Bovatinfo 2023-3 by bovatin

2023-3

tegelzetters

Herstart Meerwaarde van Tegels

Jarig Cersaie vol kleur en reliëf

vakblad voor de tegelspecialist

Regio’s netwerken met een knipoog

ALS POEDER IN DE ZAK, ONWRIKBAAR OP VLOER EN WAND! De krachtige, veelzijdige en flexibele poedertegellijmen van Forbo Eurocol • Uitstekende verwerkingseigenschappen • Voor vloer en wand • Hoge aanvangskleefkracht en standvermogen • Stofarm en EC 1PLUS • Krachtige eindhechting op diverse ondergronden • De ideale lijm voor de professionele tegelzetter • Flexibel en spanning opnemend Forbo Eurocol Nederland B.V. Industrieweg 1-2, 1520 AC Wormerveer T +31 (0)75 627 16 00 info.eurocol@forbo.com, www.eurocol.nl Technische adviezen +31 (0)75 627 16 30

november augustus 2022 2023

kwartaalagenda In deze rubriek vindt u de belangrijke data voor de tegelbranche. Uw regio-vergadering, het jubileumfeest van uw bedrijf, de lancering van uw nieuwe product in deze agenda? Mailt u dan AUB uw contactgegevens, de aard van de bijeenkomst, de datum, tijd en locatie naar redactie@bovatin.nl, dan vermelden wij ze in deze agenda! NB: Wilt u een evenement bezoeken? Neem dan altijd eerst even contact op met de organisator! Bestuur BOVATIN Het bestuur van bovatin vergadert in 2023 op de donderdagen 2 november en 14 december, aanvang 14.30 uur. Per vergadering wordt nog besloten of deze fysiek of online plaatsvindt.

voorwoord We hebben inmiddels het grootste deel van 2023 achter ons liggen en ik kijk met genoegen terug op de afgelopen zomer. Twee afdelingen hebben inmiddels een interessante en gezellige ledenbijeenkomst georganiseerd. Momenten waarop we als bestuur in contact kunnen komen met een deel van onze leden en delen waar we mee bezig zijn. Maar tegelijk zijn het de plekken waar we graag van onze leden horen wat zij belangrijk vinden. Waar wij ons namens hen mee moeten bezighouden en waarvoor we ons moeten inzetten. Het was goed om te ervaren dat ons initiatief om ook zzp’ers de kans te bieden om zich tot leermeester te scholen breed wordt gesteund door leden. Het besef dat we alle zeilen moeten bijzetten om jonge tegelzetters ook in de praktijk het vak te kunnen leren, is bij vrijwel iedereen wel aanwezig. Inmiddels hebben de eerste geïnteresseerden zich al gemeld en hun opleidingstraject is gestart of staat op het punt van beginnen. Ik hoop dat er velen volgen en dat we samen de toekomst van

Bestuursvergaderingen zijn in principe besloten, maar u kunt als bovatin-lid, wanneer u wilt dat het bestuur uw vraag behandelt, die aan één van de bestuursleden stellen. (mail en adressen zie elders in deze bovatinfo). Of mail uw punt dan tenminste 14 dagen voor de betreffende vergadering aan de secretaris, secretaris@bovatin.nl, dan komt uw mail op de agenda.

ons mooie vak kunnen waarborgen.

Alvast voor uw agenda: De afdeling Noord-Holland houdt donderdag 2 november een Tegelzettersbijeenkomst bij BMN Bouwmaterialen in Alkmaar.

gehouden. Een ALV waarin we verantwoording hebben afgelegd over de uitvoering

Overigens staat ook de derde regiobijeenkomst vast. Begin november zijn we te gast bij de regio Noord-Holland bij BMN Bouwmaterialen in Alkmaar waar onder andere Gert Jacobs weer een boeiende presentatie zal verzorgen. En de collega’s in de regio Oost- en Noord-Nederland werken eveneens aan een programma voor een bijeenkomst in hun regio. Ook onze jaarvergadering hebben we afgelopen zomer van ons beleid en onze plannen voor 2024 hebben geschetst. In Bologna heb ik tijdens de 40e editie van Cersaie weer kennis gemaakt met

De Evenementenhal in Gorinchem is 8 en 9 november het toneel van de Afbouw Vakdagen, georganiseerd door de NOA.

nieuwe tegelcollecties en innovaties van fabrikanten van gereedschappen, lijmen, profielen en andere toebehoren die wij tegelzetters gebruiken. Groot, groter, grootst lijkt het devies van de Italiaanse keramische industrie. Slabs veroveren de markt in rap tempo, al was er ook volop keuze en variatie in de kleinere afmetin-

colofon bovatinfo is een periodieke uitgave van bovatin: de Bond van Aannemers van Tegelwerken in Nederland. Het blad wordt gedrukt op ongechloreerd papier, verspreid in bio-folie en verschijnt vier maal per jaar: in april, juli, oktober/november en januari van het aansluitende jaar. Oplage: 5000 exemplaren per jaar. Deadlines voor advertenties en kopij: 1 maart, 1 juni, 1 september, 1 december. Voor informatie: Abonnementen: Secretariaat bovatin, tel. 0318 547 366, e-mail: bovatin@bovatin.nl Hoofdredactie, advertenties en verspreid nieuws: G. (Geert) Hilferink Hof van Edinburgh 41, 7007GW Doetinchem tel. 06 398 542 33, e-mail: redactie@bovatin.nl Art direction en grafisch ontwerp UPPERCASE, www.studiouppercase.nl e-mail: hello@studiouppercase.nl, tel. 06 547 448 96 Foto omslag: Essence. – Italgraniti

gen. Kleurrijk was het in ieder geval! Uit de gesprekken met de vertegenwoordigers van collega-brancheverenigingen uit andere Europese landen bleek andermaal dat we kampen met dezelfde uitdagingen. Voldoende instroom van jonge tegelzetters vanuit de opleidingen en de zorgelijke situatie op de nieuw- en verbouwmarkt. Het bewijst dat we ons ook binnen Europa gezamenlijk moeten blijven inzetten voor de toekomst van ons vakmanschap. Over vakmanschap gesproken: op 8 en 9 november zijn we als kennispartner aanwezig op de Afbouw Vakdagen, die georganiseerd worden door de NOA. In de Evenementenhal in Gorinchem komen vaklieden uit de afbouw, brancheorganisaties en leveranciers samen voor twee dagen kennisdelen. Aan de hand van demonstraties, presentaties en kennissessies kunnen stukadoors, schilders en tegelzetters in korte tijd hun kennis bijspijkeren en verbreden. Daarnaast hebben we samen met Mosa besloten om de campagne Meerwaarde van Tegels voort te zetten met hernieuwd campagnemateriaal. Een whitepaper van Mosa over de lage milieu-impact van keramische tegels, biedt een waardevolle aanvulling op ons eerder ontwikkelde materiaal over de goede energieprestatie van tegels. Zo kunnen we samen de consument er nog beter van overtuigen dat keramische tegels de meest duurzame vloeren wandbedekking zijn. Kortom; voldoende interessante ontwikkelingen waarover u in deze bovatinfo deels meer informatie kunt vinden. Ik wens u dan ook veel leesplezier en goede zaken in de komende periode, Gerard Reus,

voorzitter

mapei

KIES VOOR ZERO IMPACT* OP KLIMAATVERANDERING Kies voor het aanbrengen van keramische tegels voor lijmen en voegen uit de zero lijn van Mapei. De CO2-uitstoot van deze producten wordt volledig gecompenseerd door te investeren in gecertificeerde projecten. Een goede keuze, zowel voor nieuwbouw- als renovatieprojecten. Door in te zetten op het welzijn van de planeet en toekomstige generaties. Nul impact op het klimaat, de kwaliteit van Mapei. * De CO2-uitstoot wordt gedurende de hele levenscyclus gemeten met behulp van de Life Cycle Assessment (LCA-)methode. De uitstoot van de producten wordt vervolgens voor 100% gecompenseerd. Dit gebeurt door te investeren in gecertificeerde projecten voor hernieuwbare energie, herbebossing en bosbescherming.

Ontdek het op www.mapei.nl

november augustus 2022 2023

inhoud in deze editie 06 KRACHTIGE HERSTART voor Meerwaarde van Tegels 10 INFORMATIE MET KNIPOOG tijdens regiobijeenkomsten bovatin 17 GOEDE JAARVERGADERING in – waarschijnlijk – recordtempo

thema’s & toekomst 22 JARIG CERSAIE VOORAL KLEURRIJK reliëf en grote formaten domineren 32 ‘OPLEIDEN SAMEN OPPAKKEN’ Cersaie wil talent stimuleren 38 ECONOMIE EN DUURZAAMHEID dagen keramische industrie uit

informatie voor de professional 45 AFBOUW VAKDAGEN kennis verrijken en nieuwe productinnovaties zien 47 RUBI gaat snoerloos met CAS-platform

49 NIEUWE FORMULE PCI NANOLIGHT verbetert de verwerking 51 (PRODUCT)ONTWIKKELINGEN van Coba en Sika/ Schönox 53 OMNICOL PAST PRODUCT AAN na tips van verwerkers 55 KOMO Keurmerk voor tegelzetbedrijven 57 Nieuws van de BOVATIN Verzekeringsdienst doe de gratis Goed-Verzekerd-Check

61 IEDER ZIJN VAK… 62 Nuttige informatie voor bovatin-leden

“Dankzij de toegevoegde informatie uit de whitepaper van Mosa biedt de Meerwaarde van Tegels nu ook inzicht in de lage milieueffecten van keramische tegels”

november 2023

Herstart voor campagne Meerwaarde van Tegels Het werd tijdens de jaarvergadering al kort genoemd door de voorzitter: de campagne Meerwaarde van Tegels wordt voortgezet met aanvullende bewijsvoering. De nieuwe informatie is afkomstig van Mosa, die een whitepaper heeft uitgebracht. Centraal daarin staat een publicatie van Elsevier over een onderzoek naar de milieu impact van zes verschillende soorten vloerbedekking waaronder keramische tegels.

In het onderzoek zijn keramische tegels vergeleken met natuursteen, PVC, vloerbedekking/tapijt, laminaat en parket. De vloerbedekkingen zijn getest op hun impact op het milieu tijdens drie fases: de productiefase, het onderhoud en de levensduur. Hoewel de productie van keramische tegels energie-intensief is, zorgen het zeer beperkte onderhoud gedurende de gebruiksduur en de enorm lange levensduur ervoor dat keramische tegels de kleinste milieu impact van de zes vloerbedekkingen heeft.

Inhoudelijke aanvulling Met die conclusie vormt de whitepaper een waardevolle en inhoudelijke aanvulling op de boodschap die bovatin met de campagne Meerwaarde van Tegels al jaren publiekelijk maakt. Die campagne richt zich op de optimale doorgifte van warmte bij lage temperatuur verwarming. Onderzoek van Schlüter Systems toont aan dat tegels, in tegenstelling alle andere vloerbedekkingen, geen warmtegeleidingsweerstand heeft. Met andere woorden: het beste rendement biedt voor vloeren wandverwarming. →

bovatinfo

in samenwerking met

Douglas & Jones

Designtegels voor vloeren en badkamers De mooiste designtegels voor vloer en wand die passen bij jouw interieurstijl. Laat je inspireren door de ontwerpers van Mosa. www.mottobymosa.com

november 2023

→ Dankzij de toegevoegde informatie uit de whitepaper van Mosa biedt de Meerwaarde van Tegels nu ook inzicht in de lage milieueffecten van keramische tegels. Hiermee onderbouwt bovatin nog meer dat tegels in alle opzichten de meest duurzame vloerbedekking vormen.

Vernieuwd campagnemateriaal Inmiddels zijn de campagnematerialen aangepast en uitgebreid met de nieuwe informatie. De brochure is in herdruk weer verkrijgbaar. De bovatin-leden met een eigen showroom krijgen nieuwe exemplaren toegezonden, inclusief een presentatiestandaard. Daarmee kunnen zij consumenten actief wijzen op de financiële en milieu voordelen van tegels. Ook de website www.meerwaardevantegels.nl is vernieuwd en uitgebreid. Dat bovatin met de campagne consumenten aanspreekt en prikkelt, bleek eind vorig jaar wel uit de metingen van de social mediacampagne. In korte tijd scoorden de posts ruim 1 miljoen views. Het bewijst dat energiebesparing en duurzaamheid actuele thema’s zijn in ons land. “Met deze aanvullende informatie en vernieuwde campagnematerialen kunnen we niet alleen consumenten, maar ook overheden en andere organisaties nog beter bewust maken van de voordelen van keramische tegels. Daar blijven wij ons als bestuur ook actief voor inzetten”, aldus Gerard Reus. ■

www.meerwaardevantegels.nl

Tegels. Fit for future 2023

bovatinfo

Regiobijeenkomsten bovatin Gezellig en informatief met een knipoog Net voor en na de zomer hielden twee afdelingen van onze branchevereniging een interessant ledenoverleg. Tijdens beide bijeenkomsten was er, naast ruimte voor informatie over verschillende actuele onderwerpen, ook veel ruimte voor ontspanning, humor en inspiratie. Met deze bijeenkomsten leggen de regio’s Zuid en Midden- en West-Nederland de lat voor de regio’s Noord-Holland en Oost- en Noord-Nederland hoog. Zij moeten hun regiobijeenkomsten nog organiseren.

