Nr 9 20 december 2017 by AD VALVAS

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit

jaargang 65 #9 20 december 2017

Zelf kerstkoken - zonder bij te lenen P10_Geschiedenisles: vrouwen staan alleen in bijzinnen P12_Een geslaagde professor is vaak een narcist P16_Doe een stage. Maar doe het goed! 7 praktische tips P26_Klimaatontkenners bedreigen VU-hoogleraar

advertenties

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geĂŻnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

Jaargang 65 #9 cover

Goedkope kerstrecepten van Sylvia Witteman 20

Vredesprijs Clara Maciver van Universiteit Utrecht wint de Visions-on-Peace-masterscriptieprijs tijdens het Syriësymposium van de VU en de stichting Vredeswetenschappen.

Aurorazaal_hoofdgebouw_15 decEMBER 2017, 17.43 Foto peter gerritsen

Juul Braaksma helpt ouderen de kerst door 6 Er waren ook vrouwen in de geschiedenis 10 Hoogleraren zijn egotrippers

7 tips voor een perfecte stage 16

Opinie

Is Europa wel joodschristelijk? Eén sportraad voor alle studenten

8 23

Columns

Jacintha Ellers

Sanne Pieters

En verder Online nieuws

Onderzoeksnieuws

Blog: Ferdous Arachid

Studentenraad

Mail/colofon

Campus: klimaatontkenners

So you think you can teach

Personeelspagina

Theatercollege en restaurant

Uilensteders

Lae

Coverfoto Peter Valckx Het volgende nummer verschijnt op 17 januari 2018. klimaatneutraal natureOffice.com | NL-001-742287

gedrukt

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

advalvas.vu.nl Voor al het laatste nieuws

‘Wageningen duurzaamste universiteit’ #Metoo: oud-hoogleraar verliest titels Kern Holoman, een dirigent en oud-hoogleraar aan de University of California, is zijn academische titels kwijt nadat hij is beschuldigd van seksueel geweld.

Oud-medewerkers Shell omscholen tot leraar Universitaire lerarenopleidingen, waaronder die aan de VU, en middelbare scholen gaan oud-werknemers van Shell klaarstomen voor het leraarschap. Het zijn natuurkundigen en scheikundigen die nog geen lesbevoegdheid hebben.

{meer nieuws online}

‘UvA-proefschrift aangetast door fraude begeleider’ Vernieuwing ict bij DUO duurder Promoveren in piratenpak Hoogopgeleiden tegen referenda ‘Neergeschoten student is de druppel’ 4

George Harinck

Harinck vertrekt, toekomst HDC onzeker

olgens het reorganisatieplan van een paar jaar geleden zou het Historisch Documentatiecentrum voor Protestantisme (HDC) helemaal geen VU-geld meer krijgen. Alles zou uit externe middelen betaald moeten worden. Uiteindelijk viel het HDC, na een korte tussenstop bij Theologie, onder de faculteit Geesteswetenschappen. Er kwam toch nog financiering vanuit

het college van bestuur. Van het HDC bleven alleen nog de directeur en twee wetenschappelijke medewerkers over. Het beviel directeur George Harinck slecht, maar hij deed er de afgelopen drie jaar alles aan om de naam van het centrum hoog te houden. “Bijvoorbeeld door veel congressen te organiseren. Ik wilde laten zien dat we nog erg druk en dynamisch waren.” Die congressen organiseerde hij in z’n eentje en

dat is hij nu beu. “Ik ben niet als congresorganisator aangenomen.” Toen duidelijk werd dat er voor komend jaar geen geld bij gaat komen, besloot Harinck het aanbod van de Theologische Universiteit Kampen te accepteren om daar een nieuw instituut op te richten voor het neocalvinisme. (FB)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>11 december.

Amsterdam krijgt felbegeerd ruimtelab niet Leiden wint samen met de TU Delft de race om de nieuwe vestigingsplaats van het Nederlands Instituut voor Ruimte Onderzoek (SRON).

RON is een van de negen onderzoeksinstituten van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het houdt zich bezig met ruimteonderzoek en was gevestigd in Utrecht en Groningen. Maar omdat het gebouw in Utrecht verouderd was en de

universiteit stopte met de masteropleiding sterrenkunde ging het instituut in 2013 op zoek naar een nieuwe locatie. Dat leek al snel geregeld: het Amsterdamse Science Park had veel belangstelling, maar toen de bètasamenwerking tussen de VU en de UvA niet doorging veranderde de zaak. Daarop moest SRON op zoek naar een

nieuwe locatie. Alle universiteiten konden zich aanmelden. Ook Amsterdam deed een nieuwe poging, ditmaal samen met de Universiteit Twente. Dat SRON nu voor Leiden kiest, is een grote teleurstelling voor de UvA, liet rector Karen Maex weten. (HOP)

Meer hierover op advalvas.vu.nl> 14 december. nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

Screendump uit de tv-serie Om de oude Wereldzee

Wageningen is wereldwijd de allergroenste universiteit, blijkt uit de ranglijst van Green Metic.

advalvas.vu.nl

Student lanceert studieboekenplatform

p Facebook zag Krishna Shukla (Amsterdam University College) eindeloze lijstjes van studenten die hun studieboeken probeerden door te verkopen. Onoverzichtelijk en onpraktisch, vond hij, want hoe wist je wat de boeken moesten kosten en welke al verkocht waren? Shukla’s idee was simpel: een heldere pagina waarop studenten zowel een boek te koop kunnen aanbieden als interesse in een boek kunnen aangeven. Op ucbooks.nl is je identiteit bekend dankzij een koppeling met Facebook of een profiel op de website zelf. Alle prijzen zijn zichtbaar: “Op deze manier wil ik

Armer dan ooit ‘Studenten zijn helemaal niet zo rijk als de media beweren. Het leenstelsel maakt ze armer dan ooit’, vindt ISO-bestuurslid Bob van Soolingen. Lees het hele artikel op advalvas.vu.nl>opinie

Bye Bye Buffalo

‘Elke avond is bij ons gewoon een sleepover, want mijn slaapkamer is ook hun slaapkamer.’ Lees de laatste blog van uitwisselingsstudent Kimberly Hermans op advalvas.vu.nl>blogs&columns

facebook.com/ advalvas Reportages, bijeenkomsten, borrels, lezingen & meer ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

het transparant houden en medestudenten geld laten besparen.” Shukla is niet echt bezig met de vraag hoe hij met zijn site winst gaat maken, maar won wel een beurs voor start-ups: “Op een ochtend werd ik wakker en stond er ineens 25.000 euro op mijn bankrekening. Nogal onwerkelijk.” Na twee semesters zijn van de 800 UCA-studenten nu 618 actief op de website, maar blijft het aantal actieve VU-studenten wat achter. Daarom flyert Shukla in de lunchpauze geregeld in de mensa. (DD)

Lees het hele interview met Shukla op advalvas. vu.nl>nieuws>15 december.

Goedkope vrouwen

200+ Vrouwelijke wetenschappers lopen ruim tweehonderd miljoen euro mis in Nederland.

e makers van de nieuwe Monitor Vrouwelijke Hoogleraren hebben uitgerekend wat de verschillen in carrièrekansen vrouwelijke wetenschappers kosten aan misgelopen salaris. Eind 2016 was slechts 19,3 procent van de hoogleraren vrouw: een groei van 1,2 procentpunt ten opzichte van het jaar ervoor. In dit tempo duurt het tot 2051 voordat evenveel vrouwen als mannen hoogleraar zijn. (HOP)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>13 december.

@advalvas_vu Een selectie uit de opvallendste (re)tweets van de afgelopen dagen @Bertine83 18-12_Aanrijding met zwaan #treinleven @VU_Criminologie 18-12_‘Als ik er nu nog aan denk, voel ik het weer in mijn buik’ De kanttekeningen van actieve burgers bij vermissingen in een helder artikel (in het AD) @FSW_VU 18-12_Is de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen #Rotterdam de graadmeter voor nieuwe verhoudingen in de 2e Kamer? Politicoloog en oprichter @kieskompas @AndreKrouwel zegt van niet tegen @rtvrijnmond. @AngelaRoothaan 17-12_I didn’t want to say this, but luckily someone did now: “Workplace bullying worse than sexual harassment” Uit Canadees onderzoek blijkt pesten op het werk schadelijker dan seksuele intimidatie. @Wetenschap_NL 15-12_Onze levensduur, lengte en fysieke prestaties hebben hun piek bereikt, zeggen onderzoekers. Hierdoor kunnen we in de sport de komende jaren weinig records verwachten. http://bit.ly/2BryQ0m @LotteJensen14 15-12_Ik vond dit vrij schokkend. Studenten van de onderzoeksmaster Nederlands aan @Radboud_Uni mogen hun scriptie niet meer in het Nederlands schrijven. @artsinspe 12-12_Medisch-ethische tijdrovende commissies: Na alle stukjes over leuke patiënten en leerzame situaties wil ik nu een keer schrijven over iets wat me stoort. http://dlvr.it/Q5ZD6Y #blog Over de ergernis dat je als geneeskundestudent ook voor niet-invasief onderzoek toestemming moet hebben van een medisch-ethische commissie, wat weken duurt. @aDissentient 6-12_ In climate science, nobody cares if you are a liar. In fact, you are admired for your commitment to the cause. Dit in reactie op het Bioscience-artikel van VU-bioloog Jeffrey Harvey die stelt dan klimaatontkenners zich grotendeels op één blog baseren. 5

nr 9 â&#x20AC;&#x201D; 20 december 2017

ADVALVAS

STUDENT IN ACTIE

‘Over 60 jaar zou ik zo’n middag ook fijn vinden’ Juul Braaksma ging de Kalverstraat af om spullen te verzamelen voor in goodiebags. Ze organiseert de kerstmiddag voor ouderen bij het Amsterdamsch Studenten Corps (ASC). DOOR WELMOED VISSER FOTO PETER VALCKX

en goodiebag voor ouderen, wat zit daarin? “In elk geval een ticket voor een rondvaart en een sudokuboekje, een nachtcrème van Rituals en nog wat verschillende dingen. We zijn vorige week wel bij 25 winkels in de Kalverstraat geweest en iedereen reageerde positief. Overal kregen we wel iets: soms monstertjes, soms zeepjes. We moeten dat een beetje over die tasjes verdelen. Daarom zit er niet in alle tasjes exact hetzelfde, maar ik werd heel vrolijk van al die positieve reacties.”

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

Wat heb jij met ouderen? “In mijn middelbareschooltijd bracht ik vrijwillig maaltijden rond in het bejaardenhuis in Vught. Eerst ging ik mee met mijn moeder die dat voor de Rotary deed, later ben ik het ook zelf gaan doen. Veel van die mensen zaten de hele dag alleen in hun kamer en dan waren ze blij dat er eindelijk iemand kwam voor een praatje. Voor mij was het een kleine moeite. “Dat is ook zo met die kerstmiddag op onze sociëteit: wij kunnen met relatief weinig moeite iets organiseren waar ouderen echt naar uitkijken. Ik vind het belangrijk om daaraan bij te dragen.” Waarom kiezen jullie voor ouderen en niet voor een andere groep? “Kerst gaat voor mij over samenzijn en gezelligheid. Ouderen zijn relatief vaak eenzaam. Daarom is het belangrijk om juist voor hen iets te organiseren waarin ze dat samenzijn kunnen ervaren. Ik denk vaak: misschien zit ik over zestig jaar zelf in die positie. Dan zou ik het ook fijn vinden als anderen zoiets voor mij deden.” Wat gaan jullie doen op de kerstmiddag? “We gaan zelf koken. En er is een programma met een zingende kerstengel, een levende kerststal, een kerstman natuurlijk, een voorstelling en bingo.” Hoeveel mensen komen er? “We hebben 150 plekken. Mensen uit alle bejaardenhuizen in Amsterdam kunnen zich opgeven. Ze komen met taxibusjes hiernaartoe. Vorig jaar kwamen er meer

Kerstmiddag Het ASC/AVSV (Amsterdamsch Studenten Corps/Amsterdamsche Vrouwelijke Studenten Vereniging) organiseert dit jaar voor de twaalfde keer de ouderenkerstmiddag. Er komen 150 ouderen uit heel Amsterdam en zo’n 120 ASC-studenten.

