Scheidingsleed

Hij komt binnen met een glimlach en een vrolijk “Goedemiddag!” Zijn ongestreken overhemd boven een spijkbroek met grote koffievlek erop geeft een wat slordige indruk. We gaan zitten. Ik zie zijn linkerbeen snel op en neer wippen en zijn vingers grijpen in elkaar. Hij lijkt nerveus. Toch zeggen de zelfverzekerde uitdrukking op zijn gezicht en luide stemgeluid wat anders. Hij begint gelijk te praten: het studeren lukt hem niet. Hij stelt opdrachten uit of laat zijn groepsgenoten al het werk doen doordat hij niet op whatsappjes reageert. “Waarom is dat?” vraag ik. “Geen idee”, zegt hij. “Dan vergeet ik het en als ik er weer aan denk is het al te laat. Dus dan reageer ik maar helemaal niet meer.” Colleges slaat hij over en studieboeken gaan pas open in de week voor de tentamens. We praten verder. En terwijl ik zijn zelfverzekerde voorkomen langzaam zie verschuiven naar ietwat ongelukkig, komen er meer details boven. Vaak komt hij pas tegen de middag zijn bed uit, áls dat al lukt. Soms doucht hij dan, vaak ook niet. Hij komt maar weinig zijn kamer uit. Eten met huisgenoten is wel oké, hoewel hij meestal weinig trek heeft. Naar de sportschool gaat hij al lang niet meer en de kroeg in met vrienden? Liever niet eigenlijk.

Twee jaar geleden zijn z’n ouders gescheiden. Zijn moeder huilde veel nadat zijn vader vertrok. Die heeft hij sindsdien ook nauwelijks meer gezien. Te druk met zijn nieuwe vriendin. Hij probeerde zijn moeder op te vangen, maar moest dat jaar ook zijn eindexamens halen. Toen het met zijn moeder beter ging dacht hij dat hij verder kon met zijn leven. Maar dat blijkt lastiger dan gedacht. Ik zie de tranen in zijn ogen springen. Hij denkt veel aan die tijd. Hij mist zijn vader en hoe het was voor de scheiding. Soms ziet hij het allemaal even niet meer zitten. Gedachten als: waarom zou ik m’n best nog doen? en het heeft toch allemaal geen zin komen dan op.

Ik zeg voorzichtig dat ik denk dat het goed zou zijn als hij eens langsgaat bij het inloopspreekuur van de studentenpsychologen of zijn huisarts belt voor een doorverwijzing naar een psycholoog. Erover praten kan helpen. Dat lijkt me fijn, zegt hij, en er verschijnt een klein glimlachje op zijn gezicht. Hij ziet er verdrietig maar opgelucht uit. Bij het afscheid zegt hij dat hij me over een tijdje zal laten weten hoe het gaat. Ik hoop echt dat hij dat doet.

Moet

Er ging een kleine schokgolf door de academische gemeenschap toen citatie-index Web of Science afgelopen maand besloot om ruim 50 tijdschriften uit zijn index te schrappen en daarmee hun impactfactor te ontnemen. Een van die tijdschriften is de International Journal of Environmental Research and Public Health, het op twee-nagrootste blad ter wereld. Het paradepaard van uitgever MDPI opereert volgens Web of Science te veel buiten haar oorspronkelijke kennisgebied. MDPI zelf ligt al langer onder vuur en wordt door sommige wetenschappers bestempeld als predatory.

Roofzuchtige bladen

Wat betekent het eigenlijk als een tijdschrift of uitgever roofzuchtig is? “Zo’n tijdschrift rekent verwerkingskosten – je betaalt als auteur om daar open access te kunnen publiceren – maar je krijgt er verder geen diensten voor terug”, zegt Anne van den Maagdenberg, Open Access Librarian van de UB. “Dus geen fatsoenlijke peer-review en geen opmaak van je paper. Het draait puur om geld, het zijn scam-operaties.” De UB-expert schaart uitgever MDPI daar niet onder. “Ze functioneren als een normale open

1 Controleer of de impactfactor klopt

2 Controleer of het blad in de index DOAJ 1 staat

3 Bekijk of de editors gerenommeerde wetenschappers zijn

4 Vraag collega’s om ervaringen

5 Gebruik de checklist 2 van de UB

1 https://doaj.org/

2 https://vu.nl/nl/over-de-vu/diensten/ universiteitsbibliotheek/meer-over/tips-tricksopen-access access-uitgever, inclusief peer-review en andere diensten. Het nadeel van MDPI en soortgelijke uitgevers is dat ze in een grijs gebied opereren. Hun businessmodel is om zo veel mogelijk te publiceren, want ze verdienen bij elke publicatie aan de verwerkingskosten. In de afgelopen jaren – met de stijging van populariteit van open access – is MDPI exponentieel gegroeid. Veel wetenschappers vroegen zich toen af: is dat niet predatory? Kun je de kwaliteit nog wel waarborgen als je als uitgever zoveel publiceert? Dat is het lastige vraagstuk waar we nu tegenaan lopen.” De UB kan wetenschappers niks verbieden, maar de afdeling geeft ze graag advies. Dat een blad van Web of Science is gehaald, is voor Van den Maagdenberg geen reden om af te raden erin te publiceren. “Ik zou ook niet naar de uitgever kijken, maar naar het blad. Vind je dat betrouwbaar? Zoek de editors op, staan die goed aangeschreven? En vraag in je netwerk naar ervaringen van anderen met het blad.” Wat Van den Maagdenberg verder aanraadt: kijk in de DOAJ, de Directory of Open Access Journals. Daarin worden alleen tijdschriften opgenomen die aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoen, zoals peer-review en transparantie. “Als het in die index staat, is het in principe een betrouwbaar tijdschrift.”