“Kende bovatin voorheen een jaardag voor alle leden, nu hebben we ervoor gekozen om in iedere regio een eigen event te organiseren. Dichter bij onze aangesloten leden en ook voor onze regiobesturen een mooie extra kans om in contact te komen met de tegelzetters in hun gebieden”, zo opende bovatinvoorzitter Gerard Reus de avond van regio Zuid in Fletcher Hotel-Restaurant Jagershorst in Leende.

Actualiteit Nadat de voorzitter een update had gegeven over onder meer de unieke subsidieregeling van bovatin voor zzp’ers die zich tot leermeester willen scholen, de gezamenlijke studie van adviesbureau Berenschot en de Vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB) naar de toekomst van keramiek in de bouw en positieve ontwikkelingen binnen het vmbo-onderwijs, was het de beurt aan de aanwezigen in de zaal. “Hoe zit het met het initiatief dat een tijd geleden is ingezet om de btw op arbeid er af te halen”, wilde een van de aanwezigen weten. Volgens Reus is het een onderwerp dat nog steeds ‘op tafel ligt in Den Haag’, Ook de status van de poging om de bewezen duurzame eigenschappen van keramische vloertegels in de energielabels verwerkt te krijgen, werd aan de voorzitter gevraagd.

“Het is voor ons als bestuurders minstens zo belangrijk om van jullie te horen wat er leeft onder onze leden”

Dat contact is niet alleen belangrijk voor leden om bijgepraat te worden door de landelijke en regionale besturen, zo benadrukte Reus. “Het is voor ons als bestuurders minstens zo belangrijk om van jullie te horen wat er leeft onder onze leden. Ik vertel graag waar we momenteel mee bezig zijn, maar wil ik ook uit de zaal horen wat jullie van ons verwachten.”

november 2023

Meerwaarde van Tegels Hoewel die pogingen vooralsnog niet tot het gewenste resultaat hebben geleid, benadrukte Reus dat de campagne Meerwaarde van Tegels wel degelijk een groot succes is geweest. “De verkoop van vloeren wandtegels is de afgelopen twee jaar ongeveer acht tot tien procent gestegen. Steeds meer consumenten willen duurzaam investeren in hun woning en zuinig omgaan met energie. Daarvoor zijn keramische tegels de beste oplossing en de Meerwaarde van Tegels benadrukt die boodschap.” Behalve het onderzoek van Schlüter Systems over deze duurzame eigenschapen presenteerde Mosa onlangs een tweede rapportage waaruit blijkt dat keramische tegels de best presenterende vloerbedekking is voor lagetemperatuurverwarming. “Daarom gaan we de campagne Meerwaarde van Tegels samen met Mosa nieuw leven inblazen.” (Meer over deze herlancering lees je op pagina 6 en verder)

Vragen over Wkb De per 2024 naderende Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) en de Omgevingswet zorgen bij veel leden tot vragen. Reden voor de regio Zuid om Teus Zanen, juridisch adviseur van bovatin te vragen wat meer tekst en uitleg te geven. “De basis van de Wkb is een opleverdossier dat aan het eind van de bouw aan de eigenaar overhandigd moet worden. In dat dossier staat uitgebreid gedocumenteerd wie welke werkzaamheden heeft uitgevoerd, met welke materialen en op welke manier deze verwerkt zijn. Aangevuld met foto’s van afgeronde werkzaamheden, moet het dossier de nieuwe eigenaar de garantie bieden dat het gebouw volgens het bestek is gebouwd.”

Verantwoordelijkheden Hoewel de hoofdaannemer uiteindelijk verantwoordelijk is voor het opleverdossier, zal die als opdrachtgever zijn onderaannemers verantwoordelijk maken voor de borging van de kwaliteit van het werk waarvoor zij ingehuurd worden. “De tegelzetter zal dus het opleverdossier voor het tegelwerk moeten bijhouden en na afronding aanleveren bij de hoofdaannemer. Die kan het als deel-dossier opnemen in het complete opleverdossier. Met andere woorden: de tegelzetter moet bewijzen dat het werk is uitgevoerd met de materialen die in het bestek zijn opgenomen en dat het werk voldoet aan alle kwaliteitseisen. Dat kan in de meeste gevallen door foto’s te maken en te uploaden in het digitale dossier.

“Om de leden van bovatin bij de Wkb te helpen, is in de eigen bundeling-app een voorbeeld van een opleverformulier te downloaden” Om de leden van bovatin hierbij te helpen, is in de eigen bundeling-app een voorbeeld van een opleverformulier te downloaden. Daarop kunnen onze leden al zien hoe het er straks gaat uitzien en wat er gevraagd wordt.

bovatinfo

Wennen aan nieuwe werkwijze Op de vraag uit de zaal of die documentatie niet voor heel veel extra administratie gaat zorgen, antwoordde Zanen: “In België wordt met een soortgelijk systeem gewerkt. Ook daar moeten foto’s geüpload worden in een digitaal dossier. Het hoeft niet heel veel extra tijd te kosten, al zal het in het begin vooral wennen zijn aan de nieuwe situatie en de verplichting om je werk in verschillende fases te documenteren.” Bovendien kan de tegelzetter er in een later stadium voordeel van hebben. “Het opleverdocument is het bewijs dat jij je werk goed hebt gedaan en de juiste materialen hebt gebruikt. Bij eventuele latere schademeldingen kan dat van pas komen.” Na de presentatie van Zanen was het tijd om onder de aanwezigen twee exoskeletten van Auxivio te verloten. Tijdens de officiële trekking werd de aanwezigen gevraagd of er al bedrijven zijn die ervaring met deze hulpmiddelen hebben. Die waren zeker aanwezig en stuk voor stuk waren de ervaringen positief. Dominikowski Tegels uit Landgraaf en Loek Lommers uit Valkenswaard gingen met de exoskeletten naar huis.

Op de hak genomen Na het officiële gedeelte had het regiobestuur een mysteryguest in petto. Het eerste deel van de bijeenkomst had hij achter in de zaal gezeten en alle sprekers, woorden en vragen goed in zich opgenomen. Cabaretier Rob Scheepers nam, toen hij eenmaal voor de groep stond, een groot deel van de aanwezigen flink op de hak. Een roast waarin eerder geuite woorden met een knipoog uit hun verband werden getrokken en bestuursleden en publiek er aan moesten geloven. Van Reus en Zanen tot een tegelzetter die samen met zijn zwangere vrouw naar de bijeenkomst was gekomen. Daarbij spaarde Scheepers, die bekend staat vanwege zijn vlijmscherpe tong, niemand zonder overigens echt beledigend te worden. Dat Scheepers tijdens zijn optreden geen vijanden had gemaakt, bleek ook na afloop toen hij, samen met de aanwezigen, op het zomerse terras de avond gezellig afsloot.

Onderwijs en samenwerken Amper nadat de zomervakantie was afgelopen, stond in Bouwcenter RAB Utrecht de regiobijeenkomst van Midden- en West-Nederland op het programma. In de sfeervolle en tegelrijke showroom op de eerste verdieping stonden onderwijs en samenwerken centraal. Nadat voorzitter Gerard Reus de aanwezigen kort welkom had geheten, gaf hij het woord aan de eerste gastspreker van de avond; Gert Jacobs. Hij was veertien jaar profwielrenner en reed alle grote rondes en wedstrijden.

november 2023

Meesterknecht “Als wielrenner kreeg ik de eretitel ‘meesterknecht’. Een titel waar ik trots op ben, want mede dankzij mij behaalde mijn ploeg en onze kopmannen overwinningen. Zonder meesterknecht geen succes. Dat geldt niet alleen in de wielersport, ook in het bedrijfsleven kan een projectleider niet zonder zijn team”, zo begon de energieke Jacobs zijn verhaal.

Team niet vergeten Aan de hand van oude foto’s en filmpjes nam de oud-wielrenner de aanwezigen mee terug in de tijd toen bij samen met ploeggenoot Jean Paul van Poppel ‘van de ene naar de andere overwinning’ reed. “Als ik mijn kopman naar het podium kon fietsen, had ik ook gewonnen. Niet voor de camera’s, maar wel ’s avonds in het hotel als we weer met de ploeg samen waren. Dat was de beloning die meteen ook de motivatie was om de volgende dag weer volle bak te rijden.” Jacobs vertelt zijn verhaal tegenwoordig veelvuldig en voor volle zalen. “Topsport is heel goed te vergelijken met het bedrijfsleven. Zonder teamwork kun je niet succesvol zijn. Als iedereen voor zichzelf gaat en geen oog heeft voor teamgenoten, bereik je niets. Je hebt elkaar nodig, vergeet dat niet.”

Gevulde bankrekening Als meesterknecht werd Jacobs financieel goed beloond. “Ik stopte toen ik 34 jaar was en had toen een goed gevulde bankrekening. Van ondernemen had ik geen verstand, dus er kwam een manager op mijn pad, die zei dat wel te kunnen. Hij zou mijn geld beleggen en investeren zodat mijn rekening bleef groeien. Dat liep anders en anderhalf jaar later was mijn geld op. Maar ik had geen vak geleerd en kwam echt in een gat terecht, een leegte. Geen topsport meer, maar ook geen ander doel.” Over die donkere periode wilde een televisieprogramma een reportage maken. “De ochtend na de uitzending daarvan werd ik gebeld door de eigenaar van een groothandel in brandweerautoinrichtingen. Ik wist niet eens dat het bestond, maar blijkbaar zitten er 416 verschillende producten in een brandweerauto. En eigenlijk alle brandweerkorpsen hebben die wel nodig dus ik besloot om op gesprek te gaan.”

Successen delen Jacobs werd aangenomen. “Zonder enige verkoopervaring, maar dat zou volgens mijn baas wel goed komen. Hij had gelijk, want ik was binnen een jaar de nummer-1 verkoper. Dat kwam door mijn collega’s, niet omdat ik zelf zo’n topverkoper was. Zij zorgden ervoor dat ik me kon ontwikkelen. Daarom bracht ik ook regelmatig taart mee om te tonen dat ik mij realiseerde dat mijn

bovatinfo

succes vooral ook hun succes is. Zorg voor commitment, voor betrokkenheid binnen een team en laat teamgenoten delen in het succes. Want een team dat trots is op elkaar, werkt nog harder voor elkaar”, zo besloot Jacobs zijn inspirerende betoog. Tijdens het aansluitende buffet werd snel duidelijk dat het verhaal van Jacobs zijn effect niet had gemist. Een deel van de aanwezigen vertaalde zijn boodschap naar eigen ervaringen en anderen haalden herinneringen op aan de televisiebeelden van de succesvolle ritten die de oudwielrenner ooit heeft gereden. Vanzelfsprekend onder het genot van de heerlijke gerechten die voorgeschoteld werden.

Stimuleren en enthousiasmeren De tweede spreker die het regiobestuur had uitgenodigd was Cor de Ridder. De landelijk coördinator Platform BWI was in Utrecht aanwezig om zijn publiek een inkijkje te geven in het succes van het keuzevak tegelzetten in de vmbo. “Belangrijk in de benadering van de jongeren in die leeftijdscategorie is stimuleren en enthousiasmeren. Dat kunnen we het beste doen door het vak concreet te maken. Samen met de scholen en bedrijven moeten we ze laten zien en ervaren wat het vak inhoudt.”

“Belangrijk in de benadering van de jongeren in die leeftijdscategorie is stimuleren en enthousiasmeren” Na een korte theoretische uitleg over de opbouw van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, het onderwijssysteem en de verschillende profielen, spitste De Ridder zijn verhaal toe op het keuzevak tegelzetten,

november 2023

onderdeel van Bouwen, Wonen en Interieur (BWI). Een succesvolle richting waarvoor de afgelopen jaren steeds meer belangstelling komt. “Inmiddels is een op de zes leerlingen binnen BWI een meisje. De interesse verbreedt en de aantallen stijgen”, aldus De Ridder.

Bijna 300 leerlingen Binnen BWI kunnen de leerlingen zelf kiezen in welke vakken ze gedurende een periode van zes weken worden geschoold en de basis van het gekozen van leren. Voorbeeld van zo’n succesvol keuzevak is tegelzetten voor het vmbo. “Dit keuzevak bestaat sinds 2019 en is samen met bovatin ontwikkeld. We hebben de interesse in het keuzevak sinds de start zien groeien. Bij de start waren er geen leerlingen, maar dat is voor nieuwe vakken te verwachten. In de jaren daarna stegen de aantallen, tot 297 in 2022. Iets om trots op te zijn”, zo zei De Ridder.

