remy dominiKowsKi en wilbert Heijblom

Remy Dominikowski en wilbeRt Heijblom: de lol Van samenwerking

Soms komt een samenwerking tussen tegelzetters tot stand via een ontmoeting bij- of een Whatsappgroep binnen BOVATIN… En als je allebei ook nog eens ondernemer èn materiefanaticus (wat véél leuker klinkt dan vakidioot...) bent, dan heb je ook nog eens meer lol. Het bewijs? Een mooie maar koude winterdag in Limburg, alwaar twee heren een terras aan het vervangen zijn. Wat is dat eigenlijk, ondernemen in je eentje? Wat doet die BOVATIN dan voor je? En, niet onbelangrijk – wat vinden hun klanten eigenlijk belangrijk aan tegelwerk? Zoals de acteur het in de leerlingencommercial ‘Kies tegelzetten’ verwoordt: ‘Tegelzetten is zó veel meer dan tegels plakken…’ We lichten – met aandacht voor onze rug – wat tegels, en bestuderen de onder- en achtergronden met Remy Dominikowski en Wilbert Heijblom. Twee ondernemende zelfstandigen, die elkaar via BOVATIN leerden kennen. Hoe ziet de wereld onder hun tegels er uit?

LUNcH!

tegelzetters beginnen vroeg… en dus is het terras al een flink eind gevorderd. Het sloopwerk had eerder plaatsgevonden, en inmiddels ligt de wapening met de waterdoorlatende ondergrond er al in. Het is best ver van vlaardingen naar het puntje van limburg, en dus is schrijver dezes mooi op tijd voor de lunch. en aangezien de klanten – annie boekestijn (theater-stafmedewerker) en peter de lange (schrijver/ journalist – onder andere over de bouw!) dan wel onlangs uit de randstad naar het zuid-oosten verhuisd zijn, maar al lang gastvrijheid en respect voor vakmanschap hoog op hun lijstje hebben staan, vindt die lunch plaats in de woonkamer. de mannen nemen wat kou mee naar binnen, maar de gezelligheid verdrijft die kou sneller dan de verwarming kan bijverwarmen. remy dominikowski is derde generatie tegelzetter/ondernemer: zijn grootvader was in 1952 al bovatiN-lid, en zijn vader gaf de traditie door. Wilbert Heijblom’s vader was met zijn bedrijf sinds de jaren ‘80 bovatiN-lidbedrijf: “Hij werkte eerst in loondienst, maar nam het bedrijf over toen zijn werkgever met pensioen ging. en alle klanten kwamen mee... bij een aantal aannemers kom ik nog steeds over de vloer – ik ken er een aantal al sinds de jaren ‘70!” Zo’n relatie bouw je natuurlijk niet op met particuliere klanten. “Nou…”, peinst remy, “...ik heb toch bij best wat klanten ook al eens een tweede badkamer gemaakt, in hun volgende woning…!”

WAAROM TEGELzETTER…?

Waarom wordt een mens tegelzetter…? dominikowski: “’t is een mooi vak…”, maar na wat nadenken: “ik wilde eigenlijk uitvoerder worden. Maar ik liet op school de teugels een beetje te veel vieren, zeg maar. dus ik haalde mijn punten niet. Mijn vader zette me op een subtiele manier voor het blok. ‘Jouw eigen keuze, vriend… je kunt bij me komen werken’. ach, ik deed vanaf mijn 11e al vakantiewerk bij mijn vader, en ik stond vanaf mijn 15e in de showroom… ik ben naar de opleiding gegaan, en ik heb er geen spijt van gehad: je kunt er echt een leuke boterham mee verdienen, en mensen zijn altijd blij als je komt. al moest je tijdens de crisis wel vechten voor iedere offerte. Maar – je levert iets moois af, en daar geniet je in de loop van de jaren steeds meer van!” Wilbert Heijblom: “Mensen met een tevreden gevoel achterlaten. dat geeft een bepaalde voldoening, die is niet te betalen… Weet je, ik had vroeger het gevoel dat ik niet zoveel te kiezen had, dus ik werd gewoon tegelzetter. Nee, dan m’n kinderen, die hebben precies, toen ze 5

