Topklasse rugzak voor iedere (wereld)reis, dames & heren model.
95
2299 95
389
95
95
79
149
84
199 95
95
Lowa Ferro Pro De officiele schoen voor de vierdaagse van Nijmegen.
95
799
Outwell Franklin 5 Bardani Airwolf 300 en 380 Compacte familietent met Sterke polyester opblaastenten. Airwolf 300 van 1099,95 voor 799 panorama voorwand.
95
95
1499
Outwell Flagstaff 6 ATC Luxe 6 persoons opblaasbare tent met zeer ruime slaapcabines.
Airwolf 380 van 1299,95 voor 949
Welkom bij dé
one-stop vakantieshop
299
OP=OP!
95
OP=OP!
95
219
95
44
95
Exped Comfort 400 Superlichte donzen mummy. Temp. bereik tot 0 graden, 1020 gr.
24
99
95
44 95
59
95
95
29
Outwell Cornelian 600 Sterke kampeerlamp ophangbeugel & sfeer led. Robens Pilgrim Chair Fjallraven Est. 1960 T-shirt Lichtgewicht stoel, normale zit- Zacht katoen shirt, dames & heren model. hoogte met opberghoes.
De tent- en outdoorspecialist van Nederland 8000m2 Tenten & outdoor, 7 dagen per week open Aalborg 1 Barendrecht (naast IKEA) outdoorxl.nl
Aanbiedingen geldig t/m 5 mei of zolang de voorraad strekt. Opmaakfouten voorbehouden.