Pittig en inspirerend nieuws over Rotterdam
PAGINA 20
JAARGANG 3, NR. 19
18 - 31 OKTOBER 2017
Pepijn Kuyper wil echt een venster op de wereld bieden
DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO
De Wijkkijkers bespreken Malcolm X
PAGINA 16
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL
@DENIEUWSPEPER
+ Ahmed Aboutaleb over religie
MEELOPEN MET DE RET BOA’S: “NIETS IS WAT HET LIJKT”
PAGINA 5-6-7
BRS code 00.830
WIN EEN UNIEKE CITYTRIP NAAR MÃœNCHEN VOOR 2 PERSONEN
GRATIS ENTREE TIJDENS OKTOBERFEST 2 T/M 31 OKTOBER Kijk voor de voorwaarden op hollandcasino.nl Altijd gratis entree en meer voordelen? Vraag naar de Favorites Welcome Card.
BRS code 00.830
OKTOBERFEST 2 T/M 31 OKTOBER
GRATIS ENTREE TIJDENS OKTOBERFEST 2 T/M 31 OKTOBER Kijk voor de voorwaarden op hollandcasino.nl Altijd gratis entree en meer voordelen? Vraag naar de Favorites Welcome Card.
TEGELS & LAMINAAT
NEEM MEE
ZONDER
BTW! 14 T/M 21 OKT
GELDIG OP TEGELS & LAMINAAT UIT DE BUDGETWINKEL. NIET OP NATUURSTEEN, TUINTEGELS, SANITAIR EN AANBIEDINGEN. K I J K V O O R D E A C T I E V O O R WA A R D E N O P D E W E B S I T E .
WWW.JANGROENTEGELS.NL
Meer dan 1.000 1e keus tegels op voorraad
Hoefweg 95 2665 CC Bleiswijk 010 - 521 50 55
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
PEIL PEIL ROTTERDAMS
HELEMAAL DE BOM
Voorkom dat we straks een lelijke pijp roken Adopteer een pijp van het orgel van De Doelen en het komt met de restauratie van dit instrument helemaal goed.
NIET LULLEN MAAR POETSEN
(FOTO WIKICOMMONS)
LEKKER BELANGRIJK...
3
COLUMN JAAP VAN RIJN
NIEUW NIEUW ROTTERDAMS
KANNIE WAAR ZIJN?!
OPINIE
Hoe trekt de vette-bek-leverancier van culifriet de aandacht? Door net zoals de Canadezen kaasfrommels en jus over de patat te mikken. Reddekedel, die Tante Nel begrijpt het wel.
Valsparkeerders teisteren de randen van de stad Valsparkeerders parasiteren de Rotterdamse P+R-terreinen. Die laatste zijn bestemd voor automobilisten die verder reizen met het ov.
De valsparkeerders wonen of werken vlakbij de P+R. En daar parkeren is vrijwel gratis. Dat heet het spek op de kat binden. De overheid belooft de vrijers van de terreinen te jagen. Maar een beetje slimme bestuurder heeft dit van tevoren zien aankomen. We blijven Hollanders! Wel bedankt voor het taalverrijkende woord valsparkeerder. Daar kunnen we wat mee. Want er is qua valsigheid genoeg loos in de stad. Zo vormen vals-aaiers een regelrechte bedreiging voor het dierenwelzijn. Het gaat hier om kinderen die tijdens Jeugdvakantieland in Ahoy doelloos konijnen aaien. Een Aaiprotocol van de gemeente moet dit vals-aaien aan banden leggen. Aaien wordt alleen toegestaan als de kinderen iets leren over het dier. Anders geen subsidie meer. Een nieuw fenomeen zijn de valspissers. Dat kunnen vrouwen zijn die hun behoefte deponeren in publieke mannenurinoirs. Ook kom je regelmatig mannelijke valspissers tegen in vrouwentoiletten, en omgekeerd. Hoog tijd dat de overheid in actie komt! In de buurt van of op toeristische attracties, zoals de Erasmusbrug, worden op de fietspaden steeds va-
‘‘
ker valsvoetgangers gesignaleerd. En stoor ze maar niet tijdens het nemen van de zoveelste selfie. Optreden, bitte! Ook bloedirritant: valszitters in het openbaar vervoer. Van die types die wijdbeens anderhalve zitplaats in beslag nemen. Of de boodschappentas een volle zitplaats gunnen. Ach, wat is dat tassie moe. Inbinden of dat been eraf ! En die tas inleveren. Kun je je voorstellen wat er gebeurt als een ingehuurde hovenier een groep samenzwerende inktzwammen in het gemeentelijke groen ziet? Die spreekt de valsgroeiers bestraffend toe. “Deze plek is gereserveerd voor door de overheid aangewezen groenvoorziening.” Deze voor het groen niet schadelijke zwammen zijn inmiddels verwijderd (maar het zwamlichaam leeft ondergronds natuurlijk gewoon verder). Welke van de bovenstaande items zijn snoeihard uit de duim gezogen? Da’s een mooi speurklusje voor in de trein, thuis of op het werk. Weet dat de werkelijkheid altijd gekker is dan de verbeelding. Post gerust valsverschijnselen op de Facebookpagina van De Nieuwspeper. We zijn benieuwd.
Een Aaiprotocol van de gemeente moet het vals-aaien aan banden leggen.
Slechts 2644 mensen stemden via www.leraarvanhetjaarrotterdam.nl Het basisonderwijs alleen al telt 52.000 leerlingen. Blijkbaar geven best veel ouders weinig om de hoeders van het betere onderwijs.
Amsterdam heeft het, Rotterdam wil het Wat dan? Een megagroot energievretend datacentrum binnen de gemeentegrenzen. Past blijkbaar goed in de ambities van het Rotterdams Climate Initiative.
(FOTO WIKICOMMONS)
Colofon De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aanhuis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio.
’’
Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl Tonia van Nieuwenhuijzen t.van.nieuwenhuijzen@tmg.nl 06 - 4905 4783
Hoofdredactie Jaap van Rijn
Carin Broere c.broere@tmg.nl 06 - 5758 0037
Redactie redactie@denieuwspeper.nl Vormgeving Metro
Online www.denieuwspeper.nl www.facebook.com/denieuwspeper
Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing. De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep.
Goed om te weten
Vanaf 3 juli is de Maastunnel richting Kinderen reizen KidsVrij met de bus Rotterdam Zuid twee jaar dicht: op woensdagmiddag enen zondag voorkom verkeersdrukte reis met Maximaal 3 kinderen per betalende volwassene het openbaar vervoer
KidsVrij betekent dat kinderen van 4 t/m 11 jaar onder begeleiding van een betalende volwassene op woensdagmiddag en zondag gratis met de bus kunnen reizen. Heb je (klein)kinderen en wil je op een woensdagmiddag of zondag wat leuks met ze gaan doen? Pak dan de bus van de RET.
ret.nl/kidsvrij
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
VERVOER
5
Stipt 16.00 uur, roll call aan de Laan op Zuid. De chef van dienst instrueert de BOA’s die vanavond op pad gaan. Veel afkortingen en codes passeren. Hij somt op wie wat mee krijgt: bodycams, de auto’s, de bussen en de pinautomaten. Een paar BOA’s in burger gaan naar Schiedam. Daar begint de koopavond, het kan straks wat onrustig zijn. Preventief optreden in burger voorkomt vaak onheil. De chef wenst iedereen een veilige dienst. TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN
OV ANNO 2017: ZOWAT EEN EN AL LOVE, PEACE & HAPPINESS Buiten wacht een flinke Ford Transit. We zetten met drie man en een vrouw koers richting station Vlaardingen Oost, voor een statische buscontrole. Passagiers worden dan bij de uitgangen gecontroleerd, we rijden niet mee met de bus. Richard is de coördinator van het team. Tijdens de rit richting het westen geeft hij ontspannen een minicollege openbaar vervoer. Het zal niet de eerste van deze avond zijn, hij entertaint ook passagiers die een scheve schaats rijden, met zijn kennis. “Als het erg wordt, kunnen we je vorderen om mee te doen”, zo meldt hij terloops. Beuken uitdelen met de fotocamera mag uitdrukkelijk niet. Maar niet helpen is ook niet toegestaan, want dat is mijn burgerplicht. Kortom, van Richard kun je wat opsteken. Maar echt lekker voor de gemoedsrust is het zicht op zo’n bevel niet. Het is tijd om opkomende spanning te neutrali-
seren en het over koetjes en kalfjes te hebben. Daar blijken de BOA’s wel zin in te hebben. De heilzaamheid van het Paleo-dieet wordt uitgebreid besproken. Want je kunt als BOA maar beter fit zijn. Ondertussen werpt Richard een blik op de rijen auto’s op de Horvathweg, met in elke auto slechts één man of vrouw: “We zijn dankzij het mobieltje beter bereikbaar dan ooit. Samen reizen via een groepsapp moet toch zo te organiseren zijn?” Betrekkelijk geruisloos Als de Ford dan toch het stationsplein opdraait, is iedereen bij de les. Het echte werk gaat beginnen. In de schaduw van snackbar Dino worden de controles betrekkelijk geruisloos uitgevoerd. De meeste passagiers vinden het prima, een paar vragen om reisadvies. Pas in de zesde bus is het raak. Een jongeman wil niet begrijpen dat je ook met een jaarabonnement moet inchecken. Hij heeft toch al betaald?
