Brandweer
K R A N T
van Nederland
N
U M M E R
25
Lente 2018
Huisartsen
3
Incidenten met koolmonoxide lopen vaak parallel aan griepperiodes. Voor huisartsen is het lastig het verschil op te merken en een goede diagnose te stellen. IJsselland pakte de CO-campagne daarom samen met huisartsen op.
6-7
GBO-SO
Grensoverschrijdende natuurbrand
Incidenten houden zich niet aan grenzen. Dus samenwerken is een must. Ruim 150 collega’s uit vrijwel alle regio’s doen dit in het landelijke programma GBO-SO. Ze werken aan grootschalig optreden en ontwikkelen landelijke specialismen. Bekijk het overzicht en kom 15 mei naar de informatiedag.
‘Een natuurbrand trekt zich niks van grenzen aan, dus mag de bestrijding ervan dat ook niet doen’, stelt Vakspecialist Natuurbrand Arnoud Buiting van Noord- en Oost-Gelderland (VNOG). Het voorjaar komt eraan. Daarom bereiden een flink aantal regio’s zich voor op de bestrijding van eventuele natuurbranden. Zo ook op de Veluwe, het mooie natuurgebied dat in twee regio’s ligt. Lees verder op pagina 2
Parels voor de brandweer Het zal je de afgelopen jaren niet zijn ontgaan. Met enige regelmaat werd er een parel uitgereikt aan een collega die de verbinding in de samen-
Snel schoon
9
‘Het schoonmaken en ontsmetten van twee ademluchttoestellen kost nu maar vijf minuten. Daardoor kunnen we nu tot twintig toestellen per uur reinigen. Ook helmen, handschoenen en laarzen kunnen erin’, vertelt Kevin de Vries over de nieuwe reinigingsmachine van Fryslan.
10-11 Op pad
leving zoekt. Wat? Is het je wel ontgaan? Helemaal geen probleem. Want we hebben alle mooie, ontroerende en goudeerlijke verhalen voor je gebundeld in een boekje. En dat boekje ligt nu bij je op de koffietafel in de kazerne.
Lees verder op pagina 2
Er staan nu al veel interessante evenementen op de kalender voor 2018. Informatief of sportief. Samen met collega’s of juist met je gezin. Voor elk wat wils. Het staat voor je op een rij op pagina 10 en 11. Pak je agenda er maar vast bij!
2 Gezamenlijk
‘Een natuurbrand trekt zich niks aan van grenzen, dus mag de bestrijding ervan dat ook niet doen’ Arnoud Buiting, Vakspecialist Natuurbrand
Vervolg van de voorpagina
Grensoverschrijdende natuurbrand In het geval van de twee Veiligheidsregio’s Gelderland-Midden (VGGM) en VNOG heeft dat goed uitgepakt met het vaststellen van het OPN: het Operationeel Plan Natuurbrandbestrijding voor beide regio’s. Daarin ligt ook de Veluwe, het grootste aaneengesloten natuurgebied in Nederland. ‘De komende maanden wordt het plan uitgerold en gaan de diverse operationele teams ermee aan de (oefen)slag’, vervolgt Adri Koedam, ook vakspecialist Natuurbrand, van VGGM. Afspraken Met het OPN is een structuur neergezet en zijn concrete afspraken gemaakt over hoe beide regio’s samen een natuurbrand bestrijden. De afspraken hebben niet alleen te maken met alarmering,
inzet van mensen en materieel, maar gaan ook over de samenwerking met andere partners, met overheid en particulieren. Wennen ‘Voor beide regio’s betekent het op onderdelen een andere manier van werken, bijvoorbeeld het voor de ene regio nog relatief onbekende LCMS en voor de andere de inzet van de landelijke fleet map. Ook de inzetvoorstellen moeten aangepast worden. Even wennen dus, maar het vertrouwen is groot dat het de natuurbrandbestrijding ten goede zal komen!’, sluiten beiden overtuigend af.
Top positie Recente CBS-cijfers laten zien dat de brandweer veel meer doet dan blussen alleen. In 2017 kwamen 219.000 meldingen van incidenten binnen. Het aantal meldingen voor hulpverlening door de brandweer steeg met 6%. Ik ben nu al benieuwd naar de cijfers over 2018, want alleen al door de enorme storm op 18 januari kwamen zo’n 10.000 meldingen voor hulp binnen. Natuurlijk waren we goed voorbereid en hebben daarom alles uit de kast kunnen halen om dit extreme aantal succesvol af te handelen. Ondanks alle ellende die zo’n dag teweegbrengt, kijk ik met trots terug op de inzet van onze mensen. We vormen samen de enige organisatie die binnen vijf minuten 10.000 mensen op straat krijgt! Bij kleine en grote ongelukken zijn wij er altijd om de burger te helpen. Wat een kracht. Lector Brandpreventie René Hagen van de Brandweeracademie komt binnenkort met cijfers over fatale woningbranden. Het aantal branddoden over 2017 ligt lager dan een jaar eerder.
Scan de QR-code en bekijk de video op je mobiel.
‘Binnen 5 minuten 10.000 mensen op straat’ Vervolg van de voorpagina
Parels voor de brandweer Start Vier jaar geleden werd de eerste parel uitgereikt aan Zouhair Jbyeh, brandwacht in Amsterdam. Met zijn project zette hij ‘kansloze’ jongeren in om langs de deuren te gaan om voorlichting te geven over Brandveilig leven. Dit project bleef niet onopgemerkt en werd breed door de media opgepikt. In binnen- en buitenland! Overtuiging De aanpak van Zouhair is een goed voorbeeld van waar de brandweer voor staat. Met beide benen midden in de maatschappij en weten wat er in de buurt speelt. Tel daar het verantwoordelijkheidsgevoel en
de innerlijke overtuiging om wat voor een ander te betekenen bij op en je hebt de ingrediënten voor projecten die het verschil maken. Samen Daarom zijn er afgelopen jaren meerdere parels uitgereikt aan collega’s die de verbinding in de samenleving zoeken en die initiatief nemen vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel en een kloppend brandweerhart. Door hun verhalen te vertellen en ervaringen te delen, bereiken we samen zoveel meer. Dus pak het boek erbij, neem een kop koffie en laat je meevoeren door de bijzondere verhalen van deze parels bij de brandweer.
