Brandweer
K R A N T
van Nederland
N
U M M E R
16
Winter 2015/16
3
Technische hulp
Nog een paar maanden en dan zijn de vijf teams van het landelijk Specialisme Technische Hulpverlening klaar voor een inzet. Hoe verlopen de trainingen van de 150 collega’s? Van teambuilding en theorie tot tentstokken…
6
Schoon werken
Schoner werken is volop in de aandacht. Brandweer ZaanstreekWaterland deelt met ons hoe zij met schoon werken aan de slag zijn gegaan. Schoon werken, héél gewoon!
Amsterdam-Amstelland zoekt nieuwe beroeps
Spetterende start van selectie manschappen
Brandweer AmsterdamAmstelland zoekt voor het eerst sinds jaren nieuwe beroepsmanschappen. Het selectieproces van twee ‘blikkies’ is in de afrondende fase. In totaal waren er 550 sollicitanten.
Lees verder op pagina 2
Geef je op voor: ‘Verhalen van de brandweer’
Wie heeft er een goed verhaal? Van grote branden tot kleine inzetten met veel impact. Als brandweermensen worden we geconfronteerd met de meest uiteenlopende uitrukken, met lief en leed, paniek, hoogoplopende emoties en soms bizarre situaties. Ons veelzijdige beroep zorgt voor veel verhalen die boeien, verrassen, ontroeren en soms ook laten lachen.
Deze verhalen wil schrijfster Mariëtte Middelbeek in 2016 bundelen in ‘Verhalen van de Brandweer’. Heb jij zulke verhalen? Vind je het leuk om mee te werken aan deze bundel en wil je jouw brandweerverhalen vertellen - van schrijnend tot grappig, van groot tot klein? Mail dan naar delen@brandweernederland.nl. Vermeld behalve naam en regio ook je functie en het aantal dienstjaren.
De persoonlijke interviews vinden plaats in april en mei 2016, het boek zal in dat najaar verschijnen. Schrijfster Mariëtte Middelbeek schreef naast romans en jeugdthrillers ook bundels met waargebeurde verhalen van hulpverleners. Bijvoorbeeld ‘Verhalen uit de Ambulance’ en ‘Verhalen uit de Reddingsboot’.
Tijdcapsule
7
“Nadat we de twee grote Rottweilers op het erf getrotseerd hadden, werden we via de oude stal de woning binnengelaten. Een nostalgische melange van sigarettenlucht en warme melk vulde bij binnenkomst onze neuzen.” Vrijwilliger Marco van den Ancker neemt ons mee op Brandveilig leven-bezoek bij zijn oude buren op de boerderij.
10
Hardlopen
Special Olympics is de grootste sportorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Ieder jaar zetten politiemensen zich hiervoor in met een hardloopavond. Brandweer Flevoland sloot als eerste brandweerregio aan bij deze Torch Run. Wie volgt?
2 In beweging
Hot spots Vervolg van de voorpagina
Spetterende start van selectie manschappen
De sollicitanten zijn onderworpen aan onder meer duik- en sporttesten, een psychologische en medische keuring én een outdoorkamp. Rita Grewal, Ron Stil en René Wiersma zijn vanuit hun expertise betrokken bij de selectie. P&O-adviseur Rita Grewal is samen met commissievoorzitter Alex van Schaik bewaker van het proces. Als projectleider organiseert ze alle onderdelen: van de kandidatenselectie, het trainen van de betrokken bevelvoerders en brandwachten tot aan het regelen van de energiedrankjes en koeken voor de kandidaten. Nieuwe generatie “We zijn deze keer op zoek naar manschapduikers. We willen checken of de kandidaten in potentie ook duiker kunnen worden. Daarom is de duiktest aan de voorkant ingebouwd, verder is de selectieprocedure hetzelfde. We kijken ook naar opleidingsniveau”, vertelt Grewal. Duikers Willem en Amstelveen Onder leiding van de duikinstructeur en duikers van de kazernes Willem en Amstelveen kregen de kandidaten het flink voor de kiezen. ”Stel, je hebt twintig meter onder water gezwommen en je moet er nog vijf en je kan niet meer. Kom je dan omhoog of ga je nog die paar meter door, omdat je weet dat je nog iemand - of jezelf - kunt redden of een collega je nodig heeft? De mensen die het laatste stukje nog even doortrekken, dat zijn de mensen die we moeten hebben”, vertelt duikmanager Ron Stil. Driekwart van de kandidaten moest het zwembad verlaten voordat de test voorbij was en viel dus af. Snel, veilig en economisch Een hindernisbaan, een atletiekbaan en een outdoorkamp; ook de sporttesten liegen er niet om. “Voor de sportinstructeurs was het leuk om bij de eerste sporttest zo veel fitte jongens te zien.
De grote afvalrace was bij de duiktest. Wel komen we steeds vaker jongens tegen die moeite hebben met de hindernissen. De ‘grondvormen van bewegen‘ die kinderen vroeger op de basisschool of later in het leger leerden, zijn niet meer vanzelfsprekend. Ze weten bijvoorbeeld niet hoe je veilig over de apparaten klimt. Daar besteed ik dus veel aandacht aan. Snel, veilig en economisch, daar letten we op. Ik neem samen met mijn collega’s niet alleen de testen af, we begeleiden ze ook. Ik herken de valkuilen voor de kandidaten en weet waar ze fouten maken als ze moe zijn en moeten compenseren op kracht of conditie”, vertelt René Wiersma. Generale repetitie P&O en de voorzitters van de selectiecommissie bepalen de samenstelling van de groep die deelneemt aan het outdoorkamp. Grewal: “We willen bijvoorbeeld in één groep niet alleen kandidaten met een defensieachtergrond. We zoeken een goede mix van achtergrond en karakter. Dan is de beoordeling van de kandidaten door onder meer de sportinstructeurs en psychologen beter te overzien.” Het 24-uurskamp is de generale repetitie. “Daar komt alles bij elkaar. Het accent ligt op teamwork. We observeren gedrag. Hoe gaat iemand om met leidinggeven of leiding ondergaan en hoe gaat iemand - die moe en koud is - om met teleurstelling? De oefeningen en technische testen doen ook een beroep op het oplossingsgericht vermogen”, aldus Wiersma. Enorme betrokkenheid P&O, de duikteams, sportinstructeurs, bevelvoerders: tientallen collega’s uit de hele organisatie zijn betrokken bij dit selectieproces. “De collega’s hebben trainingen gevolgd voor de selectiegesprekken en om de kandidaten bij de outdoorkampen te kunnen beoordelen”, vertelt Grewal. Ook binnen de duikafdeling is een enorme betrokkenheid te bespeuren. “Veel collega’s hebben zich ingezet bij de testen en zich heel flexibel opgesteld. Dat was top!”, vult Stil aan. Inmiddels is bekend welke 24 mannen gaan starten met de opleiding.
Met drone Argus de lucht in Na een lange periode van wijzigingen in regelgeving, het verkrijgen van ontheffingen, het uitvoeren van testen en het afronden van opleidingen, is Brandweer Twente klaar om Argus in te zetten. Samen met Brandweer Middenen West-Brabant gaan we het komende pilotjaar ervaring opdoen met het vliegen met deze drone. De realtime beelden van Argus gebruiken we om onze inzet nog effectiever en efficiënter uit te voeren. De pilot moet leiden tot een landelijke beleidslijn voor de inzet van drones door de brandweer in Nederland.
De inzet van Argus is aan regels gebonden. In bijgevoegde afbeelding staat de ruimte vermeld waarbinnen Argus mag vliegen. Via de QR-code en de link http:// iturl.nl/sngy6p3 is een filmpje te zien op YouTube.
