PAGINA 13
JAARGANG 3, NR. 10 17-31 MEI
Pittig en inspirerend nieuws over Rotterdam
Dompel je onder in de Griekse cultuur
DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO
De Post-It Man weet: “Je bent goed zoals je bent!”
PAGINA 14
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL
@DENIEUWSPEPER
DE ROTTERDAMSE PLASTIC HELDEN: UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN PAGINA 7
Foto: Lucy Azatyan
Onze aangepaste reis
Spoorwerkzaamheden en tramomleidingen mei en juni 2017 Vanwege de huldiging van Feyenoord zijn de werkzaamheden aan de tramsporen deels stilgelegd. Dit betekent dat de omleiding bij het Oostplein tot en met 28 mei duurt en niet, zoals eerder vermeld, tot en met 21 mei.
St. Franciscus Gasthuis
Soetendaalseweg tr. n ds de ar n na n Va o lei Ho iap k l ge in
Eu
s rd
do
o No
Bo
l ke
Bo em ez sin l
ge
at ra
st
at ra
st
se ijk
em ez
sw
Jericholaan
Oogziekenhuis
s ia w eg
’s-Gravenwetering
Westplein Willemskade/ Westerstraat
Oude Plantage
Erasmusbrug
Erasmus Universiteit
Lage Filterweg Nesserdijk
Rotterdam Zuid
Legenda Tram 21 Tram 23
Werkzaamheden
Tram 24
Vervallen halte
Tram 7
Bus 38
Tram 8
Spoorlijn met station
Vervallen trajecten
Reisadvies 29 mei – 18 juni 2017
St. Franciscus Gasthuis
n de tr. n ds Va aar on n Ho ei l ap ki do l Eu ge in ds or eg No w el ok
Soetendaalseweg
Kerkhoflaan
Crooswijksebocht
De
Weena
Ru Ad y t mi er ra w al eg
Zwaanshals
ug
l ge sin em ez Bo at ra st em at ez ra Bo st se ijk
Za No a or de gm o rb ru len br g
nt rg u ee M enb p
Paradijsplein Nieuwe Crooswijkseweg
sw oo Cr
Weena
Benthuizerstraat
m Po
Metro met station
Omleidingsroutes
Vlietlaan Jericholaan
Boezemweg
Mecklenburglaan
Museumpark
Oogziekenhuis Vasteland
GGD
Havenziekenhuis
g an e .v w rg um Bu als W
Erasmusbrug
Westplein Willemskade/ Westerstraat
Rotterdam Zuid
Kralingse Zoom
ia w eg
at tra rs ize Ke
Ge rd es
Lijnbaan
Essenlaan
em ill an W ysla ue a n i Ru Ave ord nc o C
’s-Gravenwetering Erasmus Universiteit
ret.nl/omleidingen
Kralingse Zoom
Essenlaan
em ill an W ysla ue a n i u R Ave ord nc Co
GGD
Vasteland
Havenziekenhuis
g an e .v w rg um Bu als W
Museumpark
rd e
Mecklenburglaan
Ge
at tra rs ize Ke
> ret.nl/omleidingen > ret.nl/werkenaandetram > RET Real Time App > Twitter@RETRotterdam > Omleidingen Alert (e-mail)
Vlietlaan
Boezemweg Kipstraat
B er He
Tot en met 2 juli 2017 werkt de RET aan de tramsporen met gevolgen voor tram 7, 8, 20, 21, 23, 24 en 25. Kijk voor alle actuele informatie over de omleidingen, de vervallen en de vervangende haltes op:
Bo
ug
oo Cr
br en ol m ag ug Za br er rd
Zwaanshals
o No
Tram 7 en tram 8 vanaf maandag 29 mei – 18 juni Tram 7 rijdt ingekort van 29 mei tot en met 18 juni tussen Willemsplein en Rotterdam Centraal. Tram 8 rijdt vanaf 29 mei tot en met 18 juni tussen Rotterdam Centraal en Station Noord via de route van tram 4. Tijdens deze periode rijdt bus 38 tussen Rotterdam Centraal en Crooswijk met dubbele frequentie langs de vervallen haltes van tram 7 en 8 op deze route.
Benthuizerstraat
eg w
Weena
nt rg ee u M nb pe
er
Lijnbaan
De volgende haltes van tram 21 en 24 blijven vervallen tot en met 2 juli 2017: > Woudestein > Avenue Concordia > Willem Ruyslaan > Stadhuis > Weena (vervalt vanaf 29 mei 2017)
m Po
Tram 21 en 24 stoppen tot 29 mei bij de tijdelijk vervangende haltes Oostplein, Kipstraat, Meent, Pompenburg en Weena.
Reisadvies 10 april - 28 mei 2017
He
De volgende haltes van tram 21 en 24 blijven vervallen tot en met 28 mei 2017: > Oostplein > Burgemeester van Walsumweg > Station Blaak > Keizerstraat > Beurs
Oude Plantage Lage Filterweg Nesserdijk
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
NIEUWS
NIEUW
COLUMN JAAP VAN RIJN
PEIL
Tempo maken op/met de derde weg
NIET LULLEN MAAR POETSEN
HELEMAAL DE BOM
ROTTERDAMS
Alles van waarde is weerloos wordt van aanraakbaarheid rijk en aan allees gelijk als het hartt van de tijd
Rotterdam fietsstad 2018. Je kunt maar ambities hebben. Die heeft de gemeente. Met een hele trits maatregelen gaat zij het leven voor fietsers veraangenamen. En zo die titel pakken. Ook wil de gemeente het fietsgebruik verder aanjagen. Want meer fietsers betekent minder herrie, meer schone lucht en gezondere mensen. Een win-situatie tot de derde macht.
(Uit: Verz zamelde gedichten, 1974) Welkom terug aan de Blaak, Lucebert!
Het kampioenschap en Feyenoord City Het sluitsttuk van Rotterdams herwonnen zelfvertrouwen.
3
Aan Rotterdamse fietsers werd gevraagd hoe je het leven op de fietspaden kunt veraangenamen. Velen ergeren zich aan scooters, brommers, wielrenners en e-bikers. Die moet de overheid van de paden verbannen. Prima idee. Want leiden de fietsplannen tot veel meer fietsers, dan lopen de paden vol. Het is nu al vaak geen pretje om met de kekke scooter te moeten pruttelen achter setjes fietsers die van geen wijken weten omdat ze schijt hebben aan claxonnerende macho scooteraars die ruim baan voor zich opeisen. En dan hebben we het nog niet gehad over de oprukkende LEVV’s, de vrachtfietsen van clubs als Bubble Post en de speed-pedelec, de opgevoerde accubike die zomaar massaal het stadsbeeld kan verrijken. De trapondersteuning van de elektrische fiets stopt bij 25 km/u, die van de speed-pedelec gaat door tot 45 km/u. Met dat ding kun je serieus tempo maken zonder dat het zweet op de rug staat. Deze speedfiets zou heftig gepromoot moeten worden in de buitengebieden. Daar wonen de vrijers die elke ochtend massaal met de auto koers zetten richting Rotterdam en hier de boel verstoppen. De speedpedelec vergroot hun fietsactieradius spectaculair en is ook goed voor de conditie. Dankzij de speedfiets, waarmee ze met 45 km/u fileloos kunnen trappen, bereiken ze sneller dan met de auto en tegen lagere kosten de kantoorstek. Zo wordt de stadslucht nog een stuk schoner.
‘‘
Deze speedfiets zou heftig gepromoot moeten worden in de buitengebieden.
’’
Helaas beschouwt de rijksoverheid sinds dit jaar de speed-pedelec vanwege de te bereiken maximale snelheid als een brommer. Er moet een geel plaatje op. Zie je het al voor je, pelotons pedalerende speedforensen die zich op het fietspad moeten inhouden tot 30 km/u? Dat is niet te handhaven. De gemeente mag als wegbeheerder al deze accufietsen de rijbaan op sturen, alwaar ze door vette Scania’s en dikke BMW’s over de Maasboulevard gejaagd worden. Vele papa’s en mama’s komen nooit meer thuis. Een bijnaam is al gevonden: de Slachtboulevard. Dat moet je als bestuurder niet willen! Wie regeert, ziet vooruit. Want het is duidelijk dat de huidige indeling van straten snel een fossiel zal blijken te zijn. Alvast een voorzetje: de derde weg. Tussen de fietsbaan en de rijweg komt de tempobaan voor de vrachtfietsen, de gele-plaatjes-rijders en de wielrenners. De rijweg kan toe met een enkele strook, met dank aan de forenzen die de auto thuislaten en het afnemen van het aantal koeriersbusjes. Kijk, dan maak je als stad echt stappen. En naam. Dat zal de politici moeten aanspreken.
LEKKER BELANGRIJK...
