C. Magazine CJP, editie 8, najaar 2017 by Stichting CJP

Illustratie: Patrick van Diggelen

Welkom in

C. ,

We hebben in dit issue weer veel leuks voor iedereen die zo slim was om een CJP-pas aan te schaffen. Een exclusief event bij het Anne Frank huis bijvoorbeeld, zodat je die beroemde rij kunt ontwijken. Of doe je voordeel met de korting op hiphopconcerten en Toneel Tuesday (50% minder betalen voor je kaartje!). Tussendoor kun je mooi lezen hoe het duo van Rundfunk aan hun scherpe grappen komt en de vijf C. Ontdekt-profielen van jong talent doornemen. Naast die mooie dingen, wil ik hier graag even jullie aandacht voor iets anders. Namelijk: stage lopen bij CJP. Dat is namelijk geweldig en fantastisch en zou iedereen eens moeten ervaren in zijn of haar leven. Want: – Er is voor ieder wat wils. Je kunt als stagiair terecht op de redactie, waar je schrijft voor dit magazine, toffe artiesten interviewt voor CJP.nl en nadenkt over scherpe content voor onze social kanalen. Maar er zijn ook plekken op onder andere de marketingafdeling en bij accounts, waar je je brein aan het werk zet bij campagnes, CJP events organiseert of helpt bij het verkopen van passen. – We investeren in onze stagiairs. Je bent bij CJP geen koffiehaler, maar kunt hier écht wat leren en ontdekken of onze line of work wat voor je is. Mits je potentie toont en ervoor wilt werken natuurlijk. Met bij een sollicitatiegesprek zeggen ‘Oh, hebben jullie ook een website dan?’ (waargebeurd verhaal) kom je niet zo ver. Gratis tip. – De écht goede stagiairs blijven regelmatig plakken bij CJP op kantoor. Zo hebben we momenteel een redacteur en een marketingassistent zitten die eerder stage liepen. Dus wie weet, levert het meteen je eerste echte baan op! Oh, en onze borrels en lunches zijn wereldberoemd. Daar krijgt je stagebegeleider van school het misschien niet heel warm van, maar toch, bonuspunten voor jou. Geïnteresseerd? Check cjp.nl/vacatures om te kijken welke stageplekken (en vacatures) er op dit moment open staan. Sara Madou hoofdredacteur CJP (sara@cjp.nl / Twitter: @saramadou)

Bij ieder artikel in dit magazine staat een track die erbij past. Scan deze QR-code met je telefoon en je linkt gelijk naar de bijpassende Spotify-lijst met al deze nummers (ook te vinden via cjpnl op Spotify).

C. // Inhoud

C. // Colofon

C. ziet

‘Ik hoop niet dat mensen Pierre Bokma verwachten’

C. spreekt Rundfunk

C. // expo

C. // festival

C. ontdekt Anne van der Burg, Eenhoornjoost, Maartje en Kine, Susan Radder, Leafs

Wat wil jij deze herfst niet missen?

C. // muziek

C. // lezen

C. onderzoekt Wat is het geluid van de jaren tien?

C. // lifestyle

Traffic manager Sjoerd wil het allerliefst naar de Dutch Design Week. Tijdens deze week is Eindhoven (‘Sowieso een leuke stad trouwens’) ondergedompeld in design. ‘Ontwerpers laten hun visie op hedendaagse problemen zien en je merkt dat ze verschil kunnen maken met hun werk. Het interessantst vind ik de afstudeershow van de Design Academie, waar je echt te zien krijgt wat er leeft in de wereld.’

Freelance redacteur Emma schreef kortingsitems voor dit issue en interviewde het fotografietalent van C. Ziet. Dit najaar kun je haar in ieder geval vinden op de expositie Fashion Cities Africa, in het Tropenmuseum. ‘Ik hou van mode en ben heel erg benieuwd naar de verhalen achter deze merken.’

Assistent marketing en account Lilian kan iedereen het Humanity House in Den Haag aanraden. Je legt hier dezelfde route af als een vluchteling, maar dan weergegeven in kamers. ‘Heel spannend en cool gedaan, maar ook best confronterend.’ Verder waagt Lilian misschien een bezoekje aan de Winterparade: ‘Het ziet er heel leuk uit, die mensen met dikke jassen, allemaal samen aan een lange tafel in een koude kerk.’

C. magazine Jaargang 4 // nummer 8

C. is een uitgave van CJP. Hét magazine over cultuur verschijnt twee keer per jaar. Wil je een CJP-pas kopen/cadeau doen of heb je vragen over de pas? Kijk op cjp.nl.

Hoofdredacteur: Sara Madou Vormgeving: Maslow Coverfoto's: Dim Balsem Medewerkers aan dit nummer: Dim Balsem, Sjoerd den Besten, Sophia Blijden, Emma Burgers, Emma Curvers, Suzan Damen, Marc Deurloo, Patrick van Diggelen, Titia Hahne, Iris ten Have, Stefano Keijzers, Klaas Knooihuizen, Marije Kuijs, André Nientied, Simone van Saarloos, Emma Stomp, Henk van Straten, Anneke van der Vaart, Rick van Veluw, Lilian de Vrue. Drukker: Printerface, Leiderdorp Met dank aan Bravoure

ISSN 1871-6652 Adverteren in C.? marije@cjp.nl CJP-kortinggever worden? anneke@cjp.nl Een CJP-pas kost € 17,50 per jaar. Pashouders zijn er zelf verantwoordelijk voor dat de juiste adresgegevens bij ons bekend zijn, zodat de pas ook op dat adres bezorgd kan worden. Online kun je je adres wijzigen en de algemene voorwaarden lezen. Redactieadres C. magazine // Postbus 3572 // 1001 AJ Amsterdam Persberichten voor C. en cjp.nl kunnen naar redactie@cjp.nl

Doe een CJP-pas cadeau

C. tipt door Sue the Night

Nieuw verhaal winnares CJP’s Grote Schrijfwedstrijd

Typische museumbezoekers

C. // Agenda

Essay Simone van Saarloos

De beste culturele tips

C. doet sociaal

C. // events

C. // film

C. bezoekt

C. // theater

C. pleit Stefano Keijzers

Je wil het

Volg ons voor extra kortingen, winacties en inspirerende beelden op: CJP.nl Facebook.com/CJPnl Twitter en Instagram: @CJPnl Spotify: cjpnl

C. ziet

Tekst: Em ma Burgers

C. ziet

Talent in beeld CJP krijgt het warm van fris talent. Kijk mee met beginnend fotografen Laura en Stefan.

Laura Kok heeft net de opleiding video-animatie afgerond aan het Cibap in Zwolle. Ze maakt dromerige foto’s, maar benadrukt dat je de dingen die je fotografeert moet zien zoals ze zijn. ‘Natuurlijk maak ik dingen iets mooier. Veel mensen vragen naar het type camera dat ik gebruik. Terwijl je tegenwoordig met je telefoon al hele mooie foto’s kan maken. De magie zit hem juist in het moment pakken, je timing perfectioneren. Het is een kwestie van goed opletten en om je heen kijken.’ Tot slot speelt geluk natuurlijk ook een rol, net als de juiste lichtinval. ‘De foto’s in het bos zijn in Oostenrijk gemaakt. Ik was daar voor een clipshoot van vrienden. We zijn midden in de nacht opgestaan en daardoor kon ik mooie plaatjes schieten.’ Laurakok.com/@laurakdiary (instagram)

Mazzy Star – So Tonight That I Might See

C. ziet

Stefan Lucassen is fulltime fotograaf. Hij maakt rauwe, realistische foto’s. ‘Nadat ik stopte met mijn tweede opleiding, heb ik een camera gekocht en ben ik fotograferen serieuzer gaan nemen. Het begon voor mij bij een familiereis naar Indonesië, waar mijn opa en oma geboren zijn. Ik zag daar zóveel, een verhaal dat ik graag had willen navertellen in foto’s. Dat is waar fotografie voor mij om draait: mooie dingen laten zien. Er is al voldoende ellende in de wereld.’ Fotograferen is niet altijd een klik-klaar-klusje. ‘Voor de foto van de weg die je hier ziet, heb ik anderhalf uur moeten wachten. De weg was zes kilometer en er reden telkens auto’s. Geen enkele foto lukte. Uiteindelijk had ik een rothumeur, maar de foto mag er zeker wezen.’ Hard werken dus, zeker als je net begint: ‘Heel veel proberen, zoek manieren om jezelf technieken aan te leren en wees niet bang om je buiten de gebaande paden te begeven. Letterlijk.’ lumenlineas.nl/ @lumenlineas (instagram)

Air – Photograph

C. spreekt

Tekst: Henk van Straten Fotografie: Dim Balsem

C. spreekt

Rundfunk Ze zitten naast elkaar, Yannick van de Velde en Tom van Kalmthout, oftewel Rundfunk. Yannick arriveerde wat eerder, Tom wat later. Toen Tom binnenkwam gaf hij Yannick een vrolijke high five. Je weet wel, zoâ&#x20AC;&#x2122;n high five die ergens ook een beetje ironisch is bedoeld. Niettemin past het perfect bij de twee schooljongens die we zagen in de twee seizoenen van hun komedieserie op tv.

C. spreekt

C. spreekt Sowieso hebben de twintigers allebei dat speelse nog. In hun ogen staat een open, vermaakte blik die aldoor een binnenpretje lijkt te verraden. Hetzélfde binnenpretje, ook nog eens, alsof hun hersens op elkaar zijn afgestemd. Misschien is dat ook wel zo; al sinds ze beiden werden toegelaten aan de toneelschool in Amsterdam zijn ze min of meer onafscheidelijk. Dat blijft nog wel even het geval: met hun kersverse theaterprogramma Wachstumsschmerzen staan ze tot diep in 2018 op de Nederlandse podia. Vertel eens over dat prille begin. Tom: ‘De klik was er al meteen bij de audities voor de toneelschool in Maastricht, waar ik niet werd aangenomen en Yannick wel. Gelukkig werd ik aangenomen in Amsterdam, Yannick ook.’ Yannick: ‘Ik besloot me te verlagen tot Toms niveau en ging naar Amsterdam in plaats van Maastricht.’ Tom: ‘Echt sympathiek.’

' Maar dat zeg je wél altijd, en zo’n journalist schrijft het gewoon op' Yannick: ‘Nee hoor, ik wilde graag naar Maastricht, maar zodra ik de school in Amsterdam zag vond ik het daar meteen veel leuker. Veel bruisender, vrijer. Maastricht is net een klooster, je doet er echt niks anders dan acteren en praten over acteren. De klassieke theateracteurs komen daar vandaan. In Amsterdam heb je meer uitzonderlijke types die soms al vrij snel besluiten om binnen het vakgebied iets anders te gaan doen. In Maastricht zou ik mezelf misschien iets te serieus zijn gaan nemen. Ik wilde ook gewoon nog kunnen voetballen met m’n vrienden.’ Tom: ‘In Maastricht relativeren ze iets te weinig en in Amsterdam iets te veel. Ik wilde trouwens eigenlijk wél naar Maastricht hoor. Dacht: ik wil zware kost spelen, een groot acteur worden. Nu ben ik blij dat ik naar Amsterdam ging. Ik ben niet goed in die zware rollen.’ Yannick, knikkend: ‘Ik dacht: als ik naar Maastricht ga, kan ik over vier jaar alles. Dan ben ik een briljan-

te acteur, een briljante zanger, een briljante danser. Ik krijg vier jaar les in alle disciplines en dan ben ik straks overal goed in. Maar gaandeweg, in Amsterdam, kwam ik erachter dat ik bijvoorbeeld helemaal niet muzikaal ben.’ Tom: ‘Toen ik met Yannick de eerste dingetjes maakte kwam ik erachter dat ik dát juist het leukste vond en er het beste in was.’ Jullie wisten meteen dat je een duo moest zijn? Tom: ‘Pas echt in het derde jaar, toen we een groot project deden. Met een uitvoering op een echt festivalletje.’ Yannick, gespeeld verontwaardigd: ‘Ik heb jou toen moeten smeken om dat met mij aan te gaan hoor. Ik had dat gevoel namelijk al wél meteen. We hadden in het eerste en tweede jaar al dingetjes gemaakt en dat was iedere keer superleuk, dus ik wilde het grote project ook samen doen. Daar ging ik eigenlijk ook vanuit, maar Tom dus totaal niet.’ Tom, een beetje schaapachtig: ‘Ik dacht: dit moet een groot project worden, het moet iets gewichtigs worden, echt ergens over gáán. Wat ik met Yannick deed was meer gewoon om te lachen, vond ik. Een beetje dom doen. Daar kwam bij dat de andere studenten het allemaal héél serieus namen. Ze maakten stukken over persoonlijk leed en hun jeugd enzo.’ Yannick: ‘Ja, of over het gegeven dat ze geen persoonlijk leed hádden. Dat vond ik nog wel het allerergste.’ Tom: ‘Gelukkig deed ik toch mee met Yannick. Wij zaten gewoon een beetje domme dingetjes te bedenken in een lokaaltje. Maar we waren wel mooi de hit van dat festival.’ Yannick: ‘Dat was ook omdat het niet echt domme dingetjes waren, Tom.’ Tom: ‘Neehee, natuurlijk niet.’ Yannick: ‘Maar dat zeg je wél altijd, en zo’n journalist schrijft het gewoon op. Dus dan staat het wel iedere keer zo zwart op wit.’ Tom: ‘Er zaten wel veel domme dingetjes tuss en hoor.’ Yannick, armen over elkaar gevouwen: ‘Nou, dat ben ik niet met je eens.’

C. spreekt

Is jullie definitie van ‘domme dingetjes’ niet gewoon verschillend? Dat Tom het soort humoristische theater dat jullie maken gewoon zo noemt? Tom: ‘Precies! En domme dingetjes kunnen nog steeds heel goed zijn!’ Yannick: ‘Domme dingetjes vind ik okselscheten, of grappen maken over Barbie van RTL5, of over files. Wij denken veel, lang en goed over onze scènes. Ik ga heus niet zeggen dat wij hoogdravende, intellectuele dingen maken, maar we nemen ons materiaal heel serieus.’

