Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit
jaargang 65 #2 13 september 2017
‘Ga snel van het gebaande pad af’ Student van het jaar Eva de Jong P7_Marc Lamain, jouw nieuwe belangenbehartiger P16_Green Office: studenten die vooruitdenken P20_Hectisch hier? 6 plekken om op adem te komen
advertenties
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geĂŻnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
Jaargang 65 #2 cover
Studietips van Eva de Jong en andere topstudenten
10
Marc Lamain, nieuwe voorzitter van de studentenraad 6 De VU vergroent, met dank aan Green Office
16
Stilteoases op de campus
20
Opinie
Nederland is economisch schijnheilig
8
Amsterdam moet kamernood aanpakken
25
Columns
Marc Schuilenburg Sanne Pieters
9 32
En verder Online nieuws
4
Onderzoeksnieuws
14
Mail/colofon
19
Studentenraad
24
Campus: opening academisch jaar
26
So you think you can teach
27
Ondernemingsraad
28
Theatercollege en restaurant
30
Uilensteders
31
Lae
32
Coverfoto Marieke Wijntjes
Borrel en bestuursoverdacht VCSVU De studievereniging van scheikunde en farmacie is niet alleen gewisseld van bestuur, maar ook van outfit. tuinzaal_7 september 2017, 17.56 Foto yvonne compier
Het volgende nummer verschijnt op 27 september 2017.
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
3
Fusie VUmc/AMC mag doorgaan VUmc-voorzitter Wouter Bos kan weer rustig slapen: zijn ziekenhuis mag met het Academisch Medisch Centrum (AMC) fuseren. Dat liet de Autoriteit Consument & Markt weten.
Gouden studentenkeeltjes gezocht Pulze, het nieuwe project van dirigent en VU-alumnus Mark Hilgenkamp, wordt aangekondigd als een ‘heel ambitieus studentenkoor met vernieuwende groovy arangementen.’
PVV-Kamerlid boycot VU PVV-Kamerlid Harm Beertema ging niet mee met een werkbezoek van de vaste Kamercommissie voor onderwijs aan de VU.
{meer nieuws online}
Groningse studenten reizen gratis Recordaantal vrouwen krijgt Europese beurs ‘Grootste gevaar komt van ons’ ‘Psychische druk op studenten niet opvoeren’ Foto-expo roept op tot activisme Vindicat verlegen met ‘sletbokaal’ 4
Harry Kuitert had geen angst voor de dood
B
ang voor de dood was hij niet, theoloog Harry Kuitert (1924-2017), die 8 september overleed. “Het geeft me weemoedige gedachten, dat ik het allemaal moet achterlaten, maar dat moet ik al zolang”, zei hij vorig jaar in een interview met Advalvas. “Het verlies is altijd voor de nabestaanden”, aldus Kuitert. “Zelf weet je er niks meer van. Dát is een grote troost.” Volgens Kuitert zijn mensen bang gemaakt voor de dood. “Dat neem ik de religies, met name de christelijke religie, kwalijk. De dood is een soort mythologische figuur geworden met een zeis die je kop afhakt.” De bijbel is altijd een bron van inspiratie gebleven en de kerk heeft hij nooit verlaten, maar geloven in God deed Kuitert niet meer. Kuitert werd 92 jaar geleden geboren in een gereformeerd nest in Drachten en ging na de Tweede Wereldoorlog theologie studeren aan de VU. Hij werd predikant en hoogleraar aan de VU en een spraakmakende hervormer van de gereformeerde kerk. Vorig jaar verscheen er een biografie over zijn leven Spreken over Boven, van journalist Gert Peelen, die tijdens het schrijven overleed. (PB)
Lees het hele interview via www.advalvas.vu.nl>nieuws>11 september.
Dick Vos
advalvas.vu.nl Voor al het laatste nieuws
Kamerleden bezoeken ‘diverse’ VU
PVV-kamerlid Harm Beertema wilde niet naar de ‘meest geïslamiseerde universiteit van Nederland’, maar de overige Kamerleden waren zeer geïnteresseerd in hoe de VU omgaat met diversiteit.
“
Tweeëntwintig procent van alle studenten op de VU is immigrant of kind van immigranten. Het zijn vaak eerstegeneratiestudenten”, vertelt VU-voorzitter Jaap Winter de Kamercommissieleden die vorige week op bezoek waren. Door die veelzijdigheid ontstaan ook nieuwe problemen, stelt hij: “Hoe maak je zo’n diverse gemeenschap één? We willen de studenten vooral ook gevoelig
maken voor andere perspectieven en zorgen dat iedereen zijn eigen perspectief waarneemt.” De Kamerleden lieten zich informeren, door universiteitsbestuurders, studenten en afgestudeerden. Chief diversity officer Karen van Oudenhoven – van der Zee vertelt dat haar functie ook binnenshuis niet onomstreden is: “Men is bang voor kwaliteitsverlies.” Daarna delen studenten en afgestudeerden hun ervaringen. Saloua Aarkoub bijvoorbeeld,
commissielid bij Islamitische Studentenvereniging ISA, voelt zich op de VU geen ‘visje in een witte zee’- in tegenstelling tot de pabo, waar ze eerst studeerde. Tot echte meningsverschillen komt het niet, in dat opzicht was het misschien jammer dat Beertema thuis was gebleven. (DD)
Meer over het bezoek van de Kamercommissie op advalvas. vu.nl>nieuws>8 september.
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
advalvas.vu.nl
De Spar is zo gezond nog niet
‘
Superhealthy’ staat er in neonletters boven een schap in de Spar. Voedingswetenschapper Coosje Dijkstra bekeek voor Advalvas hoe gezond die producten echt zijn. Spoiler: niet dus. Laten we maar met het goede nieuws beginnen. “Je loopt meteen tegen dit vak op als je binnenkomt Dat is echt heel leuk. En er is ook een nieuwe watertapinstallatie, een heel goed initiatief.”
Voedingswetenschapper Coosje Dijkstra onderzoekt hoe supermarkten zo ingericht kunnen worden dat consumenten gezonde keuzes maken. “Het is heel moeilijk om jongeren zo ver te krijgen. De meest verkochte producten onder middelbare scholieren zijn energydrinks, frikandelbroodjes en chips. Voor studenten zal dat niet veel anders zijn.” Ze is dus erg enthousiast dat de Spar op de campus zoveel moeite heeft
Red het Nederlands ‘Behoud onze moedertaal als academisch vormende taal op universiteiten’, vindt VU-masterstudent economie en filosofie David van Overbeek. Lees het hele artikel op advalvas. vu.nl>opinie
A French start ‘Frosh Week heet de introductie hier. En man, wat was dat leuk’, schrijft buitenlandblogger Mike Megens, vanuit Montréal, Canada. Zie advalvas. vu.nl>blogs&columns
facebook.com/ advalvas Reportages, bijeenkomsten, borrels, lezingen & meer ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
gedaan om bezoekers op andere keuzes te wijzen. Maar daar houdt het ook mee op. Want op de vraag wat er echt gezond is in deze schappen, moet Dijkstra even nadenken. “Het is flauw om alleen het fruit en de avocado te noemen. Maar de rest doet niets voor je gezondheid”, aldus Dijkstra. (FB)
Lees het hele verhaal op advalvas. vu.nl>nieuws>8 september.
Topvrouwen
40 procent van de Europese onderzoeksbeurzen ging dit jaar naar een vrouw.
D
e verdeling is nog niet helemaal fifty-fifty, maar vrouwelijke wetenschappers doen het steeds beter bij het binnenhalen van de starting grants van de European Research Council. Aan de VU scoren de vrouwen dit jaar zelfs honderd procent: aardwetenschapper Janne Koornneef en socioloog Evelyn Ersanilli krijgen een ERC-beurs. (HOP)
Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>7 september.
@advalvas_vu Een selectie uit de opvallendste (re)tweets van de afgelopen dagen @Anja_Vink 11-9_@pieterduisenberg haalt de Engelse pers: Controversial politician to lead Dutch universities https://www. timeshighereducation.com/news/ controversial-politician-lead-dutchuniversities … via @timeshighered @BerensJelle 11-9_Maar hij begrijpt ook de toespraken niet. Het IQ van het bezoek aan de VU stijgt ineens enorm. Dit in reactie op de afwezigheid van PVV-Kamerlid Harm Beertema bij een werkbezoek van Kamerleden aan de VU. @georgeharinck 11-9_’Meest invloedrijk’ geldt alleen voor die ene generatie In reactie op een artikel in Trouw over het overlijden van theoloog Harry Kuitert. @ruardganzevoort 10-9_Na recent Tjitze Baarda nu ook Harry Kuitert overleden. Twee VU-theologen die grote invloed hebben gehad. We gedenken met dankbaarheid. @martinuslos 10-9_Ik gedenk hem met groot respect als mijn sprankelende leermeester VU 1966-1975, ook al gingen onze wegen later uiteen. (Ook over het overlijden Harry Kuitert.) @VU_Criminologie 9-9_Rechtelijke dwalingen onderzoeken? Project Gerede Twijfel @VU_law start een nieuwe ronde! Informatie: tinyurl.com/ ybrb8mfh #criminologie @josephiensierag. 8-9_Trots op “mijn” @VUamsterdam, waar #diversiteit hoog in het vaandel staat. #PVV #geloof, #huidskleur, #gender, #vrouwen @advalvas_vu Dit in reactie op een stuk van Advalvas over het bezoek van de Kamercommissie onderwijs en het wegblijven van PVV-kamerlid Harm Beertema. @VU_FGB 8-9_Studievereniging VIB heeft 1.000 euro ingezameld voor het Duchenne Parent Project door verkoop Doppers en sponsorloop #trots @VUamsterdam 5
6
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
student in actie
‘Niet alles hoeft maatschappelijk relevant te zijn’ Marc Lamain is de nieuwe voorzitter van de universitaire studentenraad. ‘Bestuurders moeten luisteren, maar dan moeten studenten wel wat te melden hebben.’