Nou dan. Een heldere, droge uiteenzetting van Richard doet hem capituleren. Als een passagier tijdens de reis gebruikmaakt van meerdere vervoerders, moeten zij kunnen achterhalen hoeveel kilometers de reiziger in hun gebied heeft gemaakt. Op basis van de gereden kilometers vindt een verdeling van het geld plaats. Check je niet in, dan kan het vervoersgeld niet verdeeld worden. Overigens kan deze reiziger gebruikmaken van de coulanceregeling, dan wordt de opgelegde boete kwijtgescholden. Verweesde tassen We rijden terug naar Rotterdam om metro’s te controleren en leren dat Richard op vakantie in de Parijse metro een keer een aanhouding verrichtte. Bij deze man kun je je niet anders dan veilig voelen. De metrocontroles verlopen soepel, veel mensen zijn opvallend vriendelijk en welwillend. Slechts twee incidentjes passeren. Op
station Dijkzicht staan drie verweesde tassen op het perron. Dat is een situatie die je anno 2017 als RET niet moet willen. De BOA’s blijven hun nuchtere zelve. Ze vermoeden dat de tassen van een zwerver zijn. “Mensen Dat blijkt een verwarde man te zijn, op weg naar Brabant, accepteren naar zijn dochter. Boven staan nog drie tassen. De inmiddels dat wij man tilt een zak op, maar daaruit valt een fles, die op werk doen dat ten de vloer kapot slaat. Daar goede komt van vormt zich een plas dikke sojasaus. BOA Jeroen veegt het hun sociale glas op en bedekt de saus met veiligheid.” speciaal grind. Een gespecialiseerde ploeg maakt straks de klus af. Vervolgens sjouwt Frank de tassen naar beneden en helpt de man de metro in. Over service gesproken. De man staat geregistreerd als woonachtig bij de Pauluskerk. Maar wellicht bestaat de dochter echt. Het is hem gegund.
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
Frisse lucht Dan volgt er een oproep. We hollen naar de bus en duiken verderop een metrostation in. In de metro is een man onwel geworden, zo signaleren met de metro meereizende OV-surveillanten. Een andere reiziger was naast de man gaan zitten en toonde een ongezonde belangstelling voor de gouden schakelketting die de man draagt. Dan moeten de BOA’s dus in actie komen. De man blijkt straalbezopen. De BOA’s proberen te achterhalen of de man diabetes is. De man werkt niet lekker mee en wil per se op eigen kracht de reis hervatten. Dan heeft hij buiten Richard gerekend: “Ik beoordeel dat u zichzelf niet zelfstandig kunt verplaatsen.” De man wil bewijzen dat dit onzin is. Hij staat op, valt terug, staat weer op en trekt onvast een zigzagspoor. De politie wordt opgetrommeld, de man gaat onder protest mee. Een kwartier later komen we hem weer tegen, de frisse lucht heeft hem zichtbaar goed gedaan. Hij mag zelfstandig verder reizen. Love, peace & happiness We gaan ‘tremmetjes doen’ op het traject West-Kruiskade-Vierambachtstraat. Ook in de trams is het een en al positiviteit wat de klok slaat. Regisseert een onzichtbare RET-hand deze avond omwille van een lief artikel? Een oprecht vrolijke puber wil al bij het instappen aan de kop van de WestKruiskade zijn vervoerbewijs laten checken. Daar blijft het niet bij. Met andere gassies worden gebbetjes gemaakt en als toetje boksen uitgewisseld. Een vriendelijke jongen die reist op de kaart van zijn moeder, loopt tegen de lamp. Buiten wordt de zaak in relaxte sfeer afgehandeld. Een man die met een paar geladen chipkaarten op zak toch voor gratis reizen koos, gaat gedwee zijn boete pinnen. Inderdaad, niets is meer wat het lijkt. Daarom meld ik bij Richard dat deze onderneming als een wel heel opgewekte love, peace & happiness -bedoening dreigt te ontsporen. “Je kunt het ook anders zien: het RET-beleid werpt zijn vruchten af”, zo antwoord Richard snedig. “Mensen accepteren inmiddels dat wij werk
VERVOER
doen dat ten goede komt van hun sociale veiligheid.” Frank ziet het grinnikend aan: “We kunnen je wel van smeuïge anekdotes voorzien. Vertel eens dat verhaal van je overhemd, Ries.” Kisten zonder veters Die kans laat Richard niet liggen. Hij werkt al sinds 1987 als controleur bij de RET. Beelden van verloederde metrostations vol zwervers en slapende junks die zich warmden in oude trams, doemen op. Van blowen kon je maar beter niets zeggen. Voor je het wist, plantte iemand zijn vuist tussen je ogen. Richard: “Vroeger was het inderdaad een stuk erger. Mensen wilden niet gecontroleerd worden, ook al hadden ze een jaarkaart. Ze vonden dat uniform maar niets. We zien er nu professioneler uit, dat werkt. Voor veel problemen waren destijds geen oplossingen, denk aan de afwezigheid van opvang. Veel junks en zwervers kenden de metrotunnels beter dan wij. Ik kom regelmatig een paar gasten uit die tijd tegen. Het zijn markante figuren die zich netjes aan de regels houden, hebben zelfs een jaarabonnement. Het gaat hartstikke goed met ze, gezien vanuit ons perspectief. Ook het oude materieel zorgde voor ongemak. De instap van de tramtrap viel destijds een stuk hoger uit, want je stapte direct van de straat de tram in. Stond je daar met gespreide armen de ingangen te versperren, om te voorkomen dat zwartrijders ontsnapten. En dat waren er destijds veel meer dan nu. Wat dat betreft werken de OV-chipkaart en de poortjes in de metro perfect. Ze doken gewoon boven op ons om naar buiten te kunnen komen. Op een zeker moment zat ik tijdens de dienst ergens uit te blazen. Maakte de chef mij duidelijk dat ik tijdens het werk een schoon overhemd moet dragen. Er zaten links en rechts twee zwarte vlekken op. Dat waren de afdrukken van schoenzolen.” Frank vindt het zichtbaar nog steeds een goed verhaal. Wat het ook is. Dit smaakt naar meer. Richard heeft weinig aansporing nodig. “Ik ben klein van stuk. Sta ik weer eens bij zo’n oude tram de zaak tegen
De prijs en opbrengst van sociale veiligheid • Sociale veiligheid in het openbaar vervoer heeft een stevige prijs: 32 miljoen euro per jaar. Het geld wordt besteed aan onder meer BOA’s OV, conducteurs op de tram, OV-surveillanten in de metro, en andere veiligheidsmaatregelen. • Het aantal zwartrijders in de metro is sinds 2008 spectaculair gedaald: van ruim 10,4% tot 1% in 2016. • Het aantal agressie-incidenten tegen het RET-personeel neemt nog steeds af. Wel is de aard van de incidenten ernstiger. Zo wordt steviger en meer persoonsgericht geweld gebruikt, denk aan bijtincidenten. • In 2017 raakten 15 medewerkers van de RET gewond door agressie van reizigers.
te houden, vliegt er ineens een gozer over me heen. Hij belandt achter me op de straat, staat op en sprint keihard weg. Onderweg merkt hij dat zijn schoenen niet meer aan zijn voeten zitten. Destijds was het mode om van die grote kisten met de veters los te dragen. Dus die bleven achter in de tram. Hij kon kiezen: een boete van 24 gulden betalen of kunnen fluiten naar die kisten van 120 gulden. De boete werd netjes betaald.” Ritsie dicht Bij alle pais en vree tijdens deze dienst wil Frank wel een kanttekening plaatsen: “De verharding van jongeren van 15, 16 jaar en vaak genoeg ook jonger, dat is wel een dingetje. Die gaan er steeds harder in. Jassie dicht, ritsie dicht, dan weet je: die is niet van plan om mee te werken. Ze weten alles over hun rechten, die pikken ze op van internet. Maar kennis van plichten, ho maar. Dat geeft frictie. Ze gaan in je comfortzone staan. Of ze bellen hun maten. Staan er ineens tien man om je heen. Maar gelukkig maken we dit niet te vaak mee.” We hebben nog een uurtje posten op station Beurs te gaan. Veel vrolijke jongeren stromen uit de metro’s op weg naar vertier. Het zal best regelmatig spoken in het openbaar vervoer. Maar nog veel vaker gaat alles goed. Mede dankzij de BOA’s, dat mag ook wel eens verteld worden.
6
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
VERVOER
“NIETS IS WAT HET LIJKT” Beatrix Lourens is als manager Sociale veiligheid van de RET verantwoordelijk voor de Buitengewoon Opsporingsambtenaar Openbaar Vervoer, de BOA OV. Zij zet uiteen over welke capaciteiten deze beambten moeten beschikken.
“Je kunt het ook anders zien: het RET-beleid werpt zijn vruchten af ”
“BOA is een stevige baan. Daar is de zwaarte van de opleiding op afgestemd, het aanvangsniveau moet mbo4 zijn. BOA’s zijn persoonlijkheden die tegen een stootje kunnen. Ze staan stevig in het leven, gaan bij een confrontatie niet snel onderuit. Ze kunnen goed luisteren en behouden het overzicht als iemand onverwacht uitvalt. Ook belangrijk: ze zijn in staat om de eigen veiligheid in de gaten te houden. Het rollenspel agressie en dienstverlening is dan ook onderdeel van de selectieprocedure. Het gaat niet om lessen theoretische psychologie. Wel worden vormen van agressie doorlopen: hoe schat je houding en gedrag in? Alles is gericht op het niet laten escaleren van een situatie. In een split second moet je een juiste inschatting kunnen maken. Dat talent moet je hebben. Wij leren ze wat de kaders zijn, denk aan wetskennis en kennis van de regio. Na een staatsexamen, de beëdiging en het kunnen voldoen aan de regeling toetsing geweldsbeheersing – vanwege de handboeien die gebruikt kunnen worden – gaan ze aan de slag onder begeleiding van leermeesters.” Conducteuren “Eerst gaat de BOA in opleiding conducteuren. Je moet voor dit werk verbaal goed onderlegd zijn. Want een conducteur is geen BOA, beschikt dus niet over handboeien en kan geen verbaal schrijven. We leren onze mensen dat de passagier onze gast is. Optreden doe je pas in
laatste instantie. Je bent klantvriendelijkheid en invoelend. Niets is wat het lijkt, dus je stelt je oordeel uit. Want een verkeerde inschatting kan ook leiden tot escalatie. Je leert dan ook om vanuit de klant te redeneren. Elke reiziger heeft het recht om contact met een RET-medewerker te hebben. Na 11 maanden gaat de BOA werken in een team met drie mensen en is dan verantwoordelijk voor de sociale veiligheid van de reiziger en personeel van RET. De BOA kan eigenhandig optreden bij bedreiging, belediging en geweld. Daar heeft zij of hij geen politie voor nodig.” Aanpraten “Ik hoor regelmatig dat mensen tegenwoordig vaker lichtgeraakt zouden zijn. Is dat niet iets wat we elkaar aanpraten? Dan lees en hoor ik dat er ’s avonds in de metro meer incidenten plaatsvinden. We registreren alle incidenten. En dan kan ik niet anders dan constateren dat bij de RET in de avonduren niet meer incidenten plaatsvinden dan voorheen. Ik heb zelf de bevoegdheid om te verbaliseren. Soms is dat ook nodig. Het is mijn ervaring dat je medereizigers best kunt aanspreken, vooral vriendelijk vragen werkt goed. Dus niet van ‘Kan die tas weg, ik wil hier zitten’. Dat is ook een vorm van lichtgeraaktheid en maakt de kans groter dat het gesprek vervelend wordt. Wij leren onze mensen om vriendelijk en ontspannen over te komen. Dat levert aantoonbaar goede resultaten op.”