Tom: ‘Veel mensen vinden het systeem op een school vanzelfsprekend, maar je zit met zó veel verschillende mensen in een lokaal. Later, op de toneelschool, wil iedereen ongeveer hetzelfde.’ Yannick: ‘Het vernauwt. Op de middelbare school kun je nog alles worden. Iedereen wordt bij elkaar geflikkerd.’ Tom: ‘En dan al die bittere docenten, voor wie pubers natuurlijk toch een beetje de vijand zijn. Dat geeft zo’n vreemde dynamiek.’ Yannick: ‘Het is vaak ook gewoon lachen. In Nederland zijn daar amper tv-series en films over gemaakt, terwijl wij juist genoten van die dingen uit Amerika: Superbad, Napoleon Dynamite, Summer Heights High, Not Another Teen Movie en zelfs South Park, al gaat dat over een laOp tv zagen we jullie als middelbare scho- gere school. Maar dat sfeertje bedoel ik.’ lieren. Wat voor scholieren waren jullie zelf? Yannick: ‘Ik zat op het gymnasium en was Hoe dan ook: jullie kwamen van de toneelschool en deecht een modelpuber. Niet roken, amper drinden samen dat project. En toen? ken. Ik haalde hoge cijfers en hoefde daar Tom: ‘We zagen een oproep van de NTR. Ze zochten een niets voor te doen. Mijn dagen bestonden uit duo voor De Buitendienst, een kinderprogramma. We dechillen en voetballen met vrienden. Volgens den auditie en ineens waren we presentatoren.’ mij hebben Tom en ik die serie kunnen maken Yannick: ‘Allebei wisten we niets van presenteren. omdat we op school allebei weinig hoefden Dat leerden we echt in de praktijk. Maar ze lieten ons te doen en dus heel veel konden observeren. enorm vrij. Er was veel ruimte om zelf allerlei leuke dinIk heb zo vaak in een klaslokaal om me heen gen te bedenken. Dat we helemaal los gingen, vonden zij juist geweldig.’

'We deden auditie en ineens waren we presentatoren'

zitten te kijken. Zo van: wat is dat allemaal wonderlijk, wat zich daar afspeelt!’ Tom: ‘Ik was erg lui en een beetje een clown. Misschien ook al wat meer met meisjes bezig. De eerste keer zakte ik voor mijn vwo-examen, maar dat haalde ik later alsnog.’ Voor jullie beiden was de periode op de middelbare schooltijd dus heel relaxed? Geen angsten, geen zorgen? Yannick: ‘Heel relaxed ja. Als ik er nu aan denk, heb ik er meteen weer zin in. Ik herinner me er ook nog bijna alles van. Er zijn veel vrienden van toen die ik nog steeds zie, zij zijn vaak al veel vergeten. Al die herinneringen van mezelf kon ik mooi gebruiken voor onze serie.’

Dat kon je heel goed zien, die chemie tussen jullie. Yannick: ‘Ja hè? We waren zeventig procent van de tijd aan het lachen. In iedere aflevering verstopten we ook minimaal drie grapjes die voor kinderen echt niet konden. Vaak had zelfs de regie dat niet door. Tom en ik kenden elkaar inmiddels al zo goed dat ik tijdens een interview met een of andere deskundige aan hem zag dat hij een binnenpretje had, en vaak ook precies wist waar hij dan aan dacht.’ Tom: ‘De mensen die we tegenover ons hadden vermoedden dat natuurlijk helemaal niet. Die vertelden gewoon heel serieus over hun vakgebied.’ Ondertussen waren jullie nog steeds bezig met jullie ‘domme dingetjes’? Yannick: ‘Zeker. We liepen rond met ons idee voor een komedieserie over de middelbare school en wisten dat we dat snel moesten doen, want anders zouden we écht niet meer voor middelbare scholieren kunnen doorgaan.’ Tom: ‘We maakten een pilotaflevering. Met de KRO deden we toen de serie voor 3Lab. Dat was een soort proeftuin

en we kregen carte blanche. Het werd een succes, daar- Bokma verwachten of zo.’ om mochten we gelukkig een tweede seizoen maken.’ Yannick: ‘We hebben de serie gemaakt en nu maken we theater. De voorstelling heet Hoe wisten jullie in godsnaam Pierre Bokma te strikken? Wachstumsschmerzen, wat groeipijn betekent.’ Yannick: ‘De producent vroeg wie we wilden voor de rol van de leraar Duits. We zeiden: nou, kijk maar wie je kunt Waar moeten we aan denken? krijgen. De producent vond dat we hoog moesten inzetten Tom: ‘Cabaret. Sketches. Absurdistisch. Alleen stelde voor om Bokma te vragen. Vooral doen, zeiden maal met de pijn van het opgroeien als thema.’ we, een beetje spottend. Daar verwachtten we natuurlijk Yannick: ‘Ook met slechte dans en rap.’ niks van. Maar toen wilde Pierre dus wél meedoen.’ Tom: ‘Ja, echt steengoede, keiharde rap.’ Tom: ‘Hij is niet zo’n uitgesproken persoon. We hebben Pierre één keer horen zeggen dat hij het zo’n ongelofelijk leuke serie vond.’ Yannick: ‘Toen dacht ik echt: holy fuck!’ Tom: ‘Die man is de buitencategorie. Zo goed en professioneel.’ Vanaf september gaan de jongens van RundYannick: ‘Hij is tijdens al die scènes niet één keer in de funk try-outen. De première van Wachstumslach geschoten, ook niet wanneer wij wel dubbel lagen.’ schmerzen is in december. Zie pagina 62 voor een speciale korting voor CJP’ers. En nu dus het theater in onder de naam Rundfunk. Is het wat we kennen van tv, maar dan op het podium? Tom: ‘Nee, we heten gewoon Rundfunk. Dat is misschien S t. Vincent – Laughing With A Mouth Of een beetje verwarrend. Ik hoop niet dat mensen Pierre Blood

C. tipt

Tekst Rick van Veluw Fotografie Titia Hahne

C. tipt

Sue the Night Suus de Groot (34) ken je van Sue the Night. Een seizoen lang speelden ze bij DWDD en dit jaar kwam tweede plaat Wanderland uit. In het najaar toert ze langs Nederlandse poppodia. Dit zijn haar favorieten:

Waar schrijf jij je liedjes?

‘Thuis! Ik woon in een oud huisje in Haarlem-Noord. Daar heb ik een kamer ingericht als kantoor en ruimte om te schrijven. En te strijken. Het is namelijk ook een soort walk-in closet. Het maakt me niet zoveel uit waar ik schrijf. Inspiratie heb ik genoeg. Thuis kan ik alleen niet zoveel lawaai maken, want de bovenburen hebben een baby. Al mijn liedjes ontstaan op fluisterniveau.’

Wat is op dit moment je favoriete nummer?

‘Oeh, dat zou ik echt niet weten. Ik luister veel The War on Drugs en Steve Gunn nu. Deze week heb ik de soloplaat van Dan Auerbach ontdekt, van The Black Keys. Dat is echt heel vet. Het klinkt allemaal zo goed.’

Wat is je favoriete album aller tijden?

‘Harvest van Neil Young of Rumours van Fleetwood Mac. Twee superclassics waar ik nog altijd hard op ga. Als iemand nu een pistool tegen mijn hoofd zet, zeg ik Rumours.

Dat was mijn eerste liefde. Het is geen moeilijke muziek, maar toch ontzettend gelaagd. Rumours is voor mij een vriend die altijd mee op reis gaat. Het brengt me altijd in de stemming en ik word het nooit zat.’

Welke artiest of band wil je absoluut nog eens live zien?

‘Neil Young. In één jaar tijd heb ik ‘m twee keer gemist en dat mag niet nog eens gebeuren. Ik had kaartjes voor zijn show in de AB in Brussel, maar daar kwam een optreden met Sue the Night tussen. Toen zei ik: ‘Ach, ik zie Neil toch nog wel op Pukkelpop'. Helaas brak een van zijn gitaristen een arm en werd die show gecanceld. Balen! Ik heb nog altijd een zwak voor Neil Young, ook al is het niet meer dat jaren zeventig-icoon. Ik vind het vet wat hij doet, ook naast zijn muziek. Hij is een wereldverbeteraar en doet wat hij zingt.’

C. tipt

Je komt uit Haarlem. Welke band uit die stad moeten we echt eens checken?

‘Mantra is te gek. Hun muziek doet me denken aan de jaren negentig: gasten die in een garage oefenen, bier drinken en lol maken. Live is het één bonk energie. Severin Bells moet je ook echt eens zien. Zij spelen in ons voorprogramma in het Patronaat, het zijn matties van me. Klinkt als een Dylanesque versie van Velvet Underground slash Kurt Vile on Drugs.’

Wat is je favoriete plekje in Haarlem?

‘De Pilsvogel. Zo heet de boot van Elroy, een vriend van me. Het is zo chill om door het centrum te kabbelen of naar Spaarnwoude te varen. Lekker een feestje bouwen op een paar vierkante meter. Mijn moeder heeft een kleine boot in Friesland liggen. Ik heb het plan die op te knappen zodat ik nog vaker kan varen met vrienden.’

Waar zou je graag nog eens willen spelen?

‘In Nederland ben ik erg gecharmeerd van Luxor Live in Arnhem. Het is heel sjiek, heeft elan. Ergens doet het me denken aan The Muppets-show met dat balkon. Als ik groot denk, zeg ik Royal Albert Hall in London. Of CBGB in New York, maar dat bestaat helaas niet meer. Sue the Night kan in principe overal spelen. We kunnen classy en sfeervol zijn, maar ook iedereen de tent uitblazen en de trommelvliezen uit je oren knallen.’

Sue the Night – Mind Dear

'We kunnen classy en sfeervol zijn, maar ook iedereen de tent uitblazen'

C. leest

Illustratie: Esther Aarts

Een hart onder de riem Een nieuw verhaal van de winnares van CJP’s Grote Schrijfwedstrijd, Emma Stomp.

Het is een donderdagavond als ik de sleutels van Louise in mijn keukenla vind. Ik wist dat ze nog spullen in mijn huis had liggen. Vorige week hadden we alles wat van haar was in verhuisdozen gestopt, want dat is wat je hoort te doen als twee mensen besluiten niet langer samen te zijn. Ik stond in de voortuin sigaretten te roken terwijl Louise haar Peugeot vollaadde. Toen de buren voorbij liepen, keken ze me vol medelijden aan. Dat was misschien nog wel het ergste geweest, dat ik als slachtoffer van de situatie werd bestempeld. Maar hier sta ik dan met haar sleutels in mijn hand. Alsof er niets gebeurd is. Ik weet dat ik Louise nu moet opbellen en haar moet inlichten over de situatie. Als ik echt een aardige gozer wil zijn dan vraag ik gelijk naar haar nieuwe baan. In plaats daarvan stop ik de sleutels in mijn zak. De dag nadat Louise was weggegaan, vroeg Roy of ik langs wou komen op zijn kantoor. ‘We hebben een nieuw liedje nodig Max,’ zei hij, nadat ik was gaan zitten. ‘Nu al?’ vroeg ik. ‘Er is een school in brand gestoken. Iedereen is van slag,’ ‘Wat verschrikkelijk,’ ‘We moeten ze een hart onder de riem steken.’ ‘Wie?’ ‘De slachtoffers natuurlijk. En de fans. Heel Nederland als het moet,’ Bij het woord ‘Nederland’ sloeg Roy met zijn vuist op tafel. ‘Ja,’ zei ik, omdat je moeilijk kan weigeren als iemand je net heeft gevraagd heel Nederland gerust te stellen. Roy klopte me bemoedigend op mijn schouder. ‘Doe gewoon wat je altijd doet. Ze hoeven alleen maar je stem te horen om te weten dat het goed komt.’

‘Ja,’ zei ik opnieuw. Het begint donker te worden als ik de voordeur op slot draai. Verderop in de straat hebben een paar kinderen (of misschien zijn het al pubers, je weet maar nooit) knalerwten in colablikjes gestopt. Ze verschuilen zich achter auto’s en prullenbakken en stoppen hun vingers in hun oren. Precies op het moment dat het lawaai begint, komt er een oude man aangefietst. Van de schrik valt hij bijna om. Het is vaak een zooitje in mijn buurt. Op de hoek kom ik de buurvrouw tegen met de hond. Om de een of andere reden heb ik de hond nog nooit horen blaffen. Ik vraag me af of het komt omdat de buren zulke stille mensen zijn. ‘Gaat het goed?’. Ze houdt haar hoofd een beetje schuin. ‘Ja hoor,’ zeg ik. ‘Z’n gangetje.’ ‘Je weet dat je altijd welkom bent hè? Het is vast niet makkelijk voor je nu.’ ‘Bedankt,’ ik rits mijn jack iets verder dicht. ‘Maar het is niet nodig. Ik heb mijn muziek.’ De buurvrouw kijkt me onderzoekend aan. ‘Jullie muzikanten zijn hele bijzondere mensen,’ zegt ze dan. Op de vierde dag belde Roy. ‘Waar blijft de tekst?’ vroeg hij. Aan de achtergrondgeluiden te horen liep hij over straat. Roy is een man die altijd in beweging wil blijven. ‘Die komt nog.’