Onderkomen Excelsior heet de komende 10 jaar het Van Donge & De Roo Stadion Maak je als sponsor echt geliefd en kies alsno og voor het Henk Zon Stadion: “En met blijheid in het hart, strijden wij voor rood en zwart, voor de roem van ons Excelsior.”
KANNIE WAAR ZIJN?!
Foto: Bert Buining
Een 020 pindakaasboer betreedt de Rotterdamse arena Swartberrg, Zeemansboter en Calvé zeggen: dat wordt 3-0. Panna-kaas!
Colofon De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aan-huis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio. Hoofdredactie Jaap van Rijn Redactie redactie@denieuwspeper.nl Vormgeving Metro Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl
Tonia van Nieuwenhuijzen 06 - 4905 4783 Carin Broere 06 - 5758 0037 Online www.denieuwspeper.nl www.facebook.com/denieuwspeper
Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing. De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep.
4-takt 25/45 km/h
4-takt 25/45 km/h
4-takt 25/45 km/h
€
International indoor music show - Military skills and drills 29 sep › 1 okt 2017 in Rotterdam Ahoy Nationale Tapoe 2017 Een militaire muziekshow met onze militaire orkesten, het Nederlandse Politieorkest, Pipes and Drums en diverse gastartiesten. U maakt dit jaar kennis met buitenlandse militaire orkesten zoals de Latvian Army Band (Letland) en Das Musikkorps der Bundeswehr (Duitsland)
Rond de Taptoe: - 29 september veteranenvoorstelling - Oad: Busvervoer tot de voordeur van Rotterdam Ahoy - Combiticket: Taptoe met overnachting - Sfeermarkt in Ahoy - Jeugd Show Manifestatie - Let op: dit jaar hebben we een compleet nieuwe hoofdtribune!
THE NETHERLANDS
MILITARY
Bestel nu uw tickets voor de beste plaatsten!
www.nationaletaptoe.nl
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
STADSGEZICHT
VOETPADFIETSEN Welkom in IJsselmonde, op de Suzannadijk, een waterkering die ook plein wil zijn en tevens deel van een straat van zo’n 400 meter lang die steeds van naam verandert: Klamdijk, Huniadijk, Kerstendijk, Suzannadijk, Endeldijk. Daar waar Suzanna de dijk naam geeft, strekt zich een vlakte uit – pleinen in Rotterdam, het wil maar niet lukken. Aan de ene zijde een paar winkels en aan de andere een woon- en wijkgebouw. De vlakte vormt een logische fietsverbinding. Ergens in een kantoortje ontvouwt zich een fictief gesprek tussen twee ambtenaren: “Ze fietsen over het plein.” “Je zou het niet verwachten.” “Zullen we fietsbarrières plaatsen?” “Gaan we overwegen. En beter handhaven. Want zoals het nu gaat… Le-vens-gevaar-lijk!” De Partij voor de Dieren had andere ideeën en diende vorig jaar de inmiddels aangenomen motie Fietssignalering op Rotterdamse pleinen in, met het verzoek: “Verbeterde signalering aan
te brengen op Rotterdamse pleinen waar het gebruik van de fiets is toegestaan, wordt gedoogd, aan de orde van de dag is en/of waarvan zij denkt dat dit bijdraagt aan een verbeterde bereikbaarheid of verkeersveiligheid.” Het plein kon niet meer aan zijn ‘natuurlijke’’ bestemming ontkomen en werd met het plaatsen van een bordje een ex-gedoogplek voor fietsende verkeersovertreders. Daarnaast kwam de gemeente in april 2017 met het Besluit verkeersmaatregel Suzannadijk: Voetpad fietsen toegestaan . Omdat: - “in de praktijk al veel over het plein wordt gefietst en dit geen problemen of klachten oplevert en er meer dan voldoende ruimte beschikbaar is die prima gedeeld kan worden met voetgangers” - “er zelfs fietslessen worden gegeven op het plein”. Je houdt je hart vast als de ambities uit Fietsen heeft voorrang, Fietsplan Rotterdam 2016-2018 werkelijkheid worden. Voetpadfietsen, dat kon weleens heel groot gaan worden.
5
proeven, luisteren, kijken 25 t/m 28 mei Meer info markthal.nl GOED ETEN, ELKE DAG
#VERSTIVAL
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
PLASTIC SPECIAL
7
ROTTERDAMSE PLASTIC HELDEN: UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN
Een Rotterdammer ‘produceert’ gemiddeld 400 kilo afval per jaar. Een flink deel daarvan is plastic en belandt op staat, tussen het groen en in het water. Met die vervuiling zijn veel Rotterdammers helemaal klaar. Overal poppen initiatieven op die bewoners bewust maken van het belang van afval scheiden, zodat van plastic afval weer nieuw plastic gemaakt kan worden. Daarnaast zijn er grootschalige initiatieven die afgedankt plastic omzetten in nieuwe producten: van knikkertegels en straatmeubilair tot een heuse sloep gemaakt van opgevist plastic. Je kunt zelfs opnieuw olie maken van plastic afval. Ook Rotterdamse ondernemers gaan met het plastic recyclaat aan de slag. De Nieuwspeper presenteert mannen en vrouwen die uit het juiste hout zijn gesneden omdat ze van ons plastic afval nuttige producten maken.
TEKST: ILJA POST & JAAP VAN RIJN
Plastic soep vormt immens grote drijvende eilanden in oceanen. Deze concentraties van plastic en plastic deeltjes blijven door zeestromen op hun plek. Gescheiden afvalinzameling kan helpen om de verspreiding van nog meer plastic afval in het milieu terug te dringen. Steeds meer bedrijven gebruiken via inzameling gewonnen plastic als grondstof voor nieuwe producten. Het plastic is door deze aanpak onderdeel van een zogenaamde circulaire economie: het kan steeds opnieuw worden verwerkt in producten.
G
escheiden afval wordt na het ophalen al lang niet meer op één hoop gegooid en het meeste kunststof verdwijnt inmiddels niet meer in de verbrandingsoven. Nederland hoort qua plasticrecycling bij de top 5 in Europa. Rotterdam speelt een flinke rol bij de verwerking van gescheiden plastic afval. Zo sorteert Suez Recycling Services in de Waalhaven zeker 70% van het plastic afval van driekwart van de Nederlandse gemeenten. Slechts een klein deel verdwijnt in de verbrandingsovens. Kunststof recyclen levert gemeenten een aardig zakcentje op: ze ontvangen een bedrag van het Afvalfonds Verpakkingen. Bij Van Scherpenzeel, een specialist in de recycling van kunststof en het omzetten daarvan in waardevolle grondstoffen voor onder meer de gemeente Rotterdam, recyclen ze inmiddels 83,5% van al het afval dat er binnenkomt. Onderzoeken tonen aan dat het recyclen van plastic tot nieuwe producten beter is voor het milieu dan het verbranden met energieterugwinning. Voor statiegeld geldt dat de milieuwinst per fles hoger is dan voor de andere inzamelsystemen. Dit komt onder andere omdat de flessen voor een relatief zuivere afvalstroom zorgen.*
Tot snippers vermalen Nadat de kunststof en drankenkartons zijn gesorteerd in verschillende categorieën, gaan ze naar de recyclingindustrie. Daar wordt het materaal tot snippers vermalen, schoongemaakt en omgesmolten tot korrels, het granulaat. Dit granulaat vormt de grondstof voor nieuwe producten of plastic verpakkingen, denk aan shampooflessen, emmers, plantentrays, fleecetruien, speelgoed, leidingen en buizen. Om dit proces zo gladjes mogelijk te laten verlopen, is het belangrijk dat er niet te veel spullen in de plastic container terechtkomen die daar niet horen, zoals dekzeil, opblaasbadjes of plastic speelgoed. Deze zijn weliswaar ook gemaakt van kunststof, maar dan van een soort die recyclers moeilijk kunnen verwerken. Ook ondoorzichtige huisvuilzakken zijn funest voor het recyclingproces. De recycler kan dan niet beoordelen of het materiaal daadwerkelijk aan de juiste acceptatievoorwaarden voldoet. Beter bieden mensen de yoghurtbekers, plastic verpakkingen en lege shampooflacons aan in transparante zakken. * Bron: Factcheck Plastic Recycling in Nederland van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken
Bart Bleierveld poseert voor een van 792 plastic flessen gemaakte muur. (Zie pag. 10-11).