W
DOOR DIRK DE HOOG
aarom wil jij je inzetten voor de studentenraad? “Medezeggenschap vind ik belangrijk en het is goed geregeld in Nederland. We kunnen misschien niet allemaal overal over meepraten, maar we kunnen wel mensen aanwijzen die dat voor ons doen. Op de middelbare school zat ik al in de leerlingenraad. En afgelopen jaar zat ik in de facultaire studentenraad. Maar ik heb er geen hoogdravend verhaal bij hoor. Ik doe het vooral omdat ik het leuk vind om met een team iets voor elkaar te krijgen.” Je zat afgelopen jaar in de studentenraad bij Godgeleerdheid. Luisteren bestuurders naar studenten? “Die ervaring heb ik zeker. Ik heb ook de indruk dat het college van bestuur naar de universitaire studentenraad luistert. Alleen was het bij onze facultaire studentenraad een rare situatie. Er waren jarenlang nauwelijks studenten te vinden die zich wilden inzetten voor de medezeggenschap. Dus was het allemaal een beetje ingezakt. Ik heb vooral tijd gestoken in het weer op poten zetten van de studen-
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
tenraad en ervoor gezorgd dat er voor dit jaar genoeg gemotiveerde studenten zijn. Medezeggenschap komt van twee kanten. Bestuurders moeten luisteren, maar dan moeten er wel studenten zijn die wat te melden hebben.” Jullie hebben een beleidsplan opgesteld. Zit daar een rode draad in? “Jazeker! Wij vinden de zelfontplooiing van studenten heel belangrijk. Enerzijds kan dat door binnen het studieprogramma keuzevrijheid te geven, zodat studenten deels zelf vakken kunnen kiezen en als ze dat willen extra vakken kunnen volgen. Anderzijds zijn er allerlei mogelijkheden op de campus en daarbuiten om actief te zijn. Vorig jaar heeft bijvoorbeeld een groepje studenten bij geesteswetenschappen een wetenschappelijk tijdschrift opgezet. En Green Office is heel actief. We willen dat de universiteit dit soort initiatieven faciliteert. We willen dat er een jaarlijkse prijs komt voor het beste studenteninitiatief. Dat studenten zoiets als de eetcontainer VUetnam opzetten is toch geweldig.” Is dat wat collegevoorzitter Jaap Winter de maatschappelijke impact van wetenschap noemt? “Wat hij met bruto academische waarde wil, vind ik erg interessant. En als student theologie ben ik het natuurlijk helemaal eens met
Universitaire studentenraad De USR bestaat uit 9 leden die in het voorjaar werden gekozen door studenten van de VU. Dit jaar deden 3 partijen mee aan de verkiezingen: De Bètapartij haalde 5 zetels; de Universiteitspartij en Verenigingen United, waar Marc Lamain vertegenwoordiger van is, allebei 2. De raad verdeelt intern de taken, en zo werd Lamain voorzitter. De raad overlegt ongeveer één keer per maand met het bestuur. Samen met de OR heeft de USR onder meer instemmingsrecht op de begroting van de universiteit.
Marc Lamain 21 jaar vierde jaars bachelor theologie 2016 - 2017 Lid facultaire studentenraad Godgeleerdheid en bestuurslid van studievereniging Icarus 2015 - heden Actief bij Navigators Studentenvereniging Amsterdam 2008 - 2014 Bonhoeffer College, Enschede. Actief in leerlingenraad
zijn oproep om vooral meer aandacht te hebben voor de sociale- en geesteswetenschappen. Maar ik vind dat hij alles te direct aan maatschappelijke relevantie koppelt. Je moet uitkijken dat je dan niet te snel instrumenteel bezig bent. Er moet ook ruimte zijn voor ouderwetse vakidioten die in hun ivoren toren van alles bedenken. Die mensen kunnen heel inspirerend zijn voor studenten en andere wetenschappers. De academische en persoonlijke vorming van studenten heeft op zich al een meerwaarde. Niet elke student hoeft van mij verplicht tijdens zijn opleiding een maatschappelijk probleem op te lossen, maar ze moeten wel de ruimte krijgen om hun passie te volgen binnen en buiten hun opleiding.” Er wordt wel gezegd dat studenten vaak in een bestuur gaan zitten omdat dat goed staat op hun cv. Hoe zit dat bij jou? “Ik doe vooral dingen die ik leuk en boeiend vind. Ik ben theologie gaan studeren uit interesse, niet omdat ik later dominee wil worden. Dat geldt ook voor mijn keuze voor het raadswerk. Daar ligt deels mijn passie. Natuurlijk zet ik op mijn cv dat ik in de studentenraad heb gezeten, want ja ervaring telt mee. Maar ik heb geen carrièreplan. Ik zie wel waar ik terechtkom.”
Ben of ken jij ook een student of promovendus die zich inzet voor de maatschappij? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
7
Nederland is economisch schijnheilig Het wordt hoog tijd dat de overheid zorgt voor een goede economische moraal. DOOR JACCO WIELHOUWER EN EELKE WIERSMA ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT
D
e financiële bedrijven die uit Londen weg willen vanwege de Brexit, lijken Nederland links te laten liggen. De reden is dat hier een bonusplafond van 20 procent van het vaste salaris geldt. Zijn we als Nederland weer het braafste jongetje van de Europa-klas en lopen we daardoor economische groei mis? Het laatste misschien wel, het eerste waarschijnlijk niet. De recente geschiedenis heeft het vertrouwen in de financiële sector ernstig geschaad. Dit heeft geleid tot publieke verontwaardiging over de exorbitante beloningen en vooral over de bonussen in deze sector. Zoveel geld verdienen en er dan zo’n puinhoop van maken waar de belastingbetaler voor opdraait... Dat is gewoon schandalig. Blijkbaar is het zo dat als het dusdanig publiek wordt, de overheid ingrijpt. Bij publieke verontwaardiging moet je ingrijpen, anders kost het stemmen. Toch maakt dat ons niet het braafste jongetje van de klas in Europa. Zodra de handelswijze bij bedrijven niet zo publiek is, lopen we helemaal niet voorop. Een duidelijk voorbeeld is het feit dat veel multinationals nog steeds Nederland als vestigingsland kiezen vanwege de gunstige belastingregels en de mogelijkheden om goede afspraken met de belastingdienst te maken, afspraken die overigens zeker niet publiek gemaakt worden. Kortom, het opzetten van regelingen die mogelijk economische groei kosten – zoals het bonusplafond –, lijken we alleen te doen als de publieke verontwaardiging te groot is en de gevolgen direct zichtbaar zijn. En komt puntje bij paaltje, dan blijkt deze regeling toch voldoende mazen te kennen, zodat die onze economische groei niet in de weg hoeft te staan. Nu Britse banken ons land hierom lijken te mijden, wordt snel duidelijk gemaakt dat er ook uitzonderingen mogelijk zijn. Het bonusplafond klinkt goed voor het publiek, maar is niet zo hard als het in eerste instantie lijkt.
8
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Steigerbeelden
We zijn braaf als de juf oplet ofwel wanneer de stemmer moet zien dat we bepaald gedrag niet goed vinden. Maar zodra de juf het niet zo goed kan zien, hebben we mogelijkheden geregeld via een achterdeur (uitzonderingen op het bonusplafond) of lopen we achteraan (belastingdeals). Het gaat blijkbaar niet om de principes, maar om de zichtbaarheid. Vandaar dat we op het gebied van belastingen het wel zo regelen dat we nét niet op de lijst van tax-havens komen. Dat zou toch weer te transparant zijn… En natuurlijk: als we in Nederland die regelingen niet aanbieden, gaan de bedrijven wel naar een ander land waar ze meer gunstige belastingafspraken kunnen maken. Dat geldt ook voor de regels met betrekking tot de maximale bonus. Je zou dus kunnen zeggen dat de belastingbetaler er niets mee opschiet. Misschien is dat zo, misschien niet, maar doet dat er werkelijk toe? Principiële keuzes moeten gemaakt worden, onafhankelijk van de economische groei die ermee gepaard gaat en onafhankelijk van de mate van publieke zichtbaarheid. Dat eisen we toch ook van topmanagers in het bedrijfsleven? Economische groei die op een bepaalde manier behaald wordt, moet je niet eens willen. Het is tijd voor stappen op het gebied van belastingdeals met multinationals.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
D foto Yvonne Compier
Jacco Wielhouwer is hoogleraar en Eelke Wiersma is universitair hoofddocent bij de vakgroep Accounting. Dit is een bewerkte versie van hun opinieartikel in dagblad Trouw.
Marc Schuilenburg universitair docent aan de afdeling Strafrecht en Criminologie
Mijn probleem is dat de argumenten van e beeldenstorm in Charlotbeide kampen net zo culturalistisch zijn tesville werpt zijn schaduw als het kwaad waartegen ze zich keren. vooruit op Nederland. Aan Het ene kamp gaat uit van cultuur in de de andere kant van de plas verouderde essentialistische betekenis. braken rellen uit omdat Kom aan mijn cultuur, en je komt aan het standbeeld van oppermij. Maar ook het andere kamp bedrijft bevelhebber Robert E. Lee een politiek van zwart-witdenken met zou worden neergehaald. Nadien zijn ook een simplistische cultuur toe-eigening als andere beelden van soldaten die voor gevolg. Daarbij wordt nogal eens vergeten zuidelijke staten vochten in de Ameridat er weinig personen zijn zonder vlekje kaanse Burgeroorlog vernield of beklad. erop. Zo was Malcolm X, boegbeeld van Ook in Nederland klinken stemmen op de Black Lives Matter-activisten, een om beelden van omstreden VOC-helden antisemiet en homohater, te verwijderen en straten die meende dat gemengde te hernoemen die de naam huwelijken een bedreiging dragen van Peter StuyveBeelden van vormden voor de zuiversant en Michiel de Ruyter. oorlogvoerende heid van het zwarte ras. Zo woedt nu een discusmannen blijven Natuurlijk, je kunt de sie over het kunstcenspuuglelijk standbeelden laten staan trum Witte de With in de en een plakkaat erbij gelijknamige straat in het zetten met meer informacentrum van Rotterdam. tie over de persoon en de Actievoerders vinden het tijd waarin hij leefde. Maar racistisch dat de naam feit blijft dat beelden van ervan is vernoemd naar oorlogvoerende mannen een blanke vlootvoogd van op metershoge sokkels of gezeten op de VOC, die deelnam aan de verovering steigerende paarden spuuglelijk zijn. Ik van Jakarta. stel voor om alleen bijzondere beelden Identiteitspolitiek blijft een lastige te bewaren en die in het Rijksmuseum puzzel. Tegenstanders van het verwijte zetten. Op de vrijgekomen plekken deren van beelden vrezen dat de cultukomen dan speelplaatsen voor de allerrele identiteit van ons land verdwijnt. kleinsten. Niets is zo verbindend als Voorstanders wijzen erop dat de beelden samen lol maken, dat wilde ik eigenlijk symbool staan voor een tijd waarin we zeggen. ons als beesten gedroegen en de boel in andere landen leegroofden. Voor beide standpunten is wat te zeggen. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
De winnaar
Eva de Jong is uitgeroepen tot student van het jaar. Wat maakt haar en de andere genomineerden zo opvallend goed?