Natuurlijk kan de brandweer zich op een aantal terreinen nog verbeteren. Maar vergelijken wij deze cijfers met andere landen, dan behoren wij tot een van de beste onderwijsorganisaties van Europa. Onze aanpak om de maatschappij brandveiliger te maken, blijft niet onopgemerkt. In Denemarken bijvoorbeeld is het aantal fatale woningbranden twee keer zo hoog als bij ons, met een derde van het aantal inwoners. Daarom zijn onze Deense collega’s zo geïnteresseerd in hoe wij werk maken van veiligheidsbewustzijn. We hebben een voorsprong, omdat we samen met verschillende partijen al jarenlang aan de voorkant van de keten investeren in brandveiligheid. Brandpreventie als een volwaardig onderdeel van de strategische aandachtsgebieden van de brandweer, dat zie je terug in de statistieken. We hebben met succes gebruikgemaakt van de extra capaciteit voor onderzoek en voorlichting die is ontstaan na de regionalisering. Graag gooi ik het voor mijn volgende columns eens over een andere boeg. Waarover wil jij dat ik schrijf? Heb je een vraag over actuele onderwerpen die spelen of over dingen die je altijd al wilde weten? Mail dan naar communicatie@brandweernederland.nl. Stephan Wevers, voorzitter van de Raad van Brandweercommandanten
Meerwaarde 3
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Brandbestrijding Als Specialisme De samenleving kent steeds meer technologische complexiteit, waardoor incidenten veranderen. Om daar in de toekomst beter invulling aan te kunnen geven, startte de Veiligheidsregio Haaglanden op 8 januari met BAS: Brandbestrijding Als Specialisme. Duncan van de Laar, projectleider BAS, licht toe: ‘Deze specialistische brandweereenheid bestaat uit vier ploegen die zijn gevestigd op de kazerne in Rijswijk. Naast het reguliere brandweerwerk beschikken de
teams in de nabije toekomst over extra kennis en middelen om aan de vraag van de maatschappij te kunnen blijven voldoen. BAS richt zich specifiek op de lichte industrie, tuinbouw, binnensteden, parkeergarages, schepen, tunnels en hoogbouw.’ Volgende stap De specialisten van BAS hebben door scholing en praktijkervaring veel kennis van brand en zijn bovenmatig bedreven in het bestrijden van brand op uitvoerend en/of tactisch niveau. ‘Dit jaar gaan we die kennis verder verdiepen. Daarvoor hebben we een programma opgesteld gericht op brandfysica, strategie, tactiek, techniek en human factors. Met de opgedane kennis zijn we klaar voor de volgende stap. Dat is het werken met middelen die tijdens gestarte brandbestrijding
een aanvulling kunnen zijn. Denk daarbij aan robotica, coldcutters, fognails, ventilatoren, camera’s en drones.’ Specialistische kennis en middelen ‘De operationele meerwaarde van BAS wordt gehaald in het verkennen en beeldvormen, het adviseren aan de operationele leiding en het ondersteunen van de brandbestrijding met specialistische kennis en middelen. In de toekomst zijn we binnen dertig minuten beschikbaar om in de regio deskundigheid en middelen voor specialistische brandbestrijding te leveren’, besluit Duncan vol enthousiasme. Wil je meer weten over BAS? Neem contact op via bas@vrh.nl
CO-campagne
IJsselland werkt samen met huisartsen De symptomen van een COvergiftiging lijken op griep. Bovendien lopen incidenten met koolmonoxide vaak parallel met griepperiodes. Voor huisartsen is het best lastig het verschil op te merken en een goede diagnose te stellen. In IJsselland is de CO-campagne daarom samen met huisartsen opgepakt. Wat klein begon, groeide uit tot een mooie samenwerking tussen Brandweer, GHOR, GGD en huis-
artsenorganisaties Medrie en Huisartsen Coöperatie Deventer en Omstreken (HCDO). De bundeling van krachten leverde een heldere factsheet op voor huisartsen. Zij droegen op hun beurt een steentje bij aan de campagne door de folders over CO-vergiftiging een plekje te geven in de wachtkamers. Er wordt ondertussen ook al nagedacht over een vervolg, bijvoorbeeld aandacht voor COvergiftiging op de bijscholingsdagen die huisartsen jaarlijks volgen.
Landelijk bereik Griep of gif? Met die insteek startte de landelijke campagne om de gevaren van CO onder de aandacht te brengen. Met behulp van onder andere media-aandacht, filmpjes, een animatie, ervaringsverhalen en een test probeerden de Nederlandse Brandwonden Stichting, Brandweer Nederland en alle regio’s twee weken lang zoveel mogelijk mensen te bereiken. Met succes. Het resultaat Bereik via social media • 3,2 miljoen weergaven • Bereik unieke personen: 890.363 • Aantal volledig doorlopen tests: 70.165
Bereik website Brandweer.nl • Koolmonoxidepagina: 8.648 weergaven • Pagina plaatsingsadvies: 10.136 weergaven • Pagina over CO-melders: 5.561 weergaven Publicaties radio, televisie en kranten • 7 radiozenders waaronder radio 1 • Editie NL en SBS Hart van Nederland • Online onder andere bij Radar (AVRO Tros), NOS en RTL Nieuws • Diverse landelijke en regionale dagbladen waaronder De Telegraaf en het Reformatorisch Dagblad
4 Versterken
Brabant-Zuidoost op campus Technische Universiteit Eindhoven De eerste concrete stappen zijn gezet. Sinds augustus 2017 staat er doordeweeks al een tankautospuit van Brandweer Brabant-Zuidoost op de campus van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Vanaf maart kan de brandweer 24/7 vanuit daar uitrukken. Een samenwerking waar beide partijen nu al de vruchten van plukken.