FOTO JAAP VAN RIJN
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
PLASTIC SPECIAL
8
Studenten van de Dutch Filmers Academy doen verslag voor CityLab010 Lucette Kneefel, Sarina Bax en Lucy Azatyan filmden en fotografeerden hun ontmoeting met Jenny Netten en haar multifunctionele kledingstuk FLYRD. Bekijk het filmpje op www.denieuwspeper.nl en www.citylab010.nl. Dit artikel en het filmpje kwamen tot stand in samen-
Modeondernemer Jenny Netten wil een textielfabriek neerzetten in de Rotterdamse haven. Een fabriek waar textiel wordt geweven van garen, gemaakt van plastic soep uit de Maas, en geverfd met behulp van broeikasgas. Op die manier wil ze lokaal geproduceerde en duurzaam verantwoorde ‘soepjurken’ verkopen in haar mobiele winkel. TEKST: CINDY MIRANDE BEELD: LUCY AZATYAN De documentaire True Cost deed me beseffen dat de textielindustrie een van de meeste vervuilende industrieën is. De prijs van kleding daalt nog steeds, terwijl de prijs die mens en milieu betalen immens groot is. Daar wil ik verandering in brengen. Door duurzame en eerlijk geproduceerde kleding te kopen en te verkopen kunnen we zorgen dat de textielindustrie deel gaat uitmaken van een circulaire economie. Ik ben in gesprek met partijen om deze droom waar te maken. Zo kwam ik terecht bij CityLab010. Ik hoop dat zij mij verder kunnen helpen. Met startkapitaal, maar ook door mij in contact te brengen met bedrijven die de plastic én textielindustrie opnieuw willen uitvinden. CityLab010 investeerde in BlueCity [zie artikel NPEP 8; red.] dus ik weet dat zij de circulaire economie en innovatie een warm hart toedragen. Ik ben aangesloten bij Parley for the Oceans, een internationaal netwerk van kopstukken. Ze zijn afkomstig uit de kunst en wetenschappen en werken samen om de oceanen te ontdoen van de plastic soep. Onlangs hebben zij in samenwerking met Adidas een sportschoen ontwikkeld die volledig gemaakt is van plastic afval uit de oceanen. Zij geloven dat de grootste kracht van verandering in de handen van de consument ligt. Daarom heb ik destijds FLYRD ontworpen, een tijdloos en multifunctioneel kledingstuk waarmee je wel twaalf verschillende outfits kan maken. Zo investeer je in een kledingstuk dat lang meegaat en dat je volgend jaar ook nog wil dragen. Van de reststoffen die nu overblijven, creëer ik bijpassende hoeden en hoofdbanden en verkoop ik Pleurt op met je Plastic-tassen van Verdraaid Goed. Een deel van de opbrengst van mijn hoeden gaat naar de Daniel den Hoed Stichting. Zo probeer ik nieuwe verbindingen te leggen om Rotterdam een stukje groener én socialer te maken.” Ik laat mijn kledingstukken produceren in het naaiatelier van Talentfabriek010. Zij werken met vrouwen die geen opleiding en geen werkervaring hebben. Ze krijgen zo de kans om hun talenten te ontwikkelen, werkervaring op te doen en zelfs een mbo-
diploma te halen. Er komt geen sweatshop uit een ver land aan te pas bij mijn FLYRD. Het kledingstuk wordt gemaakt door en voor vrouwen uit Rotterdam. Maar het kan nog veel duurzamer. Iemand die al veel heeft geëxperimenteerd met textiel gemaakt van plastic, is de Rotterdamse modeontwerpster Monique Collignon [afgestudeerd aan de WDKA Rotterdam; red.]. Haar Conscious Collection , die ze vorig jaar bij de Fashion Week presenteerde, is volledig gemaakt van gerecyclede PETflessen. Ze is de eerste ontwerpster ter wereld die deze grondstof in een haute couturecollectie verwerkte. Hiervoor werkte Monique samen met Monique Maissan van Waste2Wear. Vanuit Shanghai runt deze Nederlandse ondernemer het internationale textielconcern Vision Textiles. Vision Textiles produceert onder meer voor Claudia Sträter, Mart Visser en Wehkamp. Om een alternatief te bieden voor het vervuilende productieproces met veel chemische verf en waterverspilling richtte ze het merk Waste2Wear op, dat gebruikte plastic flessen als grondstof voor textiel gebruikt. Bij dit productieproces worden plastic flessen verzameld, geperst en gesorteerd, vervolgens kapotgesneden, gewassen en vermalen tot granulaat. Hieruit wordt garen gesponnen waarmee ze zelfs op zijde lijkende stoffen kunnen maken. Ook voor textiel verven zijn milieuvriendelijke oplossingen bedacht. Dyecoo uit Delft verft textiel met behulp van het broeikasgas C02. Deze verfmethode maakt het gebruik van veel water en chemicaliën overbodig. De inzet van broeikasgas heeft meer voordelen: de productie is korter, het energieverbruik is 30 tot 50% lager en er is minder kleurstof nodig en dus kost de productie minder. Hoe mooi zou het zijn als we al deze spaken kunnen samenbrengen tot een Rotterdams vliegwiel waarmee we op weg kunnen gaan naar een betere toekomst? Ik doe er in elk geval mijn stinkende best voor en hoop dat mijn droom een gedeelde droom wordt van alle Rotterdammers. Hoe meer spaken, hoe sterker het wiel. Samen zorgen we voor voldoende brandstof waarmee we vooruit kunnen.
werking met CityLab010, de werkplaats voor de stad van morgen. Hier ontmoeten mensen met goede ideeën en hart voor Rotterdam elkaar. Plannenmakers kunnen hun plan tot 1 juni aanmelden voor een financiële bijdrage van CityLab010. Daarna bekijkt de gemeente welke
plannen hiervoor in aanmerking komen. Ben jij een dromer, denker of doener en loop je met een plan rond? Wees er dan dus snel bij! Voor meer informatie en de procedure kijk op www.citylab010.nl.
e gev stin bes
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
PLASTIC SPECIAL
“Ik doe er in elk val mijn nkende st voor”
Vissen naar plastic in een sloep van oude flessen Je kunt mensen vertellen over de ellende van de plastic soep in de oceaan. Maar je kunt ze ook laten zien hoeveel plastic er in Rotterdam ronddrijft. En wat je daar zoal mee kunt doen. Karin Hille van Plastic Circle koos voor het laatste. Ze ontwikkelt educatieve programma’s over plastic afval, zodat mensen zich bewuster worden over de waarde van plastic afval als grondstof. Karin Hille: “Van plastic dat wij met bedrijven en scholen opvissen en inzamelen, bouwen wij de sloep. Deze Plastic Whale wordt vervolgens inge-
zet voor nieuwe activiteiten. Denk aan het Oud Rotterdamsch Plastic Visschen op 30 juli, de dag na de straatparade van het Zomercarnaval. Ook hebben we een doppen-inzamelprogramma voor scholen ontwikkeld. Klassen die 1500 doppen inleveren, krijgen als beloning een vrolijk gekleurde knikkertegel – gemaakt van gerecycled plastic. Voor bedrijven bestaan soortgelijke trajecten. Zo kan het intern scheiden van afval beloond worden met bijvoorbeeld een bank van oud plastic.” (Ilja Post)
B Buurten sparen voor plastic straatmeubilair Wie is Jenny Netten? Dochter van een sleepbootkapitein, geboren op Katendrecht. Zwerft met haar mobiele winkel Look for Detail de Benelux door om multifunctionele kledingstukken aan de vrouw te brengen. Maatschappelijk verantwoord en lokaal geproduceerd onder haar label Dresscode010. Onlangs genomineerd voor de Freelancer of the Year-awards.