Beren op de weg Hoewel de cijfers optimistisch stemmen, gaf De Ridder aan nog steeds voldoende beren op de weg te zien. “Zolang de sector zichzelf blijft presenteren als zwaar en ruw werk blijft het lastig om dat imago te doorbreken. En letterlijk roepen dat het geen zwaar werk is, verandert ook niets. Want alleen het noemen van zwaar werk richt al schade aan, de ontkenning met geen of niet wordt niet bewust gelezen.” Dat de presentatie van de bouwsector positiever moet, was voor geen van de aanwezigen een discussiepunt. Wellicht kan de sector inspirerende sprekers als Gert Jacobs of cabaretiers à la Rob Scheepers vragen om advies… ■

Merk Agrob Buchtal / Serie Area Pro (nieuwigheid 2021)

DE HYGIËNISCHE TEGEL DUURZAME VOORDELEN › Moeiteloos schoonmaken: bespaart tijd en schoonmaakmiddel

› Antibacterieel: zorgt voor hygiënische reiniging

› Schone lucht: heeft een positief effect op het binnenklimaat › Slimme technologie voor optimale woonkwaliteit

Met Hytect kunnen mensen met een allergie rustig doorademen, kunnen ouders hun baby‘s gerust op de vloer laten kruipen en kunnen dierenvrienden in een handomdraai de sporen van hun viervoeters wegwerken. Want onze innovatieve technologie gaat bacteriën, schimmels en ziektekiemen tegen, breekt schadelijke stoffen in de lucht af, en zorgt ervoor dat vuil moeiteloos kan worden verwijderd. Omdat Hytect vast in het glazuur wordt ingebrand, blijft het effect permanent behouden.

www.hytect.com

november 2023

Goede jaarvergadering in – waarschijnlijk – recordtempo De Algemene Ledenvergadering van bovatin op 6 juli kan zeer waarschijnlijk de boeken in als de snelste jaarvergadering in de historie van onze brancheorganisatie. Iets meer dan een half uur na opening van de online vergadering, sloot voorzitter Gerard Reus de 73ste ALV. Dat betekent overigens niet dat het ontbrak aan een interessante agenda!

Traditiegetrouw was de aftrap aan de voorzitter, die in zijn jaarrede terugblikte op de activiteiten van het bestuur. “In het kader van het beleidsplan ‘de Koers’ is een begin gemaakt met het jaarlijks organiseren van bijeenkomsten van de vier afdelingen met een vertegenwoordiging van het hoofdbestuur. Om het bezoeken van deze afdelingsbijeenkomsten te stimuleren, heeft het bestuur besloten om hiervoor een bekende spreker of entertainer uit te nodigen. Als eerste heeft de afdeling Zuid Nederland de cabaretier Rob Scheepers voor hun bijeenkomst uitgenodigd. Ondanks, of wellicht juist door het feit, dat uw voorzitter en onze juridisch adviseur die avond flink werden ‘geroast’ was het niet alleen een nuttige, maar vooral ook leuke avond. Een extra trekker voor het bijwonen van de afdelingsbijeenkomst was het verloten van twee exoskeletten. Een voorbeeld dat in de andere regio’s een vervolg gaat krijgen.” Het betrekken van de leden bij bovatin blijft in elk geval de aandacht van het bestuur houden. Suggesties van de leden zijn daarbij uiteraard van harte welkom, aldus Reus.

“Het betrekken van de leden bij bovatin blijft in elk geval de aandacht van het bestuur houden” Stimuleren om leerbedrijf te worden Belangrijk onderdeel van de rede van de voorzitter was het uitleggen waaraan het contributiegeld, de bijdragen van de geassocieerde leden en de subsidies van de CONGA zo goed

mogelijk in het belang van de leden en de branche worden besteed. “De succesvolle activiteiten met betrekking tot het werven van leerlingen hebben inmiddels tot gevolg dat er een tekort is ontstaan aan leerbedrijven. Door onder andere het verlenen van financiële bijdragen en logistieke ondersteuning in samenwerking met Bouwmensen gaat de bovatin bedrijven met en zonder personeel stimuleren om als leerbedrijf te gaan fungeren. Ook zoeken we in federatief verband aansluiting bij het Aanvalsplan Techniek voor het in stand houden van opleidingen zoals die voor tegelzetter.”

Gezond werken cruciaal Voor het werven en behouden van personeel is een gezonde manier van werken cruciaal. Daarvoor zijn onder andere innovaties van groot belang. “Uit een gehouden pilot bij een aantal lid-bedrijven is inmiddels gebleken dat een exoskelet een goed hulpmiddel is. Ter stimulering van het gebruik van hulpmiddelen waaronder het exoskelet bestaat onder andere het plan om in samenwerking met de geassocieerde leden en Volandis themamiddagen te organiseren. Door bijvoorbeeld exoskeletten, maar ook gereedschappen te verloten, wordt getracht aanwezigheid van lid-bedrijven met en zonder personeel te stimuleren.”

Tegelzetten op basisscholen Uiteraard blijft ook het werven van leerlingen een belangrijk aandachtspunt. Uit onderzoek blijkt dat het van belang is al op jonge leeftijd aandacht te vragen voor allerlei mogelijke beroepen. “We willen daarom kinderen op de basisschool, plus hun leerkrachten, op een speelse manier met het vak laten kennismaken. Hiervoor laat bovatin in eerste instantie 500 kennismakingspakketten tegelzetten ontwikkelen. Ook voor het stimuleren van het vak tegelzetten op het VMBO worden weer activiteiten ontwikkeld.” →

bovatinfo

In één handbeweging een nieuwe badkamer!

Dankzij het unieke adaptersysteem in 1 handbeweging Aanmelden voor gratis toegang voor de Prefab beurs kan t/m 9 oktober.

• Waterdicht met 15 jaar verzekerde garantie • Efficiënt kant en klaar droogbouwsysteem • Volgens KOMO richtlijn

De Prefab beurs wordt gehouden in de Brabanthallen Den Bosch van 10 t/m 12 oktober 2023.

wedi.net

november 2023

→ Kwaliteitsregeling Er bestaat een KOMO-procescertificaat voor tegelzetbedrijven, maar de zakelijke markt – en dat zijn met name de grotere aannemingsbedrijven – heeft eerder expliciet aangegeven dat men daar nog niet in geïnteresseerd is. “Wij willen nu aan de hand van de Wet Kwaliteitsborging, die per 1 januari 2024 voor nieuwbouw van kracht wordt, deze regeling nieuw leven inblazen: zowel bij de tegelzetbedrijven als bij de professionele opdrachtgevers. Het valt namelijk niet uit te sluiten dat certificering tegelzetbedrijven een belangrijk streepje vóór kan geven bij ‘bewijsvoering van kwaliteit’ en in dat verband ter beperking van de controlekosten op die kwaliteit.” Uit eerder door ons gehouden onderzoek is gebleken dat consumenten kwaliteit belangrijk vinden en zeker als dat gepaard gaat met een garantie. “Daarom wil bovatin ook de garantieregeling voor consumenten beter onder de aandacht brengen. Voor zowel de acties richting professionele opdrachtgevers als consumenten zal een professioneel bureau worden ingeschakeld. Tenslotte zal de Bundeling-app verder worden gevuld met formulieren, checklists en nieuwe kennis op een manier zodat het voor de lid-bedrijven en de medewerkers hanteerbaar is in de dagelijkse praktijk.” Reus verzekerde de leden dat de genoemde activiteiten qua omvang en fasering zo worden ingericht dat ze kunnen plaatsvinden binnen de beschikbare financiële middelen. “In dit verband zal het bestuur zich de door de Kascommissie gedane aanbeveling om te gaan werken met een meerjarenbegroting ter harte nemen.”

Advies en vragen Kascommissie Hierna behandelde de voorzitter enkele vragen van de Kascommissie die niet direct van financiële aard zijn. “De eerste vraag is of we onderzoeken waarom leden opzeggen. Vaak wordt er wel een reden aangegeven. Bedrijfsbeëindiging is een veelvoorkomende reden, maar ook zien sommigen het nut van aansluiting bij een branchevereniging niet meer in. Of ze geven aan dat ze amper gebruikmaken van onze diensten. Soms wordt gemeld dat ze de contributie niet meer kunnen betalen.” De tweede vraag ging over de Bundeling-app. Hoe wordt de app ervaren en is daar al onderzoek naar gedaan? De voorzitter kon melden dat ongeveer de helft van de leden de app gebruikt. “We onderzoeken momenteel hoe we dit aandeel verder kunnen verhogen.”

Samenwerking NOA Reus gaf aan het einde van zijn jaarrede een update over de samenwerking met de NOA. “De samenwerking met het secretariaat van de NOA wordt wederzijds als zeer prettig ervaren. Vanuit de NOA is de vraag gesteld of er mensen vanuit de bovatin zijn die zitting willen nemen in de Commissie OZP en de Commissie Arbo. Dit wordt nog in het bestuur van bovatin besproken. Door de NOA wordt het zeer op prijs gesteld dat

“Ons initiatief om ook bedrijven zonder personeel als leerbedrijf te laten optreden zal de NOA als idee meenemen voor hun achterban” de bovatin deelneemt aan de Vakdagen op 8 en 9 november a.s. in Gorinchem. Ons initiatief om ook bedrijven zonder personeel als leerbedrijf te laten optreden zal de NOA als idee meenemen voor hun achterban.”

Financieel gezond Nadat vervolgens de notulen van de ALV van 17 september 2022 onder dankzegging aan Remus Aussen worden goedgekeurd en vastgesteld, was het tijd voor de financiële zaken. Penningmeester Tom Sterkman nam de aanwezigen mee door het jaarverslag 2022 en hij verklaarde dat het exploitatietekort (- € 29.800,-) vooral te wijten was aan de dalende koersen van de beleggingen (-34.500,-). “Als gevolg van de instabiele situatie rond de oorlog in Oekraïne zijn de koersen gedaald en daar hebben wij ook last van gehad. Maar als we die daling buiten beschouwing laten, zouden we op een bescheiden positief resultaat zijn uitgekomen.” Het verslag van de Kascommissie werd eveneens kort besproken. “Enkele vragen die zijn gesteld hebben we beantwoord en gegeven adviezen nemen we mee en gaan we in het Hoofdbestuur bespreken.” Wegens het aftreden van mevrouw Langebeeke was de Kascommissie op zoek naar een nieuw lid, naast Remy Dominikowski. Wilbert Heijblom meldde zich als kandidaat en werd vervolgend benoemd als nieuw lid van de Kascommissie. Ook de begroting voor 2024 werd kort door Sterkman toegelicht. “We gaan ervan uit dat er € 278.000,- aan inkomsten binnenkomen tegenover € 275.000 aan uitgaven. We zullen iets minder uitgeven aan promotiekosten, maar gaan wel een deel van de CONGA-gelden inzetten voor projecten. Zoals in de stukken is te zien, zijn we financieel gezond dus het negatieve resultaat van 2022 kunnen we hebben.”

Meerwaarde Bij de rondvraag meldde Reus dat hij de dag na deze vergadering een gesprek zou hebben met Mosa over een whitepaper dat de tegelfabrikant heeft gepubliceerd. “Een document dat we naast het onderzoek van Schlüter Systems kunnen inzetten in onze campagne Meerwaarde van Tegels.” Vervolgens sloot Reus de jaarvergadering en dankte alle aanwezigen. “Als ik goed kijk, zijn we iets meer dan 31 minuten onderweg, dus dit is waarschijnlijk de snelste ALV uit de bovatin-historie.” ■

FENTO VOORKOMT KNIE- EN RUGKLACHTEN DOOR MIDDEL VAN ERGONOMIE FENTO Knee Protection is als één van de weinigen in de markt volledig gespecialiseerd in ergonomische kniebescherming. Ze richten zich op professionals die vaak op hun knieën werken. Denk aan beroepsgroepen als vloerenleggers, tegelzetters, stratenmakers, hoveniers, installateurs, elektriciens en dakdekkers. Waar bij de meeste kniebeschermers het volledige gewicht op de knie komt te liggen, verdelen de kniebeschermers van FENTO op unieke wijze de druk over het gehele onderbeen. Hierdoor worden knie- en rugklachten voorkomen.

ONTSTAAN VANUIT EEN VRAAG UIT DE PROFESSIONELE MARKT

Nadat een zeilmaker bij de fysiotherapeut werd behandeld voor knie- en rugklachten, kwam hij enkele maanden later weer met dezelfde klachten terug. Ze vroegen zich vervolgens af of er geen alternatieve oplossing was die de klachten voorgoed zouden verhelpen. Ze kwamen erachter dat de huidige beschikbare kniebeschermers niet ergonomisch waren en hierdoor de lichamelijke klachten in stand hielden. Vanuit deze ondervinding is het balletje gaan rollen en zijn deze zeilmaker en fysiotherapeut samen ergonomische kniebeschermers gaan ontwikkelen... FENTO was geboren! 20 jaar later voorkomen en verhelpen de kniebeschermers van FENTO wereldwijd knie- en rugklachten.

NAUW CONTACT MET DE EINDGEBRUIKER

FENTO vindt het belangrijk om in direct contact te staan met de eindgebruiker, aandachtig te luisteren naar hun feedback en dit mee te nemen in het proces van productontwikkeling. Wat ze vaak als feedback terugkrijgen is dat de kniebeschermers op grote wijze bijdragen aan hun fysieke gezondheid. De positieve impact hiervan beïnvloedt natuurlijk niet alleen het professionele, maar ook het privéleven van de eindgebruiker.