7
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
SAMENLEVING
8
IS RELIGIE
Ondanks het feit dat Feyenoord een belangrijke Champions League-wedstrijd speelt tegen SSC Napoli, is de Pelgrimvaderskerk in historisch Delfshaven tot de nok toe gevuld. De reden dat het debat zo drukbezocht is, ligt vermoedelijk niet alleen aan de centrale vraag ‘Is religie passé?’. De bezoekers verwachten dat de gasten Boris van der Ham en Ahmed Aboutaleb wat kunnen toevoegen aan een blijkbaar brandende kwestie. TEKST: TARA LEWIS BEELD: JAAP VAN RIJN Het debat is de eerste editie van Pelgrim Podium, een serie avonden waarop actuele maatschappelijke en religieuze kwesties besproken worden. Boris van der Ham is voorzitter van het Humanistisch Verbond en ex-lijsttrekker van D66, en Ahmed Aboutaleb de burgemeester van Rotterdam namens de PvdA, moslim en zoon van een imam. Naast een hoop aanwezige leden van de Hervormde Gemeente van de Pelgrimvaderskerk zijn er opvallend veel andere belangstellenden op de avond afgekomen. Zo is er een besnord heerschap die niet met zijn naam in de krant wil, maar wel graag wil delen waar zijn belangstelling vandaan komt. “Ik las erover in de krant en vond het interessant dat men het wilde hebben over het nut van religie in de samenleving. Als je even tweeduizend jaar over je schouder terugkijkt, kun je je afvragen wat daarvan het nut is geweest.” De man doelt op de vele religieuze oorlogen die zijn gevoerd. “Of het nou het Oude Testament of de Mahabharata is, in de meeste religieuze geschriften wordt stevig gerausd en nog steeds zien we de gewelddadige uitwassen van religie.” Ondanks zijn scepsis verwacht hij deze avond wel een leermoment te pakken: “Al is het maar een kleintje. Maar een antwoord op de hoofdvraag verwacht ik niet, op écht goede vragen zijn geen antwoorden.” Hij is vooral benieuwd naar de mening van Aboutaleb. “Ik spreek hem nooit aan met burgemeester maar met ingenieur. Een technicus vertrouw ik eerder dan een politicus.” Zelf neigt hij naar het humanisme, al vindt hij dat leden van het Humanistisch Verbond
zich soms ook als “het uitverkoren volk gedragen”. Naakt voor de spiegel Het debat begint iets later dan verwacht. Het wachten was op presentator Tijs van den Brink, die zich na afloop van zijn radioprogramma Dit is de Dag vanuit Hilversum naar Rotterdam spoedde. Hij formuleert de hoofdvraag van de avond iets specifieker: “Moet de overheid religie omarmen of ver van zich houden?” Aboutaleb is als eerste aan de beurt om een openingspleidooi te houden. Hij heeft de lachers op zijn hand door na wat technisch gestuntel te verklaren dat het logisch is dat de rode microfoon – die overigens roze is – het bij hem het beste doet. Maar dan is het tijd voor serieuzere zaken. “Het is een feit dat de kerkelijkheid afneemt. Dat geldt voor christenen, moslims en hindoes. Maar je ziet ook dat er nieuwe vormen van religieus samenzijn ontstaan.” Hij benadrukt dat religie onderdeel is van identiteit, net zoals bijvoorbeeld seksuele geaardheid. “De mens is één en ondeelbaar. Dat betekent dat zolang jij je aan de wet houdt, je vrij bent in het uitoefenen van je religie.” Hij legt uit dat in zijn werk zijn geweten als kompas werkt. “Soms is wet- en regelgeving niet helder, dan kan ik daarop terugvallen. Zodat, wanneer ik dit harnas afdoe en ’s avonds naakt voor de spiegel sta, ik weet dat ik naar eer en geweten heb gehandeld die dag.” Is georganiseerde religie passé? Het is een krachtig en persoonlijk betoog en je merkt dat Aboutaleb een thuiswedstrijd speelt in ‘zijn’ Rotter-
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
E PASSÉ?
SAMENLEVING
dam. Van der Ham probeert daarop in te haken door te beginnen met zijn persoonlijke relatie met de kerk: “Ik vind het bijzonder om hier te zijn want mijn moeder en ooms en tantes komen uit deze buurt. Mijn tante zit vanavond zelfs in de zaal. De laatste keer dat ik hier binnen ben geweest, was met mijn moeder. Toen werd het lied ‘U zij de glorie’ gezongen, dat uiteindelijk op de begrafenis van allebei mijn ouders is gedraaid. Als ik het hoor, krijg ik nog steeds tranen in de ogen.” Ondanks de warme banden met de kerk heeft Boris zijn twijfels over de starre structuren die er binnen het geloof zijn. “Er is een grote groep mensen die wel gelovig is, maar nergens bij is aangesloten. Wat dat betreft kun je de vraag stellen: is georganiseerde religie passé?” Zaken als besnijdenis, ritueel slachten of het weigeren van leerkrachten op religieuze scholen op basis van hun geaardheid of overtuiging vindt hij problematisch. “Religies mogen gelijk zijn aan andere levensovertuigingen, maar geen streepje voor hebben.” Hofleveranciers van vrijwilligers Tot een inhoudelijk debat over deze gevoelige thema’s leidt het niet. Van den Brink vraagt Aboutaleb wat voor maatschappelijk kapitaal de kerken nog vertegenwoordigen. Zijn antwoord: “Ze zijn de hofleveranciers van vrijwilligers. Als je de waarde daarvan in geld zou proberen uit te drukken, is dat alleen al voor Rotterdam honderden miljoenen euro’s.” Hierop volgt een discussie over religieuze uitingen bij ambtenaren en juridische beroepen. Aboutaleb: “Ambtenaren mogen van mij een kruisje, keppel of hoofddoek dragen. Ik trek de grens bij een boerka, ook uit veiligheidsoverwegingen.” Van der Ham: “Als het ambtenaren zijn bij wie geen sprake is van een gezagsverhouding, vind ik het prima. Maar bij de politie moet er neutraliteit zijn, daar is het dus een ander verhaal.” Aboutaleb vindt de discussie over het onderwerp op dit moment te gepolariseerd om daarop in te gaan. Wel benadrukt hij de irrelevantie van de vraag of een agent een hoofddoek op mag: “De politie heeft grote moeite om allochtone agenten te vinden, dus dat probleem is niet aan de orde.”
“Het is onmenselijk om altijd consequent te zijn”
Nederlandser dan de meeste Nederlanders Als de zaal vragen mag stellen, komt de discussie al snel op moslims in de samenleving. Van der Ham stelt dat de islam in Nederland nog schuurt en dat veel mensen geen debat over moslims durven te voeren. “Dat moet veranderen.” Aboutaleb trakteert het publiek op een lesje migratiegeschiedenis waarin hij uiteenzet hoe de Nederlandse overheid destijds specifiek ongeschoolde arbeiders ronselde in Marokko en Turkije. “Gemiddeld duurt het volgens het CBS drie generaties voordat men zich vanuit een arbeidersmilieu tot de intellectuele klasse schopt. Het is dus niet zo gek dat deze groepen achterblijven.” Als een christelijk meisje hem voorlegt dat ze het als gelovige soms lastig vindt in de seculiere samenleving, antwoordt Aboutaleb: “Iedereen heeft recht op zijn schizofrenie, het is onmenselijk om altijd consequent te zijn.” Als ze hem verder vraagt naar dilemma’s waar hij in zijn werk soms mee te maken heeft, vertelt hij hoe het lichaam van een Turkse man na de begrafenis door zijn familie werd geclaimd. ”Tegen de wet in heb ik toen zijn lichaam vrijgegeven.” Als de burgemeester een vraag krijgt waarin zijn geloof in verband met IS wordt gebracht, reageert hij fel: “Ik ben vele malen Nederlandser dan de meeste Nederlanders. Ik weet ontzettend veel over onze geschiedenis, ons rechtssysteem en de literatuur. Ik ben het soms een beetje zat om altijd te worden bevraagd over achterlijke figuren aan de andere kant van de wereld. Ivo Opstelten vroeg men ook niet naar zijn geloof.” Fascinerend Zo eindigt een fascinerende avond waarin de Rotterdamse burgemeester uiteindelijk de meeste indruk maakte, omdat hij regelmatig persoonlijk werd, waar Van der Ham soms bleef hangen in politiek correcte statements. En wie zich niet naar de tweede helft van de door Feyenoord verloren wedstrijd spoedde, kon na het debat nog uitgebreid na discussiëren tijdens de borrel.
9
tweewielergroothandel
Paul Krugerstraat 109-113 3072 GE Rotterdam Tel.: 010 - 4 85 39 59 info@alblastweewielers.nl
Alblas Tweewielers B i i New City Berini C y
Berini Napoli li I
Berini Dolce Vita INCLUSIEF -Rijklaar maken -Kentekenleges -500 km servicebeurt -Kettingslot -INCL. HOOG G SCHERM
€420,Korting
4-takt 25/45 km/h
Of €0.83,per dag!