Eric Heijmans, één van de bevelvoerders die vanuit de TU/e uitrukt: ‘Gewoon samen optrekken is de basis voor verdere samenwerking. Tijdens de koffie ontstaan ideeën die al een vervolg hebben gekregen. We zien ook op andere terreinen een win-win situatie ontstaan: gezamenlijk oefenen, het ondersteunen bij BHV-trainingen en ontruimingen of wanneer de TU/e bezetting tekort komt, vullen we die indien mogelijk aan. Stap voor stap leidt deze intensievere samenwerking tot kennisverrijking en nieuwe inzichten. Door vanaf deze locatie uit te rukken, hebben we 24/7 ook een betere dekking in het oosten van de stad.’ Logische partner Samenwerken met de TU/e is voor Veiligheidsregio Brabant-
Zuidoost niet nieuw. Dit doen we al een aantal jaren. Onder andere met de bedrijfsbrandweer en door het gebruik van twee adviseurs gevaarlijke stoffen (AGS-en) van de TU/e. Maar het is volgens Björn Gadet van Brandweer BrabantZuidoost zeker de moeite waard om te onderzoeken op welke vlakken we elkaar nog meer kunnen versterken. Met wie weet ook een verdergaande samenwerking op het gebied van brandweerinnovaties. Op de TU/e lopen al onderzoeken naar het blussen van branden met accu’s en nieuwe voertuigtechnieken. ‘Door de structurele aanwezigheid op de campus zijn we nu letterlijk dichterbij en kunnen we elkaar nog sneller vinden’, concludeert Eric.
Landelijke folder brandveiligheid senioren De landelijke reeks publieksfolders is weer uitgebreid. Dit keer met de folder ‘Brandveiligheid, samen onze zorg’. De folder richt zich op ouderen. Dit komt naar voren in het grotere lettertype, de overzichtelijke opmaak en extra aandacht voor onderwerpen als veilig omgaan met medicinale zuurstof en het maken van een vluchtplan. In de folder staan verder tips om de eigen woning brandveiliger te maken en wat te doen als er toch brand uitbreekt. De folder is dus ook interessant voor iedere burger. Bestellen? De regio’s Gooi en Vechtstreek, Utrecht en Flevoland hebben het initiatief genomen om deze folder te maken. Dit is opgepakt in samenwerking met de seniorenorganisatie KBO-PCOB, de Nederlandse Brandwonden Stichting en Brandweer Nederland. De folder ‘Brandveiligheid, samen onze zorg’ is te bestellen via www.preventiedrukwerk.nl. Nog meer folders Binnenkort verschijnen er nog drie nieuwe landelijke folders over:
• brandveiligheid scootmobielen • brandveilige huurwoning • brandveilige horeca Samenwerking De folder Brandveilige horeca is een initiatief van de regio Zuid-Limburg naar aanleiding van een brand in een horecapand in Maastricht. In afstemming met Koninklijk Horeca Nederland (KHN) maken we er vanuit Brandweer Nederland een landelijke folder van. Op verzoek van een woningcorporatie en in samenwerking met Aedes ontwikkelen we een landelijke folder voor huurders. We zien steeds vaker dat andere partijen samen met ons brandveiligheid onder de aandacht willen brengen. Wanneer beschikbaar? De teksten van alle drie de folders worden via het landelijk netwerk Brandveilig leven met collega’s in het land afgestemd.
De folder Brandveilige huurwoning is in maart beschikbaar en de andere twee folders rond april. Een overzicht van de landelijke folderreeks vind je onder andere op www.brandweernederland.nl/publicaties
Thumbs up 5
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Duimen omhoog op de inspiratieavond social media
‘Zeer leerzaam en informatief en dit smaakt zeker naar meer’, is een van de reacties tijdens de inspiratieavond. Ruim veertig socialmediabeheerders van Brandweer Gelderland-Midden kwamen in januari bijeen om hun ervaringen uit te wisselen. Zij beheren de Facebookpagina’s van de lokale posten.
Tijdens de avond was er veel belangstelling voor het verhaal van Ronnie Rutten, alias the Dutch Firefighter. Als vrijwillig collega bij post Otterlo is hij zeer actief op social media. Hoe hij zijn enthousiasme en liefde voor het brandweervak online deelt, maakt indruk. Zijn drive om daar waar het kan te laten zien wat het vak inhoudt, werkt aanstekelijk.
Zinvol en leuk Verder kwamen ook inhoudelijke thema’s aan de orde, zoals het omgaan met privacy. Bijvoorbeeld in het kader van brandonderzoek. Ook werden de trends op social media toegelicht en handige trucs en tips bij het maken en bewerken van foto’s uitgewisseld. Kortom, een avond die bewijst dat leren van elkaar bij de brandweer zinvol én leuk is.