Er zijn van die voorbeelden waarbij we kunnen zeggen: ‘Het kan snel gaan’. Vorige maand was ik met een vertegenwoordiging van Brandweer Nederland bij het congres van de FEU - zeg maar de Europese Brandweer Vereniging in Wenen. Eén van de thema’s op de agenda was arbeidsveiligheid. In Nederland is het onderwerp dit jaar voortvarend opgepakt. Op Europees niveau is nu afgesproken dat we niet alleen informatie gaan delen, maar dat we ook een netwerk opzetten. Hierin verdelen we de verschillende invalshoeken op het gebied van arbeidshygiëne onder een aantal grote spelers, zoals Kopenhagen, Antwerpen, Hamburg en ook Brandweer Nederland. De jaarwisseling staat voor de deur. Traditioneel is dat voor de brandweer het drukste moment van het jaar. 3% van het aantal uitrukken in heel 2014 was tijdens de jaarwisseling. Dat was weliswaar een kwart minder dan een jaar eerder, maar het is gewoon teveel.
‘Jaarwisseling drukste moment van het jaar’ Langzaam zie je dat de samenleving de vele gewonden en miljoenenschade door het afsteken van vuurwerk steeds minder accepteert. Als we onze missie ‘minder branden, minder slachtoffers en minder schade’ serieus nemen, dan moeten we ook de ‘hot spots’ aanpakken. Uiteraard liggen veel oplossingen bij bestuur en politiek en niet direct bij ons. Toch is het wel onze rol - als primair adviseur op het gebied van (brand)veiligheid - hen goed te informeren. De decembermaand is een mooi moment om terug te blikken en te constateren dat er veel gebeurt en dat er veel is gebeurd. Uit recente CBS-cijfers blijkt dat we jaarlijks voor 130.000 branden en 102.000 hulpverleningen worden gebeld. Uit het rapport ‘Fatale woningbranden 2014’ blijkt dat er jaarlijks nog steeds 30 doden en honderden gewonden vallen door met name roken, koken en defecte apparatuur. Naast het blussen van branden en hulpverlening zetten wij daarom onze inspanningen voor Brandveilig leven in 2016 onverminderd voort. Bedankt voor jullie inzet in 2015. Ik wens jullie een veilige jaarwisseling! Stephan Wevers, voorzitter van de Raad van Brandweercommandanten
Teambuilding 3
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Het STH-team Noord bestaat uit een groep van 32 brandweermannen uit de regio’s Fryslân en Groningen.
‘Theorie meteen uitvoeren in de praktijk. Dat werkt goed.’
Landelijk Specialisme Technische Hulpverlening
Imre Dekker, IJsselland
Het gaat hard met het vakbekwaamheidstraject voor de 150 collega’s die worden opgeleid voor het eerste landelijke specialisme van Brandweer Nederland: Technische Hulpverlening (STH).
Collega’s uit de vijf regio’s Fryslan, Hollands Midden, IJsselland, Midden- en West-Brabant en GelderlandZuid worden momenteel opgeleid. Vanaf het voorjaar van 2016 zijn de teams klaar om te worden ingezet. Elk van de vijf regio’s beschikt straks over circa dertig goed opgeleide teamleden die vanuit hun verschillende rollen als team worden ingezet voor incidenten met ingestorte gebouwen en complexe treinincidenten. Ieder team bestaat uit een teamleider en een plaatsvervanger, reddingswerkers en logistieke ondersteuners. Het opleidingstraject bestaat uit veel gezamenlijke en individuele lessen, maar deelnemers studeren daarnaast in hun eigen tijd via de Elektronische leer-omgeving Adrie van der Plas, Hollands Midden (ELO).
‘Samen leren we wat de mogelijkheden zijn van het materieel en daardoor leren we ook met en van elkaar.’
Stutten en stempelen Het team van Hollands Midden trainde op oefencentrum Crailo. De dertig deelnemers kregen les van brandweerinstructeurs met USAR-ervaring uit Hollands Midden en Zuid-Holland Zuid en van instructeurs van het Duitse Technisches Hilfswerk (THW). Beoogd teamleider Adrie van der Plas: ”We trainden het stempelen van plafonds en kozijnen en het veilig
stutten van een gevel die dreigt in te storten. Het is goed om als teamleider te weten met welke gereedschappen we moeten werken en wat we ermee kunnen doen. Doordat we elkaar steeds beter leren kennen, ontstaat er een groepsgevoel. Alles aan dit specialisme moet worden opgebouwd. Dat pionieren bevalt me wel.” Teambuilding Sjoerd Veltman is als onderwijsdeskundige van de Brandweeracademie nauw betrokken bij de totstandkoming van het vakbekwaamheidstraject voor STH. “Teambuilding is een belangrijk onderdeel van het opleidingstraject. Een van de opdrachten die het team van Gelderland-Zuid bijvoorbeeld kreeg, leek heel simpel: breng met elkaar een tentstok gelijktijdig naar de grond. Dat bleek niet zo eenvoudig en kostte veel overleg om het voor elkaar te krijgen. Deze oefening liet goed het proces van teamvorming zien.” Gemotiveerd Imre Dekker, beoogd plaatsvervangend teamleider
‘Vertrouwen in elkaar is cruciaal. Daar hoort ook bij dat je elkaar durft aan te spreken en feedback te geven.’ Sjoerd Veltman, Brandweeracademie
‘Ik verwacht als specialist in ETTIENE ANTONIA, het STH-team het nodige materiaal LOGISTIEK ONDERSTEUNER ‘IKenVERWACHT ALS SPECIALIST INte HET de nodige kennis ter plaatse STH TEAMleveren. HET NODIGE kunnen Maar MATERIAAL ik denk ENdat DEvooral NODIGE TERvan PLAATSE hetKENNIS behouden rust TEredding KUNNEN LEVEREN. MAAR IK DENK brengt.’ DAT VOORAL HET BEHOUDEN VAN Ettiene Antonia, Midden- en West-Brabant RUST REDDING BRENGT.’
Leden van het team Gelderland-Zuid.
‘Het specialisme lijkt me een enorme uitdaging en een extra toevoeging aan mijn kennis en expertise.’ Ad Ansems, Midden- en West-Brabant van het STH-Team IJsselland, trainde half november samen met zijn teamleden het stempelen en het gezamenlijk stutten van een gevel die dreigt om te vallen. Ook hij ervaart dat naast het leren omgaan met de gereedschappen er ook aan een goede vertrouwensband wordt gewerkt. “Die is straks hard nodig bij het uitoefenen van het specialisme. Met een gemotiveerde groep trainen we hard. Dat werkt stimulerend. Het is bovendien erg waardevol en interessant dat specialisten aansluiten bij de theorie.” Samen grensverleggend STH is onderdeel van het landelijke programma Samen grensverleggend; werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland. Meer informatie is te vinden op de website: www.brandweernederland.nl/sth facebook.com/samengrensverleggend
4 Effectief
Parels bij de brandweer Naast branden blussen
aandacht.
en minder schade. Brandweermensen die zich op uitzonderlijke wijze inzetten voor Brandveilig leven, krijgen een ‘parel van de brandweer’ cadeau. Wie zijn deze parels en wat drijft ze om ‘te blussen voordat het brandt’?
Want minder brand betekent minder leed, minder slachtoffers
In oktober is de film ‘Een wereld te winnen’ verschenen. Daarin
en hulp verlenen, krijgt leed voorkomen bij de brandweer steeds meer
komen meerdere ‘parels’ aan het woord. Je kunt de film zien op www.brandweernederland.nl/ parels
Groningse advertenties massaal gedeeld en geliket
Vrijwilligers werven via Facebook werkt Goedkoop, gericht en effectief vrijwilligers werven. Brandweer Groningen doet dat onder meer via Facebook door advertenties te plaatsen die specifiek in dat wervingsgebied op Facebook te zien zijn door mensen in een geselecteerde leeftijdscategorie. Voor zeven korpsen heeft het in totaal al tot 20 sollicitaties geleid. Arent Anema, in de regio Groningen verantwoordelijk voor het vrijwilligersbeleid, legt uit: “Voor deze blusgroepen hadden we dringend nieuwe mensen nodig. We hebben een advertentie uitgezet die alleen mannen en vrouwen van 18-40 jaar, wonend in het geselecteerde gebied, in hun Facebook-timeline
Huub Peeters Brandweer Stevensweert
Toekomstgerichte verbinder met sociaal hart “Vrijwillig is niet vrijblijvend”, benadrukt Huub. Hoe belangrijk hij dat vindt, blijkt niet alleen uit zijn indrukwekkende ambtstermijn van bijna veertig jaar. Want naast de vanzelfsprekende repressieve taak, richt Huub zich met zijn team bewust ook op preventie. Omdat dat volgens hem even belangrijk is: “De focus lag binnen de brandweer altijd op repressie. We zijn alleen vergeten de bevolking mee te nemen in de voorlichting. Terwijl we daarmee zoveel leed kunnen voorkomen.”
te zien kregen. Zo’n advertentie kost rond de 30 euro. Het bereik was ook goed te meten. De Facebook-campagnes van deze blusploegen hadden een bereik van in totaal ruim 14.000 mensen uit de geselecteerde leeftijdsgroep en het specifieke gebied. Het bericht werd ook massaal gedeeld en geliket.” Deze gerichte, goedkope en bovendien effectieve wijze van werven smaakt naar meer, volgens Arent Anema. “Bijna tien miljoen Nederlanders hebben een Facebook-account. Het biedt ongelooflijk veel kansen om mensen op deze manier te vinden en te binden. Wij gaan hier dus zeker mee door!”