€999,-
Of €0.70,per dag!
Of €0.70,per dag!
4-takt 25/45 km/h
€999, 9,-
€1.199,-
4-takt 25/45 km/h
Groot assortiment tw tweedehands scooters! Nu vanaf
€395,-
Rij nu al vanaf €0.65,- per dag! www.alblastweewielers.nl
WINTERSPORTMARKT MET KORTINGEN TOT 70%
ATOMIC
K2
HAWX 1.0
299,
95
129,
95
AMP RICTOR 80 XTI
699,95
MINIONS KINDERSKI
NORDICA
SENTRA 3 EVO óf GT 78 EVO
189,95
95,-
499,95
249,- 199,95
GIRO FADE MIPS óf UNION MIPS
NORDICA
169,95
NXT N2 X W
349,
ROSSIGNOL
95
99,95
179,VINGINO
K2 KAVA
SKI'S, SKISCHOENEN, SNOWBOARDS, SNOWBOARDSCHOENEN KORTINGEN TOT
70%
BEUNINGEN
LEERDAM
20% EXTRA KASSAKORTING
OP ALLE AFGEPRIJSDE SKIKLEDING
KINDERGOGGLE div. kleuren + SKY BLACK BINDING -
399,
65,
95
199,95
29,95
NIEUW BIJ SPORTSWORLD SKI-ONDERHOUDSMATERIALEN DONDERDAG 26/10 WORKSHOP IN ALLE VESTIGINGEN V.A. 18:30
CRUQUIUS
ROTTERDAM
UTRECHT
COMING SOON SPORTSWORLD PURMEREND
CRUQUIUS & UTRECHT IEDERE ZONDAG OPEN 12:00 - 18:00
Z o l a n g d e v o o r r a a d s t r e k t . O P = O P. P r i j s w i j z i g i n g e n , k l e u r- e n m o d e l a f w i j k i n g e n e n d r u k f o u t e n v o o r b e h o u d e n . A l l e e n v o o r p a r t i c u l i e r g e b r u i k . S p o r t s w o r l d b e h o u d t z i c h h e t r e c h t v o o r o m v e r v a n g e n d e a r t i k e l e n a a n t e b i e d e n .
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
ARCHITECTUUR
CROOSWIJK: EEN LEVEN NA DE SLOOP
11
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
ARCHITECTUUR
12
TEKST: RALPH VAN DE DONK BEELD: JAAP VAN RIJN
WIL JE MENSEN NAAR CROOSWIJK TREKKEN, DAN MOET JE WEL KWALITEIT REALISEREN Rotterdam is booming , de woningmarkt explodeert – dat kan niemand zijn ontgaan. Naast van oudsher geliefde woonwijken als Kralingen en Blijdorp nemen ook andere stadswijken een niet eerder vertoonde vlucht. Een voorbeeld is Noord-Crooswijk, dat in een rap tempo een complete metamorfose ondergaat.
Crooswijk is bijna synoniem aan volks Rotterdam. Een échte Crooswijker, dat is de échte toen was geluk heel gewoonRotterdammer: hardwerkend, nuchter, vol humor en voorzien van een perfecte Rotterdamse tongval. De wijk was ook een smeltkroes waar nieuwkomers steeds een plek vonden. Deze traditie van gastvrijheid gaat terug tot het ontstaan van Crooswijk. De stormachtige ontwikkeling van de haven in de 19e eeuw had een enorme aanzuigende werking op arbeiders die in groten getale vanuit heel Nederland naar Rotterdam trokken. Ze kwamen vaak in de toen nieuwe wijk Crooswijk terecht. Projectontwikkelaars zagen hun kans schoon en bouwden in moordend tempo woonruimte. De armoede was groot en de leefomstandigheden waren erbarmelijk slecht in de dicht opeengepakte en goedkoop gebouwde woningen. Daarnaast was er sprake van een hechte vermenging met industriële complexen van onder meer Heineken en Jamin. Samen met de algemene en de rooms-katholieke begraafplaats, een marinierskazerne, de veemarkt en het gemeentelijk slachthuis maakte de industrie van Crooswijk een bonte collage van stukken stad, een rommelig ratjetoe waar de Rotte als een slang doorheen kronkelde. Deze merkwaardige mix was kenmerkend voor de wijk. Alhoewel de industrie vertrok, is deze geschiedenis nog steeds voelbaar. De wijk is nog steeds volks, onsamenhangend en weinig kapitaalkrachtig. In 2016 kreeg Crooswijk tot ongeloof van haar bewo-
ners het predicaat ‘Armste wijk van Nederland’ opgespeld, een bevinding van de onderzoekers van het Sociaal Cultureel Planbureau. We zijn nu twee jaar verder. En nu al kun je je nauwelijks voorstellen dat de wijk met die twijfelachtige eer streek. Althans, in het noorden van Crooswijk. Daar is een bliksemsnelle gedaanteverwisseling gaande. Dat gaat echter niet zonder slag of stoot. Stadsvernieuwing of stadsvernieling? Wie op stedelijke safari gaat in het noorden van Crooswijk, zal waarschijnlijk moeite hebben om de volkswijk van weleer te herkennen. Natuurlijk, de Rotte ligt waar hij altijd al lag en de begraafplaatsen ademen een sfeer van het eeuwig onveranderlijke. Maar de oude stad eromheen is weggevaagd en vervangen door een ander, frisser exemplaar: Nieuw Crooswijk met vriendelijke, divers vormgegeven huisjes in gezellige kleuren, omgeven door mooie plantsoenen en voorzien van verzorgde straten. Een machtige wand van appartementen geeft de wijk een nieuw gezicht, zeker vanaf de Kralingse Plas gezien. Het oude Crooswijk is hier verdwenen, wat de nostalgisch ingestelde Rotterdammer tot sentimentele overpeinzingen zal aanzetten. De vernieuwing is exemplarisch voor de moeizame geschiedenis van de wijk met elk offensief van stadsvernieuwing. Altijd kwam de sloophamer uit de kast en even vaak kwamen de Crooswijkers in opstand, vanuit de
liefde voor hun wijk. Ook bij de huidige plannen was er verzet tegen de ambitieuze sloopplannen. De overwegend sociale woningbouw zou stelselmatig worden vervangen door een geheel nieuwe wijk, met aanzienlijk veel dure huur en koop. Dankzij de protesten en een handje geholpen door de crisis is de sloop minder rigoureus uitgevallen maar desondanks toch aanzienlijk. Fantastische woonplek Hele stukken stad moeten wijken voor Nieuw Crooswijk. Dat stemt droevig. Want de geschiedenis en cultuur van een wijk worden uitgewist. Maar Crooswijk was hard toe aan nieuwe impulsen. Tragisch of niet – de nieuw verrezen werkelijkheid is absoluut niet zielloos te noemen. Integendeel, er is sprake van een eigenzinnig, nieuw stuk stad. Langzaam maar zeker begint de Rotte zich te openbaren als de landschappelijke levensader in het hart van de wijk. Rond de groene longen van de begraafplaatsen wordt duidelijk hoe fijn hier gewoond kan worden. Plotseling blijkt dat ‘probleem-
Plotseling blijkt dat ‘probleemwijk’ Crooswijk een fantastische woonplek is.
wijk’ Crooswijk een fantastische woonplek is: strategisch gelegen tussen stadscentrum en de Kralingse Plas, nabij de snelweg, toch rustig en lommerrijk, sympathiek en eigen, met mooie waterpartijen en veel voorzieningen. Goed, er ging veel verloren en er valt nog veel te verbeteren. Maar dit is een knap staaltje stadsvernieuwing, toch? De stoep is van iedereen Nieuwbouwplannen in een wijk met een beroerd imago kunnen vaak op minder enthousiasme rekenen van buitenstaanders. Een middelmatig woningbouwproject dat in Kralingen volle zalen zou trekken, kan in Crooswijk uitlopen op een fiasco. In een bepaald opzicht is dit ook een voordeel. Wil je mensen naar Crooswijk trekken, dan
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
ARCHITECTUUR
Nieuw en oud verbinden Goed, dit Nieuwe Crooswijk brengt kwaliteit – zoveel is duidelijk. Maar ergens knaagt er ook een wrang gevoel over wat verloren ging. Crooswijk zoals het was, is misschien wel aan het verdwijnen. Tegelijkertijd slaagt de nieuwbouw er wonderwel in om aan te tonen dat er een heel ander Crooswijk mogelijk is. De eigenwijze volkswijk, die rommelige ratjetoe van plekken, maakt plaats voor een samenhangende, zelfbewuste en aangename stadswijk. Het cruciale punt van kritiek, dat verdwijnen van het oude karakter, is in feite een vraag die op dit moment onmogelijk te beantwoorden is. Immers, het mooiste, beste Crooswijk is niet een volledig nieuwe wijk met nieuwe bewoners. Nee, het mooiste Crooswijk is een wijk die nieuw en oud weet te verbinden, die nieuwe bewoners succesvol inzet als nieuwe impuls in een bestaande cultuur. Alleen als dit lukt, blijft Crooswijk de smeltkroes die het altijd is geweest, zet de wijk een typisch Rotterdamse traditie voort. Nieuwkomers en de bijbehorende dynamiek zijn welkom terwijl we toch gewoon eigenwijs Rotterdams blijven. Of er niet te veel gesloopt wordt om dit ideaal te realiseren, dat kan alleen de toekomst leren.
moet je wel kwaliteit realiseren – je moet hen verleiden. En dat is gelukt. Dit heeft te maken met een goed doordachte combinatie van architectuur en stedenbouw. De architectuur van Nieuw Crooswijk is zeer divers, heeft iets klassieks, maar is zeker ook modern en anders. Geen fantasieloze repetitie van hetzelfde, ook geen nephistorische herenhuizen, maar een feestelijke afwisseling van woningtypen, gevels, materialen en kleuren. Cruciaal voor het succes is de relatie van de bebouwing met de ruimte eromheen. Openbare ruimte heeft pas betekenis als mensen er een claim op hebben. In Nieuw Crooswijk wordt hier goed op ingespeeld. De verhouding tussen woonhuizen en de publieke ruimte is heel nadrukkelijk ontworpen met stoepjes, perkjes en voortuintjes. De stoep vervult in deze relatie een onmisbare schakel. De stoep is van iedereen. Maar elke bewoner moet zich ook verbonden voelen met de stoep: hier zit je op een stoeltje in de zon, spelen je kinderen, spreek je je buren. Het zijn deze kleine dingen die een groot verschil in beleving maken.