Juul Braaksma 20 Tweedejaars business analytics 2017-2018 Sodalicium Agendum ad Opera (helpende hand van de senaat bij Amsterdamsch Studenten Corps) 2016-heden Bachelor business analytics 2015-2016 Tussenjaar met werkervaring in Engeland, Frankrijk, Spanje en Italië 2015 Gymnasiumdiploma 2014 Geselecteerde leerling voor het Green Roof Water Project in Singapore

dan zich hadden opgegeven. Toen hebben ze er snel tafels bij moeten zetten. We houden er rekening mee dat dat dit jaar weer gebeurt.” Moet er nog veel gebeuren in de laatste dagen voor het evenement? “Volgende week is het tentamenweek, we wisten dus van tevoren dat we nu weinig tijd zouden hebben. Daarom hebben we de meeste dingen gelukkig al geregeld. We moeten het eten nog kopen en de sociëteit nog versieren. Dat zijn nu de belangrijkste dingen.” Hoe ben jij als VU-student bij het ASC terechtgekomen, daar zitten toch vooral UvA-studenten? “Mijn zus, die geneeskunde studeert aan de VU, zat al bij het corps. Ik ben een paar keer met haar meegegaan en vond het leuk. Ik heb me eerlijk gezegd nooit in andere studentenverenigingen verdiept.” Doe je nog ander vrijwilligerswerk? “Momenteel niet, maar ik heb me wel voorgenomen dat ik met het ASC graag meer van dit soort dagen zou willen organiseren, bijvoorbeeld voor gehandicapten. Ik wil proberen om dat van de grond te krijgen.”

Je werkte eerder als fotomodel. Doe je dat nog? “Nee, ik ben gestopt. Ik heb het na mijn vwo bijna een jaar fulltime gedaan, maar ik werd daar toch niet gelukkig van. Je moet veel sporten, altijd opletten wat je eet, heel gezond leven. Je bent veel aan het reizen en moet jezelf voortdurend laten zien. Het besluit om ermee te stoppen, was een bevrijding voor mij. Bovendien wil ik me graag volledig kunnen richten op mijn studie.” Wat hoop je met de kerstmiddag te bereiken? “Dat mensen een leuke middag hebben en met een blij gevoel naar huis gaan, daar doen we het voor.”

Ben of ken jij ook een student of promovendus die zich inzet voor de maatschappij? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Zin en onzin over ‘joods-christelijk’ Europa Allerlei mensen nemen het woord ‘joods-christelijk’ in de mond zonder goed te weten waar ze het over hebben. Hoe joodschristelijk is Europa? DOOR Bert van der Spek ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

iverse politieke partijen, vaak juist nietchristelijke, willen nog weleens roepen dat de Europese beschaving joods-christelijke wortels heeft. Is dat zo? Om te beginnen is de term ‘joods-christelijk’ nogal raar. Christenen hebben joden eeuwenlang onderdrukt, vervolgd en verketterd; joden moeten niet veel van Christus en christenen hebben. Maar er is natuurlijk wel iets van waar. Dat de christelijke godsdienst de Europese geschiedenis diepgaand heeft beïnvloed kunnen weinigen tegenspreken. Het jodendom heeft als enige andere religie de repressie door andere godsdiensten overleefd. Er zijn mensen die beweren dat de joodse en christelijke tradities helemaal niet zo belangrijk zijn. De Bijbel is immers in de oudheid geschreven en is zelf diepgaand door die oudheid beïnvloed. Historicus Carl Verhoef gaat zelfs zover te stellen dat de Bijbel geen enkel oorspronkelijk idee heeft en alleen maar een doorgeefluik is van Mesopotamische en Grieks-Romeinse waarden. Gerechtigheid en mededogen komen ook voor buiten de Bijbel en zijn universele waarden. Ook hier zit iets in. Net als dit nummer van Advalvas vertoont de Bijbel invloeden van de wereld waarin hij geschreven is. Veel mensen verbazen zich over de hardvochtige verhalen in het Oude Testament van oorlog en geweld, maar dat is dan weer minder verbazingwekkend voor iemand die leest over de gruwelen die in geuren en kleuren in Homerus’ Ilias en de Assyrische konings-

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

inscripties beschreven staan. Israël had een tempel waar net als elders dieroffers werden gebracht, het scheppingsverhaal vertoont Mesopotamische elementen en het zondvloedverhaal komt bijna letterlijk uit het Gilgamesj-epos. In de kerk is ook heel wat gedachtegoed uit de GrieksRomeinse wereld binnengeslopen, zoals de stoïcijnse afkeer van emoties en seksualiteit, waardoor het celibaat zijn intrede deed. Geen Bijbeltekst voor te vinden. Maar het is groteske onzin om te stellen dat de Bijbel slechts een doorgeefluik is geweest van Mesopotamische en GrieksRomeinse normen en waarden. Elke goede antropoloog en historicus kan je vertellen dat doorgeefluiken überhaupt niet bestaan. Beïnvloeding is altijd een proces van adaptatie en toevoeging. De scheppingsverhalen in Genesis verraden inderdaad iets van de invloed van Mesopotamië, zoals de notie van de scheiding van hemel en aarde. Het is echter geen slaafse overname. Integendeel. In het Mesopotamische wereldbeeld waren hemel, aarde, planeten, sterren, bergen en rivieren goden. Genesis zet hier een belangrijke stap in de secularisering van het wereldbeeld: er is maar één God en hemel, zon, maan en aarde zijn maar dingen die geschapen zijn. Er is dus geen slaafse overname; er is debat, en scherp debat. Ik bestrijd ook dat ethische waarden universeel en van alle tijden zijn. In de antieke godsdiensten speelde ethiek nauwelijks een rol. Goden waren onberekenbare machten die je met offers en tempels tevreden moest zien te houden en het ritueel was belangrijker dan wat ook. Zo kende ook het oude Israël offers, maar Jesaja 1:11-17 en Amos 5:21-14 laten zien dat God geen behoefte heeft aan schijnheilige offers. Wat goed en rechtvaardig is, is zeer cultuurgevoelig. Volgens Romeinse zeden kon een politicus pas een triomftocht krijgen als hij in de strijd ten minste 5000 mensen had gedood. In het wereldbeeld van Al-Qaida en IS is weinig plaats voor compassie. En zelfs de voorvechters van de Verlichting in achttiende-eeuws Frankrijk hebben duizenden moorden op niet-verlichte mensen op hun geweten. Het Europa van nu is het resultaat van een keur aan invloeden, uit de oudheid en daarna.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie

D foto Yvonne Compier

Bert van der Spek is emeritus hoogleraar oude geschiedenis.

Op de gezondheid?

langetermijneffecten van alcohol leiden e VU is een bijzondere tot een verhoogde kans op verschillende universiteit. Niet alleen soorten kanker, zelfs bij een relatief vanwege haar maatschapgeringe alcoholconsumptie. Bij vrouwen pelijke betrokkenheid, neemt de kans op borstkanker al met maar ook omdat het 10 procent toe bij maar twee glazen per misschien wel de enige dag. Bij mannen zijn drie glazen per dag universiteit in Nederland genoeg om de kans op darmkanker met is waar er meerdere inpandige kroegen 20 procent te verhogen. te vinden zijn. In de Stelling wordt elke Dit zijn zorgvuldig uitgevoerde metawoensdag- en vrijdagavond gedronken analyses van studies met cohorten van door de biologen en biomedici. De geolohonderdduizenden deelnemers. Geen gen hebben hun Houtzagerij en ongenepnieuws dus. Als wetenschappers twijfeld zijn er ook in het hoofdgebouw kunnen we niet om deze kennis heen. studieverenigingen met een eigen kroeg. Toch wordt alcohol niet serieus genomen Die kroegen zijn uniek omdat ze bijdraals gezondheidsrisico. Sterker nog, geen gen aan het gemeenschapsgevoel binnen feestelijke gelegenheid bij de universiteit en een plek de VU zonder dat er bier bieden waar docenten en en wijn wordt geserveerd. studenten elkaar kunnen Is het goed dat En de prijs van de alcohoontmoeten. Wat deze pleklische consumpties bij de ken ook bijzonder maakt is een universiteit drankgebruik verenigingscafés is zo laag dat je er voor weinig geld stimuleert? dat er vaak al drie biertjes veel kunt drinken. Dat staan te wachten voordat wordt dan ook met groot je de eerste op hebt. enhousiasme gedaan. Op Natuurlijk, studenten zijn een reguliere avond luidt volwassen en iedereen kan met grote regelmaat de bel zijn eigen verantwoordevoor een meter bier, en de lijkheid nemen. Maar voor speciale biertjes zijn vrijmezelf ben ik er nog niet uit. Is het goed wel altijd op aan het eind van de avond. dat een universiteit drankgebruik stimuHier wringt mijn probleem. Ik hou van leert? Op z’n minst zou er een discussie een lekker biertje. Maar de laatste jaren over gevoerd moeten worden. Op de laten steeds meer onderzoeken zien dat gezondheid! alcohol echt niet goed is voor de gezondheid. De Gezondheidsraad rapporteert op basis van grote overzichtstudies dat de Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Geschiedenis

Aandacht voor vrouwen is er bijna niet in de traditionele geschiedenisles. Daar moet verandering in komen, vindt promovendus Marieke Oprel.

‘Vrouwen staan vooral in bijzinnen’ DOOR FLOOR BAL FOTO peter gerritsen

de lesstof. Waarom? Oprel: “Traditioneel werd geschiedenis door mannen vóór mannen geschreven. Als vrouwen al genoemd worden, is dat in literaire werken, niet in historische bronnen. Ze worden alleen afgeschilderd als slachtoffer, of als vrouw van/dochter van. Dat was geen onwil van die historici, zij waren ook een product van hun tijd. Eeuwenlang hadden mannen leidinggevende posities in de samenleving, vrouwen waren ondergeschikt.” Daar komt bij dat geschiedschrijving van oudsher vooral gericht was op politiek en machtsverhoudingen. Juist de domeinen waar vrouwen maar een kleine rol in konden spelen. “Geschiedenis gaat vaak over oorlogen, dat zie je ook terug in de tijdvakken die middelbare scholieren moeten bestuderen. Waarom gaat het niet meer over bijvoorbeeld ontwikkelingen in de landbouw of het onderwijs?”

ijftig procent van de wereldbevolking is vrouw. Maar het aantal vrouwen dat in een doorsnee geschiedenisles genoemd wordt, is buitengewoon laag. “Of het nu over de industriële revolutie of om de Eerste Wereldoorlog gaat, vrouwen worden vooral in bijzinnen genoemd”, zegt promovendus politieke geschiedenis Marieke Oprel. “Als je al eens een vrouw voorbij ziet komen, is het een prinses in een mooie jurk met parels om haar nek.” Daarom steunt Oprel als ambassadeur het nieuwe online platform F-site waar veel meer informatie over de rol van de vrouw in het verleden toegankeHistorici moeten lijk gemaakt wordt voor Niet alleen vrouwen op actief op zoek naar de barricades docenten en scholieren. verhalen over Het beeld van de vrouw Als er al aandacht voor vrouwen zonder macht klopt niet vrouwen in het lesmaterihelemaal. Dat zegt Oprel, aal is, dan is dat eenzijdig. die ook voorzitter is van “De vrouwen die genoemd Jong KNHG, een onderworden, zijn altijd voordeel van beroepsorganisavechtsters van de emancitie Koninklijk Nederlands patie, zoals Aletta Jacobs.” Historisch Genootschap. Feministische onderwer“Er zijn voldoende vrouwen in machtspo- pen zijn belangrijk, maar nog belangrijker sities geweest om les over te geven.” Van is het om te kijken naar de rol van vroude eerste vrouwelijke farao Hatshepsut wen in alle geledingen van de maatschaptot Maria Theresia van Oostenrijk. Om pij. “Het gaat niet alleen om die vrouwen over de Nederlandse Kenau Hasselaar, die in tuinbroeken op de barricades stondie het Haarlems verzet tegen de Spanden, maar om álle vrouwen. Die diversijaarden organiseerde, maar niet te spreteit is belangrijk om de rolbevestigende ken. Maar toch komen ze weinig terug in stereotypen te doorbreken.”

Deze scheve verdeling van de aandacht voor mannen en vrouwen is de afgelopen jaren binnen de wetenschap aan het rechttrekken. Nu moet die informatie ook doordringen op de middelbare school. Oprel benadrukt dat het probleem niet bij de docenten ligt. “Zij gebruiken het lesmateriaal dat voorhanden is.” Daar moet F-site een rol bij spelen. Het platform is aangepast aan de tien tijdvakken waarin de leerlingen les krijgen. Hierdoor sluit het materiaal naadloos aan op de huidige methoden binnen het voortgezet onderwijs.