Staat 17 maart 2016 al geblokt in jouw agenda?
Derde incidentonderzoeksdag
Leren van incidenten nuttig en noodzakelijk Leren van incidenten staat zowel landelijk als in veel regio’s hoog op de agenda. Wat kunnen we als brandweermedewerkers leren van incidenten en hoe doen we dat? Hoe brengen we de nieuwe inzichten verder onze organisatie in? Deze vragen staan centraal op de incidentonderzoeksdag die Brandweer Nederland samen met de Brandweeracademie op 17 maart 2016 organiseert. Inmiddels zetten we als brandweer een aantal instrumenten in dat ons helpt om met en van elkaar van incidenten te leren: de After Action Review, de leertafel en de leerarena. Ook brandonderzoek is ontstaan vanuit de behoefte om kennis te verwerven en te verspreiden. Incidentonderzoeken Sinds 2013 voert de Brandweeracademie samen met de regio’s en regionale teams brandonderzoek incidentonderzoeken uit. De resultaten daarvan worden met elkaar gedeeld door middel van rapportages, opleidingen en les- en leerstof. Nieuwsbrieven van regionale brandonderzoeken worden steeds actiever verspreid
via het netwerk van kennisregisseurs. De incidentonderzoeksdag sluit hierop aan en is een mooie gelegenheid om onder andere de resultaten van (incident)onderzoeken op een laagdrempelige manier met elkaar te delen. Waardevol Al twee keer eerder vond er een incidentonderzoeksdag plaats: in 2014 en in 2015. Deze dagen leverden waardevolle aanbevelingen op die de Brandweeracademie gebruikt bij het bepalen van nieuwe onderzoeksthema’s en onderwijscontent. De deelnemers, werkzaam in de onderdelen risicobeheersing, incidentbestrijding, vakbekwaamheid, brandonderzoek en kennisregie, geven aan veel te leren en nieuwe contacten te leggen op deze dag. Ze zijn van mening dat het ook voor andere brandweercollega’s heel nuttig en interessant is hierbij aanwezig te zijn. Dus zet 17 maart alvast in je agenda en houd de site van Brandweer Nederland in de gaten voor meer informatie. Wil je weten welke interessante bijeenkomsten er nog meer op de agenda staan in 2016? Geef je dan op voor de nieuwsbrief van Brandweer Nederland: www.brandweernederland.nl/ nieuwsbrief
Brandweer in touw voor vluchtelingenopvang Binnen een paar uur was het geregeld: de opvang van vijfhonderd vluchtelingen in locaties voor crisis noodopvang. Een noodoproep van het COA en het ministerie van Veiligheid en Justitie waren de aanleiding voor de inspanning. In zeer korte tijd werd eind oktober een aantal sporthallen ingericht door onder andere brandweervrijwilligers. Binnen de veiligheidsregio werden afspraken gemaakt voor de veiligheidstoets van de opvanglocaties door gemengde teams van GGD, politie en brandweer. Vanuit de brandweer werd gekeken hoe de voorschriften rond brandveiligheid ingevuld moesten worden vanuit het perspectief crisis noodopvang. Burgemeesters konden een beroep doen op de lokale kazernes bij de inrichting of ontruiming van de sporthallen. In Leiden en Alphen aan den Rijn zijn nu twee noodopvang locaties ingericht voor bijna 1400 mensen.
Enthousiast! 5
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Brandonderzoeksteam 3Noord van start
Van brand kun je leren Binnen Brandweer Nederland wordt er flink aan de weg getimmerd met brandonderzoek, ook in NoordNederland. Drenthe, Fryslân en Groningen doen dat sinds kort officieel binnen één team met in totaal negen brandonderzoekers: drie uit elke regio. “Dit team levert een bijdrage aan brandpreventie en repressie in heel Nederland.” Waar tot voorkort nog een monumentale woning stond, staan nu zwartgeblakerde overblijfselen. Het huis is volledig in de as gelegd. Nu het vuur is gedoofd, rijzen er vragen. Wat was de oorzaak van de brand? Hoe was het verloop? Hadden preventieve maatregelen de verwoesting kunnen voorkomen? De enige manier om antwoorden te krijgen op die vragen, is door brandonderzoek te doen. Kwaliteit In Noord-Nederland gebeurt dat tegenwoordig gezamenlijk. En dat heeft nogal wat voordelen, vertelt projectleider Linda Walkier. “Allereerst is het natuurlijk goedkoper en efficiënter om één team op te richten, in plaats van drie. Maar nog belangrijker is de kwaliteit van het team. Met een grote groep mensen beschik je automatisch over meer kennis en expertise.” Brandweer Groningen had al drie brandonderzoekers, in Drenthe was er ook al één. Om tot een team van negen te komen, werden nog vijf nieuwe onderzoekers gezocht. “We kregen ruim voldoende reacties op de vacature”, weet Linda. Het projectteam selecteerde uit alle aanmeldingen bewust kandidaten met uiteenlopende achtergronden. “Ook ervaring met repressie, preventie en techniek waren belangrijke selectiecriteria.”
Leren en inwerken In september kwam het splinternieuwe team voor het eerst samen. “Het enthousiasme spatte er vanaf”, grijnst Marita Velzing, deelprojectleider voor de Veiligheidsregio Fryslân. “Iedereen wil aan de slag, onderzoeken doen, data verzamelen.” De vijf onderzoekers in spe startten in november met hun opleiding. De andere vier leden volgden de opleiding al eerder en fungeren als leerwerkbegeleider voor de studenten. Marita: “Het komende jaar staat in het teken van leren en inwerken. In jaar twee zal het team volop onderzoek doen, zodat we in het derde jaar kunnen starten met het borgen van de onderzoeksresultaten in de drie organisaties.” Landelijke database Want de resultaten, zo benadrukken Linda en Marita, dáár gaat het uiteindelijk om. “Door onderzoek te doen,
kunnen we vaststellen of preventieve maatregelen hebben gewerkt. De kennis die we opdoen over het verloop van een brand, levert bovendien een bijdrage aan een veiliger repressief optreden”, legt Linda uit. “Het is belangrijk dat die bevindingen worden toegepast in de drie brandweerorganisaties.” Ook op dit vlak bewijst de samenwerking tussen Brandweer Fryslân, Brandweer Groningen en Brandweer Drenthe zijn meerwaarde. Bijdrage aan preventie Marita: “Om iets als feit te kunnen presenteren, heb je voldoende data en dus voldoende branden nodig. De gegevens van alle branden die we onderzoeken, worden ingevoerd in de landelijke database voor brandonderzoek. Het brandonderzoeksteam 3Noord levert dus een belangrijke bijdrage aan die database, en daarmee aan de brandpreventie en repressie in heel Nederland.”