Met kop en schouders erbovenuit
StudenTalentprijs Deze jaarlijkse prijs is een initiatief van de universitaire studentenraad. De genomineerden combineren alle drie hoge cijfers en vrijwilligerswerk met inzet voor de universiteit. Ze zaten in het bestuur van een studievereniging, waren lid van de facultaire studentenraad of maatschappelijk actief. Maar meestal alle drie tegelijk. Elke faculteit draagt een topstudent aan, waaruit drie genomineerden gekozen worden. Tijdens de opening academisch jaar op 4 september werd Eva de Jong uitgeroepen tot student van het jaar. Zij ontving 4.000 euro.
DOOR floor bal FOTO’S marieke wijntjes
Eva de Jong 24 masterstudent rechten
‘Ga snel van het gebaande pad af’ 10
“
Mijn laatste twee schooljaren deed ik op een internationale school in Bosnië. Veel mensen spraken me daar aan over het Internationaal Strafhof in Den Haag. Ik leerde dat een oorlog niet over is als de strijd stopt. Voor burgers is de context van gebeurtenissen heel belangrijk. Het tribunaal brengt recht, maar niet altijd rechtvaardigheid. Daarom deed ik niet alleen een bachelor rechten, maar ook culturele antropologie. Na een stage bij de afdeling Internationaal Strafrecht van het ministerie van Veiligheid en Justitie ontdekte ik dat strafrecht niets voor mij is. Al kwam uiteindelijk iemand achter de tralies, aan het eind van de dag ging ik niet naar huis met het idee dat ik iemand geholpen had. Door een vak kwam ik in aanraking met mediation: daar help je echt mensen op individueel niveau. Een gesprek werkt vaak al verzachtend. Niet alleen ben ik nu buurtmediator in Amsterdam Oud-West, ook ben ik door een hoogleraar gevraagd om vrijwillig mee te werken aan een onderzoek naar piketmediation.”
Wat vind jij het belangrijkst? “Als student zit je in een bubbel, je ontmoet vooral mensen die met hun carrière en leuke feestjes bezig zijn. Ik heb een grote interesse in allerlei soorten mensen. Zo verdien ik mijn geld door al jaren drie halve dagen per week voor een verstandelijk beperkte, autistische jongen van twintig te zorgen. Het is heel bijzonder om te zien hoe hij dingen doet en hoe hij denkt. Daarom vind ik mijn vrijwilligerswerk als buurtmediator ook zo leuk: ik kom bij mensen uit alle lagen van de bevolking thuis.” En wat zou je nu anders aanpakken? “Tijdens mijn bachelor zou ik al veel meer van het gebaande pad af gaan. En niet alleen uit angst voor een hoge studieschuld vakken stapelen om binnen de voorgeschreven tijd mijn punten te halen. Ik zou meer stages en extra vakken doen om te achterhalen wat ik écht leuk vind. En de studententijd meer zien als hèt moment om mezelf te ontwikkelen.”
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
STUDENTALENTPRIJS
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
11
Ook genomineerd
Juliette Huygen 26 researchmaster critical studies in art and culture
‘Twijfelen aan je zelf is niet erg’
“
Tijdens mijn opleiding product design op de kunstacademie merkte ik dat er weinig ruimte was voor theorie. Ik was juist geïnteresseerd in artistic research. Voor mijn afstudeerproject onderzocht ik hoe we in Nederland met euthanasie omgaan en hoe niet-religieuze producten rituelen kunnen oproepen. Het onderzoek vind ik net zo interessant als het eindproduct. De combinatie van theorie, denken en maken vind ik heel boeiend. Daar zit voor mij de meerwaarde. Ik was een tijdlang curator van een animatiefestival én editor voor Kunstlicht én ik studeerde; dat vond ik een van de prettigste periodes uit mijn leven. Ik moest hard werken. Maar als ik een tijdje niet al die dingen naast elkaar heb, raak ik in de war.” Wat vind jij het belangrijkst? “Er kan altijd meer dan je denkt. Na mijn opleiding aan de kunstacademie ben ik verder gaan studeren. Ik vond zoveel vakken leuk dat ik me overal voor inschreef. Als ik het niet zou redden, zou ik wel een
12
keuzevak laten vallen. Maar uiteindelijk deed ik het gewoon allemaal. Voor mijn afstudeerscriptie ben ik nu met mijn begeleider aan het overleggen of ik naast het schrijven van een thesis ook een bijpassende expositie kan maken. Eigenlijk kan dat niet, maar misschien is er toch ruimte voor en mag het meetellen voor mijn eindcijfer. Die moeilijke en lange weg, met alle twijfel en tranen, brengt me altijd veel.” En wat zou je nu anders aanpakken? “Ik had graag eerder willen weten dat
twijfelen aan jezelf niet erg is. Het hoort erbij. De beoordelingen op de kunstacademie zijn zo subjectief, dat zelfs als je heel hard werkt het effect ervan toch nul kan zijn. Elke maand dacht ik erover om te stoppen, het voelde alsof ik niet in het ideale plaatje van de kunststudent paste. Dat vond ik heel erg zwaar, maar ik heb er ook van geleerd om nog meer mijn best te doen. Nu ben ik heel blij dat ik het gedaan heb. Ik heb nu vaardigheden die ik niet had gehad als ik meteen kunstgeschiedenis was gaan studeren.”
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
Maria Rast 28 masterstudent sociologie
‘Zoek mensen op die jou inspireren’
“
Vier jaar geleden kwam ik voor de liefde naar Nederland. Het was ontzettend moeilijk om met mijn studie Zwitsers recht hier een baan te vinden. Telkens kreeg ik te horen dat ik niet binnen het profiel paste. Ik besefte dat ik opnieuw moest gaan studeren als ik hier wilde blijven. Door de premaster sociologie aan de VU kreeg ik voor het eerst mogelijkheden om mij binnen en naast mijn studie verder te ontwikkelen in Nederland. Hoewel ook hier mijn vooropleiding niet precies aansloot, heeft de afdeling sociologie mij deze kansen gegeven. Ik voel me heel welkom aan de VU, dit is mijn anker in Nederland geworden.” Wat vind jij het belangrijkst? “In Zwitserland krijg je na je afstuderen veel sneller een goede baan. Hier lopen mensen na hun studie nog twee jaar stage. Dat dwingt je ook om al tijdens je studie aan je cv te werken. Als je om je heen kijkt, kun je overal op de VU en in de maatschappij plekken vinden waar je meer kunt leren. Vraag je ook af welke mensen jou inspireren. Nog voordat ik met mijn premaster begon, zag ik dat je hier een fellowship bij een hoogleraar kunt doen. Ik heb meteen een brief geschreven om te vragen of ik
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
langs mocht komen. Met Halleh Ghorashi, hoogleraar management van diversiteit en integratie, klikte het meteen. Via haar werk ik nu 2,5 dag per week bij sociologie. Ik doe onder meer onderzoek naar burgerinitiatieven om vluchtelingen te steunen. Hiervoor werk ik ook als vrijwilliger bij zo’n initiatief.” En wat zou je nu anders aanpakken? “Tijdens mijn studie in Zwitserland haalde ik ook hoge cijfers. Maar het is een heel andere ervaring als je echt gepassioneerd over een vak bent. Ik haal nu zoveel
meer uit mijn leerstof. En doordat ik nu zelf aan het werk ben, is het schrijven van papers niet meer zo abstract voor me. Op deze manier leer je ook meer mensen kennen die je kunnen helpen of die je inspireren. Hierdoor ontdek je steeds weer nieuwe mogelijkheden om in jezelf en in jouw omgeving te investeren. Je hoeft niet meteen je studie af te breken als je niet heel enthousiast bent, maar ga op zoek naar onderwerpen binnen je studie die jou wél raken. Je zult merken dat je in elk vak weer iets kunt leren en toepassen op jouw onderwerp.”
13
Aardwetenschapper Janne Koornneef krijgt een ERC Starting Grant van 1,7 miljoen euro voor haar onderzoek naar plaattektoniek, waarvan 200.000 euro voor het instrumentarium. Ook socioloog Evelyn Ersanilli krijgt een ERC Starting Grant van 1,3 miljoen euro. Hoogleraar genetics & wellbeing Meike Bartels krijgt een Fellow Award van de International Positive Psychology Association voor haar wetenschappelijke kennisbevordering binnen het domein van positieve psychologie en de promotie van het vakgebied op nationaal en internationaal niveau. Chris Doude van Troostwijk wordt ‘visiting professor’ vrijzinnige theologie van het Doopsgezind Seminarium, het academische opleidingsinstituut van de doopsgezinde geloofsgemeenschap in Nederland. Dit seminarium is verbonden aan de Vrije Universiteit. Hij wil een filosofische onderbouwing geven aan vrijzinnigheid. Hoogleraar privaatrecht Chris Jansen krijgt dit studiejaar een BelgischNederlandse wisselleerstoel van het Belgische Tijdschrift voor Privaatrecht. Het is de eerste keer dat een VU-hoogleraar deze leerstoel krijgt. Jansen zal onder meer gastcolleges verzorgen aan de Universiteit Hasselt.