Van gifmengsters tot soldaten Aan historici de taak om actief op zoek te gaan naar verhalen over vrouwen. “Om les te kunnen geven, moet er wel eerst informatie zijn.” Daarvoor is onderzoek van belang. Oprel

Historisch platform F-site Leraren en scholieren moeten snel en gratis informatie kunnen vinden over de rol van vrouwen in de geschiedenis. Om dat voor elkaar te krijgen, begon Stichting Jonge Historici met online geschiedeniswerkplaats Van Gisteren een crowdfundingsactie om geld in te zamelen voor historisch platform F-site. Een groot succes, want met het binnenhalen van 12.650 euro werd het doel ver voorbijgestreefd. Het is de bedoeling dat F-site vanaf 2020 door een instituut overgenomen wordt, zodat de informatie niet verdwijnt. De initiatiefnemers hopen dat het lesmateriaal tegen die tijd in de gewone leerstof opgenomen is. nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

WETENSCHAP

Marieke Oprel: ‘Traditioneel werd geschiedenis door mannen vóór mannen geschreven’ ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

benadrukt dat daarbij niet alleen klassieke politieke bronnen, maar ook egodocumenten en bronnen als de archieven van de burgerlijke stand waardevol zijn. “Als we ons enkel op vergaderingen van de Staten-Generaal focussen, lopen fascinerende verhalen het risico om weg te spoelen in het riool van de geschiedenis.” Zo beschreef Oprel een bijzondere bedrijfsgeschiedenis. “In het interbellum stond een bedrijf op punt van faillissement. Om het te behouden, scheidde de eigenaar op papier van zijn vrouw. Zij eiste daarna het bedrijf op. En maakte er een florerende zaak van. Dat lijkt een kleine familiegeschiedenis, maar het vertelt een groter verhaal over de veranderende mores in die tijd.” Daarom roemt zij het onderzoekswerk van Els Kloek, die het boek 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis samenstelde. Hierin geeft ze een korte biografische beschrijving van allerlei vrouwen die op verschillende manieren een rol in de geschiedenis gespeeld hebben: van gifmengsters tot soldaten. Meer aandacht voor vrouwen binnen de geschiedschrijving komt volgens Oprel pas vanzelf als meer historici vrouw zijn. Dat worden er nu steeds meer. Waar in Utrecht slechts dertig procent van de geschiedenisstudenten vrouw is en in Leiden een derde, heeft de VU al 45 procent vrouwelijke geschiedenisstudenten. “Je hebt hier ook veel vrouwelijke docenten en hoogleraren, ik denk dat dat wel een verschil maakt.” Met de komst van meer vrouwelijke wetenschappers en docenten voor de klas, hoopt Oprel dat die historische aandacht voor vrouwen in de toekomst meer vanzelf komt.

Persoonlijkheid

Help! De hoogleraar is een narcist

Psychiater Joeri Tijdink onderzocht de meest voorkomende persoonlijkheidstypen bij wetenschappers. Egotrippers scoren hoog. Gelukkig is het een onderzoek met een knipoog. Die arme perfectionisten

door floor bal foto yvonne compier

ubliphilia Impactfactorius is een nieuw tragisch psychiatrisch syndroom waarbij de patiënt geobsedeerd is door het publiceren in wetenschappelijk vooraanstaande tijdschriften. Bij voorkeur in Nature, Cell of Science. Alles en iedereen moeten daarvoor wijken. Tenminste, zo omschrijft psychiater en filosofie-postdoc Joeri Tijdink de stoornis in een artikel in het wetenschappelijk tijdschrift PeerJ. Oorspronkelijk was het stuk bedoeld voor het kerstnummer van het British Medical Journal, waarin altijd humoristische studies staan. En dat geeft wel aan hoe serieus Tijdink dit eigen onderzoek neemt: “Het is vooral grappig bedoeld.” Het is misschien een lichtvoetig wetenschappelijk artikel, maar wél gebaseerd op originele data. Tijdink promoveerde in 2016 bij VUmc op publicatiedruk bij medische wetenschappers en gebruikte data uit een van zijn onderzoeken om de persoonlijkheid van 537 onderzoekers in te delen. Dat resulteerde in drie groepen: de perfectionisten, de ideale schoonfamilie en de zogeheten ‘sneaky grandiose’. Die fascinatie voor de persoonlijkheid van succesvolle mensen deed Tijdink op als coassistent. Daar ontdekte hij dat het niet de zachtaardige en bescheiden artsen waren die het ver schopten in de ziekenhuishiërarchie. “Het waren de dokters met het grootste ego die de top haalden. Het meest werd geluisterd naar diegenen met de grootste mond.” Dat pakt meteen slecht uit voor de eerste groep in Tijdinks wetenschapspersoonlijkheidsschaal: de perfectionisten.

In deze groep zitten bovengemiddeld veel hoogleraren en mannen. Deze wetenEenderde van de onderzochte wetenschappers gaan vooral voor het eigenbeschappers viel in het cluster perfectiolang. “De meesten zijn trouwens gewoon nisten, van wie een groot deel promogoede, betrouwbare wetenschappers die vendus en/of vrouw is. Meteen maar het slechte nieuws: de perfectionisten krijgen mooie onderzoeken doen”, stelt Tijdink gerust. die felbegeerde aanstelling vaak niet. Volgens de psychiater (“voor de duidelijk- Zoals met alle persoonlijkheidskenmerken is hier ook sprake van een schaal. heid: dit is pure speculatie”) zijn ze daar Met de meeste wetenschappers-die-hette bescheiden en perfectionistisch voor. achter-de-ellenbogen-hebben valt nog Ze steken al hun energie in hun werk, prima samen te werken. maar vergeten om vooruit “Je hebt ook heel leuke te kijken en aan zichzelf te mensen met een groot denken. “Om iets te bereiZachtaardige, ego.” ken moet je aan zelfprobescheiden artsen Maar als er een fraudemotie doen. Je krijgt meer schoppen het niet rende onderzoeker is, zit respect als je aan anderen ver die in deze club. Het hoeft laat zien wat je aan het niet meteen een Stapeltje doen bent. Deze mensen te zijn, een beetje sjoemedenken dat hun werk len kan ook. Wat met data voor zich spreekt, maar zo schuiven, een ongunstige werkt de wereld niet.” proefpersoon die uit het De middenmoot van de onderzoek verdwijnt. “In groep wetenschappers elk onderzoek zit ruis. Je wordt ingenomen door hoeft geen hele datasets te de ideale schoonfamilie. verzinnen om dingen te verdoezelen.” Mannen en vooral vrouwen die erg goed Het zijn de ernstigste gevallen die heel werk leveren, oog voor een ander en zelfnarcistisch zijn en een hoge publicatievertrouwen hebben. Prima collega’s dus, met wie je uitstekend kunt samenwerken. drang hebben. Dit zijn de mensen die aan Tijdinks Publiphilia Impactfactorius Het is Tijdinks aanbeveling (“met een zouden lijden. (Tijdink: “Wetenschapkorreltje zout”) om op deze persoonlijkpelijk bewezen: als je een Latijnse naam heidsgroep te werven. Bijvoorbeeld door gebruikt, komt het geloofwaardiger schoonmoeders in de sollicitatiecommisover.”) Ze zijn verslaafd aan publiceren. sie op te nemen: die zijn ervaren in het “Maar het is de vraag of die publicaties zo selecteren van de ideale schoonfamilie. betrouwbaar zijn.” Voorlopig lijkt het erop dat deze stoorAchterbakse egotrippers nis niet in het psychiatrisch handboek Hardwerkend, aardig: tot nu toe klinken DSM-5 opgenomen wordt, lacht Tijdink. die wetenschappers als prima collega’s. Daarmee laat een behandeling op zich Maar met de laatste groep gaat het mis: wachten. dit zijn de ‘sneaky grandiose’. De achterbakse egotrippers. Een snufje gewetenloosheid, een tikje narcisme en een Kleinerende baas voorkeur voor het spelen van spelletjes. Wat maakt het eigenlijk uit wat voor (Tijdink: “Dit is interpreteren met de persoonlijkheid een wetenschapper Franse slag.”) heeft? Tijdink ontdekte tijdens zijn

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

wetenschap

Het echte werk Hoewel de drie persoonlijkheidtypes van wetenschappers van psychiater Joeri Tijdink vooral humoristisch bedoeld zijn, is het onderliggende onderzoek dat niet. Voor zijn promotieonderzoek ondervroeg de psychiater honderden medische wetenschappers om te kijken hoe zij de publicatiecultuur ervaren. Dat bleek niet positief: een kwart van de hoogleraren had burn-outverschijnselen. “Veel wetenschappers zijn negatief en cynisch over de cultuur. Ze klagen over slechte samenwerking, moordende competitie en het grote belang van citatiescores bij beoordelingen.” Naast de persoonlijke stress kan die dwang ook wetenschappelijke gevolgen hebben. Tijdink: “Wij vonden dat de druk om te publiceren kan leiden tot gesjoemel met data.” De psychiater legde zijn deelnemers diverse psychologische persoonlijkheidstesten voor. Daaruit bleek dat er ook een verband was tussen neiging tot valsspelen en de persoonlijkheid van de wetenschapper. In zijn proefschrift doet Tijdink aanbevelingen, waaronder: “Laat wetenschappers aan maximaal vier publicaties per jaar werken. Dan kunnen ze een goede afweging maken wat ze echt willen onderzoeken en publiceren. Zo is er meer aandacht voor kwaliteit en relevantie van wetenschappelijk werk en minder voor de kwantiteit.”

Doe de zelftest!

Psychiater Joeri Tijdink: ‘Je hebt ook heel leuke mensen met een groot ego’ promotieonderzoek dat onderzoekers die hoog scoren op ‘slechte’ eigenschappen eerder geneigd tot sjoemelen zijn. Daarnaast heeft het karakter van de hoogleraar veel invloed op de sfeer van de afdeling. “Hoe de hoogleraar met zijn onderdanen omgaat, bepaalt de hele cultuur van de onderzoeksgroep. Als diegene kleinerend en denigrerend tegen werknemers doet, dan zijn zij ook geneigd om zo tegen anderen te doen.

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

Alleen al omdat ze zich zo kortstondig beter voelen.” Daarom een aanbeveling van Tijdink (“Dit is wél serieus”): “Wetenschappers moeten bescheiden blijven over hun onderzoeksresultaten. Ze dienen zich er altijd van bewust te zijn dat onderzoek nooit honderd procent dichtgetimmerd is. Ook moeten ze het goede voorbeeld aan de volgende generatie onderzoekers geven.”

En nu wil je het weten ook: ben je zelf zo’n sjoemelende, harteloze, egotrippende wetenschapper? Er bestaat een test om vast te stellen hoe hoog je scoort op de ‘duistere driehoek’. Dit zijn de persoonlijkheidstrekken narcisme (te grote eigenliefde), psychopathie (officieel een gebrek aan inlevingsvermogen; níét de behoefte om de kat van de buurvrouw om te leggen) en machiavellianisme (drang tot manipulatie). ‘De meeste feestjes zijn saai zonder mij.’ ‘Het is niet verstandig om je geheimen te vertellen’ of ‘mensen die mij dwarszitten krijgen daar altijd spijt van’. Klinkt dat verdacht veel als je dagboek? Doe dan de sneltest via tinyurl.com/zelfsneltest. 13

Hoogleraar wetenschapsfilosofie Henk de Regt publiceert een boek over het begrijpen van wetenschap: Understanding Scientific Understanding. De Regt: “Om begrip voor wetenschap te kweken moeten we eerst weten wat wetenschappelijk begrijpen is. En dat is méér dan kennis. Begrijpen is een vaardigheid.” Eveline van StaalduineSulman is per 1 januari 2018 benoemd op de leerstoel receptiegeschiedenis van de Hebreeuwse Bijbel in de oudheid. Zij heeft zich gespecialiseerd in de boeken Samuël en de Targumim, Joods-Aramese vertalingen van de Hebreeuwse Bijbel. Marianne Hirsch Ballin wordt 15 januari 2018 benoemd tot hoogleraar straf- en strafprocesrecht aan de faculteit Rechtsgeleerdheid. Haar onderzoek concentreert zich op de werking van het straf- en strafprocesrecht in internationale context. Acta-wetenschapper Jack van Loon ontving de Elgra-medaille. Deze kreeg hij voor zijn onderzoek naar botten en de invloed van zwaartekracht hierop en voor de ontwikkeling van onderzoeksinstrumenten. Van Loon werkt bij de sectie Mondziekten, Kaakchirugie en Aangezichtspijn.