Community Plastics, onderdeel van Blue City, wil door heel Rotterdam PlasticLabs opzetten waar buurtbewoners huishoudelijk plastic inzamelen. Van het gerecyclede plastic worden onder meer vogelhuisjes en knikkertegels gemaakt. Productontwerper Frans Taminiau timmert flink aan de weg met Community Plastics. Dat is volgens hem hard nodig, want: “Overheidscampagnes proberen mensen over te halen om plastic te scheiden, zodat het weer kan worden hergebruikt. Maar dat doet nog lang niet iedereen even trouw. Deels omdat het milieu niet zo tastbaar is. Door huishoudelijk plastic te recyclen tot vogelhuisjes, plantenbakken of straatmeubilair geven wij wijkbewoners een goede reden om plastic in te zamelen. En dit plastic in de buurt te hou-
den. Want hoe meer plastic je samen inzamelt, hoe leuker de publieke ruimte wordt. Anderhalve kilo plastic is voldoende om een vogelhuisje van te maken. Voor een knikkertegel heb je zo’n vier kilo plastic nodig, voor een bankje of plantenbak een veelvoud daarvan. Vandaar ons motto: geen plastic meer de wijk uit.” Community Plastics wil in Rotterdam PlasticLabs opzetten waar het plastic wordt verzameld en verwerkt volgens het ‘open-keukenprincipe’: “Mensen kunnen zien wat er met hun plastic gebeurt en eventueel zelfs meedraaien in het recyclingproces. De kracht van dit project zit ’m vooral in het kleinschalige. Het gaat erom dat buurtbewoners samen plastic inzamelen voor producten die hun eigen wijk leuker en leefbaarder maken.” (Ilja Post)
9
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
PLASTIC SPECIAL
10
PET-TIG GESTOORDE MARMERTEGELS New Marble, nieuw marmer. Wandtegels van gebruikte PET-flessen. Dus ook betaalbaar voor Jan met de pet. Met dit product, dat dit najaar op de markt verschijnt, krijgt de circulaire economie weer een impulsje. Zowel in Angola als in Nederland, aangestuurd vanuit de Better Future Factory in BlueCity. Het begin van een succesverhaal? TEKST: JAAP VAN RIJN Bart Bleijerveld van de Better Future Factory laat een paar foto’s op zijn iPhone zien. Uitbundig lachende vrouwen voor een kleurrijk betegelde muur. Een trotse man in de Makerspace in Luanda met een tegelstaal. Het zou zomaar kunnen dat deze mensen de grondstof PET, een plastic, voor deze tegels delven. Met veel enthousiasme. Want ook de inwoners van de hoofdstad van Angola zitten met de PET-flessen in hun maag. Betrouwbaar stromend water uit de kraan is in het Afrikaanse land toekomstmuziek, de dorst wordt vooral gelest met flessenwater. Het land kent geen gesmeerd lopende afvalverwerkende industrie zoals wij die in Nederland kennen. De PET-flessen komen met ander afval terecht op smeulende afvalbergen. Medewerkers van Heerema, een Nederlands offshorebedrijf dat ook in Angola actief is, rijden dagelijks naar hun werk langs deze gigantische monumenten van milieuvervuiling. Ze werden er beroerd van. Of industrieel ontwerper Bart Bleijerveld en zijn compagnons met hun fameuze 3D-printers geen oplossing voor het afvalprobleem konden bedenken? Zij hadden op Lowlands met hun apparatuur de aandacht getrokken. Daar maakten ze van gebruikte drinkbekers nieuwe producten. Bart en zijn compagnons gingen de uitdaging aan, Heerema stelde de financiering voor onderzoek ter beschikking. “De inzet van onze printers in Angola bleek lastig, want de stroom valt er dagelijks uit. Voor het onderhoud van de printers konden we nauwelijks hoogopgeleide mensen vinden. In Luanda wordt veel gebouwd, de stad trekt mensen die in de snelgroeiende energie-industrie werken. De bouwmaterialen komen vooral uit Zuid-Afrika en China. Veel Angolezen zijn arm, ze kunnen die materialen niet betalen. Daarom vermoedden we dat lokaal geproduceerd, goedkoop bouwmateriaal met een mooie uitstraling interessant kon zijn. We zagen dat de PET-flessen een grote afvalstroom vormen. PET kun je in
shredders tot granulaat vermalen, dit smelten en tot nieuwe, kwalitatief goede producten verwerken die lang meegaan. Want PET is een mooi materiaal dat we helaas gebruiken als wegwerpartikel, best bizar. Je kunt dit plastic heel vaak recyclen. Als de PET-producten die wij in gedachten hebben, zijn versleten, kun je ze steeds hergebruiken.” “We begonnen met een pilot in een sloppenwijk van Luanda en vroegen mensen om lege PET-flessen te verzamelen. Deze flessen zijn eenvoudiger te herkennen dan andere plastics. De mensen reageerden enthousiast, we hoefden ze nauwelijks aan te sporen. Ze zien het belang van inzamelen in, want ook zij wonen liever in een schone omgeving. PET-flessen worden vooral in de kleuren wit, blauw en groen geproduceerd. Zo konden we een afvalstroom op kleur organiseren die nauwelijks gesorteerd hoeft te worden op verschillende soorten plastics. Na een groot aantal testen besloten we van het granulaat de New Marble wandtegels te maken. Want PET-wandtegels zijn duurzaam en veel lichter dan keramische tegels. Dat scheelt brandstof tijdens het vervoer. De tegels kun je op dezelfde manier toepassen als keramische tegels, dus met dezelfde lijm en voegspecie.” “Het circulaire productieproces van deze tegels is relatief eenvoudig, zodat we ook laagopgeleide mensen aan werk kunnen helpen. We gaan de tegels dan ook in Nederland in een aantal regio’s met een hoge werkeloosheid produceren. De productielocaties zitten dicht bij de afvalstroom. We produceren inmiddels bij een sociale werkplaats in Deventer tegels voor de nieuwbouwvleugel van het voetbalstadion van Go Ahead Eagles. Wanneer ze te verkrijgen zijn? Geïnteresseerden moet nog even wachten. We verwachten de KIWA-gecertificeerde tegels vanaf september te kunnen aanbieden.” Meer informatie: www.newmarble.nl
Better Future Factory De ontwerpers en ingenieurs van de Better Future Factory stimuleren bedrijven om slimmer met duurzame materialen om te gaan, door zelf het goede voorbeeld te geven. Veel materialen kun je zo hergebruiken dat ze onderdeel worden van een circulaire economie. Better Future Factory ontwikkelt bruikbare oplossingen door het omzetten van vooral afvalstromen van kunststof en voedselafval in producten die in grote oplagen gemaakt kunnen worden. Ze kiezen voor het creëren van iconische, circulaire producten met een sterk verhaal. New Marble is daar een goed voorbeeld van. Meer informatie: www.betterfuturefactory.com
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
PLASTIC SPECIAL
Het Nationaal Grondstoffenakkoord 180 partijen ondertekenden onlangs het Nationaal Grondstoffenakkoord. Hierin staan afspraken om de Nederlandse economie te laten draaien op herbruikbare grondstoffen. Met de omschakeling naar een circulaire economie wordt Nederland veel minder afhankelijk van grondstoffen uit het buitenland. Door onder meer bestaand
plastic te recyclen en te gebruiken voor nieuwe producten en verpakkingen, is minder olie nodig als grondstof voor nieuw plastic. Omdat voor hergebruik veel minder energie nodig is dan bij het verwerken van nieuwe grondstoffen, worden ook minder broeikasgassen uitgestoten en is het daarmee beter voor het klimaat. Daarnaast ontstaan er kansen voor een nieuwe maakindustrie. Onderzoek toont aan dat tot 2023 de circulaire economie in Nederland goed is voor een marktwaarde van 7,3 miljard euro per jaar en 54.000 banen.
Meer informatie: www.circulaireeconomienederland.nl
Drijvend park van zwerfafval Tijdens de opening van de Wereldhavendagen 2016 werden in de Rijnhaven de eerste drie bouwstenen geplaatst van een in totaal 205 m2 groot drijvend park, gemaakt van zwerfafval. Architect Ramon Knoester van Recycled Park bedacht een systeem waarbij het drijvende plastic in de Maas wordt opgevangen voordat het de Noordzee bereikt. Dit afval wordt getransformeerd tot drijvende bouwstenen, die stabiel en stevig genoeg zijn om een stadspark of zelfs huizen te dragen.
Ook Luanda kent een Makerspace, waar de New Marble tegel mede het levenslicht zag. Foto: New Marble
Tien jaar nadat Ramon voor het eerst over de plastic soep las, drijft zijn oplossing Recycled Park in het Rotterdamse water. Voor Ramon is Recycled Park, dat bestaat uit plastic elementen met groenvoorziening, meer dan een sterk staaltje innovatief bouwen. Er moet ook een educatieve functie van uitgaan. “Ons product is bedoeld om meer aandacht te krijgen voor onze vervuilde kustlijn en rivieren. Ook laten we zien dat al dat ronddrijvende plastic niet waardeloos is. Je kunt het ook hergebruiken als bouwmateriaal. Door een park aan te leggen gemaakt van lokaal ingezameld afval, hoop ik Rotterdammers bewuster te ma-
ken van de omvang van ons plastic-probleem.” Hoe Ramon al dat plastic uit de rivier vist? Lange tijd met de hand, uit de Maas. Dit doet hij met zijn mensen nog tweewekelijks op zaterdag of als teamuitje. Daarnaast investeert Ramon ook in de ontwikkeling van een aantal inzamelstations: “Een soort drijvende afvalbakken in buitenbochten langs de Maas, waarin het vuil achterblijft. De stroming van de rivier doet het werk.” Duizenden kilo’s plastic viste Recycled Park op deze manier al uit de rivier. Voor zijn vinding is inmiddels ook interesse in het buitenland. (Ilja Post)
11
6 0 % AKTIEWEKEN tot
EXTRA VOORDEEL TIJDENS DE VOORJAARS
KORTING
en nog véle andere modellen
Mountainbikes
- 26 en 28" - Shimano 21 versn. - schijfremmen - aluminium frame - alleen in zwart - verende voorvorkk
Ook in grote 28 inch uitvoering!
