90 Noticias desde el TRIFORIO tik Berriak

Page 1

Nº90

enero de 2021

Apuesta por las actividades “Family Friendly” La Fundación Catedral Santa María, miembro destacado del Club de Turismo Familiar de Euskadi, ha adaptado sus principales actividades infantiles a la actual situación sanitaria, con el objetivo de garantizar la realización de los talleres dirigidos a niños y niñas -especialmente en los periodos de vacaciones escolares- y mantener la oferta de servicios culturales con sello “Family Friendly”. En este sentido, durante las navidades de este año se han organizado visitastalleres infantiles para niños y niñas de 7 a 10 años en las que, además de recorrer toda la catedral, realizaron una actividad plástica consistente en “crear y diseñar una agenda para el año 2021”. Los niños y niñas participantes llevaron a cabo todo el proceso de elaboración con sus propias manos, desde la encuadernación, hasta el diseño de la portada mediante técnicas de estampación con sellos.

La Fundación ha estado representada en las dos reuniones que se han celebrado hasta ahora de la Mesa de Turismo Familiar de Euskadi, y en las que se da forma al Plan de Acción del club de producto Turismo Familiar para la temporada vigente. Las principales propuestas surgidas de la última reunión apostaban por mejorar las herramientas digitales y reforzar la “gamificación”. En ese sentido, cabe destacar la reciente puesta en marcha de la Experiencia de Realidad Virtual, que se ha convertido en una de los principales reclamos de la Catedral.

La Catedral,

reclamo para la organización de Congresos y Eventos La Catedral Santa María de VitoriaGasteiz fue uno de los reclamos del “Training Day” celebrado por la Asociación Vasca de empresas organizadoras de Congresos y Eventos (OPCEs) el pasado 22 de diciembre desde el Palacio Europa, y difundido en streaming para el público interesado.

También para el público infantil se organizó una visita caracterizada a la Catedral, que tuvo como protagonista a la “Doctora Pilares”. Esta actividad estuvo dirigida a niños y niñas de entre 5 y 8 años, que tuvieron la oportunidad de descubrir cómo son los cuidados que hay que aplicar a una Catedral.

El Gerente de la Fundación, Jon Lasa, participó en la mesa redonda titulada “Eventos y Ciudades: socios clave”, junto a representantes de Artium, Ataria, GasteizOn y La Ruta del Vino de Rioja Alavesa. Esta es la tercera edición de este evento, que se organiza de manera anual, con el objetivo de promover la realización de actos sociales en la capital alavesa. Tal como señalaron los organizadores, la Catedral es “una joya” que revaloriza la oferta cultural y de equipamiento de Vitoria-Gasteiz a través de programas como “Abierto por Obras” y de instalaciones como el Albergue.

www.catedralvitoria.eus


La construcción de la Portada de Santa Ana, paso a paso Estos últimos meses os hemos ido explicando algunos de los aspectos técnicos que han caracterizado la restauración de la Portada de Santa Ana. A partir de este número, y durante los próximos meses, vamos a contaros cómo se desarrolló su proceso de construcción allá por el siglo XIV. Para ello vamos a valernos de una serie de ilustraciones comentadas, de las cuales hoy os mostramos la primera; nos vamos a las canteras de Ajarte (Treviño), lugar donde se extrajo la piedra.

Capítulo 1. La materia prima Una de las primeras tareas que hubo que afrontar para construir el pórtico de Santa Ana fue la de reunir toda la piedra necesaria para levantar su estructura. Hacía falta una que fuera fácil de tallar para poder hacer las esculturas, pero también tenía que ser suficientemente resistente para asegurar que la del pórtico fuera una obra que perdurase en el tiempo.