Waterstrijd

n de stroomdelta’s van grote rivieren zoals de Ganges zijn miljoenen mensen voor landbouw afhankelijk van het zoete rivierwater. Sinds de jaren zeventig zijn mensen meer gaan ingrijpen in de natuurlijke waterloop van rivieren, wat wereldwijd tot gevolg had dat de mensen

Manuel Menal

VIPs

die aan de bovenstroom van rivieren wonen, meer water tot hun beschikking hebben dan de mensen benedenstrooms. Zo ook in de Gangesdelta. Bangladesh en het noord-westen van India kampen weliswaar vaak met overstromingen, maar in het droge seizoen staat het water daar soms zo laag dat zout zeewater de rivierbeddingen binnenstroomt.

Moderne islam

arokkaanse jongeren zijn gefrustreerd over de negatieve beeldvorming rond de islam in Europa. Ze zijn de Zwitserse filosoof Tariq Ramadan dankbaar dat hij probeert dit beeld bij te stellen. Dat verklaart zijn enorme populariteit in Marokko, stelt sociaal wetenschapper Ellen van de Bovenkamp, die hierop 5 december is gepromoveerd. Van de Bovenkamp interviewde voor haar proefschrift Marokkanen, vooral studenten en

jonge professionals. Ramadan is voor hen een rolmodel door zijn moderne interpretatie van de islam en omdat hij het opneemt tegen bekende Franse politici en journalisten. De spanningen, ook in Marokko, tussen secularising en religiositeit zijn niet de reden waarom leden van de opkomende Marokkaanse middenklasse geïnteresseerd zijn in Ramadan. Dit heeft meer met politieke keuzes dan met religie te maken. (PB)

Zie proefschrift La popularité de Tariq Ramadan au Maroc via tinyurl.com/ Ellenvandebovenkamp

Hoog tijd voor een meer gecoördineerde aanpak van het watergebruik, zo bepleit Ted Veldkamp in haar proefschrift. Een complicerende factor daarbij is dat rivieren vaak door verschillende landen stromen. (WV)

Veldkamp promoveerde op 18 december. Zie proefschrift via tinyurl.com/ Tedveldkamp

Betere verloskunde

erloskundigen in Ethiopië kunnen tijdens hun opleiding te weinig oefenen met dingen als acute complicaties bij bevallingen en het voorkomen van de overdracht van aids. Ze zijn zelf vaak ontevreden met de kwaliteit van hun opleiding, maar ook met hun salaris en hun carrièreperspectieven, constateert promovendus Tegbar Sendekie. Hij onderzocht wat de effecten zijn geweest van het zogeheten Usaid-programma voor het opleiden van betere gezondheidswerkers. De Ethiopische overheid gebruikt Sendekies onderzoek om de opleidingen voor verloskundigen te verbeteren en te standaardiseren. (WV)

Sendekie promoveerde op 4 december. nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

onderzoeksnieuws

Handen tegen nekpijn

anuele Therapie volgens de Utrechtse school (MTU), een vorm van fysiotherapie die is gebaseerd op gewrichtsmobilisatie, is net zo effectief als reguliere fysiotherapie bij de behandeling van hardnekkige nekpijn. Dit blijkt uit onderzoek van gezondheidswetenschapper Ruud Groeneweg, die hierop 6 december is gepromoveerd. De verwachting van de patiënt blijkt soms bepalend voor het resultaat. Groeneweg liet een groep van 181 proefpersonen een van de twee behandelmethoden ondergaan. Na een jaar vond hij geen verschil in resultaat, maar bij manuele therapie bleken er minder behandelingen nodig te zijn. (EF)

Samen voor het klimaat

Zie proefschrift via tinyurl.com/Ruudgroeneweg

K 140 mensen spreken nog de Braziliaanse taal Negarotê.

n het Braziliaanse oerwoud bestaan talen die met uitsterven worden bedreigd omdat nog maar weinig mensen die talen spreken. Het Negarotê is zo’n taal. Ana Gabriela Modesto Braga analyseerde in haar promotieonderzoek de klankstructuur van deze nog niet eerder gedocumenteerde taal. Ze hoopt hiermee het uitsterven van deze taal te voorkomen. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/Modestobraga ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

limaatverandering vindt sowieso plaats, maar we laten nog veel kansen liggen om de schade hiervan te beperken. Dat stelde Wouter Botzen, hoogleraar economics of climate change and natural disasters van het Instituut voor Milieuvraagstukken, tijdens zijn oratie op 15 december. Hij hamert erop klimaatverandering interdisciplinair te behandelen en geeft risicomanagement van overstromingen als voorbeeld. Er moet fysische kennis zijn over de kans dat land overstroomt, maar ook economische kennis over de financiële schade en de mogelijkheden om deze te beperken. Daarnaast is er psychologische expertise nodig om te weten hoe je mensen kunt prikkelen tot het nemen van de juiste voorzorgsmaatregelen en kunnen bestuurskundigen meedenken over de rol van de overheid. Samenwerking leidt volgens Botzen tot “betekenisvolle analyses en oplossingen”. (DD)

Marieke Wijntjes

Bedreigde taal

IJsberen of geen ijsberen? Ecologiehoogleraar Jeff Harvey ontmaskerde klimaatsceptici door te onderzoeken op welke bronnen zij zich baseren. Dat levert hem een publicatie op in Bioscience en een storm aan hatemail en bedreigingen. “De redactie en ik krijgen dreigmails. Er zijn zelfs juristen aan het onderzoeken of ze Bioscience kunnen aanklagen voor laster. Ze zijn furieus, de klimaatontkenners. We hebben namelijk aangetoond dat ze zich in hun blogs over ijsberen en Arctisch zee-ijs voornamelijk baseren op één bron: Susan Crockford. En zij is geen specialist op het gebied van ijsberen, maar paleo-ecoloog. Ze heeft nog nooit een peer-reviewed artikel over ijsberen of zee-ijs gepubliceerd, maar schrijft er wel een populairwetenschappelijk blog over. Dat wordt telkens als bron gebruikt voor andere blogs. De ontkenners zeggen dat de klimatologische bedreiging voor ijsberen wel meevalt, omdat er nog zoveel zijn en ze zich wel kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Maar iedereen die zich serieus met dit onderwerp bezighoudt weet dat het zee-ijs, waarvan ze afhankelijk zijn voor de jacht op zeehonden, de afgelopen jaren dramatisch is geslonken en dat ijsberen het niet gaan redden op een dieet van ganzeneieren en kariboes. Het is als iemand die van een gebouw van honderd verdiepingen afspringt en bij de vijftigste verdieping zegt: zie je wel, er is niks aan de hand.” (WV)

Zie pag. 26 voor meer over Harvey’s kritiek en de heftige reacties daarop.

Arbeidsmarkt

Maak van je stage een klapstuk Stage lopen kan het grootste struikelblok van je studie zijn. Maar met deze tips wordt het een hoogtepunt. DOOR DAPHNE DAMIAANS illustratie berend vonk

1) Weet waarvoor je het doet

“

Ik had constant het gevoel: wat kan ik nu? Wat doe ik beter dan een ander? Hoe onderscheid ik me?” zegt Liselotte Kievit-Bonnema, student rechtsgeleerdheid en criminologie. Daarom wilde ze stage lopen. Inmiddels deed ze niet één, niet twee, maar drie vrijwillige stages. En haar vierde begint in januari. “Ik kan het alleen maar aanraden, je ontwikkelt je zo snel. Vraag ook om een aanbevelingsbrief na je stage, want daar kijken toekomstige werkgevers meer naar dan naar cijfers”, adviseert ze. Lisah Schut, oud-student klinische ontwikkelingspsychologie: “Tijdens mijn stage heb ik meer geleerd dan in mijn hele opleiding. En alle beetjes ervaring helpen als je een baan zoekt.” Voor Lisah pakte haar stage heel gunstig uit: ze kreeg een baan aangeboden en is nu in vaste dienst bij de Genderpoli van VUmc. Maar ook als je niet zo succesvol bent is het de moeite waard, stelt stagecoördinator bij klinische ontwikkelingspsychologie Maike Gappa: “Je krijgt routine, je zelfvertrouwen groeit. Je begint een professional te worden.”

2) Informeer je ruim van tevoren

“

Oriënteer je al tijdens je bachelor, vroeg in het derde jaar”, benadrukt stagecoördinator Gappa. “Ga dan al met de stagecoördinator van jouw beoogde master in gesprek. Er is heel veel informatie, maar je moet er zelf achteraan gaan.” Ze suggereert om ook met medestudenten te praten en te peilen hoe moeilijk of makkelijk het is om aan een stage te komen. Mireille Schouten, studieloopbaanadviseur bij het Career Office van de Rechtenfaculteit: “Studenten kunnen bij ons altijd een individueel gesprek aanvragen, maar ik raad ook zeker aan om met de docent van je favoriete vak te gaan praten. Die willen vaak graag tips geven.” Bekijk welke stage-informatie er beschikbaar is binnen jouw faculteit. Zo hebben wiskunde en informatica een gezamenlijke website met onder meer stageverslagen en bedrijfscontacten en heeft de faculteit Godgeleerdheid hiervoor een studieadviseur.

3) Zorg voor relevante werkervaring

onder enige werkervaring gaan sommige stageverleners niet eens met je in gesprek. “Schrijnend”, noemt stagecoördinator Gappa het. Ze adviseert haar studenten dan ook om niet bij Albert Heijn te gaan vakkenvullen, maar te kijken wat relevant is voor

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

studenten

hun studie: “Vragenlijsten afnemen voor onderzoeksprojecten, een kind met autisme begeleiden, dat soort dingen.” Ook vrijwilligerswerk is een optie. Niet binnen elke vakgebied is werkervaring zo dringend, maar het kan je alleen maar helpen. Studieloopbaanadviseur Schouten: “Er wordt altijd naar gekeken, dus het valt zeker aan te raden om ervaring op te doen.” En binnen elke studie geldt: hoe meer je opvalt, hoe makkelijker je een stage en uiteindelijk een baan vindt.

4) Kies zorgvuldig maar niet te voorzichtig

e belangrijkste eisen aan een stage zijn duidelijk: de werkzaamheden moeten direct te maken hebben met je studie, het moet een veilige leeromgeving zijn en je moet begeleid worden door iemand die hoog genoeg opgeleid is én voldoende werkervaring heeft. De stagecoördinator kan dit ook voor je toetsen en doet dit in elk geval als er studiepunten mee te behalen zijn. Toch kan het soms misgaan, merkt stagecoördinator Gappa: “Bij toeval loopt er nu een student stage bij een instelling waarover we grote twijfels hebben. Het voelt gewoon niet goed. Het is mijn taak om dit bespreekbaar te maken.” Vraag ook binnen je faculteit na wat geschikte bedrijven zijn. De School of Business and Economics en de faculteit Rechtsgeleerdheid werken sinds kort met een speciaal stageplatform, waarop je eenvoudig een geschikte stage vindt. Student Liselotte heeft een aanvullende tip: stap uit je comfortzone en ga niet voor de meest voor de hand liggende keus. “Dit is je kans om alles te proberen, dus verbreed je perspectief. Aan het begin van mijn opleiding wilde ik me specialiseren in strafrecht, maar hoe kun je daar zeker van zijn zonder andere dingen geprobeerd te hebben? Staar je niet blind op één richting.” Ze solliciteerde daarnaast ook op vacatures die haar van te hoog niveau leken – en werd toch

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

aangenomen. “Maak niet alleen veilige keuzes, want juist door jezelf in het diepe te gooien ga je heel hard vooruit.”