Mega Partij stadsfietsen en an Meer d ks! u trackingbikes t 2000 s van alleen Nederlandse Kwaliteit A-merken voor een Normaal tot 599,lage prijs ! NU UITZOEKEN
Van 599,- NU
299O P= O P
Retro fiets
Van 399,- NU
299-
NU OF NOOIT!
De leukste KINDERFIETSEN. Keus uit meer dan 1000 stuks! Nu al vanaf
OP=OP
Uit Duits e A-merk fabriek
149-
ere le and é v g o en n
Keuze uit 500 A-MERK ELEKTRISCHE FIETSEN met HEEL v.a. VEEL KORTING en de beste service!
Kom nu proefrijden!
tot
Heel veel TRENDY transportfietsen in SUPER kleuren.
len model
69-
9992999-
Bijzonde
re vormg ev
Trend dy fietsen Normaal tot 699,NU v.a.
alleen a-merk
OMAFIETSEN van 399,NU diverse kleuren
ing!
199-
249-
Heel veel kinderfietsen, omafietsen, transportfietsen, elektrische- en vouwfietsen, mountainbikes, accessoires enz. enz.
PARTIJ-VOORDEEL! Extra PARTIJ ingekocht onder eigen productienaam bij top A-merk fabrikant! De Lowland Biria Ultra light aluminium semi stad-/sportfiets uitgevoerd met hoogwaardige: • 21 versnellingen gripshift met Shimano Acera derailleur • Verende voorvork en zadelpen • AXA LED standverlichting gevoed door Shimano naafdynamo • Gel comfort zadel • Extra tandwielbescherming • Verstelbare stuurpen
Normaal 599,NU
Kwaliteit een lage voor prijs!
249advies • voordeel • service • keuze
OP=OP
NU 2 VOOR 475Rotterdam XXL Mega Store
Burg. van Walsumweg 2 *klaar terwijl u wacht indien onderdelen voorradig.
Iedere zondag GEOPEND 11.00-17.00 uur!
• Maandag t/m Donderdag 09.00-18.00 • Vrijdag 09.00-21.00 • Zaterdag 09.00-18:00 • Zondag 11.00-17.00
De beste service en garantie tegen de laagste prijs! Kijk voor openingstijden en routebeschrijving www.megabike.nl
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
ROTTERDAMMERS
13
“JE BENT PRIMA ZOALS JE BENT!”
De Post-it Man verschijnt bijna maandelijks in Rotterdam en andere steden. En er zijn plannen om mensen in grote Europese steden complimenten te laten schrijven om ze met elkaar te verbinden. Wekelijks kun je een actie op Facebook vinden. Soms laat hij ook complimenten of cadeautjes achter in de stad, voor de gelukkige vinder. “Omdat op elke hoek in je leven een cadeautje kan liggen te wachten.” De Post-it Man slaat aan, scholen en bedrijven vragen hem steeds vaker om complimenten te komen uitdelen.
“Hallo, leuk je te zien. Mag ik je misschien een compliment geven?” Als je door de stad loopt en een lopende berg post-its voorbij ziet komen, is het oppassen geblazen. Voor je het weet, krijg je een persoonlijk compliment overhandigd en voel je de aandrang om de man onder de gele memo’s een knuffel te geven. Want zijn sobere aanmoedigingen maken onverwachte gevoelens los.
TEKST: NATALIE HANSSEN BEELD: MARGRIET DE RIJK
“You are the light of the world” staat er op de post-it die hem net is voorgelezen en die hij nu in zijn handen heeft. Gustavo (58) uit Ierland leest de zin een paar keer, lacht en knikt. Dan spreidt hij zijn grote armen en omhelst de Post-it Man stevig. “Ja, dit effect maak ik vaker mee”, vertelt de man in het post-it-pak desgevraagd. Zijn naam: Gideon Borman, cartoonist, tekstperformer en zelfbenoemd levensfenomeen. Hij maakte begin dit jaar het pak omdat hij het zo’n mooi beeld vond: een Michelin-man, gemaakt van post-its. Omdat hij in een moeilijke periode in zijn leven zat, bedacht
hij dat op de post-its boodschappen moesten komen die hém op de been hielden. En dat hij deze zou uitdelen. “Ik zat in een nare scheiding en merkte hoe fijn het was als iemand eens zei ‘Wat doe je het goed!’ of ‘Je bent prima zoals je bent’. Gewone dingen die je vergeet in de waan van de dag. Ik trek voor mijn gevoel dan ook geen pak aan, ik keer mezelf juist binnenstebuiten.”
Universele waarheden De reacties op zijn binnenkant liegen er niet om. Er worden selfies gemaakt, mensen knuffelen de Post-it Man. Hij krijgt zelfs een kop koffie aangereikt
van iemand die een tijdje heeft staan kijken. Al zijn de complimenten die hij uitdeelt nogal banaal, veel mensen lijken erdoor geraakt. “Het zijn universele waarheden”, vindt Gideon. “Je ziet erin wat op jou van toepassing is.” Je kunt ook een op jezelf gericht compliment uitkiezen of er eentje meenemen voor je geliefde. Zoals de man die zijn post-it meteen doorgaf aan zijn vrouw. Want zij had een nier aan hem afgestaan. Of het stel dat de Post-it Man een compliment teruggaf. “Wat mot ik met zo’n compliment?” zeggen is ook goed. “Wat een
mooie reactie is, is tenslotte ook maar een mening”, aldus Gideon.
Onzekere momenten Wat wil de Post-it Man eigenlijk? Geld vraagt hij niet en met een pak maken is hij algauw een hele dag zoet. “Tja. Toch de wereld een beetje mooier maken. Ja, echt. Ik zou willen dat we de vanzelfsprekende dingen wat vaker tegen elkaar zouden zeggen. Zoals: ‘Wat fijn eigenlijk dat jij hier nu even echt naar mij luistert.’ Het zorgt voor een mooi moment en, als het goed is, gaan we allebei stralend uit elkaar. Zo creëer je samen meer dan er
was. En hopelijk geef je het dan weer door.” Het favoriete compliment van de Post-it Man: “Je bent precies goed zoals je bent.” Want: “Uiteindelijk kennen we allemaal onzekere momenten. Juist die kwetsbaarheid verbindt ons. Iedereen is te gek, als je het maar wilt zien. Dat mag best eens krachtig gezegd worden. Steek je kop maar boven het maaiveld, vind ik dan.” Een oudere dame stopt even om een post-it te pakken. Ze glimlacht. “Ik zit in een afkickprogramma. Ik moet elke dag opschrijven wat de dag de moeite waard maakte. Vandaag schrijf ik, over jou.”
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
ETEN & DRINKEN
14
MIXED-GRILL-VRIJ Hoe weet je of een heimweewinkel ook echt een ware heimweewinkel is? Wandel er in het weekend langs en luister wat de voertaal is. Bij DeliGriek zit het helemaal goed: daar vliegen de yássas en efcharisto’s je om de oren. Als echte Grieken hier graag komen, dan weet je zeker dat het goed zit met de producten. Want Grieken zijn erg kritisch op hun eten. TEKST: ELLEN MANNENS BEELD: LIZA DIKKERBOOM
Z
Heimwee-eten
eker vier Wat biedt Rotterdam keer per anno 2017 eigenlijk niet? jaar was het Iedere nieuweling die een raak voor plek vindt in de stad, ziet Dora Liarti zich vroeg of laat bediend en haar Griekse vrienmet een winkel of eetzaak den. Met een lege koffer vol heimwee-eten. De vertrokken ze naar GrieNieuwspeper brengt ze in kenland om na een bezoek kaart. aan familie en vrienden met een overvolle koffer terug te keren naar Nederland. Wat er in die koffer zat? “Olijfolie. Heel veel olijfolie. Niet omdat die in Nederland niet goed was, maar in Griekenland was het gewoon veel goedkoper. En olijven, gedroogde kruiden, bonen, linzen, feta.” Dora kan nog wel even doorgaan met opsommen. Op Schiphol kwam ze standaard aan met een koffer vol smaken die ze van thuis gewend was en die hier in Nederland niet te vinden zijn. “Gelukkig konden we in Nederland voor sommige producten wel naar de Turkse winkels. Maar daar smaakt alles toch net weer even anders. Echt waar: de Turkse grond is anders dan de Griekse en dat proef je.” Helemaal vol “Wat nou als we de Griekse smaken naar Nederland halen?” dacht Dora. Een plan dat precies ontstond op het moment dat haar vriend Vasilis Alafakis na twintig jaar werken in het welbekende Griekse restaurant Dionysos op het Schouwburgplein – het restaurant van zijn vader en zijn oom – toe was aan iets nieuws. DeliGriek was geboren en streek neer op de Pannekoekstraat. Waar op de Pannekoekstraat? Loop op een zaterdagmiddag even heen en
Griekse bestsellers Moussaka 1bereidt Het Griekse ovengerecht nr. 1 DeliGriek elke dag vers. Ben je moussaka-moe? Check dan op Facebook de andere, wisselende, verse gerechten.