‘Brandonderzoek is de schakel tussen preventie en repressie’ Als het woord ‘brandonderzoek’ valt, gaan ze rechtop in hun stoel zitten. In hun ogen verschijnt een twinkeling. Dit is hun terrein. Hun ding. Johan Cnossen, Wout Blink en Peter Jaarsma maken deel uit van het brandonderzoeksteam van Brandweer Fryslân, Groningen en Drenthe. Een gesprongen ruit. Een half verbrande bank. Een zwartgeblakerd plafond. Het lijken simpelweg de gevolgen van een brand, maar voor een brandonderzoeker bevatten ze waardevolle informatie over de oorzaak ervan. Wout en Peter hebben
al wat onderzoeken op hun naam staan; zij zijn al langere tijd brandonderzoeker. Johan startte in november met de opleiding, samen met de andere nieuwe teamleden. “Ik wil altijd weten of iets beter kan. Kunnen we nog effectiever brand bestrijden? Is onze voorlichting nog wel up to date? Brandonderzoek is de ontbrekende schakel tussen preventie en repressie.” Brand lezen Wout en Peter knikken. “Als brandonderzoeker ‘lees’ je een brand”, legt Peter uit. “Je zoekt naar aanwijzingen over het verloop en de oorzaak ervan. Hoe heeft het
vuur zich verspreid? Hebben de preventieve maatregelen geholpen?” Wout vult hem aan: “Soms komt in één regio vaak dezelfde soort brand voor. We hebben dan meestal wel een vermoeden van de oorzaak. Maar alleen door voldoende van die branden te onderzoeken, kunnen we achterhalen of onze vermoedens kloppen. Vervolgens kunnen we gericht voorlichting geven aan die doelgroep.” Geen grenzen Nu wordt nog slechts een klein deel van de branden in de drie noordelijke provincies onderzocht door de brandweer, maar
Succesvolle rookmeldercampagne Ankeveen
‘Vrijwilligers hebben zelf de handschoen opgepakt’ De rookmeldercampagne die Brandweer Gooi en Vechtstreek afgelopen voorjaar begon in Ankeveen in het kader van Brandveilig leven, was een groot succes.
De vrijwilligers van post Nederhorst den Berg bezochten in totaal 343 woningen. Tijdens het huisbezoek voerden de vrijwilligers met toestemming van de bewoners een korte check in de woning uit en plaatsten zij desgewenst direct en gratis een rookmelder in de woning. In totaal zijn op deze manier 61 rookmelders opgehangen. In 27% van de woningen was (nog) geen rookmelder aanwezig.
dankzij de oprichting van het brandonderzoeksteam zullen veel meer incidenten aan een inspectie worden onderworpen. Peter: “Soms doen we op eigen initiatief onderzoek, soms vraagt een Officier van Dienst om een brand eens nader te bekijken.” In welke van de drie provincies de brand heeft gewoed, maakt voor het team niks uit. “We laten de grenzen los. Het kan dus voorkomen dat een Drentse onderzoeker een Groningse brand komt inspecteren”, zegt Johan. Wout vult aan: “En dat maakt niks uit. We hebben immers allemaal hetzelfde doel voor ogen: de brandweer nog beter maken.”
Mooie ervaring Loe van der Borgh: “Als medewerker risicobeheersing en Brandveilig leven was ik projectleider. We kozen voor Ankeveen omdat deze dorpskern zich, binnen de gemeente Wijdemeren, wat verder van de brandweerkazerne bevindt. Na inventarisatie bij verschillende posten bleek dat de vrijwilligers van post Nederhorst den Berg bereid waren het project uit te voeren. Zelf heb ik ook meegelopen en heb ik alle bezoeken achteraf verricht. Het was voor mij persoonlijk een mooie ervaring. Ik heb het gevoel dat wij hiermee vanuit de brandweer daadwerkelijk iets aan de voorkant hebben kunnen betekenen voor de bewoners in dit verzorgingsgebied. We kregen veel positieve reacties en zijn ervan overtuigd dat dit project meer bewustzijn bij inwoners heeft gebracht.” Meer telefoontjes De bewoners kregen een checklist waarmee zij zelf door hun huis konden gaan om vast te stellen of en zo ja waar zich brandonveilige situaties kunnen voordoen. Meerdere bewoners werden zich zo bewust van het feit dat hun woning minder brandveilig is dan zij dachten. Dit uitte zich in een forse toename van telefonische vragen van bewoners aan de brandweer.
Brandveiligheid in beeld Aan de hand van een vragenlijst peilde de brandweer het brandveiligheidsbewustzijn bij de bewoners, werd hun persoonlijke situatie op het gebied van brandveiligheid bekeken en kregen zij advies over nut en noodzaak van onder andere rookmelders en vluchtwegen. Het grootste deel van de bewoners (56%) gaf aan ‘soms’ over de brandveiligheid na te denken; 8% deed dit ‘nooit.’ De cijfers die bewoners zelf aan de brandveiligheid van hun woning geven, lopen sterk uiteen van een 2 tot een 10. Het gemiddelde cijfer ligt tussen een 7 en een 8. Regiobreed? Commandant John van der Zwan: “Deze campagne is Ankeveen was een pilot in het kader van het programma Brandveilig leven. De vrijwilligers van Nederhorst den Berg hebben de handschoen opgepakt en zich van begin tot eind volledig ingezet. Mede daardoor is deze campagne een groot succes geworden, misschien wel groter dan waarop we gehoopt hadden. Uiteraard gaan we deze rookmeldercampagne evalueren en bekijken we of de campagne in deze vorm regiobreed kan worden ingezet. Maar het zou wel raar zijn als we niet op dit succes zouden voortborduren.”
6 Arbeidshygiëne Van warme melk tot verkleurde triplexplaten
Back to the future
Zaanstreek-Waterland aan de slag met arbeidshygiëne
Schoon werken, héél gewoon! Schoon werken is van ons allemaal. Samen pakken we dit op. Maar hoe werk je eigenlijk schoner? En wat moet je daar zelf voor doen? Brandweer Zaanstreek-Waterland heeft een folder ontwikkeld met tips voor schoner werken. Op alle posten hangt een poster in de uitrukhal met de tips nog een keer op een rij. Daarnaast verzorgen de Ondernemingsraad en de werkgroep Arbeidshygiëne presentaties op de posten. Remie Lutter, bevelvoerder “Op het gebied van arbeidshygiëne kunnen we veel verbeteren en dat hoeft niet veel geld te kosten. Door simpel na te denken over het onderwerp komen goede initiatieven tot leven. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat we zo
min mogelijk met rook in aanraking komen en en veilig werken. Ik vind dat onze regio een hangen sneller ademlucht om. Ook markeren goed begin heeft gemaakt. Ik ga graag op we de incidentzone duidelijker: wat is de schone korte termijn met mijn collega-ambassadeurs en wat is de vuile zone? Als je in de vuile zone en Brandweer Zaanstreek-Waterland aan de bent geweest dan erkennen we dit. Je moet slag met een concreet stappenplan.” dan je spullen schoonmaken. Hierbij gebruiken we onder andere mondkapjes en handschoenRobin Alblas, Heb je vragen of opm erkingen? tjes. Pakken en ademlucht worden na gebruik gebiedscommandant grondig gereinigd. De logistieke dienst levert “Het is goed dat arbeidsJe vragen, opmerking meteen nieuwe pakken. Zo staan we snel weer hygiëne de en of tipsop kun je ook agenda mailen naar de mailbox: Arbo werkgroep@vrzw.nl klaar voor een volgende klus. Als ploeg zijn staat en dat we ermee we heel bewust met schoon werken bezig. aan de slag gaan. We We gaan met elkaar in discussie over hoe we hebben de eerste stapVoor, tijdens en na de uitruk zaken kunnen verbeteren. En we spreken elkaar pen gezet. Voor maataan op arbeidshygiëne. Iedereen kan ideeën regelen op de midden inbrengen. Samen kijken we of ze haalbaar zijn. en lange termijn moeten Binnen ons vak zijn er altijd risico’s, maar met we echter nut en noodzijn allen proberen we deze te minimaliseren.” zaak goed afwegen en de balans in de gaten Willem Boddeke, houden. Het begint ambassadeur arbeidshygiëne met bewustwording en en bevelvoerder je gezonde verstand “Sommige collega’s vinden de aandacht voor gebruiken. Bijvoorbeeld arbeidshygiëne wat overdreven omdat er jaren al douchen op de post niets mee is gedaan. Maar de uitzending op tv in plaats van thuis pas van De Monitor en de buitenlandse voorlichonder de douche te tingsfilmpjes bewijzen de urgentie van schoon springen.” Iedere post heeft aan aanspree kpunt voor schoon werken. Dit zijn de ambassadeurs arbeidshy Je kunt bij hen terecht als je giëne. vragen of opmerkingen hebt. Maar ook als je tips hebt om schoner te werken.