en 11 jaar oud waren, mij meegemaakt als aannemer in crisistijd. dat neem je natuurlijk wel mee. Maar ze hebben nu zoveel te kiezen… dan heb je eigenlijk ook niet echt een keus! althans, het wordt er niet makkelijker op…” Was de vader van peter de lange ook journalist? “die was aannemer! en hij heeft er alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat wij iets anders zouden leren. Hij moest om half zes op, op de fiets en de boot naar rozenburg, of naar delft, soms een kilometer of 30, 40… kom je daar na zo’n tocht, sta je een hele dag te metselen… en dan ‘s avonds weer op de fiets terug. Nee, hij praatte het ons wel uit ons hoofd!” “Zo, op de fiets, begon het bij ons ook!”, weet remy. “ok, je hoefde die ijzeren kuipen van toen niet op de fiets mee te nemen, maar wel je gereedschapstas. Mijn grootvader had trouwens een amerikaan, daar pasten zes personen, zes gereedschapstassen en zes boterhamtassen achterin, en dan was er nog plek over. tegenwoordig hebben we ieder een bus, die is tot de nok volgeladen met techniek en materialen, en dan hebben we nog niet eens alles bij ons!” “Ja, wij zijn echt bevoorrecht, we hebben al die ontwikkelingen, zoals de grootformaten, mogen meemaken… Mijn vader is er nou 15 jaar uit, die

“iK haD VrOEGEr hET GEVOEL DaT iK niET zOVEEL TE KiEzEn haD, DUS Ik WERD gEWOON TEgELzETTER.”

zou nou echt niet meer meekunnen!”, weet Wilbert Heijblom. “dat gold ook voor mijn vader...” (Martin dominikowski, overleden in 2020, red.), vult remy aan. “Hij vond het een jaar of 10 geleden al best lastig om de oude tradities los te laten.” “en, als je dat weet: blijven wij tot ons 67e tegelzetter…?”, vraagt Wilbert zich af. peter de lange: “is tegelzetten dan niet een ambacht dat je je hele leven blijft doen?” remy: “ik laat het vak niet los, en het vak mij ook niet. Maar ik blijf dit niet nog eens dertig jaar volle weken doen, dat gaat gewoon niet lukken. ik kies leuke projecten uit, maar ik ga bijvoorbeeld ook een woning kopen en opknappen voor de verkoop.”

is het altijd een mooi vak? remy: “ach, er is ook werk dat je minder graag doet: onderhoud en renovatie in projecten bijvoorbeeld. anderzijds – soms is dat werk ook wel lekker. Je kunt dan even op je routine werken… al blijf je altijd alert op je kwaliteit!”

even een actueel onderwerp: de waterdichtlaag bij woningcorporaties…? “Men neemt daar liever de schades dan de meerkosten, en het duurt echt nog wel een paar jaar voordat ze daar wakker worden”, weten de heren. “voor hen vormen die schades niet meer dan een percentage op hun begroting, maar voor degene die de schade thuis heeft – ook als je huurder bent! – is het een kleine ramp. dus kiezen particuliere kopers er wèl voor. Je hebt het over een paar honderd euro extra… Maar als je bezuinigt op die waterdichting, en je hebt een schade, dan gaat het om duizenden!

BOVATIN ALs MERK!

Hoe kijken zij aan tegen bovatiN? “commercieel gezien: we krijgen wel eens werk via bovatiN.” weet remy. “en ook via geassocieerde leden, zoals schlüter. Maar het meeste werk heb ik toch via-via, dankzij de reputatie die je dankzij goed werk bij je klanten opbouwt. en dat is voor mij prima, maar inderdaad, bovatiN mag zich best wat meer neerzetten als merk...” “ik vind vooral het contact met de andere tegelzetters belangrijk. alleen al tijdens de vergaderingen… Je leert van elkaar, je ontwikkelt jezelf, maar je wordt er ook als groep sterker van. op dit moment heeft iedereen werk. Maar tijdens de crisis hebben we een Whatsapp-groepje opgezet, onder andere met robert Hurkmans (bestuurslid en directeur van tegelhandel loomans, red.). Zo hielden we elkaar wel mooi overeind. dat was waarschijnlijk zonder bovatiN nooit gebeurd…”

remy: “internet verandert ook de tegelwereld. kijk, als je vroeger googelde, stonden er alleen maar van die klus- en offertesites bovenaan. de merken komen nu ook hoog in de zoekresultaten, en daar zou ook bovatiN moeten komen