Pita gyros 2 Jawel, de bestseller in vakantieoorden is écht Grieks en staat
dus ook op het menu bij DeliGriek.
Honing 3 Niet zomaar een potje pakken. Iedere honing heeft zijn eigen
toepassing. Van een goede spijsvertering tot een rustige hartslag. Vraag de uitbaters om raad.
weer door de populaire straat, spits je oren en je weet waar je moet zijn. “In het weekend zit het hier inderdaad helemaal vol met Grieken. Als je je wilt onderdompelen in de Griekse cultuur, moet je dan binnenwandelen”, zegt Vasilis, zoon van een Griekse vader en een Nederlandse moeder. “Ik wist dat er aardig wat Grieken in Nederland woonden, maar niet zoveel als ik de laatste jaren onze winkel zie binnenstappen.” Brexit helpt mee De Griekse crisis is niet de enige verklaring voor de drukte. “Nederland is populair onder Griekse studenten. Dat was Engeland altijd, vanwege de taal, maar Nederland neemt die plek steeds meer over, vanwege de gastvrijheid en de mogelijkheid om opleidingen in het Engels te volgen. En de Brexit helpt natuurlijk ook mee”, weet Dora. De cijfers bevestigen het. De Grieken staan inmiddels hoog in de top vijf van nietNederlandse studenten op de Erasmus Universiteit. Dora kwam ook ooit naar Nederland als student: “Op mijn 21e wilde ik de
conservatoria in Nederland checken. Al op het moment dat ik boven Nederland vloog, wist ik dat ik me hier zou thuis voelen. Vier jaar later kwam ik terug om te studeren en then life happened to me , waardoor ik nu nog in Nederland ben.” Een groep jonge studenten komt binnenwandelen. Sinds de Erasmus Universiteit een dependance opende in het voormalige onderwijsmuseum tegenover DeliGriek, maken de studenten na een dag in de collegebanken dankbaar gebruik van de zelf samen te stellen pita’s. Deze studentenhap anno 2017 is goed gevuld, gezond en lekker betaalbaar. Voor 5 euro 50 heb je bij DeliGriek al een flinke pita met souvlaki, souzuki, gyros of vegetarisch. Aan de accenten van de studenten te horen komen ze uit alle delen van de wereld. Inmiddels heeft ook een jong Nederlands stel plaatsgenomen voor het raam, voor een late lunch. “Steeds meer locals weten de zaak te vinden”, zegt Dora tevreden. “Ik wil hen laten kennismaken met de smaak van Griekenland zoals ik hem ken. Griekenland in mijn moeders stijl. Geen mixed
‘‘
Ik wist dat er aardig wat Grieken in Nederland woonden, maar toch niet zoveel als ik de laatste jaren onze winkel zie binnenstappen.
’’
grill, dat is iets voor feestdagen, dat doen we niet dagelijks hoor. Van origine stond de Griekse keuken vooral bekend om zijn stoofpotjes en ovengerechten. Iedere dag vlees is ook geen must. We hebben bonen, linzen en aubergine natuurlijk. Grieken eten alles wat de grond hun geeft. Het overdadige vlees is vooral iets van de generatie van na de Tweede Wereldoorlog, die had na jaren van oorlog iets te compenseren.”
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
ETEN & DRINKEN
E GRIEKSE ZONE Jancis Robinson, een van ’s werelds meest gerespecteerde en gelauwerde wijnschrijvers, schreef The Oxford Companion to Wine , een goudmijn voor wie meer over wijn wil weten. Ze heeft ook handige pockets op haar naam staan, zoals Guide to Wine Grapes . Alle denkbare wijndruivenrassen geeft Jancis een beoordeling. Dankzij haar noeste arbeid leert de lezer dat van veel inheemse Griekse druivenrassen wijn van hoge kwaliteit kan worden gemaakt. Die handschoen nemen steeds meer wijnboeren op. Neem de witte assyrtiko, volgens Robinson “top quality vine increasingly recognized as such in Greece”. In een warm klimaat behoudt de druif voldoende zuren om de wijn spannend te maken. De assyrtiko-wijnen van Santorini hebben opvallend veel body en prachtige, naar limoen smakende zuren. Van het eiland komen ook de met de hand gemalen fava, linzen, maar zie ze maar eens te pakken te krijgen. Wellicht via DeliGriek? Ben je op Santorini, ga ze dan een keer proeven in het elegante Selene (‘maan’), een restaurant waar de chef-kok vooral met lokale producten werkt. En wat een terras, fenomenaal! (Jaap van Rijn)
Eigen stijl Tweeënhalf jaar bestiert het stel nu met een eigen kok de enige Griekse winkel in deze stijl in Nederland. ‘Deze stijl’ is een mix van een delicatessenwinkel, lunchroom, traiteur en cateraar. De Griek met heimwee loopt in de meeste gevallen meteen door naar de vriezer. Daar ligt het Griekse gebak in. “Wij Grieken zijn er gek op”, zegt Dora, “Maar we hebben tegenwoordig geen tijd meer om het zelf te maken. De meeste Grieken zijn blij dat ze het nu hier kunnen halen. Uit de vriezer voor thuis of vers uit de keuken om hier op te eten.” Wat momenteel de trend is in de Griekse keuken? Wijn. Vergeet de Retsina. Grieken kunnen het hele wijnscala aan, tot bubbels aan toe. “We hebben altijd al goede wijnen gehad en we hebben in Griekenland ideale omstandigheden voor wijngaarden, maar we liepen er nooit zo mee te koop. Dat komt nu eindelijk op gang. Bij het grote publiek moet de bekendheid nog komen, maar wijnkenners
leggen graag wat extra geld neer voor een goede Griekse wijn.” En de ouzo dan? “Die blijft natuurlijk”, zegt Vasilis, wijzend naar een plank waar zeker tien verschillende soorten staan. En voor wie zijn shotje ouzo wil, maar nog moet werken of autorijden, is er ook de oplossing: het ouzo-snoepje. Wel de volle anijssmaak, niet de alcohol. Keukenprinsen en -prinsessen, ook Nederlandse stappen de DeliGriek binnen voor verse kruiden en pakken er meteen een bijpassend wijntje bij. Zij weten inmiddels wat een gave wijnen Griekenland te bieden heeft. De iets minder grote keukenheld is gered met een kant-en-klare verse kruidenmix voor een Grieks stoofpotje. Wie het zichzelf helemaal makkelijk wil maken, loopt meteen door naar de vitrine achter in de zaak, waar de moussaka verleidelijk ligt te wachten naast de pastitsio, de Griekse variant op lasagne. Wie echt relaxt bezig wil zijn, bestelt gewoon vanuit huis. Want die Grieken zijn helemaal bij de tijd, wees daar maar zeker van.
15
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
Kooktheater Tijdens het Stadsfestival Op z'n Rotterdams organiseert de Markthal Verstival. De ondernemers nodigen de bezoekers uit in het langzaam draaiende Kooktheater voor leerzame demo’s en proeverijen. Zij serveren er hun hapjes vanuit de pop-up keuken. De bezoeker kan een plekje aan tafel bemachtigen, naast de keuken. Ook passanten delen in het festivalgevoel en krijgen hapjes te proeven. Zoals elk j aar tijdens het Stadsfestival op z’n Rotterdams kun je profiteren van scherpe acties en mooie aanbiedingen. De Markthal-ondernemers bieden samen een indrukwekkend assortiment aan lekkernijen. Dat opsommen is hen tekortdoen. Want voor je het weet, sla je die mooie Franse oesters, de puike & heel betaalbare Portugese wijnen, de samballetjes en fruit zoals mangosteen over. Om maar te zwijgen over het gerijpte vlees, de buitenlandse en Hollandse kazen en het gekonfijte fruit. Of probeer maar eens de rijkdom te beschrijven die alleen al een supermarkt als Wah Nam Hong biedt.
ETEN & DRINKEN
DE MARKTHAL: VIER VOORJAARSDAGEN LANG VERSTIVAL
FOTO: EVERT BUITENDIJK
Straatkunst mag gezien worden Kunstenaars zijn straatmuzikanten en overal in de stad op straatdichters niet straat en tijdens Vergewoon deel uit van stival in de Markhal het dagelijkse straataan het werk. theater? Deze traditie #RDAMLIVEPAINT is komt vier dagen lang een goed initiatief dat tot leven. Iedereen ook tot nadenken kan ervaren hoe leuk stemt. Want maakten het is om te zien hoe vroeger straatschilkunstwerken op straat ders, straattekenaars, ontstaan.