Binnendeuren bij thuiswonende ouderen ’s nachts nog te vaak open
Uniek onderzoek onder ouderen
Hoewel thuiswonende ouderen zich in het huishouden meestal goed kunnen redden, ontstaat bij brand een andere situatie. Snel kunnen handelen en zelf je woning kunnen ontvluchten, is belangrijk. Maar juist dat blijkt bij ouderen moeilijk. Een tijdige alarmering in de woning is daarom van cruciaal belang. De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VRGZ) heeft in 8 gemeenten, in 14 woongebouwen met 175 ouderen gesproken over of zij zich bewust zijn van de risico’s rondom brand, of ze weten wat ze moeten doen bij een brand en welke vragen er bij hen over dit onderwerp leven. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 76 jaar. Aandachtspunt Berdike Duijzer, specialist Risico’s en veiligheid, vertelt: ‘Uit dit unieke kwalitatief onderzoek blijkt dat de voorzorgsmaatregelen bij thuiswonende ouderen redelijk zijn. Maar er valt zeker nog het nodige te verbeteren. De meeste mensen (89%) hebben gelukkig een rookmelder in huis. Slechts een derde test deze rookmelders en weet of ze het ook daadwerkelijk doen. Twee op de drie ouderen die we spraken (64%), laat ’s nachts de binnendeuren open. Terwijl gesloten deuren ervoor zorgen dat giftige rook - de grootste bedreiging bij brand - nog enige tijd wordt tegengehouden. Daarnaast is het ook veel moeilijker om in rook de vluchtweg te vinden. Een belangrijk aandachtpunt dus in de voorlichting.’ Hoe verder? ‘De VRGZ gaat haar voorlichtingen naar aanleiding van het onderzoek aanpassen. Daarnaast blijven we ons inzetten op sterke banden met netwerkpartners voor een zo groot mogelijk bereik.’
6 GBO-SO
Met GBO-SO krachten bundelen en grenzen v Een incident houdt zich niet aan regio- of landsgrenzen. Daarom is het noodzakelijk dat wij bij grote incidenten samenwerken en onze expertise en slagkracht kunnen uitbreiden. We pakken als regio’s daarom gezamenlijk het grootschalig optreden op. De ontwikkeling van landelijke specialismen is ons antwoord op de complexe incidenten die zich zelden voordoen, maar waarvan de impact groot is wanneer het toch gebeurt. Dat alles pakken we op in het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland.
Restrisico Landelijk
Specialistisch optreden
Interregionaal
Specialisme Technische Hulpverlening
In 2013 startte het programmateam GBO-SO met de voorbereidingen. Eind 2016 ging het eerste landelijke specialisme operationeel: Technische Hulpverlening. Momenteel bevat het programma meer dan dertig projecten en worden de specialismes Natuurbrandbeheersing en Incidentbestrijding
Specialisme Natuurbrandbeheersing
Grootschalig optreden
Regionaal
Basiszorg
STH
Meer informatie Op www.brandweer.nl/
Sinds 1 juni 2016 is het eerste landelijke
samengrensverleggend vind je
specialisme Technische Hulpverlening opera-
alle actuele informatie over het
tioneel.
programma en de deelprojecten.
NB Alle 25 regio’s hebben in meer of mindere mate te maken met risico’s op een natuurbrand. Maar achttien regio’s hebben een hoge
In een jaar tijd zijn de teams al tien keer gealarmeerd. Hun eerste inzet hadden zij op 3 juni 2016.
tot zeer hoge kans.
• 150 collega’s die opgeleid zijn als specialist Technische Hulpverlening
Inzicht krijgen in de risico’s en zo erger kunnen voorkomen is de reden om van natuurbrandbeheersing een specialisme te maken. Daarbij wordt de samenwerking gezocht met natuurbeheerders en partijen als Defensie en waterschappen. Projectleider Albert-Jan van Maren Projectsecretaris Ester Willemsen
• Eén team verdeeld over vijf steunpunten • 24/7 paraat • Vier kerntaken: Stabiliseren van werkomgeving Lokaliseren van slachtoffers Creëren van toegang Redden van slachtoffers
Geodata Het opleveren en onderh materiaal, gevuld met ac brandweer en natuurbeh Projectleider Ester Wille
Risico Index Natuurbra Het opleveren van een la waardoor ook een unifo staat. Met de RIN maken brand in de natuurgebie Projectleider Wim Verbo
Gebiedsgerichte aanpa • Opleveren richtlijnen in Vereniging Bos- en Natu • Les- en leerstof voor zo natuurbeheerders • Implementatieplan Projectleider Klaas Noor
Team Voorbranden • Vuur met vuur bedwin • Model om voorbranden Projectleider Arnoud Bu
15 mei Zet in je agenda Op 15 mei is er het seminar GBO-SO. Je kunt je daarvoor aanmelden via www.ifv.nl/kennisevents
Team Natuurbrandond • Uniforme werkwijze en • Organiseren van vakbe • Implementatieplan Projectleider Jan-Piet Zij Informatievoorziening Dankzij actuele informatie door satellietdata en geodata is er inzicht in de (komende) risico’s. Projectleider is Nienke Brouwer Natuurbrandverspreidingsmodel • Het online model kan worden gebruikt als instrument om de risico’s op natuurbranden zo klein mogelijk te houden. Ook biedt het actuele informatie bij het bestrijden en voorkomen van een onbeheersbare brand. • Les- en leerstof • Back office Projectleider Ester Willemsen
Fire Bucket Operations • Aanpassing huidig con • Herziening organisatie Projectleider Christiaan
Vuistregels Opleveren van een lande voor brandweer en natu Projectleider Henk Schu
Natuurbrandrisico.nl Bieden van eenduidige in risico’s op een natuurbra en recreanten de kans op voorkomen of verkleinen Projectleider Allard Schi
GBO-SO 7
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Grootschalig brandweeroptreden (GBO)
verleggen
De huidige visie GBO wordt dit jaar vernieuwd en
met gevaarlijke stoffen (IBGS) ingericht. Voor het organiseren van logistiek en ondersteuning zijn eveneens verschillende projecten opgestart. In totaal werken ruim 150 collega’s uit de regio’s mee aan de realisatie van de verschillende specialismen. In de rol van projectleider, projectgroeplid of als klankborder.
