159

December 2012 159

In dit nummer:

Clubdag

Bewaart u uw wachtwoorden op papier?

Leuk spel op een tablet: Dragon Rush Voorkom phishing (slot)

15 december Stuwdijk 4 Hardenberg

Computer Club Hardenberg "CCH ’96" Bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Redactie

Anneke Schippers Bert Leusink Bert Prins Bert Schreurs Gerhard Borger

Erelid

Aart Bekendam

Internet

Website E-mail

Lidmaatschap Volwassenen Jeugdleden (t/m 17 jaar) Gezinslidmaatschap (max. 3 leden)

voorzitter@cch96.nl secretaris@cch96.nl penningmeester@cch96.nl redactie@cch96.nl webmaster@cch96.nl

(0523) 26 56 19 (0523) 26 00 52 (0523) 26 66 76 (0523) 68 22 83 (0523) 26 25 83

http://www.cch96.nl info@cch96.nl 2012/2013 € 23,60 € 17,70 € 29,55 (Extra gezinsleden € 5,90)

Voor vragen over het lidmaatschap kunt u contact opnemen met de secretaris.

Opzeggen kan alleen schriftelijk bij de secretaris en vó ó r 1 december.

ABN-AMRO Hardenberg Kamer van Koophandel

4628 64 839 V 62688

Alle berichten en plaatsingen vallen buiten verantwoordelijkheid van het bestuur

Inhoudsopgave Van de bestuurstafel, Op naar 2013, Aanspreekpunt ______________________________________ 3 Probleem? Opgelost!, Wachtwoorden vaak op papier _____________________________________ 4 Speciaal voor leden: de helpdesk, Kopij gevraagd __________________________________________ 5 Ledenservice, Collega in de buurt ____________________________________________________________ 6 PC schoonmaak (deel 3) ______________________________________________________________________ 7 Voor u gelezen: Windows 8 voor senioren (deel 1), Ab bedankt voor de clipjes ________ 8 Agenda __________________________________________________________________________________________ 9 Phishing voorkomen (slot) __________________________________________________________________ 10 Gegevens voor eeuwig bewaren? (deel 3)__________________________________________________ 12 Films converteren (deel 1) __________________________________________________________________ 13 Gamen op een tablet: Dragon Rush _________________________________________________________ 14

2

Van de bestuurstafel En de maand december is alweer aangebroken. De laatste maand van het jaar 2012.

Op naar 2013. Wat ons dat zal brengen, geen idee.

In computerland zijn er veranderingen. Windows 8 is er. We hebben er al veel over gelezen en gehoord. Misschien zijn er inmiddels al leden die Windows 8 gebruiken. Het zou ijn zijn als je dan je ervaringen met ons wilt delen. Schrijf een stukje er over en lever dit aan bij de redactie: redactie@cch96.nl.

Op de komende clubdag hoop ik ’s middags (vanaf 14.00) mijn tablet te laten zien. Een Asus TFT 700 In inity. Wie belangstelling heeft, van harte welkom.

Anneke Schippers voorzitter@cch96.nl

Op naar 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 2 Het bestuur van de Computer Club Hardenberg "CCH'96" wenst alle leden, adverteerders en lezers van dit clubblad een voorspoedig en vooral bug-vrij 2013 toe.

Aanspreekpunt U kunt op de aankomende clubdag in eerste instantie terecht bij:

Bert Leusink Secretaris 's morgens

Anneke Schippers Voorzitter 's middags 3

Probleem? Opgelost!

Windows XP vervangen [GB] Eé n van onze leden had een laptop gekregen waar een Engelse versie van Windows XP home op stond. Die versie is niet om te zetten naar een Nederlandse versie, dat kan alleen met de XP Pro-versies. Die staat er inmiddels dan ook op. Dat duurt, inclusief updaten etc, langer dan we tijd hebben op een clubdag... een klusje voor thuis dus.

Fn-toetsen [AS] Om de speciale functies van een laptop te kunnen gebruiken (schermhelderheid, volume, slaapstand, draadloos netwerk, etc.) hebben laptops altijd een Fn-toets.

Eé n van onze leden kreeg vreemde tekens op het scherm, de oplossing bleek te zitten in het gebruik van een combinatie van NumLock en de Fn-toets.