13
CROCS WAREHOUSE
SALE
vrijdag 27 oktober
10:00 uur tot 18:00 uur
zaterdag 28 oktober 10:00 uur tot 16:00 uur
zondag 29 oktober 11:00 uur tot 15:00 uur
Bezoek onze pagina voor updates en maak kans op het winnen van 1 minuut gratis winkelen op de Crocs Warehouse Sale! shuttle service
vrijdag:
vanaf 10:00 uur, rijdt er ieder uur een pendelbus van metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale vertrekt om 16:00 uur de laatste pendelbus vanaf de crocs warehouse sale naar metrostation spijkenisse vertrekt om 17:30 uur
shuttle service
zaterdag:
vanaf 10:00 uur, rijdt er ieder uur een pendelbus van metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale vertrekt om 14:00 uur de laatste pendelbus vanaf de crocs warehouse sale naar metrostation spijkenisse vertrekt om 15:30 uur
Shannonweg 68-70, 3197LH Rotterdam – Botlek
shuttle service
zondag:
vanaf 11:00 uur, rijdt er ieder uur een pendelbus van metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf metrostation spijkenisse naar de crocs warehouse sale vertrekt om 13:00 uur de laatste pendelbus vanaf de crocs warehouse sale naar metrostation spijkenisse vertrekt om 14:30 uur
Waarom moet je juist nu op reis gaan? Lees het in de gratis Metro-app!
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR
Nadrukkelijk de verbinding met de stad zoeken, dat is de missie van directeur Pepijn Kuyper van LantarenVenster. Daarom wil hij van het cultuurhuis op de Wilhelminapier ook een laagdrempelig podium maken. LantarenVenster zal uitgroeien tot een plek waar ruimte is voor dialoog en ontmoeting.
“WE WILLEN DAADWERKELIJK EEN VENSTER OP DE WERELD BIEDEN” Pepijn Kuyper: “We staan aan de vooravond van grote veranderingen in onze stad. De tegenstellingen tussen mensen groeien. Ik vind dat het van essentieel belang is om juist in deze tijd de dialoog met elkaar aan te gaan. Zodat we meer begrip voor elkaars standpunten gaan opbrengen en kunnen bouwen aan een betere toekomst voor iedereen. Hoe kun je verder komen als je niet bereid bent om naar elkaar te luisteren? Als ik daar een bijdrage aan kan leveren, dan is mijn opdracht geslaagd. LantarenVenster moet meebewegen, zich verder ontwikkelen. Ik wil de rafelranden opzoeken en het rauwe van Rotterdam terugzien in onze programmering, zowel op het gebied van film als muziek. En daaromheen een plek bieden waar constructieve discussies kunnen plaatsvinden. Met onze film- en muziekprogrammering vertellen we verhalen uit de wereld. Daar kan meer diepgang, reflectie en duiding bij komen, ook door te zoeken naar kruisbestuivingen met andere disciplines en doelgroepen. De mediatechnologie is heel laagdrempelig geworden. Je hoeft de deur niet meer uit voor een film. Het traditionele filmhuis zal zichzelf dus opnieuw moeten uitvinden. Het toevoegen van meer beleving en betekenis is een belangrijke sleutel. We gaan weer op zoek naar de kern: het laten zien van verhalen van elders. Om op die manier perspectief te geven. We willen daadwerkelijk een venster op de wereld bieden. Ik denk dan niet zozeer aan de techniek maar om zuivere creativiteit. Teruggaan naar de basis, contact maken met elkaar via de verhalen. LantarenVenster zal jonge makers omarmen en hun niet alleen een podium geven, maar ook kennis en contacten aanbieden. We kunnen jongeren leren omgaan met de kracht van beeld en hen helpen zich verder te ontwikkelen. Dat komt ten goede aan het culturele en economische klimaat in de stad. Zo investeren we in onze gezamenlijke toekomst. Ik zoek met nadruk de verbinding met Zuid. Hier zie je dat veel mensen hard moeten strijden voor primaire zaken. Denk aan armoede, ongelijkheid en cultuurverschillen. Met goede programma’s kunnen we andere perspectieven aanreiken. Er is een enorm potentieel onder de jongeren in Zuid dat nu ondergronds blijft. Deze subcultuur verdient een groter podium. We hebben een goede jazzprogrammering, die we kunnen uitbreiden met een meer divers aanbod. Zodat ook een ander publiek de weg naar de Wilhelminapier weet te vinden. Het Festival Latino Americano was daar een mooi voorbeeld van, het gebouw was ineens gevuld met een heel kleurrijk publiek. Daar willen we naartoe.
Mijn voorganger Krijn Meerburg liet een goed fundament en een gezonde exploitatie na. Daar kan ik nu op varen en daarmee kan ik de organisatie voorbereiden op een nieuwe koers. Met de kaartverkoop, de zaalverhuur en de horeca realiseren we nu driekwart van onze inkomsten. Het restdeel wordt gesubsidieerd door de gemeente. Er is dus sprake van een hele gezonde balans in de exploitatie. Met dat geld kunnen we een podium bieden aan cultuur waar geen direct commercieel gewin aan vastzit. Het is nodig om die cultuur te laten zien. Op dit moment bedienen we een wat ouder, overwegend blank en hoogopgeleid publiek met een gemiddelde leeftijd vanaf de 40. Willen we relevant blijven en meer een afspiegeling zijn van Rotterdam, dan zullen we op zoek moeten gaan naar meer verjonging en diversiteit. Ik zoek dan ook mensen met een niet-westerse achtergrond om ons team te komen versterken. Want andere zienswijzen moeten de ruimte krijgen in de organisatie. We hebben een fantastisch gebouw dat nog niet optimaal wordt benut. Ik wil in de foyer een centraal podium creëren en de publieksstromen verbeteren. Een ander aandachtspunt: een aangename atmosfeer waarin mensen voor en na het bezoeken van een voorstelling blijven hangen, met elkaar in gesprek gaan en geïnspireerd naar huis gaan. Onze film- en muziekprogrammering is sterk. De films en de muziek kunnen aanleiding zijn om te reflecteren op onze samenleving. Op dit moment draait hier de Amerikaanse dramafilm Detroit, die gaat over de rassenrellen in 1967. Dat thema is weer actueel en zou als conversatiestarter kunnen dienen voor een bredere maatschappelijke discussie. Op die manier halen we de verhalen van de buitenwereld naar binnen. Zo groeien we naar een laagdrempelige ontmoetingsplek toe waar de hele stad zich thuis voelt. Daarin kunnen we echt het verschil maken. Ik praat met een heleboel partijen in de stad over een samenwerking die kan uitgroeien tot een platform dat aansluit op de behoeften van de stadsbewoners. We versterken onze band met Internationaal Film Festival Rotterdam, debatcentrum Arminius, het Maaspodium, Theater Rotterdam en Scapino Ballet. En muzikale kweekvijvers als Music Matters, die in de foyer de muziekprogrammering gaat verzorgen. Het Rotterdams Open Doek is ook een mooi voorbeeld van de manier waarop we jonge makers een podium bieden. Ook Jazz International, het Fotomuseum en Motel Mozaïque nodigen we uit om samen met ons te werken aan een vruchtbaar, cultureel klimaat. Daarvoor is een open houding nodig, om elkaar te versterken zodat we samen kunnen doorgroeien.
“Ik wil het rauwe van Rotterdam meer terugzien in onze programmering”
16
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR
TEKST: CINDY MIRANDE BEELD: GABY JONGENELEN
Wie is Pepijn Kuyper? Pepijn Kuyper komt uit een cultureel nest. Zijn vader kwam uit Rotterdam Zuid en was journalist voor NRC Handelsblad , toen nog gevestigd in de Witte de Withstraat. Zijn moeder was beeldend kunstenaar en was als programmamaker betrokken bij het oude LantarenVenster. Pepijn Kuyper volgde een studie commerciële eco-
nomie en behaalde een master kunstbeleid en -management. Hij werkte aan de ontwikkeling van poppodia, theaters, musea, kunstcentra en festivals, onder meer bij filmtheater LUX in Nijmegen. Met zijn komst begin dit jaar naar LantarenVenster op Rotterdam Zuid keert Pepijn Kuyper terug naar zijn wortels.
Historie LantarenVenster Tot 2010 was LantarenVenster gevestigd aan de Gouvernestraat. Dat pand is een van de weinige vooroorlogse gebouwen met een culturele bestemming, dat het bombardement in 1940 overleefde. De Rotterdamse architect J.B. Bakema ontwierp voor het gebouw de filmzaal ’t Venster, dat ook als filmtheater en expositieruimte kon worden gebruikt. In de jaren 50 werd naast ’t Venster theaterzaal de Lantaarn gebouwd. Beide
“Ik woon op de Lloydpier en fiets elke dag de brug over. Af en toe pak ik de Watertaxi, die dynamiek en beweging vind ik heerlijk. Ik ben altijd op zoek naar verandering en vernieuwing.”
zalen beschikten over een eigen ingang en foyer. Na een grote verbouwing in 1972 werd het gebouw ook een kunstlaboratorium waar kunstenaars in werkplaatsen konden werken aan hun grafische producten, video- en filmprogramma's. In de jaren 80 kwam het gebouw weer volledig ter beschikking voor theater en film. LantarenVenster verhuisde in 2010 naar Zuid, Kino exploiteert nu het oude gebouw als filmtheater.