14
Onderzoeksstation overstroomd
H
et onderzoek van een aantal klimaatwetenschappers in Noord-Siberië ligt al een paar maanden stil omdat hun meetapparatuur niet meer werkt door een overstroming. De mast waaraan de apparatuur is opgehangen die de concentratie aan broeikasgassen en weergegevens
Josh Dean
VIPs
registreert, staat met de voeten in het water waardoor de accu’s stuk zijn gegaan. De VU doet al vijftien jaar metingen op deze plek, in het Kytalyknatuurreservaat in Noord-Siberië. Je kunt er alleen met een boot komen, vanuit de dichtstbijgelegen grotere plaats Chokurdakh. Een van de onderzoeksvragen luidt: in welke mate komen de in
de permafrost opgeslagen broeikasgassen vrij als het klimaat opwarmt en de bodem ontdooit? Of het overstromen van de onderzoekslocatie een teken is van deze opwarming? Dat is moeilijk te zeggen, vinden de onderzoekers, “maar dit is wel wat de modellen voorspellen”, aldus klimaatwetenschapper Ko van Huissteden. (WV)
Bewegen als medicijn Z
Gevaarlijke bijwerkingen
A
rtsen moeten veel actiever aan de slag met preventie en leefstijladviseringen. Dat zei hoogleraar sociale geneeskunde Willem van Mechelen bij zijn afscheidsrede op 8 september. “We kunnen eindeloos praten over de noodzaak van preventie, maar dat zet geen zoden aan de dijk. Ik ben van mening dat we direct aan
de slag moeten met het centraal stellen van preventie in de medische basis- en vervolgopleidingen. Voorkomen is altijd beter dan genezen én veel goedkoper.” Van Mechelen ziet vooral veel in het starten van leefstijlpoli’s ter ondersteuning van de huidige zorgverlening. “Het is inmiddels bekend dat een dagelijkse portie lichaamsbeweging bij een aantal aandoeningen minstens net zo effectief is als behandeling met medicijnen.” (FB)
orgprofessionals moeten zich meer verdiepen in de bijwerkingen van antipsychotica, betoogt klinisch geriater en klinisch farmacoloog Astrid van Strien in haar proefschrift, waarop ze 14 september is gepromoveerd. Bijwerkingen worden frequent gemist omdat de arts er niet altijd naar vraagt, of de klachten van de patiënt niet als mogelijke bijwerking worden herkend. En dat terwijl bijwerkingen zelfs dodelijk kunnen zijn. De voorschrijvende arts zou de keus van het antipsychoticum meer moeten richten op de bijwerkingen van het middel in plaats van de effectiviteit. (PB)
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
onderzoeksnieuws
Ammoniak Zombies meten
H
oge ammoniakconcentraties in de dampkring zorgen voor grote milieu- en gezondheidsproblemen. Toch wordt de ammoniakconcentratie relatief weinig gemeten en zijn er weinig bruikbare meetwaarden. Daarom ontwikkelde natuurkundige Enrico Dammers een nieuwe meetstrategie met behulp van infraroodspectroscopie-instrumenten. Promovendus Dammers laat bovendien zien dat er met twee satellietinstrumenten ammoniakconcentraties worden gevonden die vergelijkbaar zijn met die door infraroodspectroscopie worden gemeten. De verkregen kennis kan worden gebruikt voor verbeterde schattingen van de toekomstige satellietammoniakmetingen. (PB)
op Lowlands
Zie proefschrift via tinyurl.com/Enricodammers
Longkanker eerder opsporen
A 91
Een nieuwe bloedtest kan met 91 procent zekerheid vaststellen of iemand lijdt aan longkanker.
N
iet-kleincellige longkanker is de meest voorkomende vorm van deze ziekte. Die wordt vaak pas in een laat stadium ontdekt en is dan moeilijk te genezen. Met de bloedtest die VUmc-onderzoekers ontwikkelden, is het mogelijk om deze vorm van longkanker in een veel eerder stadium op te sporen. De onderzoekers publiceerden hun resultaten in het tijdschrift Cancer Cell. (WV)
Lees meer hierover op vumc.nl/onderzoek/nieuws/ ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
chtduizend zombies liet hoogleraar business analytics Sandjai Bhulai in augustus los op het festivalterrein van Lowlands. Virtuele zombies dan. Hij liet bezoekers een app gebruiken die hun bewegingen over het terrein volgde. Kwamen ze te dicht bij festivalgangers die een zombie waren, dan werden ze ook besmet. Bhulai maakt voor GGD Flevoland en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu een model van de verspreiding van ziekten. Met succes. “De eerste dag hadden we het spelletje Superzombie, waarbij mensen zoveel mogelijk anderen moesten aansteken. Dat leverde informatie op over hoe een epidemie verloopt wanneer het virus expres verspreid wordt. Bijvoorbeeld bij terrorisme. De dagen erna keken we naar normaal gedrag. Dan ging de verspreiding van ziekten veel langzamer.” (FB)
Wonderen in onderwijs Het onderwijs moet niet alleen maar meetbare kennis overdragen, maar kinderen ook aanzetten tot verwondering. Filosoof Anders Schinkel gaat onderzoeken hoe je dat vormgeeft. “Kinderen zijn van nature verwonderd over de dingen, maar er wordt vaak gezegd dat ze dat ergens gedurende hun schooltijd kwijtraken. Verwondering is belangrijk. Het zet aan om dingen te onderzoeken, om vragen te stellen en over dingen na te denken. Maar het toont ook de grenzen van onze kennis en begrip. In dit onderzoek gaan we kijken waarover kinderen in groep 7 en 8 van de basisschool zich verwonderen. Dat is moeilijk, want dat kun je niet zo direct vragen. Dus daar moeten we een slimme vragenlijst voor ontwikkelen. Met verhaaltjes die we de kinderen voorleggen bijvoorbeeld: een docent heeft een magneetje en een paperclip. De magneet trekt de paperclip aan en de docent zegt: de magneet is sterker dan de hele aarde. Hoe denken leerlingen daarover? In het tweede deel van het onderzoek gaan we kijken welke factoren een rol spelen bij het stimuleren van verwondering in het onderwijs. De rol van de docent is heel belangrijk, vermoed ik. Als die zelf in staat is zich te verwonderen en die verwondering kan overbrengen, kan dat een grote stimulans voor kinderen zijn.” (WV)
Anders Schinkel werkt bij theoretische pedagogiek. Hij kreeg 800.000 euro subsidie van de John Templeton Foundation voor zijn onderzoek.
15
Duurzaamheid
Grijze bunker wordt groene universiteit Green Office maakt de VU tot een van de duurzaamste universiteiten van Nederland. Je kunt niet meer om ze heen.
16
honoursstudenten die vorig jaar de cursus designing innovations for sustainDOOR PETER BREEDVELD ability volgden. Deze cursus was opgezet FOTO YVONNE COMPIER door milieu-econoom Pieter van Beukering en was ook een initiatief van Green Office, een volledig uit VU-studenten e vergroening van de VU is bestaande organisatie die al drie jaar natuurlijk niet alleen toe te werkt aan een duurzamere campus. schrijven aan Green Office. Tijdens de cursus werden de studenten Ook de verschillende diendoor gastdocenten bijgeschoold over alle sten en milieu-econoom aspecten van duurzaamheid, van techPieter van Beukering nische oplossingen tot de beïnvloeding werken er keihard aan. Wat van het gedrag van consumenten. Daarna gebeurt er dan zoal? moesten ze, in samenwerking met de De aula in het VU-hoofdgebouw krijgt diensten aan de VU, concrete oplossingen een nieuw, groen dak, een polderdak. verzinnen voor specifieke problemen Althans, als na onderzoek blijkt dat daar aan de VU, bijvoorbeeld afvalscheiding, geen bezwaren tegen zijn. “We zijn nu of energiebesparing. Die aan het kijken of het dak werden, compleet met geschikt is”, zegt Willem tijdsplanningen en finanVerduyn, manager vast‘Green Office, ciële doorberekeningen, goedbeheer van de Facilidat zijn meisjes in bijzijn van de vertegentaire Campus Organisatie en jongens die woordigers van de dienen portefeuillehouder vooruitdenken’ sten gepresenteerd op een duurzaamheid. avond in het Green OfficeAls alles goed gaat, kan kantoor in de kelder van men komend voorjaar al het hoofdgebouw. beginnen met de realisatie van het polderdak: dan komt er een laag aarde Toch geen windmolens op het dak met gras erop. Het polderdak is slechts Daarmee wordt regenwater opgevangen, een van de ideeën die daadwerkelijk door vastgehouden en geleidelijk afgevoerd, de VU zijn opgepikt om te worden uitgezodat de druk op het rioolsysteem werkt. Cateraar Sodexo gaat aan de slag wordt verlicht. Het werkt ook isolerend met een plan om de koffiecorner in het en is goed voor de biodiversiteit op de VU-hoofdgebouw duurzamer te maken Zuidas. “En het oogt ook prettiger vanuit door onder andere sojamelk in de koffie de omgelegen hoge gebouwen”, aldus aan te bieden in plaats van koemelk. Ook Verduyn. “Nu zie je een zwart vlak, straks komt er een campagne op de VU-campus een groen grasveld.” om mensen eraan te herinneren hun Het plan voor het groene dak werd telefoons, tablets en laptops te unpluggen voor het eerst geopperd door een groep als de batterij is opgeladen. Beter voor het
D
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
campus
Het Green Office-team, met rechts aan tafel Djian Sadadou, student environment & resource management. ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
17
Duurzaamheid
Nog groener! milieu en voor je apparatuur. Niet alle ideeën worden gerealiseerd, vertelt Ivar Maas, voormalig educatiecoördinator van Green Office, die de duurzaamheidscursus coördineerde. “Het plan dat door een jury tot beste was gekozen en dat ging over windmolens en zonnepanelen op verschillende plekken op de campus, bleek uiteindelijk niet realistisch, onder andere vanwege het beschikbare budget. Maar de meeste ideeën nemen de diensten in elk geval in overweging om ze op de een of andere manier in te passen in toekomstige projecten. Het is een goede manier om de hele VU-gemeenschap te betrekken bij de verduurzaming van de campus, om zo ook studenten mede-eigenaar te maken van het duurzaamheidsprobleem.” Daar is Green Office al een tijd mee bezig en niet alleen met deze cursus. Met allerlei campagnes en acties, bijvoorbeeld Meatless Monday, werken ze aan de bewustwording van de VU-gemeenschap ten aanzien van duurzaamheid. De organisatie zorgt voor watertappunten op de campus, waar mensen hun waterfles kunnen bijvullen in plaats van steeds nieuwe petflesjes te kopen. En vorig jaar deelde ze tijdens de introductiedagen navulbare waterflesjes uit ter bestrijding van de petflesjes. Dit jaar hadden hielp ze eerstejaars met het maken van een plan om hun water-footprint te verkleinen.