and (RIN) andelijke dataset orme werkwijze ontn we de risico’s van eden zichtbaar. oom
ak n overleg met uurterreineigenaren owel brandweer als
s nvenant eplan Velthausz
elijke set basisregels uurbeheerders ijn
nformatie over de and zodat inwoners p een brand kunnen n. immel
Logistiek & Ondersteuning
L&O
Een grootschalig of complex
Het is van groot belang om
incident met gevaarlijke stoffen
materieel snel op de plek te
kan grote gevolgen hebben en
krijgen en manschappen te
brengt extra risico’s met zich
bevoorraden en af te lossen.
mee. Adequaat handelen is dan van groot belang. Daarom ontwikkelen we het landelijk specialisme IBGS. De projecten voor dit specialisme zijn net gestart. Het specialisme kent drie thema’s: Bronbestrijding, Ontsmetting en Bepaling effectgebied. Projectleider Marcel Verspeek Projectsecretaris Jan Jacobs
ngen n te implementeren uiting
jp
Projectleider Max Krisman
IBGS
rland
derzoek n taakomschrijving ekwaamheid
regio’s op dezelfde wijze bijstand kunnen verlenen.
Specialisme Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen
BB
houden van kaartctuele geodata voor heerders. emsen
daarna in alle regio’s ingevoerd. Met het doel dat alle
Bronbestrijding Hieronder vallen de projecten (nog in opstartfase): • Schuiminzet: een beschrijving wat regio’s zelf kunnen doen en wat door interregionale samenwerking kan worden gedaan. • Gaspakkenteams: inzetten van deze teams en het vastleggen van kennis, vaardigheden en middelen.
Ontsmetting Het ontsmetten van mens, dier en infrastructuur en materieel is onderdeel van de basisbrandweerzorg. Afhankelijk van het aantal mensen dat moet worden ontsmet, kan opgeschaald worden naar bijvoorbeeld Grootschalige Ontsmettingseenheden (GOE’s). Hiervoor wordt zowel een adviesfunctie als een organisatieplan ontwikkeld. Bepalen effectgebied Willen we de goede maatregelen nemen bij het beschermen van de bevolking en hen goed informeren, dan zullen we meer inzicht moeten hebben in het incident en het effectgebied. Daarom ontwikkelen en organiseren we: • Beschrijving van de organisatie van verkenningseenheden en de coördinatie ervan. • Onderzoeken welke bestaande systemen we hiervoor kunnen gebruiken. • Verdere samenwerking met bijvoorbeeld de CBRN-eenheid van Defensie en de milieu-ongevallendienst van het RIVM.
Dat vraagt om logistieke samenwerking. Door dit landelijk te organiseren, zorgen we dat de juiste kennis en middelen op tijd op de juiste plaats zijn. Projectleider Bryan Visser
Vliegen met drones • Landelijke vliegorganisatie voor de brandweer • Vanuit verschillende steunpunten kunnen vliegen met drones • Trainingen en opleidingen Kwartiermaker Mark Bokdam
Databank materieel en kennis Digitale databank die laat zien waar, wat en hoe middelen en materieel beschikbaar is. Projectleiders Bas Bor en Martin Kolders
Verbinding verzekerd! • Behoefte onderzoek • Borgen van netwerkverbindingen bij incidenten, o.a. door mobiele wifi-opstelpunten. Projectleider Robbert Sardjoe Inrichtingsplan landelijke Logistiek Invoering van de visie Logistiek & Ondersteuning Projectleider Ruben Sinselmeijer
Netwerkorganisatie L&O • 26 logistieke aanspreekpunten (25 regio’s en het IFV) • Netwerk Projectleider Frank Lutke Schipholt
De komende tijd starten er nog meer projecten L&O.
8 Mooie opbrengst Uitwisseling geslaagd!
Teams Risicobeheersing Drenthe en Limburg-Noord samen op pad Een bus met 45 personen vertrok om half 7 vanuit Roermond. Ook de nieuwe directeur Jac Rooijmans was aan boord. In Emmen wachtte een hartelijke ontvangst door dertig risicobeheersingscollega’s, Smokey de rookmelder en de tankautospuit van Drenthe. Een mooie start van een geslaagde dag.
In de inspirerende omgeving van Wildlands Adventure Zoo in Emmen gingen de teams Risicobeheersing van Drenthe en Limburg-Noord met elkaar op verkenning. Kennis en kunde werd uitgewisseld. Wie is waarmee bezig? Hoe zijn de beide afdelingen Risicobeheersing georganiseerd? Hoe wordt er uitvoering gegeven aan vakmanschap en vertrouwen van de medewerkers door het management? Vele vragen en voldoende gespreksstof. Ingrediënten voor interessante workshops.
waarop we veel contacten hebben gelegd met Drenthe en onze inhoudelijke kennis hebben vergroot. We hebben veel ervaringen uitgewisseld over de 5 V’s: Vertrouwen, Voldoening, Vakmanschap, Verbinden en Vrijheid.
Resultaat Marijke Besselink, Adviseur Risicobeheersing bij LimburgNoord, blikt terug op de dag: ‘Het was een boeiende dag
Op verzoek van de deelnemers staat begin 2019 weer een uitwisseling met Drenthe gepland en natuurlijk is dan de Veiligheidsregio Limburg-Noord de gastvrouw.
Ook was het een mooie gelegenheid om onze nieuwe directeur beter te leren kennen en te horen hoe zowel hij als de directeur van Drenthe over de centrale thema’s denken. Bovenal was het een gezellige en inspirerende dag!’