17
+
Dé slaapspecialist van regio Rotterdam
NIEUWE SHOWROOM NIEUWE WEBWINKEL Zeer scherp geprijsd! vanaf
€ 2.999,-
Bekijk onze volledig nieuwe webwinkel www.bedzzzbedden.nl Meer openingsknallers op de website
Kom langs voor deskundig advies in onze nieuwe showroom
Boxspring Ellington Merk: Englander
PRIJS
*
BedZzz heeft professionele bezorging en montage door heel Nederland
Oplegmatrassen Diverse merken en maten
1500m2 slaapinspiratie met de mooiste merken
Presto matras Pocketvering
Texelse wol Dekbed
Maat : 180x200cm Stof naar keuze
incl. Victory matras
Nu
€ 3899,-
vanaf
€ 129,-
2e
matras gratis
vanaf
€ 79,95
Onze merken zijn o.a.:
Maasambacht 7 - Maasdijk - T 0174 200 044
www.bedzzzbedden.nl
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
ETEN EN DRINKEN
De pot schaft: voedseltrends 2018
spanning volgend jaar opent? Jesse, wie anders. Ook kansrijk: de Houdbar, het eetadres voor de betere gefermenteerde happen. In 2018 breken berkensap, gember, kurkuma (geelwortel), roggebrood en boekweit door. Daar zijn leuke concepten voor te bedenken. Wat te denken van Gemgabber, een stuiterend gemberwalhalla. Het op z’n Bretons bakken van boekweit-hartige galettes, dat is dus een inkoppertje: Gobelix. Houd ook de Chaga paddenstoel in de gaten, hét superfood voor volgend jaar. Goed voor je vertering, schijnt. Wat leuke recepten opsnorren, ook andere eetbare paddenstoelen op het menu zetten, dan kan Mushi Heaven in 2018 een lucratieve broodwinning worden. Restverwerking wordt groot. Steeds meer koks zullen van afsnijdsels gerechten creëren. Denk aan een salsa van het loof van bospeen. De glutenvrij-brigade krijgt met het trendy cassavemeel goud in handen. Daar kun je goed mee bakken en koken en het spul is nog gezond ook. Buurtrestaurants Wie kijkt naar andere grote steden, zal concluderen dat in Rotterdam plaats moet zijn voor meer buurtrestaurants die betaalbaar voedsel serveren. Wat voorzetjes: Pinda, pinda, lekka, lekka op Katendrecht, Maximaal (een berg op je bord) in het
Terwijl de meesten van ons nog volop 2017 vieren dan wel doorstaan, zijn anderen al bezig met 2018. Zoals voedselkijkers, ook bekend als foodwatchers , een beroep waarop je kunt afstuderen. Met welke happen kunnen kokende Rotterdammers stadsgenoten en bezoekers gaan verrassen? De Nieuwspeper geeft wat voorzetjes. TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN Rotterdam telt talloze gespecialiseerde eetgelegenheden. Zo draait de Markthal inmiddels op superspecialisten die in hun levensonderhoud voorzien met een enkel product, denk aan kroketten, Spaanse ham, cressen en kokosmakronen. Ook buiten de hal proberen voedselverstrekkers zich te onderscheiden met een scherpe focus op een bepaald product, gerecht of drankje. Denk aan satébarretjes en -labs, poke-bowlers, saphutjes, tosticlubs, gourmet-frietkramen, Ko-
reaanse BBQ’s, noedelsoepzaken en hamburgerjoints in allerlei soorten en maten. Je kunt zelfs Vietnamese stokbroden en Apuliaanse broodjes uit het diepe vet scoren. Ook schiet opgeleukt ongebakken deeg wortel, een idee overgewaaid uit New York. Het kan niet op. Terwijl je even niet oplette, opende de Yoghurt Barn de deuren op de Oude Binnenweg, een detox-contragewicht vormend voor de omringende alcohol-hang-outs. Al dit soort conceptzaken zijn schatplichtig aan
de pizzeria. Wat de stad zelf betreft: de renaissance van Rotterdam blijft een opmerkelijk verhaal. Zoals een man op een zonnig terras luid verkondigde: “Geniet ervan, mensen. Later kun je aan je kleinkinderen vertellen: ik ben erbij geweest!” De dag dat meer mensen in de horeca werken dan in de haven, nadert met rasse schreden.
Lage Land en 2 x Opscheppen in Vreewijk. Volkspaleis De Rookworst past prima in IJsselmonde. Het Schiebroekse Prak Instituut hoeft geen betoog, net zo min als De Provenierse Parelgort Centrale. Potato Palace maakt ongetwijfeld furore op het terrein van Speelstad aan de Brielselaan. Lieve meisjes en jongens die alleen een laag huurtje kunnen dragen, doen in Oud-Charlois leuke zaken met Fluitenkruidje. Het Suddercomplex Het centrum kan nog wel wat edgy conceptjes gebruiken. Zo gaat BuzzBuzz stadshoning echt heel groot maken en De Smeerkäse doet goede zaken bij de Oude Haven. Het Noordereiland kan best Het Suddercomplex gebruiken, terwijl de Nootzaak een sieraad voor de Nieuwe Binnenweg zal blijken te zijn. M4H smeekt om Zuivelbar A Clockwork Orange, terwijl het duurzame Blikketaria de nieuwe hit van de Schilderstraat (verlengde Witte de With) kan zijn. Nog wat losse fruitideetjes: The Granat Bar, Papayarazzi, Rode Koontjes Aardbei PopUp, FramFram en Eva’s Snakebite (voor de betere appelhappen). Ook peulvruchten breken in 2018 door. Open deur: Bulletje & Bonenstaak, vernoemd naar het gelijknamige beeldverhaal, ooit uitgegeven door De Erven de Wed. J. van Nelle. Lekkerbekken gaan het druk krijgen volgend jaar!
Ook kansrijk: de Houdbar, hét eetadres voor de betere gefermenteerde happen.
Loofsalsa Wie weleens een food-stap over de grens zet, weet: er kan best nog wat bij. Ondernemers bepalen zelf of er voldoende rek in de markt zit. Wat kan het huidige aanbod verrijken? Een paar voorzetjes. Begin als uitbater Boer Klaver. Want het extract van rode klaver staat hoog op de 2018 foodtrendlijstjes. Dit spul zou onder meer overgangsklachten verminderen. Als dat geen mooie doelgroep is voor een fijne klaverkeet! “Waar zit je moeder?” “Bij Boer Klaver.” Dan weet je het wel. Weer een taboe geslecht. Wie deze uit-
HAUTE CUISINE VOOR MAXIMAAL TIEN
Rechtstreex (Fenix Food Factory), Veerlaan 19D Bitterballen en friet met truffelmayo: 7,50 euro Oordeel: Verrassend lekkere bitterballen, heerlijke friet en dito truffelmayo. Een dienblaadje voor het transport van deze happen zou handig zijn.
19
Tara Lewis snackt onder de 10 euro met Rotterdammers
“Frituur is een van mijn heimelijke genoegens”
Het heeft even geduurd, maar inmiddels is Anna Visser een echte Zuiderling. Dankzij plekken als de Fenix Food Factory hoeft ze ook voor een lekkere lunch de brug niet meer over.
Toen Anna Visser (42) 18 j aar geleden naar Rotterdam Zuid verhuisde, verklaarde iedereen haar voor gek.
“Behalve Hotel New York was hier weinig waarvoor mensen de brug over kwamen. Maar wij waren ervan overtuigd dat het hier vanzelf leuker zou worden.” Het derde kind was onderweg, het gezin ging op zoek naar meer ruimte. “Voor het bedrag waarvoor we op de Breitnerstraat een souterrain kochten waarin je nauwelijks rechtop kon staan, hadden we hier een eengezinswoning met tuin.” Met de j aren is ze van Zuid gaan houden: “Al duurde het even voordat ik ook Zuid-georiënteerd was. Ik heb nog lang mijn grofvuil in West weggebracht.” Anna werkt als presentator en is programmamaker bij debatcentrum Arminius. Ze bestierde drie j aar lang een winkel op het Deliplein. “Ik heb als voorzitter van de Kaapse ondernemersvereniging de start van de Fenix Food
Factory van dichtbij meegemaakt. Sindsdien ben ik verslaafd aan de bitterballen en patatten van Rechtstreex.” Op de kade zet ze haar tanden in een bal: “Dit is één van de mooiste plekken van Rotterdam. Dat contrast van oude loodsen en al die hoge torens hiervoor op de Wilhelminakade, ik kan hier uren zitten.” De bitterballen met oesterzwammen komen van Rotterzwam. “Frituur is een van mijn heimelijke genoegens. Gelukkig houden mijn kinderen ook van alles wat uit de frituur komt!” Dat mensen de weg naar Zuid weten te vinden, doet Anna deugd: “Ik had net een afspraak in LantarenVenster, dat voelt inmiddels als een thuiswedstrijd.” Toch sluit ze een overstap naar Noord niet uit. “Eigenlijk is Katendrecht al te hip geworden.”
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR
20
De wijkkijkers bezoeken het theaterconcert Malcolm X en vragen zich af: is de strijd voor gelijke rechten nog nodig in Rotterdam?