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN

Medische specialisten claimen terecht dat voorkomen altijd beter is dan genezen. Professionals die vaak op hun knieën werken geven aan dat ze achteraf veel eerder hadden moeten beginnen met investeren in de juiste ergonomische kniebescherming. Het uitstel hiervan zien we ook vaak terug bij jongeren: omdat ze nu nog jong en fit zijn, houden ze zich hier niet mee bezig waardoor ze er op latere leeftijd last van gaan krijgen. FENTO richt zich daarom tegenwoordig ook op jongeren en wil hen daarmee op jonge leeftijd het belang van ergonomische kniebescherming in laten zien.

NIET ALLEEN ERGONOMIE MAAKT DEZE KNIEBESCHERMERS BIJZONDER

Een aantal andere punten waarin de kniebeschermers van FENTO bijdragen aan lichamelijk comfort tijdens het werk zijn onder andere het wijde oppervlak van de beschermer die zorgt voor stabiliteit tijdens het knielen, de brede elastieken die niet in de knieholtes knellen en het comfort die ze bieden tijdens het lopen of bewegen. Daarnaast zijn de producten slijtvast, ademend, waterbestendig, makkelijk schoon te maken en bevatten de meeste producten vervangbare onderdelen om de duurzaamheid te vergroten.

MEER INFORMATIE VIND JE OP:

WWW.FENTOKNEEPROTECTION.COM JE KUNT OOK ONZE SOCIAL MEDIA KANALEN BEZOEKEN

thema’s & toekomst

Voorlopen op de evolutie door continue innovatie

Jarig en kleurrijk Cersaie ontwikkelt duurzaam en trots verder

ezoekers, exposanten, de aanwezige pers en andere gasten konden er eind september niet omheen: Cersaie, ‘de expositie van de Italiaanse producenten van keramische tegels en badkamersanitair’ was jarig. Sinds 1983 was de 2023-editie de 40e beurs en dat werd gevierd. Meest in het oog springende ‘festiviteit’ was de Route 40-expositie die als rode draad door de beurshallen liep. Kleurrijke tegels, 3D-prints, reliëf en vrolijke motieven vielen op in de ‘tegelhallen’, terwijl de gereedschappenfabrikanten en toeleveranciers lieten zien dat duurzaamheid en gebruiksgemak hun voornaamste speerpunten zijn. Voor Emilio Mussini, vicepresident van de Confindustria Ceramica, is de vraag of een jaarlijkse editie van Cersaie wel echt nodig is eigenlijk helemaal geen issue. “Technologische evolutie en productinnovatie stoppen nooit. Zeker niet in de Italiaanse keramische industrie. Die ontwikkeling verdient ieder jaar een prominent podium en dat is precies de meerwaarde van Cersaie”, aldus Mussini desgevraagd. De slogan ‘Ahead of evolution’ was dan ook zeker op zijn plaats.

thema’s & toekomst Mooie cijfers Gezien de cijfers die na vijf dagen Cersaie opgemaakt konden worden, blijkt de interesse in de beurs inderdaad nog steeds groot. De 99.319 bezoekers die verspreid over de week de hallen van Bologna Fiere betraden, betekenden een groei van bijna 9% ten opzichte van vorig jaar. Hiervan kwam 48% uit het buitenland. ‘Dit cijfer is gestaag gestegen van 62.934 in 2021 en 91.269 vorig jaar en nadert geleidelijk het niveau van 2019 van 112.340 bezoekers’, zo laat de organisatie weten. De in totaal 633 exposanten bezetten gezamenlijk ruim 145.000 vierkante meter standruimte in vijftien volledig afgeladen hallen. Het merendeel (354 bedrijven) was afkomstig uit de keramische tegelsector, 96 uit de badkamerinrichtingsector en 183 uit toeleverende sectoren als installatie en gereedschappen, grondstoffen, nieuwe oppervlakken en (IT-) diensten. Uit de samenstelling van het aanbod blijkt al langer dat Cersaie geen pure ‘made in Italy’ beurs is. Van alle exposanten was deze jubileumeditie 39% nietItaliaans en afkomstig uit 27 landen. Profielen met print Schlüter-Systems bijvoorbeeld. In de – aan de buitenzijde herkenbaar fel oranje – stand werden verschillende noviteiten belicht, waaronder profielen met dezelfde print als de tegels. “Door de te verwerken tegels eerst te scannen, kunnen we de profielen voorzien van een toplaag met exact dezelfde look. Dat zorgt ervoor dat de profielen volledig opgaan in het geheel”, zo lichtte Export Sales Manager Guido Paul toe op de stand. Daarnaast was er ruimte voor nieuwe varianten van de populaire SHELF, de speciale planchetten die SchlüterSystems vijf jaar geleden introduceerde tijdens Cersaie en de ondergronden, bekledingsconstructies, ontkoppelingen en afdichtingen.

thema’s & toekomst

Zien doet geloven Veel fabrikanten van gereedschappen kennen het klappen van de zweep en weten hoe ze geïnteresseerde tegelzetters naar hun stand trekken. De uitnodigende en open presentatie van RUBI is daar een sprekend voorbeeld van. Langslopende bezoekers zien de vele medewerkers die, met veiligheidsbril op grijpafstand, graag bereid zijn de kunsten van de gereedschappen te demonstreren. Van boor tot snijder en zaag, maar ook de tilsystemen en werktafels krijgen volop aandacht. Ook bij de Italiaanse collega’s van Raimondi is de belangstelling voor demonstraties groot. Het adagium ‘zien doet geloven’ krijgt zo in de hallen van de gereedschappen en andere toeleveranciers goed vorm en inhoud en bewijst dat een vakman liever doet dat kijkt. Duurzame inzet Daarbij richten veel producenten zich steeds meer op de duurzame toekomst van de gebruikers van hun gereedschappen. Prestaties van machines worden ook vertaald naar verwerkingsgemak en het minder kracht hoeven zetten bij bepaalde handelingen. Hoewel het natuurlijk ook gewoon een onderdeel van de marketingstrategie is, toont de producent zich in toenemende mate als ‘partner in een gezonde en lange carrière’. Soortgelijke duurzame ambities waren te zijn bij toeleveranciers als lijm-, voegen kitproducenten. Zo toonde Mapei in Bologna het uitgebreide assortiment van de Zero-collectie. Tien jaar geleden introduceerde het Italiaanse Mapei met Keraflex Maxi S1 Zero als Het is inmiddels de best verkopende, cementgebonden lijm voor keramische tegels in het assortiment van Mapei. Aanpak CO2-uitstoot Reden voor de producent om te komen met een veel breder Zero-assortiment lijmen en voegmortels, die op Cersaie werd gelanceerd. Van deze producten heeft Mapei de CO2-uitstoot gedurende de hele levenscyclus gemeten met behulp van de Life Cycle Assessment (LCA-)methode. De uitstoot wordt vervolgens voor 100% gecompenseerd door te investeren in gecertificeerde projecten voor hernieuwbare energie, herbebossing en bosbescherming. Nieuwe producten in het Zero-assortiment zijn onder andere Keraflex Extra S1 (LD) Zero, Keraflex Maxi S1 Zero, Ultralite S1 Flex Zero lijmen en Ultracolor Plus voegmiddel. Behalve toeleveranciers zijn ook de Italiaanse fabrikanten van keramische tegels en badkamersanitair al langere tijd druk doende als het gaat om het beperken van de CO2-uitstoot. Armando Cafiero, managing director van Confindustria Ceramica, liet weten dat de sector de komende jaren verder blijft innoveren

thema’s & toekomst

Showrooms in tegelhallen Is er in de stands van veel toeleveranciers veel visuele aandacht voor de (technische) werking van producten en concepten, in de ‘tegelhallen’ stelen de nieuwe collecties de show. In compacte presentatiekasten, maar vooral op de vloeren en aan de wanden van de vaak grote stands. De meeste producenten hebben er een heuse showroom van gemaakt waar bezoekers getrakteerd worden op vernieuwde concepten, verrassende combinaties en een brede waaier aan formaten. Een conclusie die in ieder geval snel getrokken kan worden, is dat de slabs niet alleen een blijvertje zijn, maar dat tegels van plafondhoogte en een meter breed het behang van de toekomst worden. Kleur is terug De 40e editie van Cersaie liet ook zien dat kleur helemaal terug is. Trendanaliste Cristina Faedi had het in de aanloop naar de beurs al gezegd: “We zien het frisse blauw en groen van de Amalfikust terugkomen, net als kleurrijke motieven en patronen.” Een rondje door de hallen bevestigde die uitspraak. Sommige keramiekspecialisten toonden zich meester in het sfeervol combineren van kleuren en motieven, anderen boden zoveel variatie in een oogopslag dat vooral heel drukke en bijna onoverzichtelijke presentaties ontstonden.

in verduurzaming. “Behalve de uitstoot van stikstof werken we ook aan andere duurzame doelstellingen. Zo kijken we kritisch naar de manier waarop we met water, papier, verpakkingsmaterialen en transport omgaan.” Via verschillende campagne-uitingen – waaronder banners verspreid over de beurshallen – werden de beursbezoekers op de hoogte gebracht van deze initiatieven.

thema’s & toekomst

Voor liefhebbers van marmer en natuurtinten bood Cersaie ook volop inspiratie en keuze. Vooral het goud geaderde marmer was bij veel fabrikanten terug te vinden. Mooi om te zien dat deze tegels soms gecombineerd werden met klassiek badkamermeubilair en sobere elementen terwijl andere aanbieders juist het tegenovergestelde deden. Gepresenteerd met gekleurde tegels en trendy sanitair houdt deze marmervariant zich ook goed staande. Structuur biedt iets extra’s Andere in het oog springende ontwikkeling in de tegelhallen was de opkomst van structuren en reliëf in tegels. Van daadwerkelijk niveauverschil in de oppervlakte van de tegels tot op de tegels geprinte structuren. Afhankelijk van vorm en het materiaal waarmee de structuur opgebracht is, zorgde het voor opvallende presentaties en bijzondere effecten.

Dat reliëf op tegels voor een andere uitstraling zorgt, bleek op de stands van de aanbieders daarvan. Van speelse ronde vormen die voor een soort retro-uitstraling zorgen tot fijne reliëflijnen die een tegelwand een rustige aanblik geven.

thema’s & toekomst

thema’s & toekomst Vormen en formaten Hoewel de slabs zich mogen verheugen op een grote belangstelling, bleek dat ook andere formaten en vormen hun aandacht in de tegelmarkt blijven claimen. De kleine mozaïektegels werden gepresenteerd als prima partner van grotere keramische tegels en badkamersanitair. Een met de kleurrijke en kleine tegels bedekte Fiat, Vespa scooter en zelfs bewegende slang illustreerden op de stand van Reviglass de creatieve mogelijkheden die dit formaat tegels biedt.

Maar ook meer standaard formaten zoals 30x30 en vierkante tegels van grotere formaten zijn in overvloed te vinden. Sommige leveranciers lijken er een gimmick van te maken en zij presenteren hun langwerpige ‘Amazing size’ tegels van 30x240. Creatief toonden de tegelproducenten zich ook in de vormen van hun tegels. Van de bekende hexagon-tegels tot concepten waarin kruizen en sterren elkaar letterlijk en figuurlijk completteren.

2929

thema’s & toekomst Città della Posa Hoe al deze verschillende tegels goed verwerkt kunnen worden, stond centraal op de Città della Posa. Het ambachtsplein waar ruimte was voor kennisdeling en de praktijk van tegelzetten anno 2023. Assaposa presenteerde daar de nieuwe cursussen waarmee Italiaanse tegelzetters de certificering als ‘keramisch installateur’ kunnen ontvangen.

Een mooie kans voor professionals in de sector, aangezien het een geldige certificering is volgens UNI EN ISO 17024, aldus Assaposa. Getuige de continue drukte op de stand werd dit aanbod gewaardeerd door een deel van het publiek. Dat gold ook voor de andere kennissessies en demonstraties die er werden gegeven Route 40 Werd in 1983 de eerste Cersaie gehouden, in 2023 staat de teller op 40. Een verjaardag waar de organisatie – terecht – trots op is. Deze werd dan ook op meerdere momenten, plekken en manieren gevierd. Van de officiële openingshandeling op maandag 25 september en een feestelijke receptie een dag later in het naast BolognaFiere geleden congrescentrum tot de dagelijkse ‘trip down memorylane’, de Route 40. Een foto-expositie verdeeld over vier tijdsperiodes die een decennium in het bestaan van Cersaie vertegenwoordigden.