Wachtwoorden vaak op papier Eé n op de vijf mensen bewaart belangrijke wachtwoorden op een papiertje of mailt ze aan zichzelf. Dat blijkt uit onderzoek van bureau Motivaction. Het onderzoek werd gedaan vanwege de nieuwe overheidscampagne Alert Online. Die is bedoeld om mensen te informeren over veiliger computeren. Zo is het niet echt veilig om wachtwoorden op een papiertje te schrijven, want iemand anders kan het papiertje vinden en dan zijn de wachtwoorden niet meer geheim.

Rapportcijfer 73% van de Nederlandse internetters vindt dat ze in de eerste plaats zelf verantwoordelijk zijn voor veilig internetten. Consumenten geven zichzelf het cijfer 7,2 daarvoor. Tegelijkertijd overschatten ze vaak hun niveau met betrekking tot beveiliging van de computer. Zo voldoen wachtwoorden vaak niet aan de aanbevolen veiligheidsaspecten: • •

•

•

Gebruik bijvoorbeeld nooit je eigen naam, geboortedatum of zaken uit je omgeving als wachtwoord. Dit soort wachtwoorden zijn makkelijk te raden.

Stel een wachtwoord samen uit de eerste letters van een zin. Je maakt je wachtwoord sterker door er hoofdletters, cijfers, leestekens en bijzondere karakters (bijvoorbeeld @, & % en =) in te gebruiken.

Gebruik hetzelfde wachtwoord niet voor meer dan 1 website of online dienst. Het eerste dat een inbreker namelijk doet, is een al bekend wachtwoord nogmaals proberen. Het is dus verstandig om voor elke dienst een ander wachtwoord te gebruiken.

Zorg er voor dat zakelijke wachtwoorden en privé wachtwoorden verschillend zijn, en gebruik zeker unieke wachtwoorden voor belangrijke diensten als DigiD, verzekeringen en dergelijke.

AlertOnline https://www.alertonline.nl 4

Speciaal voor leden: de helpdesk De CCH'96 helpdesk bestaat uit leden die hun eigen specialisme hebben. Deze leden zijn meestal op de clubdagen aanwezig, dus kunt u natuurlijk ook een afspraak met ze maken om op de clubdag samen achter uw eigen PC te gaan zitten.

Specialisme Of ice Windows Internet en e-mail Hardware Pinnacle Paint Shop Pro

Helpdesk-lid Bert Prins Anneke Schippers Gerhard Borger Bert Leusink Gerhard Borger Aart Bekendam Bert Schreurs Ab Luinge Piet Schuitema

E-mailadres b.prins@cch96.nl a.schippers@cch96.nl g.borger@cch96.nl b.leusink@cch96.nl g.borger@cch96.nl a.bekendam@cch96.nl b.schreurs@cch96.nl a.luinge1@home.nl pschuitema@hetnet.nl

Telefoon (0523) 26 66 76 (0523) 26 56 19 (0523) 26 25 83 (0523) 26 00 52 (0523) 26 25 83 (0523) 26 63 70 (0523) 68 22 83 (0524) 51 53 25 (0523) 26 23 50

Kopij gevraagd Bijdragen en suggesties voor kopij worden door ons bijzonder gewaardeerd en daarom bijna altijd geplaatst.

Bij voorbaat dank, de redactie

De WiFi-installatie is beschikbaar gesteld door Technisch Bureau Jan Waterink Uw adres voor: ICT, Data en Telecom MP3 Wisselaar Videobewaking Kilometerregistratie I http://www.tbjw.nl

Syste men en comp onent en Bekab 5

Ledenservice Leden van de club kunnen hardware huren voor hun hobby.

Lp's en cassettebandjes De U Record Audio Converter is een ideaal apparaatje als u uw oude lp's of bandjes over wilt zetten naar de pc. Hierna kunt u er dan bijvoorbeeld een cd van branden.

Dia's Leden die eenvoudig hun dia's in willen scannen, kunnen daarvoor onze nieuwe diascanner huren. Compleet met kabels en bijbehorende software.

Videobanden Met de Dazzle Video Creator Platinum van Pinnacle kunt u uw videobanden eenvoudig overzetten naar dvd. Met de meegeleverde scart-plug sluit u uw videorecorder aan op de Dazzle en de Dazzle via usb op uw pc.