te staan!” ook de campagne ‘Meerwaarde van tegels’ is een steuntje in de rug: “ik plaats best veel elektrische vloerverwarming. als ik bij een klant kom die nog over van alles en nog wat moet beslissen, vraag ik wel eens of hij zonnepanelen heeft. en dan komt ook de co2-reductie ter sprake, plus wat je met een elektrische vloerverwarming ‘gratis’ kunt verwarmen … en ook de kwaliteit. kijk, er is een merk met de verwarmingsdraden op een netje, en daar mag dan een laag beton overheen… dat doe ik dus niet! Je gaat toch ook geen deken over een radiator leggen…!” dat was dus even een mooi moment voor uw hoofdredacteur, die ook de campagne ‘Meerwaarde van tegels’ heeft ontwikkeld: de ‘deken over de radiator’ is één van de schrikbeelden die in die campagne gebruikt worden om een klimaatregelende tegelvloer te verkopen… “Ja, we hebben die Meerwaarde van tegels-boekjes! Wat bovatiN ook meer mag doen: nieuwe technieken bij de bouwbedrijven en architecten promoten! die gaan niet met hun tijd mee, ze lopen qua kennis tien jaar op ons achter…! Nederland is er echt uniek in dat als er normen ter sprake komen, dat daar altijd discussie over is. die discussie heb je in de buurlanden niet, daar kent men gewoon de regels! Mede daardoor zijn nieuwe technieken in de professionele markt lastig in te passen in een verkoopgesprek… Maar met de jonge betonvloeren in de tegenwoordige bouw, en de nieuwe porsellanatotegels is legwerk gewoon niet verantwoord. Het gaat aardig tijdens het leggen, want die pap lijkt zijn werk te doen… Maar er zit beweging in die jonge vloeren, porsellanato hecht niet aan een gewone smeervloer, dus je krijgt holtes of je tegels komen los te liggen. drie keer raden bij wie de telefoon gaat! dus, ik begrijp die tegelzetters niet die dan zeggen ‘ik krijg dat lijmwerk niet verkocht’. de gevolgen zijn voor jou!”

Het project bij peter en annie loopt nog wel even door. remy treedt op als hoofdaannemer, en heeft de keuken uitgebouwd en het tegelwerk aangevuld, en ook voor tegels en tegelwerk gezorgd waarmee de schoorsteen in de woonkamer ‘in stijl’ kwam. annie: “dat zijn van die handgevormde tegels, met barstjes erin. Je hoorde ze tijdens de droogtijd zelfs nog knisperen, twee weken lang!” remy: “dat terras ligt er vanavond in. als we niet te lang lunchen, dan… volgend jaar staat de badkamer op de rol. peter wilde het niet, maar annie heeft er betonlooktegels doorgekregen… en peter vind de gekozen tegels nu ook mooi, toch?”

HET TERRAs

bij het terras heeft remy de hulp ingeroepen van Wilbert; bij andere projecten kan de rolverdeling andersom zijn. Het terras wordt gelegd met een cementgebonden waterdoorlatende split,

met een schönox sk lijm: een lijm die voldoet aan de c2 te s1eisen volgens eN 12004. ofwel: een lijm die ruim toepasbaar is, binnen en buiten, ook in combinatie met porsellanatotegels. “We hebben hier machinaal gesloopt, en we hebben het betonpuin hergebruikt en vermengd met zand. daarop ligt die split, plus twee extra goten voor HWa.” HWa…? “Hemelwaterafvoer…! die goten zaten er eerst ook, maar ze kwamen eigenlijk nergens anders op uit dan op eh… de kruipkelder… de aansluiting was gewoon volgestort… en zeker met terrassen moet je je waterafvoer goed regelen. Je wilt hier straks geen spekgladde, of erger, stukgevroren belgisch hardsteen.”

dE LAAGsTE pRIjs?

Hoe zat het trouwens bij peter en annie als het om de laagste prijs ging? “Nou, we vertrouwen remy blindelings!”, lacht peter. “Ja, maar hij had dan ook belangrijke adviezen! de verkoper van zo ongeveer de enige zaak waar hier belgisch hardsteen te vinden is, adviseerde ons een goedkopere vietnamese tegel…”, begint annie: ”...Waar hij de meeste winst op maakt, dus! Natuursteen is een natuurproduct, en nooit zo gelijkmatig als een tegel. Maar met die goedkoopste hardsteen heb je echt te maken met te grote maatverschillen en vervorming”, vult remy aan. peter: “Zulke adviezen zijn belangrijk, we zijn erg gelukkig met de vakkennis van remy. daar kun je bepaald niet zeker van zijn in de bouw…! bij de keuken was hij in feite de hoofdaannemer: hij plande en organiseerde de werkvolgorde en de planning van de elektricien, de loodgieter, hij deed zelf nog wat stucwerk…” Ja, en toen ik een keukenwand wilde afwerken, had jij ‘m al geverfd…!”, lacht remy. “Nou, we gaan naar buiten, dan is dat terras voor het donker klaar!” ■

contact? remy@dominikowskitegels.nl www.tegelwerkheijblom.nl