C. leest

Eigenlijk wist ik dat nog niet zo zeker. Ik wist niet hoe ik woorden moest geven aan de situatie. Toen alles nog goed was tussen mij en Louise schreef zij altijd mijn teksten. Zoals bij mij de muziek vanzelf kwam, zo ging het bij haar met woorden. Volgens haar kon je over alles schrijven. Ze zei dat ik gewoon naar de mensen op straat moest kijken, naar de bomen, dat het dan vanzelf wel kwam. Soms probeerde ik het, maar het werd nooit wat. ‘We kunnen de mensen niet lang meer laten wachten,’ zei Roy. ‘Ze hebben iets nodig waar ze zich aan vast kunnen klampen.’ De flat van Louise is ontzettend lelijk, dat was ik even vergeten. De laatste keer dat ik hier stond moet een jaar of twee geleden zijn. Ze heeft haar woning altijd aangehouden omdat ze zich soms wou terugtrekken, iets wat

‘ Moet ik de politie bellen?’ ik nooit helemaal begrepen heb. Het klonk alsof onze relatie een soort oorlog was en ze soms moest herstellen van haar periode op het front. Ik stop de sleutel in het slot, dat gaat heel gemakkelijk. Ergens had ik verwacht dat ze de sloten had vervangen. Alsof ze wist dat ik op een dag zou komen inbreken. Ik loop door het met graffiti bespoten trappenhuis naar boven tot ik voor haar deur sta. Opnieuw steek ik de sleutel in het slot. Louise zit op de bank met een man naast zich. Met die man had ik geen rekening gehouden. Hij ziet eruit alsof hij vaak naar de

C. leest sportschool gaat. Voor een kort, betoverend moment hebben ze niet door dat ik er ben, zo diep verzonken zijn ze in de moordserie op het scherm. Dan draait Louise zich om. Ze schrikt, natuurlijk. ‘Jezus Max!’ ‘Tekst,’ zeg ik. ‘Ik heb tekst nodig.’ Soms is het makkelijker om gelijk ter zake te komen. Louise staat op. ‘Hoe bedoel je?’ ‘Moet ik de politie bellen?’, vraagt de man. ‘Nee,’ zegt Louise. ‘Het is mijn ex maar.’ ‘Oh, de muzikant.’ De man spreekt het woord uit alsof hij het over een zwerver heeft. ‘Er is een school in brand gestoken,’ zeg ik. ‘De mensen hebben tekst nodig. Iets waar ze zich aan vast kunnen klampen.’ ‘Gaat alles wel goed met hem?’, vraagt de man. ‘Nee,’ zegt Louise. ‘Het gaat nooit goed met hem.’ Opeens schaam ik me voor de hele situatie. Ik schaam me dat ik hier in het appartement van mijn ex-vriendin sta, tegenover haar nieuwe vriend. Dan grijpt Louise mijn pols vast. Half tegen mij en half tegen de man zegt ze: ‘Max en ik gaan even een eindje lopen.’ Louise houdt haar handen in haar zakken, ze kijkt meer naar de grond dan naar mij. ‘Het is ongelofelijk hoeveel je aan jezelf denkt,’ zegt ze. ‘Het gaat niet om mij,’ zeg ik. ‘Het gaat om Nederland.’ Louise blijft midden op het pad staan en geeft me de blik die ze me ook gaf in de nadagen van onze relatie. Toen alles eigenlijk al besloten was. ‘Dit is het laatste wat ik voor je doe,’ zegt ze. Op weg naar huis bel ik Roy op. ‘Ik wou even zeggen dat het helemaal goed gaat komen met het nummer,’ begin ik. ‘De mensen krijgen wat ze willen. We gaan ze geruststellen.’ Het blijft even stil aan de andere kant van de lijn. ‘Ik dacht dat je het al wist,’ zegt Roy dan. ‘Een jongen van zestien heeft op eigen houtje wat geschreven.’ Ik zeg niks terug. ‘Het gaat helemaal viral op YouTube nu. Daar kunnen we gewoon niet meer tegenop.’ ‘Oké,’ zeg ik tenslotte. ‘Het spijt me. Ik bel je morgen even terug oké?’ Zonder verder te reageren hang ik op. Ik loop mijn straat in, voorbij mijn eigen huis. Dan bel ik aan bij de buurvrouw. Gotye – State of the Art

Emma Stomp (1994) won afgelopen mei CJP’s Grote Literatuurwedstrijd, die we in samenwerking met ILFU organiseerden. Een van haar prijzen was een betaalde opdracht voor C. magazine en dat is dit verhaal geworden. Wil je hier ook kans op maken? De schrijfwedstrijd gaat in 2018 in herhaling, schrijf je op cjp.nl dus in voor onze nieuwsbrief (mocht je dat nog niet gedaan hebben), zodat je op de hoogte blijft van updates.

C. bezoekt

Tekst: Sophia Blijden Fotografie: Titia Hahne

C. bezoekt

Felix Meritis Aan de Keizersgracht in Amsterdam staat het gigantische gebouw waar Felix Meritis in schuilt. Het pand kon wel een opknapbeurt gebruiken en daar wordt nu hard aan gewerkt. CJP ging langs om te kijken hoe de verbouwing ervoor staat. Stap voor stap dwalen we door de gangen van het gebouw. We horen de trappen kraken, zien de zalen bedekt met stof en ruiken het hout dat beneden net vers gesneden is. Met de radio op vol volume zijn de bouwvakkers hard aan het werk. Op sommige deuren staat ‘SLOOP’, anderen zijn voorzien van ‘BLAUW, ‘ROOD’, en ‘PAARS?’. Met een vraagteken. De oplevering staat gepland voor december 2018. Nog even de tijd dus, om overeenstemming te krijgen over het kleurenpalet. Onze stem gaat naar blauw. Veel van Felix Meritis blijft hetzelfde: de zalen, indeling en de gezellige sfeer. Toch zijn sommige kamers nu al moeilijk te herkennen. De ijzeren wc-deuren zijn gesloopt en hier en daar is er een muurtje uitgetikt. De Shaffyzaal ziet eruit als een filmscène, waarbij de vloer langzaam onder je voeten verdwijnt. Snel door! De laatste stoffige trap leidt naar het dak. Hoewel zelfs de telescopen er niet meer staan, is het uitzicht gelukkig even mooi als altijd.

Jamie Lidell – Building a Beginning

Vanaf 20% CJP-korting

C. bezoekt

Singer Laren Wie voorheen naar Laren kwam om cultuur te snuiven, ging voor de kunst het museum in, of genoot van het theaterprogramma. Met de nieuwe verbouwing probeert Singer Laren de twee kunsten meer te combineren. Dat móest CJP van dichtbij bekijken. Lang, lang geleden bouwden Anna en William Singer een huis in Laren. Hij kon uren in zijn atelier spenderen, zij was helemaal gek op muziek. Twee creatieve werelden die elkaar raakten binnen de muren van… een gigantische villa. Nu, meer dan honderd jaar later, voert Singer Laren opnieuw uit wat de lovebirds toen al deden. Muziek, theater en kunst is namelijk zoals macaroni met kaas: het gaat prima apart, maar samen is het veel lekkerder. De gezamenlijke ingang brengt je nu in de grote hal, waar je in het café kunt ouwehoeren over de voorstelling en je museumbezoek. Het nieuwe programma gaat de collectie in het museum combineren met een voorstelling in het theater. De beeldentuin, ontworpen door Piet Oudolf, is gratis te bezoeken voor iedereen. En dan hebben we het nog niet eens over het nieuwe theater gehad. Stoelen die in elk licht anders kleuren, een podium dat de artiest dichter bij het publiek brengt en akoestiek waar je 'u' tegen zegt. Singer Laren slaat een nieuwe weg in en wij zijn helemaal verkocht.

Lorde – Supercut

€ 2,50 CJP-korting Singer Laren Theater // € 5,- CJP-korting op Singer Laren Museum

C. bezoekt

C. ontdekt

Tekst: Em ma Curvers Fotografie: Marc Deurloo

fie dronk zei dat ze in de Volkskrant las dat er een stuk kwam over Anne Frank, en dat ze Anne Frank nog zochten. Ik dacht: ‘oké, ik kan ze voor zijn. Voor ze míj kunnen vinden, werp ik mezelf in hun schoot.’

Anne van der Burg

Vandaag doet actrice Anne van der Burg (26) eigenlijk niet zo veel. Vanochtend dronk ze koffie met haar vriend, en nu met ons. ‘Als actrice moet je soms gewoon niets te doen hebben,’ zegt Anne in een caféetje op een steenworp afstand van het Achterhuis. Als Anne geen tijd had om koffie te drinken, had ze nooit de rol gekregen van die wereldberoemde andere Anne in het theaterstuk Achter het Huis van Johan Doesburg, dat in november in première gaat. Want van niets doen en koffie drinken komen grootse dingen. Dat zit zo: na Anne’s stage bij Theater Utrecht, in het stuk Ibuka, kon Anne blijven plakken bij deze voorstelling, die ze al een keer of 120 speelde. Anne zei nee. Ze was na acht jaar studeren, eerst op de dansopleiding en toen de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie, toe aan vrijheid: ‘Toen was mijn agenda leeg om iets anders te doen. Een vriendinnetje waarmee ik kof-

Alwéér Anne Frank? Ja, alweer Anne Frank. Anne: ‘Genoeg mensen zullen zeggen: is het nu niet klaar? Ik denk óók dat Anne Frank een beetje een pretpark is geworden. Daarom vond ik het juist heel belangrijk dat de makers van Achter het Huis er iets anders mee wilden doen. Dat het niet het heilige verhaal van Anne Frank zou worden, maar een versie van dat verhaal. Anne Frank is, vooral in de bewerkte versie van Otto Frank, heel netjes. In het stuk is dat door schrijver Ilja Leonard Pfeijffer actueel gemaakt. Het kan net zo goed het verhaal zijn van vluchtelingen die nu in dezelfde soort situatie zijn beland.’ Goed, Anne wilde Anne worden en dus verstuurde Anne een driedubbele mailbom: naar regisseur Doesburg, het productiehuis en haar toneeldocent Hans Croiset: ‘Ik vroeg hem: hoe krijg ik die rol? Aan de regisseur schreef ik: mag ik alsjeblieft auditie doen? Ik wil dit heel graag en heb ook iets met dit thema: mijn vader is Joods en als jong meisje kon ik iets van de geschiedenis van mijn vader begrijpen door het verhaal van Anne Frank. Doesburg belde me en zei: ‘Ik wil dit wel doen met jou’. Toch wilde ik per se eerst auditie doen. Gelukkig kreeg ik de rol daarna ook.’ Dat, beste mensen, is how it’s done. En nu, nerveus voor de reacties? Anne: ‘Jawel... Maar aan de andere kant kan ik daar niet mee bezig zijn, omdat ik een verhaal wil vertellen. Ik wil als actrice niet bezig zijn met wat mensen van me vinden, want dan kun je nooit kunst maken. Dat kan alleen als je niet weet dat het dat wordt. Als het kan falen.’ Precies, op naar de première.

Outkast - So fresh, so clean

C. ontdekt

Eenhoornjoost Waarom deed je nou zo moeilijk over dit interview, Joost? ‘Nee, ja,’ verexcuseert Eenhoornjoost (19) zich als we naar een terrasje in de Jordaan lopen. ‘Ik vínd het moeilijk! Daarom haatte ik proefwerken ook altijd, het is een momentopname. Ik lul nogal veel shit. Ik weet ook niet wat de insteek is, negen van de tien keer gaat het over mijn ouders (zijn er niet meer, zoek maar op, red.).’ Met Joost over de Amsterdamse grachten lopen gaat trouwens niet ongestoord. Iedereen in de Snapchatleeftijd schreeuwt even ‘fakka G!’ en ‘lekker bezig Eenhoorn!’. Joost maar dankbaar terugroepen. Dan komt er een meisje naar hem toe en zegt: ‘Ik ben echt fan van je muziek'. Dit maakt Joost pas écht blij. Hij mag dan bekend zijn geworden als YouTube-ster, de laatste tijd is hij toch vooral rapper. Of gewoon maker. Want bij zijn EP Dakloos (2016) en zijn laatste single Feminist on da Block maakte ‘ie natuurlijk ook zelf zijn vrolijk-absurde Joostesque video’s. Heeft Joost het soms niet nodig om ‘ontdekt’ te worden? ‘Nou, misschien kunnen mensen me een tweede kans geven?,’ lacht Joost. Hij gooide onlangs een groot deel van zijn tienjarige YouTube-archief in de prullenbak om plek te maken voor Joost 2.0. ‘Ik maakte video’s voor de menigte, echt YouTube-YouTube: “Hee jongens waddup, vandaag ga ik dit en dat doen”, terwijl ik juist ben ontdekt omdat ik dat níet deed. Ik beperkte mezelf in mijn creativiteit. Je kan een YouTubekanaal beginnen met die standaardformule en money getten. Maar je kan ook elke dag een kleur met een toonsoort uploaden. Je kunt er alles mee wat je wilt en dat zien veel mensen denk ik niet, anders zou er veel toffere shit zijn. Er is een kanaal van Google dat om de minuut een paar seconden uploadt, gewoon witte frames met steeds andere kleuren. Fucking tof, super random, en mensen abonneren zich er gewoon op.’

Joost stopte even en kwam terug met iets dat, nou ja, meer Joost is: ‘Het is rauwer geworden, wat meer art – nee, dat klinkt kut om te zeggen.’ Er komt een mixtape aan, misschien is ‘ie er al als je dit leest. Waar Joost als high school-dropout van leeft? Niet van advertenties: ‘Die heb ik uitgezet. Ik zou ads heel kut vinden als ik mijn eigen favoriete YouTuber was; dan wacht je al teringlang en moet je nóg een keer wachten.’ Waarvan dan wel? ‘Andere dingen.’ Je moet toch je rekeningen betalen, Joost? ‘Welke rekeningen? Hoe heette mijn EP ook alweer?’ Zit je nou mysterieus te doen? Joost: ‘Leipe Dennis heeft me geleerd; het is gewoon hosselen. Maakt niet uit hoe je er aan komt, als je er maar aan komt. Dat is alles wat ik van de lopende rechtzaak mag zeggen.’ Ik voel een soort moederlijke zorgdrift opkomen voor Joost. Je dealt toch niet, Joost? Je woont inmiddels toch wel ergens? Daarop noemt Joost me een milf, vraagt hij hoe oud ik ben en of ik een vriend heb. Als we afscheid nemen en ik mijn nummer intik op zijn telefoon, vraag ik me af of dit allemaal wel journalistiek verantwoord is. Misschien is het deel van Joosts geniale pr-plan. Maar als je dit leest, kan je tenminste even appen of alles goed gaat, Joost?

Joost – Feminist on da Block

C. ontdekt

Maartje en Kine Een interview met Maartje (links, 27) en Kine (rechts, 29) uitwerken is veel terugspoelen: het muzikale cabaretduo maakt namelijk elkaars zinnen af. Dat krijg je, na vier jaar op elkaars lip. Terwijl de Noorse Kine op haar achttiende naar Delft kwam om ingenieur te worden: ‘Ik studeerde viool op het conservatorium, maar besloot toch iets verstandigs te gaan doen.’

C. ontdekt

uitgelubberde kut noemden? Maartje: ‘We maakten een liedje omdat onze technicus ons dumpte voor Tineke. Tineke’s buurvrouw zag het op televisie en zei tegen haar -’ Kine: ‘-die twee meiden noemden je een uitgelubberde kut! Toen werden we uitgenodigd voor haar show. Na afloop bleek dat niet duidelijk was wie ons nou had uitgenodigd.’ Maartje: ‘Een technicus zei: ‘Ik weet niet of je hén nou backstage mee moet nemen…’ Een persmevrouw zei: ‘Hier is de dvd. Als je Tineke maar nooit meer een uitgelubberde kut noemt. Je hebt het over een artiest, ja?’ We werden helemaal zenuwachtig. Ik dacht: shit, je kan dat écht niet zeggen. Er is een grens. Maar toen kwam Tineke. Ze vond het een fantastisch liedje en ze was superhartelijk. Ik vind ook eigenlijk dat je dat wél kan zeggen.’