Voorwaarden Alle voorwaarden staan in de verhuurovereenkomst op de website.

Huren Alle apparatuur kan gehuurd worden via Bert Prins.

T (0523) 26 66 76 I Via de website, kopje Ledenservice E verhuur@cch96.nl

Collega in de buurt De enige computerclub in onze omgeving die wij kennen is de Mini Computer Club Almelo. De MCCA houdt iedere maandagavond clubdag.

Locatie Tijden Informatie Website 6

Wijkcentrum De Schelf, Binnenhof 53, Almelo Van 19.30 tot 22.00 uur.

G. Smit (secretaris) gerardsmit@mcca.nl http://www.mcca.nl

PC schoonmaak (deel 3) In dit derde deel gaan we verder met de schoonmaak: weg met de overbodige bestanden.

Tip 6: Revo Uninstaller Wie geı̈nstalleerde programma’s grondig wil verwijderen kan niet heen om Revo Uninstaller. In de praktijk laten uninstallers de nodige sporen achter – of mogen we gewoon stellen dat de uninstallers niet grondig genoeg werken? Dat laatste is ook het geval… Met Revo Uninstaller worden ook de achtergebleven register-instellingen en achtergebleven mappen en bestanden weggegooid. Inderdaad: dá t is pas grondig!

Tip 7: Advanced System Care Advanced Systeem Care [ASC] komt in een betaalde en in een freeware-uitvoering. De uitgeklede versie van ASC voorziet ruimschoots in een ieders schoonmaakbehoeften!

Hoewel? Het gaat hier meer om een reparatietool dan om een cleaning utility… Als u alle opties selecteert en u laat ASC een scanslag uitvoeren, dan ziet u meteen wat daarmee wordt bedoeld, want er wordt veelvuldig over "problemen" gesproken. Problemen zijn er gelukkig om op te lossen en de overbodige bestanden worden dan meteen even meegenomen door ASC. Met eervolle vermeldingen voor de malwarebescherming en de passieve verdediging, want het is opvallend om te zien dat er ook veel ongevaarlijke (cookie)besmettingen zijn. Echter: besmetting is besmetting!

Tip 8: Temp File Cleaner De tool Temp File Cleaner [TFC] heeft een fraai werkvenster waarmee u kunt aangeven welke onderdelen van welke programmatuur – inclusief het besturingssysteem – u opgeschoond wilt zien. Nadat een analyse is uitgevoerd, kunt u heel gedetailleerd zien welke bestanden er zullen worden verwijderd door TFC. Zeker voor de gevorderde gebruiker is die lijst met onnodige bestanden leuk om eens door te kijken, want dat geeft een goed inzicht in wat er allemaal kan worden weggegooid. Tijdelijke bestanden hebben namelijk gedeelde kenmerken, zoals de mappen (bijvoorbeeld "temp") waarin ze worden weggezet en de extensies (bijvoorbeeld ".tmp") die ze meekrijgen. TFC is verder een programma dat precies doet wat het zegt: tijdelijke bestanden opruimen en niets meer of minder…

Tot volgende maand met de laatste 2 schoonmaaktips!

Bert Leusink Bron: Computer Idee Revo Uninstaller Advanced System Care Temp File Cleaner

http://www.computeridee.nl/artikel/opruimen/ grote-pc-schoonmaak-met-de-faqman http://www.revouninstaller.com http://www.iobit.com http://addpcs.com/software/tfc

7

Voor u gelezen: Windows 8 voor senioren (deel 1) Windows 8 voor senioren deel 1 is hé t ideale boek voor senioren die al kunnen werken met een eerdere versie van Windows en op hun pc of laptop aan de slag willen met Windows 8!

Alle belangrijke onderwerpen komen aan de orde. Bijvoorbeeld veilig internetten, emails versturen en werken met mappen en bestanden, maar ook foto's en video's bekijken en muziek beluisteren. Allemaal basishandelingen die niet mogen ontbreken om optimaal te kunnen werken met het nieuwe besturingssysteem Windows 8. Dit boek is daarbij een absolute aanrader!