16
Stadsfestival op z’n Rotterdams 2017, 25 - 28 mei
Eind mei, het volle voorjaar, de zon heeft weer kracht, dus hoog tijd voor een feestje. Op z’n nultiens. Dus met Rotterdamse koks, muzikanten, schilders en andere gangmakers, op de meest uitgesproken Rotterdamse locaties denkbaar. Denk aan nieuwe en oude iconen als de Lijnbaan, Rotterdam Centraal en de Koopgoot. En de Markthal, drie dagen lang Verstival, het episch centrum van alles wat maar lekker, leerzaam en vooral leuk is.
Azië aan de Maas Zin om een frisse neus te halen? Bezoek dan Azië aan de Maas direct voor de Markthal. Zit het weer mee, dan kan hier zomaar een sfeertje ontstaan dat doet denken aan de Balinese of Vietnamese straattentjes waar uitbaters gekruide hapjes, vlees en vis klaarmaken op hun roosters.
Een fijn feestje bouwen Tijdens het bezoek aan de Markthal kun je in de Verstival-Dome terecht voor muzikale verrassingen. Je kunt er bijvoorbeeld plaats nemen voor optredens van singer-songwriters en dansen tijdens de silent disco.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de Markthal. Meer informatie: www.opznrotterdams.nl en www.markthal.nl. De Markthall is i 1e 1 en 2e Pinksterdag geopend.
DE
ETEN & DRINKEN
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
De kinderboerderij van Bas en Ward De estafettekok deelt een opvallende kooktechniek, een minder bekend product of bijzondere ervaringen met de lezer. Voor deze aflevering gaan we langs bij Bas Fraterman en Ward de Zeeuw. Zij vertellen wat Verward, het café 2.0, te bieden heeft. Je bent niet tevreden met het aanbod van cafés in de stad. De meeste bieden bitterballen en broodjes bal en zijn wat alcoholische versnaperingen betreft geketend aan een brouwerij. Niets mis mee, maar je ervaart het aanbod niet als spannend. Daarom zie je brood in het café 2.0, waar liefhebbers van bijzondere wijnen, kekke frisdrankjes en avontuurlijke hapjes aan hun culinaire trekken komen en ook van een cafésfeertje kunnen genieten. Bas Fraterman en Ward de Zeeuw lieten het niet bij een idee, ze crowdfunden een toereikend bedrag bij elkaar en openden eind 2016 Verward. Ward selecteert het natje en Bas tekent voor het droogje. Bas blijkt een model slashie (/) te zijn: hij mag zich ontwerper/ drukker/meubelmaker/standbouwer/ gastheer noemen. En voor Verward maakte hij zich het beroep van kok eigen. Het combineren van hoofd- en bijberoepen is helemaal van deze tijd. Je kunt succes oogsten als je kwaliteit levert en je spreidt het inkomensrisico. Bas’ aanpak in de keuken slaat aan, want Verward trekt volgens de mannen inmiddels een breed publiek. Het café aan de Hoogstraat blijkt ook te zijn uitgegroeid tot een maandaghanghut voor de plaatselijke horeca. Dan moet je wat in je mars hebben. Bas: “Ik werkte onder meer bij Eendracht [nu Yama; red.] en Dertien van Pepijn Schmeink. Van hem heb ik veel opgestoken. Maar ik zal eerlijk zijn, in de eerste maanden stond ik stijf van de zenuwen achter de kachel. Ik mocht dan een verdienstelijke thuiskok zijn, elke dag op hetzelfde niveau koken voor de kritische gast is een ander verhaal. Van koks krijg ik veel tips, hier in Rotterdam is geen haat en nijd onder de chefs. Wat uit dat piepkleine keukentje komt? Gebakken kokkels en bouchot mosseltjes, een fijn kaasplankje en de kinderboerderij. Daarop ligt rillette van eend, overlastgans met mostarda, lamsworst, langzaam gegaard buikspek met kimchi [op Koreaanse wijze gefermenteerde kool; red.], rundvlees en binnenkort ook gei-
17
Wat vinden Bas en Ward van... GASTHEERSCHAP Ward: “Veel horeca gaat af op een vermeende smaak van de consument, wij draaien het om. Geef je mensen wat ze kennen, dan zijn ze nooit verrast. Bij Verward laten we mensen proeven dat het juist leuk is om gebaande paden te verlaten. We schenken geen cola. Wie colajenever wil, stellen we een goede jenever met limonade van granaatappel voor. We horen het wel of je het lekker vindt. We kunnen altijd iets anders voor je maken. We lopen al een tijdje mee in de horeca, dus we kennen de voorkeuren van veel gasten, dat helpt.”
VERWITDEWITTERING Ward: “Ik zie het niet gebeuren, die drukte van de Witte de With hier. De Hoogstraat kent nu de juiste mix die de straat apart maakt. We hebben wel wensen: eenrichtingsverkeer en een bredere stoep. En die dan wel aan onze kant, graag! Want wij hebben de zon op het terras. Hier vlakbij staat een hele parkeergarage onder een studentenflat leeg. Daar kunnen de auto’s in.”
DOBBELEN Bas: “Nee, bij ons geen kassie vijf aan de bar! Maar we hebben wel dobbelstenen om te mexen! En een schaakspel! We zijn van plan om mens-erger-jeniet op een tafel aan te brengen. Zo trekken we gasten die bij ons passen. We hebben pas twee kotsers gehad in acht maanden, dat valt echt mee.” Ward, droog: “Het helpt wel dat we om 23.00 uur sluiten.” Bas en Ward geven het stokje door aan Valerie Kuster van Op Het Dak
DE ESTAFETTEKOK tenhart, dat maak ik samen met Paul van Wild Vlees. En op zondag kook ik een daghap.” De selectie dranken van Ward staat zichtbaar ver af van het reguliere caféaanbod. Op de plank pronkt onder meer een fles van Francois Cotat, nauwelijks betwistbaar de beste Sancerre die je kunt drinken. Dan zet je hoog in, als cafébazen. Vinoloog Ward de Zeeuw, die onder meer in zaken als In Den Rustwat de drank
uitschonk, weet waarom: “We willen heel laagdrempelig zijn. Dat doen we zowel met betaalbare kwaliteitswijnen per glas als met bijzondere flessen. Want laagdrempelig betekent ook: voor een breed publiek interessant zijn. Ik kies bij wijn voor balans en elegantie, dat slaat aan bij onze gasten. Je krijgt niet zomaar een anoniem chardonnay’tje, maar een verrassende. Dat is de aanpak van Verward.”
TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN
Een stuk pizza moet hangen Mensen die eten belangrijker vinden dan schuilen
voor een tapijtbombardement of de laatste hoed van Maxima, nemen de pizza heel serieus. Zulk volk in gedachten hebbende, valt dit stukje tikken niet mee. Het zijn fanatici, food radikalinski’s. Voor je het weet, schuiven ze een pizzadoos vol ellende het redactielokaal naar binnen. Waarover we niet beschikken, dus veel succes ermee! Er zijn boekenkasten vol geschreven over de perfecte pizza. Ook kunnen pizzaregels van de Europese Unie en van de Associazione Verace Pizza Napoletana duidelijkheid verschaffen. Liever vallen we terug op de ervaringen opgedaan bij het Napolitaanse Di Matteo op de Via dei Tribunali. Een pizzapunt moet ‘hangen’, zoals de foto laat zien. Het smaakvolle sap van de tomaat en de romige mozzarella druipt van het
stuk af. Je kunt de punt dubbelvouwen en met je handen opeten. Zoals het hoort. Een pizza is geen gerecht maar een lunchboterham gloria in excelsis Deo (we hebben het hier over eten uit een nog steeds overwegend katholiek land). De korst is stevig maar toch zacht en heeft een volle smaak als van brood van een bakker die zijn vak verstaat. Wie dit zelf wil meemaken, zet koers richting Ka-
tendrecht. Op het Deliplein bakken de uitbaters van Burro e Salvia zo’n echte Italiaanse pizza. Voor hen niets bijzonders, want, hè, hoe zou je het dan anders moeten doen? Ze komen uit Bologna, de stad die in Italië bekendstaat als La Grassa , de vette. Deze bijnaam is een verwijzing naar de rijke lokale specialiteiten met room, boter, vlees en kaas. De vader van de uitbaatster laat de Bolognese voorkeur voor stevige kost doorklinken in zijn versie van de pizza Contadina: belegd met tomaat, mozzarella (echte, niet van die rubberhandel of gele, vette junkzooi) en plakken aardappel. Een godenvondst, want de
sceptische zoon des huizes – een hardcore Margherita-purist – had de schijf in een paar minuten naar binnen geschoven. Ook de Delicata met rucola – “Kijk uit! Er ligt sla op, groente!” – verdwijnt in een tempo zoals alleen post-pubers aan de dag kunnen leggen. Zijn oordeel: een lichtjaar beter dan de hotelkaaspizza’s van een bekende keten die regelmatig alleen voor hem aan de deur staat. Je moet lang zoeken in Rotterdam om zo’n geweldig smakende Italiaanse pizza te vinden. Tip: ze bezorgen ook thuis.