Mislukt. Want daar was haar nieuwe huisgenoot Maartje, docent muziek van opleiding, met haar accordeon: ‘Ik had best een groot netwerk van vrouwen die vijftig werden en borrels op de kinderboerderij.’ Zo begonnen ze samen muziek te maken. Fast forward naar 2017: Maartje en Kine spelen op Lowlands, touren langs theaters met hun tweede theatershow Vibrato! en geven wekelijks commentaar op het nieuws bij Gijs 2.0 op Radio 2.

Uitgelubberde kutten ten spijt, het lijkt toch alsof er iets feministisch in het werk van Maartje en Kine schuilt. ‘Zou kunnen,’ zegt Maartje. ‘Misschien dat we er de laatste tijd wat meer mee bezig zijn, met een soort-’ Kine: ‘-say the dirty word!’ Maartje: ‘feminisme.’ Kine: ‘Ja, maar we merken ook dat vrouwen onder elkaar niet zo aardig zijn. Ik las dat vrouwen worden gezien als incompetent tot het tegendeel bewezen is, en bij mannen het tegenovergestelde. Het gekke is dat we die fout ook zelf maken.’ Bij optredens, moeten ze zich dan ook eerst bewijzen? Maartje: ‘Ik hoor soms achteraf: ‘nou, ik dacht; twee vrouwen, dat zal wel niks zijn, maar het viel mee’.’

Daarvoor moest Kine haar Nederlands wel nog even updaten, trouwens. Kine: ‘Mijn moeder is Nederlands, maar ik sprak een soort verouderde versie.’ Maartje: ‘Je favoriete scheldwoord was potverdikkie!’ ‘Klopt,’ zegt Kine, ‘Later leerde ik in Delft een soort studenten-Nederlands en- ’ Maartje: ‘ -had je het ineens over burgers en paupers.’ Kine: ‘Ik wist ook niet wat kut betekende.’

Sinds die keer met Tineke is er niet meer of minder discussie over de grappen. Kine: ‘We bedenken: voegt het iets toe, is het grappig? Is het om vooroordelen te bevestigen of draai je juist iets om? Je mag wel grof zijn, als je je tenminste afvraagt: wat is de functie? Maar ja… Tineke d’r kut, dat was gewoon grappig.’

Speaking of kut: hoe viel het eigenlijk bij oudgediende cabaretière Tineke Schouten (63), toen ze haar een

Thomas Azier - Gold

C. ontdekt

Susan Radder

Net als zoveel achttienjarigen zit Susan Radder in een tussenjaar na haar middelbare school. Maar waar andere tussenjaars gaan backpacken in India of bij een callcenter mensen lastigvallen, werkt Susan zich een slag in de rondte: ze speelt de hoofdrol in een korte film uit de serie Duivels Dilemma, verschijnt volgend jaar in de romcom Gek van Oranje, kreeg een Gouden-Kalfnominatie voor haar rol in Horizon en speelde in televisieseries als Vechtershart en A’dam – E.V.A. Fantastisch, toch? Tuurlijk, maar Susan viel na de middelbare ook een béétje in een gat, vertelt ze in de studio waar ze zo op de foto gaat: ‘Veel vrienden hebben nu een tussenjaar, waardoor ik wel met hen kan chillen. Maar die gaan in september studeren en ik niet. Ik wilde naar de toneelschool in Maastricht maar ben niet aangenomen; ik kwam tot de derde ronde.’ Dat gebeurt wel meer acteurs, maar die vertellen er niet over. Susan wel. ‘Ik heb geen interviewmodus,’ lacht ze. ‘Na vijf minuten ben ik alweer vergeten dat het een interview is.’ Over die toneelschool: ‘Eerst dacht ik: het boeit me niet, ik heb werk, maar later merkte ik dat ik er toch een beetje mee zat. Ik ging kijken: oké, wie zit er dan wél in die klas. Je gaat denken: ben ik dan zo slecht? Het lijkt allemaal persoonlijk, maar daar moet je je overheen zetten. Je kan niet bij elke afwijzing in een gat vallen.’ Ondertussen gaat Susan als een speer. Door haar hoofd-

rol in Pijnstillers en de YouTube-serie Coke Fris Chicks verzamelde een grote club jonge fans. Moet ze nu niet juist opletten wat ze zegt en doet? ‘Ja, ik kan een voorbeeld zijn voor jongeren. Dat klinkt niet logisch voor mij hoor, dat mensen me als voorbeeld zien. Je moet wel oppassen met foto’s waarop je rookt of drinkt, die zet ik niet op Instagram.’ Maar als je een jaar of achttien bent lonkt de wereld van de volwassen film: ‘Ik ben wel klaar voor nieuwe dingen. Alleen kun je niet zomaar zeggen: oké, ik wil nu nooit meer kinderfilms doen. Je moet ergens ook een beetje geluk hebben.’ Misschien is het toch wel een typisch tussenjaar voor Susan: een beetje geluk hebben, een beetje op je bek gaan, en moedig voorwaarts. Want die toneelschool geeft Susan nog niet op: ‘Ik denk dat ik volgend jaar ook in Amsterdam auditie ga doen.’ En oh ja, ze wil ook nog wel lessen camera-acteren volgen in Amerika. Eerst even voor de camera bij CJP. ‘Ik blijf het raar vinden om op de foto te gaan,’ zegt Susan. Daar zien we niks van terug. Aldous Harding – Horizon

C. ontdekt

uit zijn rugzak. ‘Gekregen van Ramiks. Soms zie ik een woord dat ik niet ken, dat zoek ik op en kan ik gebruiken in een liedje.’

Leafs

Wanneer zo’n liedje af is, gaat het linea recta langs Mama Leafs: ‘Als zij begint te dansen zit je goed. Ze zal altijd eerlijk zijn én is mijn grootste fan. We delen een Spotify-account, dus ik kan zien wat ze luistert en daar staan altijd mijn liedjes tussen.’ Die grill kreeg hij trouwens van haar: ‘Onder drie voorwaarden: 1. Je best blijven doen op school 2. Je kamer schoon houden en 3. je gedragen. Niet stiekem uit huis sneaken ofzo.’ Want Leafs is dus 15, al hoor je dat niet aan zijn muziek. Of er teksten zijn die niet kunnen, gezien zijn leeftijd, jonge fans, of die meeluisterende moeder? ‘Alles mag, maar aan mij is de keuze hoé ik het doe,’ zegt Leafs. Wacht even, hij zingt wel degelijk: dammit my eyes, bitches komen twice. En die bitches komen niet op de koffie, toch? ‘Haha. Nee, ik ben dan voorzichtig en waarschuw mijn moeder. Ze neemt het niet letterlijk en luistert er gewoon naar als muziek, zingt het zelfs mee.’

Zomervakanties zijn belangrijk. Kijk naar Leafs (15), die in de zomervakantie van 2016 een microfoon leende, een vriend vroeg om een beat, en zijn eerste track Race op SoundCloud zette. Een jaar later heeft hij de EP Feals op zijn naam en zit ‘ie hier aan tafel met een Fanta en een Deze zomervakantie is Leafs met nieuwe contract bij hiphoplabel Noah’s Ark op zak. nummers bezig. ‘Oké, funny fact, ik heb dit Leafs lacht zijn grill (waarover later meer) bloot na de nog nooit verteld: Feals ging vooral over vraag: waarom viel jij nou op tussen al die amateurs op mijn relatie met mijn ex. Ik zat heel erg in SoundCloud? ‘Nou… Ik weet niet hoe het kan, maar men- mijn feelings in die tijd. Dat was Feals. Maar sen mogen me. Ik heb best veel vrienden. Als je dan een ik ben ook Leafs, en jullie zullen meer van de track dropt, krijg je makkelijker luisteraars.’ Echt waar: andere kant van mij gaan zien. De hardere kant. Ik heb nu geen vriendin, ben veel met uit zijn mond klinkt dat dus allesbehalve arrogant. de bro’s: doen wat je moet doen, je gaat geWant grill of geen grill, Leafs is aardig, keurig en voor woon flexen en maakt tunes.’ Zo flext Leafs hiphopbegrippen verfrissend verstandig met geld. Hem in de zomervakantie óók als vakkenvuller in zie je geen briefjes van vijfhonderd verbranden, die de Albert Heijn. ‘Dat is goed voor mijn cv. Tot gaan naar zijn spaarrekening. En hij kan bijna niet ge- nu toe ben ik daar nog niet aangesproken op noeg shout outs doen naar Noah’s Ark, zijn moeder en mijn muziek.’ De Albert Heijn op de Marken producer Ramiks, met wie hij Feals maakte: zeven knis- in Almere Haven – volgende zomer kan het perende hiphoptracks vol autotune-r&b. ‘Ramiks is mijn vast niet meer. grote broer man. Ik heb zoveel van hem geleerd afgelopen jaar.’ Leafs haalt De Culture Club: De relaties tussen moderne kunst, filosofie en popcultuur van Craig Shuftan Leafs – Alright feat. Yung Nnelg

Migos – Culture

C. onderzoekt

Tekst: Klaas Knooihuizen

Rihanna – ANTI

Voordat we die vraag kunnen beantwoorden, is het goed te bedenken dat een muzikaal tijdperk enkel kan bestaan bij gratie van het einde ervan. Als elk liedje de afgelopen veertig jaar een langgerekte Led Zeppelin-achtige gitaarsolo zou bevatten, was de term seventies-rock nooit uitgevonden. Of denk aan de vierkwartsmaat. Die is sinds het ontstaan van de popmuziek – en zelfs langer – de norm. Hij zal bij niemand nostalgische gevoelens oproepen. Pas als elke muzikant standaard vijfkwartsmaten gaat spelen, wordt de vierkwartsmaat retro. Dat gegeven maakt het lastig om te zeggen wat typische sound van de jaren tien is. We kunnen alleen onderzoeken hoe de popmuziek van nu verschilt van de popmuziek vóór 2010 en ervan uitgaan dat de trends over niet al te lange tijd weer zijn overgewaaid; gezien de geschiedenis een tamelijk veilig uitgangspunt, maar helemaal zeker weten doe je het natuurlijk niet.

Ronnie Flex – Rémi

Hiphop zet de trend

Op zoek naar de sound van de jaren tien Een lome hiphopbeat kan herinneringen oproepen aan de vroege jaren negentig, een psychedelische gitaarsolo associëren we al snel met de jaren zestig. Sommige stijlen zijn zo sterk aan een decennium verbonden, dat de tijdsbepaling terugkomt in de genrebenaming: seventies rock, sixties pop. Maar bestaat er ook een typische sound van nu? Wat is de muziek waarvan we over dertig jaar zullen zeggen: dit klinkt precies als de jaren tien?

De meest in het oog springende modegril is het gebruik van de autotune. Hoewel niet nieuw – Cher hanteerde het in de jaren negentig al – was het niet eerder zo alomtegenwoordig. Sinds enige jaren hebben rappers en R&B-artiesten uitgevonden dat het je stem blikkerig maakt. Inmiddels beginnen popartiesten het te ontdekken en ook in andere genres duikt de autotune hier en daar op. Typisch een fenomeen dat over enige tijd uit de mode zal raken. Wie in 2047 autotune gebruikt, zal in recensies vast lezen dat hij ontzettend jaren tien klinkt. Een andere beeldbepalende trend binnen de hiphop – met afstand het populairste genre van deze tijd – heeft te maken met de manier van rappen. Was het vroeger Arcade Fire – Everything Now gebruikelijk om enorme lappen tekst over een steeds repeterende beat te leggen, tegenwoordig rapt men in korte zinnetjes waarvan de lettergrepen in groepjes van drie worden uitgesproken en de nadruk ligt op de tweede lettergreep: ta-tá-ta ta-tá-ta, ta-tá-ta. De ruimte tussen de zinnen wordt opgevuld met adlips – losse kreten als pow, yeah, woop of een gedeeltelijke herha- Een derde typisch jaren-tien-dingetje is de drop, een uit de dance afkomstig trucje waarling van de hoofdzin. bij een beat langzaam tot een climax komt en Skrt – het geluid van slippende banden – is favoriet. na een korte pauze overgaat in een andere, Sinds Migos deze stijl populair maakte is het moeilijk vaak wildere beat. Het bekendste voorbeeld vind je in Gangnam Style van PSY. een rapper te vinden die het niet heeft gekopieerd.

C. onderzoekt

Pionieren

Bovenstaande is erg gedetailleerd, zeker vergeleken met seventies rock en sixties pop: dat waren veelomvattende genres met een ontelbaar aantal eigenschappen. Dat is eenvoudig te verklaren. In de begindagen was een popmuzikant per definitie pionier. Alles moest nog worden uitgevonden. Vergelijk het met ontdekkingsreizigers. Wie in 1492 vanuit Europa een boot naar het westen nam, kwam vanzelf op onbekend terrein. Inmiddels is de hele wereldkaart ingekleurd. Voor de popmuziekkaart geldt dat in zekere zin ook. De grenzen kunnen hooguit een tikkie worden opgerekt, de spaarzame witte vlakken ingekleurd. Het is daarom niet gek dat muzikanten vanaf de jaren negentig op de retro-toer gingen. Plots klonk iedere band weer als Joy Division (eighties revival) of elke zangeres als Nancy Sinatra (sixties revival). Hoewel dat soort trends nog steeds bestaan, is er al zeker tien jaar geen tijdperk meer dat opvallend populairder is dan andere. Feitelijk wordt tegelijkertijd op alles teruggegrepen. Elk festival heeft een band die als Nirvana klinkt en een zangeres die Nina Simone doet herleven.

Vince Staples – Big Fish Theory

C. onderzoekt

Smaak en wansmaak

Dat ziet ook Arnold Scheepmaker, de drijvende kracht achter dj-collectief Kiss All Hipsters en oprichter van de Noodlanding-avonden in Paradiso. ‘Rond 2010, toen dubstep op zijn einde liep, waren we in verwarring. Wat is de nieuwe stroming? Die leek zich niet aan te dienen en die is nog steeds niet gekomen.’ In plaats daarvan vloeit alles in elkaar over. Fusion, noemt Scheepmaker het. ‘Je ziet producers die in de basis elektronica maken, maar dan met R&B-refreinen of flarden gangsterrap. Andersom worden hiphop en R&B steeds elektronischer. Afrikaanse en Arabische invloeden zijn ook hot. En het is allemaal downtempo. Of het nou indierock of dance is, echt gejaagde songs hoor je bijna niet meer.'