Computerboeken van Uitgeverij Visual Steps zijn geschreven volgens de stap voor stapmethode voorzien van scherma beeldingen.

In eerdere uitgaven al meer dan 400.000 exemplaren verkocht!

Een greep uit de onderwerpen: • stap voor stap kennismaken met Windows 8 • werken met mappen en bestanden • veilig surfen op internet • e-mails versturen • aan de slag met foto's, video en muziek Benodigde voorkennis: • basiskennis werken met Windows 7, Vista of XP Informatie Taal Uitgever Prijs ISBN 13

Nederlands Studio Visual Steps €24,95 978-90-5905-228-4

Ab bedankt voor de clipjes!

Op de vorige clubdag kregen we van Ab Luinge een aantal clipjes om de netwerkkabels, die normaal via het plafond lopen, mooi vast te kunnen maken.

Ab bedankt!

8

Agenda Clubdag zaterdag 21 januari dinsdag 21 februari zaterdag 24 maart dinsdag 24 april zaterdag 26 mei zaterdag 23 juni Zomerstop dinsdag 11 september zaterdag 13 oktober vrijdag 19/zaterdag 20 oktober dinsdag 13 november zaterdag 15 december

Speciale activiteit Beeldmateriaal digitaliseren 3D TV Algemene Ledenvergadering Motormanagement Open Dag/jubileum activiteit Diashow maken van vakantiefoto's Introductielezing Windows 8 LANParty Jubileum Afgelast Virtuele machines

Locatie Alle clubdagen worden gehouden in de kantine van RIBW IJssel-Vecht.

De Stuwdijk 4 7772 AW Hardenberg T (0523) 26 54 24 I http://www.ribwijsselvecht.nl Tijden Op zaterdagen van 10:00 tot 16:00 uur, op dinsdagavonden van 19:00 tot 22:00 uur.

De toegang was, is en blijft altijd gratis.

Edisonstraat 32 7903 AN Hoogeveen T 0528-264055 F 0528-276512

Hoofdweg 23 7782 PM De Krim T 0524-571777 F 0528-276512

Haardijk 1 7771 PZ Hardenberg T 0523-267000 F 0523-265198

9

Phishing voorkomen (slot) In de vorige twee clubbladen heeft u kunnen lezen wat er met phishing wordt bedoeld en hoe dat werkt. Slechteriken worden steeds slimmer en bedenken steeds andere manieren om u beveiligingssoftware om te tuin te leiden. Eé n van die manieren is het werken met plaatsjes in plaats van tekst.

Tot slot van deze serie geven we natuurlijk tips om deze narigheid te (helpen) voorkomen.

Gebruik van een aϐbeelding als hoofdtekst van een bericht Om herkenning door ilters tegen ongewenste e-mail te voorkomen wordt als hoofdtekst van phishing-mailtjes vaak een a beelding gebruikt. Als in het ongewenste bericht echte tekst wordt gebruikt, wordt het bericht waarschijnlijk onderschept door het ilter voor ongewenste e-mail van Outlook en verplaatst naar de map Ongewenste e-mail. De a beelding in het bericht is gewoonlijk een hyperlink. Wanneer u de aanwijzer op de hoofdtekst van het bericht laat rusten, verandert de aanwijzer namelijk in een handje.

Andere soorten aϐbeeldingen Daarnaast worden andere soorten a beeldingen in e-mailberichten opgenomen die kunnen verwijzen naar de server van een spammer en fungeren als webbakens.

Wanneer u het e-mailbericht opent, worden de a beeldingen gedownload en wordt er informatie teruggestuurd naar de server. Deze informatie wordt gebruikt om te veri ië ren of uw e-mailadres geldig is, waarna u dus opnieuw ongewenste berichten van deze bron kunt verwachten. In Outlook worden dergelijke externe a beeldingen standaard geblokkeerd. Raadpleeg voor meer informatie Uw privacy beschermen door het automatisch downloaden van a beeldingen te blokkeren.