Realistische aanpakkers “We werken heel veel met Green Office samen”, aldus vastgoedbeheerder Verduyn. “Regelmatig bespreken we samen plannen en hoe we die zo duurzaam mogelijk kunnen uitvoeren. Daarbij laten we elkaar alle vrijheid om in elke mogelijke richting te denken. Dat gaat over aanpassingen van de oude gebouwen, nieuwbouw en over besparing en hergebruik van allerlei materiaal en middelen. Het is heel goed dat Green Office er is. Het zijn meisjes en jongens die vooruitdenken.” Inderdaad wordt er geen nietje meer ingekocht zonder dat Green Office er iets over mag zeggen. Ze zitten overal aan tafel en bemoeien zich zelfs met het curriculum van de opleidingen. “We worden overal bij uitgenodigd, of het
18
Duurzaamheid zal de komende maanden domineren bij diverse evenementen aan de VU. Onlangs werd een tentoonstelling geopend van foto’s van de Britse fotograaf en klimaatactivist Mark Edwards, werd het boekje Nog Groener! van oud-Alvalvas-columnist en schrijver Roos van Rijswijk gelanceerd en stond het jaarlijkse filmfestival On the Roof in het teken van duurzaamheid. Op 10 oktober is het Sustainability Day op de campus, en duurzaamheid staat op de VU ook centraal tijdens de dies op 20 oktober. In mei 2018 is er een groot congres over duurzaamheid en verder zullen er veel lezingen, workshops en acties zijn om duurzaamheid in het collectieve bewustzijn van de VU-gemeenschap te krijgen. Meer info: greenofficevu.nl
van de minst duurzame universiteit tot een van de duurzaamste te maken. In 2013 bungelde de VU nog onderaan een duurzaamheidslijst van Nederlandse universiteiten, opgesteld door het netwerk Studenten voor Morgen, dit jaar staat de VU op de vierde plek van die ranking. Niet dat de VU echt zo weinig duurzaam was; projecten voor energiebesparing en aandacht voor duurzaamheid in de opleidingen zijn er altijd geweest. Maar die waren erg ad hoc en niet gecoördineerd door één persoon of team aan de VU. ‘Er zou een centrale autoriteit aan het roer moeten staan die alle duurzaamheidsprojecten aan de VU in kaart brengt en communiceert’, zei de milieuadviseur van de dienst Arbo & Milieu, Cock van der Linden, in 2013 tegen Advalvas. Die centrale autoriteit is Green Office geworden. Ze brengt zelfs een peer-reviewed tijdschrift uit met wetenschappelijke artikelen over duurzaamheid.
nou gaat om de catering of een nieuw IT-systeem”, zegt Djian Sadadou, student 129 cursussen environment & resource management, De komende tijd zullen we Green Office een van de twee mannen in het huidige veelvuldig tegen het lijf lopen, want Green Office-team. duurzaamheid is het jaarthema van de Green Office beperkt zich niet tot de VU. Milieu-econoom Van Beukering wil VU-campus, maar werkt samen met in het kader daarvan spijkers met koppen organisaties op de Zuidas, zoals Green slaan: “Om te beginnen zou er een team Business Club en Hello moeten komen dat duurZuidas. Het zijn geen ideazaamheid in onderwijs en listische dromers, maar onderzoek coördineert Er wordt geen realistische aanpakkers en ook de interfaculnietje meer die ook een commerciële taire samenwerking op ingekocht zonder gigant als Unilever naar dat gebied stimuleert. We dat Green Office de campus halen voor hebben nu bijvoorbeeld er iets over mag een workshop duurzaam129 cursussen aan de VU heid, of Nespresso, om te die iets met duurzaamheid zeggen praten over koffiecapsute maken hebben, maar les en of deze duurzaam veel opleidingen weten kunnen zijn. “Niet om die niet van elkaar dat die bedrijven groen te wassen, cursussen bestaan.” maar om te leren hoe zij werken aan hun Ook vindt Van Beukering dat de VU een duurzaamheid met bijvoorbeeld energiecommunicatieslag moet maken: “Er besparende machines”, aldus Sadadou, gebeurt van alles op de werkvloer, maar “en zeker ook om ze kritisch te bevragen, ze heeft nog steeds niet het imago van daar zijn we een academische gemeeneen groene universiteit, zoals Wageschap voor.” ningen en Delft. Daarom moet er een gemeenschappelijke website komen, en een basisopleiding duurzaamheid voor In de top-5 alle disciplines, van rechten tot econoGreen Office bestaat nog niet zo heel mie. Gelukkig wordt daar door de VU al lang, net drie jaar, maar ze heeft het in hard aan gewerkt.” die tijd voor elkaar gekregen om de VU
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.
Klimaat(wan)hoop Tijdens de opening van het academisch jaar hield poolreiziger en klimaatjournalist Bernice Notenboom een indrukwekkend verhaal over de gevolgen van klimaatverandering. Met dramatische beelden en overtuigende feiten waarschuwde ze – zoals velen voor haar – dat de gevolgen van klimaatverandering rampzalig (zullen) zijn, zelfs als we vandaag massaal ons gedrag aanpassen ten goede. Ik ben ervan overtuigd dat ze gelijk heeft. Maar toch, of juist daarom, was ik niet tevreden met haar verhaal. Doemscenario’s kunnen heel belangrijk zijn voor het schokeffect, maar ze kunnen ook verlammen. Als het toch geen zin meer heeft, waarom zouden we ons dan nog inzetten? De grote uitdaging voor de mensheid is om van klimaatwanhoop door te stoten naar klimaathoop. We hebben
daarom ook positieve realistische verhalen nodig die laten zien dat we wel iets kunnen veranderen. En wetenschappers zullen een belangrijke rol moeten spelen bij het ontwikkelen van die klimaathoop door technische en sociaal-culturele innovatie. Hoop is geen ontkenning van de feiten. Hoop ontstaat daar waar je een realistische erkenning van de feiten constructief verbindt met een idealistisch verhaal van de toekomst. Waar die twee elkaar raken en een begaanbare weg laten zien, daar ontstaat hoop. Terwijl wanhoop verlamt, zet hoop aan tot actie. In het jaar dat de VU zich richt op vragen van sustainability reken ik op een hoopvol antwoord op de terechte noodkreet van Bernice Notenboom. Ruard Ganzevoort, decaan Godgeleerdheid
colofon
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit www.advalvas.vu.nl
Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Daphne Damiaans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc.
Vormgeving Rob Bömer - rbbmr.nl Medewerkers Yvonne Compier, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Sanne Pieters, Dick Roodenburg (Griffioen), Lae Schäfer, Bas van der Schot, Peter Valckx, Marieke Wijntjes Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
advertentie
ADVALVAS ONLINE nieuws | discussies | blogs reportages | columns | achtergronden
Wat gebeurt hier allemaal?!
advertenties
Duizendpoot gevraagd bij oudere dame in de buurt ca. 1x per maand, 3 uur (€12.50 euro p/u)
Gezocht voor 2-3 dagen voor minimaal 1 jaar in 24/7
Muurtje witten raam lappen pc opschonen gras maaien tom tom bijwerken etc. etc.
slimme, serieuze duizendpoot met humor en interesse in politiek voor ondersteuning in ADL en Communicatie voor politiek actieve schrijfster met spiercoördinatie problemen.
Mail naar a.r.hamel@xs4all.nl
€15p/u . PGB Info: grooff1@hotmail.com
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
Weet wat er speelt, volg de dagelijkse updates op advalvas.vu.nl Tip ons of discussieer mee op @advalvas_vu Ontmoet ons op facebook.com/Advalvas 19
Studenten
Botanische tuin De voormalige hortus is weliswaar wat vierkante meters kwijt, maar niet zijn charme! Je kunt er rustig genieten van het uitzicht op het water en de mooie tuin. Of planten en zaden kopen om eindelijk iets moois van je eigen balkon te maken. Hersenprof Erik Scherder zei eerder in Advalvas dat medewerkers vaker een wandeling door de tuin moeten maken. “Dat is niet jatten van de baas zijn tijd, maar een manier om je brein fit te houden.” Waar? Van der Boechorststraat 8, tegenover de medische faculteit, naast VUmc.
20
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
CAMPUS
Even op adem komen De VU-campus lijkt misschien één groot blok jaren-zeventigbeton. Maar er zijn genoeg plekken waar je tot rust kunt komen. TEKST EN FOTO’S FLOOR BAL
Expositieruimte De tijd dat kunst op de campus alleen uit strenge hoogleraarsportretten bestond, is lang vervlogen. In de expositieruimte in het hoofdgebouw hangt regelmatig een andere tentoonstelling. Bijna altijd is er een connectie met wetenschappelijk onderzoek. Omdat deze kunst niet door kwetterende museumjaarkaartsenioren ontdekt is, zijn de ruimtes bijna museaal stil. Tenminste: als er verderop niet net toevallig een borrel is. Waar? In de ruimtes naast de aula, links en rechts van het borstbeeld van Abraham Kuyper.
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
21
Studenten
De Verrekijker Even helemaal genoeg van je rommelige studentenkamer? Kom dan tot rust in academisch café De Verrekijker. Dat ziet er gezellig herkenbaar uit: als een rommelige studentenkamer. Uit de jaren nul. Minus de overvolle asbakken, want: rookverbod. In 2015 werd de ruimte gekraakt door actievoerders van De Nieuwe Universiteit VU. Het is een ‘autonome safe space’ met als voornaamste lokkertje spotgoedkope tosti’s en gratis koffie. Er worden regelmatig workshops, bijeenkomsten en optredens georganiseerd. Waar? Rechts naast de Spar, op een hoek van het Wis- & Natuurkundegebouw.
Dakterras Het dakterras is een van de meest succesvolle studenteninitiatieven. De SRVU en studenten van de master environment and resource management haalden 130.000 euro subsidie van de gemeente Amsterdam binnen. Aanvankelijk was het bestuur niet gecharmeerd van het idee dat de daktuin openbaar toegankelijk zou zijn, maar de SRVU hield haar poot stijf. Daarom staan er behalve zes bomen en plantenbakken ook picknickbanken op het dak. Waar? Het is toegankelijk via een trappenhuis op de tweede verdieping van de D-vleugel van het hoofdgebouw.
22
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
De Boeletuin Het duurste stukje groen van Amsterdam is misschien wel De Boeletuin. Ooit waren hier schooltuintjes, nu hebben enthousiaste tuinders het braakliggende stuk grond in bruikleen van de VU. Totdat er gebouwd wordt, zijn de tienduizend vierkante meters bezaaid met bloemen, planten en groenten. Het cafeetje dat er stond is inmiddels weer afgebroken, maar er staan nog wel banken om even uit te rusten. Waar? Naast het Acta-gebouw aan de Gustav Mahlerlaan.