5) Neem het solliciteren bloedserieus

“

Mijn eerste sollicitatie ging superslecht”, vertelt Liselotte. “Ik had van alles inhoudelijk voorbereid, maar kon niks over mezelf vertellen.” Lisah maakte mee dat ze met driehonderd andere studenten op één functie solliciteerde. Ze verstuurde tien brieven tevergeefs en besloot het toen anders aan te pakken: “Ik heb mijn cv wat opgeleukt, gezorgd dat hij eruit sprong. Mijn brief heb ik persoonlijker gemaakt door meer info over het bedrijf op te zoeken.” En met succes. Het Career Office van Rechtsgeleerdheid raadt studenten altijd aan om vooraf te bellen met de stageverlener, zodat je meer weet en bovenaan de stapel komt te liggen. Ook stagecoördinator Gappa kan alleen maar aanraden om het solliciteren “bloedserieus” te nemen: “Er is een overschot aan studenten binnen bepaalde studies en het kan een heel zuur en lang traject worden. Sommigen sturen twaalf brieven en worden niet eens uitgenodigd. Laatst nog had ik een student in tranen bij me op het spreekuur. Ik bekeek haar cv en ze bleek zich niet eens aan de standaardregels te hebben gehouden. Dan snap ik eerlijk gezegd wel dat je niet wordt uitgenodigd.” De faculteiten helpen op verschillende manieren. Zo heeft rechtsgeleerdheid een voorbeeld-motivatiebrief en voorbeeld-cv

advertentie

HOE VER GA JIJ UIT ANGST VOOR OORLOG EN GEWELD?

LOOP MEE VOOR VLUCHTELINGEN WERELDWIJD

Arbeidsmarkt op haar portal staan en organiseert klinische ontwikkelingspsychologie elk jaar een bijeenkomst waarin ze onder meer uitleggen waaraan je cv en sollicitatiebrief moeten voldoen.

6) Bereid je voor op studievertraging

elaas is in veel gevallen studievertraging onvermijdelijk. Stageverleners bepalen vaak hoe lang een stage moet duren en dat past lang niet altijd in je studieschema. Stagecoördinator Gappa: “Je moet vaak de ideale omstandigheden hebben om geen studievertraging op te lopen. Naast hun stage willen veel studenten ook nog werken én een goed scriptie-idee opzetten. Dan moet het wel heel smooth gaan en je niet ook nog daarnaast vakken willen halen.” Een stage legt al veel druk op de studenten, stelt Gappa, dus dat kost veel energie. Oud-student Lisah zag medestudenten een stage combineren met vakken en een scriptie. “Die liepen echt op hun tandvlees, dat is gewoon te veel.” Om die reden heeft ze zelf haar scriptie “gepauzeerd”. Ook Liselotte besefte dat niet alles tegelijk kon: “Ik heb mijn scriptie voorlopig laten varen. Volgens mij willen veel studenten zo snel mogelijk hun vakken halen en daarna zien we wel wat we doen. Maar werkervaring is goud waard, ook als het je studie vertraagt. Daar heb ik die lening wel voor over.”

7) Wees eerlijk en heb zelfvertrouwen

tudent Liselotte: “Ontspan. Je mag fouten maken, je hoeft niet alles te kunnen. Dat moest ik ook af en toe tegen mezelf zeggen. Op je stage weten ze dat je er bent om te leren.” Ze raadt aan om zoveel mogelijk feedback te vragen en ook open te staan voor kritiek. En durf ook voor jezelf op te komen, want er kunnen momenten zijn dat je minder tevreden bent. Studieloopbaanbegeleider Schouten: “Ga altijd bij jezelf na wat je eruit haalt. Als je alleen maar mag kopiëren, moet je natuurlijk stoppen. Maar maak wel eerst bekend dat je meer wilt doen,

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

ga erover in gesprek.” Hoe belangrijk dat is, merkte ook Liselotte tijdens een van haar stages: “Ik deed werkzaamheden die totaal niet leerzaam waren, maar ik was er te impliciet over. Uiteindelijk ben ik toch het gesprek aangegaan met mijn leidinggevende en haar reactie viel ontzettend mee. Daarvan heb ik wel geleerd dat ik veel directer moet zijn.” Lisah tipt hetzelfde: “Wees eerlijk en open, kaart het ook aan als het niet goed gaat.” Mocht je desondanks vastlopen, zoek dan hulp bij je coördinator.

Zich gediscrimineerd voelen

Maar liefst twintig procent van de studenten heeft last van discriminatie tijdens de stage, blijkt uit recent onderzoek van de Nationale Stagemonitor. Een flink percentage, helemaal aangezien dit 73 procent meer is dan vorig jaar. Het zijn vooral vrouwelijke, homoseksuele en allochtone stagiairs die zich gediscrimineerd voelen. Een verklaring voor deze grote stijging hebben de onderzoekers niet. Studieloopbaanbegeleider Mireille Schouten reageert: “Bedrijven zeggen op zoek te zijn naar studenten met een andere culturele achtergrond, omdat hun cliënten ook multicultureel zijn. Of ze dit alleen willen uitdragen of ook echt actie ondernemen, is natuurlijk altijd de vraag.” Ze spreekt regelmatig studenten die worstelen met hun afkomst bij het zoeken van een stage: “Ze maken zich meer zorgen. Moeten ze hun naam wel vermelden, is het erg om met een hoofddoek op de foto te staan? Wij proberen dan mee te denken.” Niet binnen elk vakgebied speelt discriminatie, denkt stagecoördinator Maike Gappa: “Ikzelf heb nog geen signalen van discriminatie ontvangen. Misschien heeft het ermee te maken dat bij klinische ontwikkelingspsychologie sowieso het merendeel vrouw is. Ook wat discriminatie van allochtonen betreft ben ik optimistisch; veel stagegevers zijn in ons werkveld juist blij met een student met een andere culturele achtergrond.” 19

Koken voor kerst

Zo hou je geld over voor cadeaus Sta je al diep in het rood? Zelfs dan kun jij nog een kerstdiner maken. Het hoeft helemaal niet ingewikkeld of duur te zijn. DOOR SYLVIA WITTEMAN FOTO PETER VALCKX

oken is deze kerst extra gemakkelijk met recepten uit Armeluiseten, het nieuwe kookboek van Sylvia Witteman. Gezeur over wat er op het menu staat willen we niet horen. Je moeder/huisgenoten/grote liefde mogen blij zijn dat je voor ze kookt.

Met dank aan Larissa van Dijk die keuken en kookkunst ter beschikking stelde.

Voorgerecht Tomatensoep Een goedkope favoriet: tomatensoep. Die maak je niet van verse tomaten, maar, net als pastasaus, van bliktomaten. Die zijn rijper geoogst en hebben dus meer smaak. Tomatensoep is extreem simpel. Je fruit 1 gesnipperde ui in ’n flinke plas olijfolie, doet er gelijke delen bliktomaten (met het sap) en (sterke) bouillon bij, 1 laurierblad, 1 integrale stengel bleekselderij en 2 gehakte tenen knoflook. Dit alles laat je 20 minuten koken. Je vist de laurier en selderij eruit (weggooien) en zet de staafmixer erop. Zout en peper erbij naar smaak. Je kunt een scheut slagroom meemixen, dat maakt de soep zachter en lekkerder

Hoofdgerecht Carnitas met zwartebonensaus en salsa Als je voor een tafel vol mensen iets heel feestelijks wilt koken dat toch niet duur is, maak je carnitas. Letterlijk vertaald: ‘vleesjes’: gestoofd en daarna krokant gebakken stukjes Mexicaans gekruid varkensvlees.

Stuk procureur (halskarbonade) van 1,5 kilo, hoe meer doorregen hoe beter / 1 eetlepel droge oregano / 1 eetlepel komijnpoeder / paar tenen knoflook / wat limoenen of citroenen / 2 grote uien / 1 jalapeñopeper (of meer), of een andere hete peper. Snij het stuk vlees in 4 of 5 hompen. Wrijf die in met oregano, komijn en royaal zout. Doe ze in een braadpannetje, met de in stukjes gesneden ui en teentjes knoflook. Pers de limoen erover uit: je hebt ongeveer 1 deciliter nodig. Breng alles nu aan de kook en laat het met het deksel erop heel zachtjes sudderen tot het vlees helemaal zacht is en uit elkaar begint te vallen, ongeveer 2,5 uur. Het handigst gaat het in de oven op 150 graden, maar het kan ook op een sudderplaatje. Dit kun je ook gerust een dag (of twee) doen voor je het wilt eten. Als het vlees klaar is, schep je de hompen uit de pan. Laat dit overgare vlees afkoelen, en snij het daarna in hapklare stukjes. Bak het bruin en krokant. Dat gaat heel snel. Doe dat in een hete koekenpan: schep de stukjes af en toe voorzichtig om met een spatel, als je erg tekeer gaat vallen ze uit elkaar. Bij die carnitas geef je tortilla’s, taco’s (of tacochips), salsa (recept hiernaast), blokjes avocado of guacamole, zure room, geraspte kaas, sla en zwartebonensaus (zie recept hiernaast).

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

STUDENTEN

> Zwartebonensaus

Toetje Eton mess

2 blikken zwarte bonen / 1 ui / knoflook / 1 blaadje laurier limoensap (of scheutje gewone witte azijn) / scheutje witte wijn / oregano / de steeltjes van klein bosje koriander / stukje van een groentebouillonblokje (klein stukje, de bonen zijn al tamelijk zout)

4 grote of 8 kleine meringues (de gewone, witte, zonder nootjes of chocola) / 1 pond aardbeien of ander rood zomerfruit / 0,5 liter slagroom / schepje suiker / kneepje citroensap

Fruit de gesnipperde ui en knoflook zachtjes glazig in een beetje olie. Doe er een laurierblaadje bij, een snufje oregano, de blikken bonen (niet afgieten!), de fijngesneden koriandersteeltjes en een scheutje wijn. Laat alles zo’n 20 minuten zachtjes pruttelen. Breng op smaak met limoensap of azijn, zwarte peper en een klein stukje van een bouillonblokje. Verwijder het laurierblaadje en zet de staafmixer héél even op het bonenmengsel: het moet slechts ten dele gepureerd worden, er moeten ook nog flink wat hele bonen inzitten.

Maak het fruit schoon, halveer de aardbeien, doe ze in een kom met de suiker en wat citroensap, schep goed om en laat even marineren. Klop intussen de slagroom lobbig, maar niet helemaal stijf. Verkruimel de meringues, maar niet al te zorgvuldig; het is lekker als er wat gruis en wat grotere brokjes in zitten. Schep nu de vruchten met de slagroom en de meringuestukjes snel door elkaar en dien meteen op in kommetjes.

> Salsa

Mail & win

1 blik tomaten / 2 tenen knoflook / 1 klein uitje / 1 bos koriander / 1 of meer verse rode pepers, van die langwerpige / 1 limoen (of meer)

De dochter van columnist Sylvia Witteman ging op kamers en bleef vervolgens haar vervolgens bestoken met appjes als: ‘hoe maak je ook alweer gebakken rijst?’ En als je toch al die recepten aan het verzamelen bent, kun je ze net zo goed bundelen in een boekje met goedkope recepten. Dat werd Armeluiseten. Advalvas mag 6 exemplaren weggeven. Daarvoor moet je wel de volgende vraag beantwoorden: voor welk universiteitsblad blogt de dochter in kwestie? Mail naar actie.advalvas@ vu.nl. De zes eerste correcte inzenders krijgen het boek.

Doe de tomaten, knoflook, in kwarten gesneden uitje en een pepertje met zaadlijsten, pitjes en al in de beker van de staafmixer, met 1 theelepel zout en het sap van ’n halve limoen. Staafmix alles tot pap. Proef of het zuur, pikant en zout genoeg is. Het moet eigenlijk enorm over de top smaken, want het is een saus en geen soepje. Mix er vervolgens flink wat korianderblaadjes door, maar niet te lang. De blaadjes moeten als kleine snippertjes zichtbaar blijven.

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

Sylvia Witteman, Armeluiseten; goed en goedkoop eten voor nestverlaters, krenten en baliekluivers, Nijgh & Van Ditmar. 9,99 euro.