In de jaren negentig was ‘mainstream’ een vies woord Een andere ontwikkeling die Scheepmaker ziet, is dat het verschil tussen commercieel en alternatief verdwijnt. In de jaren negentig was ‘mainstream’ een vies woord. Je moest er te allen tijde voor zorgen dat je credible was. ‘Jongeren denken niet meer in die kaders. Muziek is tof of niet, punt. Of iets oud of nieuw is, maakt ook niet uit. Ze vragen dingen aan die pas een paar uur op YouTube staan, maar ook Africa van Toto en Narcotic van Liquido. De single Everything Now van Arcade Fire toont perfect aan hoe dat doorwerkt in de muziek van nu. Dat is indiepop en Abba ineen. Smaak en wansmaak.’ Dat heeft ongetwijfeld te maken met de manier waarop muziek tegenwoordig geconsumeerd wordt. Het woord moet maar eens vallen: streaming. Nog niet eens zo lang geleden was je afhankelijk van de radio. Als je die niet interessant vond, greep je naar de platenkoffer van je ouders. Dat waren de opties. Tegenwoordig hoor je net zo makkelijk een Braziliaanse rapper van nu als een Frans cabaretliedje uit de jaren vijftig. Dat merk je aan de huidige generatie muzikanten. Ronnie Flex laat bijvoorbeeld happy hardcore en gladde R&B op hetzelfde nummer voorbij trekken. Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar terwijl alle muziek ter wereld binnen handbereik is, wordt lokale mu-

ziek steeds populairder. Dat zie je wereldwijd terug in de hitlijsten en Scheepmaker merkt het tijdens het draaien. ‘Voorheen vroegen ze vooral Amerikaanse muziek aan, nu komen ze voor Sevn Alias en Kensington. In Berlijn, waar ik ook vaak draai, willen ze juist Duitse rappers horen. Die kan ik in Amsterdam dan weer niet draaien.’

Teamwork

Een ander gevolg van streaming is dat artiesten steeds vaker de samenwerking met elkaar aangaan. Dat heeft ook met andere techniek te maken: een zangeres uit Delft hoeft niet meer in het vliegtuig te stappen om samen te werken met een producer uit New York. Maar samenwerken is vooral commercieel interessant. Door de algoritmes van YouTube en Spotify wordt het duet van Jan Smit en Broederliefde aan fans van beide artiesten voorgeschoteld. Zonder hun artistieke ambities in twijfel te willen trekken: dat is een win-winsituatie uit het boekje. Internationaal is deze trend al veel verder. Bekijk de tracklist van de laatste albums van Calvin Harris of Gorillaz. Met de artiesten die daarop verschenen kun je een telefoonboek vullen. Ze hoeven niet eens een grote rol te vervullen. Damon Albarn (Blur) en Justin Vernon (Bon Iver) waren nauwelijks hoorbaar aanwezig op het nieuwe album van Vince Staples, maar de namen zijn gevallen en de extra streams gegarandeerd. Niet dat Staples die grote namen alleen daarvoor gebruikt. Integendeel. Het is juist erg dapper van hem dat hij ze geen grotere rol toebedeelde. Het eindproduct staat centraal

Gorillaz – Humanz Kensington – Rivals Kayne West – Life Of Pablo

en dit was blijkbaar hoe hij vond dat het moest zijn. Ook dat is iets van deze tijd. Sterren als Rihanna, Kanye West en David Guetta zijn een soort projectleiders. Het zijn uitstekende muzikanten (oké, Guetta misschien iets minder), maar hun grootste kracht ligt erin de poppetjes op de juiste plek te zetten. Meer dan een bepaalde sound, is het de manier van muziek maken die deze tijd werkelijk definieert.

Migos – Bad and Boujee (feat. Lil Uzi Vert)

C. Je wil het

Voor € 17,50 per jaar korting op cultuur, films en festivals.

Ook zo blij met je pas? Deel die blijdschap! Doe nu een CJP-pas cadeau aan een vriend of vriendin voor maar € 17,50. Ga samen op pad en krijg korting bij o.a. Pathé, IDFA, Rijksmuseum en Soldaat van Oranje – de Musical, maar ook op kleding en Apple-producten. Want zeg nou zelf, samen is alles toch veel leuker?

Illustratie: Doeke van Nuil

C. // agenda najaar/winter 2017/2018

C. // Handgeplukt

C. // Film

C. // Theater

C. // Expo

C. // Festival

C. // Muziek

C. // Lezen

C. // Lifestyle

C. // CJP Handgeplukt

Nederlands Film Festival Wat doe je als je 37 bent? Wij kunnen het ons lastig voorstellen – korting tot je dertigste, remember? Volgens het burgerideaal heb je rond die tijd kids rondrennen, de baan die je al die tijd wilde en de liefde van je leven aan je zijde. Lekker gesetteld dus. Dat kunnen we van het Nederlands Film Festival niet zeggen. Het festival tikt de 37 jaar aan, maar is allesbehalve gesetteld. Het draait op het NFF allang niet meer alleen om de klassieke film: je ziet er ook muziekvideo’s, beeldende kunst, mode, games en interactieve producties. Ieder jaar wordt er weer iets nieuws aan het palet toegevoegd. Exciting times! We zijn dan ook heel trots dat we je dit jaar weer de aller-allerbeste films van het NFF mogen voorschotelen. Dat ‘korting tot je dertigste’ rekken we voor hen met liefde op.

Thundercat – Them Changes

23 september // Louis Hartlooper Complex, Utrecht // € 19,- met CJP-pas // € 25,- zonder CJP-pas // Combideal: € 29,- voor een CJP-pas én toegang voor het event // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

Dinsdagdeal Ben jij het type dat echt overal onderhandelt? Iemand die op Marktplaats eindeloos heen en weer chat over de prijs van een fiets, bij de kringloopwinkel euro’s van een oud bankstel af lult of in discussie gaat met de caissière over de betekenis van ‘1+1 gratis’? Nou, met ons valt niet te onderhandelen. Sorry man. Deze deal is namelijk té goed: hier zeggen zelfs de meest geharde onderhandelaars volmondig ‘ja’ tegen. Op 26 september openen verschillende theaters door het hele land hun deuren en krijgen CJP’ers het tweede kaartje gratis. Niet voor de minste voorstellingen: zie De Marathon, Paris de Nuit of Was Getekend, Annie M.G. Schmidt samen met een vriend(in) en betaal maar voor één! Deal?

Schoolboy Q – Drug Dealer (feat. E-40)

26 september // o.a. DeLaMar Theater Amsterdam, Stadsschouwburg Nijmegen, Chassé Theater Breda // 2e kaartje gratis met CJP-pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // CJP Handgeplukt

Kijkje bij Carré Misschien heb je nog nooit van deze voorstelling gehoord, maar dit is dus een internationale theaterknaller van jewelste. The Curious Incident of the Dog in the Night-Time – hele mond vol – won bakken awards en was een hit op Broadway. Nu komt het stuk, gebaseerd op het boek van Mark Haddon, met de originele cast naar Carré. Hoofdpersoon is de 15-jarige Christopher John Francis Boone, die zijn leven leidt volgens lijstjes en patronen. Van aanraking walgt hij en verder dan het einde van de straat is hij nog nooit geweest. Als de hond van de buurvrouw wordt vermoord, verandert alles. Christopher gaat op onderzoek uit en dat schudt zijn geordende leventje volledig op. Voor CJP’ers rolt Carré de rode loper uit: extra voordelige kaartjes en een rondleiding backstage!

Arcade Fire – Here Comes The Nighttime

26 & 27 september // Koninklijk Theater Carré, Amsterdam // 40% CJP-korting // max. 2 tickets per CJP-pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

Achter de camera bij Foam Meest dodelijke zin in gesprek met een fotograaf: ‘Leuke plaatjes heb je geschoten’. Pardon? Leuke ‘plaatjes’? Mensen hebben het niet altijd door, maar fotografie is een ambacht. Eindeloos zoeken naar het juiste perspectief, je in gekke bochten wringen voor de unieke lichtinval, het diafragma nog eens en nog eens aanpassen: dan ben je al heel wat bloed, zweet en tranen verder. Hebben we het nog niet eens gehad over het bewerken. Voor de beginners die nét een stapje verder willen zetten: in samenwerking met fotografiemuseum Foam organiseren we fotoworkshops. Wat is een goede portretfoto? Wat heb je nodig als straatfotograaf? Maak van je plaatjes échte foto’s en doe een workshop portret- of straatfotografie!

Mozes and the Firstborn – I Got Skills

30 september en 25 november // Foam Fotografiemuseum, Amsterdam // € 25,- met CJPpas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // CJP Handgeplukt

Achter de schermen bij On Your Feet ‘Come on, shake your body baby, do the conga / I know you can’t control yourself any longer’. Sta jij nu ook (van binnen) meteen wild enthousiast te dansen? Dan ga je On Your Feet – De Musical heel erg leuk vinden.. Deze musical draait helemaal om the queen of latin pop: Gloria Estefan. Samen met haar man en producer Emilio scoorde ze onverwoestbare hits als Conga, Get On Your Feet en Dr. Beat. In deze Broadway-musical volg je Gloria en Emilio in hun race naar de top en zie je hoe Gloria haar comeback maakt na een zwaar ongeluk. CJP’ers gaan nóg harder los bij deze musical: kaartjes voor de eerste rang, een gratis drankje en backstage-rondleiding tijdens een bijzondere avond.

Gloria Estefan – Conga

8 november // Beatrix Theater, Utrecht // € 54,- met CJP, max. 2 tickets per pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // CJP Handgeplukt

IDFA in één dag Altijd leuk als je echt niets meer te doen hebt: oude foto’s kijken op je smartphone. Vooral die in je Whatsapp-geschiedenis zijn een feest. Onbegrijpelijke dronken selfies, een glorieuze festivalnacht, foto’s van toen je een keer helemaal zelf een taart had gebakken: stuk voor stuk onvergetelijke herinneringen. IDFA scrollt dit jaar ook terug in haar geschiedenis. Het documentairefestival viert zijn derde decennium door terug te blikken met jubileumprogramma The Visual Voice. Wat dat allemaal precies inhoudt houden we nog even geheim, maar we verzekeren je dat je de meest imponerende documentaires van de afgelopen dertig jaar voorbij ziet komen.

A Tribe Called Quest – Movin Backwards

25 november // Eye, Amsterdam // // € 18,50 met CJP-pas // € 26,- zonder CJP-pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // CJP Handgeplukt

Schrijver in één dag

Voorbij de rij bij Anne Frank

‘Te koop: babyschoentjes, nooit gedragen’. Alsjeblieft, je hebt zojuist een verhaal gelezen. Weer eens wat anders dan een dikke pil. Men zegt dat dit geschreven werd door Ernest Hemingway en dat dit het kortste verhaal ooit is. Dat eerste werd onlangs al ontkracht door tijdschrift Slate en het tweede mag jij gaan bevechten tijdens de schrijfworkshop Creative Writing op het Wintertuinfestival. Daar leer je namelijk alles over het schrijven van een kort verhaal. Schrijver en theatermaker Lotte Lentes gidst je door de jungle van proza & literatuur en helpt je op weg om een puntig en sterk verhaal te schrijven. Bovendien kun je die avond ook nog inspiratie opdoen op het Wintertuinfestival!

Ook als je nog nooit in het Anne Frank Huis bent geweest, is het eenvoudig te herkennen aan de gigantische rij die er staat. Ondanks de verschrikkelijke geschiedenis is dat een lichtpuntje: er zijn heel veel mensen die de herinnering aan Anne Frank en de Tweede Wereldoorlog levend willen houden. Nergens komen de oorlog en het leven van Anne dichterbij dan in het Anne Frank Huis. Daarom zijn wij heel trots dat CJP’ers op vrijdag 8 december exclusief naar binnen mogen na sluitingstijd. Geen geschuifel door de kleine kamertjes met toeristen op je hielen, maar een unieke avond waarop de deuren alleen voor jou en je vrienden open gaan.

J. Cole – Sideline Story

25 november // Wintertuinfestival, Nijmegen // € 10,- voor de workshop, € 12,50 voor festivalavond, € 20,- voor een combiticket // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

Neutral Milk Hotel – In the Aeroplane over the Sea

8 december // Anne Frank Huis, Amsterdam // € 4,50 met CJP-pas en je mag gratis een introducé meenemen // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // CJP Handgeplukt

IFFR

Amongst Friends

Voor een avontuur hoef je heus niet altijd de halve wereld over te reizen. Zo rond het begin van het jaar kun je gewoon naar Rotterdam treinen voor je dosis thrill. In het Oude Luxor verwelkomen we je met open armen en kun je lekker neerploffen in een zachte stoel. Meer hoef je niet te doen! Wij regelen de rest. Misschien wordt je weggeblazen door een karatefilm, compleet gemindfuckt door abstracte arthouse of is het janken geblazen bij een onverwachts mooi drama. Ga onderuit en beleef niet één avontuur, maar stap in een achtbaan die de hele dag duurt. Wel oppassen, thrillseekers: dit is verslavend. Gelukkig hoef je niet af te kicken, want ook na deze dag zie je films op het IFFR met CJPkorting.

Soms is de kloof te diep. Zoals wanneer hij nog één keer wil weg zwijmelen bij Moonlight en zij het liefst een filmavond vol gas heeft met Mad Max: Fury Road. Zie dan maar eens tot een compromis te komen. Flik je dat, dan nodigen ze je gelijk uit in Den Haag als nieuwe informateur. Amongst Friends is het poldermodel van de Nederlandse cinema. Hier weet je namelijk nooit welke film je gaat zien. Je kunt alleen maar gissen op basis van de hints die ze er via social media uit knallen en dan nog is het soms één grote surprise. De perfecte oplossing voor stelletjes, vriendengroepen en ander ruziënd volk dat langer door Netflix scrollt dan film kijkt. Omdat het Amongst Friends heet, mag jij een vriend(in) meenemen: CJP’ers krijgen altijd het tweede kaartje gratis!

Sia – Cheap Thrills

27 januari // Oude Luxor, Rotterdam // € 19,- met CJP-pas // € 25,- zonder CJP-pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

Chance the Rapper – Summer Friends (feat. Jeremih & Francis And The Lights)

Iedere derde maandag van de maand // Het Ketelhuis Amsterdam, Louis Hartlooper Complex Utrecht, Trianon Leiden, Kino Rotterdam, Groninger Forum // tweede kaartje gratis met CJP-pas // kaartverkoop: cjp.nl/cjp-events

C. // Film

LIFF

LAB111

‘Er was eens een dik jongetje van de straat dat verdwaalde in de bossen van Nieuw Zeeland, met zijn norse pleegvader en zijn hond Tupac.’ Dat in het kort het verhaal van één van onze favoriete recente indiefilms, Hunt for the Wilderpeople. Deze film (en vele anderen) beleefde zijn première op het Leiden International Film Festival, waar grote namen als Whiplash eerder tot winnaar gekozen werden. Op LIFF draaien films die je niet iedere dag ziet, maar die je wel zou moeten zien. Dus niet langer zuchtend naar je Netflixaccount kijken omdat je niet weet wat je nu weer moet gaan kijken, LIFF presenteert alleen de allerbeste new kids in the scene.