“DOOR DE WAAR TE VERTELLEN GE JE LITTEKENS We kunnen lekker intellectueel doen over theater. Maar uiteindelijk gaat het gewoon om verhalen over het echte leven. Zoals verhalen over leven in Rotterdam. Daarom bezoeken 15 spelers van het Rotterdams Wijktheater als wijkkijkers in de Schouwburg tien voorstellingen georganiseerd door Theater Rotterdam. Ze stellen zich de vraag: zouden deze verhalen ook realiteit kunnen zijn in onze stad? De wijkkijkers trappen af met het indringende stuk Malcolm X van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg. De makers van Malcolm X voorspelden: het publiek zal verward uit de zaal komen. En verward was menige bezoeker in de Rotterdamse Schouwburg. Zoals Amir: “Ik herkende helemaal niets van het leven van Malcolm X.” Wie een mooie vertelling verwachtte over het leven van de Amerikaan die streed voor gelijke rechten voor zwart en wit, werd stevig verrast. Want de voorstelling gaat niet over het leven van Malcolm X, maar over zijn gedachtegoed. Deze insteek veroorzaakt zichtbaar beroering in de zaal. De jonge acteurs laten vanaf de eerste minuut zien wat Malcolm X in zijn beginjaren van de Amerikaanse witte bevolking vond. Ze trekken flink van leer tegen het publiek, alsof
het de witte overheerser zelve is. Waarna één actrice afsluit met een veelzeggende dikke middelvinger. Dat gebaar maakt veel los bij de toeschouwers, dus ook bij de wijkkijkers. “Ik vond dat zo erg”, zegt wijkkijker Carla. “Het kostte me echt even tijd om bij te komen en het verhaal weer te volgen. Het is heftig om de beschuldigingen naar je hoofd te krijgen. Ik heb in mijn werk in het onderwijs te maken met kinderen met allerlei achtergronden. Er is voor mij geen verschil. Houd toch eens op met dat de een beter is dan de ander. Dat werken we als samenleving nog steeds in de hand. Waarom moet er op elk formulier worden ingevuld waar je van-
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR
TEKST: TARA LEWIS BEELD: DANNY WILLEMS
RHEID ENEES S” daan komt? Daarmee zet je meteen een stempel op een kind.” Geen blanke 170 nationaliteiten telt Rotterdam inmiddels. Ze kunnen steeds beter naast elkaar leven. Is de strijd voor gelijkwaardigheid gestreden? “In mijn directe omgeving zie ik positieve dingen gebeuren”, constateert Marijke. “Ik ben sinds kort met pensioen. Op mijn werk gingen alle nationaliteiten met elkaar om. Verschillen zie je niet meer.” Maar zijn we ook gelijk? De wijkkijkers vragen zich het hardop af. Zoals Aida: “Ik kom uit Bosnië. Een land waar 99% van de bevolking wit is. Toch voel ik me in Nederland geen blanke. Ik kan mijn accent niet verbergen, dus krijg ik altijd de vraag waar ik vandaan kom. Een vreselijke vraag. Wat maakt het uit waar ik vandaan kom? Als ik zeg: ‘Spijkenisse’, wat de realiteit is, wordt daar geen genoegen mee genomen.” Ook al wordt de vraag gesteld uit interesse, ze benadrukt net het verschil tussen allochtoon en autochtoon of zwart en wit, vindt Wim. “En we moeten niet vergeten dat het nog niet eens zo lang geleden was dat er geen gelijke rechten waren voor blank en zwart. Daarom is het ook nu nog steeds een issue. In de jaren 60, toen de strijd voor gelijke rechten in Amerika in volle gang was, woonde ik nog in Suriname. Ik kreeg er veel van mee en die beweging heeft me ook gevormd. Ik keek naar zwart en wit, dat
was mijn opvoeding. Wit was de vijand. Tot ik mezelf afvroeg waarom dat zo was. Ik heb zelf moeten leren inzien dat niet iedere blanke mijn vijand is. Nu probeer ik alles en iedereen zonder oordeel te benaderen. Dat kan omdat ik zag dat er veel veranderd is en ik ook positieve ervaringen had.” Litteken “Ik snap ook dat het niet altijd lukt om oude wonden een plek te geven”, zegt Aida. “Ik ken dat vanuit mijn eigen situatie. De oorlog in Bosnië woedde 25 jaar geleden. Dat is een litteken en vertel me niet dat ik dat moet loslaten. Want dan word ik alleen maar harder, om mezelf in bescherming te nemen. Je kunt je wel afvragen wat een volgende generatie, zoals mijn kind, nog met die oorlog te maken heeft. Het is simpel: haar moeder heeft een blijvend litteken. Zo werkt het, denk ik, ook met de pijn van kolonisatie en slavenhandel.” “Ik zou zo graag een oplossing willen”, zo merkt Marijke halverwege het gesprek op. “Zolang er boosheid is, is er geen toekomst.” Aida kent wel een oplossing: “We moeten de waarheid vertellen. In Bosnië is hetzelfde aan de hand. Niemand wil de waarheid over de oorlog weten, omdat die pijnlijk is. Daardoor loopt iedereen op zijn tenen. Als je open bent naar elkaar, en in dit geval dus open vertelt over het slavernijverleden, kunnen littekens genezen.”
“Ik krijg altijd de vraag waar ik vandaan kom. Een vreselijke vraag.”
“Ik heb zelf moeten leren inzien dat niet iedere blanke mijn vijand is.”
21
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR
22
Cross Comix steekt over in de stad Cross Comix onderzoekt cross-overs tussen populaire beeldcultuur en kunst, politiek, technologie, wetenschap, media en filosofie. Met het thema De Grote Oversteek vraagt dit festival aandacht voor de toenemende polarisatie in de Westerse wereld. De ambities zijn stevig, want Cross Comix wil de kloof overbruggen tussen overtuigingen, bevolkingsgroepen en sociale klassen. Gasten en publiek worden dan ook aangemoedigd om over de drempel heen te stappen en zich te verdiepen in de ander. Het festival presenteert de vele verschijningsvormen van het beeldverhaal. Tevens
wordt de betekenis van strips en cartoons in het centrum van Rotterdam verkend. Gasten van het festival zijn onder meer Fresku, Hanco Kolk, Anne Vegter, Arjen van Veelen, Brian Elstak, Jeroen Funke, Joeri Schouten, Ludwig Volbeda, RFx, Roos van Rijswijk, Aart Taminiau, Sahand Sahebdivani, studenten van kunstacademies, Urbi et Orbi, Vincent Bal en ComicHouse cartoonisten Peter Koch en Maaike Hartjes, Paul Faassen en Robert van der Kroft. Diverse locaties • 19 - 21 oktober • www.crosscomix.nl/festival
De trotse gevels van Bospolder-Tussendijken Bospolderaars en Tussendijkers bliezen oude gevellijsten nieuw leven in met bijzondere kunstwerken. Zo’n honderd kunstenaars deden mee aan de kunstwedstrijd Geveltrots. Lotti Hesper en Lisa van Noorden vroegen bewoners en ondernemers waarom ze trots zijn op hun wijk. Deze trotswoorden werden vastgelegd in fotoseries en video’s en deden dienst als inspiratie voor kunstenaars. Meer dan 3000 online stemmers kozen vervolgens een publieksfavoriet. De overige ontwerpen die de
gevel haalden, werden geselecteerd door de initiatiefneemsters, mensen van Havensteder, Gemeente Rotterdam, het Centrum Beeldende Kunst en bewoners en ondernemers uit de wijk. Stadsmarinier Danielle van den Heuvel onthult op 31 oktober de kunstwerken, waarna een ongetwijfeld vermakelijke wandeling volgt.
Studio Delfshaven • 31 oktober • www.blancoo.com/geveltrots
Muzikale ode aan Rotterdams migratiegeluk FOTO: PAUL VAN DER BLOM
Verhalenhuis Belvedère brengt onder het motto Happy Together op de Dag van de Rotterdamse Geschiedenis een muzikale ode aan de migratiegeschiedenis van Rotterdam. Al bungelt Rotterdam onderaan de index van de Geluksatlas 2017, als het aan de zingende
stadsgenoten ligt, leven we hier nog lang en gelukkig samen. Tijdens een lunch kan de bezoeker presentaties verwachten, zich laten meevoeren door verhalen en naar films en optredens kijken van onder meer de Kaapverdiaanse singer-songwriter Poliana Viera en Y.M.P.
Met z’n allen uit volle borst meezingen met musicalkoor So Happy Together mag ook. Verhalenhuis Belvédère • zondag 29 oktober • aanmelden via www.dagvanderotterdamsegeschiedenis.nl
Vieze films en een stout feestje Elke seconde van de dag kijken miljoenen mensen naar porno. Voor de VPRO een reden om porno als genre serieus te onderzoeken. In de driedelige documentaireserie Vieze Film zit filmmaker Vincent Boy Kars de drie regisseurs Ari Deelder, Robin Vogel, Angelo Raaijmakers dicht op de huid terwijl zij hun ziel en zaligheid leggen in een korte pornofilm, de eerste in hun carrière. In Vieze Film draait het om hun vertaling van seksualiteit en de invloed van seksualiteit en porno in ieders leven. Ook ethische kwesties komen aan bod, zoals de heersende ideeën over man-vrouw verhoudingen. Bovendien moeten de makers weten om te gaan met andere zorgen. Hoe zorg je dat iedereen die mee-
werkt achter het eindproduct staat? En wat is de impact van het maken van een pornofilm op je carrière? KINO toont de eerste aflevering van Vieze Film en projecteert ook de drie pornofilms op het witte doek. Wellicht voelt de lezer nu nattigheid. Inderdaad, na de vertoning gaan Eva Cleven en Winfried Baijens met de makers in gesprek, want zo hoort dat tegenwoordig. Na afloop barst een stout feestje met pornomuziek los. Verwacht ook Go-Go dansers om het ranzige sfeertje lekker op te poken. KINO Rotterdam • zaterdag 28 oktober • www.kinorotterdam.nl
DE
NIEUWSPEPER 18 OKTOBER 2017
CULTUUR AGENDA
23
Nordic jazz kleurt de Wilhelminapier
Intergalactische oorlog Ruim 150 geprojecteerde tekeningen en special effects vormen het indrukwekkende decor van de eerste Nederlandse theaterversie van The War of the Worlds . H.G. Wells schreeft dit sciencefictionboek in 1898. Dertig jaar later werd het als hoorspel onder regie van Orson Welles wereldberoemd. Het hoorspel was vormgegeven als een gefingeerde nieuwsuitzending en veroorzaakte des-
tijds enorme paniek bij de luisteraars. Jeff Wayne maakte in 1978 een muzikale versie van het boek. Zijn compositie werd een wereldhit. Bloeddorstige wezens van de planeet Mars proberen met driepotige machines de mensheid uit te roeien. Zanger Bert Heerink (Vandenberg, Kayak, Jan Akkerman), in de rol van de journalist, neemt het publiek
Nordic jazz is een bijzondere loot aan de jazzstam. In de noordelijke landen van Europa ontwikkelen muzikanten een vrije en eigenzinnige sound waarbij de luisteraar zich beelden kan vormen van de ruimtelijkheid en uitgestrektheid van het noordelijke landschap. De befaamde rietblazer Jan Garbarek was een van de voorlopers van deze nieuwe stroming. Dat Nordic jazz zo invloedrijk kon worden, is mede te danken aan de muziekeducatie in die noordelijke landen, die vooral in Noorwegen wortel schoot. Middelbare scholen en hogescholen bieden in dit land een keur aan muziekvakken, waaronder jazz. Deze scholing brengt niet alleen goede musici voort, maar zorgt ook voor een publiek dat de muziek weet te waarderen. Zo ontstaat er een broedplaats van muzikale
stromingen. Ook de inzet van een muzieklabel als ECM droeg bij aan de relatieve bekendheid van Nordic jazz. Dit najaar presenteert Festival Jazz International Rotterdam, The Nordic een aantal bands en musici uit Scandinavië. De toevoeging The Nordic verwijst naar de invloed die deze stroming heeft op de internationale jazzscene en de kruisbestuivingen die daaruit ontstaan. Ontdek op de Wilhelminapier de bijzondere muziek uit Noorwegen, IJsland, Denemarken, Finland en Zweden. Dompel je onder in uitwaaierende klanken en zowel surrealistische, experimentele als absurdistische geluiden van ijselijk hoog niveau.