Centraal in het entreegebouw was een grote piramidevormige trap gebouwd, die als tribune en ontmoetingsplek dienst deed. Rondom deze piramide stonden vier muren met grote schermen. Op die schermen werden beelden getoond van de onder meer personen, techniek en de regio Emilia Romagna, het thuis van de Italiaanse keramische industrie.

thema’s & toekomst

2024 De organisatie van Cersaie wilde het liefst zo lang mogelijk stil blijven staan bij de feestelijke jubileumeditie, toch was er ook al bescheiden aandacht voor de 41e beurs. De volgende Cersaie wordt gehouden van 23 tot en met 27 september 2024. Ongetwijfeld is het Italiaanse welkom er dan niet minder om. ■ www.cersaie.it

thema’s & toekomst

Cersaie wil jong talent blijven stimuleren

‘Opleiding van jongeren samen oppakken’ H

et was een ‘showcase’ binnen de grote internationale ‘keramiek-showcase’ die Cersaie is. Nog een beetje verstopt tussen de hallen 31 en 32 lieten vijf jonge tegeltalenten hun kennis en kunde zien aan iedereen die het maar wilde zien. “Ze hebben niet te klagen over belangstelling, want menig bezoeker blijft even geïnteresseerd staan om te kijken”, zegt Simone Ricci van Confindustria Ceramica trots. “Jong talent verdient ook een plek op Cersaie!” Niet alleen tijdens de veertigste editie van de beurs, maar ook de jaren hierna, vindt Ricci.

Bovatin-voorzitter Gerard Reus is ook in Bologna aanwezig en staat met een grote glimlach bij de zes cabines waarin de tegelzetters hun beste beentje voor zetten. “Prachtig om te zien. Tegels zijn een halfproduct, dus zonder tegelzetter geen tegel aan de wand of op de vloer. Mooi dat er hier nu ook aandacht voor is op dé grootste en belangrijkste beurs voor keramische tegels.”

Gezamenlijk enthousiasmeren De aanwezigheid van de jonge tegelzetters is niet alleen voor de show, zo benadrukt Ricci. “Het aanbod van jonge geschoolde tegelzetters is in Italië veel kleiner dan de vraag naar vakmensen op de markt. Een situatie die in veel landen wordt herkend. Binnen Europa is eigenlijk overal wel een tekort aan geschoolde vakmensen. In sommige landen, waaronder Nederland, zijn wel succesvolle initiatieven om jongeren enthousiast te maken voor het vak. Van dergelijke initiateven kunnen we leren. Het zou mooi zijn als we op bredere schaal opleidingen een prominente plek kunnen geven tijdens Cersaie.” Daarover wil Ricci in gesprek met de EUF. “Ook voor die belangenorganisatie is het belangrijk dat de opleidingen op peil blijven en daarmee de instroom van jonge vakmensen. Jaarlijks komt de internationale keramische industrie samen in Bologna om de trends en innovaties tien zien en te discussiëren over de belangrijkste thema’s. Onderwijs kan er daar zeker één van zijn.”

thema’s & toekomst

40 in mozaïek Ondertussen werken in de cabines twee Italiaanse, twee Zwitserse en een Duitse tegelzetter aan hun opdracht: een ‘bank’ met twee opstaande vlakken, een ‘zitgedeelte’ en voor de bank een vloer. In de ‘rugleuning’ moet het getal 40 in mozaïek getegeld worden. “Best een pittige opdracht”, zegt Reus. “Maar je ziet wel dat hier talentvolle tegelzetters staan, want het ziet er voorlopig keurig uit wat ze laten zien”, aldus de voorzitter die recht van spreken heeft als vast jurylid van het NK tegelzetten. Een van de grootste uitdagingen is het kleine witte ruitje dat naast de 40 moet komen. “Zelfs daar hebben ze geen moeite mee. Alle tegels zijn keurig gesneden en vervolgens bevestigd”, zegt Ricci. Inmiddels is ook Andreas Furgler, algemeen secretaris van de EUF bij de jongeren polshoogte nemen. Met bijzondere aandacht volgt hij de verrichtingen van Janna, de enige vrouwelijke deelnemer van het gezelschap en landgenote van Furgler. “Ze kan hier mooi oefenen en wennen aan het publiek wat soms op je lippen zit en meekijkt. Janna vertegenwoordigt Zwitserland volgens jaar namelijk op het WK.”→

Procasa elements: stijlvol, tijdloos en betaalbaar

Een tijdloze tegelcollectie Tegels zijn multi-inzetbaar. Het is een eyecatcher die iedere ruimte in een huis sfeer en karakter geeft. Stoer voor op de vloer en verrassend voor aan de wand. Binnen het assortiment van Procasa vind je de serie Procasa Elements. Deze uitgebreide collectie is stijlvol, tijdloos, betaalbaar en exclusief verkrijgbaar bij BMN en Raab Karcher. De antislipwaarde is R10B dus geschikt voor alle toepassingen. De wanden vloertegels vormen een prachtige basis voor je badkamer, toilet en keuken. De tegels uit de Elements collectie zijn zorgvuldig samengesteld zodat er altijd een tegel is die past binnen je persoonlijke stijl. Creëer een mooie basis en werk deze af met accenten. Verkrijgbaar in de maten: Vloertegel: 80x80, 60x60, 30x60, 45x45 (ongerectificeerd), 30x30, 15x15 cm Stroken 5,10,15x60 cm Wandtegel: 30x60 cm ongerectificeerd

Be inspired.

www.procasa.nl

bekijk de collectie op bmnshowroom.nl

thema’s & toekomst

“Jong talent verdient ook een plek op Cersaie!”

→ Geen wedstrijd

Ricci benadrukt dat er bewust voor is gekozen om er geen wedstrijd van te maken. “Het gaat ons er vooral om dat we deze jongeren een podium geven tijdens Cersaie. En ze laten hier alle vijf zien dat ze al grote stappen hebben gezet op hun weg naar een carrière als vakkundig professional.” Daarom ontvingen de talenten ieder een certificaat als bewijs van deelname aan de unieke’strijd’. Hij sluit overigens niet uit dat er in de toekomst wel internationale wedstrijden voor jonge tegelzetters op Cersaie gehouden worden. “Dat hangt echter af van de mogelijkheden en wensen in de andere landen. Er bestaan al competities op Europees en mondiaal niveau en die moeten we niet in de weg zitten. Maar zo’n vakwedstrijd kan voor het programma van Cersaie zeker een toegevoegde waarde zijn.” ■

ARDABOND PROJECT KANT-EN-KLARE PASTALĲM VOOR PROJECTEN

Bĳ grote tegelprojecten zĳn slipweerstand, hoge kwaliteit en snelheid van werken extra belangrĳk. ARDABOND PROJECT is hier speciaal voor ontwikkeld. Door de unieke samenstelling en het hoge gehalte aan kunsthars is deze acryl-wandtegellĳm uitstekend verwerkbaar, ook in renovaties over oude tegellagen. Hĳ voldoet aan classificatie D2TE, de hoogste klasse schuifspanning. Meer weten?

GOED STANDVERMOGEN GOEDE AANVANGSHECHTING LANGE OPENTĲD VAN 30 MINUTEN

TEGELGEREEDSCHAPSHOP

VOOR IEDERE VAKMAN DIE TEGELT.

SNELLE LEVERING

DESKUNDIG ADVIES

BEOORDEELD MET EEN 9,5!

WINKELBEZOEK MOGELIJK

TEGELSNIJDERS - TEGELZAAGMACHINES - ZAAGBLADEN - LEVELLING - TEGELBOREN - VOEGEN MIXERS - LIJMSPANEN - TEGELPROFIELEN - BOUWSTOFZUIGERS - KUIPEN - POLIJSTEN OOK HET ADRES VOOR REPARATIES, ONDERHOUD EN LOSSE ONDERDELEN.

WWW.TEGELGEREEDSCHAPSHOP.NL KWELDERGRAS 8 • 9738 AJ GRONINGEN • TEL: 050 525 2968

thema’s & toekomst

Economie en duurzaamheid dagen keramische tegelindustrie flink uit

raditiegetrouw staat op de eerste dag van Cersaie de internationale persconferentie op het programma. Dat die internationale pers in grote getalen aanwezig was, bleek wel uit de volle zaal in het congrescentrum van Bologna Fiere. “We verwelkomen op de 40e verjaardag van onze beurs een slordige 200 journalisten uit 37 landen. Een brede vertegenwoordiging die we ook terugzien in de beurshallen waar 634 exposanten uit 50 verschillende landen aanwezig zijn”, zo opende Adrea Serri, hoofd communicatie van Cersaie en de Confindustria Ceramica de persbijeenkomst, waarop naast de trends ook verduurzaming en de onzekere wereldeconomie centraal stonden. Vice-president Emilio Mussini van Confindustria Ceramica haakte niet zonder tros in op de woorden van Serri. “Cersaie bevestigt opnieuw zijn positie als het belangrijkste evenement voor de keramische wereld, omdat het een unieke kans biedt vanwege het enorme aantal en de kwaliteit van de bezoekers”, aldus Mussini. “Cersaie heeft meer het vermogen om een internationaal publiek aan te spreken dan welke andere beurs ter wereld ook.” Maurizio Forte, directeur-generaal van het Italiaanse handelsagentschap ITA, sprak zijn waardering uit en herhaalde de leidende positie van de Italiaanse keramische industrie, die volgens hem nog steeds ‘een sector van uitmuntendheid is voor Made in Italy’.

thema’s & toekomst

Wereldleider in aandeel Dat Mussini wel enig recht had om trots te zijn, bleek uit de cijfers die werden gepresenteerd. “De omzet van vorig jaar bedroeg meer dan 7 miljard euro, een stijging van 16,5% ten opzichte van 2021”, zei Mussini. Italië blijft met 29% de wereldleider in termen van marktaandeel, ruim vóór de 19% van China en de 18% van Spanje. India groeide en bereikte een marktaandeel van 7%. Mussini zei te verwachten dat het marktaandeel van Chinese producenten de komende jaren verder zal afnemen. “Hun interne markt, grootgebruiker van de in China geproduceerde tegels, ligt nagenoeg stil. Bovendien gaan antidumpingmaatregelen in Europa en de Verenigde Staten voor een correctie zorgen. De Chinese producenten hebben zich een aantal jaren niet altijd netjes gedragen.”

Verduurzaming industrie Omzetdip of niet, de Italiaanse keramische industrie blijft volop werken aan de verduurzaming van productieprocessen en het terugdringen van de CO2-uitstoot. “Dat doen we als industrie al vele jaren, het is een strategische keuze. Dat blijkt ook wel uit het feit dat de luchtkwaliteit in het keramiekdistrict Sassuolo nu aantoonbaar beter is aan die van naburige steden met waarden die ruim binnen de strengste Europese grenzen liggen”, aldus Armando Cafiero, managing director van Confindustria Ceramica.

Terugval na recordjaar Hoewel 2022 als recordjaar de boeken in gaat, vertoont 2023 een heel ander beeld, zo vervolgde Mussini. “Het eerste half jaar zien we een terugval van ruim 14% in omzet ten opzichte van de eerste zes maanden van 2022. Een direct gevolg van vertraging op de wereldmarkten, met name in Duitsland en de Verenigde Staten.”

thema’s & toekomst

Ideologische insteek beperkt haalbaar De tegelproducenten onderschrijven de doelstellingen van de Green Deal, maar ze zijn van mening dat de regels voor verduurzaming vaak vanuit een puur ideologisch perspectief worden benaderd zonder rekening te houden met de echte uitdagingen die ermee gepaard gaan. “Aardgas zal de beste brandstof blijven om de energietransitie in goede banen te leiden. Er wordt onderzoek gedaan naar alternatieve energiebronnen zoals waterstof, die weliswaar technisch haalbaar zijn, maar momenteel met onoverkomelijke economische problemen kampen. Onderzoeksinspanningen zijn ook gericht op het afvangen en opslaan van stikstof. Daarvoor werken wij met enkele organisaties en de regionale overheid van EmiliaRomagna samen om een opslaglocatie in Ravenna te creëren”, zo lichtte Cafiero toe. Mussini vulde aan dat daar waar Italiaanse producenten moeten voldoen aan de strenge eisen rond het terugdringen van CO2-uitstoot, producenten in China die maatregelen niet nemen. “Dat betekent dus dat zij niet de hoge kosten hoeven te maken, die wij wel moeten maken. Dat beïnvloed onze concurrentiepositie.”

thema’s & toekomst

“Cersaie heeft meer het vermogen om een internationaal publiek aan te spreken dan welke andere beurs ook”

Trends aan films gespiegeld De nieuwste trends op het gebied van keramische tegels werden gepresenteerd door trendanaliste Cristina Faedi. Zij trok een parallel met de filmwereld. “Cersaie viert haar 40e editie, het filmfestival van Venetië haar 80e. Daarom de trends aan de hand van vier films, waaronder Mission Impossible. Het past bij de opgave voor de tegelindustrie om, ondanks alle geopolitieke en klimaatuitdagingen, ook nu weer nieuwe collecties te presenteren. Met onder meer leisteen, onyx, metaal, geoxideerde, driedimensionale uitvoeringen.” De film Jean de Barry stond voor Faedi voor de barokinvloeden die terug zijn. “Gouden aders in steen, maar ook het groen en grijs marmer is terug, al dan niet met geoxideerde accenten. Ook de ultra mat-technologie en het groen van de Amalfikust passen bij deze trend.” Vrolijke Barbiekleuren Heldere roze en groene kleuren, mat en glans samen op een vloer en pastelkleuren zoals abrikoos, overigens dé kleur van 2024, vertegenwoordigen de film Barbieland volgens de trendanalist. De vierde film die Faedi voor haar publiek in petto had, moet nog uitkomen. Met de trailer van de film Ferrari trok ze een vergelijk tussen de grote uitdagingen die de Italiaanse autofabrikant bij de start had en de uitdagingen waarmee de Italiaanse keramische industrie recent nog kampte. “De COVID-pandemie, de oorlog in Oekraïne, de wateroverlast eerder dit jaar in de regio en de onder druk staande economie. Ondanks die uitdagingen geven de ondernemers niet op.” ■

EXCLUSIEF VOOR DE ECHTE TEGELZETTER.