Ferdous Arachid

blog

Lonsdale vs. Allochtoon

zij er een heel andere leefstijl op nahouden dan jij en je voorouders? Als zij zich anders kleden, anders met elkaar omgaan en anders over de wereld denken? Van een andere religie zijn? Wat doet dat met jou? Scheid je je af of zoek je toenadering? Of ben je helemaal niet bezig met associaties op basis van etnische afkomst en ga je gewoon op je gevoel af wanneer je vrienden allochtonen. maakt? Zit er überhaupt wel iets achter als je wel Als tegenreactie kreeg je T-shirts en truien met of geen allochtonen in je vriendengroep hebt? En ‘Allochtoon’ erop gedrukt in dezelfde stijl als hoe staan die anderen hierin? het Lonsdale-embleem. Het kwam weleens tot En gesteld dat dit blanke deel van de maatgevechten. schappij xenofoob is, vooral naar moslims Ergens wilde ik ook zo’n shirt. Omdat ik me (dat was immers de essentie van het hele uitgelokt voelde. Ik had niets tegen blanke Lonsdale-Allochtoon-discours)… Ergens kan Nederlanders, niets tegen alles wat anders was ik het niemand kwalijk nemen als hij of zij een dan ikzelf. Ik was gewoon een jonge puber op beangstigend beeld heeft van zoek naar zijn identiteit, verstrikt de islam of van moslims. Ik ben in politieke discoursen en maatzelf ooit het slachtoffer geweest schappelijke druk. Verzeild Scheid je je van een spontante paniekaanval geraakt in een chaos van etnische, af of zoek je toen ik op het nieuws hoorde religieuze en leeftijdsgebonden toenadering? over de opmars van neonazisten vraagstukken, en uitgedaagd om die alle buitenlanders, met name uit te komen voor het label dat op moslims, het land uit wilden zijn hoofd stond: allochtoon. hebben, desnoods met geweld. Na Jaren later ben ik me gaan afvradie kleine shock realiseerde ik me gen hoeveel van die Lonsdaledirect hoe het moet zijn voor een jongeren er hetzelfde in stonden niet-moslim om continu gebomals ik, en hoeveel er daadwerkelijk bardeerd te worden met antiwesneonazistische ideeën hadden. terse sentimenten van islamitische zijde, en tot Net zoals er jongeren zijn in Nederland met wat voor angsten dat kan leiden. een buitenlandse achtergrond die op zoek gaan Even later besefte ik dat die nieuwsreportage naar zichzelf, zijn er vast ook gewoon blanke geen representatief beeld gaf van de demoHollandse jongeren die op zoek gaan naar hun grafische verdeling van neonazistisch en antiidentiteit. Integratie of een multiculturele islamitisch gedachtegoed in Nederland. Ik dacht samenleving is nooit iets van één kant. En ik aan mijn Hollandse vrienden, mijn lieve buren neem aan dat ook voor hen het moment komt en mijn docenten die allemaal van Nederlandse dat ze zich bezighouden met vaderlandsliefde en komaf zijn en bedacht: het komt wel goed joh. wat dat betekent voor de omgang met mensen Niks aan de hand! Niemand komt je morgen met een buitenlandse achtergrond. Wat als die doden. Plotseling begreep ik de angst en de ‘buitenlanders’ pas één of twee generaties lang paniek, maar gelukkig zag ik ook de nuance en in het land wonen waar jouw voorouders als dat gaf me weer goede hoop. sinds mensenheugenis vertoeven. En wat als oen ik een jaar of twaalf was, was het merk Lonsdale het kenmerk voor blanke, racistische Nederlandse jongeren. Vaak droegen ze truien van dat merk, boven camouflagebroeken. Het was wij tegen hen. Zij waren de racisten en wij de

Ferdous Arachid

> rapper en student > lees zijn eerdere blogs op advalvas.vu.nl>blogs&columns

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

Iris van Essen lid universitaire studentenraad

opinie

‘Geen scheiding sporters VU en UvA’ De universitaire studentenraad wil dat alle studentensportvoorzieningen in Amsterdam toegankelijk blijven voor zowel VU- als UvA-studenten. Sinds de zomer heeft de stad namelijk twee studentensportraden.

DOOR DIRK DE HOOG

at is het probleem? “Tot de zomer bestond er één Amsterdamse studentensportraad, de SSA, die alle verenigingen vertegenwoordigde. Maar de samenwerking met het sportcentrum VU verliep wat stroef. Toen heeft het sportcentrum een eigen studentensportraad opgericht. Daardoor is er bij de sportverenigingen de nodige verwarring bij wie ze moeten aankloppen voor vragen en subsidies. De praktijk is dat bij alle verenigingen zowel VU-, UvA- en HvA-studenten lid zijn. In het bestuur van de SSA zitten bijvoorbeeld vier VU-studenten.” Welke gevolgen voorzien jullie? “De VU en de UvA hebben een ander sportbeleid. De VU subsidieert met name het sportcentrum op Uilenstede. De UvA geeft per student subsidie aan verenigingen. De kans bestaat dat VU-studenten in de toekomst meer contributie bij sportverenigingen moeten gaan betalen. Maar

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

nu is het grootste probleem de verwarring en onduidelijkheid. Voor de goede orde, studenten mogen wel over en weer gewoon de sportcentra op Uilenstede en Science Park blijven gebruiken onder dezelfde voorwaarden.”

Iris van Essen

Twee sportraden voor studenten Zeven jaar lang was de Studenten Sportraad Amsterdam (SSA) de vertegenwoordiger van alle studentensportverenigingen in Amsterdam. Dat zijn er zo’n dertig. Maar sinds de zomer bestaat ook de sportraad VU, die vooral bestaat uit gebruikers van het sportcentrum op Uilenstede. In juni waarschuwde de SSA op hun site: ‘VU-studenten in de toekomst niet meer welkom bij studentensportverenigingen.’ Dit zou het gevolg kunnen zijn van een ander subsidiebeleid van VU en UvA. De universitaire studentenraad van de VU maakt zich zorgen over deze ontwikkeling en maakt zich sterk voor één Amsterdams studentensportbeleid.

En er is een probleem met de landelijke kampioenschappen? “Ja, er mogen geen Amsterdamse teams meer komen, maar aparte VU- en UvA-teams. Dat vinden we jammer omdat je dan niet het sterkste team kunt afvaardigen en je bij landelijke kampioenschappen ineens tegen je eigen clubgenoten moet spelen. Ook bestaat de kans dat niet voor elke tak van sport de VU een eigen team op de been kan brengen.” Wat wil de studentenraad nu gaan doen? “We willen in ieder geval dat de verschillende partijen met elkaar in gesprek blijven. De raad heeft dus alle betrokkenen uitgenodigd samen om de tafel te gaan zitten. Het mooist zou zijn als de VU en de UvA samen één sportbeleid voeren, maar dat is toekomstmuziek. We willen in ieder geval geen scheiding van de sporters van VU en UvA.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ingezonden mededeling

E: usr@vu.nl | FB: StudentenraadVU | HG StudentenDOk, kamer OD-12 De universitaire studentenraad is het medezeggenschapsorgaan van en voor studenten van de VU. De raad houdt zich vooral bezig met de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenbeleid van de VU. De raad overlegt hierover geregeld met het college van bestuur.

Doe het veilig De meesten van jullie kennen de universitaire studentenraad vooral van zijn plannen voor meer studieplekken, collegegeld per maand, het Studentenforum en andere initiatieven om de VU zichtbaar te verbeteren. Maar wat velen niet weten is dat de USR ook adviesrecht heeft op tal van regelingen die juist aan de basis liggen van wat wij op de VU allemaal kunnen doen. Voorbeelden van regelingen waarop wij de komende tijd inspraak hebben zijn de privacyreglementen en de regeling ongewenst gedrag. Regelingen waarvan niet bij iedereen meteen een lampje gaat branden, maar die van enorm groot belang zijn. De reglementen met betrekking tot privacy zorgen er onder andere voor dat niemand bij jouw gegevens kan die daar niets te zoeken heeft. Een ongewenste ervaring gehad met een medewerker? De regeling ongewenst gedrag zorgt dat jij dit op een vertrouwelijke en laagdrempelige manier kan melden. Jouw klacht wordt dan op een professionele manier onderzocht en eventueel worden er passende maatregelen genomen. Alles om ervoor te zorgen dat jij je als student thuisvoelt op de VU. Maar naast deze reglementen doet de VU nog veel meer voor jouw veiligheid. De VU waakt over jouw eigendommen en waarschuwt actief bij signalen. Verder kan de beveiliging ook kijken wat ze voor jou kan betekenen in gevallen van stalking, intimidatie of andere incidenten. Dit alles is alleen mogelijk als jij het als student meldt.

Verdachte situatie? Grensoverschrijdend gedrag? Virus op je VU PC-account? Phishing mail? Vandalisme? Meld het vooral bij de VU, alleen dan kan er iets mee gedaan worden. Maar let vooral ook zelf op en denk zelf na. Wij als studenten hebben een eigen verantwoordelijkheid om onze VU veilig en prettig voor iedereen te houden. Spreek hier elkaar op aan en doe alles op een veilige manier. Ondertussen zorgt de USR ervoor dat de VU zich ook hiervoor blijft inspannen. Goed onderwijs en mooie initiatieven zijn alleen mogelijk in een veilige VU die voor iedereen prettig is. Koen van Dijk k.van.dijk@studentenraadvu.nl

wat er verder speelt Een selectie uit de onderwerpen waarover de USR nu nadenkt en/ of onderhandelt: â&#x20AC;˘ Beste wensen. Allereerst wensen wij jullie fijne kerstdagen en een voorspoedig 2018! â&#x20AC;˘ Vergaderen. Op dinsdag 9 januari hebben wij weer een openbare USR-vergadering. Wij spreken dan over de volledige cijferlijst, collegegeld per maand, studenteninitiatievenprijs, masterselectie en de adviesaanvraag voor de regeling ongewenst gedrag. Iedereen is welkom deze vergadering bij te wonen van 9.30 -11.30 in de Aurora-zaal.

mail

colofon

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit www.advalvas.vu.nl

Reacties op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Beoordelingsgesprekken Arbeidspsycholoog Kilian Wawoe stelt in de vorige Advalvas dat beoordelingsgesprekken volstrekt nutteloos zijn en veel verspilde energie/geld kosten. Hij vindt dat die gesprekken maar beter afgeschaft kunnen worden door op meer regelmatige basis elkaar feedback op het functioneren te geven. De VU heeft gekozen voor een jaar- en beoordelingsgesprek waar jaarlijks naast de beoordeling ook het functioneringsgesprek plaatsvindt. Wij vinden het belangrijk dat iedere medewerker op z’n minst een keer per jaar onverdeeld aandacht krijgt van zijn leidinggevende. Medewerkers kunnen zich immers het best ontwikkelen als er regelmatig over ontwikkeling en resultaat wordt teruggekoppeld. Goede leidinggevenden communiceren hierover het hele jaar door met hun medewerkers en geven regelmatig aandacht en relevante feedback. Eenmaal per jaar, in het jaar- en beoordelingsgesprek, is echter een formeler moment om te praten over ontwikkeling, resultaat en

ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

werkomstandigheden. In dit gesprek worden duidelijke transparante doelen gesteld en wordt het functioneren van medewerkers zorgvuldig geëvalueerd. Voor medewerkers is het jaar- en beoordelingsgesprek ook een kans om te bespreken wat hun wensen zijn met betrekking tot hun ontwikkeling en loopbaan. Leidinggevende en medewerker hebben hierin beiden een belang én een verantwoordelijkheid. Wij zijn het van harte eens dat er doorlopend feedback aan medewerkers gegeven zou moeten worden, maar hechten ook aan een formeel jaarlijks moment. Vanuit HRM stimuleren wij de kwaliteit van de jaar- en beoordelingsgesprekken en we zullen de huidige vorm van het jaar- en beoordelingsgesprek voortdurend blijven evalueren en bezien of en hoe doorlopende feedback in de systematiek geïntegreerd kan worden. Marieke Klein Breteler, hoofd HRM Advies en Ontwikkeling HRM, Arbo & Milieu

Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Daphne Damiaans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc.