DE DUIK (8+) Ga mee op avontuur en ontdek een magische oude brug met een geheim. Wie onder deze brug zwemt, belandt in het verleden. Roly en zijn vader maken verschillende reizen totdat er iets onverwachts gebeurt. Op een avond gaat Roly’s vader alleen en komt niet meer terug. Zou hij zijn pa kunnen redden? Hofpleintheater | wo 18 oktober | 15.00 uur
LantarenVenster • 27 t/m 29 oktober • www.lantarenvenster.nl
GRIEZELKABINET (5+)
mee langs verwoeste steden, vluchtende mensen, vruchteloze tegenaanvallen en de uiteindelijke vernietiging van de buitenaardse wezens. In de show wordt Nederlands gesproken, maar in het Engels gezongen. De tienkoppige band geeft het publiek het gevoel zich midden in de actie te bevinden.
Raap al je moed bij elkaar en bezoek deze griezelige voorstelling, waarin de familie Zwavelzuur ervan geniet om anderen bang te maken. Ervaar heksen, spoken en andere duistere creaties van dichtbij! Centrale Bibliotheek | vr 20 oktober | 15.00 uur
Isala Theater • 28 oktober • www.isala.nl
CityLab010 presenteert plannenmakers De verkeersveiligheid op de Beukelsdijk verbeteren, nieuwe schoenen van fruitafval en de Sea Rangers, die zeegebieden beschermen, het is slechts een kleine greep uit de ruim 50 plannen die een startsubsidie ontvangen van CityLab010. De plannenmakers presenteren zich aan het grote publiek tijdens het CityLab010-event On Tour, in de Hogeschool Rotterdam. De hogeschool is een van de partners van CityLab010. De opleiding Marketing of Social Business richt zich op sociaal en commercieel denken in een veranderende maatschappij. Een aantal studenten van de opleiding denkt en doet actief mee met de plannenmakers. Nog meer dan in voorgaande jaren onderhoudt de gemeente Rotterdam vanaf het begin contact met de indieners van de plannen.
Hogeschool Rotterdam, Kralingse Zoom 91 • 24 oktober • 19.00 tot 22.00 uur • aanmelden : citylab010events@rotterdam.nl • www.citylab010.nl FOTO: LEVIEN WILLEMSE
Grote Zaal – de Doelen te Rotterdam – aanvang 11.00 uur Zondag 29 oktober Zondag 5 november Zondag 12 november Zondag 19 november Zondag 10 december Zondag 17 december Zondag 28 januari Zondag 4 maart Zondag 18 maart Zondag 25 maart
€ 14,--
Shanty Festival (drie koren!!) 60 jaar podiumjubileum Greetje Kauffeld The Rosenberg Trio In de schaduw van Toon Hermans Operette Internationaal White Christmas at de Doelen Politie Harmonie Hermandad & Laura Fygi Opera Familia Bob Bullee – Ode aan Sinatra en Songbook Van Smartlap tot Opera
Bestellen: via internet of telefonisch
Waar mogelijk koos de gemeente voor co-creatie en bood ondersteuning. Ook organiseerde de gemeente met partners als Rabobank, Ploum Lodder Princen en Mazars workshops en netwerkevents. De inspanningen hadden als doel de beste plannen voor de stad Rotterdam uit te werken, in te dienen en na een beoordeling de komende tijd te realiseren. Wethouder Adriaan Visser: “De Rotterdammers bruisen van de ideeën om onze stad leuker, gezelliger en veiliger te maken. Dit jaar zijn er weer meer plannen ingediend bij CityLab010. CityLab010 is inmiddels een prachtige aanjager om deze ideeën boven tafel te krijgen en echt uit te voeren. We hebben dan ook besloten om aan nog meer plannen dan vorig jaar subsidie te verstrekken.”
www.zondagochtendconcerten.nl 010 4225244
Crazy Sexy Zuiderpark Knettergekke zombies, supersexy vampiers en ultracoole weerwolven bevolken het Zuiderpark tijdens Crazy Sexy Cool Halloween. Met spookachtig amusement, bloederige ontmoetingen en gruwelijke horror wordt het Zuiderpark omgetoverd tot een grote nachtmerrie. Overwin in je
griezeligste outfit je grootste angsten in de Scare Zones en laat je geruststellen door de beste Urban & House-artiesten in de Safe Zone. Zuiderpark Rotterdam • 28 oktober • www.crazysexycoolfestival.nl
TITANIC Deze dansvoorstelling is geïnspireerd op het dappere orkest dat in 1912 doorspeelde terwijl de iconische boot Titanic ten onder ging. De dans toont niet alleen de angst en wanhoop, maar ook kameraadschap en hoop. Theater Rotterdam Witte de With | vr 20 oktober | 20.00 uur
LA LA LAND IN CONCERT Kijk op een originele manier naar de bejubelde Oscarwinnaar La La Land.. Je ziet de film op een groot scherm, terwijl je geniet van een orkest dat de soundtrack live ten gehore brengt. Rotterdam Ahoy | za 21 oktober | 20.00 uur
ODYSSEUS: EEN STATIONSOPERA Maak je klaar voor een opera op een bijzondere locatie. Odysseus speelt in en rond Rotterdam Centraal Station en biedt een inkijk in de wereld van de reizende mens. Centraal Station Rotterdam | zo 22 oktober | 14.00 uur
VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA KIJK OP UITAGENDAROTTERDAM.NL
KAMERA-EXPRESS.NL DE BESTE KEUZES, DE BESTE PRIJZEN!
SONY H400
CANON POWERSHOT SX720HS ROOD
ULTRA-ZOOM CAMERA MET 63X ZOOM
63X ZOOM
€319
€
239
NIKON D3300 + AF-P 18-55MM VR
VEELZIJDIGE POINT-AND-SHOOT CAMERA
40X ZOOM
€379
€
Art nr: 12237250
CANON POWERSHOT G7 X II
COMPACTE EN KRACHTIGE DSLR
€509
289
€
Art nr: 122062990
SONY A6000 + 16-50MM
COMPACT MET GROTE SENSOR
398 Art nr: 122062020
CANON EOS 750D + 18-55 IS STM
SUPERSNELLE SCHERPSTELLING
INDRUKWEKKENDE 24,2MP SPIEGELREFLEX €35,- CASHBACK
€699
€
€789
549
€
Art nr: 122062988
SONY RX100 MARK V
‘S WERELDS SNELSTE AUTOFOCUS
€829
579
€
Art nr: 12194337
CANON EOS M5 + 18-150MM
COMPACCTE CAMERA,, KRACCHTIGE PRESSTATIES
596 Art nr: 12204599
IKIGAI RIVAL BACKPACK MEDIUM
RUIMTE VOOR UW CAMERAGEAR EN MEER
€229
€60,- CASHBACK
79
€
Art nr: 12230173
€1199
€
€1519
999
€169
€1289
Art nr: 12210711
Art nr: 12209542
89
€
*
Art nr: 12209542
PRIMAPHOTO SMALL TRAVEL TRIPOD D
LICHT EN VEELZIJDIG REISSTATIEEF
AMSTERDAM ARNHEM BREDA DEN BOSCH DEN HAAG EINDHOVEN GRONINGEN LEEUWARDEN ROTTERDAM UTRECHT ZWOLLE ANTWERPEN * Prijs na cashback
- SINDS 1924 -
Onder voorbehoud van druk- en zetfouten
ALLE TELEVISIES, ALTIJD DE LAAGSTE PRIJS! KIJK OP FOKA.NL VOOR ALLE AANBIEDINGEN HAAL KRAAKHELDERE BEELDKWALITEIT IN HUIS VOOR EEN UNIEKE PRIJS! PHILIPS 43PFS5301 FULL HD SMART TV
GRATIS 5 JAAR GARANTIE!
• 43 inch (108cm) Full HD LED TV • Pixel Plus HD en Micro Dimming • Smart TV met apps als Netflix, YouTube, Uitzending Gemist en meer!
SAMSUNG UE40MU6120 ULTRA HD SMART TV
GRATIS 5 JAAR GARANTIE!
• 40 inch (102cm) Ultra HD 4K LED TV • Samsung PurColor, HDR en UHD Dimming • UHD upscaling verbetert de kwaliteit van uw beelden
• Modern en stijlvol design
• Smart Hub voor online content
• Energielabel A++
• Slank 360 graden ontwerp • Energielabel A
399
€599 €
€799 €
569
*