Compleet assortiment systemen en producten voor het verwerken van tegels en natuursteen. Met codex kun je rekenen op uitstekende technische kennis én ondersteuning op het werk.

Meer informatie over codex:

Schlüter-Systems voor een mooi (t)huis met tegels! Een duurzaam vloerverwarmingssysteem voor behaaglijke warmte, een elegante inloopdouche met een perfect afgedichte lijnafvoer, sfeervolle lichtelementen of praktische en stijlvolle planchetten: Schlüter-Systems biedt intelligente systeemoplossingen. Voor een mooi (t)huis met tegels!

www.schlueter.nl

schluetersystems

ALS BESTE GETEST!

‘Maar liefst negen van de tien tegelzetters beoordelen webercol LC 220 lichtgewicht ﬂexibele tegellijm als best’

Ervaar het zelf!

Scan de QR code of ga naar www.nl.weber/bestgetest en ontvang een gratis zak webercol LC 220!

november juli 2023 2023

8 en 9 november in Gorinchem

Kennis verrijken en innovaties proeven tijdens Afbouw Vakdagen Samen met de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) organiseert beursorganisatie Easyfairs een nieuw event voor vaklieden in de afbouwsector: de Afbouw Vakdagen. Het vak evenement is woensdag 8 en donderdag 9 november te bezoeken van 13.00 tot 21.00 uur in Evenementenhal Gorinchem. Bovatin is als kennispartner betrokken bij dit nieuwe initiatief, waar nieuwe productoplossingen en kennisdeling centraal staan. Op de beursvloer tonen de ruim honderd exposanten hun producten, gereedschappen en oplossingen voor de afbouwspecialisten. Op het Kennisplein worden beide dagen meerdere inhoudelijke sessies gehouden over verschillende onderwerpen. Zo wordt samen met Volandis aandacht besteed aan veilig en gezond werken. Daarnaast organiseert Volandis 9 september een pubquiz waar bezoekers hun kennis over veiligheid op de bouwplaats kunnen toetsen en verbreden.

Preventiezorg, DIA/ PAGO & RI&E Tijdens de eerste beursdag is er een kennissessie over preventiezorg, DIA/ PAGO en RI&E. De Duurzame Inzetbaarheidsanalyse is een adviesgesprek gecombineerd met het welbelkende PAGO. Zo wordt niet alleen de fysieke inzetbaarheid gecheckt, maar wordt samen met een adviseur gekeken hoe de vakman tot aan het pensioen plezier houdt in het werk. Sinds 1 juni heeft Volandis in samenwerking met de preventiearbodiensten in de Bouw & Infra en Afbouw het preventiezorgportaal voor de uitvoering van de preventiezorg van werknemers gelanceerd. Dit online portaal is te vergelijken met een elektronisch patiëntendossier, maar dan voor gezonde vakmensen. Zo hebben werknemers de rest van hun carrière inzicht in hun gezondheid en ontwikkeling in relatie tot hun werk.

Uitdagingen voor afbouwsector Volgens John Kerstens, voorzitter van het hoofdbestuur van medeorganisator NOA, staat de afbouwsector de komende jaren voor grote uitdagingen. “De sector heeft het hartstikke druk.

De orderportefeuilles zijn goed gevuld. Een van de problemen is dan genoeg goede mensen te vinden en ze vast te houden. Er liggen daar voor de sector forse uitdagingen waar we op inspringen. Daardoor is de laatste jaren in de afbouw het aantal nieuwe leerlingen procentueel sneller gestegen dan in andere bouwen techniekgerichte sectoren. Ook bespeur ik economische onzekerheid bij onze met name grotere leden. We zitten nog niet op een kantelpunt, maar als ik ernaar vraag bespeur ik toch lichte zorg. Ze zien dat vooraan in het bouwproces – bij architecten en ontwikkelaars – het tempo eruit is.”

Duurzame innovatie Kansen ziet Kerstens ook. “Vooral op het gebied van duurzaamheid en innovatie. We zien dat bedrijven er volop mee bezig zijn, maar vooralsnog vooral in hun eigen bedrijfsomgeving. Zonnepanelen op het bedrijfspand, elektrische busjes, laadpalen, een warmtepomp. En we zien het ook steeds meer in het werk zelf. Gelukkig maar, want er liggen ambitieuze doelstellingen op het gebied van duurzaamheid voor de bouwsector en daar moeten onze sectoren een graantje van kunnen meepikken. Hetzelfde geldt voor innovatie, zowel in processen, producten als in toepassingen.” Mede daarom is een evenement als de Afbouw Vakdagen volgens Kerstens ook zo belangrijk. “Mensen willen elkaar ontmoeten. Ze willen met elkaar over het vak praten, ontwikkelingen bespreken en ideeën over hun business uitwisselen. Afbouw Vakdagen is zo’n moment waarop de sector elkaar kan zien en spreken.”

Speeddates Beide beursdagen kunnen bezoekers tijdens speciale speeddates voor ondernemers Afbouw Vakdagen biedt een unieke kans om direct in contact te komen met bedrijven die jou kunnen bijstaan in het vinden van oplossingen en het bieden van waardevol advies. ■

www.afbouwvakdagen.nl

BASIC TONES

Make your choice

Renoveer de badkamer met Villeroy&Boch tegels Met BASIC TONES biedt Villeroy&Boch een

Villeroy&Boch tegels heeft een duidelijke focus op

selectie wanden vloertegels voor de moderne

duurzaamheid en zet zich in voor een zorgvuldig

woningbouw en renovatie projecten.

gebruik van hulpbronnen. Dit wordt bereikt door

BASIC TONES is modulair tegelsysteem dat be-

het gebruik van milieuvriendelijke productiepro-

staat uit op elkaar afgestemde items uit de UNIT 2

cessen en materialen.

en PRO ARCHITECTURA 3.0 series.

UNIT TWO voor de wand bestaat uit: • 3 basisformaten: 15x20 cm, 15x30 cm en 20x25 cm • 6 verschillende kleuren PRO ARCHITECTURA 3.0 voor de vloer: • 2 formaten: 15x15 cm en 30x30 cm • Douchebaksysteem in het formaat 15x15 cm • 4 verschilende kleuren

VILLEROY-BOCH-TILES.COM/NL/SUSTAINABILITY

november 2023

RUBI gaat snoerloos Als goede tegelzetter zoek je altijd innovatieve oplossingen en nieuwe materialen om de kwaliteit van het tegelwerk dat je aflevert op een nog hoger niveau te tillen. Dit begint met de tegels zelf en de lijm-, eventuele ontkoppeling en waterdichtingssystemen. Uiteraard geldt dit ook voor de gereedschappen die nodig zijn om het werk gemakkelijker en efficiënter te maken. RUBI begrijpt dit als producent van tegelgereedschappen als geen ander en introduceert daarom een serie snoerloze gereedschappen en machines. Met inmiddels ruim 70 jaar ervaring is de productie en innovatie van gereedschappen en machines voor RUBI een continu proces. De volgende grote stap in die innovatie is het snoerloos maken van enkele gereedschappen en machines. Daarbij gaat RUBI niet over een nacht ijs. ‘Voor deze specifieke gereedschappen hebben we gekozen voor het CAS-systeem, wat staat voor Cordless Alliance System. Dit is een alliantie van generalisten en specialisten met een duidelijke focus op elektrisch gereedschap voor professionele toepassingen. Ze verenigen innovatie, de hoogste prestaties van de producten en het gemeenschappelijke doel om professionals onafhankelijk te maken van het stopcontact’, zo laat RUBI weten.

Snoerloze bouwplaats CAS gebruikt ‘s werelds krachtigste accu-systeem in de markt. Met meer dan 30 jaar accu-competentie, is CAS de marktleider in accu-technologie waardoor RUBI zal meewerken aan de verdere ontwikkeling van ‘de snoerloze bouwplaats’. De snoerloze machines en gereedschappen van RUBI werken op de krachtige CAS-accu`s van 12 volt en de nog krachtigere accu’s van 18 volt die ook apart verkrijgbaar zijn in verschillende Ampères/h (2.0/4.0/5.2 Ah). Deze zijn compatibel met meer dan 35 merken en meer dan 300 verschillende professionele machines.

De snoerloze machines van RUBI Het assortiment van RUBI is uitgebreid met de volgende snoerloze machines en gereedschappen:

Mixer Draadloos mengen doe je voortaan met de mixer RUBIMIX E-10 Energy 18 volt. De sterke borstelloze motor en de 18 volt accu van 5,2 A/h garanderen een hoog rendement terwijl het ergonomisch design en zijn laag totaalgewicht het gebruiksgemak optimaliseert.

Tegeldrager Vacuümzuignappen zijn niet meer weg te denken uit het standaardarsenaal van de tegelzetter om grote en/of zware tegels makkelijk te plaatsen. De nieuw RUBI accu-zuignap Octo-Plus Energy 12 volt verdient meer dan zijn plaatsje in dit arsenaal. Deze is uitgerust met een 12 volt accu van 2Ah en past zich aan elke ondergrond aan. De Octo-Plus kan vlotjes tot 150 kg dragen en is uitgerust met vacuümcensoren en LED-indicator zodat je de werking in een oogopslag controleert. Het ergonomische handvat in Bi-materiaal zorgen voor de Soft-grip waardoor de Octo-Plus zeer goed in de hand ligt.

Tegelkloppers Het is niet altijd eenvoudig om XXL-tegels en grote slabs perfect in de lijm zonder risico’s te plaatsen. Hiervoor wordt de al bekende RUBI Triller op snoer gebruikt die een fantastisch hulpmiddel is en de risico’s zichtbaar verlaagde. Nu gaat RUBI nog een stapje verder in de aantril-techniek met de RUBI Triller Energy 12 volt. Deze krachtige accutriller blinkt uit in functionaliteit door zijn lichtgewicht (4,8kg) en regelbare trilfrequentie waardoor hij kan toegepast worden op tegels van 3mm tot 100mm dik. Hij is uitgerust met de CAS-accu van 12 volt 4 A/h die een lange werktijd zonder herladen mogelijk maakt. Steeds vaker willen tegelzetter de kleinere formaten tegels in 1 beweging oppakken, plaatsen en aan trillen. Quake Energy van RUBI kan dit allemaal tegelijk en ook afzonderlijk. Deze perfecte combinatie van zuignap en trilmachine heeft een betrouwbare zuigkracht en traploze regelbare trilfrequenties. Het ergonomisch design voorziet kwaliteitsvolle Bi-materialen handgrepen waardoor deze Quake zeer aangenaam te hanteren is. Ook al is de Quake Energy uitgerust met de 18 Volt 2A/h accu is hij toch licht en compact.

Bewegingsvrijheid Het spreekt voor zich dat accugereedschap veel voordelen biedt voor de professional op het werk. Zijn bewegingsvrijheid en wendbaarheid wordt stukken groter, die hem een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert. Ondertussen werkt RUBI al aan de ontwikkeling van nog meer verschillende accugereedschappen voor de tegelzetter, zodat die straks gebruik kan maken van een uitgebreid assortiment snoerloze gereedschappen. ■

www.rubi.com/nl

Meer dan 85 jaar kennis en kwaliteit Julius van der Werf biedt u: De nieuwste trends op tegelgebied Een uitgebreid assortiment voor elk budget Snelle levering vanuit magazijnvoorraad Zelf controle over uw bestellingen

liu

sv dw er

f.n

Vestiging: Groningen Diamantlaan 2, 9743 BG Groningen telefoon (0515) 41 31 48

Hoofdvestiging: Sneek Lorentzstraat 19, 8606 JP Sneek telefoon (0515) 41 31 48

november augustus 2022 2023

Nieuwe formulering PCI Nanolight verbetert verwerking

Zo kunnen zware tegels van groot formaat moeiteloos op wanden en vloeren worden aangebracht zonder omlaag te glijden of door te zakken. Tot circa 15 minuten na het leggen kunnen de tegels nog probleemloos worden gecorrigeerd. De geoptimaliseerde samenstelling van de lichte vulstoffen geeft PCI Nanolight zijn romige consistentie en maakt het aanbrengen nog flexibeler en eenvoudiger.

PCI Augsburg GmbH heeft de flexibele mortel PCI Nanolight verder verbeterd in antwoord op de toegenomen eisen op de markt. De vernieuwde formulering op basis van de lichte mortel-technologie zorgt voor een grotere sterkte, een langere correctietijd en een nog flexibelere verwerking.

Dunbed- en middelbedmortel

Sinds de introductie staat de lichte variabele PCI Nanolight voor een nieuwe generatie tegellijmen. Ongeacht de ondergrond, binnen of buiten, is PCI Nanolight geschikt voor alle keramische bekledingen op wanden en vloeren, en scoort met zijn uitzonderlijke verwerkingscomfort. De gebruikte lichte mortel-technologie zorgt voor een hoger rendement (tot 45% in vergelijking met conventionele PCI-tegellijmen) en een lager draaggewicht (15 kg zak met handvat) bij dezelfde prestaties.