Bijlagen Bij vele phishing-pogingen wordt u gevraagd bepaalde bijlagen te openen. Deze kunnen uw computer vervolgens infecteren met een virus of spyware (Engelstalig). Als er spyware naar uw computer is gedownload, kan deze de toetsaanslagen waarmee u zich bij persoonlijke onlineaccounts aanmeldt vastleggen en die gegevens naar de crimineel verzenden. Open dus geen bijlagen bij verdacht uitziende e-mailberichten. Sla elke bijlage die u wilt bekijken eerst op en scan deze met een up-to-date antivirusprogramma voordat u de bijlage opent. Ter bescherming van uw computer worden in Outlook en Microsoft Outlook Express automatisch bepaalde typen bijlagebestanden geblokkeerd die virussen kunnen verspreiden. Raadpleeg voor meer informatie hoe Outlook uw computer tegen virussen helpt beschermen.

10

Beloften die te mooi zijn om waar te zijn, zijn dat ook Gebruik uw gezonde verstand en wees achterdochtig wanneer u geld wordt aangeboden of wanneer wordt gestrooid met onwaarschijnlijke kortingen.

Het voorkomen van phishing e-mails • Zorg voor een goede virusscanner en een irewall op uw computer en zorg dat deze aan staan en altijd up-to-date (bijgewerkt) zijn.

• Stel uw spam ilter in zodat u deze ongewenste e-mail niet ontvangt.

• Bankzaken kunt u het beste thuis regelen en niet in een internetcafé op een computer waar iedereen toegang toe heeft.

Als u nu phishing berichten herkent op uw PC, verwijder deze dan. Als ze lijken dat ze van een bank komen, kunt u ze natuurlijk ook eerst doorsturen naar deze bank. In de meeste gevallen krijgt u een bedankmail van deze banken.

• AMRO Bank: valse-email@nl.abnamro.com • ING Bank: valse-email@ing.nl • Rabobank: valse-email@rabobank.nl • SNS Bank: valse-email@sns.nl • ICS- / ABN AMRO creditcards: valse-email@icscards.nl Tips voor veiliger online winkelen en bankieren Als u meer informatie wenst over manieren waarop u uw persoonlijke gegevens kunt beschermen tijdens on line winkelen of bankieren, gaat u naar de website Online Fraud (Engelstalig).

Bedenk dat niet alle dieven die het op uw identiteit gemunt hebben, technisch geavanceerde hackers zijn. Sommigen gebruiken eenvoudige methoden om persoonlijke gegevens te achterhalen en doorzoeken bijvoorbeeld de inhoud van uw vuilnisbak. Koop een papierversnipperaar en vernietig rekeningen, vooraf goedgekeurde kredietaanbiedingen en andere documenten met persoonlijke gegevens voordat u deze in de vuilniscontainer of de papierbak gooit.

Tot slot, de belangrijkste tips: • Gebruik uw gezonde verstand • Als u het niet vertrouwd, verwijder dan de informatie.

Bert Schreurs Fraude helpdesk http://www.fraudehelpdesk.nl/fraude_abc Tips van Microsoft http://ofϔice.microsoft.com/nl-nl/outlook-help/ frauduleuze-e-mail-en-phishing-trucs-herkennen-HA001140002.aspx

11

Gegevens voor eeuwig bewaren (deel 3) Vorige maand heb ik u kennis laten maken met de stenen dvd. Dat was dan ook meteen de goedkoopste oplossing. Na de stenen dvd van vorige maand, nu de glazen variant.

GlassMasterDisc: geëtst glas Op deze schijf wordt alle informatie geschreven in speciaal glas. Dat blijft 1000 jaar goed, op aarde en in de ruimte.

Nieuwkomer Syylex, uit Duitsland, heeft de GlassMasterDisc ontwikkeld. Die heeft niet het zwaktepunt van de M•DISK, namelijk de twee polycarbonaatlagen die de steenlaag omvatten. De polycarbonaatlaag is slechts zeer kort bestand tegen grote temperatuurswisselingen. Wel is deze bestand tegen onderdompeling in vloeibare stikstof of kokend water, maar vervliegt boven 220 °C. Je houdt dan alleen de steenlaag over van de M•DISK, die standhoudt tot 500 °C. Hoge temperaturen Als je een schijf wilt die bestand is tegen natuurrampen, brand, straling, stap dan over op glas. Het is geen gewoon glas, Syylex gebruikt glas dat ook wordt gebruikt in de chemische industrie voor zuren en andere agressieve stoffen. Dit glas kan worden vergeleken met zogeheten boriumsilicaatglas, dat bestand is tegen allerlei invloeden. Het is vormvast tot 500 °C, bij 850 °C wordt het zacht. Ook is deze schijf mee geweest in de ruimte en heeft daar de testen goed doorstaan.