Cómo se explotaba la cantera En la actualidad, las canteras suelen ser sobre todo profundas, sin embargo, en la antigüedad eran más extensas que profundas. No había maquinaria, por ello sólo se explotaban las capas de piedra más superficiales. El primer paso para abrir una cantera consistía en retirar toda la tierra que cubría la zona rocosa. La piedra empezaba a arrancarse capa por capa, comenzando lógicamente por la más superficial para después seguir por la de abajo.

cargando ’carretal’ para hacer esculturas trineo para mover ’carretales’ dentro de la cantera

Los bloques de piedra en bruto, es decir, tal como se extraen de la cantera, se denominan ’carretales’.

desprendiendo un ’carretal’

La piedra que se empleó para la construir el pórtico de Santa Ana era un tipo de caliza paleocena a la que los antiguos canteros llamaban ’piedra franca alavesa’ o simplemente ’piedra blanca’.

La piedra se transportaba en carros de bueyes que soportaban una carga aproximada de 460 kg por viaje. Para llegar a Vitoria había que recorrer un camino de unos 14 km.

golpeando cuñas para desprender un ’carretal’

fragmentado los bloques más grandes colocando cuñas metálicas

’carretales’ para hacer sillares

en las canteras también trabajan mujeres

retirando la capa de tierra que recubre el sustrato de piedra

Si quieres saber más: Martínez-Torres, L.M., 2010, La ruta de la piedra, Bilbao Ilustraciones y textos: Ismael García-Gómez (GPAC, Enklabe KST)

Puedes encontrarnos en:

AbiertoPorObras

@CatedralVitoria

catedralvitoria

Katedraldea

@catedralvitoria


90. Zkia.

2021eko urtarrila

“Family Friendly” jardueren aldeko apustua Euskadiko Familia Turismoaren Klubeko kide nabarmena den Santa Maria Katedrala Fundazioak, egungo osasun-egoerara egokitu ditu haurrentzako jarduera nagusiak, haurrei zuzendutako tailerrak egin egingo direla bermatzeko –eskolako oporraldietan batez ere– eta “Family Friendly” zigilua duten kultura-zerbitzuen eskaintzarekin jarraitzeko. Horrela, aurtengo Gabonetan, 7 eta 10 urte bitarteko haurrentzako bisita-tailerrak antolatu dira. Bisita horietan, katedral osoa ezagutzeaz gain, jarduera plastiko bat egin zuten: “2021erako agenda bat sortzea eta diseinatzea”. Parte hartu zuten haurrek euren eskuekin egin zuten elaborazio-prozesu osoa, enkoadernaziotik, zigilu bidezko estanpazio-tekniken bitartez azala diseinatu arte.

Fundazioak ordezkaritza izan du orain arte Euskadiko Familia Turismoko Mahaian egin diren bi bileretan. Bilera horietan, forma eman zaio indarrean dagoen denboraldirako Familia Turismoko Produktuaren Klubaren Ekintza Planari. Azken bileran sortutako proposamen nagusiek tresna digitalak hobetzearen eta “gamifikazioa” indartzearen alde egiten zuten. Zentzu horretan, duela denbora gutxi martxan jarri eta Katedralaren ezaugarri nagusietakoa bihurtu den Errealitate Birtualaren Esperientzia azpimarratu behar da.

Katedrala,

Biltzarrak eta Ekitaldiak antolatzeko erreklamoa

Haurrentzat ere bisita berezi bat antolatu zen katedralera, “Pilares Doktorea” protagonista izan zuena. Jarduera 5 eta 8 urte bitarteko haurrei egon zen zuzenduta, eta katedral batean aplikatu behar diren zaintzak nolakoak diren jakiteko aukera izan zuten. Jarduera horrek 75 minutu iraungo ditu, eta saioak abenduaren 28an eta 29an eta urtarrilaren 3an eta 4an, 17:30ean, izango dira. Bisitan, adingabeek ezin dute lagunduta egon, baina helduek bisita paralelo baterako izena eman dezakete.