Duurzame woonomgeving

Hogere eisen De eisen aan de verwerkingseigenschappen zijn steeds verder toegenomen. PCI speelt hier op in met een verbeterde formulering, waarbij de samenstelling van de lichte vulstoffen opnieuw is aangepast. Tegelzetters profiteren daardoor van een grotere sterkte, een langere correctietijd en een nog meer verwerkingsgemak.

De consistentie van de flexmortel kan variabel worden aangepast als dunbed- of middelbedmortel en voor het egaliseren. Hierbij zijn lijmbeddikten mogelijk van 1-10 mm. De verwerkingstijd van zo’n 90 minuten is comfortabel, er treedt geen verstijving op. Het gelegde oppervlak is al na ca. 8 uur beloopbaar.

PCI Nanolight levert een grote bijdrage aan een gezonde en duurzame woonomgeving. De conform GEV-EMICODE EC 1 PLUS als uiterst emissie-arm gecertificeerde flexmortel, is stofarm ingesteld. Dat betekent dat bij het openen, uitgieten en roeren nagenoeg geen stofontwikkeling ontstaat. Naast een gezondere werkomgeving blijft de bouwplaats ook schoner en verliezen de tegelzetters minder tijd door het schoonmaken. “Met de PCI Nanolight flexmortel in een verbeterde formulering presenteren we opnieuw een product binnen onze technologisch hoogontwikkelde, innovatieve PCI Nano-lijn”, aldus Stephan Tschernek, hoofd Marketing van de PCI Groep. “De geoptimaliseerde lichte mortel-technologie biedt een breed scala aan voordelen, van duidelijk verbeterde verwerkingseigenschappen tot een hoger rendement en lagere transportkosten.” ■

www.pci-afbouw.nl

INNOVATIES VOOR DE PROFESSIONELE TEGELZETTER SINDS 1974 raimondispa.com

snel en eenvoudig te verwijderen verwijderbaar wanneer de lijm is uitgehard beschermt tegelranden maakt geen krassen op de tegels

RLS

. S . O . S the

rescue clip

GEMAAKT IN ITALIË

NOODNIVELLERINGSSYSTEEM

VIDEO VIDEO

met breekbare clip om de nivellering van de tegel te voltooien

in het geval dat een clip van het “hoofdsysteem” breekt probleem

oplossing

90°

clipbreuk van het hoofdnivelleringssysteem

plaats een of meer SOS-clips in de verbinding (minimaal 1,5 mm) in plaats van de gebroken clip

draai SOS-clips 90 graden ten opzichte van de verbindingslijn en draai ze vast door de dop vast te draaien

verwijder SOS-clips door ze evenwijdig aan de verbindingslijn te raken

november 2023

Sika en SCHÖNOX versterken elkaar Sika, een wereldwijd opererende aanbieder van totaaloplossingen voor de bouwsector, heeft met de inmiddels voltooide overname van SCHÖNOX haar portfolio aanzienlijk uitgebreid. Vooral het assortiment voor tegeltechniek is versterkt, zo laat het bedrijf weten. Deze overname heeft geleid tot nieuwe en diverse voordelen voor professionals in de bouwen tegelindustrie.

Nieuwe lichtgewicht uitvlakmortel van Coba Kleine oneffenheden of wandscheuren repareren? Makkelijk zat met de nieuwe Coba CTM690 lichtgewicht uitvlakmortel. Met Coba CTM690 kan je in één arbeidsgang zowel cementgebonden en steenachtige ondergronden uitvlakken én desgewenst repareren of vullen. Metselwerk, bestaand tegelwerk, beton of pleisterwerk bijvoorbeeld. Dat maakt de nieuwe uitvlakmortel bij uitstek geschikt voor renovatiewerkzaamheden, al is het ook bij andere bouwkussen toepasbaar. Coba CTM690 is toepasbaar in dikkere lagen vanaf 3 tot 40mm. De lichtgewicht uitvlakmortel is na 3 tot 5 uur overtegelbaar en heeft een goed vullend vermogen.

Speciale productkenmerken • Voor alle gebruikelijke ondergronden • Na 3 tot 5 uur overtegelbaar • Goed vullend vermogen • Snel verhardend ■ Meer weten over dit product? Lees hier meer: www.pdf.coba.nl/coba-ctm690/pib

Zo is Sika naar eigen zeggen door de overname van SCHÖNOX in staat om de expertise op het gebied van tegeltechniek naar nieuwe hoogten te tillen. Door het samenvoegen van de technische knowhow van beide bedrijven is er een nog breder en geavanceerder productenpakket ontstaan. Klanten profiteren van de synergiën tussen Sika en SCHÖNOX. Die samenwerking levert innovatieve totaaloplossingen op die voldoen aan de eisen van zowel de architecten als de aannemers. Het gecombineerde assortiment omvat onder meer verschillende primers en egalisatiemiddelen tot waterdichtingsen verlijmingsoplossingen. Met een sterke focus op onderzoek en ontwikkeling, heeft Sika de inzet voor duurzaamheid en prestatiebehoud versterkt. Door de overgenomen expertise van SCHÖNOX is Sika nog beter in staat aan de behoeften van de klant en de industrie te voldoen met op maat gemaakte productoplossingen. Sika blijft zich inzetten voor het leveren van hoogwaardige producten en ondersteuning aan klanten in de tegeltechnieksector. De overname van SCHÖNOX heeft de deur geopend naar nieuwe mogelijkheden voor innovatie en groei. Het bedrijf streeft naar excellentie in de bouwindustrie. Sika is wereldwijd actief in de bouw en industrie als leverancier van gespecialiseerde chemische toepassingen. SCHÖNOX is een abrikant van hoogwaardige producten voor tegeltechniek en bouwchemie. Het bedrijf staat bekend om zijn technische expertise en uitgebreide assortiment. ■

nld.sika.com www.schonox.com/nl

RUBIMIX−9 POWER MAX MAXIMAAL VERMOGEN EN COMFORT 1

RUBI's meest krachtige mixer met 2100 watt.

Progressieve schakelaar (toerentalregeling) om het mengen van elk materiaal te OPTIMALISEREN.

Uitgerust met een mechanische versnellingsbak met 2 versnellingen (490/880 rpm).

Dubbele greep met een bi-materiaal handvat dat meer ERGONOMIE, COMFORT en STABILITEIT biedt

BUILDING THE FUTURE TOGETHER www.rubi.com

november augustus 2022 2023

Omnicol past product aan na tip van vakman De grondering TPW omnibind wordt binnenkort geleverd in blauw. Zo zie je als tegelzetter meteen goed waar je al een laag TPW hebt aangebracht. De nieuwe kleur is een kleine verandering met grote positieve gevolgen voor de verwerker. Het besluit om de kleur aan te passen is voor Omnicol genomen na suggesties die ze van vaklieden kregen. Omnicol test haar producten voortdurend in het lab én in de praktijk. Daarnaast wordt verwerkers van producten regelmatig naar hun bevindingen gevraagd. Vooral met die feedback kan de producent het assortiment verbeteren vanuit de filosofie: ‘Door en voor vakmensen’.

Samen te verwerken De nieuwe ‘blauw’ ingekleurde TPW omnibind is in productie genomen en komt gefaseerd bij de handelaar in de schappen. Het product is uiteindelijk in verpakkingen van 1L, 3L en 10L

verkrijgbaar. Tegelzetters die nog TPW omnibind in de witte kleur hebben staan, kunnen deze probleemloos samen met de blauwe variant verwerken. De receptuur van deze grondering ongewijzigd gebleven. Daarom is ook het duurzame EMICODElabel EC1 PLUS nog steeds van toepassing.

Ondergronden beschermen Met TPW omnibind kunnen diverse ondergronden voorbehandeld worden, zowel binnen als buiten. Van gipsblokken en gipskartonnen platen tot gladde, gesloten en poreuze oppervlakken. Je brengt deze primer onverdund aan met kwast, roller of borstel als voorbereiding voor tegel- en pleisterwerk. TPW omnibind dringt diep door in de poriën en blijft elastisch. ■

www.omnicol.eu

Nu CO2 gereduceerd!

| SCHÖNOX tegellijmen

MORE SUSTAINABLE

CO2 gereduceerd

Stofgereduceerd

Geoptimaliseerd verbruik

Ergonomische verwerking

I REDUCT

REDUCT N

CO2 CO

O X . -10 %

O X . -16 %

2 E MIS

PR CO

CO2

MORE SUSTAINABLE

2 E M IS

MORE PERFOMANCE Uitstekende verwerkbaarheid SCHÖNOX Q-TEC Meer informatie over het

| |www.schoenox.nl www.schoenox.de| |

VARIABLE MIX

SCHÖNOX Q8

100 %

SCHÖNOX Q6

thema duurzaamheid vindt u

P E RFO

november 2023

KOMO keurmerk voor tegelzetbedrijven Het KOMOkeurmerk Het KOMO keurmerk: Al meer dan 50 jaar hét kwaliteits-keurmerk in de bouw. KOMO staat voor een onafhankelijk getoetste kwaliteit, op basis van objectieve maatstaven. Het keurmerk maakt tijdrovende controle-trajecten bij de vergunningverlening en op de bouwplaats overbodig. Uw klanten kunnen er blindelings op vertrouwen dat uw processen en producten voldoen aan het Bouwbesluit en aan specifieke kwaliteits-, prestatie- en veiligheidseisen die de marktpartijen stellen. Creëer ook meerwaarde voor uw diensten samen met SKG-IKOB! Het KOMO-procescertificaat Het KOMO-procescertificaat garandeert een correcte montage van producten en wordt afgegeven aan montagebedrijven met bewezen deskundigheid en montagekwaliteit. Het certificaat geeft vooraf zekerheid

over de te leveren kwaliteit. Procescertificaten ondersteunen bij de directievoering van een bouwwerk en reduceren de faalkosten door het voorkomen van fouten tijdens het proces. SKG-IKOB toetst bedrijven In samenwerking met o.a. de bovatin is de Beoordelingrichtlijn 1017 ‘Het aanbrengen van tegelwerk’ en de Uitvoeringsrichtlijn 35-101 ‘Het aanbrengen van wanden vloertegelwerk in reguliere toepassing’ ontwikkeld. In de BRL en de URL staan alle eisen die gelden voor het KOMO-keurmerk. U kunt het certificaat aanvragen bij SKG-IKOB Certificatie. Er is een korting voor de combinatie met ISO 9001-, MVO- of VCA*certificering. Voor meer informatie: Voor meer informatie kunt u mailen met: info@skgikob.nl of via 088-2440100.

Wilt U ”BREEAM” bouwen conform EC1 PLUS?

Ga voor Kwalitatief Hoogstaand!

Professionele Tegellijmen, Egalisaties & Voegen Verkoop Sopro Nederland BV Kruyderlaan 21a · 3431 BM Nieuwegein Telefoon +31 (0) 30 60 50 214 Email: info@soprobv.nl

www.soprobv.nl

november 2023

tegelzetters verzekeringsdienst

Doe de gratis Goed-Verzekerd-Check Al jarenlang is bovatin Verzekeringsdienst dé partner van bovatin voor alles op het gebied van verzekeringen en risicomanagement. Samen maken wij ons sterk voor goede verzekeringen die aansluiten bij de bedrijfsrisico’s van tegelzetters. bovatin Verzekeringsdienst weet precies welke risico’s bovatin-ondernemers lopen en kan u daarom als geen ander adviseren. Daarnaast leidt collectieve inkoop tot gunstige premies, condities en dekkingen. En wist u dat u gebruik kunt maken van de geheel vrijblijvende gratis Goed-Verzekerd-Check?

Gratis Goed-Verzekerd-Check Als service van uw lidmaatschap bij bovatin kunt u gratis en vrijblijvend een Goed-Verzekerd-Check aanvragen. Wij kijken dan samen met u naar uw risico’s in de onderneming en de bijbehorende verzekeringen, de dekkingen en polisvoorwaarden en clausules en uiteraard of u kunt besparen op de premie. De Goed-Verzekerd-Check is geheel vrijblijvend, maar wilt u naar aanleiding van deze check overstappen naar bovatin Verzekeringsdienst? Dan kunnen wij dat voor u regelen met uw huidige verzekeraar of tussenpersoon. Wel zo makkelijk: geen gedoe voor u maar wél de zekerheid dat u goed verzekerd bent.

Waar kan bovatin Verzekeringsdienst u bij helpen? Bij al uw risico’s op het gebied van personeel, uw bedrijf of uzelf. In het bijzonder de volgende verzekeringen zijn aantrekkelijk en relevant voor bovatin-leden: • Compleet Verzuimpakket, met zowel een ziekteverzuimverzekering als arbodienstverlening. • Uitgebreide aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB). • Online overzicht van uw verzekeringen. • Interessante zorgverzekering met besparingsmogelijkheden voor u, uw werknemers en hun gezin

Voordelen voor bovatin-leden Ook handig voor bovatin-leden: bij bovatin Verzekeringsdienst krijgt u een vaste contactpersoon, die gespecialiseerd is in uw risico’s én uw bedrijf. Daarnaast heeft bovatin Verzekeringsdienst een interne schadeafdeling, waardoor zij u bij schade deskundig en snel kunnen ondersteunen, en bij een gegronde schade kunnen zorgen voor een snelle schade-uitkering.