Kosten Op de website van Syylex kun je prijsaanvragen en bestellingen doen. Je kunt namelijk niet zelf z’n schijf branden, een opdracht om een schijf te maken met informatie zou ongeveer € 200,- kosten. Wel is deze schijf in elk normaal dvd-station leesbaar.

Bert Schreurs GlassMasterDisc

http://www.syylex.com

Bekijk de M•DISK Eé n van onze leden gebruikt de M•DISK, de stenen dvd die vorige maand besproken is.

Hij zal op de komende clubdagen zo'n schijf meenemen.

12

Films converteren (deel 1) Er bestaan onnoemelijk veel videoformaten en veel apparaten kunnen slechts met een of enkele daarvan uit de voeten. De pc is dan het ideale hulpje om video’s in een vorm te gieten die past bij het apparaat waarop u ze wilt bekijken. We doen dat met een conversieprogramma en wel Freemake Video Converter.

Stap 1: Downloaden en installeren Surf naar de website en klik onder Freemake Video Converter [FVC] op Download Now. U wordt dan omgeleid naar download.com waar u opnieuw op Download Now klikt. Sla het bestand op in een map naar keuze, open deze map in Verkenner en open het gedownloade bestand om de installatie te starten. Na a loop van de installatie klikt u op Finish waarna het programma opstart.

Stap 2: Conϐiguratie Er valt aan FVC niet zo heel veel te con igureren, maar op enkele punten willen we toch uw aandacht vestigen. Via File > Options ziet u daar op het eerste tabblad wellicht de optie Use CUDA. Als uw nVidia videokaart CUDA ondersteunt, dan kunt u die extra rekenkracht inzetten bij de conversie. Op de website van nVidia leest u welke modellen dit zijn. Verder is Accounts handig wanneer u video’s maakt voor YouTube, Facebook of Nicovideo. In dat geval kunt u hier desgewenst uw inloggegevens invoeren.

Stap 3: Gebruikers-interface De gebruikersinterface van FVC is kinderlijk eenvoudig: bovenin ziet u vijf knoppen die betrekking hebben op wat u in het programma stopt.

Onderin ziet u acht knoppen die te maken hebben met de uitvoer. De onderste rij kunt u verschuiven met de driehoekjes aan weerszijden en dan blijken er nog eens zes

uitvoerknoppen bij te komen. De standaard-werkwijze voor het converteren van video (of audio) is daarmee bepaald: voeg een te converteren bestand toe via een van de bovenste knoppen, kies een uitvoertype met een van de onderste knoppen en start de conversie. We gaan deze werkwijze toepassen in enkele veel voorkomende situaties.

Volgende maand: verschillende videoformaten en het daadwerkelijke omzetten.

Bert Leusink Bron: ComputerIdee

http://www.computeridee.nl/workshops/ video-omzetten-met-freemake Freemake Video Converter http://www.freemake.com CUDA op uw videokaart? http://www.nvidia.com/object/cuda_gpus.html 13

Gamen op een tablet: Dragon Rush Een tablet is een ontzettend handig dingetje: klein, licht, relatief energiezuinig en je hebt overal internet tot je beschikking. Makkelijk voor thuis op de bank of onderweg.

Maar gelukkig kun je er ook spelletjes op doen...

Tower defence Spelletjes kun je onderverdelen in verschillende genres: strategische spellen, shooters.

Ook het genre Tower defence hoort daarbij.

Bij Tower Defence moet je voorkomen dat de tegenstanders een bepaald punt bereiken.

Dat doe je door torens neer te zetten met allerlei schiettuig er op. Soms lopen de tegenstanders langs een vooraf vastgesteld pad zodat je je wapens zoĚ naast het pad op kunt stellen zodat de eigenschappen van de wapens optimaal gebruikt worden. Lasers bijvoorbeeld gaan altijd rechtuit, dus die zet je bij voorkeur aan het eind van een langer recht stuk pad. Soms ook speel je op een leeg veld en kun je door het plaatsen van de torens het looppad van de tegenstanders bepalen.