Hebzuchtige uitgevers valt van alles te verwijten, maar ook het wetenschappelijke systeem lijkt niet te deugen. Van den Maagdenberg is het daarmee eens. “Een van de belangrijkste outputs van wetenschappers is het schrijven van papers. Als je hoog wilt stijgen op de academische ladder, dan moet je veel publiceren. Dat versterkt de marktwerking bij uitgevers. Er ligt een taak bij de universiteiten om dat om te vormen. Bij de VU werken we daar bijvoorbeeld al aan met ‘Erkennen & Waarderen’. Dus dat je niet alleen focust op een impactfactor, maar dat je ook kijkt naar de maatschappelijke impact van onderzoek of dat iemand open science verder helpt. Daar is een cultuurverandering voor nodig. Dat is lastig, maar je ziet wel dat daar nu momentum voor is.”

Op de eerste dag van de studentenraadsverkiezingen zetten (kandidaat-) USR-leden hun campagnemateriaal op. De harde wind over het campusplein maakt van het rad van fortuin haast een windmolen en de banner waait meer dan eens om. Te winnen zijn condooms, tegoedbonnen voor Doppio, bieropeners, notitieblokken. Maar om een draai aan het rad te mogen geven, moet er wel eerst gestemd worden. (ES)

Word student-reporter!

WWW.ADVALVAS.VU.NL

Redactieadres

De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl

Hoofdredacteur

Marieke Schilp

Redactie

Bryce Benda, Peter Breedveld, Nour Khamis, Emma Sprangers, Welmoed Visser

Mail de redactie: redactie.advalvas@vu.nl, of loop binnen in de redactiekamer 1H43 (gebouw Bellevue), dan bespreken we samen de mogelijkheden.

Ad Valvas, journalistiek platform van de Vrije Universiteit

Eindredactie

Win Castermans, Emma Sprangers

Secretariaat en VU-advertenties

Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl

Art-direction/vormgeving

Rob Bömer – rbbmr.nl

Medewerkers

Yvonne Compier, Dido Drachman, Cynthia van Elk, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Rianne Lindhout, Nicole Santé, Bas van der Schot, Taalcentrum-VU, Peter Valckx, Wout van Zaale

Copyright HOP-kopij

Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam

Commerciële advertenties

Bureau Van Vliet (023) 5714745

Druk Tuijtel, HardinxveldGiessendam

Bijdragen aan een betere wereld, door onderscheidend onderwijs en grensverleggend onderzoek. Dat is de ambitie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Persoonlijke vorming en maatschappelijke betrokkenheid staan hierbij centraal. Vanuit verschillende disciplines en achtergronden werken wij samen aan innovaties en nieuwe inzichten op het hele wetenschappelijke spectrum.

Aan de VU studeren 31.700 studenten en werken 4.500 medewerkers. De uitstekend bereikbare VUcampus ligt in het hart van de Amsterdamse Zuidas.

Aan de VU studeren 31.700 studenten en werken 4.500 medewerkers. De uitstekend bereikbare VUcampus ligt in het hart van de Amsterdamse Zuidas.

Ben jij geïnteresseerd in werken bij de VU?

Kijk dan op: werkenbij.vu.nl

Ben jij geïnteresseerd in werken bij de VU? Kijk dan op: werkenbij.vu.nl

Werk jij al de VU? interne vacatures in de gaten op: interne.vacatures.vu.nl

Werk jij al bij de VU? Hou dan de interne vacatures in de gaten op: interne.vacatures.vu.nl

Nieuws, interviews, blogs en achtergrondverhalen

Elke dag actueel op advalvas.vu.nl

Niks missen? Abonneer je op onze wekelijkse Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

News, interviews, blogs, features Daily updated on advalvas.vu.nl/en

Don’t miss out! Subscribe to our weekly Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

FOSSIELE BRANDSTOFFEN

De kogel is door de kerk: de VU gaat alleen nog maar nieuwe onderzoekssamenwerkingen aan met bedrijven uit de fossiele industrie die zich houden aan de energietransitie volgens het klimaatakkoord van Parijs. Lopende onderzoeken met fossiele bedrijven worden afgemaakt, omdat het onderbreken daarvan “een ramp” zou zijn voor de betrokkenen.

Van de drie nieuwe partijen in de universitaire studentenraad, springt de Vrijmoedige Studentenpartij eruit. Partijleider Marlon Uljee, die eerder kandidaat was voor Forum voor Democratie Almere, weigert Engels te spreken en keurt de ‘privileges’ af die groepen zoals VU Pride zouden krijgen.

Uiteindelijk kreeg vertrekkend OR-voorzitter Henk Olijhoek de smaak te pakken en bleef achttien jaar lang lid. De mogelijke fusie van de bètafaculteit van de UvA en de VU, het debat rond kortere collegetijden, het Marsdebacle – hij maakte het allemaal van dichtbij mee. Binnenkort gaat hij met pensioen.

POLITICS Chinese PhD candidates that want to go abroad on a scholarship from the China Scholarship Council have to sign declarations affirming their loyalty and promising frequent updates on their activities. After various media reported that Chinese researchers pass on sensitive information to China, Education Minister Robbert Dijkgraaf will be starting an investigation.

FOSSIL FUEL INDUSTRY

The die is cast: VU Amsterdam will only be starting new research collaborations with fossil fuel companies who are committed to the energy transition stipulated by the Paris climate accords. Ongoing research with fossil fuel companies will be allowed to finish, because interrupting them would be “a disaster” for those involved.

STAFF Not for a little while, probably. But in about a year or two, expectations are that issues like the revolving door system where lecturers and researchers are submitted to a string of temporary contracts, will be discouraged or even disappear.