Schoon werken, héél gewoon!
Colofon
Dit is een uitgave van Brandwe
er Zaanstreek-Waterland November 2015
Brandweer Zaanstreek-Waterla
nd
Postbus 150 1500 ED Zaandam
Telefoon algemeen (075) 681
18 11
Email info@vrzw.nl Website www.brandweer.n l/zaanstreek-waterland Volg ons op Twitter @VrZW Facebook Brandweer Zaanstreek-Waterland Illustraties: Reinout Krajenbrink© Vormgeving NH Vormgev ers, Zaandam
Terug in de tijd 7
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
We schrijven 21 oktober 2015… de magische datum uit de film Back to the future. Uitgerekend vandaag ben ik als Marty mcFly eventjes 30 jaar terug in de tijd geweest. Ik ben op Brandveilig leven-bezoek bij mijn oude buren op de boerderij van de gebroeders Seele-man. Twee vrijgezelle broers ergens achterin de zeventig die, behalve met hun moeder, nooit met een vrouw hebben samengewoond. De moeder van deze gebroeders is in 1988 overleden en dit was ongeveer het jaar dat ik voor het laatst in de boerderij ben geweest. Tijdcapsule Nadat we de twee grote Rottweilers op het erf getrotseerd hadden (ik was blij dat ze meer interesse hadden in mijn maat Nick Janbroers dan in mij), werden we via de oude stal de woning binnengelaten. Een nostalgische warme melange van sigarettenlucht en warme melk vulde bij binnenkomst onze neuzen. Het voelde alsof ik uit een tijdcapsule stapte. Ik zag in één oogopslag dat er werkelijk niets veranderd was in die bijna dertig jaar. De houten gefineerde triplexplaten zaten nog precies hetzelfde (alleen wat meer verkleurd door sigarettenrook) tegen alle wanden gespijkerd in de spaarzaam verlichte ruimte. Deksel op de neus Ze hebben een flatscreentelevisie en beveiligingscamera’s, maar afgezien daarvan was alles nog hetzelfde. Qua brandrisico’s keken we onze ogen uit! Her en der gaspitjes, warmhoudplaatjes en andere oude spullen... Het lichten van een dekseltje van een pannetje dat op een warmhoudplaatje stond
verklaarde de warme melklucht. Nadat ik het deksel teruglegde kreeg ik nog even een berisping, want het pannetje moest kunnen ademen! Al mopperend en mompelend: “En dat noemt zich brandweerman...” Brandonveilig? We moesten ons geen zorgen maken want de laatste keer dat de boerderij tot de grond toe was afgebrand was in 1914, al meer dan 100 jaar geleden. En toch had ik niet direct het gevoel dat het brandonveilig was. Ze deden het al jaren zo en ik kon dit alleen maar bevestigen. Het leek ons bijna onbegonnen werk om hun gedrag nu nog te willen veranderen. We konden ons niet aan de indruk onttrekken dat ze het allemaal maar onzinnig vonden, al dat brandveiligheid gedoe. Maar ze vonden het wel gezellig dat we even kwamen buurten en boden ons een heerlijke koffie met (hoe kan het ook anders) warme melk aan. Illusie Nadat Nick de brandveiligheidsvragen geduldig had
doorgelopen, hebben we een rookmelder op een strategische plek in de vluchtroute opgehangen. Ik heb niet de illusie dat ons bezoek de kans op brand heeft verminderd. Ik ben er echter wel van overtuigd dat, wanneer het onverhoopt toch mis gaat, de kans dat de broers door de rookmelder gealarmeerd worden en veilig weten te ontvluchten vele malen groter is dan voorheen. Positief Vervolgens zijn we bij deze toch wel eigenzinnige maar zeer sympathieke broers met een voldaan gevoel vertrokken. Wat een bijzonder bezoek was dit zeg.... wellicht dat we met het ophangen van de rookmelder de toekomst positief hebben beïnvloed. Wie weet. Back to the future! Marco van den Ancker, vrijwilliger op kazerne Ouderkerk en Specialist brandpreventie Brandweer Amsterdam-Amstelland.
Greet Knol Brandweer Olst
‘Inmiddels weet iedereen in het dorp mij te vinden’
“Het is begonnen met het project Dorpsbrandwacht. In het dorp waar ik woon, wilde de brandweer een laagdrempelig aanspreekpunt op het gebied van brandveiligheid. Ik moest de publiciteit gaan opzoeken en mezelf onder de aandacht brengen. Ik houd er niet van op de voorgrond te treden, maar ik ben wel volhardend en perfectionistisch, dus ik wilde dit goed neerzetten. Ik ben naar bijeenkomsten voor ouderen geweest, ik mocht bij
bezocht Stichting Welzijn en zocht de publiciteit via de krant. Het was echt pionieren en het leverde ook niet meteen iets op. Ik heb twee jaar lang veel tijd gestoken in het uitbreiden en onderhouden van mijn netwerk, maar inmiddels weet iedereen in het dorp me te vinden.” de burgemeester komen, meelopen met de dorpsbelangengroep, ik
Vrijwilligers op meldkamer tijdens Oud & Nieuw
Oude autoladder Oud-Beijerland gespot in Kroatië
Tijdens de jaarwisseling komt een groot
Van Oud-Beijerland in Zuid-Holland
deel van de jaarlijkse hoeveelheid
tot Biograd na Moru, een badplaats
meldingen binnen bij de meldkamers.
in Kroatië aan de Adria-tische kust.
Het is de drukste periode van het jaar.
Die reis bleek - tot ieders verrassing -
Al een aantal jaren nemen collega’s van brandweer, politie en ambulancedienst op de gemeenschappelijke meldkamer gezamenlijk 112 telefoontjes aan gedurende de drukste uren van deze nacht. Maar ook met deze unieke multidisciplinaire samenwerking kan nog niet alle drukte worden opgevangen. Brandweer Haaglanden doet al enige tijd een beroep op vrijwilligers of beroeps die de intake op zich nemen. Vorig jaar is daar ook Brandweer Hollands Midden bijgekomen, immers de twee regio’s worden vanuit één meldkamer bediend. Het bleek een gouden greep. Ook dit jaar gaan we de burger op deze manier helpen. Ter voorbereiding krijgen de collega’s een training in het meldkamersysteem en het aannemen van de telefoon. Daarnaast draaien ze in december drie diensten mee op de alarmcentrale.
de autoladder AL750 te hebben gemaakt. In juni 2012 werd de autoladder vervangen door de huidige hoogwerker (HW750). De autoladder is destijds aan een particulier bedrijf verkocht. Johan van de Wetering: “We kregen ineens foto’s aangereikt van een collega uit de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. Hij vroeg zich af of wij op de toegestuurde foto’s misschien de oude autoladder herkenden. Met zekerheid, gelet op een aantal zelf aangebrachte details, kan worden gezegd: It is!” De autoladder wordt nu bemand door een groep enthousiaste beroeps-brandweermannen en staat paraat voor de ongeveer 6000 inwoners van het dorp. De afstand van Biograd na Moru tot ons mooie Spuidorp Oud-Beijerland bedraagt 1630 kilometer.
Lees het volledige verhaal op www.brandweernederland.nl/ parels
De voorgangers van ons huidige redvoertuig, waaronder de ‘gespotte’ autoladder (rechts). De ‘gespotte’ autoladder in Biograd na Moru.
8 Vernieuwing Unieke aanpak bouw nieuwe kazerne Lemmer Op 18 november ging de eerste paal de grond in van een nieuwe brandweerkazerne in het Friese Lemmer. De kazerne is in meerdere opzichten uniek. De nieuwe kazerne is de eerste nieuwbouw die Veiligheidsregio Fryslân realiseert voor de Friese brandweer sinds de regionalisering 1 januari 2014. Bij het ontwerp en de bouw staat maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel. Zo krijgt het gebouw zonnepanelen en hoogwaardige isolatie, is gekozen voor lokale aannemers en is de aannemer in het bestek verplicht een stageplaats aan te bieden aan een leerling.