Meditatieruimte Even helemaal niets? Dat kan in de stilteruimte in het hoofdgebouw. Daar is niets, zelfs geen mooi uitzicht. Alleen twee bankjes, een yogamatje en een poef. Bezoekers kunnen er mediteren of bidden. Volgens het gastenboek werd het wel als geheime seksplek gebruikt. Maar nu de deur niet meer op slot kan is de kans dat je cohabiterende collega’s treft een stuk kleiner geworden. Voor de liefhebbers is er verderop in de hal de islamitische gebedsruimte. Waar? Meditatieruimte: Hoofdgebouw 1H-19. Gebedsruimte: 1A naast de vierliftengroep.
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
23
ingezonden mededeling
E: usr@vu.nl | FB: StudentenraadVU | HG StudentenDOk, kamer OD-12 De universitaire studentenraad is het medezeggenschapsorgaan van en voor studenten van de VU. De raad houdt zich vooral bezig met de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenbeleid van de VU. De raad overlegt hierover geregeld met het college van bestuur.
Meer dan je papiertje Wanneer ik dit schrijf zie je ze overal: groepjes van studenten begeleid door twee mensen in een fel gekleurd shirtje. Je ziet ze door de hele stad. De introductieperiode is in volle gang en dat is te merken. Woensdag stond het campusplein vol met verenigingen en organisaties, vrijdag galmde de muziek de hele dag over Uilenstede en naar het eindfeest kijk ik elk jaar weer uit. Hoewel het toch alweer vier jaar geleden is dat ik aan mijn eerste jaar begon, geniet ik steeds weer met volle teugen van de introductieperiode. De eerstejaars brengen allerlei verhalen met zich mee en dan kun jij vertellen waarom jouw vereniging de beste is. Dan komen daar alle feestjes nog bij. Alleen al bij mijn eigen studievereniging hebben we een uitgebreid programma tijdens de introductiedagen: een lezing speciaal voor de nieuwe studenten, een Hollandse karaokeborrel en een heel weekend in Friesland. Dat vind ik zo leuk om te zien. Er wordt van alle kanten hard gewerkt om de student zich thuis te laten voelen op de universiteit. Dat is ook wel belangrijk. Voor velen zal dit de komende jaren de plek zijn waar zij de meeste tijd doorbrengen. Uiteraard zoekt de ene student een favoriete studieplek in de bibliotheek en de andere een vaste barkruk aan het einde van de bar. Maar dat is zo mooi hier aan de VU. Het kan gewoon allemaal. Heb je een hobby, dan heb je er wel een studentenvereniging voor. Toen ik vier jaar geleden als naïef en
onschuldig studentje binnenkwam en mijn eerste biertje dronk, overweldigde mij dit. Er zijn zoveel opties en zoveel leuke dingen. Waar begin je dan? Bij je studie dacht ik toen maar, ik ging tenslotte naar de universiteit om te studeren. Daar kwam al snel een studievereniging bij en toen een commissie en vervolgens nóg een en daarna de studentenraad en ga zo maar door. Nu vier jaar later heb ik veel mooie verhalen te vertellen, veel geleerd en heel veel mensen leren kennen. En dat is ook wat ik zou willen meegeven aan alle nieuwe studenten. Kijk om je heen en praat met mensen; er zijn zoveel dingen te beleven. Het zou zonde zijn als je over drie jaar alleen een papiertje hebt. Iris van Hessen, raadslid i.van.essen@studentenraadvu.nl
wat er verder speelt Een selectie uit de onderwerpen waarover de USR nu nadenkt en/ of onderhandelt: • Beleidsplan. In de afgelopen maanden hebben we als nieuwe raad veel nagedacht over hoe we de student het komende jaar willen vertegenwoordigen. Wat moet er op de VU veranderen en wat moet hetzelfde blijven? Onze antwoorden op deze vragen vormen ons beleidsplan. Als je hier benieuwd naar bent, kun je deze vinden op onze Facebookpagina en website. • Opleidingscommissie (olc). Bij veel studies wordt momenteel hard gezocht naar olc-leden. Als lid van een olc kijk je met een kritische blik naar het onderwijs. Is dit de beste manier om dat vak te geven? Is de syllabus wel up-to-date? Deze kritische vragen stellen is noodzakelijk om de opleidingen op een zo hoog mogelijk niveau te brengen. Want een betere opleiding is een waardevoller diploma.
Anke Hendriks beleidsmedewerker studentenhuisvesting
opinie
‘Meer kamers nodig voor álle studenten’
De uitbreiding van het aantal studentenkamers in Amsterdam stagneert. De gemeente moet zich daar meer voor inzetten, vindt Anke Hendriks, VU-beleidsmedewerker studentenhuisvesting.
V
TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG
olgens SP-wethouder Laurens Ivens verdringen buitenlandse studenten Nederlandse studenten op de kamermarkt. Is dat zo? “Het klopt dat er meer internationale studenten komen. Aan de VU verwachten we een stijging van tussen de twintig en dertig procent. Iets meer dan de helft zoekt via de universiteit huisvesting. Daarvoor hebben we al jaren een deel van Uilenstede gereserveerd en we zoeken tijdelijke oplossingen. Zo hebben we tot eind oktober een vakantiepark gehuurd. Daarna verhuizen ze naar de nieuwe studentenkamers aan de Laan van Spartaan. Die waren niet op tijd opgeleverd. Maar we hanteren ook een voorrangsregeling voor eerstejaars Nederlandse studenten op Uilenstede. Deels zitten internationale studenten in een ander segment, zoals de Student Hotels. Die zijn voor de meeste Nederlandse studenten veel te duur. Maar er moeten meer kamers komen voor alle categorieën studenten.” De studentenvakbond LSVb meldt dat Amsterdam een tekort heeft van 12.000 kamers. Klopt dat? “Dat zijn cijfers uit de vorige woonmonitor. In oktober komen er nieuwe cijfers. Maar
ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
het tekort aan betaalbare woonruimte is groot. Daarom hebben de hogeronderwijsinstellingen samen met woningcorporaties de Coalitie Kennisstad opgericht om in Amsterdam te lobbyen voor meer studentenkamers. De bedoeling was om voor 2018 er 8.000 eenheden bij te krijgen, waarvan zestig procent met een nettohuur onder de 414 euro. Zeker in het betaalbare segment haalt de gemeente dat aantal helaas niet. Bovendien
Meer internationale studenten
verdwijnen er ook weer een paar tijdelijke containerlocaties. Dus er is werk aan de winkel.”
Staan er veel nieuwe plannen op stapel? “Helaas niet. De Volgens wethouder gemeente heeft in mei de woonLaurens Ivens moeten agenda tot 2025 gepubliceerd er minder buitenlandse en daarin komt studentenhuisstudenten naar Amsterdam komen. Zij vesting er bekaaid van af. Met verdringen volgens hem de Coalitie Kennisstad willen de Nederlandse studenten we weer een ambitieus investeop de kamermarkt. De ringsplan voor elkaar krijgen. VU verwacht dit jaar een Wethouder Ivens heeft wel toegenieuwe instroom van ruim duizend buitenlandse zegd dat het uitbreidingsplan studenten, exclusief voor studentenhuisvesting een uitwisselingsstudenten vervolg moet krijgen, maar nog die een beperkte periode geen concrete cijfers genoemd. komen. Dat is zo’n twintig procent meer dan vorig We praten met gemeenten in de jaar. regio, of we daar campussen voor vooral internationale studenten kunnen realiseren. En we willen op de VU-campus ruimte reserveren voor studentenhuisvesting. Helaas mag Uilenstede momenteel niet uitbreiden omdat het onder de vliegroute van Schiphol ligt. Maar wie weet mag Duwo daar ooit ook weer bijbouwen.” Moeten we wel zoveel internationale studenten trekken als we ze geen huisvesting kunnen bieden? “Het is een trend dat alle Europese universiteiten inzetten op internationalisering. We hebben nu nog een gedegen concurrentiepositie ten opzichte van andere universiteiten. Als we niet meedoen, missen we de boot. Dat is niet gunstig voor de toekomst van de VU.”
Anke Hendriks
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
25
Opening academisch jaar
De Britse religiewetenschapper Karen Armstrong hield een pittige speech bij het aannemen van haar eredoctoraat. ‘We verkeren in een fase van massale ontkenning.’
‘We moeten nú iets doen’
Het is essentieel om nu iets te doen”, aldus Armstrong, in deze “moeilijke, onrustige en angstaanjagende tijden. We verkeren in een fase van massale ontkenning. Op het gebied van klimaatverandering, maar ook op het gebied van interculturele betrekkingen.” Als ‘een van de meest vooraanstaande experts ter wereld op het gebied van interreligieuze dialoog en religieuze tolerantie in het publieke domein’ ‘We trekken kreeg Armstrong op ons terug in maandag 4 september Bloeddorstige islam nationalistische tijdens de opening van Het beeld van de bloedgetto’s’ het academisch jaar het dorstige islam, ontstaan eredoctoraat aan de VU na de fatwa tegen Salman uitgereikt. In haar Charter Rushdie in 1989, was for Compassion (2009) reden voor Armstrong om pleit ze voor compasgrondig onderzoek te doen sie als de ‘gouden regel’: naar de geschiedenis van behandel anderen zoals deze religie. Haar stelling je zelf behandeld wilt worden. Ook is dat zowel Confucius en Boeddha als universiteiten en wetenschappers spelen Jezus en Mohammed compassie als een hier een grote rol in, zo stelde ze in haar van de hoogste doelen nastreefden. toespraak. De gouden regel komt dan ook in verschillende varianten terug in elke godsdienst en kan volgens Armstrong Juichen bij de muur herhaling van fouten uit het verleden “Ik kan me nog zo goed herinneren dat voorkomen. “Als de Britse kolonisten we allemaal juichten toen de Berlijnse volgens de gouden regel hadden gehanMuur viel, maar nu staan mensen te deld, zou de wereld veel van de huidige juichen omdat er een muur tussen de problemen niet hebben gehad.” Verenigde Staten en Mexico gebouwd
26
Marieke Wijntjes
“
DOOR DAPHNE DAMIAANS
wordt.” In plaats van erkenning van onze transnationale verwevenheid, trekken we ons terug in nationalistische getto’s en trekken geen lering uit het verleden. De reden is volgens Armstrong dat we onze speciale status willen behouden. Daarom zijn we bang voor globalisering. “Dat is het probleem van de natiestaat: wie niet past binnen de kenmerken van de natie, moet tot slaaf worden gemaakt of worden uitgeroeid.” Volgens Armstrong zijn de gebeurtenissen van 1915 in Turkije, de jaren dertig in Duitsland en de ‘concentratiekampen voor moslims aan de rand van Europa aan het eind van de vorige eeuw’ hier goede voorbeelden van.