Cheque voor Nederlandse Brandwonden Stichting
Mooie opbrengst kalender Friese brandweervrouwen Afgelopen najaar kon je in deze krant lezen over het initiatief van zeventien Friese brandweervrouwen om een jaarkalender te maken en te verkopen voor een goed doel.
Dat bleek een succes: het aantal verkochte exemplaren ging ruim over de zeshonderd! Behalve uit heel Nederland kwamen er zelfs bestellingen uit België en Duitsland. Een deel van de betrokken vrouwen overhandigde op 2 februari in de kazerne in Lemmer een cheque van
maar liefst 3.686 euro aan de Nederlandse Brandwonden Stichting. In haar dankwoord noemde Francien Wit van de Brandwonden Stichting dit het leukste initiatief dat ze tot nu toe was tegengekomen om fondsen te werven voor de stichting.
Spectaculair 9
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Eerste lustrum
Landelijke Veiligheidsdag Almere
Vijf jaar geleden, op 12 april 2013, opende Veiligheidmuseum PIT in Almere haar deuren voor het publiek. Om deze feestelijke opening extra cachet te geven, presenteerden destijds verschillende hulpdiensten zichzelf. De Landelijke Veiligheidsdag was geboren. Op zaterdag 26 mei aanstaande is het eerste lustrum! Ben jij er ook bij?
Elk jaar wordt de Veiligheidsdag een beetje groter en spectaculairder. Inmiddels is het evenement zo groot, dat ook een groot deel van de binnenstad van Almere wordt gebruikt om alle hulpdiensten een plekje te geven. Er is die dag veel te beleven voor jong en oud.
De aanwezigen kunnen een legertank, ME-voertuig en brandweerwagen van binnen bekijken. En niet alleen op het land, ook op het water is van alles te zien. Noteer zaterdag 26 mei 2018 alvast in de agenda, want dit jaar pakken de hulpdiensten nóg groter uit.
Wil jij weten wat er die dag allemaal te doen en te beleven is? Volg dan Brandweer Flevoland via Twitter, @brandweerflevo of like de Facebookpagina van Brandweer Flevoland.
Snel en goed schoon
Nieuwe machine voor reinigen persoonlijke beschermingsmiddelen Het schoonmaken en ontsmetten van ademluchtapparatuur en andere persoonlijke beschermingsmiddelen is vaak een tijdrovende maar belangrijke klus. Brandweer Fryslân heeft sinds eind vorig jaar een machine waarmee dat goed én snel gebeurt.
‘Voorheen maakten we de ademluchtapparatuur buiten met de hand schoon. Dat was niet erg prettig want je hebt toch te maken met resten van verbrandingsgassen, rookdeeltjes en mogelijke giftige stoffen. Ook duurde het relatief lang’, vertelt Kevin de Vries, medewerker Materieelbeheer in Zuidwest Fryslân met specialisme arbeidshygiëne. ‘In onze zoektocht naar een compacte reinigingsmachine stuitte mijn collega Eeuwke Terpstra op de Granuldisk Solo Rescue. Het mooie van deze machine is dat de Zweedse fabrikant hem specifiek voor - en in samenwerking met - de brandweer ontwikkelde, op basis van een vaatwasser voor de horecasector.
Bij de Zweedse brandweer staan er inmiddels een paar honderd.’ Tweede in Nederland In Sneek staat nu de tweede machine van dit type in Nederland. De eerste staat in Doetinchem. Daar zijn de collega’s van de Friese ademluchtwerkplaatsen dan ook eerst gaan kijken. Kevin werkt nu al enkele maanden dagelijks met de machine. En dat bevalt: ‘Het schoonmaken en ontsmetten van twee ademluchttoestellen kost nu maar vijf minuten. Daardoor kunnen we nu tot twintig toestellen per uur reinigen. Ook helmen, handschoenen en laarzen kunnen erin.’
10 In gesprek
Brandweer Zeeland de markt op In februari organiseerde Brandweer Zeeland een ‘brandweermarkt’ voor de 65 ploegleiders van de vrijwilligersposten en hun plaatsvervangers. De grote remise van de kazerne in Goes was voor de gelegenheid ingericht als markthal. Circa tachtig (plaatsvervangend) ploegleiders namen de uitnodiging
Tweedaagse Netwerk Brandweer vrouwen
16 en 17 maart in Drenthe
aan. Zij gingen met elkaar en met de beroepscollega’s in gesprek over diverse ontwikkelingen binnen de regio. Kennismaken Onderwerp van gesprek was bijvoorbeeld de nieuwe tankautospuit waarmee zowel met zes als ook veilig en verantwoord met vier personen kan worden uitgerukt. Verder kwamen de procedures in het kader van Veilig en Schoon werken, nieuwe toepassingen in de Digitale Bereikbaarheidskaart (DBK) en de voertuignavigatie en de nieuwe mobilofoons en portofoons aan bod. Ook
16.3 17.3
Evenementen 2018
Een uitdagend, inspirerend en gevarieerd programma voor repressieve en niet-repressieve brandweercollega’s waarbij je gaat ervaren dat diversiteit als mens en in het vak een kracht is!
15 maart 2018 bij het IFV
15.3
Enthousiast Het was een informatieve en gezellige avond. Bezoekers waren enthousiast over de gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan over het vak en kennis te maken met diverse ontwikkelingen binnen de organisatie.
26.4
Expertdag Brand- preventieweken
Incident onderzoeksdag
was er gelegenheid om nader kennis te maken met de OR en de OC (Onderdeelscommissie Vrijwilligers), het Team Collegiale Opvang (TCO), team Brandveilig leven, het risicocommunicatieproject Zeeland Veilig en diverse andere afdelingen binnen Veiligheidsregio Zeeland.