Meedenken Daarnaast zijn zowel omwonenden als de Lemster blusploeg in het voortraject betrokken. Een werkgroep van vier brandweervrijwilligers heeft uitgebreid meegedacht bij de totstandkoming van ‘hun’ nieuwe kazerne. Dat begon al bij het bepalen van de locatie. Vanuit de uiteindelijk gekozen locatie aan de Albert Koopmanstraat rijd je zo de rondweg van Lemmer op én de kazerne is goed te bereiken voor alle Lemster vrijwilligers. Bovendien krijgt de kazerne op uitdrukkelijk verzoek van de ploeg geen twee, maar drie deuren voor de voertuigen, waardoor deze sneller en veiliger kunnen uitrukken. Planning Als alles volgens plan verloopt, wordt de nieuwe kazerne in de loop van 2016 in gebruik genomen.
Harry Tappel Post Peize
De stille kracht achter de post Peize “Uit bezuinigingsoogpunt ontstond er vier jaar geleden in de plaatselijke politiek discussie over het aantal brandweerposten in de gemeente Noordenveld. Om onze post te behouden, moesten we concreet onze meerwaarde laten zien en aantonen dat we meer doen dan alleen blussen. We hebben met z’n allen allerlei extra initiatieven ontplooid op het gebied van Brandveilig leven, in nauwe samenwerking met de veiligheidsregio Drenthe. Daarmee laten we zien dat de brandweer structureel werkt aan veiligheid en dus niet alleen in noodsituaties.”
Lees het volledige verhaal op www.brandweernederland.nl/parels Burgemeester Arie Aalberts en directeur/commandant Brandweer Fryslân Wim Kleinhuis slaan de eerste paal.
Vrouwen zorgen voor diversiteit De netwerkdag van het netwerk Brandweervrouwen op 13 november is druk bezocht. Maar liefst 130 brandweervrouwen namen deel aan zes verschillende workshops. Op de vraag of het netwerk Brandweervrouwen nog bestaansrecht heeft, antwoordt voorzitter Ellen Buskens volmondig ‘Ja’. “Je zou het misschien niet meer verwachten, maar het blijft belangrijk om te investeren in een prettige en veilige werkomgeving voor vrouwen bij de brandweer. Dat bleek bijvoorbeeld ook weer uit de verhalen die ik van deelnemers hoorde op deze netwerkdag”, begint Ellen het gesprek. De kracht van diversiteit “Brandweervrouwen willen zichtbaar zijn en hun kwaliteiten laten zien. Dit doen zij door vanuit hun kracht een plek in te nemen aan tafel en op de werkvloer. De workshops op de netwerkdag waren daar op gericht: Hoe kun je (als vrouw) in je kracht staan.” Ellen vervolgt: “Vrouwen zorgen voor diversiteit binnen Brandweer Nederland. Ons netwerk maakt dat zichtbaar en geeft het een plaats. Maar diversiteit zit niet alleen in man of vrouw zijn, het zit ook in de verschillende kwaliteiten van mensen. In de manier van werken en denken binnen een organisatie. Diversiteit is nodig om mee te kunnen gaan met een veranderende samenleving, om te kunnen verjongen en vernieuwen.”
De kracht van anders
Wil je meer weten over het netwerk? Kijk op www.brandweernederland.nl/brandweervrouwen Netwerklid Mandy Tjong Tjin Tai-Klaver vult aan: “Diversiteit is de voedingsbodem voor creativiteit en vernieuwing. Verschillen tussen mensen zorgen ervoor dat bestaande patronen doorbroken kunnen worden en nieuwe ideeën ontstaan. Het zorgt ervoor dat je als organisatie de slagkracht kunt creëren om voorop te lopen in plaats van achter de massa aan. Dat je kunt veranderen als dat nodig is.” Diversiteit als bedreiging Volgens Mandy wordt diversiteit en verandering ook wel eens ervaren als een bedreiging: “Voor sommigen
is het veiliger om vast te houden aan wat je hebt en kent. Diversiteit betekent dat je wordt uitgedaagd om dingen anders te doen en te bekijken. Dat kan ongemakkelijk zijn. Bovendien zitten oude gewoontes en gebruiken vaak diep ingesleten. Soms gaat het dan ook, bewust of onbewust, mis.” Ellen daagt daarom de brandweermensen uit om naar zichzelf te kijken: “In hoeverre sta jij echt open voor diversiteit? Stimuleer je diversiteit of hou je het (on)bewust tegen? Waar zit je weerstand? Wat zijn ingesleten gewoontes? Als je dat allemaal weet, zet je de deur open voor verandering. Al is het maar op een kier.”
Meevaller 9
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Het beeld van dat kinderzitje… Vrijdagmiddag 2 oktober 15.15 uur gaat de pieper: ongeval A30. Tijd om de pieper weer weg te leggen is er nauwelijks omdat binnen afzienbare tijd wordt opgeschaald naar middel HV en daarna naar GRIP 1. Voor mij als dienstdoende operationeel woordvoerder het signaal om de boel de boel te laten en naar Ede te rijden. Tijdens het aanrijden wordt via de portofoon duidelijk dat is opgeschaald vanwege het mogelijk grote aantal gewonden. Bij mijn aankomst ter plaatse zijn de ambulances en de traumaheli net vertrokken en blijken er gelukkig ‘slechts’ twee personen naar het ziekenhuis te worden gebracht. Drie betrokkenen zijn ter plaatse medisch onderzocht en behandeld. Opluchting Kijkend naar de ravage vraag je je af hoe dit zo kon ‘meevallen’. Deze ‘meevaller’ merkte ik ook direct. De sfeer op de plaats van het ongeluk is er één van opluchting. Helemaal als je ziet hoe bij een Mercedes een stalen deel van de vangrail een babystoeltje op de voorstoel op een haar na heeft gemist. Media Als CoPI hebben we het vanaf dat moment vooral over het onderzoek van de politie en vervolgens over het bergen van de vrachtwagen die twee complete rijbanen verspert. Inmiddels hebben de aanwezige media hun plaatjes kunnen schieten en is vooral de Mercedes (die van dat kinderzitje) onderwerp van gesprek op social media en de nieuwssites, zowel regionaal als landelijk. Donker Om 18.00 uur wil Omroep Gelderland nog even een live interview met op de achtergrond de vrachtwagen. Niet lang daarna begint de berging. Dat is voor ons als hulpdiensten het moment om af te schalen en de snelweg achter te laten voor Rijkswaterstaat en de berger. Nog voor het donker was, waren we allemaal weer thuis. Maar een beeld bleef toch nog wel een tijdje in onze gedachten...dat kinderzitje. Allard Schimmel, woordvoerder Gelderland-Midden
Gezamenlijke training USAR-teams In oktober vond op vliegveld Weeze in Duitsland een gezamenlijke oefening plaats onder de vlag van de European Union Civil Protection Mecanism. Dit is een raamwerk voor hulpverleningsorganisaties om binnen en buiten Europa gestructureerd hulp te kunnen bieden. Met een compleet USAR-team van zestig leden werd geoefend voor een buitenlandse inzet binnen het EU Civil Protection Mechanism (EUCPM). Naast de USAR-teams trainden ook andere deelnemers zoals de European Civil Protection en Technical Assistance Teams mee.
De oefenlocatie in Weeze was voor deze oefening omgedoopt tot het land Azuria. Het land was getroffen door de orkaan Isabella die een spoor van verwoestingen achter zich had gelaten. Er waren veel instortingen, doden, gewonden en vermisten. Bovendien verkeerde het land in een humanitaire crisis door de komst van duizenden vluchtelingen uit het buurland Batan. Ook in de vluchtelingenkampen net over de grens waren veel gewonden gevallen. In het scenario kwamen alle facetten van search and rescue, maar ook humanitaire hulp aan bod. Realistisch Mede door de inzet van veel figuranten kreeg de oefening een realistisch karakter. De door de arts ‘uitgevoerde amputaties van ledematen’ van de lotus-
slachtoffers die bekneld lagen tussen ingestorte huizen, zagen er levensecht uit. Er was een grensovergang gecreëerd met beambten waar het nodige papierwerk geregeld moest worden. Een aantal vluchtelingen vroeg hulp aan de poort van het USAR basiskamp (Dutch Base). Tevens zorgden vluchtelingen en locals op de inzetlocaties van de reddingsteams regelmatig voor de nodige onrust. Redding De reddingsteams hebben vier dagen lang dag en nacht gewerkt. Dankzij het geweldige speurwerk van de honden en de enorme inzet van het hele team werden in de oefening weer een aantal mensen gevonden en gered. Opnieuw bleek dat het USARteam tot heel veel in staat is.