Karen Armstrong
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
campus
Wat Winter wil
E
r moet niet alleen extra geld naar technische opleidingen, maar juist ook naar de geestesen sociale wetenschappen. Met die boodschap opende collegevoorzitter Jaap Winter het academisch jaar.
Techniek kan namelijk maar een klein stukje van de problemen oplossen in een wereld waar mensen gereduceerd dreigen te worden tot statistische bundeltjes data. “Hoe kunnen we mens blijven in een samenleving waarin werk als bron van zingeving en inkomen niet meer vanzelfsprekend is?” vroeg Winter. Juist de geestes- en sociale wetenschappen kunnen een bijdrage leveren om zingeving te vinden. Vanaf volgend studiejaar komt er daarom een minor academische meerwaarde die openstaat voor alle bachelorstudenten. Daarin staat de maatschappelijke impact van de wetenschap centraal. De inhoud zal multidisciplinair zijn, met inbreng van alle faculteiten. Want volgens Winter staat het monodisciplinaire denken echte wetenschappelijke vooruitgang in de weg. Academische waarde zal ook een rol gaan spelen bij de manier waarop de universiteit intern het geld verdeelt. Hoe dat precies moet, weet Winter nog niet. Maar het zou bijvoorbeeld kunnen door extra geld te geven aan opleidingen die community-service aanbieden, waarbij studenten hun kennis inzetten voor maatschappelijke projecten. (DdH) Lees meer op advalvas.vu.nl>nieuws>5 september Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
onderwijs
So you think you can teach Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het hoorcollege cognitive neuroscience van Christiaan de Kock. ontwerpen van de Sagrada Familia, het 04-09-2017|HG-05A33. De zaal is ontwikkelen van een mechanische arm, bezet en het duurt nog zeker een kwartier het schrijven van een requiem en het voordat het college cognitive neurofotograferen van Pluto. “Maar soms raken science begint. Toch staan al tientallen onze hersenen in de war.” Geamuseerd opgewonden studenten te popelen op laat hij zijn studenten het daaropvolgende gang voor hun eerste college van de de halfuur stuklopen op filmpjes waarin minor brain and mind. Duidelijk onder een in eerste instantie ogenschijnlijk de indruk van zoveel zichtbaar enthousionzichtbare gorilla door het beeld loopt, asme opent Christiaan de Kock even later op het hardop voorlezen van woorden de deur en onder zijn goedkeurende blik die een andere kleur beschrijven dan stroomt het lokaal in no time vol. Omdat het een introductiecollege betreft moeten waarin ze gedrukt staan en op identieke plaatjes waarin bij nader er eerst wat formaliteiten inzien toch echt een vrij worden afgehandeld, opvallend verschil blijkt “maar daarna volgt een te zitten. Het hoogtepunt superleuke les”, belooft Interactief en van zijn hersenmanipude docent. Handenwrijbevlogen college latiedemonstratie is het vend: “Ik ga namelijk jullie tonen van een lege sheet hersenen manipuleren.” Nog weinig tussen twee ogenschijnlijk De studenten luisteren identieke foto’s. Het lijkt aandachtig. Vol enthousidiepgang een eeuwigheid te duren asme blikt de neurowetenvoordat de eerste student schapper vooruit naar het de zoek-de-verschillenaanstaande practicum dat puzzel weet op te lossen. ook “superleuk” belooft te “Zie?! Ik heb jullie herinworden. “Ik neem hersennering gewist met een weefsel mee uit mijn eigen simpel wit vlak!” jubelt lab. Stukjes hersenen van mensen die nog steeds rondlopen op deze De Kock. De studenten zijn definitief gegrepen door zijn verhaal over de mogeplaneet, die jullie mogen onderzoeken. lijkheden en onmogelijkheden van het Dat wordt een once in a lifetime opportumenselijk brein en schrijven driftig mee nity voor de meesten van jullie.” met de uitleg rond de beperkingen van Maar het meest bevlogen is De Kock over het visuele geheugen. “Alles in deze collezijn hersenmanipulatieproefjes. “Zet je gereeks draait om de vraag hoe het brein schrap. Ik ga jullie je brein laten ervaren werkt. En ik kan jullie nu alvast vertellen, zoals je dat nog nooit eerder deed.” Op daar ga je geen antwoord op krijgen. Maar het scherm voorin de zaal verschijnen foto’s van de meest wonderlijke prestaties desondanks is dit de beste cursus die je ooit zult volgen.” waartoe de mens in staat is gebleken: het
+ �
27
E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 13 SEPTEMBER 2017
REORGANISATIES AAN DE VU:
HOE KAN HET BETER EN TRANSPARANTER? De afgelopen jaren is er zowel bij de diensten (2013-2016) als bij de faculteit FALW (2014-2015) flink gereorganiseerd om te bezuinigen. Reorganisaties kosten echter ook veel geld en veroorzaken menselijk leed door het opheffen van functies. De OR is van mening dat het voorkomen van reorganisaties beter is dan het genezen van de gevolgen. Bij de uitvoering kan ook meer rekening worden gehouden met de belangen van het personeel. Scheidend OR-lid Frans van der Woerd en de OR-commissie Personeel en Organisatie (P&O), met voorzitter Josephien Sierag, sloegen de handen ineen en hebben gewerkt aan een initiatief voorstel: ’Reorganisaties aan de VU: hoe kan het beter en transparanter?’ Frans van der Woerd, voormalig wetenschapper bij FALW, was zelf slachtoffer van de reorganisatie. “Ik ben zes jaar lid geweest van de OR en ik heb als OR-lid meegewerkt aan adviezen over diverse reorganisaties binnen de VU. Niet alleen FALW, maar ook van de Dienst Financiën. Als OR-lid kon ik soms achter de schermen meekijken. Later was ik één van de deelnemers die een rechtzaak hebben aangespannen bij het College van de Rechten van de Mens over de leeftijdsdiscriminatie in de reorganisatie van FALW.
Frans van der Woerd
Dit houd je op de been omdat je het voor VU-collega’s doet. Toen de reorganisatie na een jaar uitstel toch door ging kon ik, in goed overleg met de VU, met vervroegd pensioen.” Josephien Sierag (SBE, voorheen FEWEB) was vanuit het ondersteunend personeel betrokken bij de reorganisaties. “Het kwam als een donderslag bij heldere hemel. Het was opeens een voldongen feit dat er gereorganiseerd zou worden. Het streven was 33 miljoen Euro te besparen, ten koste van het personeel. Op de werkvloer werd niet gesproken over hoe de universiteit ervoor stond. Ik heb het laatste halfjaar van mijn zoveelste tijdelijke contract erg in onzekerheid gezeten over mijn baan. Uiteindelijk mocht ik blijven, maar de weg daarnaartoe was dramatisch. Als je eenmaal weet dat je veilig bent komt de echte klap pas: je bent fysiek en emotioneel gebroken. Onzekerheid doet meer met je dan dat je denkt.” Josephien is voorzitter van de OR-commissie P&O. “Wij houden ons bezig met alles wat met het personeel van de VU te maken heeft, zoals jaar- en beoordelingsgesprekken, en herplaatsingsbeleid.” Omdat de OR ook zelf onderwerpen kan agenderen is het initiatiefvoorstel om het reorganisatieproces te verbeteren ontstaan. Frans geeft aan dat deze aanzet een eerste stap is om het onderwerp op
de agenda te krijgen. “Ik had verwacht dat het College zelf met verbeterpunten zou komen, maar omdat het stil bleef hebben wij alles op een rij gezet wat er fout kan gaan bij een reorganisatie en hoe wij dit in de toekomst kunnen voorkomen. Deze verbeterpunten moeten worden opgenomen in het VU Reorganisatie Protocol.” In het advies van de OR staat dat er uit de kennis van de medewerkers van de afdeling moet worden geput bij het maken van een herstel- of reorganisatieplan. “Dit reorganisatieplan moet door de sectie zelf opgesteld worden, in plaats van boven af,” zegt Frans. “Reorganisaties kunnen
”DIT REORGANISATIEPLAN MOET DOOR DE SECTIE ZELF OPGESTELD WORDEN, IN PLAATS VAN BOVEN AF. ”
daardoor veel transparanter verlopen. Als medewerkers weten waarom bepaalde stappen worden ondernomen, zorgt dit voor meer acceptatie onder het personeel.” In het initiatief staat ook dat de inhoud van het werk niet tegelijkertijd moet worden aangepast met een personeelsreductie. Ook reorganisaties op het gebied van ICT kunnen niet meer tegelijkertijd plaats vinden met personele reorganisaties. De OR vindt dat de ICT-systemen
eerst een jaar op orde moeten zijn voordat reorganisaties plaats kunnen vinden. Frans geeft aan dat er bij de reorganisaties van de diensten en FALW te veel werd gedacht in het voordeel van de VU-organisatie. “Er moet op tijd begonnen worden met herplaatsing van medewerkers en er moet rekening gehouden worden met hun wensen. Geef medewerkers de ruimte om flexibel te zijn, opleidingsmogelijkheden “ER MOET OP TIJD BEGONNEN WORDEN MET HERPLAATSING VAN MEDEWERKERS EN ER MOET REKENING GEHOUDEN WORDEN MET HUN WENSEN. ”
te bekijken en hun eigen keuzes te maken. Als zij zich voor kunnen bereiden op alternatieven, binnen of buiten de VU, zal dit een groot verschil maken. Bij FALW is dat nauwelijks geprobeerd. Maar bij de Dienst Financiën is dat grotendeels gelukt. Het kan dus wel.” Op 21 juni is het initiatief in de overlegvergadering van de OR en het CvB (College van Bestuur) besproken. Er is nog geen officiële reactie van het CvB op het voorstel. “Marjolein Jansen (CvB) heeft eerder aangegeven dat zolang zij in het CvB zit er geen reorganisaties plaats zullen vinden," zegt Josephien. “Dat klinkt heel mooi, maar we moeten wel goed in de gaten houden of er geen ingrijpende veranderingen plaatsvinden die niet onder de noemer van reorganisaties worden gepresenteerd.” Bij deze zogenaamde 'verborgen reorganisaties' worden takenpakketten of functies van medewerkers substantieel aangepast. “Het woord reorganisatie wordt liever niet gebruikt,” zegt Josephien, "dus heeft men het nu over aanpassingen of wijzigingen. De aanpassingen die bijvoorbeeld nu bij IT en de UBVU worden doorgevoerd zijn verontrustend. Als de wijzigingen dan later toch een reorganisatie blijken te zijn, omdat de veranderingen toch niet zonder ontslagen kunnen worden doorgevoerd, komen de medewerkers zonder vangnet te staan. Hier letten we als OR op. Als er mensen weg moeten bij de VU moet dit goed geregeld zijn in een sociaal plan, met overgangsregelingen of vervroegd pensioen.” Als medewerker kun je zelf ook bijdragen aan het voorkomen van reorganisaties, o.a. door feedback te geven over de leidinggevenden. “Dit zou op een vergelijkbare wijze geregeld moeten worden als een jaarge-
sprek,” stelt Frans voor, "Met een standaardformulier zodat er een evenwichtig oordeel ontstaat over het functioneren van Directeuren en Afdelingshoofden/professoren, met alle goede punten en verbeterpunten. Excellente wetenschappers zijn niet altijd goede leidinggevenden, maar zij worden wel in deze rol geplaatst. De VU biedt nu een basiscursus leidinggeven (BKL) aan voor beginnende leidinggevenden. Maar deze cursus zou ook verplicht moeten zijn voor al zittende leidinggevenden.” Medewerkers kunnen zichzelf ook verder ontwikkelen door zich proactief op te stellen voor scholingsmogelijkheden. Elke faculteit of dienst heeft budget voor opleidingskosten waar gebruik van gemaakt kan worden. “Een veelgehoorde klacht is dat er tijdens het jaargesprek afspraken worden gemaakt over scholing die niet worden nagekomen,” zegt Josephien. “Je kunt als medewerker zelf een vinger aan de pols houden, juist omdat het is vastgelegd in het jaargesprek. Ga erachteraan en kom met een voorstel als het niet wordt aangeboden.”