26 april bij het IFV
22.9
Mud Masters
22 september in Biddinghuizen
Houd jij van spektakel en ben je niet bang voor een beetje viezigheid? Dan is de Mud Masters echt iets voor jou! De Brandweer Sportbond maakt ook dit jaar weer een gezamenlijke start van de brandweer mogelijk.
Op deze dag informeren we je over het thema van de Brandpreventieweken 2018. We bespreken de acties die in oktober worden georganiseerd en je kunt ideeën opdoen voor acties binnen je eigen organisatie.
11.10 12.10
Dit jaar staat het thema rook centraal. Er is onder andere aandacht voor de hernieuwde kijk als referentiekader bij brandbestrijding, rookgasexplosies en rookverspreiding. We delen kennis met collega’s van incidentbestrijding, risicobeheersing, vakbekwaamheid, brandonderzoek en kennisregie.
Brandweer congres
11 en 12 oktober in Zaandam
Laat je verrassen door een divers aanbod aan workshops, demonstraties en buitenprogramma’s. Het belooft weer een uniek event te worden! Het Brandweercongres 2018 vindt plaats bij Taets Event park op het Hembrug Terrein in Zaanstad.
Landelijke Veiligheidsdag
26 mei in Almere
26.5
Diverse hulpdiensten presenteren zich op spectaculaire wijze aan het publiek. Ben jij erbij? Zie ook pagina 8.
Kijk voor de meest actuele versie van deze evenementenkalender en meer info over de evenementen op
www.brandweernederland.nl/kalender
Agenda 11
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Zuid-Holland Zuid op training in Weeze Het afgelopen jaar namen twintig ploegen van Zuid-Holland Zuid deel aan de realistische teamtraining in Weeze, Duitsland. De teams gingen aan de slag met diverse realistische scenario’s. Brandbestrijding is één van de meest voorkomende en ook risicovolle taken van de brandweer. Het is dan ook van belang dat je hierin oefent, zowel als individu en ook als team. Samenstelling ‘Bij de ontwikkeling van het programma en scenario’s is bewust gekeken hoe we het leerrendement van het team, maar ook van de individuele bevelvoerder en manschap, zo hoog mogelijk kunnen maken. Naast een basisbezetting
29.9 6.10
Landelijke finales Jeugdbrandweer
Klasse Aspiranten Hoge Druk op zaterdag 29 september
Klasse Junioren en Aspiranten Lage Druk op zaterdag 6 oktober
Nationale Brandweer herdenking
16 juni in Schaarsbergen
Elk jaar vindt op de derde zaterdag in juni een nationale herdenking voor genodigden plaats bij het monument in Schaarsbergen. Landelijk staan we op deze dag stil bij de moed en daadkracht van onze collega’s die omkwamen tijdens de uitoefening van ons vak.
Scenario’s De scenario’s bestonden uit incidenten bestrijden in complexe gebouwen zoals een parkeergarage, diverse soorten voertuigbranden en verschillende branden in gebouwen. De instructeurs voor deze dagen waren afkomstig uit de eigen instructeurspoule van Zuid-Holland Zuid. Zij hebben de laatste actuele bijscholingen gevolgd en hebben ruime ervaring in het waarnemen van teamtrainingen. John: ‘Je ziet eigenlijk per scenario het zojuist geleerde toegepast worden, er zit een goede opbouw in. Mijn ervaring is dat aan het einde
19.4 Duits-Nederlands Brandweercongres
16.6
oefent ook een Officier van Dienst (OvD-B) mee in zijn of haar rol. Tijdens deze trainingen trek je twee dagen intensief met elkaar op. Naast dat je iets leert over brandbestrijding in nieuwe objecten, is ook dat teamgevoel waardevol’, vertelt medewerker Operationele Zaken John van den Bergh.
19 april bij Vliegveld Twenthe
Kennen en gekend worden, goede relaties opbouwen en onderhouden met partners die je in de praktijk van grensoverschrijdende samenwerking tegenkomt. Brandweerfunctionarissen uit Duitsland en Nederland komen bijeen voor een vakcongres over internationale samenwerking en kennisdeling.
van de tweede dag, wanneer je terug naar de kazerne rijdt, iedereen een goede praktische stap heeft gemaakt.’ Schoon werken Ook schoner werken was onderdeel van de oefeningen. De afdeling Materieel & Logistiek ondersteunde daarbij. Gedurende de dagen werd iedereen voorzien van onder andere schone onder- en bluskleding en bijvoorbeeld nieuwe nekflappen. Ervaringen ‘De geluiden die we horen over de teamtraining zijn met name positief: leuke scenario’s en veel geleerd. Maar bijvoorbeeld ook fijn dat zaken die we in het verleden hebben geleerd, zoals G-RSTV (Gebouw-Rook, Stroming, Temperatuur, Vlammen), nu goed kunnen toepassen tijdens een oefening’, besluit John.
15.5
Grens verleggend samenwerken
15 mei bij het IFV
Het programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch Optreden Brandweer Nederland (GBO-SO) organiseert een seminar over de laatste ontwikkelingen van de diverse projecten van Natuurbrandbeheersing, Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen, Logistiek & Ondersteuning en het Specialisme Technische Hulpverlening. Zie voor meer informatie ook pagina 6 & 7 in deze Brandweerkrant.