Meer weten of de Gratis Goed-Verzekerd-Check aanvragen? Via de website van bovatin Verzekeringsdienst, bovatin-verzekeringsdienst.nl, kunt u meer informatie vinden over de check of deze aanvragen. U kunt ook altijd contact opnemen via 010 – 288 49 90 of info@bovatinverzekeringsdienst.nl. ■

• 10 jaar projectgarantie • Recyclebare verpakking • Kwaliteit voor de professional • Puur Hollands assortiment • Simpel. Overzichtelijk. Makkelijk.

Bel direct 088-8118 800 of scan de QR-code

Op termijn verandert het stelsel van toezicht en kwaliteitsborging in de bouw. De wet heeft gevolgen voor iedereen die in de bouw werkt. Van onderaannemer tot producent. Via onze projectbegeleiding werken we, van conceptfase tot en met oplevering, graag met je samen om de beoogde kwaliteit te realiseren en dit, zoals Wkb vraagt, te borgen in een speciﬁek dossier.

HEB JE VRAGEN OVER DE WKB? STEL ZE GERUST WE STAAN GRAAG VOOR JE KLAAR. MEER INFORMATIE? SCAN DE QR-CODE

WWW.OMNICOL.EU

Deze X7G Plus verpakking laat zich handig wegdragen NU IN 15KG FORMAAT MÉT HANDGREEP

De handige voordelen van Ardex X7G Plus Flexlijm:

 Dun- en middelbedlijm  Tot 30% zuiniger in gebruik  Lange verwerkingstijd  Met comfortabele handgreep

WWW.ARDEX.EU

november mei 2022 2023

ieder zijn vak… Gee

rt H

Iedere editie van bovaninfo sluit hoofdredacteur Geert Hilferink af met een eigen column. Over een ontwikkeling die hem als niet-tegelzetter opvalt in de branche, of een onderwerp waarop u als lezer hem wijst. Hebt u een suggestie? Mail die dan naar redactie@bovatin.nl! Dat kan natuurlijk ook als u wilt reageren op de column.

i lf

dre

dac t

e u r b ova t i

Incantevole e bello Laat ik maar meteen eerlijk met de deur in huis vallen; mijn kennis van de Italiaanse taal is zeer beperkt. Toch is de titel van deze column – de kop zoals wij redacteuren dat noemen – in het Italiaans geschreven. Het betekent ‘betoverend en mooi’ en dat is de omschrijving die ik mijn eerste bezoek aan Cersaie wil geven. Ik was weliswaar goed voorbereid door (bestuurs)leden en ervaringsdeskundigen, maar zij hebben geen woord te veel gezegd! Eind september mocht ik in Bologna kennis maken met de nieuwe collecties keramische vloeren wandtegels en badkamer sanitair. Natuurlijk ‘made in Italy’! Die week waren veertien beurshallen van Bologna Fiere drie dagen lang mijn ‘kantoor’. Hoewel van zitten weinig kwam, want mijn stappenteller maakte overuren, maar dat hoort bij een beurs. En dat maakt een ‘expositie’, zoals de Italianen Cersaie graag noemen, in mijn ogen ook zo mooi. Vanuit mijn professie bezoek ik menig (vak)beurs. Van de Bouwbeurs tot de meer gespecialiseerde beurzen als PREFAB & Vakbeurs Energie. Ik vind het heerlijk om op beurzen rond te struinen, op zoek naar nieuwe producten en innovaties. Gekoppeld aan de gesprekken op de stands en daarbuiten krijg ik altijd enorm veel energie van die dagen. Terug naar Cersaie: ik begrijp inmiddels heel goed waarom de organiserende Confidustria Ceramica spreekt van een expositie. Vooral in de hallen waar de tegelfabrikanten hun collecties presenteren is in veel gevallen eerder sprake van expositieruimtes dan van beursstands. En hoewel het uiteindelijk gewoon gebruiksvoorwerpen zijn, transformeren sommige baden, wasbakken, kranen en douche-installaties in ware kunststukken in combinatie met de tegels aan de wand en op de vloer. Het heeft ongetwijfeld met de te presenteren materialen te maken, maar zeker in die hallen

is meer sprake van een show dan van een beurspresentatie. Wat mij het meest is opgevallen? Naast de al eerder ingezette trends van slabs met afmetingen tot wel 2,60 bij 1 meter, was ik echt overdonderd door de enorme variatie. Natuurtinten tegenover heldere en soms felle kleuren, tegels met bloem- en andere motieven en structuren tegenover de spekgladde geglazuurde tegels. 3D heeft een enorme opmars gemaakt en op het gebied van formaten is nog steeds alles mogelijk. Van de al genoemde slaps tot kleine mozaïektegels en zelfs de Parijse metrotegels, die wij in 1995 ook in de nieuwe keuken van ons eerste eigen huis lieten aanbrengen, die blijkbaar nog steeds hip zijn. Al werden ze in Bologna in fel groen en blauw gepresenteerd, een schril contract met de crème-variant waarvoor wij destijds kozen… Met mijn enthousiasme over de tegelhallen wil ik overigens niet de indruk wekken dat de hallen met daarin de stands van toeleveranciers minder interessant waren. In veel gevallen weken zij ook in positieve zin af van wat ik gewend ben van de beurzen die ik in Nederland, Duitsland en België bezoek. Los van de vaak grotere oppervlakten, deden de fabrikanten van gereedschappen, machines, lijmen, kitten, profielen en andere toebehoren hun uiterste best om in Italië voor het oog van de keramische wereld te ‘shinen’. Met opvallende kleuren, afbeeldingen en attributen lokten ze bezoekers naar hun podium. Zoals de grote ufo van dps solving. Deze Italiaanse producent van leveling systemen voor buitenterrassen hanteert als motto ‘verandering is het essentiële proces binnen ons bestaan’. Ik moet eerlijk bekennen dat ik nu al uitkijk naar Cersaie 2024 om kennis te maken met de veranderingen die de Italiaanse keramiekproducenten dan voor ons in petto hebben. Ci vediamo nel 2024! (tot ziens in 2024). ■

bovatinfo

Secretariaat Secretariaat bovatin Postbus 310, 3900 AH Veenendaal Bezoekadres: De Smalle Zijde 20A 3903 LP Veenendaal tel. 0318 – 547 366 e-mail: bovatin@bovatin.nl website: www.bovatin.nl Hoofdbestuur Voorzitter: G.A. (Gerard) Reus Raadhuisstraat 18, 1829 BV Oudorp tel. (072) 511 08 99 mob. 06-22916752 e-mail: voorzitter@bovatin.nl Secretaris: Mascha Rongen Keizersveld 22 5803 AN Venray tel. 0478 – 550 410 e-mail: secretaris@bovatin.nl Penningmeester: T. (Tom) Sterkman Ivoorstraat 5 1812RE Alkmaar tel. 072-5183222 e-mail: t.sterkman@svktegelwerken.nl Bestuursleden: C. (Chris) Beld Eenhuisstraat 8, 7665 PZ Albergen tel. 0546 441971 e-mail: info@tegelspecialist.nl René Oude Lashof Twentepoort West 45 7609 RD Almelo telefoon 0546 – 814764 mob. 06-54713836 e-mail rene@rietmeijertegels.nl J. (Jeroen) de Goeij Den Hamstraat 9, 3451 BM Vleuten tel. 030 - 6772421 e-mail: info@oostborg.nl G. (Gijs) Hilhorst Wiebachstraat 28, 6466 NG Kerkrade tel. (045) 544 45 42 fax: (045) 544 09 73 e-mail: g.p.w.hilhorst@hilhorst.nl R. (Robert) Hurkmans Ambachten 6A 5711 LC Someren tel. 0493 494 505 e-mail: R.Hurkmans@tegelhandelloomans.nl T. (Tom) Sterkman Ivoorstraat 5, 1812 RE Alkmaar tel. 072-5183222 e-mail: t.sterkman@svktegelwerken.nl

Nuttige info voor bovatinleden Juridisch adviseur: Mr. T. Zanen Beukendreef 11, B-2920, Kalmhout België e-mail: juridischadvies@bovatin.nl mob. 06-20616770 Informatie betreffende keuringscommissie: Secretariaat bovatin Postbus 310, 3900 AH Veenendaal tel. 0318 – 547 366 Afdelingssecretariaten Noord-Holland K. Scholten Westerwerf 2, 1911 JA Uitgeest tel. 0251-319101 e-mail: noordholland@bovatin.nl Midden- en West-Nederland Vacature Oost- en Noord-Nederland C.(Chris) Beld Eenhuisstraat 8, 7665 PZ Albergen tel. 0546 441971 e-mail: info@tegelspecialist.nl Zuid-Nederland Mascha Rongen Keizersveld 22 5803 AN Venray tel. 0478 – 550 410 e-mail: secretaris@bovatin.nl Communicatie & beleid D. (David) van Swol vanswol@aannemersfederatie.nl tel. 0318-54 49 00 mob. 06 – 2122 2010 Hoofdredactie bovatinfo, advertenties G. (Geert) Hilferink Hof van Edinburgh 41 7007 GW Doetinchem tel. 06 – 3985 4233 e-mail: redactie@bovatin.nl Techniek-Materialen-Gereedschappen A.M.F.J. (Ton) Borrenbergs Sjeng Vaasstraat 7, 6031HE Nederweert tel. (0495) 63 40 95 mob. 06 - 234 42 186 e-mail: technischadvies@bovatin.nl

Ledenadvies Secretariaat BOVATTIN tel. 0318 – 547 366 e-mail: bovatin@bovatin.nl Voorlichting op gebied van onder andere: • Algemene wet en regelgeving (waaronder arbeidsrecht en aansprakelijkheden) • sociale verzekeringen • CAO bepalingen waaronder lonen en overige verplichtingen • Arbo – wetgeving. Arbo-catalogus en A(BRIE) • Juridische zaken • Belastingzaken • Scholing en cursussen • Bedrijfstakspecifieke aangelegenheden • Techniek • Marketing bovatin/Technisch advies/onderwijs Kort telefonisch advies: kosteloos Tarief € 70,- per uur. Algemene technische adviezen en specifieke projectadviezen • Tegels • Lijmen • Hulpmiddelen-materialen • Verwerkingsmethoden tel. (0495) 634 095 mob. 06 – 234 42 186 e-mail: technischadvies@bovatin.nl Adviseur: A.F.M.J. Borrenbergs bovatin/BJD Advies Tarief € 75,- per uur. Incasso: no cure no pay (zonder geschil) mob. 06-20616770 e-mail: juridischadvies@bovatin.nl Juridische Advisering en Procesvertegenwoordiging (ook bemiddeling advocaat): • Arbeidsrecht • Contractenrecht • Incasso • Huurkwesties • Soc. Verzekeringen • Subsidies • Vergunningen • Leasing • Productaansprakelijkheid • Juridische Doorlichting

: eigenschappen Unieke product . ruggend i.c.m • Scheuroverb el; glaszijdeweefs ankelijke • Weersonafh doorharding; el. • Hoog flexib den product, Cementgebon rwerkbaar. zeer prettig ve .

AFDICHTEN, LIJMEN EN ONTKOPPELEN MET 1 PRODUCT MET KIWITZ LMN 920 DICHT JE PROBLEMEN IN ÉÉN BEWERKING AF Heb jij ook weleens tegelwerken waarvan je pijn in de buik krijgt? Hoe kun je de opdracht uitvoeren zonder dat dit schades oplevert?

EVE DÉ INNOVATI OOR OPLOSSING VJECTEN RO KRITISCHE P

Kiwitz LMN 920 is een echte “probleemoplosser”. Bij vrijwel alle kritische ondergronden of specifieke toepassingen kan Kiwitz LMN 920 uitkomst bieden. Door de temperatuur onafhankelijke doorharding in combinatie met de grote flexibiliteit is Kiwitz LMN 920 uitermate geschikt voor tegelsystemen op balkons en terrassen. Toepassingsgebieden:

• Zwembaden • Terrassen • Gevels • Balkons

• Groot formaat tegels • Ombouwen boven gashaarden

• Jonge cement dekvloeren

• Beton- en hout ondergronden

Kiwitz B.V. De Hogenkamp 22 7071 EC Ulft

T: +31 (0)315 270 620 F: +31 (0)315 270 621 E: info@kiwitz.nl www.kiwitz.nl

HET GAAT BIJ MIJ VANZELF

Tim Necker, meestertegelzetter en winnaar van de 1e PCI-Alpencup

MET DE PCI PERIPLAN-FAMILIE

De zelfvloeiende egaliseermiddelen van PCI. Op alle ondergronden. Onder alle vloerbedekkingen.  Zeer goed vloeiend - bespaart tijd en inspanning bij de verwerking  Snel uithardend, snel belegbaar - voor een snelle bouwvoortgang  Glad oppervlak met gering aantal poriën – direct belegbaar