Smaken Verschillen zegt:
(1 boks: goed te doen, 2 boksen: prima de luxe, 3 boksen: toppertje)
KARPETTEN WINKEL.NL VEEL MEER DAN MOOI de grootste speciaalzaak van Nederland, met meer dan 2000 vloerkleden, is echt vlakbij! lylantsebaan 3 2908 lg capelle aan den ijssel telefoon 010 - 426 02 33 info@karpettenwinkel.nl karpettenwinkel.nl
OUTLET
DE
NIEUWSPEPER 17 MEI 2017
CULTUUR
Slowbiken tijdens de Kaapse ronde
19
Lekker meegalmen tijdens Van Smartlap tot Opera De Operadagen zijn weer van start gegaan. Werkelijk overal in de stad kun je verrast worden door sterke staaltjes stemkrachtpatserij. Internationale kopstukken zijn te bewonderen in topproducties, lokaal talent waagt zich onder meer aan moderne klassiekers. Er is ook ruimte voor spraakmakend nieuw werk. Wie zelf wil meegalmen, sluit aan bij het openlucht-meezingconcert Van Smartlap tot Opera . Op zondagmiddag 21 mei
zingen amateurs een repertoire geïnspireerd op de thema’s ‘Vertrek’ en ‘Rotterdam’. Denk aan Ketelbinkie tot aan Het Slavenkoor en alles daartussenin. Het concert vindt plaats op de Koeweide, op de grens tussen Kralingen en Crooswijk, een ware ontmoeting tussen twee werelden. Diverse locaties in Rotterdam • t/m zondag 21 mei • www.operadagenrotterdam.nl FOTO: SALIH KILIC
Ooit was hij bekend als drummer en zanger van Amerikaanse bands zoals The Beat, inmiddels mag Collins gerust een onvervalst rockicoon genoemd worden. De multi-getalenteerde muzikant treedt tegenwoordig solo op, maar zijn jeugdige enthousiasme is gebleven. Vessel 11 (V11) wo 17 mei | 21:00 uur
De D Ronde van Katendrecht draait al heel wat jaartjes mee. Al in 1948 werd de eerste professionele rennerskoers gereden. Helaas kwam de sleet in deze wielertraditie en verdween de ronde. In 2010 werd de ronde nieuw leven ingeblazen, in een eigentijdsere vorm en met amateurrenners. De wedstrijden zijn gevarieerd en volgen elkaar snel op. Zo zijn er
het Katendrechtse kampioenschap voor zondagsfietsers, verschillende dameswedstrijden, de Fixed Friday voor fixed gears , de Grote Prijs Walhalla voor prominenten en echt bekende gezichten, en een koers voor oud-beroepsrenners. Niet-wielrenners kunnen zich vermaken met kinderattracties, levende muziek en theatrale acts. Er is zelfs een
Iedereen heeft wel eens vadertje en moedertje gespeeld. In deze voorstelling gaan kinderen tot het uiterste om in de huid van hun ouders te kruipen. Al snel komen ze erachter dat volwassen en getrouwd zijn echt niet alleen rozengeur en maneschijn is. Hofplein Theater do 18 mei | 18:30 uur
wedstrijd slowbiking om even lekker te onthaasten. Op de vintage fietsenmarkt scoor je de juiste spullen voor je vintage stalen raceros, want we blijven als moderne stadsfietser toch ook nostalgisch terugverlangen naar die goeie ouwe tijd. Deliplein • vrijdag 19 mei en zaterdag 20 mei • www.rondevankatendrecht.nl
CityLab010-puntjes op de i zetten
Sena’s flamboyante twists & garage rock & roll Na een periode van schiften is het weer zover: de onovertroffen publieke finale van de Sena Grote Prijs van Rotterdam. De volgende finalisten uit de categorie Bands strijden in Rotown om de hoofdprijs: St. Solaire, DIABOTE, J.C. Thomaz & The Missing Slippers, Joia en Goodnight Moonlight. St. Solaire bracht in 2016 haar debuutsingle Morning
Sun uit en hangt qua genre ergens tussen pop, alternatieve rock en folk. Het internationale collectief DIABOTE laat de muzikale invloeden uit Afrika, Brazilië en Cuba samensmelten. J.C. Thomaz & The Missing Slippers raggen er energieke garage rock & roll en blues uit. Zangeres Joia geeft naar eigen zeggen aan haar powerpop een ‘flamboy-
ante twist’. Goodnight Moonlight ten slotte brengt dromerige, drummachine gedreven liedjes voor het voetlicht. Laat je stem gelden en zorg dat een terechte winnaar de publieksprijs mee naar huis mag slepen. Rotown • zaterdag 20 mei • www.rotown.nl
Op zoek naar de juiste man of vrouw?
010 - 30 70 143
www.mens-en-relatie.nl
Heb je goed doortimmerde plannen voor Rotterdam? Je krijgt de kans om tijdens de CityLab010 ON TOURevents te netwerken met gemeentelijke experts en CityLab010partners. Tijdens het laatste netwerkevent pitchen de plannenmakers hun ideeën, om zo de laatste puntjes op de ‘i’ te krijgen. Studenten van de Dutch Filmers Academy bren-
gen verslag uit. De filmpjes zijn te zien op het YouTubeaccount van CityLab010. Wie het event live wil meemaken, reist af naar het Timmerhuis. 1 juni is de sluitingsdatum om voor subsidie in aanmerking te komen. Timmerhuis (ID verplicht) • donderdag 18 mei • www.citylab010.nl
De uitspattingen van de Queens of the Industry We moeten er nog steeds een beetje aan wennen: dat Koninginnedag is vervangen door Koningsdag. Gelukkig organiseren de Queens of the Industry een alternatief festival met een geheel female line-up . Laat je inspireren door de creatieve uitspattingen van deze vrouwelijke professionals die hun eigen koninkje zijn met fotografie, illustratie, schilderen en grafische vormgeving. Ook de moeite waard zijn de vrouwelijke dj’s, bands en zangeressen. Mannen mogen de creatieve uitspattingen ook komen bewonderen. Graag zelfs. Worm • zaterdag 27 mei • www.worm.org
Waardoor ontstond de Parijse studentenrevolutie in ’68? En waarom is dit vandaag de dag nog relevant? Acteurs, zangers en muziektheatermakers doen hun best om hier, op eigenzinnige manier, antwoord op te geven en een nieuw perspectief te creëren. OT Rotterdam vr 19 mei | 20:00 uur
Wil je een kijkje nemen in de boekenwereld? Dat kan. Maak bijvoorbeeld een praatje met bloggers, ga speeddaten met auteurs of ruil je boeken met andere liefhebbers. Centrale Bibliotheek za 20 mei | 12:30 uur
FOTO: ROSA QUIST
Luister en zing mee met bekende smartlappen én operanummers. Het is alweer de tiende editie van het unieke evenement, dus mocht je dit gezellige meezingfestijn nog niet hebben meegemaakt: zet hem in je agenda! Koeweide zo 21 mei | 15:00 uur
De Consumentenbond bevestigt:
MITSUBISHI MOTORS IS HET BETROUWBAARSTE AUTOMERK
all-in rijklaar vanaf
€ 10.520
NU MET € 750 INRUILPREMIE!
all-in rijklaar vanaf
€ 31.900
NU MET € 2.000 INRUILPREMIE!
all-in rijklaar vanaf
€ 20.180
NU MET € 1.500 INRUILPREMIE!
all-in rijklaar vanaf
€ 37.990
NU MET € 2.000 INRUILPREMIE! NU NOG MET 15% BIJTELLING
Opnieuw is Mitsubishi volgens de automankementen-test van de Consumentenbond uitgeroepen tot betrouwbaarste automerk in Nederland. De bond onderstreept de betrouwbaarheid en daarmee ook de veiligheid van onze modellen. Juist daarom durven wij pal achter ons product te staan en krijgt u maar liefst 5 jaar garantie. Ontdek zelf de kwaliteit en kom proefrijden in de Space Star, ASX of Outlander!
Autobedrijf Noteboom Rotterdam B.V.
Kamerlingh Onnesweg 32 • Barendrecht • T. 010 – 29 23 434 • www.noteboom.nl
Gecombineerd brandstofverbruik: 1,7 - 6,4 l/100km. CO2-uitstoot: 41 - 154 g/km.
Prijzen inclusief inruilpremie, btw, bpm en bijkomende kosten, exclusief metallic lak. Deze modellen worden geleverd met 5 jaar garantie en mobiliteitsservice. 15% bijtelling op de Outlander PHEV geldig op geregistreerde voorraadauto’s, zolang de voorraad strekt. Afbeeldingen kunnen afwijken van de standaard specificaties. Imp.: MMSN B.V., Amstelveen, contact@mmsn.nl. © 05-17