Josephien Sierag Frans geeft aan dat met de voorstellen reorganisaties niet volledig zullen verdwijnen. “Reorganisaties zijn onvermijdelijk in een veranderende omgeving van een grote organisatie als de VU. Maar het leed dat ermee gepaard gaat, kan verminderd worden door de voorstellen die in het ORadvies staan.” Het initiatiefvoorstel “Reorganisaties aan de VU: hoe kan het beter en trans paranter?” is te vinden op VUnet en op te vragen via or@vu.nl.
SPEERPUNTEN GV JAARPLAN EN JAARBEGROTING 2018 De Gemeenschappelijke Vergadering (GV; de centrale medezeggenschap van medewerkers en studenten) heeft instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting, waarbij aandacht wordt besteed aan de verdeling van de middelen over de beleidsterreinen onderwijs, onderzoek, huisvesting en beheer, investeringen en personeel. Voor het jaar 2018 heeft de GV de volgende speerpunten aangedragen: 1. Voorkom extensivering van onderwijs 2. Investeer in activerend en uitdagend onderwijs 3. Een toename van studieplekken met 15% 4. Vergroot het cursusaanbod voor promovendi en zorg voor meer bekendheid hiervan 5. Duidelijkheid over de VU-strategie op het gebied van internationaliseringsbeleid 6. Meer investering op het gebied van ondersteuning in onderwijsinnovatie 7. Meer investering in huisvesting 8. Meer aandacht voor duurzaamheid 9. Bevorder de duurzame inzetbaarheid van personeel door te investeren in gezondheidsbeleid en preventie 10. Oormerk meer geld voor opleidingsfaciliteiten
COLOFON
COMMISSIE COMMUNICATIE OR SANDRA DE MAESSCHALCK, HENK OLIJHOEK, ESTHER PLOMP, VICTOR VAN BIJLERT TEKST ESTHER PLOMP, FRANS VAN DER WOERD, JOSEPHIEN SIERAG, SANDRA DE MAESSCHALCK BEELD MARIEKE WIJNTJES VORMGEVING HAAGSBLAUW
WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU
Theatercollege
Eten
Borrl Kitchen
Lebbis en Jeroen Smit Lebbis en Jeroen Smit Het Bruto Nationaal Geluk Dinsdag 26 september Aanvang 19.30 uur
Aula VU-hoofdgebouw
Toegang: slechts € 3,(studenten en medewerkers VU) griffioen.vu.nl
30
O
ok komend seizoen organiseert de Griffioen theatercolleges, met onder anderen ex-voetballer Wim Kieft en ex-politica Femke Halsema. Om twee uitersten te noemen. Die voorstellingen zijn in de theaterzaal op Uilenstede, maar het eerste college vindt plaats in de aula van het VU-hoofdgebouw. Een cabaretier met een econoom op het podium, dat mag je een opvallende combinatie noemen. Maar cabaretier Lebbis probeert in zijn voorstellingen altijd al uit te leggen hoe de wereld in elkaar zit en econoom Jeroen Smit staat als journalist, schrijver en presentator bekend om zijn aansprekende optredens. Samen gaan zij in een theatraal lesje economie vertellen hoe we het veel mooier kunnen krijgen. En waarom het nog niet gelukt is. U wordt wakker. Want de economie, dat zijn wij! U gaat aan de slag, u gaat gelukkig worden! Dick Roodenburg publiciteitsmedewerker Griffioen
FOTO Martin Oudshoorn
Cultuurcentrum Griffioen
SFEER Het ziet er hip uit. Binnen is het gezellig ingedeeld en de lange hoge tafels nodigen uit om plaats te nemen. Leuk voor een borrel en diner voor twee, maar ook geschikt om te socializen met je tafelburen. ETEN Ondanks de variatie in borrelhapjes en ‘plankjes’ kiezen mijn metgezel en ik voor een wat traditioneler menu. Vooraf delen we lekkere duck-spring-rolls, daarna bestellen we een coconut-trufflecurry-soup. Die soep is voortreffelijk. Als hoofdgerecht nemen we burger met frietjes. Een burger zoals een burger hoort te zijn: lekker gebraden gehakt, fris belegd met een pittig smaakje. Als dessert kiezen we de cheesecake, die keurig met cookiecrumbles en aardbeien wordt geserveerd. BEDIENING Enthousiast en vriendelijk. Zij weten ons te overtuigen om enkele duurzame frisdrankjes van Nederlandse bodem te proeven. TIP Probeer de icetea die gemaakt is van afgekeurd fruit. Erg tasty en ook nog duurzaam. AANRADER Beslist, ik zal hier zeker nog een keer heen gaan. PRIJS Goed te doen. Voor 50 euro krijg je met z’n tweeën een lekkere maaltijd en drank. BORRL KITCHEN Plantage Kerklaan 41 http://borrl.kitchen/ Jorn Dormans, masterstudent sociale en culturele antropologie
Wil je ook GRATIS UIT ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS
Uilensteders
Toffe lampen, geluid en dj’s Shahab Sherafati 24 Hbo - communication and multimedia design Nieuwbouw
“
Het eerste jaar van Uilenkatten kwam de politie nog weleens vanwege geluidsoverlast door onze feestjes. We hadden gigantische speakers en geen idee van wat we aan het doen waren. Het is een uit de hand gelopen hobby. Op Uilenstede zijn zo’n drie huisfeesten per week, maar de meeste mensen hebben geen goede apparatuur. Mijn vriend Raymond en ik wel. Zo zijn we begonnen. Voor een klein bedrag zorgen wij voor toffe lampen, het geluid en dj’s voor ongeveer vijf feesten per maand: op eenheden en bij verenigingen. Nu hebben we een geluidsinstallatie die minder overlast veroorzaakt en overleggen we met de wijkagent. Als er op een feestje een winkelkarretje van het balkon wordt gegooid, was het geen Uilenkattenfeest. Doordeweeks ben ik met mijn studie bezig en in het weekend heb ik producties. Het is mijn droom om dit bedrijf verder uit te bouwen, daar doe ik het voor. Dus sta ik op zondag als verkoper in de Mediamarkt om wat bij te verdienen. Door Floor Bal Foto Peter Valckx
Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 2 — 13 september 2017
31
Sanne & Lae
Spiegelpaleis
tekst Sanne Pieters tweedejaars sociologie illustratie Lae Schäfer student Comic Design, ArtEZ (Zwolle)
32
H
oorn, de stad waar ik geboren ben, heeft de op één na grootste kermis van Nederland. Dat weet ik, want dat is iets waar Hoorn nogal fier op is. Het schijnt zelfs iets te zijn waar wij competitief over zijn met Tilburgers, die wel de grootste kermis van Nederland hebben. Nou heb ik zelf niet veel met kermissen en attractieparken en dingen die hoog en/of hard gaan. Als ik het vliegtuig neem, heb ik al het idee een Russisch roulette met de dood te spelen, en daar staat dan nog een mooie vakantiebestemming als prijs tegenover. Maar ik was er toch, op de op één-na-grootste kermis van Nederland, omdat ik nou eenmaal in Hoorn ben geboren. Het is een beetje of je de jaren negentig bent ingestapt als je zo’n kermis betreedt. Tot mijn genoegen klonk Flying High, een mooie eurodancehit uit 2003, nog steeds als jingle en overal waar je keek hadden dames en kinderen altijd prijs.
Bij het Spiegelpaleis zat een man met wat entreekaartjes te spelen in het hokje waar die entreekaartjes gekocht moesten worden. Er was niemand te bekennen die die intentie leek te hebben. Ik vond het vertederend. De vader van deze uitbater, zo stelde ik me voor, had waarschijnlijk in de jaren zestig gedacht dat het Spiegelpaleis een geweldige kermisinvestering was. “Wat ik nu gevonden heb!” had hij opgewekt tegen zijn vrouw gezegd. Tegenwoordig zijn kinderen onder de indruk van virtualreality-schietspellen en eh, fidget spinners, niet van zoiets analoogs als een Spiegelpaleis. Treurig! Dus peuterde ik 4 euro uit mijn broekzak en sleepte de Verkering mee het Spiegelpaleis in. De man was inderdaad erg blij toen twee mensen een kaartje bij hem kwamen kopen. “Hij is vandaag helemaal gepoetst en gezeemd!” zei hij glunderend en liet ons persoonlijk binnen. In dat paleis was het eigenlijk heel erg leuk. Ik vond het magisch. De Verkering had andere dingen aan zijn hoofd. “Hoe krijgen we de ramen thuis ook zo zonder strepen gezeemd?” vroeg hij.
nr 2 — 13 september 2017
ADVALVAS