‘The moment we cry in a film is not when things are sad but when they turn out to be more beautiful than we expected them to be.’ Alain de Botton, één van onze bekendste hedendaagse filosofen, omschrijft hier prachtig de manier waarop film ons kan raken. Met een brede programmering van eigenzinnige films uit alle windstreken – van arthouse, cultklassiekers tot documentaires – biedt LAB111 een rijkelijk scala aan films die tot de verbeelding spreken, aanzetten tot denken of gewoon te tof zijn om te missen. Ze geven net dat beetje extra bij hun films, of het nou het serveren van de taartjes uit The Grand Budapest Hotel is of een verdiepend gesprek met de regisseur. Daarnaast draait het allemaal om locatie, locatie: LAB111 zit namelijk in een prachtig voormalig pathologisch anatomisch laboratorium.

Japanese Breakfast – Boyish

27 oktober t/m 5 november // verschillende locaties in Leiden € 1,50 CJP-korting

Hater - Mental Haven

Doorlopend // Amsterdam // € 1,50 CJP-korting

C. // Film

WHAT FORCES SHAPE YOU?

€ 2,C JP - K

O R T IN

STARWARSIDENTITIES.NL

30 SEPTEMBER 2017 – 11 MAART 2018

NFF 20 t/m 29 september, Utrecht // € 2,50 CJP-korting

CINEMEC UTRECHT

IDFA 15 t/m 26 november, Amsterdam // € 2,50 CJP-korting IFFR 24 januari t/m 4 februari, Rotterdam // € 3,- CJP-korting Go Short 11 t/m 15 april, Nijmegen // € 2,- CJPkorting Filmschuur Haarlem // € 2,- Lastminute CJP-korting

Meer kortingen: cjp.nl/film

Pathé Landelijk // € 2,- CJP-korting Cinecenter Amsterdam // € 1,50 CJP-korting Filmhuis Den Haag // € 1,50 CJP-korting VUE Cinemas Landelijk // € 1,50 CJP-korting The VR Cinema Amsterdam // € 4,50 CJP-korting

C. // Theater

Toneel Tuesday Dinsdag wordt de mooiste dag van de week de komende tijd. Dan kun je namelijk met je CJP-pas heel voordelig naar voorstellingen van Toneelgroep Amsterdam, in de Stadsschouwburg. Het theatergezelschap dat altijd kwaliteit levert. CJP’ers ontvangen twee kaarten voor de prijs van één, bij speciaal geselecteerde voorstellingen. Zo kun je onder andere naar de nu al veelvuldig bejubelde Monologen Song from far away óf De Andere Stem, met Ramsey Nasr, waarin je eindelijk het antwoord hoort op Halina Reijn’s personage uit La voix humaine.

Rejjie Snow – Purple Tuesday (feat. Joey Bada$$, Jesse Boykins III)

21 november 2017 t/m 15 mei 2018 // Stadsschouwburg Amsterdam // Twee kaarten voor de prijs van één met CJP-pas o.v.v. 'tuesday’ op stadsschouwburgamsterdam.nl

C. // Theater

The Nation Het is nu september 2017, maar laat je meevoeren naar de zomer van 2018. Terwijl in Den Haag de eerste paal wordt geslagen voor de nieuwe, hypermoderne stadswijk Safe City, verdwijnt de elfjarige Ismaël in de Schilderswijk. Terwijl iedereen zich dieper ingraaft in het eigen gelijk en het beschadigen van de ander, schuift één vraag steeds meer naar de achtergrond: waar is Ismaël? Dit is The Nation, een meeslepende theatervoorstelling waar bingewatchers volledig aan hun trekken komen. Het uit zes delen bestaande stuk wordt namelijk in één grote marathonvoorstelling gespeeld. Ruil je Netflix-bankhangavond in voor vijf uur toptheater!

The National – The System Only Dreams In Total Darkness

3 november 2017 t/m 22 januari 2018 // Het Nationale Theater // Landelijke tournee // Tot 50% CJP-korting

C. // Theater

Rundfunk: Wachstumsschmerzen ‘Je komt huilend ter wereld, je sterft alleen en daartussenin wordt het allemaal niet veel beter.’ Terwijl de halve wereld loopt te zwetsen over positive thinking, presenteren wij het fantastisch cynische duo Rundfunk, dat deze keer onze cover siert. Na de succesvolle televisieserie komen Tom van Kalmthout en Yannick van de Velde nu met een theatervoorstelling. ‘Opgroeien is een aaneenschakeling van eenzaamheid, onzekerheid, verdriet en het rusteloos verlangen naar meisjes van drie jaar ouder. Of van drie jaar jonger. Of gewoon van drie jaar oud. Het maakt niet uit, je kreeg ze toch niet.’ In een krankzinnige reeks snelle scènes, absurde grappen en slechte dans behandelen de jongetjes het volwassen worden, omdat ze daar zelf ook nog lang niet klaar mee zijn. Wie wel eigenlijk?

Funkadelic – Can You Get That

T/m 30 maart 2018 // Rundfunk // Landelijke tournee // Tot 50% CJP-korting

Disney’s The Lion King Als je altijd al droomt van een reis naar Afrika, maar de cijfers op je spaarrekening gevaarlijk rood kleuren, kun je beter naar het AFAS Circustheater in Scheveningen gaan. Bij Disney’s The Lion King waan je je op de savanne, slinger je door de jungle en kijk je ademloos hoe de zon aan de hemel verschijnt. Naidjim Severina, Gaika Aikman en David Goncalves schitteren als sterren aan de Afrikaanse hemel in de rollen van Simba, Nala en Mufasa. Disney’s The Lion King is een sensatie met liedjes die zó aanstekelijk zijn, dat je gegarandeerd zingend het theater uit komt. We zijn supertrots dat je ook met je CJP-pas naar de musical Disney’s The Lion King kan. Reserveer je kaarten op de dag zelf en krijg 30% korting. Neem je familie of vrienden gezellig mee want, je mag maar liefst vier kaarten per CJP-pas bestellen.

Elton John – Can You Feel The Love Tonight

Doorlopend // AFAS Circustheater Scheveningen // 30% lastminute-korting, max vier kaarten per CJP-pas.

C. // Theater

De Kleine Komedie: Flip en de Noormannen Alsof verschillende werelden in sneltreinvaart naar elkaar toe rijden en met een genadeloze knal op elkaar botsten. Dat is een beetje een voorstelling van Flip en de Noormannen. De muziek van Flip Noorman klinkt als de humor van Zappa, de poëzie van Nick Cave en rauw als Tom Waits. Zowel de liveshows als zijn twee albums worden geroemd om originaliteit. Hij is compromisloos, het ene moment de rafelige troubadour en het andere moment stuitert hij het podium over. Flip lokt je zijn wereld in en het is nog maar de vraag of je ooit uit deze trip terug wilt keren.

Beach House - Norway

3 oktober 2017 // De Kleine Komedie, Amsterdam // 50% lastminute CJP-korting

C. // Theater

DeLaMar Theater Amsterdam // 50% Lastminute CJP-korting

De Goudse Schouwburg Gouda // € 10,- Lastminute CJP-korting

Soldaat van Oranje – De Musical Katwijk // € 15,- CJP-korting op di/wo/do

Chassé Theater Breda // 50% Lastminute CJP-korting

De Oosterpoort & Stadsschouwburg Groningen // Tot 50% CJP-korting

Luxor Theater Rotterdam // 50% Lastminute CJP-korting

Stadsschouwburg Utrecht Utrecht // € 5,- CJP-korting

Koninklijk Theater Carré Amsterdam // 40% Lastminute CJP-korting

Nationale Opera & Ballet Amsterdam // Tot € 10,- CJP-korting

Zwolse Theaters Zwolle // Tot € 5,- CJP-korting

Meer kortingen: cjp.nl/theater

C. // Expo

Vroeg Droog De naam Droog Design is misschien één wel van de best gekozen namen in de geschiedenis. Het omschrijft namelijk perfect het karakter van de makers: nogal droog. In tijden waarin designers met allerlei ingewikkelde trucs op de proppen kwamen, waren daar opeens de nuchtere Hollanders in Milaan. De ontwerpers lieten zien hoe het anders kon, gaven een vette knipoog in hun ontwerpen én brachten tegelijkertijd ook nog een boodschap over duurzaamheid onder de aandacht. Het werk van Droog werd een groot succes: niet veel later kocht onder andere het Museum of Arts & Design in New York hun stukken. Hoewel Droog Design nog steeds volop in de schijnwerpers staat, is het tijd voor een terugblik op ruim twee decennia creativiteit met Vroeg Droog: de beginjaren van Droog Design.

Radiohead – High and Dry

22 september t/m 3 december // Centraal Museum Utrecht // € 5,- met CJP-pas

DUTCH DESIGN WEEK Eindhoven verandert ieder jaar tijdens Dutch Design Week in een magische plek. Een stad die altijd al om ontwerp en innovatie draait, gaat deze week een level up. Of je nou van mode, interieur of productontwerpen houdt: op deze plek vind je het allemaal. Op iedere straathoek is een explosie van creativiteit te zien. Ook fijn: alle aandacht die uitgaat naar duurzaamheid, onder andere terug te vinden in de thema’s sustainable design en future concepts. Verwacht geen stoffige tentoonstellingen, bij DDW draait het om beleven.

Ray Fuego – Back Hand

22 t/m 29 oktober // Eindhoven // € 11,50 met CJP-pas

C. // Expo

De wereld van God en Google

Technologie en religie komen samen in Stratum, een high tech installatie van de Vlaamse kunstenaar Frederik Heyman. In deze still zie je hoe geluidstrillingen van een preek worden omgezet in elektrische pulsen die ijzervijlsel laten bewegen. De Volkskrant: “In de grootschalige videoinstallatie Stratum ontstaat een

Stedelijk Museum Breda

geloofwaardige mix tussen religieuze en digitale kunst”

Boschstraat 22 4811 GH Breda

Stratum heeft een centrale rol in de expositie Wonderlijk weefsel.

stedelijkmuseumbreda.nl

Kom en ontdek zelf hoe mystiek de verbindende factor is tussen digitale en religieuze kunst. Wonderlijk weefsel is te zien t/m 28 januari 2018

Nijmeegse Kunstnacht Vroeger, als kind, wilde je nóóit naar bed. Inmiddels kan je na een drukke dag soms niet wachten om te gaan slapen, maar bij CJP weten we dat de nachten niet alleen voor beautysleeps zijn. Tijdens de Nijmeegse Kunstnacht heb jij hele andere dingen aan je hoofd. In de eerste plaats keuzestress omdat het programma bomvol zit, van beeldende kunst en dans tot literatuur en muziek. Ben je daarna nog wel in voor een feestje tot de vroege uurtjes? Down The Rabbit Hole vormt een gelegenheidsteam met de Kunstnacht en host de officiële afterparty in Doornroosje. Een nacht om nooit meer te vergeten.

Lionel Richie – All Night Long

23 september // Nijmegen // € 10,- met CJP-pas voor een passe-partout & € 15,- incl. nachtfeest

C. // Expo

Humanity House

Fashion Cities Africa

Wat betekent het nu écht als je moet vluchten? We zien de beelden op televisie, lezen erover. Maar meer dan eens valt de term ‘ver van m’n bed’. Het Humanity House in Den Haag brengt daar verandering in. Het museum laat je een vlucht van het begin tot het eind zelf beleven. Niet de meest relaxte ervaring ooit, maar het creëert wel bewustzijn. Aan het eind van de ervaring ontmoet je virtueel acht mensen die het zelf hebben doorgemaakt. Luister en kijk naar de verhalen van Yvonne, Bruce, Shaza, Aiham, Ram, Akhrat, Desbele en Lidija en stel hen je vragen. Wil je zelf in actie komen voor een vreedzame wereld? Laat je dan inspireren in de nieuwe Do-It-Yourself ruimte, waar je ervaringen kunt delen met andere bezoekers.

Het nummer één merk als je op dit moment een hiphopfeestje binnenstapt, is Daily Paper. Maar terwijl hun waist packs uitverkocht zijn (Encore Festivalgangers, we zien jullie), weten weinig mensen dat dit streetwear label hun inspiratie haalt uit Afrikaanse landen. Zo zijn er nog veel meer. In Fashion Cities Africa bekijk je de stedelijke modescenes vanuit het perspectief van lokale ontwerpers, stylisten, shophouders, fotografen en bloggers. Je ziet creaties van grote ontwerpers, afkomstig uit heel Afrika. Het Tropenmuseum selecteert voor deze expo bovendien vier Nederlandse experts, die hun Afrikaanse roots verwerken in mode. Dat zijn, naast Daily Paper, DoruNsimba, Karim Adduchi en Lady Africa.

John Legend & The Roots – Humanity (Love the Way It Should Be)

Doorlopend // Den Haag // € 5,- met CJP-pas

SBMG – On Fleek (feat. Bokoesam)

Vanaf 6 oktober 2017 // Tropenmuseum // Amsterdam // € 7,- CJP-korting

C. // Expo

Tim WalkerThe Garden Of Earthly Delights Wat krijg je als je de heidense kunst van Jheronimus Bosch (ca. 1450-1516) combineert met de Britse modefotograaf Tim Walker? Een absurdistische shoot, waardoor je twijfelt of je dat witte konijn met z’n zakhorloge wel had moeten volgen. Wellicht doet de naam Tim Walker niet meteen een belletje rinkelen. Hij schoot voor onder andere Vogue en Love magazine en lijkt van de uitspraak ‘Stay weird, stay different’ zijn mantra te hebben gemaakt. Ook meneer Bosch hield niet echt van in de maat lopen. Al leverde dat bij hem in plaats van bewondering een hoop veroordeling op. Hij werd onder andere beschuldigd van ketterij en verdacht van krankzinnigheid. Had hij nou maar geweten dat 500 jaar later alles helemaal oké zou zijn.