Vormgeving Rob Bömer - rbbmr.nl Medewerkers Yvonne Compier, Eline Feenstra, Peter Gerritsen, Sanne Pieters, Dick Roodenburg (Griffioen), Lae Schäfer, Bas van der Schot, Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

Geen taalstrijd Journalist Dirk de Hoog of de koppenmaker van Advalvas las in het gezamenlijke interview over ‘Engels of Nederlands in de bachelors’ een ‘taalstrijd’, die ‘sociale wetenschappers verdeelt’, en een ‘slag om de voertaal’. Opvallend genoeg vonden de deelnemers aan het interview dat eigenlijk helemaal niet zo. We waren het volkomen eens dat de inhoud de doorslag moet geven. Sociologie opteert voor Nederlands, dat vonden de afdelingshoofden van beide andere afdelingen, Politicologie/ Bestuurskunde en Antropologie, een juiste keuze. En het afdelingshoofd van Sociologie steunde de keuzes van de beide andere afdelingen voor het Engels of een

Engelse parallelle track. Inhoudelijke motieven en de ambitie van de opleiding horen de keuze te onderbouwen. Natuurlijk denken we (en soms verschillend) na over de consequenties van de huidige obsessie met English refereed publications. Maar dat de keuze voor de taal in de bachelor moet voortvloeien uit de aard van de opleiding, daarover waren we het toch wel eens. En dan was er nog het zetduiveltje: over de antropologie die al lang niet meer uitsluitend vreemde volkeren zou bestuderen. Er stond: ‘besturen’. Moge dat voorgoed voorbij zijn. Ton Salman, afdelingshoofd Sociale en Culturele Antropologie

Ecologie

Ecologiehoogleraar Jeff Harvey ontmaskerde de klimaatsceptici die zich slechts op één bron blijken te baseren: Susan Crockford. Dat levert hem een publicatie op in ‘Bioscience’ en een storm aan hatemail en bedreigingen.

Hoogleraar bedreigd na kritiek op klimaatontkenners

DOOR WELMOED VISSER e insinuaties, scheldpartijen, dreigementen en toespelingen op zijn uiterlijk – Jeff Harvey heeft lang haar en tatoeages en zou daarom nooit een goede wetenschapper kunnen zijn – doen hem meer dan hij had verwacht. “Ik ben opgehouden de blogs te lezen van de bullies”, vertelt hij aan de telefoon. “En ik zal blij zijn als het kerstvakantie is.” Harvey is bijzonder hoogleraar ecologie aan de VU en hoogleraar in Wageningen. Ze zijn woest, de klimaatontkenners. Harvey noemt ze bewust geen sceptici, wetenschappers zijn sceptici, mensen die twijfelen, zegt hij. Maar dit zijn mensen die wetenschappelijk bewezen feiten ontkennen. Harvey toonde aan dat hun zogenaamd wetenschappelijke blogs over zee-ijs en ijsberen vrijwel allemaal gebaseerd zijn op één bron: de Amerikaanse Susan Crockford, die nog nooit eigen onderzoek heeft gepubliceerd over ijsberen of zee-ijs, maar er wel een zeer invloedrijke blog over schrijft. Crockford is paleo-ecoloog aan de Universiteit van Victoria en deed onder meer onderzoek naar de domesticatie van honden.

invloed bij het grote delwetenschapper. Wat publiek, en wat ze schrijproblematischer is, is dat ‘Klimaatven wordt door hun lezers de klimaatontkenners ontkenners gaan wel degelijk gezien als de wetenschappelijke de wetenschapwetenschappelijke kennis. discussie uit de weg gaan pelijke discussie Daarom vond Harvey het door alleen maar in eigen uit de weg’ hoog tijd om de bloggers blogs te publiceren en op te zoeken op hun eigen zich niet laten zien in de terrein, door de blogs eens reguliere peer-reviewed wetenschappelijk onder wetenschappelijke tijdde loep te nemen. schriften. Dat maakt een goed wetenschappelijk debat onmogelijk. Arctische witte reus Het zijn volledig gescheiden werelden. In een artikel in Bioscience laat hij zien Weinig klimaatwetenschappers nemen dat er over het thema ijsberen en zee-ijs de opvattingen van de ontkenners serigrofweg twee soorten blogs verschijeus. Maar hun blogs hebben wel veel nen: de blogs die op wetenschappelijke

Broddelwetenschapper Nu is het hebben van een minderheidsstandpunt op zich nog geen argument om iemand weg te zetten als brod-

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

CAMPUS

artikelen zijn gebaseerd en die overeenstemmen met de opvattingen van het overgrote deel van de biologen en klimaatwetenschappers die onderzoek doen naar deze thema’s én de blogs van klimaatontkenners die zich baseren op de blogs van Crockford. De ijsbeer is een icoon in de strijd om het klimaat: wordt de arctische witte reus wel of niet bedreigd door opwarming en het smelten van het zee-ijs? Het merendeel van de wetenschappers denkt van wel, ook al zie je dat nog niet direct terug in de statistieken. Er zijn nog zo’n 35.000 ijsberen is de schatting. IJsberen voeden zich met zeehonden en die vangen ze vooral op het ijs. Klimaatontkenners zeggen dat het prima gaat met de ijsberen. Hun aantal is immers nog niet dramatisch afgenomen en ze kunnen zich aanpassen aan de veranderende omstandigheden. “Maar elke expert weet dat ijsberen niet kunnen overleven op een dieet van ganzeneieren en een enkele kariboe. Ze hebben echt zeehonden nodig!” zegt Harvey.

Ecosysteem wel degelijk in gevaar De strijd om de ijsbeer is nog niet gestreden. Bloggers van over de hele wereld maakten zich kwaad. Harvey was niet voorbereid op de storm die losbarstte. Hij is opgehouden die haatblogs en dreigtweets te lezen. Hij voelt zich gesteund door zijn instituut, maar is geschrokken van de mails die er binnenkomen bij zijn bazen. Toch vindt hij dat klimaatwetenschappers de strijd meer zouden moeten aangaan met de ontkenners en dat ze meer ruimte moeten opeisen in het publieke debat. “Anders blijft een deel van het publiek denken dat de standpunten gelijkelijk verdeeld zijn. We moeten duidelijk maken dat de overgrote meerderheid van de klimaatwetenschappers denkt dat we actie moeten ondernemen omdat ons ecosysteem echt in gevaar is.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 9 — 20 december 2017

onderwijs

So you think you can teach Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het hoorcollege media entertainment van Benjamin Johnson. 29-11-2017|HG-12A00. “Neem alle-

bekijkt. En naast haar filmwerk weten we dankzij sociale media ook wat zij in het maal even je favoriete mediapersonage in weekend doet, met wie ze vorige week uit gedachten. Misschien is dat Walter White eten was en naar welk feestje ze morgen van Breaking Bad, Sheldon Cooper uit gaat.” The Big Bang Theory of de hele cast van Grey’s Anatomy of Friends. En bedenk dan De zorgvuldig georkestreerde ‘vriendschappen’ zetten ons aan tot het kijken of je stiekem weleens dagdroomt over dat van films en series en het kopen van personage, of je nadenkt over wat hij of merchandise, is de boodschap van Johnzij in een bepaalde situatie zou doen, of son. En dat gaat verder dan je soms zou je het karakter soms mist, of iets koopt denken. De zaal wordt er hoorbaar een omdat dat personage je daartoe aanzette. beetje ongemakkelijk van. En of je die persoon De docent deelt verschilmisschien wel als goede lende onderzoeken waarvriendin beschouwt. Als uit blijkt hoezeer we ons dat voor jou geldt, dan is Veel als mediaconsumenten dat geen toeval. Producers voorbeelden uit hechten aan deze persostoppen veel energie in actuele films en nages. We halen oprecht het creëren van tv-, filmseries plezier uit de fictieve, en gamepersonages met eenzijdige vriendschapwie de kijker een band pen die we opbouwen met opbouwt.” Weinig De ondertitel van dit interactie met zaal eendimensionale personages. Als je op een eenzaam college over media entermoment tegen de tv praat, tainment luidt ‘making ben je zeker niet de enige. friends with the screen’ en En ook als je diep verdriet ervaart na het dat is precies waar Benjamin Johnson het einde van een favoriete serie is dat geen vandaag over gaat hebben. schande, verzekert Johnson. “Daar zijn Hij neemt de zaal tweedejaars commude karakters op bedacht. We hechten ons nicatiewetenschap mee in de onderligaan ze. De lijnen tussen acteur en persogende mechanismen achter mediapersonages met wie kijkers onbewust een diepe nage vervagen, zodat we alles van die ene acteur of actrice willen volgen.” Hoezeer relatie opbouwen. “Wie van jullie heeft dat ook klinkt als slinkse marketingtruc, Jennifer Lawrence ooit ontmoet? Of met we schikken ons maar wat graag in die haar gesproken? Waarschijnlijk niemand. rol. “Want ook al zijn de vriendschappen Maar sommigen hebben wel het gevoel nogal eenzijdig, ze zijn vaak betrouwhaar heel goed te kennen omdat je veel baarder dan in het echte leven.” tijd met haar doorbrengt en al haar films

�

PERSONEELSPAGINA

ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 10, NUMMER 5, 20 DECEMBER 2017

DOE MEE MET HET WERKBELEVINGSONDERZOEK In januari 2018 vindt weer het driejaarlijks werkbelevingsonderzoek plaats. Zo peilt de VU de stemming onder medewerkers: hoe ervaren ze hun werk? Wat gaat goed, wat nog niet? Dat levert belangrijke informatie op voor de VU om zich verder te ontwikkelen als werkgever. En daar wordt iedereen beter van. Reden genoeg om mee te doen. Marjolein Jansen

Met het werkbelevingsonderzoek kunnen medewerkers, zowel wetenschappelijk als ondersteunend personeel, zich uitspreken over allerlei thema’s die met werkbeleving te maken hebben: van werkdruk tot werksfeer en loopbaanmogelijkheden. Marjolein Jansen, vicevoorzitter van het College van Bestuur: “Wij willen graag een aantrekkelijke werkgever zijn en vinden het belangrijk dat medewerkers zich prettig voelen in onze organisatie, en hier met plezier werken. En hoe krijgen we beter in beeld of we op de goede weg zitten dan door het ze zelf te vragen? Waar lopen medewerkers tegenaan? Voelen ze zich erkend en veilig? Kunnen ze zich ontwikkelen? Door de uitkomsten van de opeenvolgende onderzoeken naast elkaar te leggen, zien we ook of de maatregelen die wij nemen effectief zijn. Of ze inderdaad bijdragen aan een betere werkomgeving, en waar nog werk aan de winkel is.”

Privacy gegarandeerd

Iedereen die de vragenlijst invult, krijgt inzage in de uitkomsten van het eigen onderdeel of de eigen afdeling als daar minstens tien respondenten zijn. Dat geldt ook voor leidinggevenden. Leden van faculteitsbesturen en managementteams kunnen met goedkeuring van de decaan of directeur toegang krijgen tot de uitkomsten van alle afdelingen binnen hun eenheid. Zodat ze samen tot concrete acties kunnen komen ter verbetering van de werkbeleving. Ook daarbij geldt dat er minimaal tien vragenlijsten ingevuld moeten zijn. Jansen benadrukt dat de resultaten volledig geanonimiseerd zijn. “Mocht iemand zich om wat voor reden dan ook niet altijd vrij voelen om te zeggen wat hij of zij vindt, dan is dit dé gelegenheid om je ervaringen kenbaar te maken en ideeën aan te dragen. Ieders privacy is gegarandeerd.”

Werken aan zichtbaarheid

De OR kijkt kritisch mee naar de uitkomsten en de maatregelen die uit het onderzoek voortvloeien. OR-voorzitter Henk Olijhoek: “We bespreken de resultaten met de bestuurders en vragen door naar de punten waar de scores opvallen: kun je dit plaatsen? Wat ga je eraan doen? Bij de vorige peiling hadden we net een grote reorganisatie achter de rug. Dan kun je uittekenen dat de sfeer en het vertrouwen er niet beter op geworden zijn. Inmiddels zijn allerlei bewegingen in gang gezet om weer

JOUW MENING TELT

Henk Olijhoek

te beschrijven en teamprofielen in kaart te brengen. Een aandachtspunt waar we nog mee bezig zijn, is de samenwerking in de keten. Maar ik verwacht dat de scores op een groot aantal thema’s bij IT dit keer beter zijn. Zelf heb ik in elk geval door het werkbelevingsonderzoek een duidelijker beeld van de zaken die voor onze mensen spelen, en waar we ons op moeten focussen.”

Als VU-medewerker ont vang je de link naar de vragenlijs t van het werkbelevingsonderz oek rond de der de week van janua ri in je mailbox. Je hebt dan drie weken de tijd om het onder zoek in te vullen . Met jou w feedback help je de VU om zich ver der te ont wikkelen als we rkgever. De resultaten van het onder zoek worden eind apr il bek endgemaak t. Meer informatie: ww w.v u.nl/w bo

Werkplekken

een stijgende lijn in te zetten. Een klein maar belangrijk voorbeeld: uit het vorige werkbelevingsonderzoek kwam naar voren dat het College van Bestuur te weinig zichtbaar was. Daar hebben de leden werk van gemaakt. Bijvoorbeeld door vaker bij overleggen aanwezig te zijn en beter te communiceren over waar ze mee bezig zijn via nieuwsbrieven en blogs.”