10 Waterig Heli-Team Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland in actie
Blusheli’s redden Belgen uit de brand De Koninklijke Luchtmacht en de Nederlandse brandweer oefenden 19 november het blussen van een natuurbrand samen met brandweer en politie van de Belgen. Dit was de eerste gezamenlijke oefening sinds de ondertekening van het samenwerkingsmemorandum op 4 maart dit jaar. Bron: Defensie
Op het militaire natuurgebied Groot Schietveld in de Antwerpse Noorderkempen werd een gecontroleerd aangestoken vuur grotendeels geblust door drie helikopters. De Belgische brandweer maakte de klus af.
formeel geregeld.” Door deze formalisering verlopen aanvraag en inzet van de Defensiehelikopters veel sneller. Bovendien zijn financiële en verantwoordelijkheidskwesties op voorhand geregeld.
Ad hoc De Nederlanders en Belgen trainden hun procedures en manier van onderling communiceren. Volgens de Belgische Ronny van Riel gaat het de verschillende eenheden goed af. “We hebben vaker met elkaar te maken gehad, maar steeds op ad hoc basis,” zegt Van Riel, onder wiens leiding de Kalmthoutse brandweer staat. “Nu is de ondersteuning van de Nederlandse luchtmacht bij branden op Belgisch grondgebied
Heli-team VNOG Een Chinook- en een Cougar transporthelikopter dropten samen met de MD900-helikopter van de Belgische politie bij toerbeurt enkele duizenden liters water op de brandhaard. Dat gebeurde terwijl het Mobile Air Operations Team (MOAT) van de luchtmacht de vliegcrews vanaf de grond aanstuurde. “Wij vertalen het brandbestrijdingsplan van de Nederlandse en Belgische brandweer voor de vliegers,” licht sergeant-
Björn Huisman
Brandweer Flevoland rent voor goed doel Zaterdag 7 november vonden de Regionale Spelen van de Special Olympics Nederland in Almere plaats. Brandweer Flevoland sloot als eerste brandweerregio in Nederland aan bij de Torch Run, een loop voorafgaand aan de regionale editie van de spelen. Special Olympics is de grootste sportorganisatie in de wereld voor mensen met een verstandelijke beperking: wekelijks sporten meer dan vier miljoen mensen in meer dan 170 landen onder begeleiding van miljoenen vrijwilligers. De Special Olympics-activiteiten vinden zowel lokaal, regionaal, nationaal als internationaal plaats.
Flame of Hope Sinds enige jaren zetten politiemensen zich onder de naam van Torch Run Nederland in voor de Special Olympics Nederland. Met een ‘run’ voorafgaand aan Special Olympics evenementen vragen ze aandacht voor de wedstrijden. De Torch Run is ook verantwoordelijk voor het Special Olympics vuur (The Flame of Hope) en zorgt ervoor dat het Special Olympics vuur bij elk Special Olympics evenement aanwezig is.
Vliegbasis Volkel
Luid applaus Op 7 november liep een aantal brandweercollega’s van Brandweer Flevoland mee met de collega’s van de politie. Onderweg werd nog even stilgehouden om enkele van deze topsporters op te halen die dit jaar ook aanwezig waren bij de Wereldspelen in Los Angeles. De laatste twee kilometers werden gezamenlijk afgelegd. Bij de sporthal aangekomen, werden de sporthelden onder luid applaus van politie en brandweer ontvangen. In de sporthal was het enthousiasme wellicht nog groter. Hier werd de Olympische vlam aangestoken en was het aan wethouder Rene Peeters om de Special Olympics officieel te openen.
Beroepsbrandweerman Björn Huisman (22) zorgt bij de luchtmacht brandweer voor de veiligheid op vliegbasis Volkel. Werken bij de brandweer - zijn jongensdroom maakte hij met vallen en opstaan waar. Het is zijn passie, zijn leven. Want ook privé besteedt hij veel tijd aan de brandweer. Zo is hij lid van het Netwerk Roze Rood en introduceerde hij op eigen initiatief de Brandweerpiet: “Om kinderen en ouders op een ludieke manier bewust te maken van brandveiligheid. Kinderen vinden Pieten leuk en zijn vaak onder de indruk van wat Pieten zeggen en doen. En de brandweer vinden ze stoer. Dat leek mij een mooie combinatie om een boodschap over brandveiligheid over te brengen.”
Smaakt naar meer Torch Run Nederland gaat de komende jaren flink aan de weg timmeren om nog meer aandacht voor de doelgroep verstandelijk beperkte sporters te genereren. Onderdeel hiervan is het enthousiasmeren van hulpverleningsorganisaties in Nederland die willen bijdragen aan dit maatschappelijke initiatief. Deze loop smaakte naar meer. Volgend jaar is het doel om met nog meer lopers vanuit de brandweer aan de Torch Run deel te nemen.
Doorzetter maakt jongensdroom werkelijkheid
Lees het volledige verhaal op www.brandweernederland.nl/parels
Auto raakt te (hoog) water Begin november organiseerde Veiligheidsregio Fryslân de grootschalige, vijf dagen durende crisisoefening ‘Alert Fryslân’. Daarin beoefende een groot aantal partners een hoogwaterscenario in het zuidwesten van de provincie. Het scenario voorzag in een stijgend waterpeil in de Friese boezems door langdurige en hevige regenval, een uitvallend gemaal en een uitzonderlijk hoge stand van het zeewater. Daardoor was spuien in de Waddenzee niet mogelijk.
Openstaande brug Tijdens de eindoefening op 6 november werden inwoners van het dorpje Parrega in de gemeente Súdwest-Fryslân geëvacueerd en overgebracht naar een opvanglocatie in Workum. In de daarbij ontstane hectiek reed volgens het draaiboek een auto van een openstaande brug af. De blusploeg uit Parrega en het duikteam uit Sneek kwamen in actie om het ‘slachtoffer’ en de (sloop)auto weer op het droge te krijgen. De organisatie concludeerde na afloop dat de oefening succesvol was verlopen.
Opvallend 11
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
majoor Paul Hulscher toe. Samen met het Heli-Team Brandweer van de Veiligheidsregio Noord- en OostGelderland, gespecialiseerd in natuurbranden, vormt het MOAT het Fire Bucket Operations (FBO) Team Nederland. “Ik ben erg blij met dit FBO-bijstandsteam,” zegt Van Riel. “We hadden het in 2011 bij de bestrijding van de grootschalige brand op de Kalmthoutse Heide niet zonder hen gered.” Bluszak Omdat de Belgen beschikken over slechts een blushelikopter, is hulp van andere landen bij grootschalige moeilijk te blussen (natuur)branden zeer welkom. Ook de Fransen springen zo nu en dan bij met blusvliegtuigen. De Belgische luchtmacht is inmiddels een aankoopprocedure gestart voor een bambi bucket (bluszak), voor gebruik onder hun NH90-helikopters. In de loop van 2016 wordt de bucket geleverd. Naar verwachting hebben de Belgen hun helikopterbluscapaciteit in 2017 operationeel. Het memorandum tussen beiden landen blijft echter van kracht.