Julie Byrne - Sleepwalker

4 november 2017 t/m 25 februari 2018 // Het Noordbrabants Museum // ‘s-Hertogenbosch // € 6,- CJP-korting

C. // Expo

Rijksmuseum Amsterdam // 50% CJP-korting

Kunsthal Rotterdam // € 6,- CJP-korting

Stedelijk Museum Breda // € 7,- CJP-korting

Naturalis Leiden // € 4,50 CJP-korting

Oude Kerk Amsterdam // Tot € 5,- CJP-korting

Frans Hals Museum Haarlem // € 6,50 CJP-korting

Madurodam Den Haag // 20% CJP-korting

De Pont Tilburg // Gratis met CJP

Het Stedelijk Museum Amsterdam // 50% CJP-korting

Van Abbemuseum Eindhoven // € 6,- CJP-korting

Meer kortingen: cjp.nl/expo

C. // Festival

So What’s Next? Iedere dag doet de CJP redactie boodschappen. Laten we dat toch maar even bekennen. Visie ontbreekt daarbij grotendeels. De rommelende onderbuik is zo rond een uur of vijf leidend: die bepaalt wat er na de dagelijkse gang in het mandje belandt. Gelukkig zijn we niet degenen die de boekingen voor So What’s Next? doen. Dit is een festival dat al weet wat er over twee jaar booming is. Je heet niet voor niets So What’s Next?. In Eindhoven vieren ze dit jaar alweer de vijfde editie van dit jazzfestival met een visie op hemelbestormende muziek. Het is trouwens lang niet allemaal jazz op het menu: je vindt er ook soul, hiphop, klassieke en wereldmuziek. Met dit jaar onder andere Nick Mulvey, Kovacs, Kamasi Washington en Moses Sumney.

Nick Mulvey – Unconditional

3, 4 & 5 november // Muziekgebouw, Eindhoven // Tot € 10,- CJP-korting

Crossing Border Wij Europeanen zijn gezegend. Lekker kamperen in Frankrijk, citytrippen in Berlijn of zwemmen in het Italiaanse Gardameer is dead easy: pak de auto en rijd er gewoon naar toe! Niemand legt je een strobreed in de weg of vraagt om je paspoort, als je je tenminste aan de maximumsnelheid houdt. Op Crossing Border geldt hetzelfde: je stapt voortdurend over de grens en dat is allemaal prima. Het grijze gebied tussen literatuur en (pop)muziek wordt op dit festival al jaren gevuld met spannende en vernieuwende bands, artiesten, schrijvers en alles daar tussenin. Met een mooi stel namen – o.a. Spoon, Benjamin Booker, Rebecca Solnit – belooft deze 25ste jubileumeditie ouderwets grensverleggend te worden.

Spoon – Can I Sit Next To You

2, 3 & 4 november // Den Haag // € 10,- CJP-korting

C. // Festival

Sonic Acts Academy Sorry, er zijn te weinig woorden om Sonic Acts Academy te beschrijven. Overleg met de eindredactie is op niets uitgelopen. In dit kleine stukje kunnen we geen recht doen aan de Academy die zijn tentakels eind februari uitslaat in Amsterdam. Het is namelijk veel te veel! Jonge, talentvolle kunstenaars staan centraal: zij krijgen een podium om te experimenteren met elektronische muziekkunst en technologie. Vervolgens gebeurt er tijdens de vierdaagse Academy nog veel meer: er worden concerten gehost, performances en lezingen georganiseerd. Dan zijn er ook nog interactieve installaties en andere beeldende kunst te bezichtigen, plus filmscreenings en als kers op de taart een clubavond. Daar zouden we graag wat verder over uitweiden, maar de woo

Sonic Youth – Teen Age Riot

C. // Festival

Grasnapolsky

Winterparade

In 2014 begon het. Er was geen rustige eerste date, we waren vanaf het eerste ogenblik stapelverliefd. Drie prachtige dagen waren we niet van elkaar af te slaan. Daarna hadden we even ademruimte nodig. We noemen het een latrelatie op afstand. Nu zien we elkaar ieder jaar drie dagen lang, meestal ergens in februari. Ieder weerzien is de liefde nog altijd even intens. We vieren dat altijd uitbundig. Met wilde bungalowfeestjes, wandeltochten op de Veluwe, geweldige muziek, bommetjes in het zwembad. De gedachte daaraan houdt ons een jaar zoet. Al strepen we nu alweer de maanden af voor we onze geliefde weer zien. Grasnapolsky, we houden van je.

Kijk even op de thermometer, wil je? Of anders Weeronline. Check hoe warm het is. Is die Indian summer een beetje gaande of sta je in de verleiding morgen een trui aan te doen? Hoe dan ook, de winter komt er weer aan. Niet leuk om bij stil te staan in september, klopt. Maar de winter brengt ook een van leukste culturele evenementen van het jaar. Loop eind december maar eens door Amsterdam of Haarlem en gluur naar binnen bij de Zuiderkerk of St. Bavokerk. Meterslange tafels, heerlijk eten, dansers en acteurs die over de tafels rennen en vliegen: wat een spektakel! De Winterparade maakt ons zelfs in de zomer uitzien naar de winter. Dineren met vreemde buren terwijl vlak voor je neus theaterstukken de revue passeren. Ook al is het buiten koud: binnen is het warm.

Wizkid – Sweet Love

Februari // Radio Kootwijk // € 5,- CJP-korting

Kanye West – Cold (feat. dj Khaled)

21 t/m 30 december (Zuiderkerk, Amsterdam), 5 & 6 januari (Grote / St. Bavokerk, Haarlem) // € 7,50 CJP-korting

C. // Festival

WATER COLORS OPEN BOAT Vaar tijdens het Amsterdam Light Festival in 75 minuten vlak langs de kunstwerken in een open sloep. boek met kortingscode ALF17CJP op stromma.nl/water-colors-open-boat

€2,50 korting p.p.

Afrovibes Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag // 28 september t/m 9 oktober // tot € 5,- CJP-korting Nederlandse Dansdagen Maastricht // 5 t/m 8 oktober // tot € 10,- CJP-korting

Amsterdam Light Festival 30 november t/m 21 januari // tot € 12,50 CJP-korting IJsbeeldenfestival Zwolle // 23 december t/m 4 maart // € 3,- CJP-korting

KLIK Amsterdam Animation Festival 17 t/m 22 oktober // 15% CJP-korting

Festival Cement Den Bosch // 16 t/m 24 maart // € 3,50 CJP-korting

Impakt Festival Utrecht // 25 t/m 29 oktober // tot € 5,- CJP-korting

Rewire Festival Den Haag // 6 t/m 9 april // tot € 10,- CJP-korting

Wintertuinfestival Nijmegen // 23 t/m 26 november // tot € 3,- CJP-korting

Utrecht International Comedy Festival 6 en 7 april // € 6,- CJP-korting

dagelijks afvaarten tegenover Amsterdam Centraal Station geldig van 30 november 2017 t/m 21 januari 2018 | max. 4 personen Meer kortingen: cjp.nl/festival

C. // Muziek

TivoliVredenburg: ijzersterke soundtracks Als jij die sukkel bent die ALTIJD de soundtrack van Amélie op een stationspiano speelt, moet je ophoepelen. Pak maar een gitaar en speel Wonderwall bij een kampvuur ofzo. Er is in Nederland maar één orkest dat dit mag doen: het Noord Nederlandse Orkest. Begin november spelen zij in TivoliVredenburg de beste soundtracks ooit. Natuurlijk met fiks veel Hans Zimmer – onder andere de soundtracks van Pirates of the Carribean en The Dark Knight Rises – maar ook de muziek van West Side Story, James Bond en het onvermijdelijke Amélie. Als je belooft meer liedjes op de piano te leren, mag je naar binnen met 20% CJP-korting.

Hans Zimmer & Klaus Badelt - He's a Pirate

2 november // Utrecht // 20% CJP-korting op alle klassieke concerten

Rotown: Big Thief Adrianne Lenker kwam ter wereld in een sekte, overleefde op haar vijfde ternauwernood een schedelbasisfractuur en werd tot haar zestiende gemanaged door haar vader die een kindster in haar zag. Nu zingt ze liedjes over haar leven onder de naam Big Thief. Lenker heeft de gave als een buitenstaander naar haar eigen verleden te krijgen. Dat levert bloedstollend mooie liedjes op. Big Thiefs debuut Masterpiece was een meesterwerk en de opvolger Capacity verdubbelt het aantal 24-karaats liedjes in hun prille discografie. Live dubbelt Lenker de lagen kippenvel op je armen nog verder met haar prachtige stem. Must-see in Rotown! Met de € 2,50 CJP-korting die je er altijd krijgt, kun je mooi een extra biertje aftikken.

Big Thief – Shark Smile

13 november // Rotterdam // € 2,50 CJP-korting op alle concerten

C. // Muziek

Superleuk, maar voortaan zonder mij WUNDERBAUM

Ga mee op cruise met Wunderbaum en maak gebruik van je CJP korting! theaterrotterdam.nl/ superleuk

Paard Wist je dat ‘Rondé’ de Spaanse vervoeging van samenkomen is? Even een leuk wist-je-datje in dit C. Magazine. Misschien een werkwoord dat je niet heel vaak gebruikt – ‘zullen we vanavond samenkomen om een alcoholische drank met elkander te nuttigen?’ – maar in het geval van Rondé klopt het. Zij maken verheffende pop die je in een grote mensenmassa moet beleven. Daarom moet je dit magazine eventjes als de wiedeweerga aan de kant gooien om kaartjes te bestellen voor hun show in Paard, want a) je moet er bij zijn, en b) je krijgt € 2,50 CJP-korting op je ticket. Niet alleen op deze show, maar op alle concerten bij het leukste poppodium van Den Haag!

Rondé– Naturally

di 12 sep

do 14 dec

O.A. ROTTERDAM AMSTERDAM, DEN HAAG EN UTRECHT

25 november // Den Haag // € 2,50 CJP-korting op alle concerten

C. // Muziek

Melkweg De bassen zijn er diep, de verses hard en de pit lit. De Melkweg is hét hiphopimperium van Nederland. Dit is plek waar Rae Sremmurd iedereen verraste met een gastoptreden van Drake, waar Stormzy de pannen van het dak spitte en Run the Jewels de concurrentie naar huis rapte. Maar het is net zo goed de zaal waar de crème de la crème van de Nederlandse rapscene graag komt: van Sef tot Jonna Fraser, van Sevn Alias tot Diggy Dex. Hiphopliefhebbers zoals we zijn, staan we altijd middenin de pit en hebben we korting weten te fiksen op een aantal toffe hiphopconcerten in de Melkweg, zie cjp.nl/muziek voor de selectie.

Sugarfactory Amsterdam // € 2,50 CJP-korting

Poppodium de Meester Almere // € 2,50 CJP-korting

The Rest is Noise Amsterdam // tot € 7,- CJP-korting

De Helling Utrecht // € 2,50 CJP-korting op geselecteerde concerten

Patronaat Haarlem // € 2,50 CJP-korting BIRD Rotterdam // tot € 5,50 CJP-korting Het Concertgebouw Amsterdam // tot € 30,- CJP-korting

Rae Sremmurd – Look Alive

Amsterdam // € 2,50 korting op geselecteerde concerten

Meer kortingen: cjp.nl/muziek

Poppodium de Nieuwe Nor Heerlen // tot € 5,- CJP-korting De Kroepoekfabriek Vlaardingen // 20% CJP-korting Neushoorn Leeuwarden // 25% CJP-korting

C. // Lezen

Frontaal Wat als het lezen van een boek net zo ging als het bezoeken van een modeshow? Dan boden schrijvers je altijd een plek frontrow aan in hun hoofd en manier van denken. Jij kan iedere derde zondag van de maand ook in het echt vooraan zitten bij een bekende schrijver, een frisse wind in literatuurland en vier aanstormende talenten. Ga daarvoor naar Worm in Rotterdam, waar Frontaal je literatuur, spoken word en voordrachten biedt. Geen ingewikkeld literair geneuzel, gewoon zittend in een bioscoopstoel met een biertje in je hand. Eerder stonden Herman Brusselmans, Lize Spit en Henk van Straten (de schrijver van ons coverinterview) al op het podium, dus hou zeker de website in de gaten voor meer grote namen.

Mabel – Talk About Forever

Elke derde zondag van de maand WORM // Rotterdam // € 5,- met CJP-pas

Geen Daden Maar Woorden Festival Bij het Geen Daden Maar Woorden festival draait het om het geschreven, gesproken en gezongen woord, van onbekend jong talent en gevestigde namen. Ook dit jaar zullen niet de minste namen het podium betreden, zo komen onder andere Lucky Fonz III en Hanna Bervoets hun wijsheid delen. De diversiteit aan literatuur, muziek en spoken word maakt een bezoek aan het festival een must deze herfst. Het festival zoekt trouwens wel de grens op tussen een literaire avond uit en een avond stappen, dus trek niet je allerhoogste hakken aan. Anders zit je met geen woorden, maar blaren. Naaz – Words

14 oktober // Rotterdam // € 12,- met CJP-pas

C. // Lifestyle

Extra data bij Ben Top vijf dingen die je met je telefoon doet: 1. Filmpjes van niezende babypanda’s kijken 2. Je bankrekening checken en in één adem door eten/drinken/kleding bestellen 3. Eindeloos instagramfilters over het leven heen gooien 4. Muziek luisteren en dan melancholisch uit het raam van de bus kijken 5. Je oma facetimen. (Nee? Foei. Kan dus ook gewoon met je goede oude pokkie hé.) Om alle bovenstaande activiteiten nóg leuker en aantrekkelijker te maken, krijg je met CJP bij BEN 20% extra data. Wij zouden graag zien dat je je oma daarmee facetimed, maar uiteindelijk mag je het natuurlijk zelf weten.

St. Paul and the Broken Bones – Call Me

Ben.nl/CJP // 20% extra data met CJP-pas

C. // Lifestyle

Hunkemöller Landelijk // 10% CJP-korting

Amac Landelijk // Tot 11% Cashback met CJP

Microsoft Landelijk // 12% Cashback met CJP

Gerrard Street Amsterdam // € 2,50 CJP-korting per maand

AKO Landelijk // 25% CJP-korting Aktiesport Landelijk // 10% CJP-korting Fresh Drive Landelijk // tot € 280,- CJP-korting

FLKS Verzekeringen Landelijk // Vanaf € 85,48 per maand met CJP CJP Exclusief: FOAM Fotografieworkshop Amsterdam // € 25,- met CJP Perry Landelijk // 10% CJP-korting

C. // museumbezoeker

De museumbezoeker als diersoort Wie regelmatig in een museum komt, zal zien dat er vaak dezelfde types rondlopen. C. Magazine deed een antropologisch onderzoek, waar acht soorten museumbezoekers uitkwamen.