Gasteizko Santa Maria Katedrala izan zen abenduaren 22an Kongresuak eta Ekitaldiak antolatzen dituzten enpresen Euskal Elkarteak (OPCE) egin zuen “Training Day” delakoaren mezuetako bat, Europa Jauregitik egin zen, eta streaming bidez zabaldu zen interesa zuen jende guztiarentzat. Jon Lasa Fundazioko gerenteak, “Ekitaldiak eta Hiriak: funtsezko bazkideak” izeneko mahai-inguruan hartu zuen parte, Artiumeko, Atariako, GasteizOneko eta Arabar Errioxako Ardoaren Ibilbideko ordezkariekin batera. Arabako hiriburuan ekitaldi sozialak sustatzeko urtero antolatzen den ekitaldiaren hirugarren edizioa da. Antolatzaileek adierazi zuten bezala, katedrala “harribitxia” da, eta balioa ematen dio Gasteizko kultura- eta ekipamendu-eskaintzari, “Irekita obrengatik” programaren eta Aterpetxearen bitartez, besteak beste.

www.catedralvitoria.eus


Santa Anako portadaren eraikuntza, urratsez urrats Azken hilabeteotan, Santa Anako portadaren zaharberritzearen alderdi tekniko batzuk azaldu dizkizuegu. Zenbaki honetatik aurrera, eta datozen hilabeteetan, XIV. mendean zehar eraikuntza prozesua nola gauzatu zen kontatuko dizuegu. Horretarako, komentatutako zenbait ilustrazio erabiliko ditugu, eta gaur lehenengoa erakutsiko dizuegu; Ajarteko (Trebiñu) harrobietara joango gara, harria atera zen lekura, hain zuzen ere.

1. atala Lehengaia Santa Anako elizpea eraikitzeko egin behar izan zen lehen lanetako bat estruktura altxatzeko behar zen harri guztia biltzea izan zen. Lantzeko erraza zen harria behar zen eskulturak egin ahal izateko, baina, era berean, nahikoa indartsua izan behar zuen, elizpeak denboran iraun zezan.

Nola ustiatzen zen harrobia Gaur egun, harrobiak sakonak izan ohi dira batez ere, baina antzinaroan sakonak baino zabalagoak ziren. Ez zegoen makineriarik, horregatik azaleko harrizko geruzak baino ez ziren ustiatzen. Harrobi bat irekitzeko lehen urratsa eremu harritsua estaltzen zuen lur guztia kentzea zen. Harria geruzaz geruza erauzten hasten zen, logikoa denez, azalekoenetik hasi eta ondorengotik jarraitzeko. Geruza horiek nolabaiteko inklinazioa izaten zuten, eta inklinazio horrek erraztu egiten zuen harria askatzea eta ateratako blokeak gurdietara eramatea.

eskulturak egiteko ‘karretala’ kargatzen harrobi barruan ‘karretalak’ mugitzeko lera

Harrobitik ateratzen diren moduan dauden harri landugabeko blokeei “karretalak” esaten zaie.

‘karretal’ bat askatzen

Santa Anako elizpea eraikitzeko erabili zen harria kareharri paleozeno mota bat zen, antzinako harginek “Arabako harri frankoa” edo, besterik gabe, “Harri zuria” deitzen zutena.

Harria, bidaia bakoitzean 460 kg inguruko zama eramateko gai ziren idiek tiratutako gurdietan garraiatzen zen. Gasteizera iristeko 14 km inguruko bidea egin behar zen.

ziriak jotzen, ‘karretal’ bat askatzeko

bloke handienak zatikatzen ziri metalikoak jartzen

harlanduak egiteko ‘karretalak’

harrobietan emakumeak ere aritzen dira

harrizko substratua estaltzen duen lur-geruza kentzen

Gehiago jakin nahi baduzu: Martínez-Torres, L.M., 2010, La ruta de la piedra, Bilbao Ilustrazioak eta testuak: Ismael García-Gómez (GPAC, Enklabe KST)

Jarrai gaitzakezu

AbiertoPorObras

@CatedralVitoria

catedralvitoria

Katedraldea

@catedralvitoria


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.