Geen mission impossible in Lissabon In oktober deden acht brandweermensen van Brandweer Twente in Lissabon mee aan de World Rescue Challenge (WRC). Dé internationale wedstrijd op het gebied van technische hulpverlening voor hulpverlenings- en traumateams. Aan deze wedstrijd deden 34 internationale teams mee. Het team van Brandweer Twente was het enige Nederlandse team en deed voor de tweede keer mee. “Als brandweerman wil je altijd je vak doorontwikkelen en daarom deden we mee aan de WRC”, vertelt Richard Hassink van Brandweer Twente. “Tijdens deze wedstrijd moesten we niet alleen zelf onze skills tonen, maar kregen we ook de mogelijkheid om de werkwijze van teams uit andere landen te bekijken. We hebben weer genoeg ideeën opgedaan die we ook in Nederland kunnen toepassen.” Scenario’s Tijdens WRC kreeg het team drie opdrachten: de standaard extraction (20 minuten), de Complex (30 minuten) en de Rapid (10 minuten). In alle drie de scenario’s ging het om een complex ongeval waarbij slachtoffer(s) bevrijd moesten worden. Richard vertelt: “Het team kreeg bijvoorbeeld te maken met een scenario waarbij twee auto’s op de kant tegen elkaar
Stickers trekken de aandacht
‘Geef de brandweer de ruimte!’ Dit najaar worden alle 84 tankautospuiten van Brandweer Fryslân voorzien van grote voorlichtingsstickers. Omdat brandweervoertuigen op straat al snel de aandacht van het publiek trekken, kunnen ze goed benut worden om voorbijgangers te wijzen op brandveiligheid. Het idee om brandweerwagens van brandveiligheidsboodschappen te voorzien, is niet nieuw.
aan stonden. De enige toegang aan de achterzijde was geblokkeerd door een boom. Gezien de complexiteit en de tijdsdruk voelde het soms als een mission impossible. Maar door rustig te blijven en de aanpak snel te bepalen ging het erg goed. Trots “We hebben een 28e plek behaald met een verbetering van 255 punten ten opzichte van vorig jaar. Ik ben natuurlijk erg trots op het team. Het was ook mooi om te zien hoe andere teams aan de slag gingen. Het is ons wel duidelijk geworden dat andere landen meer inzetten op gewondenverzorging. Zij hebben bijvoorbeeld twee medici in het team. Dit speelt bij ons nog niet. Misschien moeten we er met onze geneeskundige collega’s eens een keer goed naar kijken.” Tot slot heeft Richard ook nog een boodschap voor de Nederlandse brandweercollega’s. “Kennis vergaren en vergroten door deel te nemen aan challenges is wat mij betreft een belangrijk onderdeel van het vakbekwaam worden en blijven. Kortom: een aanmoediging voor de Nederlandse brandweer.”
Meer weten over de ervaringen van brandweer Twente? Neem dan contact op met Richard Hassink via r.hassink@brandweertwente.nl
Dat gaf de Friese brandweer de gelegenheid aan te haken bij een bestaande campagne. Daarbij viel de keuze op twee ontwerpen die de regio ZaanstreekWaterland liet maken op basis van de landelijke folderlijn die Brandweer Nederland in 2014 lanceerde. Alle regio’s kunnen gebruikmaken van deze ontwerpen.
wagens in de Noordelijke provincie. Daarnaast liet Brandweer Fryslân in dezelfde stijl nog een derde ontwerp maken met als boodschap ‘Geef de brandweer de ruimte!’. Het door Fryslân geïnitieerde ontwerp kan indien gewenst ook weer door andere regio’s worden gebruikt.
Eigen ontwerp Driekwart van de Friese TS’en rijdt nu rond met op de achterste rolluiken aan beide zijkanten stickers met de tekst ‘Red levens! Hang een rookmelder op!’. Ook het tweede ontwerp dat Fryslân overnam (‘Wees voorbereid: maak een vluchtplan!’) prijkt op een aantal
Twee jaar Ook de acht nieuwe TS’en die Brandweer Fryslân binnenkort in gebruik neemt, zijn al van de stickers voorzien. Het is de bedoeling dat de stickers in ieder geval twee jaar op de wagens blijven zitten.
12 Achterop
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Aangrijpend, bijzonder, vernieuwend, interessant, komisch, indrukwekkend?
Deel het met je collega’s Een bijzonder incident, komische filmpjes, verhalen van collega’s, Brandweer in cijfers en een casus. Dit is een greep uit de berichten die je vindt op de Facebooken Instagram-pagina van Brandweer Nederland. Wij zijn ook benieuwd naar de verhalen en activiteiten van jouw korps. Heb jij iets wat je wilt delen met je collega’s? Stuur dan een mail naar delen@brandweernederland.nl
Ludieke brandweeroefening
‘Ik krijg jullie wel, ellendige Smurfen!’ Elk jaar strijden de posten in de omgeving van Roermond en Weert binnen de Brandweer Limburg-Noord om de prijs voor de meest ludieke brandweeroefening. Dat levert ieder jaar weer een dag gevuld met leerzame, brandweergerelateerde en ludieke scenario’s. Daarbij staan sportieve strijdlust, vriendschap en binding voorop. De prijs in de omgeving Roermond ging dit jaar naar Post Echt waarbij tijdens een smurfenbraderie een
moedwillige aanrijding plaatsvond door smurfenhater Gargamel. Daarbij vloog de Mc Smurf in brand, ontstond er een explosie en lekte er een vat met een zeer brandbare vloeistof. Daarnaast waren er natuurlijk nog echte Smurfen en een boze Gargamel die het incident compleet maakten. Al met al een leerzame oefening waarbij de ploeg toch serieus moest blijven. Frits Haanraats, Oefencoördinator Brandweer Limburg-Noord
Gered van de schroothoop “Gaat deze naar de schroot? Het antwoord wat ik kreeg was duidelijk: ‘Ja!’. Dat is zonde, daar kun je mooi een barbecue van maken dacht ik. In ruil voor een pak koeken was deze oude poederblusser voor ons...”, vertelt Bastiaan Struijk enthousiast. “De ontbrekende onderdelen hebben we weer uit de oudijzerbak gevist en we zijn aan de
gemaakt. Na demontage is de barbecue in een spuitcabine weer mooi brandweerrood gespoten. We hebben de inmiddels goedgekeurde BBQ al twee keer gebruikt.”
slag gegaan. We hebben de tank doorgeslepen en scharnierbaar gemaakt. Vervolgens hebben we een kolenrooster en een in hoogte verstelbaar RVS-vleesrooster
Wil jij ook gebruikmaken van deze bijzondere barbecue voor brandweerrood doorbakken vlees? Je kunt hem huren voor E 50,-, inclusief schoonmaakkosten. Briketten kunnen ook worden meegeleverd. Meer informatie: mail naar communicatie@brw.vrzhz.nl
Wil je 24/7 op de hoogte blijven?
Wat staat er in de volgende krant? De volgende Brandweerkrant van Nederland verschijnt in maart 2016.
www.facebook.com/NLBrandweer
www.linkedin.com/groups?gid=3225709
Weet je een leuk onderwerp waarover we in deze krant kunnen schrijven?
www.twitter.com/Brandweer_NL
www.brandweernederland.nl
Mail ons dan: communicatie @ brandweernederland.nl.
pinterest.com/brandweernl
instagram.com/brandweernl
>
Colofon
Aan deze uitgave Meer informatie (026) 355 24 55 of communicatie@brandweernederland.nl werkten mee: fotografie redactie Team Communicatie Brandweer Nederland teksten de communicatieadviseurs van het Netwerk Cobra, Team Communicatie Brandweer Nederland, Bastiaan Struijk, Johan van de Wetering en Frits vormgeving Haanraats. druk verspreiding
Met dank voor de inhoudelijke bijdragen vanuit de regio’s:
Peter Bos, Bastiaan Struijk, Zaanstreek-Waterland, Groningen, Gerben van de Boom, Jeroen Amsterdam-Amstelland, Fryslân, Crucq, Jeffrey Koper, John Vos, Gelderland-Midden, Limburg-Noord, Marcel van Saltbommel, IFV, Twente, Hollands Midden, Drenthe, Kees van der Mark en Zuid-Holland Zuid, Gooi en VechtBrandweer Nederland streek, Noord- en Oost-Gelderland, HSTotaal, Haarlem Flevoland, IJsselland en BrabantRikken Print, Gendt Noord. Netwerk Cobra
bezoek Kemperbergerweg 783 6816 RW Arnhem post Postbus 7010 6801 HA Arnhem internet www.brandweer nederland.nl