8.9
2&3.11 Nationaal Congres Fire Safety & Science
2 en 3 november bij het IFV
Landelijke finales vaardigheidstoetsen ABWC Oppervlakteredding bij VR Fryslân,
De ontwikkelingen op het terrein van Fire Safety Engineering en innoverende brandbestrijding staan niet stil. Daarom wordt weer een mooi programma aangeboden met de nieuwste ontwikkelingen, onderzoeken en activiteiten op deze terreinen.
post Koudum, 8 september
Klasse 112 bij VR Fryslân, post Leeuwarden, 15 september Klasse TS-HD bij VNOG, post Harderwijk, 22 september Hoofdklasse bij VR Zeeland, post Goes, 29 september
12 Achterop
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Eerste brandweerveteranendag in Drenthe De Veiligheidsregio Drenthe organiseert dit jaar voor het eerst een brandweerveteranendag. Deze dag vindt plaats op zaterdag 26 mei 2018 in het pand van de Veiligheidsregio Drenthe in Assen. Commandant Fred Heerink kwam met het idee van een Veteranendag. Met een groep medewerkers gingen we aan de slag en spontaan groeide het enthousiasme om deze dag te gaan organiseren. Basis ‘Alle mensen die bij de brandweerposten in Drenthe, ook opgeheven posten, hebben gewerktworden uitgenodigd. We organiseren deze dag om de veteranen te bedanken voor hun bijdrage aan een veilige samenleving. Zij staan aan de basis van onze huidige brandweerorganisatie. We willen de mensen een mogelijkheid bieden om elkaar weer te ontmoeten en samen herinneringen op te halen.’
Nazorg Froukje de Boer (een van de organisatoren) geeft verder aan: ‘Bij het delen van de vele ervaringen is met name het punt nazorg van belang. Er komt een stand van het Steunpunt Brandweer met een film voor oud-brandweermensen. Daar kunnen de oud-collega’s die daar behoefte aan hebben langsgaan om over hun ervaringen te vertellen.’ Vroeger en nu De oud-collega’s maken verder een reis door de tijd op onder andere het gebied van lesmateriaal, kleding en materieel, waaronder ademluchttoestellen. Hoe was het vroeger en hoe is het nu? Ook wordt er een film vertoond van het Drents archief over de brandweer van vroeger. ‘We hopen met dit programma veel veteranen een leuke en bijzondere dag te bieden’, besluit Froukje. Heb je vragen, mail dan naar veteranendag@vrd.nl
Inzet evalueren en verbeteren
De slimme vragenlijst Goede informatie van een inzet is voor de brandweer een belangrijk hulpmiddel om te kunnen verbeteren en evalueren. In Twente is het afgelopen jaar een stap gezet om dit verder vorm te geven middels de slimme vragenlijst. Tot nu toe was de daadwerkelijke inzet tijdens een incident een soort black-box qua informatie. Wat hebben we precies gedaan? Hebben we mensen gered? Hoe is de inzet verlopen? Allemaal vragen die belangrijk zijn om te kunnen evalueren en te leren maar die tot nu toe niet goed werden vastgelegd.
Wat staat er in de volgende krant?
Op terugweg Nu krijgt de bevelvoerder op basis van de gegevens van de meldkamer een vragenlijst. Deze vragenlijst wordt ontsloten op de Ipad in de tankautospuit. Daardoor kan de bevelvoerder de vragenlijst al invullen op de terugweg naar de kazerne. De vragenlijst bevat diverse leer- en evaluatievragen die de bevelvoerder en de ploeg helpen met leren en nabespreken van incidenten. Daarnaast vormt de ingevulde vragenlijst een inzetverslag van het incident. In totaal bevat de lijst circa 180 vragen, maar doordat nieuwe vragen afhankelijk zijn van eerdere antwoorden worden alleen relevante vragen gesteld. Slim dus! Drie uitgangspunten Emiel Sanders, adviseur managementinformatie, was betrokken bij de ontwik-
keling van de slimme vragenlijst. ‘Bij de ontwikkeling en implementatie kwamen we tot drie belangrijke uitgangspunten. Allereerst moet de lijst alleen vragen bevatten over wat de bevelvoerder ter plaatse kan vaststellen. Als tweede moeten de vragen aansluiten bij de werkelijkheid van de werkvloer. Belangrijk was dan ook de input van twee bevelvoerders in het ontwikkelteam. Van de ervaringen van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond leerden we dat het belangrijk is om een snel opvolgingsproces in te richten om leerpunten uit de lijst op te pakken. Dit hebben wij ook geïmplementeerd en dat blijkt erg goed te werken.’ Wil je meer weten over de slimme vragenlijst of heb je vragen, neem dan contact op met Emiel Sanders van Brandweer Twente, e.sanders@brandweertwente.nl.
Wil je 24/7 op de hoogte blijven?
De volgende Brandweerkrant van Nederland verschijnt
www.facebook.com/NLBrandweer
www.linkedin.com/groups?gid=3225709
in juni 2018. Heb jij een leuk onderwerp voor deze krant?
www.twitter.com/Brandweer_NL
Instagram.com/brandweernl
Mail ons dan: communicatie @ brandweernederland.nl
www.brandweernederland.nl
Pinterest.com/brandweernl
>
Colofon
Meer informatie (026) 355 24 55 of Aan deze uitgave communicatie@brandweernederland.nl werkten mee:
Met dank voor de inhoudelijke bijdragen vanuit de regio’s:
redactie Team Communicatie Brandweer Nederland
Brabant-Zuidoost, Limburg-Noord, Drenthe, Gelderland-Zuid, Fryslân, Haaglanden, Flevoland, GelderlandMidden, IJsselland, Noord- en OostGelderland, Gooi en Vechtstreek, Twente, Zeeland, Zuid-Holland Zuid.
fotografie Paul Termorshuizen, Fred Rotgans en Kees van der Mark teksten de communicatieadviseurs van het vormgeving HSTotaal, Haarlem Netwerk Cobra en Team Communicatie druk MediaCenter Rotterdam Brandweer Nederland verspreiding Netwerk Cobra
bezoek Kemperbergerweg 783 6816 RW Arnhem post Postbus 7010 6801 HA Arnhem internet www.brandweer nederland.nl