Heel Holland Bakt-finalist Jan Spannenberg gebruikt tegelen stucervaring in de keuken

Regelmatig was hij als eerste ruim binnen de tijd klaar in de tent van Heel Holland Bakt. Jan Spannenberg uit Zwolle, tegelzetter in het dagelijks leven die ook decoratief stucwerk aanbrengt, bereikte het afgelopen seizoen de finale van dit televisieprogramma van Omroep MAX. “Als tegelzetter moet je gestructureerd en met en strakke planning werken. Die ervaring komt in de keuken goed van pas”, lacht Jan.

Aan de keukentafel van het gezin Spannenberg neemt de 44-jarige Jan uitgebreid de tijd om over zijn deelname aan het populaire televisieprogramma te praten. Het prominent aanwezige kookeiland, de grote oven en tal van bakgereedschappen die de keuken sieren, verklappen dat er in huize Spannenberg graag gebakken en gekookt wordt. Ook de boeken met bak- en andere recepten op het aanrecht bevestigen die aanname.

“Ik sta inderdaad regelmatig in de keuken om te koken of bakken. Dat vond ik vroeger als kind al leuk om te doen. Lekker ontspannen samen met m’n moeder iets lekkers maken. Dat ben ik door de jaren heen eigenlijk altijd blijven doen”, zegt Jan, die volgens familie en vrienden steeds beter wordt als bakker. “Onze nichtjes en mijn vader hadden al vaker gezegd dat ik me moest opgeven voor Heel Holland Bakt, maar dat deed ik nooit.”

Je moet wel wat kunnen

In de aanloop naar het tiende seizoen van het programma trekt Jan de stoute schoenen aan en hij meldt zich aan als kandidaat. “Het is niet zomaar een show, je moet echt wel wat kunnen. Te beginnen met het maken van een patisseriewaardige taart en een gevuld brood. Ook moest ik een video maken waarin ik mezelf kort voorstelde. Onze nichtjes hebben gefilmd, die zijn daar handiger in dan ik ben.”

Als Jan door de eerste selectieronde komt, wordt hij voor een volgende ronde uitgenodigd om bij Meester Patissier en Meester Boulanger Robèrt van Beckhoven, tevens jurylid van Heel Holland Bakt, eclairs te komen bakken. “Toen waren we nog met een enorm grote groep, maar na die sessie bij Robèrt werden de laatste tien geselecteerd en ik zat bij de gelukkige kandidaten die in de tent aan de competitie mochten beginnen. Vooraf niet verwacht, maar wel een enorme belevenis.”

Genoten in de tent

Als zelfstandig tegelzetter kan Jan zijn eigen agenda bepalen en dat kwam in de weken van de opnames goed uit. “Ik heb enorm genoten in de tent. Niet alleen van het bakken en de opnames, maar vooral ook van de mensen. Van de negen andere kandidaten, de juryleden Janny van der Heijden en Robèrt en presentator André van Duin en het team daaromheen dat de uitzendingen maakte. We stonden iedere opnamedag toch wel met een groep van ruim 50 mensen in de tent. Enorm gezellig!”

Dat hij tijdens de opnameweken vele uren kwijt is met het bedenken van twee nieuwe recepten en het oefenen hiervan voor de volgende twee opnamedagen, hadden ze er vooraf niet bij gezegd, zegt Jan glimlachend. “Die voorbereiding voor de volgende opname kostte tot wel 40 uur in de week. Dat was best pittig. Zeker omdat je naast je werk ook een gezin hebt. Dat was best pittig, maar ik had het niet willen missen.”

Eigen gereedschap

In de tent, maar ook in de eigen keuken laat Jan zien dat de bouw en bakken meer overeenkomsten hebben dan veel mensen denken. Een mooi voorbeeld daarvan zijn enkele ge - reedschappen die Jan meeneemt naar de tent en tijdens het bakken gebruikt. “Zo werk ik altijd met een spackmes voor het snel afstrijken van verschillende lagen biscuitdeeg en het glaceren van een gespoten taart. Robèrt kwam meteen bij me staan toen ik er in de tent voor het eerst mee werkte. Dat had hij nog nooit gezien.”

Ook voor het maken van rolletjes gebruikt Jan materialen die de gemiddelde bakker niet in de keukenla heeft liggen. “Je kunt in een kookwinkel speciale vormpjes en buisjes halen, maar ik neem bij de Raab Kärcher gewoon pvc-buizen in verschillende diameters mee. Daarmee kan ik prima uit de voeten”, zegt Jan terwijl hij uit een lade verschillende vormen pakt. “Je gebruikt altijd plastic folie waarop je bijvoorbeeld de chocolade aanbrengt, dus dit werkt prima.” →

Strakke organisatie

Tijdens de opnames bakt Jan zich al snel in de kijker. Niet alleen met zijn mooie en volgens de jury lekkere taarten en broden, maar ook door de snelheid waarmee hij de opdrachten uitvoert. “Ik was meestal ruim op tijd klaar en kon dan vaak medekandidaten nog even helpen.”

Een verklaring voor dat werktempo heeft Jan wel. “Daar komt mijn ervaring en kennis als ondernemer goed van pas. Ik ben gewend om volgens een planning te werken en weet hoeveel tijd bepaalde werkzaamheden duren. Dat is bij tegelzetten en aanbrengen van decoratief stucwerk niet anders dan in de keuken. Zeker niet als je dat combineert met een goede voorbereiding en zorgt voor een schone werkplek. Daarom waren de grote bloempotten op de werkbanken in de tent ook mijn grote vrienden. Daarin kon ik mooi alle gereedschappen en andere spullen zetten zodat ik de werkruimte optimaal kon benutten.”

Niet alle werkervaring levert Jan overigens voordeel op in de keuken. “Symmetrie is bij tegelen erg belangrijk dus dat is een beetje in mijn dna gaan zitten. Maar zeker bij het bakken hoeft het niet altijd perfect uit- gemeten en recht te zijn. Daar hebben mijn vrouw en ik het wel eens over. Zij zegt dan bijvoorbeeld dat een macaron die als decoratie boven op een taart staat, best scheef mag staan. Ik vind dat altijd lastig, want ik ben gewend dat alles mooi haaks en recht moet zijn”, lacht Jan.

Niet gek laten maken

De wetenschap dat er in de tent camera’s op hem gericht staan, doet Jan weinig. “Ik had me voorgenomen gewoon van aflevering tot aflevering te kijken hoe het zou gaan. Van zenuwen had ik geen last, ik ben gewoon mezelf gebleven. Als ondernemer weet ik wat het is om onder druk te moeten presteren. Ook toen ik uiteindelijk in de finale stond, voelde ik die druk niet. Ik laat me niet zo snel gek maken”, zegt hij nuchter.

Wel moet Jan wennen aan de bekendheid die zijn deelname aan Heel Holland Bakt heeft opgeleverd. “Het gebeurt me nog steeds dat ik bij de school van onze kinderen sta of bij een klant kom voor een klus en dat mensen me dan aanspreken. Dat went nog steeds niet, want iedere keer denk ik dan: ‘waar moet ik jou van kennen?’” ■