De 50-plussers met een museumkaart Vaste prik in een museum, deze vieve vijftigers. Staan vooraan als er een nieuwe grote tentoonstelling wordt geopend. Opvallende kenmerken: Maken altijd gebruik van audiotour en de museumgids. Staan vrij lang voor elk kunstwerk, lezen vervolgens de beschrijving en kijken dan nog een keer naar het kunstwerk. Vaak is de vrouw (grijs lang haar) langer geïnteresseerd dan de man (kalend), die eerder dorst krijgt van kunst. Vooral te vinden bij: Moderne schilderkunst, maar dan wel die van zo’n honderd jaar geleden. Dus in het Stedelijk of het Van Gogh. Typerende uitspraak: ‘Is dit nu Monet of Manet?’

C. // museumbezoeker

Tekst Andre Nientied

hebben doet er niet echt toe voor deze groep, als het binnen maar droog is. Typerende uitspraak: Vader: ‘Dat kan mijn dochter van zes ook.’ Dochter van zes: ‘Mag ik een ijsje?’.

De Chinese toeristen die alles fotograferen Mooi dat de Chinezen de laatste jaren de mogelijkheid hebben gekregen de wereld over te reizen, maar het zijn er wel erg veel. Waar Japanners zich doorgaans bescheiden opstellen zijn Chinezen vaak meer aanwezig, met of zonder gids. Opvallende kenmerken: Ze fotograferen alles. Maar dan ook echt álles: elke vitrine, elk schilderij. Vaak zelfs nog een keer als selfie. Ze hebben dan ook een verzamelig selfiesticks, tenzij die verboden zijn. Vooral te vinden bij: De hoogtepunten van het Van Gogh Museum en Het Rijks. De dagjesmensen met kinderen die niet Typerende uitspraak: ‘Picture please’. echt geïnteresseerd zijn Deze gezinnen sloffen met tegenzin door De verliefde stelletjes het museum, want het regende te hard voor Curieuze cultuurminnaars die vooral elkaar beminnen, een attractiepark of een terrasje. zodat je je afvraagt waarom ze niet in hun hotelkamer Opvallende kenmerken: korte broek, on- zijn gebleven. danks het slechte weer, en regenjassen, Opvallende kenmerken: Hebben meer oog voor elkaar vanwege datzelfde slechte weer. Chagrij- dan voor het gebodene. nige blik van deouders, dreinende kinderen. Vooral te vinden bij: Rustige tentoonstellingen met Vooral te vinden bij: Musea dicht bij een sta- donkere hoekjes. tion of parkeergarage. Wat die musea te bieden Typerende uitspraak: ‘Shall we go back to the hotel?’.

De Kunstsnobs Kunstkenners die uitstralen dat het museumeigenlijk speciaal voor hen is gebouwd. Zien andere bezoekers als indringers op hun territorium. Opvallende kenmerken: Zwarte brillen, zwarte kleren. Vooral te vinden bij: abstracte kunst en video-installaties. Typerende uitspraak: ‘Het postmodernisme is bij de Zuid-Amerikaanse neo-primitieven überhaupt nooit salonfähig geweest.’ De ‘O ja’-zeggers Deze groep enthousiaste bezoekers gaat vooral naar een museum voor de herkenning. Tentoonstellingen over alledaagse spullen en het dagelijks leven eind vorige eeuw zijn daarom favoriet. Opvallende kenmerken: Vaak vriendinnengroepjes met een kort, pittig kapsel. Vooral te vinden bij: Tentoonstellingen over hun jeugdjaren, zoals De Jaren ’80 in Den Bosch. Typerende uitspraak: ‘Oh ja, die poster had ik ook!’. De schoolklas op schoolreisje Zo tegen de zomervakantie zie je ze in drommen binnenstromen: de schoolklassen op schoolreisje. De scholieren tussen die geïnteresseerd zijn, laten dat niet merken, uit vrees voor ‘nerd’ te worden versleten. Opvallende kenmerken: Terwijl alle leerlingen zitten te Instagrammen, probeert de gestreste leraar ze iets cultureels bij te brengen. Vooral te vinden bij: Zoiets als Cool Japan in het Museum voor Volkskunde in Leiden. Typerende uitspraak: ‘Is hier wifi?’ De bebrilde art babe In welk museum je ook bent, er loopt bijna altijd een eenzame beeldschone jonge vrouw rond met een bril op. Een onverklaarbaar verschijnsel. Opvallende kenmerken: Bloedmooi en met een bril, al bestaat het vermoeden dat ze die niet echt nodig heeft. Vooral te vinden bij: Fototentoonstellingen met een licht erotisch karakter. Typerende uitspraak: Ze is vrijwel altijd zwijgzaam.

Khalid – Shot Down

C. // E s s a y

Kunst kan best een geschiedenisles zijn Simone van Saarloos wil iets kwijt.

In het beste geval zijn kunstenaars ongebonden. Idealiter is kunst vrij. En toch mag kunst vooral heel veel niet zijn: geen politiek statement, geen moraliserend vingertje, geen geschiedenisles. Maar is vrijheid niet juist: kunnen zijn wat je niet mag zijn?

De Nederlandse kunstenares Patricia Kaersen hout eist die vrijheid op. Vlak voor de zomer presenteerde ze een driehoek aan tafels, gedekt voor 36 bijzondere vrouwen. Deze installatie heet Guess Who’s Coming To Diner Too? en is tot en met 30 september te zien in de Amsterdamse studio WOW. Het werk is een antwoord op een ander kunstwerk, The Dinner Party, van de Amerikaanse Judy Chicago. In de jaren zeventig maakte Chicago een tafel voor 39 bijzondere vrouwen die geschiedenis schreven – van de Amerikaanse dichteres Emily Dickinson tot de Griekse wiskundige Hypatia. Met de hulp en ideeën van anderen ontwierp Chicago een dinerbord voor elk van hen. Op ieder bord verbeeldde ze een vagina. Soms abstract, met bijvoorbeeld een bloem, soms explicieter. De tafel bevatte één zwarte vrouw, de Amerikaanse activiste Sojourner Truth.

C. // E s s a y

Tekst Simone van Saarloos Fotografie Frank Ruiter

Truth streed voor de afschaffing van slavernij en voor het stemrecht van vrouwen. Voor haar ontwierp Chicago geen vagina. Haar bord was het enige bord waarop geen vrouwelijk geslacht te zien was. Waarom? Misschien wilde ze de overmatige seksualisering van zwarte vrouwen tegengaan, speculeert Kaersenhout. Misschien waagde ze zich daarom niet aan een vagina voor Truth. Hoe dan ook: er zijn overheersend veel witte vrouwen aanwezig bij de viering van Chicago. Daarom besloot Kaersenhout een eigen tafel te maken en noemde deze: Guess Who’s Coming To Dinner Too? De geschiedenis wordt maar al te vaak verteld alsof er in het verleden alleen mannen leefden. Als er dan vrouwen verschijnen, zijn het vaak de verhalen van witte vrouwen die de moeite waard worden gevonden. Kaersenhout wilde deze ongelijkheid zichtbaar maken. Ze deed research en koos met moeite 36 vrouwen. Met moeite, omdat ze zovéél bijzondere ‘heldinnen van verzet’ vond, dat het moeilijk bleek om de tafel klein te

houden. Kaersenhout maakte een selectie, reserveerde de plekken aan tafel en schreef hun namen en verhalen op. In plaats van breekbare borden, koos ze voor een vorm die samen kon worden gecreëerd: twee jaar lang borduurden honderden verschillende vrouwen de namen van deze heldinnen op tafelkleden. Het werk is niet alleen bedoeld als eerbetoon aan de tevoorschijn geborduurde vrouwen. Hun namen en verhalen wijzen erop dat het ertoe doet wie verhalen kan vertellen en overbrengen, wie mag spreken en vooral: naar wie er wordt geluisterd. Zoals een Afrikaans gezegde luidt: ‘Until the lion tells his side of the story, the tale of the hunt will always glorify the hunter’. Daar maak ik, voor de volledigheid, graag lioness, her story en huntress van. Hetzelfde verhaal is nooit hetzelfde verhaal, wanneer het perspectief verandert. Sowieso is de opvatting dat een kunstwerk een totaal nieuwe creatie betreft, altijd vals. Een roman kan bijvoorbeeld een totaal nieuw verhaal vertellen, maar de woorden die erin staan bestonden al. Zoals in deze zin: misschien vind je deze volgorde en samenstelling van woorden nergens anders terug, maar de gebruikte woorden zijn hoe dan ook oud.

De feiten die Kaersenhout aan het licht brengt, zijn minder belangrijk dan wat het zién van deze namen en heldendaden teweegbrengt. Het zien van de namen van deze ‘heldinnen van verzet’ is niet bedoeld als kennis, ze vraagt het publiek niet om feiten in te studeren. De verhalen vormen juist een verwijzing naar onwetendheid. Het gaat Kaersenhout niet om een reproductie van informatie en kennis, maar om de nieuwe blik die de confrontatie met deze kennis teweeg kan brengen. Het is als het kantelen van de wereldkaart. Feitelijk ligt Europa niet in het midden van de wereld, die bol is, en toch tekenen we een kaart met Europa in het midden, terwijl Amerikanen hún contintent centraal zien liggen. In principe is er geen boven of onder, geen noord of zuid – in het heelal is er immers geen richting. Zo bestaat het verhaal van de jacht misschien ook uit nog veel meer dan het perspectief van de jaagster of de leeuwin. Misschien hebben het gras en de lucht ook wel iets te zeggen.

Dat kunst geen duidelijke les mag bevatten, zegt vooral veel over onze opvatting van kennis. Kennis is macht, roepen we vaak. Wanneer we over macht spreken, verwijzen we tegenwoordig niet naar een soort goddelijke, mystieke macht. Macht heeft een meer economische connotatie: de grootste speler zijn, het meest bezitten, een monopolie bestieren. De kennis die Patricia Kaersenhout presenteert, ver- Kaersenhout toont vooral dat de geschiedenis een nogal oorzaakt eerder een vermindering van dat gekunstelde versie van de werkelijkheid is. Als dát geen soort heersende macht. Ze zegt: de macht kunst is! van de helden die we eren, is minder groot dan we vaak denken. Bovendien is zulke macht meestal verweven met de onderdrukking van anderen. Courtney Barnett – Small Poppies

wist je dat je bij Parktheater Eindhoven CJP-korting krijgt op iedere voorstelling? dat zijn er dus zo’n 400 per jaar! Advertorial

FOTO LITTLE SHAO

C. doet sociaal

word je toch effe stil van, niet?

Waar het hart vol van is, gooien wij op social media

EINDHOVEN

PARK THEATER

R.E.M. – Shiny Happy People

check

parktheater.nl

facebook.com/cjpnl

instagram.com/cjpnl

spotify.com/cjpnl

twitter.com/cjpnl

snapchat/CJP_nl

C. // je wil het

C. pleit

Amateurs Ooit zag ik een concert waarbij een dirigent, een pianist, drie fluitspelers, twee violisten en een harpist urenlang op het podium stonden zonder geluid te maken. Behalve de pianist dan, die sloeg halverwege één keer op een toets. Er zaten vijf of zes andere mensen in de zaal en het was extreem ongemakkelijk en heerlijk tegelijk. Een andere keer liep ik op zondagochtend langs een vitrine en voor ik het wist stond ik in een piepkleine ruimte te kijken naar een performance van twee Roemeense kunstenaars die naakt op rolschaatsen rondjes reden en dialogen uit Pulp Fiction scandeerden terwijl ze in elkaars mond piesten.

Mensen vragen dikwijls aan mij of ik nog culturele tips voor ze heb. Ik hang namelijk heel veel rond in de culturele wereld want in de culturele wereld heb je bijna altijd gratis hapjes en drankjes. Dankzij deze eindeloze honger naar meer heb ik geleerd dat Nederland één groot pretpark is. Elk uur van elke dag vinden overal en nergens, vanaf de bodems van onze diepste zeeën tot op de toppen van onze hoogste bergen, culturele evenementen plaats. De tragedie is dat we vaak niet verder kijken dan onze neus lang is. Het zou heel goed kunnen dat je buren een geniale Perzische volksdans aan het uitvoeren zijn terwijl jij gewoon deze tekst zit te lezen. Of misschien worden er om de hoek prachtige kleiwerken gemaakt door een stel bejaarden die niemand ooit te zien krijgt. Of wie weet houdt men op dit exacte moment het NK Lasergamen bij jou op zolder, vandaar al dat gestommel.

Één van de vreemdste dingen die ik ooit heb gezien was een uitvoering van de musical Grease op een middelbare school waarin niet de leerlingen maar de LERAREN alle rollen vertolkten. Stel je voor: volwassen mensen die doen alsof ze tieners zijn terwijl de tieners aan wie ze dagelijks les geven ademloos zitten toe te kijken… Zo’n avond vergeet je nooit meer en dat is de moraal van dit verhaal. Het lijkt misschien idioot om buiten je comfort zone naar cultuur op zoek te gaan, maar uiteindelijk leveren de vreemdste ervaringen de mooiste verhalen op voor je toekomstige kleinkinderen. En dat terwijl de zoveelste blockbuster of theatrale megaproductie waarschijnlijk al tijdens het kijken in de vergetelheid aan het raken is. Ik zeg niet dat je elke woensdagavond met hondsdolle paarden moet gaan worstelen (hoewel…). Probeer wel op z’n minst je ogen en oren open te houden voor de dingen die buiten het zicht van de massa gemaakt worden. Voor je het weet, ben je een avontuur rijker. Blijft er nog één vraag over: waar gaat het heen met de wereld? Stefano Keizers

longsy – Bangkok Connection

Één vinkje, dat is alles. Daarmee kun je jezelf verzekeren van een lifetime gratis edities van C. magazine in de bus. Wil je op de hoogte blijven van kortingen, toffe prijzen winnen, mooie beelden bekijken, interessante interviews lezen en de geur van ouderwets papier opsnuiven, dan heb je dat in een minuut geregeld. • Ga op je telefoon of desktop naar cjp.nl • Log in met je pasnummer (of koop eerst een pas, als je dit magazine via via ontvangt en nog geen CJP’er bent). • Vink aan dat je C. magazine wilt blijven ontvangen. Dat is alles! Zien we elkaar over een paar maanden weer op je deurmat.