Goede haakjes

Ook afdelingen, faculteiten en eenheden zijn aan de slag gegaan met de resultaten van het laatste werkbelevingsonderzoek uit 2015. Zoals de afdeling IT. Personeelsadviseur IT Yvonne Gunther: “Bij de analyse van de resultaten viel bijvoorbeeld op dat de communicatie en informatievoorziening binnen de dienst IT te wensen overliet. Er was bijvoorbeeld onduidelijkheid over de rollen en verantwoordelijkheden, en de afstand tot het managementteam werd als te groot ervaren. We hebben toen een bijeenkomst georganiseerd voor alle teams om heel open over de resultaten door te praten. En door te vragen: waar schort het aan? Wat zou helpen? In die zin vormen de resultaten van het onderzoek goede haakjes om op verder te gaan.”

Zeepkistsessies

Die gesprekken hebben bij IT geleid tot een flink aantal maatregelen. “Vooral op het gebied van communicatie hebben we veel gedaan”, zegt Yvonne. “Zo houdt het management elke drie weken een zeepkistsessie om te vertellen waar we op koersen. Ook hebben we een weekbericht in het leven geroepen om nieuwtjes en resultaten te delen. Daarnaast is het afdelingsoverleg beter georganiseerd, zodat leidinggevenden nu meer zicht hebben op wat er bij IT en in hun team gebeurt. Ondertussen hebben we meer duidelijkheid weten te scheppen over wie welke taken heeft, bijvoorbeeld door processen helder

Ondanks alle inspanningen voorziet Henk Olijhoek dat de scores op een aantal thema’s toch niet al te hoog zullen zijn. “Niet iedereen is bijvoorbeeld enthousiast over de invoering van flexibele werkplekken”, zegt hij. “Daarmee bezuinigen we op ruimte, maar het brengt ook nadelen met zich mee. Ik hoor van docenten dat ze geen plek meer hebben voor hun boeken en moeite hebben zich te concentreren en daarom vaker thuis werken. Dat maakt het voor studenten ook lastiger om bij een docent binnen te lopen of een afspraak te maken.”

Minder mensen, hetzelfde werk

Een ander punt van zorg blijft volgens Olijhoek de werkdruk. “We hebben nu veel minder medewerkers in de ondersteuning dan voor de reorganisatie. Dat knelt nog steeds. Niet alleen bij de ondersteunende diensten zelf, maar ook bij het wetenschappelijk personeel. We moeten met minder mensen hetzelfde werk doen. Vooral promovendi werken zich drie slagen in de rondte. We moeten goed kijken hoe we de boel overeind houden zonder dat er mensen omvallen.”

Zelf de werkdruk verlichten

Marjolein Jansen deelt deze zorg. “Dit probleem speelt op alle universiteiten. We krijgen steeds minder geld per student. Daardoor lopen we zo langzamerhand tegen de grenzen aan van wat we van medewerkers mogen vragen. We zijn dan ook hard bezig om in Den Haag te lobbyen voor meer middelen. Helaas gaan we daar niet zelf over. Maar dat betekent niet dat we het maar zo moeten laten. We kunnen keuzes maken in waar we wel en niet aan meedoen. En zoeken naar manieren om de werkdruk zelf te verlichten. De bètafaculteit heeft daarin bijvoorbeeld naar aanleiding van het vorige onderzoek goede stappen gemaakt. In het jaarplan en in de aanloop naar dit plan hebben management en medewerkers samen bekeken: waar krijgen we stress van? Wat zijn de dissatisfiers? Waar zijn we afhankelijk van anderen en wat kunnen we er zelf aan doen? Zo kwamen ze tot de conclusie dat ze op bepaalde punten veel meer registreerden dan eigenlijk nodig was; de hoge norm die ze zichzelf hadden opgelegd, kon best lager. Ook op organisatieniveau proberen we

de rapportagedruk aan te pakken. Zo zijn de formats ontwikkeld waarmee niet alleen over onderwijskwaliteit kan worden gerapporteerd, maar meteen ook over de planning en controlcyclus. Die kun je dus in één keer aanleveren voor meerdere doelen. En ondertussen zijn we ook bezig met vereenvoudiging van het declaratieproces.”

Waardevolle informatie

Of alle maatregelen naar aanleiding van het vorige werkbelevingsonderzoek effect hebben gehad, zal blijken uit de nieuwe peiling in januari. Olijhoek: “Hoe hoger de respons, hoe representatiever de uitkomsten. Ik hoop ook dat veel medewerkers de open vragen benutten om nog meer waardevolle informatie te geven over waar zij tegenaan lopen. Daarnaast hoop ik dat de scores verbeterd zijn ten opzichte van het vorige onderzoek, zodat je kunt zien dat er iets met de resultaten is gebeurd. Dat is een goede stimulans om bij een volgend onderzoek weer mee te doen. Yvonne Gunther

Redactie Personeelspagina > COMMUNICATIE & MARKETING Tekst > ANNEMIEKE BARTHOLOMEUS Fotografie > MARIEKE WIJNTJES, CAREN HUYGELEN Vormgeving > HAAGSBLAUW Reageren > PP@VU.NL

Theatercollege

Restaurant

Eetcafé Ibis

Femke Halsema I Femke Halsema Een Vrij Land (try-out) Dinsdag 16 januari Aanvang 20.30 uur Toegang: € 10,- (studenten) € 13,50 (VUmedewerkers) griffioen.vu.nl

n het NOS-journaal vertelde de directeur van het Nederlands Openluchtmuseum bij Arnhem dat het niet onwaarschijnlijk is dat binnenkort een moskee aan zijn erfgoed wordt toegevoegd. Wilders en Baudet zullen daarvan gruwen. Volgens pessimisten wordt onze nationale identiteit bedreigd door moslims en Europa. Klopt dat? Nee, zegt Femke Halsema. In een theatercollege onderzoekt zij de vraag: wie zijn wij? Hebben wij reden om trots te zijn op ons land? Bestaat zoiets als een Nederlandse cultuur? Van Spinoza tot Paul Verhoeven, van de homobeweging tot het ‘koekje’ van Máxima, van Amsterdam-Zuidoost tot de buitenwijken in Enschede waar Halsema zelf opgroeide. Aan de hand van foto’s, video en muziekfragmenten ontstaat een caleidoscopisch beeld van het moderne Nederland en de uitdagingen waarvoor wij staan. Dick Roodenburg publiciteitsmedewerker Griffioen

FOTO Bob Bronshof

Cultuurcentrum Griffioen

CONCEPT Een Afrikaans/Ethiopisch restaurant in Oost. SFEER Gezellig. Dit eetcafé heeft een vrolijke inrichting. Er hangt Afrikaanse kunst aan de muur en er liggen Afrikaanse kleedjes op tafel. ETEN Er is veel keuze, zowel met vlees als zonder. Omdat wij niet thuis zijn in de Afrikaanse keuken en eigenlijk ook niet kunnen kiezen, besluiten we voor de Ibis-speciaal te gaan. Dit is een traditioneel menu dat vaak wordt genuttigd bij feesten en partijen in Ethiopië. Het is een combinatie van vijf verschillende gerechten, inclusief enjera. Dat is een soort pannenkoek die dienst doet als bestek, waardoor je met je handen eet. Al het eten wordt geserveerd op één grote schaal, dus je kunt makkelijk delen. We eten onder andere mildgekruide stukjes kipfilet en rundvlees in pittige Ethiopische rode saus. De vegetarische gerechtjes zijn ook overgoten met een rode saus, maar die is gemaakt van aubergine, uien en ZuidAfrikaanse pompoen. Sommige gerechten zijn behoorlijk pittig. BEDIENING Vriendelijk. Halverwege de maaltijd krijgen we zomaar extra enjera. TIP Het Mongozo-bier, dat drinken we uit halve kokosnoten en is erg lekker. AANRADER Zeker. Het is eten is afwisselend, goed gekruid en vooral anders dan we gewend zijn. PRIJS Voor 50 euro hebben we beiden een Ibis-speciaal, een biertje, fris en een kopje thee toe. Het is iets duurder dan een standaard hoofdgerecht, maar ook meer dan genoeg, we hoeven geen toetje meer. EETCAFÉ IBIS Weesperzijde 43 eetcafeibis.com Rosa Pols, masterstudent universitaire lerarenopleiding.

Wil je ook GRATIS UIT ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS

Uilensteders

Ik heb op de bank zitten huilen Annelies van der Linden 22 Tweedejaars psychologie Lila flat

â&#x20AC;&#x153;

Omdat ik tijdens mijn studie criminologie meer uitdaging zocht, begon ik in mijn tweede jaar ook met psychologie. Dat ging heel goed. Wel moest ik er hard aan trekken. Maar ik pepte mezelf op: ik kon het. Aan het eind van het studiejaar was ik op. Tijdens een familiefeestje viel ik in slaap. Na de zomer had ik opeens geen zelfdiscipline meer. Met leren onthield ik niets. Ik haalde steeds meer onvoldoendes. Mijn agenda stond vol met twee dagen werken, leren en sporten. Ik had geen enkele ruimte meer voor mezelf. Na de kerstvakantie heb ik bij thuiskomst op de bank zitten huilen. Ik wilde niet terug naar mijn leventje. De volgende dag hakte ik de knoop door: de rest van het jaar heb ik gereisd. Nu studeer ik alleen psychologie. Nog steeds worstel ik met de balans, maar ik heb geleerd dat ik meer tijd voor mezelf moet inplannen. Anders ga ik eraan onderdoor. Door Floor Bal Foto Peter Valckx

Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 9 â&#x20AC;&#x201D; 20 december 2017

Sanne & Lae

Quarter-life crisis

E Sanne Pieters tweedejaars sociologie

FOTO Yvonne Compier

illustratie Lae Schäfer student Comic Design, ArtEZ (Zwolle)

en vriendin die naar Australië is geëmigreerd komt terug naar Amsterdam voor de bruiloft van een ex-klasgenoot. Iemand met wie ik op de basisschool goed bevriend was, is ook verloofd. In haar Instagram-stories zie ik haar taart proeven, jurken passen, in ondertrouw gaan. Ze telt de dagen af tot haar bruiloft. Ik vind het nogal bizar dat mijn vrienden en ik inmiddels op de leeftijd zijn aangekomen waarop het niet meer bizar is als iemand met wie je in de klas hebt gezeten, gaat trouwen. “We worden oud”, zeg ik wanhopig tegen de vriendin die naar Australië is geëmigreerd. “Volwassen”, zegt ze. Ik ben, geloof ik, inderdaad een soort van volwassen. Ik bedoel: ik heb stofzuigerzakken in huis en doe mijn kwartaalaangifte. Soms denk ik over het krijgen van kinderen na, mijn katers zijn ondraaglijk, steeds vaker ga ik voor twaalven slapen omdat ik de volgende dag vroeg op moet en laatst kocht ik een panty die duurder was dan de jurk waar ik hem bij wilde dragen. Bovendien voelt het alsof de keuzes die ik maak steeds minder vrijblijvend zijn. Alles heeft een consequentie omdat de keuzes die ik maak opeens genomen worden door een volwassene.

Ik vertel de vriendin die naar Australië is geëmigreerd dat ik het idee heb dat ik heel veel dingen niet meer ga meemaken. “Wat bedoel je?” vraagt ze. “Een briljant schilder worden bijvoorbeeld”, zeg ik. “Baanbrekend onderzoek doen. Een affaire hebben met een getalenteerde maar problematische dichter in Parijs. Naar Oxford. Een bruin café overnemen. Meedoen aan Masterchef Australia. Schapenhoeden in IJsland. Een passie voor wijn ontwikkelen. Bij het circus. Een nieuwe taal leren.” “Meedoen aan Masterchef?” vraagt de vriendin. “Dat vind ik helemaal niets voor jou. Jij bent helemaal niet stressbestendig.” “Dáár gaat het niet om”, zeg ik. “Het gaat er om dat ik steeds minder dingen nog kan gaan doen, later, want dat later, dat is opeens nu.” We zijn even stil. “Weet je wat dit is?” vraagt de vriendin die naar Australië is geëmigreerd. “Nou”, zeg ik. “Je quarter-life crisis”, zegt ze grijnzend. Ik voel me oneindig oud.

nr 9 — 20 december 2017

ADVALVAS