De tegenstanders komen vaak in groepjes het veld op lopen, meestal waves genoemd.

Daar tussendoor heb je dus even tijd om bijvoorbeeld onderhoud aan de torens te plegen.

Upgrades Hoe meer tegenstanders je verslaat, hoe meer geld je daarmee verdient wordt. Deze beloning kun je dan weer gebruiken om je torens de upgraden of om nieuwe typen torens vrij te spelen.

Naar mate je namelijk verder in het spel komt, hoe talrijker en sterker de tegenstanders worden. Het is dan zaak om je torens te upgraden met sterkere en snellere wapens.

Ook zijn bepaalde tegenstanders vaak gevoeliger voor het ene type wapen. Een goede mix van verschillende torens is vaak de sleutel tot de overwinning.

Geschiedenis Dit genre spellen stamt uit 1990 toen Atari met de oerversie van dit genre kwam: Rampart. Hierin moest je een aantal kastelen verdedigen tegen aanvallende schepen.

Het spel werd gespeeld in verschillende fases na elkaar, tegenwoordig zijn computers snel genoeg om alles realtime te kunnen doen.

In 2000 werden er speciale speelvelden (maps genoemd) voor bestaande spellen uitgebracht: SpaceCraft, Age of Empires II en WarCraft III. Daarna kwamen er ook spellen die in de browser konden worden gespeeld: de lashgames.

Sinds 2008 is de merknaam "Tower Defence" in handen van het bedrijf Com2US. Tegenwoordig zijn er vele varianten te spelen, als zelfstandige spellen, als lashgames via internet en... op de tablet!

14

Op de tablet: Dragon Rush Bij Dragon Rush zijn de tegenstanders draken die van links naar recht over het scherm vliegen. Op zwevende eilandjes (vraag me niet waarom, het zal wel iets magisch zijn...) kun je je torens plaatsen. Je kunt daarbij in totaal kiezen uit 4 types wapens: pijlen, bliksem, ijs of vuur. Alle torens zijn later op te waarderen tot een zwaarder type. Hierbij het je weer keus uit 2 verschillende types met ieder hun eigen mogelijkheden.

De pijl-toren kun je bijvoorbeeld opwaarderen tot een sneller schietende toren, of eentje met magische pijlen die meer schade aanbrengen. De beloning voor het neerschieten van draken bestaat uit goudstukken die je kunt gebruiken voor het plaatsen of upgraden van torens. Daarnaast kun je speciale krachten (skills) gebruiken om extra schade aan te richten, zoals bij voorbeeld een gifwolk of een regen van stenen.

Diamanten Aan het eind van elk level ontvang je een aantal diamanten die je kunt gebruiken om nieuwe types torens, skills en upgrades vrij te spelen. Bovendien heeft elk level altijd 2 extra missies waarop je dat level uit kunt spelen. Hiermee kun je dan weer extra diamantjes verdienen.

Verdienmodel Die diamantjes gaan echter niet zo snel dat je het spel in eĚ eĚ n keer uit kunt spelen. Dat is dan ook meteen het minpunt van dit spel. Na een level of 20 zijn je torens gewoon niet sterk genoeg om alle draken tegen te houden. Je kunt dan diamantjes kopen via de website van de maker van het spel. De spel maker wil natuurlijk graag geld verdienen met zijn creatie. Gelukkig bevat het spel de mogelijkheid om alle levels opnieuw te spelen, zonder verlies van de verzamelde diamanten en upgrades. Je kunt dan weer nieuwe diamantjes te verzamelen om hier mee nieuwe (steeds duurdere) upgrades te kopen. Om snel op te kunnen schieten moet je dus je digitale portemonnee trekken. "Pay to advance" heet dat. Wel krijg je dagelijks 100 gratis diamantjes gratis.

Al met al vind ik het een lekker verslavend spelletje om zo tussendoor te doen. Het spel ziet er leuk uit en de bediening is, dankzij de tablet, zeer eenvoudig te leren.

Gerhard Borger Tower Defence Dragon Rush

http://en.wikipedia.org/wiki/Tower_defense https://play.google.com/store/apps/ details?id=com.westriversw.DragonRush&hl=nl 15

16